KRIS KRAS door Nederland
FRANKRIJK IN PANIEKSTEMMING
NAAR GENEVE
■Hl
f
i
Buitenlands Overzicht
België heeft nieuwe regering
E)O0>i
Verdeeld Westen tegenover hecht
Oostelijk front
us hjoed p
to sizzen
WE zullen gelaten moeten afwachten
of het Westen en speciaal Frankrijk
nog de kracht kan opbrengen deze een
heid te handhaven en te verdedigen.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Wat is er op de bel?
50e Jaargang
No. 33
Donderdag 29 April 1954
«in
lan
één
zullen
op
m.
t
Abonnementsprijs 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
•an
op
srd
3et
>ar
sn:
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: Fa A. J. OSINGA te Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Ge
wei
Zeg het maar in een paar woorden en
Bruinsma snapt de rest.
Bruinsma, wij wensen U nog vele jaren
Laat deez’ oude traditie niet spoed b'
varen,
Ga ons met uw bellen
Nog jaren het nieuws vertellen.
Grote schade door bosbranden. De bran
den, die Maandag op de Woensdrechtse
heide woedden, hebben veel meer scha
de aangericht dan men aanvankelijk
dacht. Er is n.l. niet 25 30 ha, maar
70 a 80 ha bos en heide verloren ge
gaan. De oorzaak van de branden is nog
steeds niet bekend.
Alles komt op tiid foar him,
dy’t wachtsje kin
sin
üt
hy
its.
ien
on-
de
sek
kt:
dy,
olt,
ns;
ran
fo
ra-
los
■en
;k-
ig-
liet
'el-
•an
ing
an-
k.
dy
óf.
lat
lat
ine
uf-
.ke
chum (gem. Slochteren), de clandestie
ne zender „Minerva” opgespoord en in
beslag genomen. Proces-verbaal werd
opgemaakt tegen de 21-jarige monteur
J. B., de 55-jarige landarbeider J. van
der L. en de 22-jarige schilder P. B.
Nieuwe tulp. Op een samenkomst in
het theehuis van de Keukenhof te Lisse,
waarheen alle deelnemers aan de Vide
Tulpen Rallye worden gebracht, zal
Donderdag een nieuwe tulp ten doop
worden gehouden, die de naam „Henry
Ford II” zal ontvangen. Ford’s Bloe-
menfee zal deze doopplechtigheid ver
richten. Daar deze gebeurtenis in de
bollenwereld wordt aangeslagen als te
zijn van een internationaal belang,
wordt hiervoor een grote belangstelling
verwacht.
De toestand wordt waarschijnlijk nog
moeilijken omdat Frankrijk in de drie
maanden, welke men rekent voor de
duur van de conferentie van Genève,
eindelijk ook eens zal moeten beslissen
over zijn al of niet deelnemen aan de
Europese Defensie Gemeenschap, welke
beslissing op de achtergrond meespeelt
te Genève.
Wat de E. D. G. betreft, zij nog ge
meld, dat Tito bereid blijkt aansluiting
van Zuid-Slavië bij dit lichaam te over
wegen en geneigd is, om Italiaans ver
zet tegen deze Zuid-Slavische aanslui
ting te ontgaan, concessies aan Rome
te doen inzake Triest.
De Scandinavische landeh, die leden van
het Atlantisch Pact zijn, schijnen ech
ter niet bar veel te voelen voor een
hechtere binding van Zuid-Slavië aan
het Westen, omdat zij vrezen, dat dit
land wel eens in moeilijkheden met do
communistische staten zou kunnen ge
raken en dan alle landen van het Atlan
tisch pact in het geweer zouden moeten
komen.
In België is de nieuwe socialistisch-
liberale regering onder premier van
Acker gevormd. Men zegt wel dat deze
regering wat minder gunstig gezind zal
zijn jegens de Benelux-gedachte, dan
haar voorgangster, al kan men dat ze
ker van de nieuwe minister van Bui
tenlandse Zaken, Spaak, niet zeggen.
