I
I
GENIET UITSTEKENDE PERS
KRIS-KRAS door Nederland
i
„VAN GOTHIEK NAAR RENAISSANCE”
1
HAAKON VII
Lytse Romke
waerd
G
t
Enkele juweeltjes op de oude B. en W. kamer
Fan de Martinytoer
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
üs hjoed
to sizzen 1
Volksdans- en
V olkszangcongres
Stakingsgolf in
West-Duitsland
Hwat hat Qabe Skroar
Greate Romke
50e Jaargang
Dinsdag 10 Augustus 1954
No. 62
KIJKJES OP ONZE TENTOONSTELLING
VI
de J.
j
PIET.
Noord-
;b
:k
id
ij
le
it
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: Fa A. J. OSINGA te Bols ward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
It is maklik in sikenien in goede rie
to jaen, als men seis soun is.
Witte spreeuw. In de buurt van de boer
derij van de veehouder S. de Roos in de
Zuidermeer bij Staveren is een witte
spreeuw waargenomen.
sers.
In hetzelfde gebouw waar een groot
gedeelte van het Congres zal worden
gehouden, zal tevens een tentoonstelling
worden georganiseerd van Ambachts-
kunst uit de verschillende gewesten.
zich van een vreselijke dood te red
den.
Huiseigenaars. Uit een onlangs ingestel
de enquête is gebleken, dat 28 van
de Nederlandse gezinnen een eigen huis
bezit.
Gelouterd in de oorlogsbrand,
Binnen dezelfde lijnen,
’t Verinnigt vaak in vriendschapsband
Volken en souvereinen.
Ze wisselen bezoeken uit,
Getuigen aan banketten,
Maken een decoratie buit
Naar officiële wetten.
Thans staat de hoge Norenzoon
In dit centraal behagen.
Haast vijftig jaar mag hij zijn kroon
Als aller dienaar dragen.
Rijzig, nog kaarsrecht van postuur
Met ’t jaartal der zeer sterken,
Een koning, die met jeugdig.vuur
Voor landsbelang blijft werken.
Nederland roept hem welkom toe,
Drie dagen in extase,
Toch is dit officieel gedoe,
Meer dan een holle fraze.
Het geldt voor beiden, man of vrouw,
Men moet de kronen wegen,
Een vorst vol liefde, plicht en trouw
Wordt voor het volk ten zegen.
en
G.
»f
>P
>r
k
g
n
k
k
n,
>r
d
k
f-
Bols wards Nieuwsblad
De Jong’s Nieuwsblad
,n
‘b
•n
ft
E-
ij.
it
Voormalige B. en W.-kamer.
De serie artikeltjes, onder het motto
„Kijkjes op onze tentoonstelling”, die
we hiermede besluiten, heeft niet anders
bedoeld te zijn dan een eenvoudige weg
wijzer. Om het gebodene goed te kun
nen begrijpn en genieten Zoudt U on
der deskundige leiding de tentoonstel
ling moeten bezoeken. Nu dat veelal
niet mogelijk is, willen deze schetsjes
in deze leemte enigermate voorzien,
zonder de pretentie te hebben deskun
dig te zijn.
Na een bezoek aan Raadszaal, Burge-
Schilderpen.
Schilderijen vindt men op dit zaaltje van
meesters van naam als Lucas van Lei
den, Jan Mostaert, Jan van Scorel enz.
Van de eerstgenoemde (1474-1538) is
zijn ,,Lot en zijn dochters” geëxposeerd.
De voorstelling is hier in menig opzicht
meer Middeleeuws dan in Renaissance
stijl. Men zie het brandende Sodom op
de achtergrond: een middeleeuwse ves
ting. Overigens kan men de manier van
schilderen van Lucas van Leiden, die
welhaast Rembrandtsiaans aandoet, be
wonderen. Let in dit verband bijv, op
Schip zonk in IJselmeer. Het Duitse
m.s. Willie-Marie, geladen met staaf-
koper en soda raakte bij Urk aan de
grond en zonk, waarbij de schipper, zijn
vrouw en twee kinderen tijdig door een
andere boot konden worden overgeno
men.
