BELANGRIJK NIEUWS LANGS DE
MIDDELLANDSE ZEE
OOK EERSTE KAMER AANVAARDT
SODA-PROJECT
KRIS-KRAS door Nederland
n
üs hjoed p
to sizzen
Buitenlands Overzicht
Zelfbestuur voor Tunis
Het incident niet de Chinese jagers
Pensioenen worden verhoogd
voor
1
J^JAAR wat op Cyprus gebeurt is
slechts klein gedoe bij wat er zich
afspeelde in Tunesië. Die voortvarende
Franse staatsman Mendès France heeft
daar de koe bij de horens gepakt en
het roer ten opzichte van de verlangens
der Tunesische nationalisten volkomen
omgegooid. Hebben vorige Franse ka
binetten deze nationalisten steeds met
een kluitje in het riet gestuurd en veel
beloften inzake zelfstandigheid gedaan,
als het er op aankwam kregen de in
Tunis wonende Fransen (150.000 op de
3 millioen inwoners) altijd weer hun zin,
zij bleven de teugels in handen houden
en het politieke streven bleef het tra
ditionele Franse nl. alle overzeese ge
bieden in staatsverband te houden.
DIE verdeeldheid van mening kwam
vorige week nog eens even om de
hoek kijken toen de Amerikaanse lucht
macht 2 Chinese jagers neerschoot.
Volgens Amerikaanse berichten hadden
deze twee Amerikaanse reddingsvlieg-
tuigen aangevallen die naar overleven
den van een door de Chinezen neerge
schoten Brits passagiersvliegtuig zoch
ten. Men vroeg zich te Londen, maar
vooral te Parijs met bezorgdheid af of
de Amerikanen niet te impulsief en te
agressief waren opgetreden.
De 51ste Freulepartij
Op Wommels fraai gelegen sportterrein
zal op Woensdag 11 Aug. a.s. de 51ste
Freulepartij worden gehouden.
DIT omdat als het Balkanverdrag een-
maal getekend was, Z.-Slavië’s po
sitie tegenover Italië ietwat zou zijn
versterkt en Belgrado misschien niet
meer zo handelbaar zou zijn. Nu echter
de Natoraad het concept-verdrag heeft
goedgekeurd, kan Turkije moeilijk meer
dralen met de ondertekening. Het is dus
waarschijnlijk, dat deze ondertekening
zowel als de oplossing der Triëstkwes-
tie nabij zijn, en het laatste mag met te
meer waarschijnlijkheid worden ver
wacht omdat nu alle commissies van de
Italiaanse Kamers het E. D. G.-verdrag
hebben goedgekeurd en in die comrnis-
Amerikaanse
projectielen
Europa
Een millioen dakloos
in O.-Pakistan
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Hwat hat Qabe Skroar
50e Jaargang
No. 61
Vrijdag 6 Augustus 1954
tien,
ook
KAMEROVERZICHT
’de
en
i,”
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Zui-
nter
de
om-
oor
lej.
de
te
iej.
te
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: Fa A. J. OSINGA te Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
S.O.S. een nieuw draagbaar
reddingbootstation.
Dit toestel is zo vervaardigd
dat het waterdicht is, auto
matisch s.o.s. uitzendt en bo
vendien ontvangen kan.
Het is vervaardigd van een
materiaal, zodat het toestel
kan blijven drijven.
Sndd-project.
Minister Zijlstra nam de meeste tijd in
Zweeds schip liep op mijn. Dinsdagmid
dag omstreeks vier uur is het Zweedse
kustvaartuig Sigyn, groot 395 bruto reg.
ton, dat zich op weg naar Antwerpen
bevond, nabij Terschelling op een mijn
gelopen. Voor zover bekend hebben zich
geen persoonlijke ongelukken voorge
it lok hinget net óf fan hwat men hat,
mar fan hwat men is
Algra, dat de noordelijke
sterk agrarisch karakter
0 j.
lak-
rgel
>en
m:
is
(v.v.d.)
hiermede
:rste
van
naai
.den
.era-
ar
te
af-
de
ar
Bt,
?en,
van
Se’
er-
Tït-
oh.
te
er-
ise-
>m-
ler
iet
?re
ste
m-
LU-
.at
Ze
ir-
ze
>k.
lij-
te
3.50
ols-
ard
f 3
em.
op
.cht
te
ich-
B.
