RAAP KEERDE OPGETOGEN UIT MOSKOU TERUG BEGROTING VAN SOCIALE ZAKEN KRIS-KRAS door Nederland üs hjoed p p to sizzen DE Russen hebben n.l. herhaaldelijk laten doorschemeren dat zij de her bewapening van West-Duitsland al als een nieuw gevaar voor een Oostenrijkse aansluiting bij Duitsland zouden be schouwen, zodat het best mogelijk is, dat ze op de conferentie welke de Grote Vier nu over Oostenrijk moeten houden naar men vermoedt in Juni het standpunt zullen innemen dat tot de garanties welke de Grote Vier inzake de voorkoming van een eventuele aan sluiting van Oostenrijk bij Duitsland moeten afspreken, behoort een ongewa pend en neutraal Duitsland. Een eis, welke de Westelijke geallieerden na tuurlijk niet zullen inwilligen, maar waardoor op hen de schijn geladen wordt, dat zij het zijn die tot het tot standkomen van een vredesverdrag met Oostenrijk verhinderen, welk odium tot nog toe op Moskou lag. DAT, zijn zo de Russische concessies, welke z(j nu zeggen te willen doen, waartegenover Oostenrijk zich echter bereid moet verklaren neutraal te zul len bljjven; het zal dus geen militaire bondgenootschappen mogen aangaan en zich dus niet mogen aansluiten bjj het Westelijk blok. Rusland eist bovendien garanties dat zich de geschiedenis van de Oostenrijkse aansluiting bij Duits land in het Hitlertijdperk van Duit se zijde geforceerd niet zal herhalen. Het ontworpen vredesverdrag met Oos tenrijk dat al uit 1949 dateert en waar over de Grote Vier honderden keren hebben geconfereerd, bevat inderdaad al een bepaling, waarbij deze mogend heden zich verplichten in een eventueel vredesverdrag met Duitsland bepalin gen op te nemen tegen een dergelijke aansluiting, maar een vredesverdrag met Duitsland is er niet en dus willen de Russen blijkbaar dat de Grote Vier onderling garanties verlenen tegen de mogelijkheid van een nieuwe aanslui ting. DE Arabische staten hebben alvast hun grieven tegen Israël te berde gebracht, maar daarvoor zal men de oplossing ook al niet te Bandung moe ten zoeken. Wat de verhoudingen in het Midden Oosten betreft, moge ver der nog vermeld worden, dat de Sovjet unie zich nu wat ongerust begint te maken over de bondgenootschappen, welke diverse staten daar in een of andere vorm met het Westen aangaan. Moskou schijnt van plan deze kwestie voor de Ver. Naties te brengen, omdat het beweert er een gevaar voor de vrede in te zien. Ernstig blijft nog altjjd de toestand in Vietnam, door de ge schillen tussen de strijdgroepen der re ligieuze sekten en premier Diem. WAT andere Franse koloniale kwes- ties betreft, de vooruitzichten in Buitenlands Overzicht It klokje fan tsien Vooruitzichten van Tunis worden beter 1 De wereld wacht niet spanning het verloop van de conferentie te Bandung af Regering neemt maatregelen tegen eventuele werkeloosheid Zilveren filmpjes 4de week April 1930 STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND 51e Jaargang Vrijdag 22 April 1955 No. 31 Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Hwat haf KAMEROVERZICHT PYT Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 87926 Advertentieprijs: 12 cent per mns Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Veel bezoek bij de bollenvelden te Wit- marsum. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward Administratie- en Redactie-adres; Marktstraat 13 Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) Brand bij de heer A. de Vries, sigaren maker, Wortelhaven, Bolsward. Ook te Bolsward zijn de ooievaars weer gearriveerd en wel op het nest op de zathe van de heer Popma. H. Waterlander te Zurich behaalde al daar de eerste prijs met het schijfschie ten. De nieuwe autobus van de heer K. Het- tema te Witmarsum is gereed en ziet buiten en binnen geheel modern er van uit. derwijl wordt de toestand in Vietnam al slechter en slechter en daar spint slechts het communisme zijde bij. werk vinden in het particuliere bedrijfs leven, waarin zij bovendien meer kun nen verdienen. In Engeland weet men thans ook waar men aan toe is wat de parlementsver kiezingen betreft. Premier Eden heeft bekend gemaakt, dat deze 26 Mei zul len worden gehouden. De belastingver laging van meer dan 1500 millioen gul den, welke minister Butler in zijn nieu we begroting heeft aangekondigd, zal de conservatieven bij deze verkiezingen geen windeieren leggen. Op nij moast ’t gelach nou bitelle, (De dieders komme net op ’e bon), Al ha hja de ropper ophelle En raenn’ hja it foar it Kar’lon. Lykwols it is üt mei it klokje, Foargoed nou, de famme tsjinst dien, Elk treuret oer ’t stjerrende klokje, Ting Tingeling it klokje fan tsien! De feintsjes ha ’t d’rekt yn ’e gaten, Us kansen stean’ wündere skoan, Mei famkes kin jouns boartlik praten, It komt op in Ore net oan. Frij spul, tinke Frida en Fokje, Mem sjocht grif in bytsje gemien, Hwat mis ik dat sedige klokje, Ting Tingeling it klokje fan tsien! To Boalsert klonk klear oer de strjitten Jouns stéfêst itselde signael, Soen’ famkes de tiid ris forjitte, En waerd oer nei hüs gean net taeld, Hja bleaune mar by elkoar hokjen, Mar ünforwachts rop harren ien, It noegjende lüd fan it klokje, Ting Tingeling it klokje fan tsien! Der kaem ris in ploechje studinten, (Men grute soks is lang net fraei) De grientsjes ütlitten en trinten, Hja namen it „klepeltsje” mei. Gjin mins wol der nou mear oer wrokje ’t Waerd foun by de stedsjef op it hiem, Ring’ song wer it dierbre lytse klokje, Ting Tingeling it klokje fan tsien! In widdouskleed is lang, der wurdt licht op trape windsman zijn alleen voorzieningen ge troffen tegen vorst in de landen, die ieder jaar opnieuw kunnen rekenen op lange, strenge winters. Deze voorzie ningen zijn echter vrij kostbaar. Zij zul len de bouwkosten dus aanzienlijk doen stijgen. Minister Suurhof begreep dan ook wel dat onze bouwers liever het risico nemen van eeif strenge winter. Er zijn te veel winters waarin de wo ningbouw normaal doorgaat. De heer J. Dooper te Blauwhuis draagt zijn zaak over aan de heer Tj. Klooster man. Bolswards Nieuwsblad Bezoek van Britse kinderen aan ons land, waarvan de vader is gesneuveld tijdens de Tweede Wereldoorlog in ons land Maandag hebben de kinderen de graven van hun vader in verschillende steden en dorpen in Nederland bezocht. Een Britse jongen legt Officiële opening van het nieuwe Groe ne Kruisgebouw te Bolsward. De lijn is wat strak, maar dat zit aan de Friese smaak, aldus het verslag. Toen de tweede voorzitter van het N. V. V. door H. M. de Koningin geroepen werd tot het hoge ambt van minister van Sociale Zaken, was het duidelijk, dat er een strijdlustig man het Kabinet zou binnen stappen. Getraind in de vakbeweging is minister Suurhof een beleidvol spreker, die het debat niet schuwt. Vooral niet met de communistische afgevaardigden, wier taal hij als Amsterdam mer wonderwel weet te verstaan. De felste debatten levert hij met de E. V. C.