U de inhoud van deze artikeltjes hebt
gevolgd, vinden we dit vererend en pret
tig, maar.U kunt er natuurlijk niet
mee volstaan. U moet de tentoonstelling
zelf gaan zien. Dan pas zult u er een
unieke kijk krijgen op een deel van onze
beschavingsgeschiedenis. Een gelegen
heid als deze U hiertoe geboden, ontmoet
U slechts zelden.
Bovendien verdient het initiatief van
het gemeentebestuur het raadhuis zo
mer aan zomer voor een cultureel doel
af te staan menen wij uw warme
waardering. Deze waardering kunt U
niet beter tot uitdrukking brengen, dan
door een bezoek aan de tentoonstelling
en een aanbeveling hiervan aan vrien
den en bekenden.
De Hermandad is zo ongelovig. Zij stap
ten nogal zelfbewust het politiebureau
in de Duinstraat te Den Haag binnen,
de 29-jarige J. R. en de 24-jarige L. J.
B. Zij kwamen eens even vragen waar
om men hen verdacht van een inbraak
in een kledingmagazijn in de Keizer
straat te Scheveningen, waarbij o.m.
tien colbertjasjes, negen pantalons en
drie coupons stof werden gestolen.
De politie deed meer dan alleen maar
antwoord geven. Zij raadpleegde de re
gisters, waarin vermeld stond dat R.
nog drie maanden gevangenisstraf te
goed had. Hij werd onmiddellijk in ar
rest genomen. Daarna bekende hij ook
en nog wel samen met B. de in
braak te hebben gepleegd. Nu zitten zij
beiden!
In tegenslag, rouw en verdriet,
Kon hij zich moedig schikken.
Hard als een ruig stuk fjordgraniet,
Dat niemand zou verwrikken.
Hij tartte, de oorlog lijfsgevaar
Verbeten, zonder bukken,
Verdreven door de plompe laars,
De dictatuur der leugen.
Zo kon volkshoop nieuw opgeveerd
En mocht zijn naam geprezen,
Steeds dieper, sterker gewaardeerd
Om de eenvoud, heel zijn wezen.
Een Viking van ’t veredeld ras,
De zeeroep jong verstaande.
Een Koning, die recht in de pas
De weg tot eenheid baande.
Beeldhouwwerk.
Bovenstaande geldt echter meer voor de
schilderijen dan voor ’t beeldhouwwerk.
Na hetgeen we op dit gebied reeds za
gen levert dit vertrek niet veel nieuws
meer, al is dit toch nog wel iets.
Het in het begin van de 16e eeuw te
Antwerpen gesmede stuk „Besnijdenis”
dat van deze rituele handeling een vrjj
realistische voorstelling geeft, trekt
misschien wel ’t eerst de aandacht. Op
vallend is ook hier zoals trouwens
op meer stukken in dit vertrek het ge
val is hoe de schepper zich zo vol
komen in zijn onderwerp heeft geleefd,
dat hij zich niet realiseerde, dat hetgeen
hij uitbeeldde plaats vond buiten het
eigen milieu. Zo zien we Jozef gehuld
in een soort monnikspij en draagt de
priester een soort bisschopskleed. Bij ’t
andere houtsnijwerk, dat een vrouwe
lijke heilige voorstelt is vooral het dui-
velsfiguurtje, dat door haar vertreden
wordt, interessant.
Een nieuw genre - dat overigens op
deze veelzijdige expositie geenszins uit
de toon valt is een midden 15e eeuwse
gewelfsleutel, afkomstig uit de St. Ni-
colaaskerk te Utrecht, die ons een pri
mitief, maar vaardig gehakt relief voor
stelt.
Goed afgelopen. Een autobus uit En
schedé, met 40 passagiers, geraakte in
Duitsland in brand, doch alle inzitten
den konden, evenals de bagage, worden
gered, hoewel de bus geheel uit
brandde.
Slot.
Dit is het slotartikel over dit onderwerp.
Er is op deze tentoonstelling bij rus
tige serieuze beschouwing zoveel te zien
en op te merken, dat wij er meermalen
over schrijvende nog maar slechts hier
en dadr iets konden aanwijzen. Indien
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
ren yn de polders hawwe it sa forkoft
foar twatüzen goune per ha oan de
Belgen. Hja binne dan mei ien klap fan
de noed en soargen óf en barre in
skoan stik jild. Garen hawwe it per
kilo forkoft en roepelje it earst. It sied
is dan foar de boer, mar it meardere
wurk ek. Ik hearde prizen fan 39 en
40 sinten per kilo en in inkele krige
41. It wie yn de Noardeastpolder dizze
wike allegearre Belgen. Neat gjin wón
der fansels, hwant der stiet foar dy
mannen hiel hwat op it fjild. Meastal
yn in aid jeep, inkele mei in aid bus,
jagen hja fan boer ta boer om rounom
sa gau mooglik de flaechshokken yn
greate skünen op to bouwen en mei
dekkleden yn feilichheit to bringen.
