IN 1954 WERD HET ZWAARTEPUNT DER INTERNATIONALE NAAR AZIË VERLEGD KRIS-KRAS door Nederland DE OVERIJLDE BEGROTINGS BEHANDELING üs hjoed p p to sizzen ER. zijn echter ook heel andere onder stellingen, waarom de Russen prijs zouden stellen op een spoedige ontmoe ting met het Westen, temeer omdat Malenkow de nadruk legde op een be spreking der bestaande geschillen in ’t Verre Oosten. Inderdaad zijn de proble- I men daar zeer belangrijk. DAT de Russen, nu het voornaamste obstakel voor de W.Duitse herbewa pening de Franse tegenstand was overwonnen, toch eventueel overleg niet afslaan hoewel zij in zachter termen toch de accoorden nog een bedreiging van de vrede noemden toont wel aan, dat Moskou redenen blijkt te hebben om nader contact met het Westen te zoe ken. Men kan velerlei gissingen omtrent die redenen maken. Misschien zoeken de Russen aansluiting op de Franse wens naar een spoedige ontmoeting der Grote Vier. BK Buitenlands Overzicht Zilveren filmpjes Rusland heeft nog pijlen op de hoog Don Juan Carlos vestigt zieh te Madrid Kamer wacht drukke tijd STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Achter het gordijn Hwat haf Qabe Skroar I f Vrijdag 7 Januari 1955 No. 2 51e Jaargang Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad 1ste week Januari 1930. Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 87926 Advertentieprijs: 12 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie De bevolking bedroeg op 1 Jan, 3380 m. en 3634 vr., totaal 7014. Over het afgelopen jaar werd de open bare leeszaal door 2903 personen bezocht en werden er 6172 boeken uitgereikt. Op de veemarkt waren aangevoerd 180 schapen en 16 nuchteren kalveren. Met ingang van 5 Jan. is benoemd tot organiste in de kerk te Idsegahuizum mej. L. S. slechts 13 jaar oud. Prinses Juliana is aan de Universiteit afgestudeerd en door de Academische Senaat tot Doktor honoris causa in de letteren en wijsbegeerte benoemd. Amsterdam verwacht de 750.000e bur ger of burgeres. ,,’t Blomke” adverteert met Roco-Hoofd eau de cologne „verdelgt alle hoofdon- rein”. S. Nettinga te Kubaa*d d"aagt zijn bak kerij over aan Sj. Taisma. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) Het nieuwe jaar is ingezet met enige niet onwelwillende uitlatin gen van hoge Russische figuren inzake de ontwikkeling der be trekkingen tussen de Sovjet-Unie en het Westen. Zowel de president der Sovjet-Unie, maarschalk Worosjilow als Malenkow hebben de wens tot verdere ontspanning in deze betrek kingen geuit en achten ook de mogelijkheden daarvoor aanwezig. Deze uitlatingen wonnen aan betekenis, omdat ze werden gesproken tegen een nieuwe achtergrond. Het was n.l. nog slechts enkele dagen geleden, dat de Franse nationale vergadering de Parijse ac- coorden na moeizame strijd en met een karige meerderheid had aanvaard. Vóór die aanvaarding hadden de Russen met luider stemme verkondigd, dat, als de Parijse accoorden werkelijkheid zouden worden, verder overleg met het Westen geen zin meer zou hebben. De Duitse zaakgelastigde te Londen is naar Bonn terug geroepen. Als het gevolg van een ernstige indiscretie welke werd begaan door een familielid van de Duitse Zaak gelastigde te Londen, Herr Oskar Schlitter, is deze door Bondskanselier Adenauer naar Bonn teruggeroepen. Een en ander is het gevolg van een uitlating van Frau Daisy Schlitter, welke in een Engelse krant werd gepubliceerd. Zij zou namelijk tijdens een Kersttoespraak hebben opgemerkt, dat zij (de Duitsers) in een vijandelijk land leefden en dat zij hun Engelse vrienden niet konden vertrouwen. FotoHet Diplomatenpaar na