Misschien was het nog niet zo kwaad, dat aan de vooravond van
de conferentie van Genève in Australië een lid van de Russische
ambassade asyl vroeg en inlichtingen gaf over het Russische spion-
nagesysteem en ongeveer te zelfder tijd een voormalig agent van
de Russische veiligheidsdienst te Bonn opzienbarende dingen over
de werkwijze van de Russische veiligheidspolitie vertelde. Men kan
deze voorvallen zien als waarschuwingen, dat, al streeft men op
conferenties naai’ een vreedzame verstandhouding tussen Oost en
West, deze toch blijkbaar nooit anders dan tijdelijk kan zijn, omdat
het democratisch systeem van het Westen zich nooit zal kunnen
verzoenen met de totalitaire en terreurmethoden van het Oosten,
dat, ondanks de herhaalde verzekeringen van Malenkow, dat beide
systemen naast elkaar kunnen bestaan, doorgaat met langs geheime
wegen te intrigeren tegen het Westen.
TAEZE gevallen van desertie aan Rus-
^sische zijde mogen op zich zelf mis
schien een hoopvol teken zijn, omdat zij
min of meer epidemisch worden en men
de indruk krijgt, dat er iets mis is met
de Russische veiligheidsdienst, waarop
het gehele Russische systeem steunt,
men vèrgete niet, dat men zich in het
Westen sedert 1917, toen de Sovjet
unie ontstond, al herhaaldelijk heeft
voorgespiegeld, dat de ineenstorting in
Rusland nabij was, maar dat dit slechts
illusies bleken. Het is nutteloos zich
over te geven aan dergelijke illusies bij
de aanvang van de conferentie van Ge
nève, waar het Westen, nu ook Peking
aanjvezig is, voor het eerst het geweldi
ge rode blok ontmoet, dat Rusland en
China samen vormen. Al is de conferen
tie dan in een gemoedelijke sfeer be
gonnen omdat men het, dank zij een
vernuftige Engelse oplossing, spoedig
eens werd over het roulerend voorzitter
schap, dat naar men vreesde, grote
moeilijkheden zou opleveren, omdat men
verwachtte, dat Rusland zou vasthou
den aan zijn eis dat ook China op zijn
beurt het voorzitterschap zou krijgen,
waartegen fel Amerikaans verzet zou
zijn losgebroken, omdat Amerika hierin
de officiële erkenning van het rode Chi
nese bewind zou hebben gezien:
zwaluw maakt nog geen zomer.
Landbouwer stak honden dood. Door de
Rijkspolitie is tegen de 25-jarige onge
huwde landbouwer A. J. M. uit de buurt
schap Westwoud by Steenwijk proces
verbaal opgemaakt wegens ernstige
dierenmishandeling. M. had namelijk ’n
hond friet een bezemstok doodgeslagen
en een ander hondje aan de hooivork
gestoken. Een andere eigenaar heeft
inmiddels ook aangifte gedaan, dat zijn
hond ernstig is mishandeld. De politie
heeft dit geval nog in onderzoek.
Onrust in ’t Hofje. Het sneuvelen van
een twee meter lange glasruit, 15 bier
glazen en 34 borrelglaasjes en twee as
bakken was Zaterdagavond het resul
taat van een stoelworp door het buffet
van hotel „Hof van Holland” te Haar
lem. De stoelwerper was de 26-jarige
chauffeur J. K., die enigszins boven
zijn theewater was. Er is proces-verbaal
tegen hem opgemaakt.