Mei dizze prizen kin men op ’e fingers
wol ütrekkenje, dat it linnen net goed-
keap wurde sil. Yn e’ foarige oarloch
wie it measte hwat de Belgen doe joe
gen, seishündert goune per ha. en dan
aljinnich foar earste soarte blaubloei.
Nou sjocht men hast net oars mear as
wytbloei, hjire net en yn 'e polder
net. It opmerklike is dêrby, dat it ras,
dat jierren en jierren hjir de toan oan-
joech, swiere konkurrinsje krigest fan in
nij ras: „Wiera” fan de jonge kweker
J. P. Wiersma üt Spyk yn Grins.
It is nou krekt 25 jier lyn, dat hear
Dr Dorst mei syn ras: ,,De Concurrint”
in boppeslach makke. Dat hat oer üs
hiele lan de toan oanjown en fier dêr-
büten. Al dy tiid wie it ünbistriden de
béste wytbloeijer en syn kweker, dy’t
him by tafal form hie by in boer yn de
Fryske bouhoeke, hat it gjin wynaeijen
lein, sünt it Kwekersfüns oprjochte is.
Mar nou moat er it forlieze. De Wiera
is troch Wiersema kweekt üt de Con
currint mei Hercules as oare partner.
It is hjir dus ek al krekt as yn it
minskelibben: de kening is dea, mar
libje de nije kening.
i Mei de earte giet it net oars. Lange
„IT MINNE WAER WOL TREAST!”
De wike knap waer, dy’t wy hawn
hawwe, kaem op it léste nipperke om
de earte en it flaechs fan de bouboer
foar ündergong to hoedzjen.
Yn de Wieringermar wie it doe al sa
fier, dat party stikken earte, dy ston
ken der oer. Yn de N.O. Polder wie it
sa slim net, mar klage men mear oer it
flaechs, dat tige lijdde. De greate kran
ten skreauwen fan millioenen skea, mar
dat is fan gjin minske to sizzen.
Ik leau net, dat it sa bot oankomd is
e.I like de kleur minder fris en wie der
ek wol ris in strinkje rot. Fan ’e wike
is der in soart goed makke en sil it wol
hwat tafalle. Der is in bulte flaechs
forboud dit jier, ek hjir yn Fryslan
sjocht men it noch mear as oare jier
ren. De Belgen biede goed jild, sawol
yn e rüs as per kilo. Hiel hwat bouboe-
Zaak-Vinkeveen. De waarnemend pro
cureursgeneraal in Amsterdam, mr W.
P. Bakhoven heeft de rijksrechercheur
Udo opdracht gegeven een nader on
derzoek in te stellen naar de oorzaak
van het incident te Vinkeveen.
meesterskamer, Vierschaar, nieuwe B.
en W.-kamer en de grote commissieka
mer, rest ons thans nog een kleine
oriëntatie in de voormalige B. en W.-
kamer. In dit kleinste expositielokaal
is dit ziet men reeds bij eerste ken
nismaking veel schoons bijeenge
bracht, hoewel de kwaliteit van de ten
toongestelde stukken hier domineert
over de kwantiteit. Trouwens dit is
waardevoller, dan het omgekeerde.
In de vreemde verongelukt. In de om
geving van Tschagguns, Vorarlberg
(Oostenrijk) is de 24-jarige Peter
Sjoerd Foekens uit Oosterbeek van een
200 m. hoge steile rotswand afgevallen,
tengevolge waarvan hij is overleden.
Van Gelder Zonen experimenteert. De
Kon. Ned. Papierfabrieken Van Gel
der Zonen hebben een overeenkomst
aangegaan met de Surinaamse rege
ring, om daar pijnbomen te verbouwen
ten behoeve van de papier-industrie.
Slaagt de eerste phase dan wil de N.V.
in Suriname een cellulosefabriek stich
ten.