1. h.
:sen
B.
ats,
erd
ito.
f5
ter
an
m-
hij
ad,
je-
van
>ord
land de W.-Duitse souvereiniteit her
stellen. zonder dat Parijs een stem in
het kapittel zal hebben als het niet eerst
de E. D. G. heeft aanvaard. Men ver
moedt dat Mendès France een meerder
heid in zijn parlement zal trachten te
vinden voor een plan om de overgang
van nationale legers naar een volledige
Europese Defensie Gemeenschap met bo-
ven-nationale organen tegen deze
laatste vooral zijn vele Fransen gekant
langzamer te doen verlopen dan in
het oorspronkelijk E. D. G.-verdrag is
voorgesteld. Wat het lot van de E. D. G.
in het Franse parlement zal zijn is niet
te voorspellen, maar het is in ieder ge
val verheugend, dat deze kwestie thans
in handen is van een Franse premier die
in korte tijd zowel groot gezag in zijn
eigen land als daarbuiten heeft verwor
ven. Ook bij de grote bondgenoot, de
Ver. Staten, al is men het daar dan niet
in alles eens met de Franse staatsman,
evenmin trouwens als met hen die in
Londen regeren.
Daar speelden zich in de afgelopen overzichtsperiode belangrijke
dingen rond de Middellandse Zee af. De raad van het Noord Atlan
tisch Pact keurde het voorgestelde militaire verdrag tussen Grie
kenland, Turkije en Zuid-Slavië goed. Dit besluit is op zich zelf
van belang, maar schijnt er ook op te wijzen, dat men aan de
vooravond van de oplossing van de Triëst-kwestie staat. Het was
n.l. bekend, dat Italië als Natoland zijn toestemming aan dit ver
drag zou weigeren zolang de kwestie Triëst tussen Italië en Zuid-
Slavië niet was opgelost, terwijl Engeland en de Ver. Staten Turkije
hadden verzocht te wachten met de ondertekening van het verdrag
tot Rome en Belgrado tot een vergelijk waren gekomen over Triëst.
Baas en bovenbaas. De heer J. A.
Spaans, leerling van de gemeentelijke
Zeevaartschool te Den Helder en wonen
de te Alkmaar, heeft het beste eind
examen A. S. 1954 voor sturmansleer-
ling in Nederland afgelegd. Genoemde
leerling komt nu in aanmerking voor de
prijs, welke door het College Zeemans-
hoop te Amsterdam telken jare voor de
best geslaagde leerling in het land be
schikbaar wordt gesteld. Het is voor de
derde maal achtereen en voor de vierde
maal sinds 1948 dat deze prijs door een
leerling van de Helderse Zeevaartschool
is gewonnen.
116 millioen voor bouw straaljagers. De
Ministers ir. C. Staf en J. v. d. Kieft
hebben voor de productie van militaire
vliegtuigen ruim f 116 millioen uit de
tegenwaardefondsen aangevraagd. Daar
voor is ruim f 100 millioen bestemd als
eerste gedeelte voor de meerjarige pro
ductie van 204 Hawker-Hunterdagjagers
en ruim f 15 millioen voor Fokker-
straaljagers S. 14.
Mendès France heeft nu een geheel an
der principe voor het samenleven van ’t
moederland en de overzeese gebieden
naar voren geschoven, dat op het En
gelse lijkt:
Tunis krijgt nu volledig zelfbe
stuur wat de binnenlandse aange
legenheden betreft, alleen het be
leid inzake de buitenlandse be
trekkingen en de militaire aange
legenheden blijft in Franse hand.
Er zal een Tunesische regering worden
gevormd onder leiding van de Bey, wel
ke regering verantwoordelijk zal zijn
aan een door de inheemse bevolking te
kiezen wetgevende vergadering.
