t I 1 CHURCHILL VERJONGDE ENGELSE KABINET QducLqj^ filmpje KRIS-KRAS door Nederland r s Buitenlands Overzicht Naar een geëuropeïseerd Saargebied Tactiek van Moskou slaagde tot dusver niet Souvereiniteit van cl 1 1 Kr üper sli armonij e 7 STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND us hjoed 9 p to sizzen Bonn geregeld 9 - 1 Vrijdag 22 October 1954 50e Jaargang No. 83 (cliché Fr. Dagblad) ct PYT. Men ■K ;ct tr. Jsj Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: Fa A. J. OSINGA te Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) Het Engelse kabinet heeft belangrijke wijzigingen ondergaan. Be langrijk in die zin, dat het is verjongd. Churchill heeft een aantal oudere kabinetsleden vervangen door jongere. Niet alleen is dit belangrijk omdat de regeringstaak in deze zorgvolle dagen zware eisen aan de physiek van staatslieden stelt, maar ook omdat de jongeren vaak meer openstaan voor de eisen van de tijd dan ouderen. Maar wie ook uit het Britse kabinet trad, de leider Churchill, welhaast tachtig jaar, bleef. Unie en van de Navo en een belangrijke bijdrage aan de defensie van West-Euro- pa levert, zal, als het werkelijk nog eens tot hereniging van Duitsland komt, veel moeilijke!' zijn het definitief af stand te laten doen van oud gebied. Het zou al heel wat zijn als Nehroe ten deze gerustgesteld uit Peking zou terug keren en daarmee zijn loopbaan van practisch staatsmanschap zou afsluiten. Want, naar gemeld wordt, zal de 65- jarige Nehroe spoedig als premier af treden, niet omdat hij zich te oud acht, maar omdat de actuele problemen, waar op hem leggen om zich te kunnen wij den aan een dieper studie van al deze vraagstukken. Met de resultaten van deze studie wil hij dan zijn opvolger bij staan, maar het is de vraag of er thans een opvolger beschikbaar is, die Nehroe’s plaats in de practische politiek kan in nemen. Het gerestaureerde kerkje te Piaam is vooral karakteristiek door de eigen aardig gevormde spaarbogen in het kooi'. Zoals men ziet is verder de klimop verwijderd en is het dak gedekt met Friese pannen (inplaats van de uitheemse leien). Voor het verslag van de openingsplechtigheid, die gisteren plaats vond, zie men elders in dit blad. zijn pistool trok en R. in een long trof. Ook zou hij door het schot verlamd zijn geraakt in de benen. Gimborn bouwt nieuwe fabriek. Er komt in Zevenaar een nieuwe fabriek van H. Gimborn N.V. Zij zal worden gebouwd op het industrieterrein aan de Spoorweg- straat aan de rand van de stad. De ver schillende afdelingen van deze fabriek, waar inkten, inktlinten, stencils en vul pennen worden gemaakt, zijn than., ge vestigd in allerlei verspreide panden in het centrum van Zevenaar. Folie dy’t de rop forstiene, Harren ta in ploech forienen, En sy reizgen óf nei Drint. Ré om har der foar to spannen, Hja jow’ neat om smoarge hannen, Tink’, in elk dy’t krüpt, dy wint. Jonge lanbouskoal-studinten, Meastentiids forlet fan sinten, Komme münter op 't appèl. Plysjes gritenijeskriuwers, Tink': wy mei net efter bliuwe, Alle krüpers bin yn tel. Meiinoar de measte wille, Grif dat hja straks sizze sille: Boeren ha üs net forstien. Knibbels, rêch, soms juskes pine, Mar soks litte wy net skine, It krüpen hat üs skoan foldien. Men soe tige op üs passe, Lju mei tsjüke winterjassen Nimm’ de leanbilêsting op. Der fait nearne oan to üntkommen, Lykwols waerd har plicht forsomme Foar it krüpen, wier gjin strop. Risping-harmonij woldiedich, Elke rang en stan ienriedich, Siket it leech by de groun. Die soks mar hwat faker bliken, De maetskippij soe grif forrike, Troch in hechte krüpersban. Dodelijk ongeluk in staatsmijn Maurits. De 42-jarige meester-opzichter F. H. J. Reul uit Beek is, toen hij door een steen- galerij op 660 m diepte in de