Frankrijk of Vlaanderen in de 2de helft
der 15® eeuw, is vooral merkwaardig
wegens de voorstelling. De ontwerper
heeft waarschijnlijk allerlei exotische
dieren willen uitbeelden, zonder dat hij
deze dieren voldoende wellicht alleen
van horen zeggen kende. Zo zien wij
een aapachtig mensje (of mensachtig
aapje?) vreemde dieren en vogels. Wel
licht heeft de ontwerper ook gedacht
aan mythologische dieren of figuren uit
de een of andere sage.
De gang.
Op de bovengang, die bij vorige expo
sities wel eens overvol was gehangen,
vindt men nu slechts een overigens
prachtig gepolychromeerd apostelbeeld
en een typisch wandtapijt.
Het laatste, vervaardigd in
Op 3 en 4 September a.s. zal te Leeu
warden door Nationaal Overleg in sa
menwerking met Nederlands Cultureel
Contact en het Prins Bernhard Fonds
een congres worden georganiseerd.
Een uitgebreide folder over dit Congres
met manifestaties werd ons toegezon
den. Zowel de Stellingen betreffende
„Het wezen en de toepassing van het
amateurisme en zijn organisatievorm”,
die door Dr. P. H. Schröder zullen wor
den ingeleid, als de syllabus van de in
leiding van Prof. L. J. van Hoik over
„Traditie en Vernieuwing in het Cul
tuurleven’’ zijn daarin afgedrukt.
Beide te behandelen onderwerpen zijn
voor al degenen die in hun provincie,
gemeente, organisatie of vereniging met
het culturele leven te maken hebben,
van groot belang.
Als thema voor de manifestatie heeft
men dit jaar gekozen volkszang en
volksdans. Op de avond van de derde
September zal daarom een uitvoering
worden gegeven door de Leeuwarder Or
kest Vereniging en het Ballet der Lage
Linden, gewijd aan volksliederen en
volksdansen.
Bijna alle gewesten hebben toegezegd
om op Zaterdag 4 September een volks-
zang- of volksdansgroep te zullen zen-
dfen zodat naast de inleidingen en dis
cussies er ook voldoende gelegenheid zal
dijn om kennis te nemen van hetgeen er
ito de verschillende provincies op het
gebied van volkszang en volksdans ge
daan wordt. Men zal daar van elkander
kunnen leren, terwijl het gezamenlijk
hingen en dansen van zeer grote waar-
Twee broers verdronken. Twee broers
zijn Zaterdagmiddag in de Amstel ver
dronken, toen een van hen de ander, die
te water was geraakt, poogde te red
den. Een derde broer, die het ongeluk
zag gebeuren en zich eveneens te water
begaf, maar niet kon zwemmen, is door
omstanders met moeite op het droge
gebracht. De broers de 24-jarige C.
Zijlstra en de 15-jarige A. Zijlstra, van
de Nieuwe Prinsengracht te Amster
dam keerden met hun motorbootje,
de „Anna’ terug van hun vacantie-
tochtje.
De „Meer loon of wij staken”-actie,
vorige week onverwacht begonnen in
Hamburg, grijpt in geheel West-Duits-
land snel en gevaarlijk als een bosbrand
om zich heen. Meer dan vier millioen
arbeiders laten in koor hun eisen horen.
En elk uur groeit hun aantal. De meeste
vakbonden volstaan met een eis van
10 loonsverhoging maar een en-
ke,le vraagt zelfs 50
Terwijl de staking in Hamburg (geen
trein, tram of bus, weinig gas en water)
in verscherpte vorm verder gaat, is in
Beieren een staking uitgebroken, welke
aldus onze correspondent die van
Hamburg verre in de schaduw stelt:
Tweehonderdvijftigduizend metaalbe
werkers hebben daar het werk neerge
legd, nadat ook de laatste verzoenings
poging mislukte. Deze Beierse staking
zal de industrie dagelijks 6 millioen
Mark (S1/? millioen gulden) kosten.
Allerwegen elders dreigt hetzelfde: In
het Ruhrgebied vragen bijna 1 millioen
metaalbewerkers 10 meer en hun
collega’s in het Rijngebied ook. In de
steenkool-industrie (300.000 arbeiders)
klinken eveneens looneisen. En wat de
arbeiders bij „transport en nutsbedrij
ven” betreft: In geheel West-Duitsland
dreigen zij het Hamburgse voorbeeld te
volgen.