Wel zijn er zekere bijzondere rechten
Voor de Franse minderheid gereserveerd,
maar de plannen beantwoorden aan de
eisen der gematigde Tunesische natio
nalisten, die er zich dan ook achter ge
schaard hebben, zodat de Bey een kabi-
President Eisenhower verklaarde echter
Het gouden jubileumjaar 1953 bracht
een alleszins boeiende en zeer spannen
de wedstrijd en vond mede haar bekro
ning in het feit, dat ook aan de diverse
prijswinnaars van 1942 (het enigste
jaar, waarin sportbekers werden uitge
reikt) nog de traditionele „Freule-hor-
loges” werden uitgereikt.
Voor de jongenswedstrijden van 13-18
jaar bestaat een enorme belangstelling.
Het aantal uitgeschreven partijen over
treft ver dat van vorige jaren.
Een en ander wettigt de veronderstel
ling, dat de deelname aan deze „Bonds
dag van Jong Friesland” groter zal zijn
dan ooit en dat ook de publieke belang
stelling voor dit kaatsevenement zich
nog steeds in stijgende lijn beweegt.
Aan verrassingen zal het ook ditmaal
niet komen te ontbreken. Al mag dan
Harlingen op papier het sterkst zijn, ook
afdelingen als Arum, Pingjum, Witmar-
sum, Franeker, Oosterlittens e.a. spre
ken een woordje mee.
We hopen op een sportieve en spannende
wedstrijd onder gunstige omstandighe
den.
Het eerste Amerikaanse bataljon met I
geleide projectielen van het type .Cor
poral” vertrekt spoedig naar Europa.
Het bataljon heeft tien lanceertoestellen
voor de zware projectielen, die zowel
van atomische als van andere springla
dingen kunen worden voorzien.
De „Corpora!” heeft een actie-radius
van minstens 160 km en kan tot zijn doel
worden geleid met een snelheid, ver
scheidene malen groter dan van het ge
luid.
Het „Corporar'-projectiel is ongeveer
90 cm in middellijn en heeft een lengte
van. 9 tot 15 m.
JVTU we van India spreken mag niet
onvermeld blijven de koude oorlog,
welke die mogendheid tegen Portugal
voert om de kleine nederzettingen, wel
ke laatstgenoemd land er bezit, in han-
l
Roman over Harlingen? De Engelse ro
manschrijver Peter Temple, vooral ook
bekend door zijn boeken over land- en
volkenkunde, vertoeft momenteel te
Harlingen. Hij logeert in hotel „De
Beurs” en is zo op Harlingen gechar
meerd, dat hij aankondigde zijn volgen
de roman in Harlingen te zullen laten
spelen.
Met bromfiets tegen locomotief. Een be
woner van Uithoorn, die zijn eerste rit
maakte op een nieuwe bromfiets, reed
bij een onbewaakte overweg tegen de
locomotief van een werklorrie, met het
gevolg, dat de man dodelijk werd ge
wond.
Azië kent op het ogenblik twee grote
rampgebieden ten gevolge van overstro
mingen: Perzië en Oost-Pakistan.
Volgens het blad te Teheran „Etelaat”
zijn reeds in het eerste land 445 lijken
geborgen. In de getroffen gebieden
heerst hongersnood, zo zelfs, dat
vrachtauto’s met voedsel worden geplun
derd en de boeren giftig gras eten, hoe
wel zij er in vele gevallen aan zullen
sterven.
In Oost-Pakistan staan ruim 37000 vier
kante km land onder water door over
stromingen van de rivier de Brahma-
poetra (de oppervlakte van Nederland
is 33000 vierkante km).
Reeds is meer dan een millioen perso
nen dakloos. De slachtoffers wachten op
daken en in bomen op redding. Ze heb
ben geen voedsel en worden bedreigd
door giftige slangen. Velen zijn reeds
aan beten gestorven.
De telefoon-, telegraaf- en spoorweg
verbindingen met het Noorden van de
provincie Riverine zijn volkomen ver
broken. De enige berichten, die in de
hoofdstad Dacca worden ontvangen, ko
men via een radiostation van de rege
ring.