Opium aan boord. Aan boord van het
thans in de haven van Singapore lig
gende Nederlandse vrachtschip Van
Heutsz is een hoeveelheid opium ter
waarde van 60.000 dollar, die te Singa
pore op de zwarte markt voor verdo
vende middelen verkocht had moeten
worden, door de politie in beslag geno
men.
met Rusland het Westen min of meer
de gevangene van het Oosten zou ma
ken, omdat het laatste niet voldoende
tegenprestaties op handelsgebied zou
kunnen leveren. Daardoor zou het Wes
ten enorme bedragen van het Oosten
krijgen te vorderen en dit zou er toe
kunnen leiden dat men het Oosten
steeds verdere concessies, ook op poli
tiek gebied, deed, om de kans te be
houden, die bedragen ten slotte binnen
te krijgen. Een ander Amerikaans ar
gument is, dat, als het Westen nu rood
China niet helpt, dit wel is waar tijdelijk
sterk op Rusland georiënteerd zal blij
ven, maar dat Rusland toch op de duur,
als het ook het levenspeil van zijn eigen
volk wil verhogen, niet voldoende aan
de China opbouw zal kunnen meewer
ken; dat dit dan tot spanningen in het
grote rode blok zal leiden en dat China
tenslotte zich dan toch weer tot het
Westen zal wenden.
Mode-deviezen. De herenkleding heeft
in 1953 voor ongeveer vjjftig millioen
gulden aan deviezen in de Nederlandse
deviezenpot gebracht. De bovenkleding
was de grootste post (f 15.344.000). Dan
volgden kousen en sokken (bjjna f 15
millioen), onderkleding (f6.772.000),
overhemden (f3.500.000), shawls (bijna
fl millioen). De kleinere sectoren uit
de herenmodebranche maken de vijftig
millioen wel vol, zeggen de experts.
waren aan een wapenstilstand in Indo
China mee te werken, wanneer niet te
gelijk een politieke oplossing van het
conflict daar was verkregen.
Dergelijke voorwaarden kan men nau
welijks stellen als men niet bereid is
deel te nemen aan een militaire actie,
welke deze wapenstilstand misschien
zou kunnen voorkomen. Later bleek
echter, dat Engeland een zeker voorbe
houd ten opzichte van deelneming aan
een militaireactie had gemaakt. Het
wenste ten deze geen verplichtingen op
zich te nemen zolang de conferentie van
Genève duurde. Het is echter wel dui
delijk, dat de Franse regering heeft ge
dreigd een wapenstilstand, hoe dan ook,
te zullen aanvaarden, als zij geen bij
stand krijgt. Zij wordt blijkbaar door de
Franse publieke opinie tot deze stap
gedwongen. Hoewel een mogelijk ver
lies van Dien Bien Phoe de militaire
toestand niet veel slechter zou maken,
dan hij is, maakt wat daar gebeurt een
diepe indruk op het Franse volk dat
reeds strijdensmoe is. De Franse rege
ring, die steeds getracht heeft directe
Amerikaanse bemoeiing met het Indo
Chinese conflict te vermijden al mag
Amerika wel het grootste deel der oor
logskosten betalen omdat zij wist,
dat, gezien de Amerikaanse vrees voor
„kolonialisme”, dit het einde zou bete
kenen van de Franse invloed in dit ge
bied, heeft nu waarschijnlijk te Iaat
toch een beroep op Amerika moeten
doen. Te laat ook schijnt de Amerikaan
se regering gekomen te zijn met haar
voorstel tot een veiligheidspact voor
Z.O.-Azië. In ieder geval te laat om het
Westen een werkelijk hecht verenigd
front te Genève te doen vormen. Met
dat pact ware wat te bereiken geweest
als ook de vrije Z.O. Aziatische staten
bereidheid tot toetreding hadden ge
toond.
Een vijftal dezer landen: India, Pakis
tan, Ceylon, Birma en Indonesië verga
dert thans te Colombo en is niet ge
vraagd te Genève te verschijnen. Het
grote en invloedrijke India volhardt in
een koel neutralisme, de betrekkingen
met Amerika zijn zelfs slechter gewor
den omdat India geen Amerikaanse
vliegtuigen over zijn gebied wil laten
vliegen, welke de Fransen in Indo China
hulp gaan brengen. Toch zou dit India,
dat toch ook belang heeft bij het keren
van het communisme in Azië, vooral nu
het zich naar het Zuiden richt, achter
de schermen te Genève een belangrijke
rol kunnen spelen. Het zou misschien
een verrassende wending aan het ver
loop van de conferentie kunnen geven.
