BERLIJNSE CONFERENTIE DREIGT
VAST TE LOPEN
IS VOLDOENDE
ÉÉN NATIONALE FEESTDAG
(jabe Skroar
Dlverwachtingen in het Westen om-
■^trent Berlijn zijn op het einde van
de week zó, dat men de oplossing van
de Oostenrijkse kwestie nog als een mee
valler zou beschouwen. Het is niet te
verwachten, dat het nieuwe Russische
voorstel inzake een veiligheidssysteem
in Europa, dat speciaal bedoeld is de
Franse openbare mening te beïnvloeden
succes zal hebben. Op politieke vruch
ten van die conferentie hoopt men eigen
lijk niet meer, maar achter de scher
men en met delegaties van allerlei lan
den, die nu te Berlijn present zijn, schijnt
men onderhandelingen over economi
sche vraagstukken te hebben gevoerd,
welke iets beloven. Zowel het Westen
als het Oosten hebben behoefte aan ver
sterking der handelsbetrekkingen en
West-Duitsland hoopt ook op een ge
makkelijker verkeer met O.-Duitsland.
Monnet, de voorzitter van het Hoge Ge
zagsorgaan, van de Kolen en Staalge
meenschap, gaat naar Berlijn en men
vermoedt, dat hij daar ook zal trachten
het handelsverkeer der zes aangesloten
landen met het Oosten te bevorderen;
een Engelse particuliere handelsmissie
is in Miskou en kan 4 milliard gulden
aan orders krijgen, maar daar zijn ook
bestellingen voor tankboten bij, die
Ijl
üs hjoed p p
to sizzen
No. n
Hwat hat
Buitenlands Overzicht
Bolswards
Daoh. (\.Qt
Vrij op 30 April; werken op 5 Mei
Oplossing voor Oostenrijk zou nog
meevaller zijn
Grondwetswijziging
op komst
Hwat bringt üs de
R.O.N.?
BLONDE STEUN VOOR FAROEK
Groene Kruis
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
DF: Amerikanen zijn ook wel bereid
met rood China over Korea en Indo
(Voorlopige?) stabilisatie in Frankrijk
Intern. Hardrijderij
te Heerenveen
50e Jaargang
Vrijdag 12 Februari 1954
1.
2.
3.
40.
5.
6.
J.S.
van
renveen
en
Tiisdei 15 Febrewaris:
a.
b.
c.
d.
uw
g-
I.
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
echt-
.meer.
óhan-
Vries
ra te
ikema
Vijnja
itgen.
overl.
Onze gevederde vrienden hebben, vooral in de winter, onze zorg nodig.
Zo denkt ook de stadstuinier van Bolsward, de heer Hazenberg, er over.
Iedere dag verzorgt hij de vogels in het Julianapark.
Een voorbeeld, dat aller navolging verdient.
Een nieuwe tijd, die diepgaande wijzi
gingen in het staatkundige en maat
schappelijke bestol met zich meebrengt,
eist een nieuwe grondwettelrjke basis.
Deze grondgedachte heeft de staatscom-
e.
f.
„SCHOTEL” WORDT „U. F. O.”
In Britse luchtvaartkringen is een nieu
we term ingevoerd ter vervanging van
de populaire naam vliegende schotel”.
Men zal voortaan spreken van de „U.
F. O.” (Unidentified Flying Object” of
tewel „ongeïdentificeerd vliegend voor
werp”).
VLUCHTENDE MEESTERS
Tussen 1945 en 1954 zijn 80.000 van de
161.000 Oost-Duitse onderwijzers naar
het Westen uitgeweken. De helft dus.
„GENERAAL HITLER” GEVANGEN
Soldaten van de „Kings African Rifles”
hebben een Mau Mau-leider, die zich
„generaal Hitler” noemt, gevangen ge
nomen.
Hwat lytser leauwe, hwat makliker
deugd.