staatsmijn Maurits te voet naar een schacht terug keerde, aangereden door de locomotief van een personentrein. Hij werd zo ern stig gewond, dat hij korte tijd later over leed. Het slachtoffer was vader van één kind. Neat wéze en neat lykje is allegearre neat lig na ie- ’g Opkeard fan de slimme wiette, Mids Oktober oeral sitte Noch de jirpels yn ’e groun. Boeren litt’ har needrop hearre, Winterfrucht mei net bidjerre, Kom op der moatt’ krüpers woun. des te meer nu men aan de vooravond van de Congresverkiezingen staat, die weinig goeds voor de republikeinse partij beloven, zoals ook blijkt uit de grote overwinning, welke de democraten in Alaska behaalden b(j de stemming voor het Alaskaanse Huis van Afgevaardig den. Er is alle- kans, dat president Eisenho wer het volgend jaar zal moeten regeren met een in meerderheid democratisch Congres naast zich. Belangrijke veran deringen in de Amerikaanse buitenland se politiek zal dat overigens wel niet brengen, de president liet zich in de af gelopen periode ook niet meeslepen door de meer agressieve elementen, welke de republikeinse partij telt. Hij is steeds gematigd opgetreden e-n er op uit ge weest de samenwerking met zijn Wes telijke partners te behouden, ook al waren de Russen er steeds op uit die te verbreken. Die taktiek van Moskou is tot nog toe niet geslaagd. Thans pro beren de Russen de wereld te overtui gen dat zij werkelijk op een vreedzaam naast elkaar leven uit zijn. Zoals bekend, hebben zij een aantal voor stellen van de Westelijke landen inzake de kwestie der bewapening overgenome-n, maar als zij dan in de vergadering der Ver. Naties pleiten voor handhaving van het vetorecht in het contróle-systeem op de bewapening begint men toch wel weer aan hun goede bedoelingen te twij felen. Een dergelijk vetorecht kan iedere controle verlammen. Bolswards Nieuwsblad Waarin opgenotnen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad n, P- Man bedolven onder vallende stenen. Uit de bouwlift bij het werk aan het Aca demisch Ziekenhuis van Nijmegen is Maandag een kruiwagen met stenen ge vallen. De stenen kwamen van 20 meter hoogte neer op de 42-jarige opperman de heer W. Jansen uit Wychen. Hij was onmiddellijk dood. Het slachtoffer was vader van vier kinderen. Abonnementsprijs t 1.60 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 87926 Advertentieprijs: 12 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Kinderen kwamen onder zwaar Ijzeren hek. In het Ambonezen-kamp te Beu gelen, gemeente Staphorst, is een onge- Nederland krijgt 56 nachtjagers. Als ge volg van onderhandelingen tussen de Amerikaanse en Nederlandse regering betreffende de gezamenlijke aanschaf fing van nachtjagers heeft de Neder landse regering medegedeeld, 28 van deze vliegtuigen te willen aankopen, ter wijl de Amerikaanse regering eveneens 28 stuks ter beschikking van de Ko ninklijke luchtmacht zal stellen. De nachtjagers zullen van hetzelfde type zijn als de all-weather fighter, welke thans aan de nachtjager-squadrons van de Amerikaanse luchtmacht worden ge leverd. Bijna 3 ton. Het stationneren van een Amerikaans squadron op de- vliegbasis Soesterberg zal ons land jaarlijks pl.m. f 292.000 kosten. De kosten, die van Amerikaanse zijde worden besteed, be dragen hiervan een veelvoud. Voor de oprichting van de gebouwen, waarin de Amerikaanse troepen worden onderge- bracht, zal een bedrag van f4.5 millioen gemoeid zijn. De-ze gebouwen blijven eigendom van de Nederlandse staat. Politie schoot arrestante neer. De rijks politie in Raalte heeft Vrijdagavond de 26-jarige W. R. neergeschoten. R. was die avond reeds tweemaal aangehouden, omdat hij verdacht werd van het ont vreemden van een bromfiets in Deven ter en een paar handschoenen uit een café in