i
DE RESTAURATIE VAN DE
BOLSWARDER MARTINIKERK IN HET
JUBELJAAR VOLTOOID
i,
KRIS-KRAS door Nederland
3
Nieuwe accomodatie voor de Doelezaal
hhrmhmm
Fan de Martinytoer
i
us hjoed p p
to sizzen
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Lugubere vondst bij
sloop te Gorredijk
Bij het afbreken van het oude huis,
waarin dokter Ebbinge jarenlang zijn
practijk heeft uitgeoefend het ge
bouw, dat de toegang tot Gorredijk be
heerst is op de zolder in een kist
een geraamte gevonden, waarvan de
schedel ontbreekt.
Z
„Een dierbaar gratieus toebetrouwd pand*9
Hwat hat Cjabe Skroar
feS Vt
Dinsdag 22 Februari 1955
51e Jaargang
No. 15
Meagere miggen stekke fül.
GEEN KOOI, MAAR NATUUR
Nog éven iets over -de volière, het
Tj. *e J.
4
i
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
3de week Februari 1905.
Stat Maarten.
De band tussen Bolsward en Sint Maar
ten dateert reeds van ouder datum dan
de huidige Martinikerk. Reeds op het
grootzegel van de stad, dat een 25 jaar
eerder werd vervaardigd, dan men met
de stichting van de nieuwe kerk begon,
is Sint Maarten afgebeeld. Er is echter
nog een ander bewijs, dat Sint Maarten
te Bolsward reeds vóór de stichting van
de tegenwoordige Martinikerk te Bols
ward werd vereerd.
In de muur tegen over het Gysbert
Japicxbeeld gemetseld vinden we n.l.
de beroemde Sint Maartensteen waar
over later meer die tot 1875 in de
buitenmuur gemetseld zat en met aan
zekerheid grenzende waarschijnlijkheid
deel heeft uitgemaakt van de Romaan
se kerk, die ter plaatse werd gevonden,
voordat men in 1446 de huidige kerk
slechtte. De overlevering heeft altijd ge
wild, dat de tegenwoordige kerk over de
oude heen zou zijn gemetseld en deze
laatste pas zou zijn afgebroken, toen de
nieuwe kerk gereed was.
Hoe het ook zij, een kern van waarheid
kan dit verhaal zeker bevatten. Bij op
gravingen ter plaatse ontdekte men n.l.
de keistenen fundamenten van een voor
malige kerk binnen de muren der tegen
woordige. Begravingen onder de muren
hiervan, duiden er op, dat er voor deze
(Romaanse) kerk wellicht nog een an
der (wellicht houten) gebouw heeft ge
staan.
Gewonnen aan schoonheid.
De restauratie van de kerk was hoog
nodig. Wie zich nog herinnert, hoe muur
en pilaren afweken, de gewelfbogen met
ijzerdraad en beugels bij elkaar ge
kramd waren, de muren inwaterden enz.,
zal beseffen hoe noodzakelijk de restau
ratie was. Recht dankbaar mag men
bovendien zijn, dat naast het constructie
ve deel ook het aesthetische de aan
dacht heeft gehad en men hierbij de
Gevestigd Groote Markt te Bolsward
Y. Bolman, complete meubilering. Kin
derwagens in 30 modellen vanaf f 13.50.
C. E. te Bolsward heeft met de hand
kar gereden op de kleine stenen inplaats
van op de balstenen. Eisf 3 of 3 dagen.
Strenge winter. In Engeland zijn reeds
mensen doodgevroren.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Preekstoel en bankenplan.
Een andere verbetering is de nieuwe
eveneens historisch verantwoorde op
stelling van het bankenplan en de ver
plaatsing van de preekstoel. Dit fraaie
werkstuk, eens naar een ontwerp van
Gerben Wopkesz gesneden door Pieter
Jurgensz, Pieter Pietersz Posthumus en
Johannes Kinnema, (voor de somma van
f 1776) is tevens van de ontsierende laag
ontdaan en geloogd, zodat de stofuit
drukking weer geheel tot haar recht
komt.