-voorzitter, het communistische Tweede Kamerlid de heer Reuter en met de heer Brandenburg in de Eerste Kamer. Dan zijn er momenten dat er onvervalst Amsterdams door ’s lands vergaderzaal klinkt. Voorzitter Jonkman, eeuwig spelend met een briefopener, kijkt dan zeer verstoord, maar toch hamert hij niet als de minister de heer Brandenburg toevoegt, dat hij „uit zijn nekharen kletst”. Iedere vrouw, die rekent met haar beurs doet haar inkopen bij Wed. H. Faber, Broerestraat, Bolsward. Dameskleding naar maat. Keurige afwerking. De Oostenrijkse kanslier Raab is met zijn delegatie opgetogen van Moskou naar Wenen teruggekeerd en daar jubelend ingehaald door de bevolking. Want de Russen hadden zich nu bereid ver klaard het vredesverdrag, zoals dat al jaren geleden was ont worpen, te accepteren. De Russen verklaarden zich nu bereid als dit vredesverdrag is getekend, hun bezettingstroepen tegelijk met die van Amerika, Engeland en Frankrijk uit Oostenrijk terug te trekken en wel niet later dan 31 December 1955, Rusland wil ook scheepswerven en fabrieken teruggeven evenals de olieraffinaderijen en olievelden, wat het laatste betreft tegen Oostenrijkse leveranties van olie gedurende nog een aantal jaren. Ook 150 millioen dollar, welke de Oostenrijkers aan Rusland moeten betalen voor fabrieken enz., mogen zij in goederen voldoen; alle Oostenrijkers, nog in Rusland gevangen, zullen worden teruggezonden. lijke geallieerden, hun zin krijgen West- Duitsland eerst werkelijk herbewapend zal moeten zijn voor er een definitief gesprek over de Duitse kwestie met de Russen kan plaats vinden. Het is ech ter de vraag of de West-Duitse rege ring tot zolang weerstand zal kunnen bieden aan de drang van de publieke opinie in West-Duitsland naar een ge sprek met de Russen, nu Oostenrijk een voorbeeld heeft gegeven. Daarbij komt ook de vraag naar de Franse houding naar voren. Ook de Fransen willen liefst zo gauw mogelijk een gesprek met Moskou. En nu om de Oostenrijkse kwestie een spoedige conferentie der Grote Vier on vermijdelijk is, lijkt het een uiterst moeilijke opgave de agenda van deze bijeenkomst te beperken tot die zaak. Er zal heel wat overleg en behendigheid van de Westelijke diplomaten nodig zijn om de verwarring in hun rijen te voor komen, waarop de Russen het blijkbaar hebben toegelegd door hun laatste zet In de Oostenrijkse kwestie. Emigratie. Maar als er nu een tekort aan arbeids krachten is, waarom laat de Regering dan onze arbeiders emigreren? Het wa ren niet alleen de communisten, die deze vraag stelden. Ook de heer Regout (k.v.p.) was van mening, dat het beter is als bijv, de bouwvakarbeiders geen subsidie meer krijgen om het land te verlaten. De minister was het daarmee niet eens. Het weigeren van subsidie betekent in feite, dat de meer welge- stelden kunnen emigreren en dat de economisch zwakken gedwongen worden om te blijven. Dat vond de bewindsman onrechtvaar dig. En bovendien kan men niet zeg gen dat ons land door de emigratie ver armd. Eeuwenlang zijn Nederlanders geëmigreerd. Dat heeft de naam van ons land goed gedaan. Maar ook al zou men van mening zijn dat uit econo mische overwegingen de emigratie mo menteel stopgezet moet worden, dan is er nog een ander motief om het huidig beleid niet te veranderen. Wij wonen nu eenmaal in een land dat met de ruimte moet woekeren. De geweldige overbevolking gaat op den duur leiden tot bodemvervuiling, tot het verdwijnen van cultuurgronden en recreatieterrei nen en over enige tijd zal ’t nauwelijks meer mogelijk zijn om een rustig plekje te vinden zonder door lawaai te worden gestoord. Neen, minister Suurhof gaat het emigratiebeleid stellig niet ombui gen. En hij waarschuwde er tegen dat men onze emigranten niet moet gaan beschouwen als onbezoldigde handels- reizigers, van wie men moet verlangen, dat zij in den vreemde Nederlandse pro ducten gaan afnemen. Het is de Neder landse industrie, die de markt moet zien te veroveren in die landen, waar vele Nederlanders vertoeven. De emigranten hebben slechts één taak: een nieuw be staan te verwerven. Minister Suurhof verklaarde niet ongenegen te zijn om de emigranten aan lectuur te helpen. Zij blijken behoefte te hebben aan alge mene