Raalte. Hij had beide keren we ten te ontsnappen, waarna de politieman MJELEN, die de gebeurtenissen van de laatste tijd in Azië hebben bestu deerd, geloven trouwens niet dat rood China in de nabije toekomst verdere uit breiding naar het Zuiden zal zoeken. Zij menen dat nu de banden tussen Peking en Moskou opnieuw versterkt zijn, China na zich eerst met Russische hulp in wendig versterkt te hebben, zijn aan dacht vooral zal richten op Formosa en zowel Tsjang Kai Sjek als Syngman Rhee schijnen die mening te delen. De beide laatste heren zijn dan ook wei nig ingenomen met de politiek der Ame rikaanse regering, die hen tot rust maande en aanraadde hun agressieve bedoelingen te laten varen. President Eisenhowe-r wil verwikkelin gen zoveel mogelijk voorkomen, thans TVAARMEE heeft Engeland zijn bijdra- ge aan de mogelijkheid tot We-st- Europese samenwerking geleverd. Het is nu nog aan W.-Duitsland en Frank rijk deze mogelijkheid te verwezenlijken door ook nog tot overeenstemming over de Saarkwestie te komen. Als dit blad verschijnt zal men daar al meer van weten, op het moment, dat we dit schrij ven, zijn dr Adenauer en Mendès France de laatste gesterkt doordat steeds meer Franse partijen zich achter hem scha ren de radicalen dede-n het eensge zind en men zegt, dat ook generaal de Gaulle sympathiek tegenover hem staat daarover aan het onderhandelen. De moeilijkheid schijnt vooral te zijn, dat de Duitsers elke afspraak welke thans over het Saargebied wordt gemaakt, als voorlopig wensen te zien, tot het moment, dat een vredesverdrag met geheel Duitsland gesloten kan worden, waarbij de grenzen van dat rijk, zowel in het Oosten als Westen worden vastgesteld. kan zich die wens der Duitsers voorstellen, want als Bonn thans toe stemt in een afstand van het Saarge bied zij het dat dit geëuropeïseerd wordt of niet verliest het een argu ment om zich later te verzetten tegen afstand van gebied in het Oosten. De Fransen hebben echter altijd direct een definitieve oplossing van de Saar kwestie gewild en ook dat is zeer be grijpelijk. Als West-Duitsland eenmaal souverein is en lid van de W.-Europese TN zijn lange staatsmansloopbaan heeft Churchill zich ook zien voltrekken de verandering van het Britse Imperium tot een Gemenebest. Was de oude vorm van samenwerking van Engeland met zijn overzeese gebie den niet gespeend van spanningen, om dat ze een sterke inslag van „kolonia lisme” had, ook de nieuwe biedt Londen veel zorgen. Men denke maar aan Z.- Afrika, waar Malan die, even oud on geveer als Churchill, binnenkort aftreedt maar wiens politiek wel zal word'c voortgezet door zijn apartheidswet- voor hij zich gesteld ziet, te zeer beslag ten een ander lid van het Gemenebest, India, tegen zich in het harnas joeg. Meermalen heeft Malan gedreigd de band met het Gemenebest te zullen door snijden en ook in India gaan stemmen op die voor zo’n politiek pleiten. Nog geen maand geleden heeft Nehroe in het parlement van India de band met Londen moeten verdedigen. Hij achtte ’t lidmaatschap van het Gemenebest nog altijd een voordeel, al gingen de wegen van Londen en Delhi thans uiteen wat de allesbeheersende kwestie van de ver houding tussen Oost en West betreft. Zoals bekend is Nehroe een voorstander van een neutraal blok. De regering te Londen betreurt dat, maar erkent dat er nog enig voordeel in zit dat tenminste één lid van het Gemenebest, en nog wel een buurman van rood China, op vrij goede voet met Peking staat en daar door over inlichtingen wat zich daar af speelt, beschikt, welke anders zo maar niet ter beschikking van het Westen zouden staan. TVTEHROE is thans op bezoek in Pe- king, nadat hij tevoren overleg had gepleegd met de premiers van Birma en Nepal, buurstaten die beide verontrust