Flinterman werd zwaar gewond. Twee
Nederlandse equipes, die aan do Tulpen-
rallye deelnemen, zijn Maandag tijdens
de tocht door de Vogezen op de weg
van Sainte-Marie naar Mines a Aubure
verongelukt. De auto van W. Hendriks
vloog uit een bocht en stortte in een
ravijn. De tweede inzittende van deze
wagen werd zwaar gewond. Twee uur
later sloeg de wagen van de bekende
coureur Flinterman in dezelfde bocht
over de kop. De bestuurder werd zwaar
gewond.
WODKA BLIJFT DUUR
Sterke drank zal in de Sovjet-Unie zeer
prijzig blijven, omdat hij niet tot de eer
ste levensbehoeften wordt gerekend en
daarom nog niet voor prijsverlaging in
aanmerking is gekomen.
De minister van Handel, Mikojan, ver
wekte grote hilariteit in de Opperste
Statie-fqto der Koninklijke
paren. Na aankomst van
de Deense Koninklijke gasten
ten Paleize op de Dam, werd
met welwillende medewerking
van het Hof een statie-foto
gemaakt van Hunne Majestei
ten Koning Frederik, Konin
gin Ingrid, Koningin Juliana
en Z. K. H. Prins Bernhard.
Deze foto bereikte ons helaas
te laat om nog in ons vorig
nummer te plaatsen. Hoewel
het Deense Koningspaar in
middels na het drie-daags be
zoek weer vertrokken is, me
nen wjj deze foto thans toch
nog te moeten plaatsen, te
vens in verband met de 45ste
verjaardag van H. M.
Koningin Juliana.
rpEGENOVER het inwendig verdeel-
J de Westen staat te Genève een
hecht Oosteltjk front. Hetgeen niet be
tekent, dat er op den duur geen grote
geschillen tussen Rusland en rood China
zullen ontstaan.
Integendeel dat lijkt, gezien de positie
van deze beide grote buren in Azië wel
zeer waarschijnlijk, maar deze geschil
len liggen voorlopig en misschien voor
jaren verborgen onder ’t gemeenschap
pelijk belang de Westerse invloed uit
Azië te verdrijven. En het is dit ge
meenschappelijk belang, dat het beleid
van het Oostelijk blok te Genève zal
bepalen. Wat, gezien deze situatie, deze
conferentie zal opleveren? Het heeft
weinig zin daaromtrent voorspellingen
te doen voor een bijeenkomst, waarvan
de duur op 3 maanden geschat wordt.
Het lijkt wel zeer waarschijnlijk, dat
Korea verdeeld zal blijven, dat China
dus zijn invloed zal handhaven in N.-
Korea en dat Zuid-Korea onder Weste
lijke, d. i. Amerikaanse invloed zal blij
ven.
Het Indo Chinese vraagstuk is nu on
eindig moeilijker. De Amerikaanse re
gering heeft zich zo zeer vastgelegd op
haar standpunt, dat Indo China geen
voorpost van het communisme mag wor
den, dat zij nauwelijks voor een com
promis, n.l. een deling te vinden zal
zijn, het Amerikaanse publiek zou dit
als een nederlaag voelen. Waarschijnlijk
zou Engeland en zeker zou Frankrijk
wel tot zo'n compromis bereid zijn,
maar zij weten dat hiermede de eenheid
van het Westen op het spel staat. Zo
als Russen en Chinezen dat ook weten
en daarvan profijt zullen trachten te
trekken.
21/2 jaar wegens doodslagpoging. We
gens poging tot doodslag is de 20-jarige
grondwerker J. P. van H. uit Raven-
swaay Dinsdag door de Arnhemse- recht
bank veroordeeld tot twee jaar en zes
maanden gevangenisstraf, door te bren
gen in een jeugdgevangenis. Verdachte
had zijn a.s. zwager, die een grapje over
zijn kind had gemaakt, op Kerstmis j.l.
met een mes enkele steken toegebracht,
die alleen dank zij tijdig operatief ingrij
pen niet dodelijk bleken te zijn.