voorlichting over de situatie in het moederland. De lange winter, die wij achter ons heb ben, kon bij de Begroting van Sociale Zaken niet onbesproken blijven. De heer Kramer (arb.) wees er op, dat de wo ningbouw in het buitenland niet door de vorst wordt gestagneerd Kan dat bij ons ook niet? zo was zijn vraag. En inder daad, het kan. Maar volgens de be- kleinere groepen in de regel bondgenoot schappen om bepaalde partijen te we ren. Uit de zetelverdeling in de depar tementale raden krijgt men dus geen indruk van de invloed van elke partij in het land. Toch zijn deze verkiezin gen wel belangrijk, o.a. omdat deze ra den mee zullen werken bij de verkiezing van de Senaat, welke in Juni gehouden wordt. Vacantiewet. Staatssecretaris Van Rhijn heeft ver teld aan een vacantiewet bezig te zijn, waarin de vacantie voor ouderen wordt vastgesteld op minstens twaalf dagen en voor jeugdigen op minstens achttien dagen. Momenteel wordt hierover over leg gepleegd met het departement van Justitie. Dit zal einde Mei klaar zijn en dan gaat het ontwerp naar de Sociaal Economische Raad om advies. Aan een werkweek van vijf dagen denkt hij nog niet. Toch zal dit probleem worden be studeerd, want de komende atoom-ont- wikkeling stelt ons op dit gebied voor grote problemen. In de loop van dit jaar komt de defini tieve wet voor de kinderbijslag aan zelfstandigen. Een afschaffing van de kinderbijslag voor het eerste en tweede kind zou gecompenseerd moeten worden met een loonsverhoging van ongeveer 10 pet. Daar is thans geen denken aan. Hoewel de Tweede Kamer enige tijd ge leden heeft uitgesproken dat er gelijk loon moet komen voor gelijkwaardig werk van mannen en vrouwen, is de Regering toch niet bereid dit beginsel onmiddellijk in te voeren. Volgens de staatssecretaris zal dit slechts geleide lijk kunnen geschieden. De Eerste Kamer heeft het in de laat ste dagen kalmpjes aan gedaan. Vol gende week heeft zij een uiterst belang rijke agenda: de begroting van Buiten landse Zaken en de behandeling van de Parijse accoorden. Het is nog niet ge heel uitgesloten, dat de Tweede Kamer op hetzelfde moment zal beginnen aan de belastingverlaging en de huurverho ging. Vooral dit laatste ontwerp is veel besproken. Er is geen enkele fractie die tevreden is over de verhoging van de huren met 5 of 10 pet. Het zal onge twijfeld interessant zijn te vernemen op welke wijze de Regering uit deze moei lijkheid zal trachten te komen. Friese tram 75 jaar. Het zal 24 April a.s. 75 jaar geleden zijn, dat de Neder landse Tramweg Maatschappij in Fries land werd opgericht. Bij de initiatiefne mers hoorden c.a. drie Belgen. De stoomtram heeft inmiddels zijn tijd ge had, want sinds 1947 wordt het vervoer in het rayon van de Nederlandse Tram weg Maatschappij door autobussen on derhouden Drie en zeventig bussen zijn thans in dienst bij deze maarschappij, die haar jubileum op bescheiden wijze zal vieien. - TAr. Adenauer schijnt bij zijn overwe- gingen, dat Rusland te eniger tijd wel voor een het Westen bevredigende regeling in Europa te vinden zou zijn, o.a. uit te gaan van de onderstelling, dat Moskou zich gaandeweg ook bewust zal worden van het gevaar dat zijn po sitie in Azië loopt door de expansie drang van rood China. Dat gevaar is inderdaad aanwezig, maar of men er te Moskou spoedig rekening mee zal hou den, is een andere vraag. Ongetwijfeld zal echter ook de Sovjetunie met grote belangstelling het verloop van de con ferentie van Bandung, die nu bijeen is, volgen. Er valt thans nog niets te zeg gen van dat verloop, maar het begin maakte nogal een verward© indruk. Dat Soekarno bij de opening een felle anti- koloniale redevoering zou uitspreken, was te verwachten, maar