Op internationaal niveau. In „De Hoe
ve’’ te Laren (N.H.) wordt tot 7 Aug.
een internationale onderwijzersconfe-
rentie gehouden, waarvoor ongeveer 60
afgevaardigden uit de Scandinavische
landen, W.-Duitsland, Zwitserland en
Nederland bijeen zijn.
Schip zonk in IJsselmeer. Het Duitse
m.s. „Willie-Mane’, geladen met staaf-
dat Amerika van plan was zijn rechten
en zijn burgers te beschermen en be
toogde dat de Chinezen er met deze
vliegtuigincidenten alleen maar op uit
waren verdeeldheid onder de Westelijke
geallieerden te zaaien, waarom Peking
Engeland ook excuses aanbood voor het
vliegtuigincident, maar de Amerikaan
se protestnota’s niet eens in ontvangst
wilde nemen.
Het gebeurde tekent echter wel
hoe gespannen de toestand in
Azië is; het scherpe Amerikaan
se optreden schrjjft men vooral
toe aan de wens van Washington
een indruk van vastberadenheid
te wekken en daarmede een te
genwicht te vormen tegen het
prestige-verlies door het gebeurde
in Indo China.
Intussen is Amerika wel soepeler gewor
den wat zijn eisen inzake een defensie-
pact voor Z.O.-Azië betreft, het zou nu
voorlopig genoegen willen nemen met
een garantieverklaring van de belang
hebbende landen tot handhaving van de
thans bestaande toestand. Dit tot onge
noegen van een aantal Amerikaanse
congresleden, die een geheid defensie-
pact willen, waarin zelfs het nationa
listisch Chinees regime op Formosa
zou moeten worden opgenomen. Maai
de Amerikaanse regering wil blijkbaar
in dit opzicht thans weer in de Engelse
koers varen, waarmee men India voor
zo'n garantiepact hoopt te winnen.
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
den te krijgen. Portugal heeft steeds ge
weigerd over deze afstand te onderhan
delen en India tracht ze nu door „vreed
zame vrijwilligers” te doen bezetten.
Geen mooie methode, vooral niet voor ’n
land dat nogal prat gaat op de sterk
zedelijke inslag van zijn politiek. Maar
de praktyk is soms wel eens heel an
ders dan de theorie, dat leert ook de
jongste verhoging der invoerrechten op
Zwitserse horloges door de Ver. Staten.
Zwitserland wordt daardoor zwaar ge
troffen, president Eisenhower zegt, dat
hij voor vrijhandel blijft, maar dat het
hier een uitzonderingsgeval betreft, om
dat een Amerikaanse industrie anders in
haar bestaan wordt bedreigd, die in
oorlogstijd niet kan worden gemist.
Er wordt echter gezegd, dat de presi
dent bezweken is voor de druk van groe
pen, welker steun de republikeinen bij
de a.s. congresverkiezingen niet gaarne
zouden missen. Tenslotte zij nog ver
meld, dat er weer een korte strijd om
de macht in Guatemala is geweest. Een
aantal officieren kwam in opstand te
gen de regering van kolonel Castillo Ar
mas, maar het geval was spoedig bij
gelegd. Intussen wordt ook gemeld, dat
de republiek Nicaragua, welker regering
kort geleden deze Armas in Guatemala
aan het bewind hielp, nu troepen samen
trekt aan de grens van Costa Rica.
Men vreest, dat president Somoza ook
daar wil ingrijpen en president Figuere-s
Ferrer wil verwijderen. Deze kan echter
niet verdacht worden van communisti
sche sympathieën. Men zegt, dat So
moza een groot vriend is van de beken
de Amerikaanse maatschappij de United
Fruit Company en in Costa Rica ook zo
iemand aan het bewind wil helpen.
cies tegenovergesteld
listen. Eigenlijk vond hij de staatsinvloed
nog te groot. Maar overwegend was dit
niet voor hem, veeleer vreesde hij, dat
de nieuwe sodafabriek er niet in zal sla
gen de exportmarkt te veroveren. Er moe
ten onderhandelingen worden gevoerd
met het grote internationale sodacon-
cern. Ook dit vond de heer Hellema be
denkelijk. Lukt dit gesprek, dan wordt
met staatssteun het kartel uitgebreid met
een Nederlandse fabriek, maar komt er
geen samenwerking, dan is bet de vraag
of de nieuwe fabriek wel rendabel is.