Fraaie Gothiek.
Afgezien van deze schandvlekken die
niet aan het huidige geslacht vallen te
wjjten mag Bolsward zich verheugen
in het bezit van een zó gaaf, zó groots,
zó schoon geheel, dat met recht gespro
ken kan worden, dat deze kerk tot de
schoonste van Friesland behoort, zo niet
net safolle forskilt fan de jonge fam-
men, dy’t net mear as tsjinstboade foar
dei en nacht tsjinje wolle, omt hja nei
Provinciaal ziekenhuis opgeheven. Ged.
Staten van Noord-Holland hebben de
Provinciale Staten voorgesteld in begin
sel te besluiten tot opheffing van het
Provinciaal Ziekenhuis te Medemblik.
Het ligt in de bedoeling de verpleegden
naar ziekenhuizen bij Santpoort en te
Bakkum over te brengen.
de raad van Nijmegen een crediet van
f2.587.000. In dit bedrag is de laatste
loonsverhoging verwerkt, alsm. f 112.000
voor de grondaankoop.
Lavo, Mavo en Havo. Met deze drie
woorden hoopt de minister eerlang de
Nederlandse taal te verrijken. Zij bete
kenen resp. lager-, middelbaar- en ho
ger algemeen voortgezet onderwijs. Dat
is de drieledige opzet, die mr. Cals in de
toekomst wil geven aan het onderwijs
tussen lagere school en universiteit.
in de greide met elkaar in contact te
zijn geweest. Eerst de laatste maanden
observeerde de heer L. de gevolgen daar
van. Men zal trachten het kalfje in het
leven te houden.
Twee kinderen overleden aan nekkramp.
In een gezin te Assen is nekkramp ge
constateerd. De moeder van het gezin
en enige kinderen zijn naar het Wilhel-
minaziekenhuis overgebracht, waar twee
der kinderen, resp. twee en vier jaar oud
zijn overleden. Het oudste kind ging op
een der kleuterscholen ter plaatse, die
direct voorlopig werd gesloten.
ernstige kwetsturen en beschadigingen
door dit rechthoeking stuk metaal wer
den veroorzaakt.
niet kunnen aanschouwen, want toen
werd „dese kerkcke verbetert ende ge
wit”, geheel naar de opvattingen van
die tijd.
Verloor de kerk hiermee aan historische
en aesthetische waarde, de schendende
hand zou vaker van zich doen spreken.
Al kan men dankbaar zijn, dat de fraaie
koorbanken niet geheel tot prooi der
vlammen werden, alle eens zo vaardig
en kunstig gesneden menseltjke figuren
zijn naar wij menen te weten op 1
uitzondering na allen van hun neus
ontdaan, evenals in later jaren ten
tjjde dat de leuze der Franse revolutie
opgeld deed, in naam der vrijheid, gelijk
heid en broederschap alle wapens van
de grafzerken zijn weggekapt.
Het schoolconcert, dat Vrijdagmiddag werd gegeven in de grote zaal
van de Doele, betekende voor de deelnemex’s een primeur. Hadden ze vaak
op piepende, zo niet krakende stoelen gezeten hetgeen de aandacht
wel eens afleidde ze waren hoogst enthousiast, toen ze de Doelezaal
zagen „bevolkt” met hypermoderne stoelen. Deze aanwinst betekent voor
de heer Tj. Weldring (maar ook voor geheel Bolsward) een niet onaan
zienlijke verbetering. De mooie blanke stoelen kunnen handig ge(de)mon-
teerd worden. Ze zitten stevig en gemakkelijk en, wat ook een zeer groot
voordeel is: ze laten niet af. Vrijdagmiddag doorstonden ze meteen de
vuur(i.c. de sneeuw!)proef en deden dit met succes. Ook de filmbezoekers
waren enthousiast over de nieuwe aankleding.
De foto laat zien, welk een fleurig aanzien de gelakte
stoelen de zaal geven.