Doe’t ik as jonge de bou yngie om
hwat fan de praktyk to learen, wie it
noch tige faek sa. dat de boer op myn
fraech hwat soart weet, hjouwer of
koarn dat wie, as andert joech: „Us
eigen”.
Of by in oar: dat wit ik net of jit noch
slimmer: „Soart, soart, weet fansels,
kin jo dat net sjen”.
Op 'e sangrounen wie it doe jit folie
slimmer, dér brükte men jier op jier
mar fan itselde ütboude guod.
Mar de bouboer fan nou, is in oar man,
dy’t de bocht wol nimme kin. Hy haldt
kontakt mei de foarljochtingstsjinst en
folget syn fakblêdden goed. En it ge-
folch is, dat de opbringsten rounom in
hiel stik de hichte yn giy binne. Op alle
gebiet laket men om de opbringsten fan
it foarich geslacht. By ierdappels en
biten, weet, hjouwer, koarn flaechs en
earte is men folie fierder kaem en seis
dizze pürminne simmer, hwat it waer
oanbilanget, sil de risseltaten net folie
minder meitsje. De modernisearring fan
it bidriuw fan de Nederlênske bouboer
bigjin syn fruchten to jaen. De üntwik-
kelde jonge bouboer mei help fan prak-
tyske masines en lükers, stiet folie ste
viger as syn foargongers. Al wurdt der
dan ek in bést stik jild oan de arbeiders
jown en jitteris in grou stik jild oan
soasiale forsjenningen, de ütkomsten
foar him seis binne folie better as syn
heit en pake ea kend hawwe.
De rispinge is yn folie gong, der kin jit
hiel hwat bidjerre, mar as de neisimmer
net to folie tsjinfalt, sil it mei de bou
boer ek dit wiete jier wol gean. En dat
seit mear as lange forhalen, hwant it
lit düdlik sjen. dat yn in jier, dat de
sinne hast net oan ’e loft west hat, de
bidriuwsfiering en de soarten sa goed
keazen binne, dat hja meiinoar de
soarch foar de fruchten alhiel treast
binne. En dat is foar de boer en it hieie
folk in lokwinsk wurdich. Tj. de J.
jierren hawwe de kwekers: Hylkema
en Mansholt de striid tsjin mekoars
rassen fiert. De Unica en de Gekruiste
Mansholt Korstro soene it ütfjochtsje
op libben en dea, mar it is hiel oars
ütkomd. It Sintrael Bureau to Rotter
dam kaem mei in nije soart, dy’t beide
fan ’e kaert holp. „De Rondo” sjocht
men rounom; binammen om’t dit ras
hast gjin lést hat fan fuotsykte (fusa
rium solani). En ek hjir is opmerklik,
dat dit nije ras kweekt is üt de Unica
en inkele oare rassen. Forline jier wie
al 65 fan alle griene earte Rondo
en dit jier wurdt it noch heger.
Mei de weet is it net in soad oars. Alle
aide bikenden fordwine: de Juliana, Lo-
vink, Mendel, Carsten. Minister, ja seis
Alba en Staring sakje nei ónderen en
allinnich de weten fan it Dütske
Kweekbbidriuw fan Heine yn Hannover
stean fier boppeoan. Ien fan de outsi
ders ónder de weetkwekers, dy’t foar
de oarloch alhiel ónbikend wie, slacht
Mansholt en it institüt Svalof, de
kweekinstituten fan Wageningen, Leu
ven en Gembloux, ja, wurdt hear en
master yn Noard en Süd. En net allin
nich mei de winterweten, ek mei de
simmerweet is it krekt allyk. Syn
„Peko’ is yn trije jier de ünbistriden
kampioen op de simmerweetfjilden.
Dizze greate foroaringen yn it sorti
ment rassen wiist der ek op, dat Ne-
derlanske bouboer net folie lést mear
hat fan konservatisme. As it slagget
om alle rassen yn tiid fan trije jier
troch oare to forfangen, dan lit dat
düdlik sjen, dat de Nederianske bouboer
in man wurden is, dy’t net mear fuort-
sjokt yn de aide skuon fan heit of pake.