Volgens zijn conclusie is dit ontwerp
„weinig aanlokkelijk”, een ander bezwaar
van hem was, dat de investeringen niet
opwegen tegen het nut van de werkgele
genheid. Het sodabedrijf is zeer kapi
taal intensief. De bevordering van de
werkgelegenheid is gering.
Minister Zijlstra zal dit afwijkende ge-
beslag met zijn soda-nroject. Dit wets
ontwerp heeft destijds in de Tweede Ka
mer veel stof doen opwaaien, zowel de
socialisten als de communisten betoon
den zich principiële tegenstanders
dit ontwerp, dat grote vrijheid laat
het particuliere initiatief. Ze bleven
daan, maar het schip moest wegens
schade aan de machinekamer drie uur
later door de sleepboot „Zuidzee” van
de rederij Doeksen, Terschelling, op
sleeptouw worden genomen naar zjjn
bestemming.
net kon vormen, dat de onderhandelin
gen met Frankrfjk over de definitieve
vorm der verdragen kan voeren. Dat
moet snel geschieden omdat er ook Tu
nesische extremistische elementen zijn
die van verdere betrekkingen met
Frankrijk niet willen weten en een ter
reur uitoefenen. Voor hen had. Mendès
France de waarschuwing, dat deze ter
reur als ze werd voortgezet met ijzeren
hand zou worden bedwongen. Mendès
France heeft voor het slagen van zijn
nieuwe politiek die natuurlijk als ze
succes heeft in Tunis ook voor Marokko
zal gelden niet alleen de medewer
king der Tunesische nationalisten nodig
doch ook die van de Franse nationale
vergadering. Hij kan daar op tegen
stand van conservatieve zijde rekenen,
doch waarschijnlijk zal deze vernieuwer
van de Franse politiek na zijn geslaagde
likwidatie van de Indo Chinese kwestie
toch voldoende steun krijgen om zjjn
plannen voor Noord-Afrika, de enige die
kans op succes beloven, door te zetten.
Lukt dat, dan is dat niet alleen een
groot succes voor Mendès France per
sonlijk, maar ook voor Frankrijk, dat
dan een nieuwe stap heeft gedaan op
de weg, welke het naar weer groter in
vloed op het wereldgebeuren, speciaal
ook in Europa, zal voeren.
:rm. I
lov.
ond
itste
Kh-
ind.
Dr
lak- l
sies heel wat meer verzet zou zijn gere
zen als men niet overtuigd was, dat de
Triëstkwestie een ook voor Italië bevre
digende oplossing zou krijgen. Ziet het
Westen dus aan de Noordkant van de
Middellandse Zee zijn positie versterkt,
ook aan de Zuidkust is dat het geval nu
de Engels-Egyptische onderhandelingen
over de Suez-kanaalzóne tot resultaat
hebben geleid.
Het Engelse Lagerhuis aanvaardde dit
verdrag het verzet van een aantal
conservatieve leden legde geen gewicht
in de schaal en Egypte is nu blijk
baar bereid tot samenwerking met het
Westen, waarom het dan ook Ameri
kaanse militaire en economische hulp
is toegezegd. Cyprus, het onder Brits
bestuur staande eiland in de Middelland
se Zee, wordt de nieuwe basis van het
Engelse militaire apparaat, dat uit
Egypte moet verhuizen en krijgt een
nieuwe grondwet en meer zelfstandig
heid, om er de Cypriotische nationalis
ten, die aan sturen op aansluiting bij
Griekenland, de wind uit de zeilen te ne
men. Toch wint deze aansluitingsge-
dachte, aangewakkerd door de Griekse
regering, die haar zelfs voor de Ver.
Naties wil brengen, veld.