de bekendmaking van het bevel van de West-Duitse regering om terug te keren naar Bonn, teneinde tekst en uitleg te geven. Andere werkmethode? Steeds opnieuw probeert de Kamer ver andering in haar werkmethode te bren gen, maar tot nu toe blijken al deze pogingen lapwerk te zijn. Dit jaar werd de spreektijd in eerste termijn dus vóór de minister aan het woord komt met ongeveer 15 pet. ingekort. De replieken daarentegen namen meer tijd dan anders in beslag. Dit alles heeft niet geholpen. Integendeel, het tempo der debatten lag wellicht nog hoger dan in andere jaren. Ook al wil men niets veranderen aan de wjjze der begrotingsbehandeling dan moet het toch nog mogelijk zijn om het „gejakker” te voorkomen. Eén der mid delen daarvoor is bijv, de vervroeging van Prinsjesdag. Traditioneel valt deze op de derde Dinsdag in September, maar de feiten wijzen uit, dat dit te laat is. Voor de oorlog was dit nog wel een goede datum. Toen waren er ook minder departementen. Een verschuiving van Prinsjesdag zou echter betekenen, dat de Rijksbegroting en de millioenennota eerder gereed moeten zijn, maar dat be hoort ongetwijfeld niet tot de onmoge lijkheden. Eén van de moeilijkheden is dat de be grotingsbehandeling het middel is om het algemene beleid van een minister te bespreken. Dat is veel belangrijker ge- worden dan de zuivere uitoefening van „De parlementaire sneltrein is tot stilstand gekomen,” zo heeft de voorzitter der Tweede Kamer, dr Kortenhorst, in zijn Nieuwjaars- speech gezegd. En hij voegde daar aan toe: „zonder déraillementen en zonder al te gevaarlijke schokken en kortsluitingen.” In ieder geval is de Kamer er weer in geslaagd om in 54 vergade ringen (37 dag- en 17 avondvergaderingen) bijna alle begrotings hoofdstukken af te werken. Alleen de begroting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is, door de ziekte van minister Cals, blijven liggen. naast elkander leven’’ wat iets heel anders is dan een toestand van werke lijke vrede waarvoor Paus Pius XII in zijn Kerstboodschap pleitte draag lijk te maken. De welvaart zal ook dit jaar blijven, Mooi! er valt van mijn hart een steen’ In Frankrijk gaat men door met kijven, Oost- en West-Duitsland wordt niet één. Attlee heeft stijgende papieren, Eden onder de paraplu? Bevan zal dit jaar ook niet tieren, Da’s jammer voor ze, meneer Chandu. dit historische plekje, waar stadhouders en vorsten hebben gedanst, een prooi der vlammen was geworden. Er zal nog hard gewerkt moeten worden om de zaal voor 1 Februari weer in gereedheid te krijgen. Hoewel de schade niet aanzien lijk is, zal het herstel niet eenvoudig zijn. Zo zal er een 10 meter hoge stei ger moeten worden gebouwd om het pla fond weer t© kunnen opknappen. Goed waer is better dan in goede paraplu Natuur blijft rustig zonder rampen, (Misschien een stormpje, tweede klas) Maar né, hoor! ’k geef u niet een schamper, ’k Ben allerdanigst in mijn sas. U trok ’t gordijn een heel end open, Wat er gebeurt, wij weten ’t nu. We zullen ’t beste samen hopen, Nog wel bedankt, meneer Chandu! PIET. Bolswards Nieu wshlat Verdachte dood was geen misdrijf. Het plotselinge overlijden van de 36-jarige mevr. S.L. te Horsen bij Musselka- naal (Gr.) heeft in deze streek nogal wat beroering gewekt. Alle geruchten omtrent een niet-natuurlyke doodsoor zaak schijnen echter op niets te zijn ge baseerd. De sectie op het stoffelijk over schot, welke in het academisch zieken huis te Groningen werd verricht, heeft n’ets aan het licht gebracht, dat op sdrijf wijst. Het stoffelijk overschot van mevr. 3.L. is inmiddels vrijgege ven en ter narde