It tempo wurdt aloan hurder. Der
hoecht mar ien twa jier mear in better
soart oan ’e merk to wêzen of prak-
tysk alle bouboeren tuge de nije soart
oan. En dan sjocht men klear, dat der
in bulte foaroare is yn koarte jierren.
Nog een drietal weken en het fraaie, historische raadhuis te Bols-
ward zal haar poorten weer sluiten. Tenminste wat de tentoonstelling
betreft. De tentoonstelling, dat is in dit verband natuurlijk de expo
sitie „Van Gothiek naar Renaissance”, die intussen in de provinciale
en landelijke bladen een uitstekende pers geniet. Het gure weer
van de Julimaand zal er wel schuld aan hebben, dat het bezoek
al kwamen reeds duizenden de tentoonstelling bezichtigen nog
geen records geslagen heeft en nog niet evenredig is aan het belang
van deze expositie. Niet genoeg kunnen we de lezers van ons blad
uit Bolsward, maar ook die uit de omgeving adviseren zich op deze
expositie te gaan confronteren met de Middeleeuwse kunst.
voorbereidende
het nieuwe
Hoop’.
De kiel zal worden gelegd zodra een
op deze werf in aanbouw zijnde korvet
voor de Braziliaanse regering van sta
pel is gelopen.
Afsluiting der zeegaten. Wanneer dit
jaar de beslissing inzake de Deltawet
kan vallen, kan men de sluiting der zee
gaten, die bij het drie-eilandenplan be
horen, op zijn vroegst in 1959 verwach
ten, aldus verklaarde Ir H. A. M. C.
Dibbits, hoofdingenieur-directeur van
de Techn. Dienst der Domeinen.
Man, verbrand op vuilnisbelt. Op de
vuilnisbelt te Lekkerkerk heeft de po
litie het .verbrande lijk gevonden van
een 45-jarige inwoner dier gemeente,
de heer M. van Vliet. Deze geestelijk 'de zal zijn voor volkszangers en dan
niet volwaardige maakte er zijn gewoon
te van de stortplaats van afval, welke
na iedere storting in brand gestoken
werd, af te zoeken. Men neemt aan, dat
zijn kleren in brand zijn geraakt en dat
de ongelukkige er niet in geslaagd is,
„De Hoop’ weldra op stapel. Op de werf
van de Zaanlandse Scheepsbouw Mij te
Zaandam is een begin gemaakt met de
werkzaamheden voor
hospitaalkerkschip „De
Lekenvraag. Zou er met onze statistie
ken, die gebruikt worden om tot allerlei
conclusies te komen,’ toch iets niet in
de haak zijn Deze vraag rijst, als men
het volgende in overweging neemt.
Volgens de statistiek is het prijsniveau
in een bepaalde, achter ons liggende
periode, gestegen. In diezelfde periode,
aldus de statistiek, is de gemiddelde
omzet in het middenstandsbedrijf even
eens gestegen. Maar bovendien is in die
periode het spaartegoed in ons land ge
stegen.
Scheepslading meisjes gevraagd. Er zijn
in Victoria (Australië) ongeveer 1500
Nederlandse immigranten, die geen
meisje kunnen vinden, deelde dominee
Japob de Vries Zondag van zijn kansel
te Mirboo mee. Hij zeide Den Haag te
zullen verzoeken een scheepslading
meisjes te sturen.
de lichtvalling, veroorzaakt door de
vuurmond voor zijn tent.
Het mansportret er naast, toegeschre
ven aan J. Mostaert (1475-1555) toont
ons reeds Renaissance-kenmerken. De
persoonlijkheid komt naar voren en het
onderwerp is nu eens niet-religieus. De
achtergrond is echter nog in een vlakke
tint. Hoe meer de invloed van de Re
naissance zich doet gelden, hoe meer in
de achtergrond bij voorkeur uit de oud
heid stammende ruïnes, zoals men die
in Italië aantrof, ging verwerken.
Dit is op dit schilderij nog niet het ge
val. Interessant is het middeleeuwse
schrijfgereedschap, dat op het schilderij
staat afgebeeld.
Het op de manier van D. Vellert in de
le helft van de 16e eeuw geschilderde
„De lofzang Van de profetes Anna in
de tempel” verdient eveneens de aan
dacht, al is het in dit geval meer om
de manier waarop de schilder zich deze
gebeurtenis voorstelde, dan om een ka
rakteristieke schildertrant.