1954
Sjieu-
laijum
louma
1954
enaar
melia
Zeil-
van
jr Jo-
van
Lieu-
en R.
heer,
U de
ache-
lerin-
it die
i zijn
tzicht
Verschijnt DINSDAGS «n VRIJDAGS
Uitgave: Fa A. J. OSINGA te Bolsward
Administratie- en Redactie-adrest
Marktstraat 15
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
OP TIJD VOOR TIJDBOM
Uit een Londense brievenbus is een tijd
bom te voorschijn gekomen, die vele
doden had kunnen maken indien de
bus een kwartier later gelicht was.
In de strijd tussen de Graaf en Huiskes
moest laatstgenoemde het onderspit del
ven met 5.21.1 tegen 5.22.2.
De rit tussen Olsthoorn en Roozendaal
gaf niet die spanning, welke verwacht
werd, 5.30.8 en 5.36. Veel spanning was
er tussen Karstesen en Van ’t Oever,
waarin beide rjjders elkaar niets toega
ven. Tijdens resp. 5.30.6 en 5.28.4.
Na de spannende ronde tussen Doets en
Dijkstra mocht de Heerenveenman uit
eindelijk zegevierden. Tijden 5.43.5 en
5.43.7.
Mocht v. d. Berg het op de 1500 M. te
gen Broekman niet kunen bolwerken,
op de 3000 M. tegen Wervers was hij
evenwel verweg de meerdere. Tijden
5.32 en 5.37.2.
ipel.”
zich
me-
van
tien,
st
•han-
ijftig
i an-
niet-
luid.
nerde
e tas
i zijn
deze
zuur
had,
lletjc
ie er
enige
;r d i
t dai
Het
tas
twee
Hen-
um.
1954
ma en
Pieter
•andus
n der
>ma.
ma en
ans te
Anne-
lertine
Har-
'eiten-
n. van
1 der
Vijnia.
viert men de geboorte van een Oranje,
symbool van de Nederlandse staat, op
de vijfde Mei viert men de herleving
van die staat.
Dit was een argumentatie, die de heer
Bruins Slot (a.r.) niet kon volgen. Hij
vond het handhaven van beide dagen
weinig aantrekkelijk. Er zal moeten
worden gekozen tussen 5 Mei en 30
April. En die keus was voor hem niet
moeilijk. Hij kiest de geboortedag van
de Koningin. In het Oranjehuis heeft
Nederland een levend symbool, een le
vende kracht (Koningin Juliana moet
gezien worden als draagster van het
verzet en van de vrijheidsstrijd). Daar
om kan men de bevrijdingsdag op 30
April vieren. Bovendien is, volgens de
heer Bruins Slot, in de historie geble
ken, dat nationale gedenkdagen niet
blijvend gevierd kunnen worden. Aan de
slag bij Waterloo denkt niemand meer
en de eerste April, de dag waarop een
begin werd gemaakt met onze vrijheid,
is min of meer in het vergeetboek ge
raakt. Niemand denkt er tenminste aan
op die dag vrijaf te geven.
Dit standpunt werd gedeeld door de
heer Beernink (c.h.) die Oranje zag
als symbool van onze vrijheid en een
heid. En de heer Koersen (k.v.p.) kwam
ten slotte tot dezelfde conclusie. Het
liefst had hij twee nationale feestdagen
maar in de practijk achtte hij dat on
mogelijk, nu Koninginnedag op 30 April
valt. Eén feestdag dus, maar dan een
hele. Want een halve feestdag vond hij
geen feestdag.
er en
s Ke-
a Ca-
r., on-
>er 79
Maria
nia te
wedn.
skum.
De 22-jarige blondine Tomma Robinson
uit de Amerikaanse staat Iowa vertoeft
op het ogenblik in Europa en zij heeft
een doel in haar leven: Zij werft leden
voor een internationale organisatie, be
stemd om de eer en goede naam
ex-koning Faroek te herstellen.
Zal ’t Groene Kruis nu schuldenvrij,
Dan moet er nog een beetje bij,
Het hoopt nog meer te krijgen,
Het kwik dat moet nog stijgen.
Gij, die nog wel kunt geven:
Blijf niet aan ’t aardse kleven.
De vraag om uit te breiden,
Was immers nog bescheiden.