De Eerste Kamer gaat met vacantie tc
14 September a.s. Maar zoals we vorige
week reeds schreven, moet er de laatste
dagen vóór het recès hard gewerkt wor-
tk... T„1 van ontwerpen, die van spoed
eisende aard zijn, passeren nog ijlings
de hamer van voorzitter Jonkman. Een
van de meest sympathieke voorstellen,
die z.h.s. werden aangenomen, was het
ontwerp van Minister Beel om de pen
sioenen te verhogen met een aanpassings-
toeslag vanaf 1 Januari j.l. Destijds had
de Tweede Kamer dit ontwerp in een
ijltempo aanvaard, in de hoop, dat ook
de Eerste Kamer dit zou doen. Maar de
wijze mannen in de Senaat zullen deze
wenk wel niet nodig hebben gehad, zon
der meer zullen zij hebben begrepen, dat
de gepensionneerden hopen op een spoe
dige uitbetaling. De nood in de meeste
gepensionneerde gezinnen is hoog. En
daarom was het begrijpelijk, dat dit wets
ontwerp veel instemming ondervond.
Hoogstens was er de klacht, dat de ver
beteringen nog niet voldoende waren.
Doch men koos het weinige boven het
niets want Minister Beel had reeds dui
delijk laten merken, dat hij geen verdere
concessies wenste te doen. De f 19 mln,
welke met dit ontwerp zijn gemoeid,
vond hij werkelijk het uitertse en men
moet toegeven, dat de verbeteringen niet
van weinig belang zijn. Niet minder dan
175.000 gepensionneerden zullen hiervan
profiteren.
Het debat in de Eerste Kamer over dit
ontwerp duurde slechts kort. Minister
Beel beloofde, dat binnenkort de toesla
gen op de kerkelijke pensioenen zullen
worden verhoogd; deze ziin de laatste ja
ren achtergebleven.
Het was de bedoeling om deze kwestie
spoedig definitief te regelen, maar de
commissie, die hiermee bezig is, heeft
medegedeeld, dat dit nog niet zo eenvou
dig is, vandaar deze tijdelijke regeling.
De budgetaire voorzieningen worden
hiervoor voorbereid.
Wat de Indische pensioenen betreft, zeide
de bewindsman, dat hierover overleg
wordt gepleegd met Buitenlandse Zaken.
Binnenkort zal hierover nadere medede
lingen worden gedaan. Ook deze groep
zal dus wel geholpen worden.
De heer Derksen (k.v.p.) had nog ge
vraagd of de staatscommissie Van Poelje,
die de vereenvoudiging van de Penioen-
wet voorbereidt, spoedig gereed zal ko
men. Men schijnt hiermede aardig op te
schieten. Maar de meest voor de hand
liggende vraag leverde een teleurstelling
op. Zal men de Pensioenwet nu ook kun
nen lezen? zo vroeg de k.v.p.-afgevaar-
digde.
De Minister van Binnenlandse Zaken
gaf ten antwoord, dat dit el erg moeilijk
zal zijn want er moeten zoveel overgangs
bepalingen gemaakt worden, dat „een
voudig” wel heel sterk is uitgedrukt. Zo
zal onze pensioenwetgeving dus wel zeer
moeilijk blijven en dat is te betreuren,
want bijna geen sterveling in ons land
kan nog uit dit wettelijk doolhof wijs
worden, zelfs de meeste ambtenaren niet.
luid wel niet erg op prijs hebben gesteld,
gelukkig voor hem stond er nog een an
dere a.r. op en wel de heer Algra. Deze
Noorderling steunde d. Minister door
dik en dun, hij was vóór dit ontwerp.
Vooral omdat het een project betreft, dat
in het Noorden van ons land is gelegen.
De industriële ontwikkeling in onze drie
noordelijke provincies is vergeleken bij
het zuiden van ons land sterk ten achter,
Brabant en Limburg profiteren in steeds
grotere mate van de Benelux. Nu er een
kans is om het noorden tot grotere ont
wikkeling te brengen, moet deze worden
aangegrepen. Men kan niet zeggen, al
dus de heer
provincies een
dragen. Dit argument gaat niet op want
’t aantal arbeiders in de landbouw wordt
steeds minder. Hulp aan het noorden is
een nationaal belang net zo goed als de
ontwikkeling van het zuiden. Men mag
bet niet zo stellen, dat men in de noor
delijke provincies maar moet emigreren,
dit wordt trouwens reeds in voldoende
mate gedaan. De heer Algra noemde het
oprichten van een sodafabriek in Delf
zijl een gezonde gedachte.