Bols wards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong's Nieuwsblad
Schouwburg kwart millioen te duur. De
kosten van de bouw van de nieuwe
schouwburg in Nijmegen blijken een
kwart millioen hoger te liggen dan de
2.25 millioen, waarop dit aanvankelijk
was geraamd. Thans vragen B. en W.
Ook dit jaar omscholing van emigran
ten. Ook dit jaar zal de Nederlandse
Emigratiedienst scholingscursussen hou
den voor adspirant-emigranten die zich
in de landbouw willen bekwamen. Cur
sisten tussen 18 en 35 jaar, die de cur
sus met goed gevolg beëindigen, ver
groten hun kans van slagen in de emi-
gratielanden.
In de consistorie van Kimswerd werd
een tekening van „Aid Kimsert” ge
plaatst, geschonken door een heer uit
Dordrecht. De tekening dateert uit het
laatst der 18e eeuw.
deelt de
stekende kentekenplaat was, naar het
oordeel van deze bond, een groot gevaar,
omdat zelfs bij lichte aanrijdingen vaak
Verleden week, toen wij voor de hoeveelste maal reeds in deze
jaren eens een kijkje gingen nemen in de nog steeds in restau
ratie zijnde Martinikerk, vonden we geen geklop van hamers, geen
getik van steenbikkende werklieden, geen bos van steigerhout, maar
slechts een paar vloervegende mannen. Een dikke laag stof op ban
ken, preekstoel en vloer vormde nJ. nog het enige wat de nu
overigens reeds in volle glorie pronkende „pseudo basiliek” van St.
Maarten, nog ontsierde. Alles wees er op, dat de voltooiing van
de restauratie in de zeer nabije toekomst aanstaande is. Inderdaad
zal „de Sint Martinus van Oldehove”, of zoals in de volksmond,
de Martinikerk, in de loop van dit voorjaar weer voor de eredienst
worden open gesteld en zal de jaarlijkse uitvoering van Bachs
Matthaus Passion er dit jaar weer in kunnen worden gehouden.
Verzuim van Vlruly. Het laatste woord
over de ramp met de Super Constellation
Triton, die op 5 Septembr 1954 in de
rivier de Shannon verongelukte, is ge
vallen. Het Hof van Onderzoek in Dublin
is tot de conclusie gekomen, dat de oor
zaak van het ongeluk voor een belang
rijk deel te wijten is aan een verzuim
van gezagvoerder Viruly.
Aangehouden wegens flessentrekkerij.
De Haagse politie heeft de vorige week
een 38-jarige administrateur aangehou
den wegens oplichting en flessentrek
kerij van een messenfirma in Haarlem
voor een bedrag van f2600. De man
had bij de messenfirma een partij mes
sen en mesjes besteld, waarmee hij ver
schillende kloosters in ons land zou af-*
reizen.
Te koop: Woonhuis met Timmerwinkel
op hoek Snekerstraat Bolwerk 1
tramstation te Bolsward. Eig. mej. wed.
P. F. Boersma.
Per dag één kind gedood In verkeer.
Iedere maand worden gemiddeld dertig
kinderen in ons land bij verkeersongeluk,
ken gedood. Voor 1954 wordt het aantal
doden door verkeersongelukken ge
raamd op 1450. In 1953 en 1952 bedroeg
dit aantal resp. 1309 en 1000.
Lilllput kalf. Op de boerderij van de
heer J. Landstra te Sexbierum, schonk
een hokkeling van 1% jaar het leven
aan een koekalfje van 15 pond, overi
gens zonder enige mismaaktheid. Zon
der weten van de boer schijnen een even
oud stierkalf en deze voorlijke moeder
Engelse firma vestigt zich te Groote-
broek. De directie van de Aero Zipp
Fastener LTD in Engeland, die met de
vervaardiging van ritssluitingen in een
assemblage-bedrijf, gevestigd in een tij
delijke fabrieksruimte in Grootebroek is
begonnen, zal nu spoedig overgaan tot
de definitieve vestiging in een nieuw te
bouwen fabriek in deze gemeente.