Stadsuitbreiding waargenomen,
Acht zij de tijd daarvoor gekomen,
Haar plannen staan in verband
Met Bolswards bevolkingsstand.
Het stijgend kwik der thermometer
Betekent: het medisch centrum beter!
Daarom metsel ook een steen,
Breng het naar de 5000 heen.
Zeer zeker waren dan verschillende Ne-
derlandse records ook weer verbeterd.
Op de 3000 M. moest v. d. Voort het te
gen Broekman afleggen met als tijden
5.15.2 en 5.25.2.
Een zeer spannende rit zagen we tus
sen Schiller en Hanzen, waarbij ze tot
de laatste ronde gelijk op bleven. Na de
bel voor de laatste ronde werd een ge
weldige sprint ingzet, waarbij Hanzen
(Noorw.) het eerst over de eindstreep
reed. Tyden 5.25.6 en 5.27.5.
154.
d en
A LS er een vredesverdrag met Oosten-
rijk komt, zou Rusland van de Hon
gaarse en Roemeense regeringen toe
stemming moeten hebben troepen in
haar landen te legeren. Gegeven de hui
dige verhoudingen zou Moskou die al
licht kunnen krijgen of afdwingen,
maar het zou toch een veel onprettiger
situatie worden dan nu, de Hongaarse
en Roemeense regeringen zouden hun
volken moeilijk duidelijk kunnen maken
waarom er Russische troepen in hun
land moeten verblijven. Daarnaast zijn
er economische kwesties. De Oostenrij
kers zouden 150 millioen dollar moeten
betalen voor door de Russen geëxploi
teerde fabrieken die verouderd zijn, de
Russen zouden afstand moeten doen van
hun oliewinning in Zistersdorf, die drie
millioen ton per jaar oplevert, ze zullen
nog wel jarenlang 60 pct. van die pro-
OLIFANT VERSTOORDE
K.L.M.-REISSCHEMA
Een KLM-toestel is drie uur na de start
van het vliegveld Dum Dum op deze
luchthaven teruggekeerd, omdat een
olifant, die door het toestel naar New
York werd vervoerd, uit zijn houten kooi
was losgebroken.
Het dier is in Calcutta uitgeladen en in
afwachting van een steviger reiskist
op het vliegveld achtergelaten.
U zult het wel gelezen hebben. Op 30
April krijgen de meesten van ons een
vrije dag en op 5 Mei zullen we alle
maal moeten werken. Als we tenmin
ste geen snipperdag nemen. Dit was ’t
resultaat van het debat in de Tweede
Kamer over de vraag of er plaats is
voor een afzonderlijke viering van Ko
ninginnedag en de bevrijdingsdag. En
daarmede zal deze fameuze kwestie
voorlopig wel zijn afgehandeld.
De vrije dag op 30 April is een winst
punt, want vorig jaai' kregen velen
slechts een halve dag, terwijl zij op de
bevrijdingsdag moesten werken. Maar
deze toezegging van Minister-President
Drees was lang niet voldoende om alle
tegenstand tegen de afschaffing van de
viering van de vijfde Mei te overwin
nen. De ontevredenen over deze gang
van zaken kon men vinden bjj de so
cialisten, de liberalen, de mannen van
Welter en bij één anti-revolutionnair.
De heer Scheps (arb.) was zonder twij
fel de grote woordvoerder van de op
posanten. Naar zijn mening mag een
volk de grote momenten van zijn ge
schiedenis niet vergeten. Koninginne
dag en bevrijdingsdag zijn twee geheel
verschillende feiten, die daarom afzon
derlijk moeten worden gevierd. De eer
ste dag is verbonden aan een persoon,
de tweede aan een groot nationaal ge
beuren. Zou men deze feiten op één dag
willen vieren, dan doet men aan de
feestelijkheden geweld. De Regering had
dit, volgens de heer Scheps, eerder moe
ten inzien en zij had „de tredmolen van
de dagelijkse arbeid” op de vijfde Mei
moeten stilleggen. Zou zij dat bijv, in
1949 gedaan hebben, dan waren er nu
beslist geen moeilijkheden geweest.