Bols wards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
De bekende Makkumer gemeente-om-
roeper Bruinsma werd 14 April 1926
door B .en W. van Wonseradeel aange
steld. Hij is dus al 28 jaar alszodanig
in dienst.
Zijn vader heeft dit werk 40 jaar ge
daan, zodat samen een mensenleeftijd
lang een Bruinsma-geluid heeft geklon
ken bij het aankondigen van belangrijke
gebeurtenissen. Deze wijze van bekend
making is een oude traditie, die de
Makkumers niet graag zouden missen.
Vele oude gebruiken verdwijnen in onze
tijd en al zou men op iedere hoek van
een straat wel een luidspreker kunnen
plaatsen, zodat wij het nieuws allemaal
gelijk konden horen, toch zien wij liever
de man met de bel.
Hij vertelt ons niet alleen wat er op de
markt te koop is, maar ook als er
film, feest of vergadering is, is deze
omroeper zijn hulp niet te versmaden.
Bruinsma maakt de mensen er nog eens
op attent en mede daardoor wordt me
nige huismus naar de vergadering ge
lokt. Bruinsma doet zijn werk steeds
op humoristische wijze of ook wel in
eigen gemaakte dichtvorm. Niettegen
staande zijn 73 jaren is zijn stem nog
tip top.
Hebt gij, Makkumers, iets om te bellen
ZWINGEN Amerika en Engeland met
verdeelde meningen naar Genève,
Frankrijk ging er heen in paniekstem
ming. De wanhopige toestand in Dien
Bien Phoe had Parijs,er in de laatste
dagen vóór Genève toe gebracht, zowel
Engeland als Amerika te verzoeken om
directe militaire hulp in Indo China met
name in de vorm van vliegtuigen. In
Engeland had men er aanvankelijk hele
maal geen zin in, men wilde de sfeer
in Genève niet bederven en men wilde
ook India niet voor het hoofd stoten,
dat al tegen de Franse’ militaire ope
raties in Indo China is, laat staan te
gen een militair ingrypen van de Wes
telijke Grote Drie. De Amerikaanse re
gering schijnt er iets anders over ge
dacht te hebben, hetgeen ook wel te ver
wachten was, immers zij had kort te
voren nog voorgesteld een veiligheids
pact voor Z.O.-Azië te sluiten, juist
naar aanleiding van de toestand in Indo
China. Zowel te Londen als te Parijs
had men toen bezwaren dat pact aan
de vooravond van Genève aan te gaan,
om de kwade indruk, we-lke dit op rood
China en Rusland gemaakt zou heb
ben. Naar aanleiding van de noodkreet
van Parijs schijnt Washington nu zo
wel Engeland als Frankrijk te hebben
medegedeeld, dat het nog altijd bereid
is, als de toestand dit nodig maakt
want de Amerikaanse regering wenst
Indo China niet in handen der commu
nisten te laten vallen vanwege het ge
vaar, dat daaruit voor geheel Z.O.-Azië
zou voortvloeien directe militaire
bijstand te verlenen mits dit geschiedt
in het kader van een verenigde actie
van alle landen, welker belangen ge
moeid zijn met de uitslag van het Indo
Chinese conflict.
Kai Sjeks bewind ineenstortte en de
Chinese communisten zegevierden.
Daarmede eindigde de kans op de vor
ming van ’t sterkste blok in Azië dat
de verbreiding van het communisme er
had kunnen indammen. Het Japanse
bondgenootschap met Amerika kan
daarvoor geen vergoeding bieden, in de
eerste plaats omdat Japans strijdkrach
ten slechts gaandeweg werden hersteld,
maar ook omdat Japans natuurlijke af
zetgebied voor zijn grote industrie Chi
na is en het daarom steeds zal blijven
streven naar een min of meer vriend
schappelijke verhouding met rood Chi
na, het zou het liefst op de wip zitten.