Bebloede aktentas werd dader fataal.
Een voor een misdadiger fatale zuinig
heid het bewaren van een aktentas
met de bloedsporen van zijn slachtoffers
heeft het doorslaggevend bewijs ge
leverd in de tweevoudige moord te Doe-
tinchem. Zondagochtend bekende de 37-
jarige Haagse archivaris B. B. tegen
over rechter-commissaris mr. v. d. Berg,
in do ochtend van 20 Januari zijn 73-
jarige com G. J. Beltman en diens huis
houdster mej. Rutgers (66) met een
oroot aantal messteken te hebben ge
dood.
historie niet al te zeer geweld heeft wil
len aandoen.
Hoe prachtig is bijv, thans de ruimte
werking, nu in het choor de ramen weer
zijn doorgetrokken tot hun oorspronke
lijke hoogte. Wanneer het zonlicht speelt
door de hoge spitsbogen is het gezicht
op dit kerkgedeelte, thans bestemd voor
liturgisch centrum, adembenemend
schoon. Het spel der lijnen overheerst,
de blik bovenwaarts trekkende, waar ’t
geboortebewijs der kerk prijkt: „Fun-
data et noviter fabricata est haec Eccle
sia Anno Domini MCCCCXLVI”, d.i.
„Deze kerk is gesticht en opnieuw ge
bouwd in het jaar onzes Heren 1446.”
Eén nummerplaat op motorrijwiel vol
doende. Met ingang van gisteren kun
nen motorrijders volstaan met één ken
tekenplaat op hun motoren. De kente
kenplaat aan de voorzijde van motor
rijwielen, met of zonder zijspan, behoeft
dan niet meer aanwezig te zijn, aldus
A.N.W.B. mede. De vooruit-
op de stêd, hoe dwaes en lyts dat yn
folie opsicht ek is. It minste winkel-
jufferke, earne üt in steich fan de Am
sterdamse gribus wei, rint mei it noas-
ke omheech in fikse boerinne foarby ek
al kin se yn gjin inkeld opsicht by har
yn it skaed stean. Dat is gjin kwesje
fan redelik ynsjoch, mar in gefoels-
kwesje, hwer’t leau ik, gjin krüd foar
woechsen is. Folie bilangriker is it léste
motyf, dat yn dit rapport neamd wurdt:
de wenten fan de boerearbeider. Dit is
in reëel punt, hwer’t it bikende rapport,
dat ik okkerwyks bispriek ek tige düd-
lik op wiist. As boer en arbeider seis de
oertsjüging hawwe en dy meije se en
moatte se hawwe, dat it boerewurk net
minder is as oar wurk, dan moat ek by
harren fêst stean, dat it mei de minne
situaesje fan de wehten op it plattelAn
in oare wei üt moat. Allinnich yn de
ntje polders foldogge dy oan de easken,
yn de oare dielen fan it lan is it sta-
dich, min en pürmin. Hjir leit in hiel
driuwend, mar swierweagjend probleem,
dat foar it hiele plattelan fan greate
bitsjutting is. En allinnich in geastlik
en moreel sterke boerestan sil it slagje
de bile oan ’e woartel to lizzen fan it
kwea fan de erflike efterstAn, dy’t de
agrariër-boer en arbeider sjocht as in
twadde-klas minske en him dêrneffens
ek bihannelje en bileanje wol.
As de boer mient, dat hy him dêroan
üntwrakselje kin, sünder de arbeider
mei to nimmen, as de arbeider mient,
dit to boppen to kommen sünder it
hiele bidriuw heger to pleatsen, dan
binne hja beide mis.
Hja moatte ophAlde mei mekoar del to
triuwen, de iennige goede wei is me
koar op to tillen en de mienskip to oer-
tsjügjen fan it rjocht op in lykweardige
posysje fan de agrariër en syn bidriuw.