besteld. De vrouw was moeder van n?gen kinderen en in ver wachting van het tiende kind, het budgetrecht. Over de begrotingscij fers wordt n.l. meestal niet gepraat. De debatten wijzen dit uit. Het was dit jaar een zeldzaamheid, dat minister Zjjl- stra een post van f 30.000.moest schrappen die moest dienen voor de sub sidiëring van de consumentenbond. Men kan genist zeggen, dat in 1954 het zwaartepunt van de in ternationale politiek naar Azië is verlegd. Daartoe hebben bijge dragen de communistische succes sen in Indo China, maar ook de afspraken welke de Ver. Staten met de Chinese nationalistische regering op Formosa hebben ge maakt, waardoor dit gebied bin nen de Amerikaanse verdedi gingsgordel in Azië is komen te liggen. Admiraal Radford, de voorzitter van de Amerikaanse commissie van stafchefs is daar nog pas op bezoek geweest om deze afspraken te bevestigen. Die over eenkomst schept een ernstige toestand omdat rood China niet van plan is in de afstand van Formosa te berusten ©n vliegvelden aan zijn kust worden aan gelegd, die in 1956 gereed zullen zijn en vanwaar Formosa met zware bommen werpers kan worden aangevallen. Formosa zou op die wijze misschien het kruitvat kunnen worden, Waaruit een wereldbrand zou kunnen ontstaan. Nu is de veronderstelling geuit, dat de Russen in de vry nabye toekomst niet gesteld zouden zijn op een grote oorlog, waarin zij hun Chinese bondgenoot zou den moeten bijstaan. Moskou zou voor lopig zijn aandacht aan de inwendige versterking van de Sovjet-Unie willen wijden en op een internationale confe rentie willen trachten rood China en de Ver. Staten min of meer met elkaar te verzoenen. Gelukkig, ’k ben niet erg geschrokken, Door 't geen vanavond is verteld; Mars blijft voorlopig wel in stokken, En Nasser wordt niet uitgeteld. Molotow aan een zijden draadje. s t Nou ja, da’s wel een beetje kru, Soekarno staat straks in zijn baatje, Da’s ook niet leuk, meneer Chandu. Brand Nauwelijks hadden de Tweede Kamerle den hun vergaderzaal verlaten of er brak een brand uit, die gelukkig op tijd kon worden bedwongen. De gevolgen zouden niet te overzien zijn geweest als Het Handelsregister. Per 1 Januari '55 zal een wijziging van de Handelsregis terwet in werking treden. Dit betekent, dat er een algemene inschrijvingsplicht zal gelden, met andere woorden, alle ondernemingen zullen in het Handels register moeten worden ingeschreven. Uitgezonderd van deze inschrijving zijn ondernemingen, die aan een publiek rechtelijk lichaam toebehoren, landbouw- en visserijbedrijven (met uitzondering van die, welke toebehoren aan een rechtspersoon of vennootschap), alsme de ondernemingen, waarin uitsluitend straathandel in de vorm van venten, wordt uitgeoefend. Duitsland. In Duitsland doet men dit anders. Daar duurt de gehele begrotingsbehandeling niet meer dan 6 4 8 dagen, tegen ruim zeven weken bij ons. Het essentiële ver schil tussen de wijze, waarop in Duits land en bij ons de begroting wordt be handeld, schuilt hierin, dat daar bijna uitsluitend het financiële aspect van de ontwerpen in behandeling wordt geno men. Over het algemeen komen de frac tievoorzitters in Duitsland er bij de be grotingsbehandeling niet aan te pas. Dit is een zaak van de financiële experts der fracties en van de minister van Fi nanciën. De politieke problemen worden door interpellaties aan de orde gesteld. Voorzitter Kortenhorst heeft dit alles in zijn afscheidsspeech verteld. Hij was van mening, dat onze Grondwet zich niet zou verzetten tegen deze Duitse proce dure, maar alle tijdwinst ten spijt: hy wilde daar niet aan. „Wij zullen er op