Het Amerikaanse verlies van de Chi
nese vriendschap was Ruslands winst,
deze beide kolossen hebben zich steeds
nauwer aaneengesloten en ’t Koreaanse
conflict heeft daaraan niet weinig ge
holpen. De Engelsen hebben zich steeds
geërgerd over het feit, dat Washington
de rode Chinese regering niet erkende.
De Engelsen deden dat wel, gedeeltelijk
om hun eigen positie in Azië zoveel mo
gelijk te handhaven, ook om dat andere
lid van het Gemenebest, India, tege
moet te komen dat aan deze erkenning
hechtte en ten slotte om hun handel met
communistisch China zoveel mogelijk
op te voeren.
Londen meent, dat er door deze tege
moetkomende houding kansen
ontstaan om rood China van Rusland
los te weken, te meer omdat het Wes
ten veel beter dan Rusland in staat is
in de behoeften van China aan allerlei
industriële producten te voorzien. De
Amerikanen stellen tegenover het laat
ste een paar andere argumenten. Het
zou
TN hoeverre de regering Eisenhower
bij deze toezegging ook op de steun
van het Congres en alle militaire raad
gevers kan rekenen is nog een vraag,
maar zij schijnt toch in deze richting
ook druk op de Engelse regering te heb
ben •reoefend. Anders is het nauwelijks
yei'•löarbaar, dat, naar werd bericht,
kunnen zijn dat een omvangrijke Washington en Londen samen Parijs
handel niet alleen met China, maar ook hebben doen weten, dat zij niet bereid
Koninklijke 16% dividend (onv.). Com
missarissen en directie der Kon. Ned.
Petroleum Maatschappij hebben beslo
ten, aan de in Juni te houden aandeel
houdersvergadering voor te stellen een
onveranderd dividend van 16 over
1953 uit te keren. Van dit dividend is
in Februari reeds 4 als interim-divi
dend betaald, zodat het slotdividend
12 beloopt.
Beledigende affiche. Even voor de ver
kiezingen is te Den Haag een voor een
CH-candidaat beledigende affiche aan
geplakt. In verband daarmede heeft de
politie twee personen gearresteerd. Deze
zullen worden vervolgd.
Volle melk van 3>/2 Minister Mans
holt heeft in de Eerste Kamer medege
deeld, dat de mogelijkheid onderzocht
wordt om naast melk met een vetge
halte van 2% ook volle melk in de
handel te brengen van minimum 3%
Wordt daartoe overgegaan, dan zal dit
echter leiden tot een verhoging van de
melkprijs.
Steeds meer slaapmiddelen. Op de ver
gadering van het departement Amster
dam van de Ned. Mij. ter Bevordering
der Pharmacie, de organisatie waarin
alle apothekers verenigd zijn, welke
Dinsdag plaats vond, werd opnieuw het
toenemend gebruik van slaapmiddelen
ter sprake gebracht.
Weinig beet. Vorige week kwamen drie
vissers uit Breskens naar de Wadden
zee garnalen vissen. Door onbekendheid
met de vaarwaters en de zich daarin
bevindende obstakels, geraakten ze tel
kens aan de grond, beschadigden twee
kuilen en verloren er één. Ze zijn de
dag daarna toen maar weer naar Zee
land terug gevaren.
Clandestiene zender gesnapt. Op Zon-
dag 25 April j.l. hebben opsporings-
I ambtenaren van PTT, in samenwerking
I met de Rijkspolitie in het dorpje Tju-1 Sovjet, toen hij zei, dat de prijzen van
Hwat hat (jabe Skroar
TAE positie van het Westen is te
nève niet bepaald gunstig. En
voornamelijk omdat dit Westen het on
derling niet eens is over Aziatische
vraagstukken. Amerika wenst onder
geen beding de Chinese regering van
Peking als de wettige te erkennen, de
traditionele vriendschap tussen China
en de Ver. Staten eindigde toen Tsjang