Dit is en bliuwt de greate opjefte fan
alle plattelansbiwenners en al dejingen
dy’t yn in lykweardige en harmonyske
gearwurking fan stêd en plattelAn in
greate faktor sjogge fan de soasiale
frede en in wiere mienskip. Mei minder
kin it net ta!
Sacristie.
Een onderdeel van zeer bijzondere
schoonheid is thans ook de sacristie,
waar men evenals in de kerk een
fragment van een gevonden muurschil
dering intact heeft gelaten. Evenals de
preekstoel, die in 1662, vier jaar vóór
de dood van Gysbert Japicx, die hem
als voorzinger in de Martinikerk dus
nog moet hebben aanschouwd, werd ver
vaardigd, dateren ook deze muurschil
deringen van nA de oorspronkelijke
bouw, al kwamen ze waarschijnlijk an
derhalve eeuw eerder tot stand (pl.m.
1500)Langer dan deze anderhalve eeuw
heeft men deze versieringen echter ook
feestgeschenk van Bolswards bur-
i Dit wordt niet maar zonder meer
t een grote vogelkooi, maar een
7 moderne, zoveel mogelijk aan de
5 natuur aangepaste verblijfplaats
voor de broedvogels. wevervogels,
i wida’s, bea’s en welke bewoners
het gebouw nog meer zullen be-
c volken. Natuurlijk moet er een
W afscheiding zijn, maar deze is on-
opvallend, natuurlijk moet er ook
een plaats zijn waarin de vogels
zich bij slecht weer terug kunnen
trekken. Dit alles komt er. Zeer
dagelijk, zeer practisch, zeer des-
kundig. Men heeft zich hierover
o deskundig laten voorlichten. Ook
over de plaats waar het complex
t komt te staan.
Dit is als U het Julianapark in-
wandelt, het huis van de opzichter
Hazenberg, de border en de „tun-
nel” is gepasseerd direct links.
Een speciaal aangelegd pad zal
c voor de volière, die maar eventjes
6 5 afdelingen zal bevatten, langs
t leiden. Zondert U nu reeds iets af
voor dit mooie doel. U kunt er de
stad en dus u zelf een prachtig
geschenk mee bezorgen. De vol-
gende maal hierover meer.
Bevolking van Nederland groeit. Het
aantal huwelijken in Nederland heeft in
1954 volgens opgave van het Centraal
Bureau voor de Statistiek 88.143 bedra
gen tegen 85.739 in 1953. Het aantal
levend geborenen in 1954 bedroeg 228.915
tegen 228.609 in 1953 en het aantal
sterfgevallen 79.261 tegen 80.551. Op 1
Jan. 1955 bedroeg het aantal inwoners
v. Nederland 10.679.563 tegen 10.550.200
op 1 Januari 1954.
Langer kweekschoole.vamens. De eind
examens aan de kweekscholen zullen
voor mannelijke candidaten zes, voor
vrouwelijke zeven dagen duren. Behal
ve de eerste dag zal er niet langer dan
twee en een half uur per dag geëxa
mineerd worden.
Gebouw onder de kap: bijbeltje voor de
bouwarbeiders. Is het de gewoonte om,
zodra een gebouw onder de kap is en
de vlag wordt gehesen, aan de bouwlie
den een oorlam te bieden, Ds H. H. v. d.
Herwerden, Ned. Herv. predikant te De
Bilt, heeft met deze gewoonte gebro
ken. Toen dezer dagen de in aanbouw
zijnde kerk onder de kap was, heeft hij
aan de werklieden met een kort toe
spraakje een bijbeltje aangeboden.
Prijsafspraken onder de loupe. Minister
Zijlstra heeft verklaard, dat er een on
derzoek wordt ingesteld naar prijsaf
spraken. Met verscheidene kartels wor
den besprekingen gevoerd over deze
kwestie. De neiging bestaat om wel de
kostenstijgingen, maar niet de kosten
dalingen in de prijzen door te berekenen
aldus de minister.
as fêste arbeider by de greidboer. De
de schoonste daarvan uitmaakt.