blijven prijsstelten de begrotingsbehan deling aan te grijpen als een middel om telken jare elk onderdeel van het Rege ringsbeleid te kunnen bespreken en niet alleen de begrotingscijfers.” Maar ge lukkig was de Kamerpresident nog W©1 zo nuchter, dat hij allerminst wilde be weren, „dat over onze eigen procedure het laatste woord is gesproken”. Het jaar is nog maar pas begonnen, Elk vraagt zich af hoe zal het zijn? Er was misschien al veel gewonnen, Blikte iemand achter het dicht gordijn. Ik laat het echter stiekum hangen, Niet nodig meer wjj weten 't nu, We hebben ’t nieuws al opgevangen Van een zekere meneer Chandu. Zijn stem bereikte ons door de aether, Als spreker voor de microfoon, Ik vraag me af: zo’n alles-weter Verdient die een behoorlijk loon? Want heus, men kan toch niks presteren Wie doet ’t na dit profeet-debuut, Die ere toekomt geef hem ere, In dit geval meneer Chandu. Druk jaar. Op 1 Februari a.s. zullen de Kamerle den weer bijeen komen. Wij staan in het derde begrotingsjaar. En dat is altijd een druk jaar. Dan moeten de ministers de oogst binnenhalen. Het is dan ook te verwachten, dat nog tal van belangrijke wetsontwerpen ingediend zullen worden. Ongeveer Maart zullen de belastingont- werpen komen, terwijl ook het wachten is op voorstellen ter herziening van de Grondwet, de behandeling van het nieu we Burgerlijk Wetboek en de definitie ve ouderdomsvoorziening. Al deze ontwerpen zullen de Kamer on der hoogspanning doen staan. Tussen 1 Februari en Pasen zal bjjna iedere dag worden vergaderd. Minister Cals zal ’t dan niet gemakkelijk krijgen by de ver dediging van zijn begroting, de tele- visie-nota en het ontwerp over het kijk geld. Van de andere onderwerpen, die in deze periode aan de orde zullen ko men, noemen we de „wet beperking ca deaustelsel”, regeling van het kleuter onderwijs, de opheffing van de hande lingsonbekwaamheid van de gehuwde vrouw, wijziging van de Loterijwet en de Parijse accoorden. Intussen is de Eerste Kamer deze week al weer begonnen. Zij behandelde de fi nanciële verhouding tussen Rijk en Ge meenten. In de plaats daarvan zijn verschillende andere belangrijke voorstellen behan deld, zoals de afschaffing van *t school geld voor de leerplichtige jeugd, het verbond van vrouwen om arbiter te zijn, verlening van de wet „toezicht crediet- wezen”, de afschaffing van de minimum- broodprijs, de aankoop van een emigran tenschip, de f 6000.loongrens voor de verplichte verzekering, de begroting en de bewindsregeling voor Nieuw-Guinea. Er is dit jaar dus heel wat meer gedaan dan alleen de afhandeling van de begro tingshoofdstukken. En dat terwijl het aantal vergaderperioden kleiner was dan vorig jaar. Toen kwam de Tweede Kamer tussen de derde Dinsdag in Sep tember en Kerstmis 68 maal bijeen. Prinsjesdag viel dit jaar op de laatst mogelijke dag en daardoor ging vrij veel tijd verloren. Ieder jaar opnieuw zijn er klach ten over het tempo waarin de ver schillende begrotingen worden be handeld. Klachten, ook van de journalisten, die tot de pijnlijke ontdekking komen, dat de voor lichting de dupe dreigt te worden van het override tempo. Hoe kan men nog belangstelling kwe ken voor het werk van onze volksverte genwoordigers, als drie begrotings hoofdstukken op één dag aan de orde worden gesteld? D© debatten worden trouw verslagen, maar de arme lezer dreigt te verdrinken in de parlementaire stof, die soms een volle pagina in be slag neemt. moet overigens ook niet gelo- ven, dat uit de conferentie van Ban doeng direct een volslagen derde blok van Aziatisch-Afrikaanse landen zal voortkomen. Daarvoor liggen