De socialistische afgevaardigde werd
van harte gesteund door de heer Rit
meester (v.v.d.), die de viering van de
vijfde Mei vooral voor de jeugd belang
rijk achtte. En ook de heer Welter
(k.n.p.) bleef niet achter. Is het nu zo
geweldig als wjj eens twee dagen in een
week vrijaf geven? zo vroeg hij zich af.
De Kamerleden, die de Regering onder
steunden, waren n.l. van mening, dat
twee feestdagen in één week te veel van
het goede was.
„Ik heb in landen gewoond, waar men
iedere maand twee nationale feestda
gen had en de mensen leven er doorge-
lukkig,” aldus de heer Welter. Men
schaft de Tweede Kerstdag toch ook
niet af omdat Nieuwjaarsdag in de
zelfde week valt? Neen, voor de heer
Welter stond het wel vast: twee afzon
derlijke feestdagen. Op E oninginnedag 1
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
1954.
en en
<e, dv
rts te
ia en
An
na en
indaal
7VTADAT gebleken was, dat men het
over de Duitse kwestie niet eens
kon worden, hebben de ministers van
buitenlandse zaken der Grote Vier in
’n geheime bijeenkomst gesproken over
het Russische voorstel tot het houden
van een Vijfmogendhedenconferentie,
dus waarbij ook rood China zou tegen
woordig zijn. Ook daaromtrent schijnt
men niet te zijn opgeschoten. Dulles
bleef weigeren een conferentie met rood
China over de gehele wereldpolitiek te
houden en Eden en Bidault vielen hem
daarin voorlopig bij. Voorlopig zeggen
we, omdat, zoals bekend, de Ameri
kanen om principiële redenen daarover
niet met rood China willen praten, zij
erkennen nog altijd de Chinese natio
nalistische regering van Tsjang Kai
Sjek op Formosa als de wettige rege
ring over geheel China. Engeland en
Frankrijk denken daarover minder star,
maar hebben practische bezwaren tegen
overleg met Peking, dat in de Korea-
kwestie nog geen goede wil om tot vre
de te komen toont en in Indo China de
Vietminh steunt, die thans in Laos de
Fransen geweldig in de knel brengen.
Misschien is het Vietminh offensief
zelfs wel begonnen om Frankrijk tot
toegevendheid op de Berlijnse conferen
tie te bewegen, maar vooralsnog blijkt
daar niets van en blijft ’t Westen eens
gezind.
China te praten, maar nu er niets van
goede wil van de zijde van Peking blijkt
zijn de drie Westelijke ministers het,
wat de practische verhouding tot rood
China betreft eens En omdat rood China
op zijn beurt tegemoetkomendheid in
vraagstukken als Korea en Indo China
blijkbaar afhankelijk maakt van erken
ning van zijn regime en van zjjn recht
als zeer grote mogendheid mee te pra
ten in alle zaken van wereldpolitiek
belang, draait men dus in een kringetje
rond en is men ook wat China betreft,
niets te Berljjn opgeschoten.
Misschien wel tot vreugde van Rusland,
dat wel is waar dit punt op de agenda
van de conferentie van Berlijn plaatste
vermoedelijk op aandrang van Peking
maar er heel tevreden mee zal zijn
dat het Westen contact met de rode
Chinezen afwijst, zodat dit alleen voor
Moskou gereserveerd blijft. Het lijkt
niet waarschijnlijk, dat de Amerikanen
voorlopig zullen terugkomen op hun
standpunt. Men schijnt dat wel te kun
nen afleiden uit hun bereidheid steun
te verlenen aan het Zuid-Koreaanse plan
een blok van anti-communistische Azia
tische staten te vormen, waarin ook na
tionalistisch China, dus Formosa is op
genomen. Washington wenst echter ook
Japan aan dit blok te zien toegevoegd
en Zuid-Korea voelt daarvoor gege
ven de bittere haat, welke er tegen de
Japanners bestaat niet veel, maar
schijnt bereid onder bepaalde voorwaar
den aan de wens van Washington tege
moet te komen.