Aan de architect, aannemer, maar
vooral ook aan de werklieden, die zich
op een zo uitnemende wijze van hun
taak hebben gekweten, past een oprecht
woord van dank. Niet in het minst is
erkentelijkheid ook op zijn plaats tegen
over het college van kerkvoogden, dat
jarenlang vele zorgen heeft gehad, maar
steeds met vertrouwen en nooit zonder
élan deze restauratie uit de aard der
zaak met subsidies van rijk, provincie
en gemeente heeft mogelijk gemaakt
en gestimuleerd.
har miening to min frije tiid hawwe.
Dér sjocht ek mannich jongkeardel by
de boer tsjinoan. Aldere minsken kin-
ne dit net bigripe en komme aloan wer
mei forgelikings fan eartiids en sa bi-
sjoen hawwe hja skoan gelyk. Mar
dochs snijt dit gjin hout, hwant it giet
der om, hoe’t it hjoed giet yn fabryk
en op karwei, dér sjogge dizze bazen nei
en dan fine hja to min frij as fêste ar
beider nei har sin. Ik wit skoan, dat
der ek genöch binne, dy’t graech hwat
mear üren meitsje omt hja op it heden
ek mei gans mear jild thüskomme as
de oaren, mar it blykt, dat frijhwat
jongeren dizze sterke bining net mear
wolle. Boppedat kin der ek mar in diel
fêst wurde.
As fierder biswier wurdt dan neamd,
dat de boerearbeider gjin promoasje-
kAnsen hat. Mei 23 jier stiet er oan de
top en ófsjoen fan bernetaslach sit der
gjin stiging yn de leanskalen. Dit bi
swier wurdt yn it algemien troCh de
arbeiders field en ik leau dat hja deryn
gelyk hawwe. Yn it ambtlik libben en
ek yn it sakelibben is dat oars en kri-
get mannichlen de kAns om op to klim
men of troch meardere tsjinstjierren ek
mear lean to krijen. Dizze kans hat de
boerearbeider op it heden jit net. Wol
haw ik yn boereformiddens wol ris bi-
lüstere, dat hja der wol foar fiele soe-
ne om in arbeider, dy’t bygelyks in jier
as trije by deselde boer wie, in forhë-
ging jaen to kinnen, mar ta in ütdra-
gene saek is dit nea kommen.
Hja wiene dêrby ek wol hwat bang,
dat as soks trochsetten waerd, lyk as
by de ambtners de Aldere arbeiders folie
gauwer dien krije soene as in jongere
krêft bilangryk minder kostje soe. Soe
dat sa fier missjoen wêze? Ek spilet
in oar ding net swak by. De maetskip-
like weardearring fan de boere-arbeider
bringt mannichlen ta in oare biropskar.
seit it rapport. Ek dat is wier.
De boere-arbeider dielt hjiryn de alge-
miene opiny fan de mannichte, dy’t im-
men oardielet nei klean en wenplak.
Ek de plattelanner wit hjir rounom fan
mei to praten. De maetskiplike achting
fan de greate mannichte rjochtet him
De restauratie o.a. opgehouden door
oorlog en materialenschaarste "heeft
lang geduurd en véél gekost, zolang ge
duurd, en zóveel gekost, dat menigeen
wel eens zijn wijze hoofd ging schudden.
Maar wat zijn luttele jaren in een pe
riode van eeuwen?
Het is n.l. een wel zéér toevallige en
wellicht onvoorziene omstandigheid, dat
de heropening van dit eeuwenoude bede
huis, samenvalt met de viering van het
vijf eeuwen stadsrecht. Het kerkgebouw
is n.l. precies in dezelfde periode ge
sticht, waarin het stadsrecht tot stand
kwam.