de belan gen dezer deelnemers te verdeeld als men nagaat dat naast communistisch China, dat thans op volstrekt vijandige voet met de Ver. Staten staat, bijv. Turkije is uitgenodigd, dat tot het At lantisch Pact behoort en ook Pakistan dat een veiligheidsverdrag met de Ver. Staten heeft. De meeste der deelnemen de landen hebben echter min of meer gemeen dat ze tot de achtergebleven gebieden behoren en dat ze economische bijstand best kunnen gebruiken. Enkele hebben die hulp van Westerse zijde aan vaard, communistisch China krijgt in dustriële bijstand van Rusland, Japan zou als industrieel hoog ontwikkeld land ook een grote rol kunnen spelen, maar is voorlopig gebonden aan verdragen met Washington, dat waarschijnlijk daarom ook met enig wantrouwen naar Ban doeng zal zien, temeer omdat het zelf een plan heeft voor een soort Marshall hulp aan Aziatische staten. Er zullen dus in deze conferentie allerlei invloeden en wensen wat de laatste betreft stellig ook een Indonesische om de deelnemers te interesseren voor de overdracht van Nieuw-Guinea aan Dja karta meespelen, die voorspellingen omtrent de afloop onmogelijk maken. President Nehroe van India zal onge twijfeld pogen de conferentie dienstbaar te maken aan zijn plan een soort neu traal blok te vormen, dat door bemidde lend op te treden tussen het Westen en Rusland de toestand van „vreedzaam T ATER in het jaar gaat Nehroe op be- zoek in Moskou en het zou helemaal niet behoeven te verwonderen, als ook maarschalk Tito daar nog eens komt, die zo’n langdurig bezoek aan Nehroe bracht, blijkbaar willen deze beide staatslieden van het Oosten en Westen uit hun bemiddelingspogingen met kracht aanpakken. Als Tito van zijn Aziatische reis in Zuid-Slavië terug is, wachten hem daar eerst echter enige binnenlandse moeilijkheden. Enige van zijn naaste vrienden uit de vroegere partisanenstrijd hebben tijdens zijn afwezigheid gepleit voor een demo cratischer vormgeving aan het staats bestel, o.a. door de toelating van een tweede partij, naast de communistische. Tito’s plaatsvervanger, de vice-psesident heeft zich daar heftig tegen verzet en we zullen moeten afwachten wat uit deze gisting zal voortkomen. Ten slotte worde hier nog vermeld, dat de 16-jarige zoon van de Spaanse troon pretendent Don Juan, nl. Don Juan Car los, zich in Madrid komt vestigen; hij blijkt bestemd te zijn tot Franco’s op volger. In de Midden-Amerikaanse republiek Panama is de president Remón, de man, die er met steun van de nationale poli tie, ook vóór zijn presidentschap de krachtigste figuur was, vermoord door politieke tegenstanders. naamloze clandestiene zender opge spoord en in beslag genomen. Proces verbaal werd opgemaakt tegen de 66- jarige metselaar C. van A. Clandestiene zender in Schiedam. Op Zondag 2 Jan. j.l. hebben opsporings ambtenaren va>i PTT, in samenwerking met de gemeentepolitie, in Schiedam een 17R is echter ook nog een ander as- peet aan het Aziatische probleem en dat is opgeroepen door het besluit der z.g. Colombo-landen India, Indone sië, Pakistan, Ceylon en Birma om in April te Bandoeng (Indonesië) een grote Aziatisch-Afrikaanse conferentie te houden, waartoe ook communistisch China en Japan zullen worden uitgeno digd. Rusland noch Westelijke landen zijn daar uitgenodigd. Men vermoedt nu hier en daar, dat de Russen weinig op hebben met die conferentie, omdat zé er toe kunnen leiden, dat rood China zich meer tot deze nieuwe groepering zou voelen aangetrokken, dan tot Rus land, dat de Aziaten in hun diepste bin nenste toch ook maar als een indringer in hun werelddeel beschouwen. Moskou