ductie krijgen, maar willen ze de exploi
tatie uit handen geven? Dat Rusland
militaire neutralisatie van Oostenrijk
eist, zal geen bezwaar zijn, Wenen is
bereid die status te aanvaarden, maar
het wil zich toch economisch en cultu
reel bij het Westen aansluiten en het is
maar weer de vraag hoe de Russen
daarover denken. De strategisch© kwes
tie olijkt ons echter de belangrijkste en
men is ten deze wel eens optimistischer
geweest dan nu de onderhandelingen
zullen aanvangen. En wanneer de Rus
sen, zoals ze in 1949 bij de besprekingen
over het verdrag met Oostenrijk deden
de eis stellen dat eerst de Triëst-kwes-
tie moet zijn opgelost, lijkt de kans op
overeenstemming helemaal verkeken.
Om die Triëst-kwestie zijn thans ook
Italiaanse en Z.-Slavische waarnemers
te Berlijn verschenen. Maar het is toch
weinig waarschijnlijk, dat het nieuwe
Italiaanse kabinet, dat gevormd zal
worden door Scelba, een krachtig te
genstander van communisten en neo
fascisten, ©n steunen zal op chr. demo
craten, soc.democraten, liberalen en re
publikeinen, bij zijn eerste verschijnen
voor het parlement Triëst al in de zak
zal hebben.
KAMEROVERZICHT
Amerika als verboden strategische goe
deren beschouwt; Myrdal, de voorzitter
van de Europese Economische Commis
si© der Ver. Naties, is ook al te Moskou
en komt later o.a, naar Nederland.
Men ziet het: op economisch gebied
zoekt men elkaar. Het is voor het Wes
ten ook nodig, nu in Amerika de be
drijvigheid afneemt, het Europese pro
ductievermogen sterk is gestegen en in
Italië en Frankrijk reeds een werkloos
heid heerst welke op zich zelf allerlei
problemen oproept. Op economisch ge
bied was in de laatste tijd in Frankrijk
enige stabilisatie ingetreden, maar deze
Werkloosheid en het feit, dat de rege
ring weliswaar de minimumlonen enigs
zins heeft verhoogd, maar de vakbonden
niet tevreden zijn gesteld, dreigen die
weer te verstoren.
TINMIJN IN ZUID-KOREA
Een der belangrijkste tinmijnen ter we
reld is ontdekt dicht bij Oeltsjin aan
de Oostkust van Zuid-Korea, aldus de
Amerikaanse mijndeskundige Frank
Compton.
1954.
Slet
je, zv
tra te
iannes
te Al-
larius
lurich.
insma
i. Jan
l Hee-
teven
Mak-
ra en
>mkje,
arsma
Sielke
Wons.
iee te
ia te
In de conferentie te Berlijn is het overleg over de Duitse kwestie
vastgelopen op de wederzijdse vrees voor een verenigd Duitsland
dat geheel onafhankelijk zijn beslissingen over de buitenlandse poli
tiek zou kunnen nemen. De Russen vrezen, dat een dergelijk Duits
land, dat na vrije verkiezingen waarschijnlijk onder een anti-Russi-
sche regering zou staan, zich zou aansluiten bij het Westerse defen-
siestelsel. Zij willen als er één Duitsland zou komen, dat neutraliseren
en onder verhoudingen die de beste kansen geven voor het infiltreren
van Russische invloed. Het Westen wil geen verenigd Duitsland, dat
geheel los van West-Europa zou staan, omdat dit als de Russen
er niet spoedig de baas zouden spelen, toch op de wip zou zitten en
door een chantagepolitiek allerlei concessies zou trachten af te
dwingen, welke het spoedig tot een geweldige macht in Europa zou
den maken. Bovendien zou West-Europa onverdedigbaar worden te
gen een aanval uit het Oosten als Duitsland niet in het Westers
defensiestelsel wordt opgenomen.
Onder overweldigende belangstelling
werden j.l. Woensdag op de banen van
de Kon. ijsvereniging „Thialf” te Hee-
de internationale langebaan-
wedstrijden op de 1500 en 3000 M. ge
houden.