Een van de fraaiste stukken van ge
heel de expositie is zeker de gave en
wat de éompositie betreft de harmoni
sche Madonna met kind, van Jan van
Scorel (1495-1562). Bovendien is dit
schilderij een typisch voorbeeld van de
in de expositie uitgebeelde overgangs
periode: enerzijds het Gothische ele
ment in de Mariafiguur, anderzins de
achtergrond (met ruïnes!) die duidelijk
de invloed van de Renaissance vertegen
woordigt.
Het laatste geldt ook voor een door de
school van genoemde schilder vervaar
digd vrouwenportret. Traditioneel in
dit kader althans is het „Laatste
Avondmaal” van Anthonie Blocklandt
van Montfoort (1534-1583), waarbij o.a.
het typische miniatuurhondje (kleiner
dan een mannenvoet) opvalt.
Om meer dan één reden is verder de
boetvaardige Maria Magdalena merk
waardig. Allereerst reeds om het ty
pisch aangebrachte randschrift: VALS
IS DIT GRACIEUSHEYT ENDE YDEL
DIE SCHOO(N)HEIT, MAAR EEN
VROU(W) GOD VREESENDE salmen
prijsen. Prov. 31
De tussen haakjes geplaatste letters,
juist op de hoeken, zijn in de loop der
jaren verloren gegaan.
Weinig aannemelijk is het, dat het pri
mitief aangebrachte randschrift van de
zelfde hand is als de technisch zeer ze
ker vaardige schilder. Evenals men dit
ook herhaaldelijk ontdekt bij rand
schriften op grafzerken, heeft de aan
brenger ervan eerst geen ruimteverde-
ling aangebracht. Toen hij met ruimte
gebrek te kampen kreeg, heeft hij het
laatste gedeelte van deze uit de Spreu
ken van Salomo genomen tekst maar
met kleine letter gepenseeld.
Maar nu het schilderij zelf. Na alles wat
wij schreven, zult U het vermoedelijk
niet vreemd meer vinden de boetvaar
dige Maria te zien knielen voor een
kruisbeeld. Ook hier geldt, dat de kun
stenaar zich niet los kan denken van
zijn eigen tijd.
Moarn, de lie Aug. is it wer
„Freule-keatsen” yn Wommels.
Ien fan ’e winners fan ’e gouden
horloges wie yn 1924 Romke Pa
gels. „Lytse Romke’’ waerd er
destiids neamd. Hwant och, ’t wie
fek mar ’n poarre, alhoewol’t er
goed yn en oar siet.
,,Fül’’ wie er ek en hy wist mei
syn maten fan „trochsetten”. Dat
aerd fan „trochsetten” hat er ek
yn syn fierdere libben hólden. Ar-
beidersjonge syn heit wie tsiis-
k makker oan ’e suvelfabryk to
Wommels gyng er earst nei
de ambachtsskoalle to Ljouwert,
hwer’t er syn diploma helle. Doe
k nei Vlissingen, yn oplieding by de
Kon. Ned. Pakketv. Mij. foar
„werktuigkundige”. En sa kaem
er op ien fan ’e greate boaten fan
k dy Mij. yn ’e praktyk. Der bleau
it net by. Hy helle mear diplo-
k ma’s en is nou dan „hoofd-werk-
tuigkundige” en fart as 1ste ma-
k sjinist op ien fan ’e skippen fan
boppeneamde Mij.
|k Yn ’e oarlochsjierren hat er mei
syn frou kritieke jierren troch-
makke, mar nou moat er dan 25
jier by de K. N. P. M. west en
t nei’t üs trochdien waerd, wurdt
er moarn, de lie Aug., krekt
t Freule-keatsersdei, troch syn di-
reksje oan board huidige. Hwa
wit, mei er dan, krekt as 30 jier
lyn, jitris ’n gouden horloazje yn
üntfangst nimme.
Romk® Pagels, foarhinne „lytse
Romke”, nou noch, as er fan syn
reizen nou en dan oan ’e wél is
t hy wennet mei syn hüshalding
yn Boalsert de ienfaldige, golle
Fries, Wommels winsket jo lok J
mei dit 25-jierrich jubileum en
k fierder.far sa fuort. I