zijn over communistisch gewroet in hun landen. Nehroe zelf heeft ook zorgen over mogelïjke communistische propa ganda vanuit Tibet onder de stammen in de grensgebieden van India. Men neemt aan dat de premier van India geen spectaculaire resultaten te Peking zal bereiken, maar dat hij misschien een indruk zal kunnen krijgen van de be doelingen der rode Chinezen, n.l. of ze nog plannen hebben tot verdere expansie in Z.O. richting, dan wel verzadigd zijn en zich zullen beperken tot consolidatie. MEN zegt wel dat de Franse premier ■L'x het vraagstuk wil oplossen door in een soort geëuropeïseerd Saargebied ’n Frans-Duitse samenwerking op het ter rein der zware wapenproductie tot stand te brengen als begin van een omvangrijker economisch samengaan der beide rijken. Dat er in ieder geval overeenkomsten over de wapenproductie moeten worden gesloten wordt duidelijk als men hoort, dat Franse industriëlen overwegen Noord-Afrika tot centrum van zware wapenproductie te maken en West-Duitse, wie het verboden zal zijn in het eigen land dergelijke wape nen te maken, denken aan de vestiging van wapenfabrieken in het,Nabije Oos ten, o.a. Turkije. Hier dreigt een weinig gewenste con currentie en dat maakt een Frans- Duitse samenwerking nog gewenster, al zal het zeker niet zo moeten zijn, dat Fransen en Duitsers samen het laatste woord zullen hebben in de bewapening van het West-Europese vasteland. Maar deze kwesties zullen stellig aan de orde geweest zijn bij de besprekingen tussen dr Adenauer en Mendès France, die gevolgd werden door een conferentie van dr Adenauer met de ministers van Amerika, Engeland en Frankrijk over het herstel van de Duitse souvereiniteit en door overleg van alle deze grootheden met de ministers van de Benelux en Italië in de West-Europese Unie. Daar na zou, als alles goed ging, deze week nog volgen een conferentie der veertien landen van het Atlantisch pact om W.- Duitsland tot de Navo toe te laten. Bijbels. In Delft moeten namen worden gegeven aan een aantal nieuwe straten in het westen van de stad. B. en W. heb ben nu aan de gemeenteraad voorgesteld deze straten te noemen naar in de Bijbel voorkomende geografische namen. Het voorstel bevat o.a. de volgende namen: Palestinaweg, Libanonstraat, Karmel- straat, Hermonstraat, Sinaistraat, Is- raëlweg, Jeruzalemweg, Bethlehemstraat Nazarethstraat, Hebronstraat, Tiberias- straat, Sichemstraat en Jericholaan. der huidige Engelse buitenlandse poli tiek is de bereidheid van Londen een grotere verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de verdediging van het Europese vasteland. Londen aanvaardde de beperking van zijn souvereiniteit, tot nu toe hardnek kig verdedigd, door in het kader van het pact van Brussel accoord te gaan met de bepaling, dat terugtrekking van de Engelse troepen van het continent alleen mogelijk zal zijn, wanneer een meerderheid in de Raad van Ministers van het Brusselse pact zulks goed keurt. luk gebeurd, dat helaas aan twee kinderen het leven heeft gekost. Drie kinderen uit het kamp speelden met ’t hek, ze gingen er op staan, terwijl het dicht draaide. De bout van het boven ste scharnier brak daarbij af, waardoor de kinderen het zware ijzeren hek over zich heen kregen. Twee van hen zijn daardoor overleden. Anjerfonds-Friesland wint premie Prins Bernhardfonds. Het bestuur van het Prins Bernhardfonds heeft een premie van f 500 ter beschikking willen stel len voor dat Anjerfonds, dat gedurende een jaar de hoogste inzameling per hoofd van de bevolking heeft geboekt. Voor ’t jaar 1953 was dat het Anjerfonds-Fries land, dat per inwoner 2.1 cent opbracht. Het Anjerfonds-Noord-Brabant was no. 2 met 1.7 ct., op de voet gevolgd door Zuid-Holland (1.6 ct.) en Noord-Holland (1.5 ct.). De gemeente