Onder het spelen van het Noorse
Nederlandse volkslied werden de rij
ders persoonlijk welkom geheten door
de commissaris der Koningin, Mr H.
P. Linthorst Homan.
Aan deze langebaanwedstrijden ging
vooraf een hardrijderij op de kortebaan
over een afstand van 160 M. waarvoor
op de lijst prijkten de nos.: 1. Maatse;
2. Geert Dijkstra; 3. Johansen (Noor);
en 4. Egb. van der Ploeg.
Met spanning werd deze wedstrijd te
gemoet gezien, doch onze jongens kre
gen hierbij op hun Friese schaatsen geen
kans.
Inmiddels werd onder een aanhouden
de sneeuwval een aanvang gemaakt met
de 1500 M. rijderij.
(De nos. 1 Maarse en 2. Johansen kwa
men helaas, wegens het rijden in de
korte baan niet uit in de 1500 en 3000
M.).
Na het startschot van de Commissaris
der Koningin openden de nos. 3. Kar
stesen (Noor) en Huiskes (Ned.) deze
wedstrijd, welke spannende rit werd ge
wonnen door Huiskes. Tijd resp. 2.33.3
en 2.33.
Vervolgens noteerden we Hansen
(Noor) tegen Wim de Graaf, tijden
2.35.6 en 2.31.9; v. d. Voort teg©n van
’t Oever resp. 2.31.4 en 2.33.3; v. d. Berg
tegen Broekman, 2.37.6 en 2.30.3; Schu
ier tegen Olsthoorn 2.33.6 en 2.36.3;
Theo Dijkstra tegen Wervers .2.42.2 en
2.39; Doets tegen Roozendaal 2.41.8 en
2.37.4.
Door de aanhoudende sneeuwval was ’t
buitengewoon jammer dat de baan voor
I de 3000 M. niet meer in die conditie
was als in het begin van dg middag.
18.52—19.00 en
19.12—20.00. Fryske ütstjüring.
„Op memme skerte”, berneferskes
üt earder tiid.
„Koart om ’e hoek©”, nijs fan it
kulturele mêd.
Folksforhalen van E. B. Folkert-
sma.
Meditaesje fan Ds J. van Tuinen fan
Skettens.
Ut üs lietesamling.
„Sa seit men dat yn ’t Frysk,”
Sweitse Swetser jowt wer les.
„Nei de komeedzje”, A. Vandamme
fornijt hwat der omgiet op it Fryske
toaniel.
missie-Van Schaik beheerst, die thans
na bijna vier jaren van studie haar
eindrapport heeft uitgebracht in de
vorm van een ontwerpgrondwet, die
indien zij door de Staten-Generaal tot
wet wordt verheven ingrijpende wij
zigingen zal brengen in de ordening van
het Nederlandse staatsleven.
Tot de belangrijkste voorstellen van de
commissie behoren:
Een wijziging van de troonopvol
ging, waardoor de historische ver
bondenheid met het Huis Oranje
Nassau zeker wordt gesteld.
De mogelijkheid tot het optreden
van een Regentschapsraad, indien
geen geschikte candidaat aanwezig
is, om het regentschap over de troon
te voeren.
Verhoging van de leeftijd voor
troonopvolging van 18 tot 21 jaar.
Beperking van het begrotingsrecht
van de Eerste Kamer en het gelijk
tijdig aftreden van de leden der
Eerste en Tweede Kamer.
Opheffing van het processieverbod
en
Een vorm van erkenning van Am
sterdam als hoofdstad door de
Grondwet te doen spreken van „in
huldiging des Konings in de hoofd
stad Amsterdam”.
De Noorse schaatsenrijders en de Ned. kernploeg zijn
Maandagavond op Schiphol gearriveerd, om samen enkele
wedstrijden in Nederland te rijden. De belangstelling ging
natuurlijk uit naar Hjallis Andersen, die men hier ziet
met links Wim v. d. Voort en rechts Kees Broekman.