zou dus enige toenadering tot het Westen willen zoeken, ais een soort herverzekering tegen een zich onafhan kelijk gedragend rood China. In hoeverre deze veronderstelling jdist is, zal men moeten afwachten. Ze is in ieder geval interessant. Dat de Weste lijke mogendheden thans niet voelen voor een bespreking van Aziatische vraagstukken is begrijpelijk, de toestand is daarvoor nog veel te onoverzichtelijk en zij kunnen veel beter afwachten wat die conferentie te Bandoeng zal ople veren, ook bijv, wat de verhouding rood China-India betreft, welke grote rijken i elkaar het leiderschap in Azië stellig J zullen betwisten. 17 N niet alleen kunne., die complicaties •*-J ontstaan aan Franse zijde, maar ook aan W.-Duitse kant. Want in de Franse nationale vergadering is bij de debatten over de Parijse accoorden wel duidelijk uitgekomen, dat men daar verwacht, dat W.Duitsland het Saaraccoord over de uitlegging waarvan de Franse en W.- Duitse premiers dezer dagen weer eens zullen praten als een definitieve re geling van de Saarkwestie zal beschou wen en ook braaf zal berusten in de scheiding van Duitsland in eeh Oostelijk, door de Russen beheerst, gedeelte en een Westelijk dat in het Atlantisch Pact is opgenomen. En nu ook Washington weer meer blijkt te voelen voor de leuze Op 2 Jan. rukte de storm de ouderwet se topgevel van het huis van de fam. Lamminga los. Het gehele bovenste ge deelte, ongeveer 20 M.2, kwam met don derend geraas naar beneden. Zoals bekend, heeft Mendès Fran ce destijds te Washington gezegd, dat zo spoedig mogelijk na het aanvaarden der Parjjse accoorden een ontmoeting met de Russen zou dienen plaats te hebben en vond hy de maand Mei daarvoor de geschiktste. De Engelsen en Amerikanen was dat eigenlijk te haastig, zij wensten dat te voren niet alleen de Parijse accoorden zouden zijn aanvaard door alle betrok ken landen, maar dat ze ook een begin van uitvoering zouden hebben gekregen. Het is nu heel goed mogelijk, dat de Russen de Fransen trachten aan te moe digen vast te houden aan hun wens dat de Grote Vier elkaar in Mei zullen ont moeten, omdat ze een laatst© kans zien dan de Parijse accoorden alsnog te tor pederen. Tenslotte zijn die accoorden in de Franse nationale vergadering maar met een kleine meerderheid aangenomen en kunnen zich van die zijde nog aller lei complicaties voordoen bij de uitvoe ringsmaatregelen. van het „vreedzaam naast elkander le ven” dan voor een politiek om de Rus sen te dwingen in Europa binnen hun eigen grenzen terug te keren, waarvoor de regering-Eisenhower aanvankelijk nogal voelde, zou men zich kunnen voor stellen dat de W.-Dultsers zich aan stonds wat ontgoocheld gaan voelen over de Parijse accoorden. Zij zouden de prijs die ze daar voor betaald hebben, n.l. de blij vende scheuring van Duitsland en misschien ook de blijvende af scheiding van het Saargebied, wel eens al te hoog kunen gaan be schouwen en daarom kunnen er ook van Duitse kant nog wel moeilijkheden bij het uitvoeren der Parijse accoorden komen. Misschien voorzien de Russen dit en menen zij by een spoedige conferentie der Grote Vier nog een laatste kans te zullen krijgen de uitvoering der Parijse accoorden te torpederen. In dit licht gezien zou de houding van Engeland en de Ver. Staten, die helemaal niet ge brand zijn op zo’n spoedige conferentie begrijpelijk zijn. Deze landen willen dat voor het Westen de Russen ontmoet, d© gemeenschappelijke Westelijke defensie op gang is en Moskou in dit opzicht geen spaak meer in het wiel kan ste ken. -

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1955 | | pagina 1