In dit opzicht is de kerk een symbool
van saamhorigheid, ontstaan in een tijd,
toen er nog geen kerkelijke verdeeldheid
was en daarmee de aangewezen plaats
om er het eeuwfeest te vieren. Het hui
dige stadhuis is immers meer dan an
derhalve eeuw jonger dan het stadsrecht
al mag Bolsward zich gelukkig prijzen,
dat ook dit historische gebouw straks
weer in oude luister zal prijken.
IT FOLK BY DE BOER
It L. E. I. dat mei syn sosiael-ekono-
myske rapporten wurk docht fan tige
great bilang foar de hiele LAnbou, hat
ek in wiidweidich rapport opmakke oer
it fraechstik fan de lAnarbeiders yn
üs lAn.
It liket üs fan great bilang hjiroer hwat
mear to tortellen, hwant mei dit fraech
stik sllle wy üs yn de kommende jier-
ren aloan wer ynlitte moatte. Alder-
earst hawwe hja neigien, dat op it he
den 45 pct. fan de bem üt in boere-
arbeidershüshAlding daliks nei skoalle
al in oare wei ütgeane.
De jonges, dy’t wol by de boer wolle,
krije dan fannijs in oar idé yn ’e holle
as se üt ’e tsjinst wei komme. Dêroer
hiene hja lykwols gjin sifers. Op him-
sels is dit net forkeard, hwant der sille
altyd in bilangryk diel fan de bem üt
t.o. j dizze formiddens nei in car birop üt- biswier tsjir.oer, de lange arbeidswike
J sjen moatte om’t de wurkgelegenheit i as fêste arbeider by de greidboer. De
yn 'e lAnbou net greater wurdt. Op him- feiten wize üt, dat Je jongere arbeider
seis hat in gelykbliuwend oantal h.a.’s
al net folie kAns op ütwreiding fan de
wurkgelegenheit, towyl de rationali-
saesje en mechanisaesje dit jit lytser
makket.
Wy sjogge dit yn eigen omkriten al
skoan. Dochs is it net sa, dat de totale
arbeidsblhoefte lytser wurdt, earder
oarsom. It moderne bidriuw makket wol
mear wurk. Wie it eartiids sa, dat men
as regel ien kear meande en allinnich
hea woun, tsjintwurdich is men fan
April oant Oktober dwaende mei droeg-
gêrs, kuil, hea, ruterhea, wer kuil, jit-
teris droegje en stalfuorje. Mei de bi-
mesting is it lyksa. Eartiids waerd nei
de üngetiid de dong ütbrocht en dermei
wei, mar nou is it mei it dongjen, it
jarjen en it kunstmeststruien in hiel
oare saek. De greate finne, hwer’t al it
fé tagelyk yn weide is ek forline tiid,
lytsere perselen, faker omweidzjen,
rantsoenweidzjen, bosken meanen dong-
plakken fynmeitsje, it freget op himsels
mear wurk. It L. E. I. komt yn syn rap
port ta de konklüzje, dat it oantal lan-
arbeiders yn de earste fyftjin jier sa-
hwat mei 20 pet. formindere wurde kin,
al jowt hja ta, dat dit in skatting is,
dy’t troch allerhanne omstannichheden
biynfloede wurdt.
Nationael is men bang, dat it tal wurk-
krêften yn de lAnbou hurder efterüt-
rinne sil as winsklik is en hja neame
dêrfoar de folgjende redens:
1. Yn de lAnbou is jimmer in great
ünderskied tusken it simmer- en it
winterskoft, sadat der gAns minder ar
beid dien wurde kin yn it tiidrek fan
Novimber oant April. Dit bringt mei,
dat party arbeiders wol in goede sim
mer, mar ek jimmeroan in minne win
ter krjje, hwertroch de drang nei in
fêst wyklean greater wurdt. Troch de
sosiale wetten is der wol in finansiële
basis lein, mar mannichlen is dêrtroch
net bifredige en siket it dêrre, hwer’t
hy it hiele jier troch wis is fan syn
lean. In lyts diel kin dit ek yn de lAn
bou fine, mar dan stiet der wer in oar