En de heren Regout (k.v.p.), Molenaar
(v.v.d.) en Vixeboxse (c.h.) waren het
van harte eens. De v.v.d.-
fractievoorzitter sprak echter niet namens
zijn gehele fractie. Enige liberale afge
vaardigden twijfelden aan de rentabili
teit van deze nieuwe onderneming. Maar
voor prof. Molenaar wogen de voordelen
veel zwaarder dan de nadelen.
Er ontsppn zich nog een klein debat over
de Beneluxverhouding. De heer Regout
had n.l. opgemerkt te vrezen, dat er han
delspolitieke moeilijkheden met België
zouden rijzen, het land, waarin het grote
Solvay-concern is gevestigd. Zal België
de grenzen sluiten voor bepaalde Neder
landse producten als Nederland geen
Solvay-soda meer afneemt?
Prof. Molenaar nam de k.v.p.-afgevaar
digde deze vraag kwalijk. Volgens de
Beneluxverdragen zijn wij gerechtigd de
nieuwe sodafabriek te vestigen, onze po
sitie is dus sterk. Een vraag, zoals de heer
Regout stelt, kan slechts de positie van
de Regering ondermijnen.
QVERIGENS heeft Mendès France
v nog een paar zware hindernissen te
nemen voor hij Frankrijk gereed zal
hebben om zijn belangrijke rol in de we
reld te spelen. Nog deze week zal de
Franse premier de volmachten van de
nationale vergadering vragen om op so
ciaal en economisch gebied orde op za
ken te stellen. Als de volksvertegenwoor
diging hem die toestaat ook in deze
is er verzet bij conservatieve groepen
komt dan de volgende week het aller
grootste obstakel aan de orde, dat de
dynamische figuur, die Mendès France
is, moet nemen, n.l. de E. D. G. Voor
speld wordt dat hij daarbjj in de natio
nale vergadering op het meeste verzet
zal stuiten. De Russische voorstellen om
een Europees veiligheidspact te sluiten,
hebben nogal wat indruk op bepaalde
groepen in het Franse parlement ge
maakt, ze zouden de behandeling van
de E. D. G. nog maar eens willen uit
stellen tot men meer omtrent Moskou’s
bedoelingen weet. Maar dat zal niet
gaan, want zeer binnenkort zullen de
Ver. Staten en waarschijnlijk ook Enge-
l..T-t.-—....-„-F-.;--:*. 1 uCH. lal
Tenslotte was er nog de heer Vixeboxse
(c.h.), die niet begreen waarom de so
cialisten de kans laten glippen om mee
te werken aan de versterking van onze
economie.
Minister Zijlstra, <Jie zij vacantie voor
dit debat had onderbroken, heeft het iets
moeilijker gehad dan in de Tweede Ka
mer. Maar hij heeft zich er vlot door
heen geslagen. Ook al is er een overcapa
citeit, er is altijd een behoefte aan een
betere fabriek, zo zeide hij. Het project
was naar zijn mening zakelijk geboden
en moreel verantwoord. En daarom moet
de poging gewaagd worden om de indu
striële ontwikkeling in het noorden op
gang te brengen. Wil de industrialisatie
slagen, dan zal af en toe een groots pro
ject gewaagd moeten worden.
In meerderheid was de Kamer het daar
mede eens, het ontwerp is aangenomen
met 28-16 stemmen. Tot de tegenstem
mers behoorden Prof. Hellema (uit be
drijfseconomische overwegingen) en de
fracties der p.v.d.a. en c.p.n.
van
aan
van
mening, dat de Overheid op dit terrein
grotere zeggenschap moet hebben. De
Overheidsgarantie van f21 mln is naar
hun oordeel stellig niet voldoende, zelfs
tot in het kamp van de Minister was de
tegenstand doorgedrongen. Prof. Helle
ma (a.r.) een partijgenoot van Minis
ter Zijlstra had grote bedenkingen te
gen dit ontwerp. Zijn conclusie was pre-
1 aan die der socia-
|k
f®