Vlieland had in deze provincie gemiddeld de hoogste op brengst, n.l. 9.09 ct. per inwoner, slechts een gering verschil met de gemeente Schiermonnikoog, die een opbrengst Van 9.01 cent per inwoner boekte. f I Opnieuw binden mensen de strijd tegen dB lawine aan. Ieder herinnert zich nog wel hoe vorig jaar keer op keer talloze slachtoffers te betreuren vielen bij de catastrofale lawinen in Noord-Italië. Een nieuw systeem is bedacht om soortgelijke onheilen te voorkomen. Boven tegen de steile bergwand aan, waar de lawinen gevormd worden, heeft men hekken van aluminium en beton opgericht. De verwoestende kracht van de grote sneeuwmassa's wordt op deze manier gebroken. /~|OK in Engelse conservatieve kringen zijn er, die menen, dat de tijd toch eigenlijk gekomen is, dat deze oude staatsman het veld ruimt en vooral op zijn binnenlands beleid heeft men dan wel eens aanmerkingen. Aanmerkingen, die zich in deze tijd, nu Engeland ge teisterd wordt door een reeks stakingen, vermenigvuldigen. We zullen bij die sta kingen niet stilstaan, de oorzaken zijn vele en verwarrende, ze lopen van con currentie tussen verschillende vakvere nigingen, over meningsverschillen tus sen werkgevers en werknemers tot communistisch gewroet. Maar welke aanmerkingen men ook mo ge hebben op Churchills binnenlands bewind, men kan zijn buitenlands beleid zeker niet die brede visie en soepel heid van instelling ontzeggen, welke ’n groot staatsman kenmerken. Er zijn daarvan nog zeer recente voorbeelden. Een er van is de Egyptische kwestie. Churchill die nog de tijd heeft gekend, dat Egypte een van Engeland afhanke lijk sultanaat was, laat zijn regering thans de overeenkomst met Egypte te kenen, waarbij het laatste spoor van afhankelijkheid verdwijnt, de Engelse troepen gaan de Suez-zóne ontruimen. Een ander voorbeeld van de brede visie Als in triomftocht gaat ons jubi- leumtournee door West- en Zuid- West-Friesland. We zeggen dat niet, omdat we eigen loftrompet willen steken, maar omdat het de realiteit is. Waar onze jubileumavond komt, is het altijd raak! De lijst van dorpen, die we gaan bezoeken groeit nog iedere week. Een pro bleem vormen de kleinere plaat sen, die niet beschikken over een flinke zaal. Laten we afspreken, dat we zullen trachten te doen wat we kunnen. Zo zullen bijv. Wolsum en Hart- werd eerlang zelf wel een beurt krijgen. Hichtum, zal de avond in Bolsward kunnen meemaken, waar we ook Schettens en Lon- gerhouw verwachten. Westhem kan in Wolsum komen, Sandfir- den en Idzega in Oudega (W.), Nijhuizum in Workum. Voor Gaast en Ferwoude wordt nog een op lossing gezocht. Heus, we denken wel aan U, maar stellen sugges ties op prijs. U wacht maar rus tig af, maar ondertusen blijven we dankbaar voor uw tip. Kabinet verjongd, maar Churchill bleef Hwat hat Qabe Skroar Engeland, Frankrijk en Amerika hebben Woensdagavond met West-Duitsland volledige overeenstemming bereikt over het herstel van de West-Duitse souve reiniteit. Doch tevoren had de Franse premier Mendês-France aan Bondskan selier Adenauer een „ultimatum” ge steld: Frankrijk zal geen der accoorden, die betrekking hebben op de Duitse sou vereiniteit en het toetreden van Bonn tot de Unie van Brussel en de NATO, ondertekenen, indien niet voor Zaterdag een bevredigende regeling voor het Saarprobleem is gevonden. Adenauer’s antwoord daarop heeft be staan in het ontbieden van de leiders der partijen van zijn regeringscoalitie naar Parijs, waar gisteren een ware Duitse „kabinetszitting” zou plaats vin den. De algemene indruk in de Franse hoofdstad was echter, dat er in weerwil van de meest tegenstrijdige berichten ■wel een oplossing gevonden zal worden. J 9 - she v x. ■n

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1954 | | pagina 1