er kwamen van andere landen ook felle aanvallen op het communisme los en in het al gemeen was het zo, dat ieder land zijn eigen vraagstukken voorop wilde stel len en er een uitspraak van de confe rentie over wilde uitlokken. Dat zal echter niet zo gemakkelijk gaan, want alle besluitten moeten met algemene stemmen worden genomen en bij de zeer uiteenlopende meningen zal dat niet zo gemakkelijk vallen. Een der eerste punten waarover men sprak was Formosa, door Ceylon, een lid dus van het Britse Gemenebest, aan de orde gesteld. Maar Tsoe En Lai, de premier'van communistisch China, ver klaarde direct dat dit een binnenlandse kwestie van China was, eodat op dit punt zeker niet veel zal worden be reikt. Een andere, voor de Westelijke gealli eerden en ook dr Adenauer niet pret tige zijde van de afspraken welke de Sovjet-unie en Oostenrijk te Moskou maakten is, dat het resultaat dezer on- derhandelingen een grote indruk op de publieke opinie in West-Duitsland heeft gemaakt. Opnieuw stelt men in brede kringen de vraag of het wel juist is, dat West- Duitsland zich gaat herbewapenen bin nen het Westelijk defensiesysteem en of het niet beter ware, dat Bonn zich even als Oostenrijk bereid verklaarde neu traal te blijven, waardoor de Russen misschien voor een hereniging van Duitsland zouden zijn te vinden; m.a.w. er zijn heel wat Duitsers, die Dr Ade nauer ook eens een reisje naar Moskou willen laten maken om er te spreken over de hereniging op de basis van een neutraal Duitsland. De voorstanders van de West-Duitse herbewapening wij zen er daartegenover op dat een derge lijk Duitsland vermoedelijk op de duur onder communistische invloed zou ko men, en dat om een evenwicht van krachten in Europa te scheppen, West- Duitsland in het Westelijk blok thuis hoort. Eerst vanuit dit evenwicht van krachten zou men met Rusland kunnen praten over een hereniging van Duits land, welke dan vergezeld zou moeten gaan van een geleidelijke-, aan beide zjjden van het Uzeren Gordijn behoor lijk gewaarborgde ontwapening, die bei de blokken een zekere mate van vei ligheid garandeert. Men zegt, dat dr Adenauer een dergelijke politiek wil Bestrjjdt regering- aardstralen? Dr. Ir. A. Vondeling (arb.) heeft aan de minis ter-president vragen gesteld naar aan leiding van berichten over de plaatsing van z.g. anti-aardstralenkastjes in de departementen van Justitie en van Eco nomische Zaken. Behalve antwoord op de vraag of dit juist is, wil dr. Vonde ling weten, of de minister van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen subsi die heeft verstrekt aan de r.k. school te D:epenveen, om een kastje te kunnen aanset-rffen. Scheepvaartverkeer te Parrega ge stremd in verband met het aanbrengen van een nieuwe balans op de brug. Hierin en in de eis tot neutraliteit van Oostenrijk liggen waarschijnlijk de pro blemen, welke de Oostenrijkers wat be dachtzamer zullen maken na hun eer ste vreugde-roes. Want die problemen moeten worden op gelost op een conferentie der Grote Vier en ze houden zozeer verband met het Duitse vraagstuk, dat die conferen tie zich ook daarmee wel min of meer zal moeten bezig houden. De Russen zullen daar trouwens zelf wel voor zor gen; ze hebben de Oostenrijkse kwestie altijd gezien in het licht van de Duitse, en hebben him fiat op het Oostenrijkse Vredesverdrag steeds afhankelijk ge steld van een hen bevredigende oplos sing van het Duitse probleem. Nu Moskou de ratificatie der Parijse accoorden niet heeft kunnen verhinde ren, heeft het er veel van dat het de Oostenrijkse kwestie gaat hanteren voor een laatste poging het in werking treden van die accoorden toch nog te voorkomen. Deze week ging het in die Eerste Ka mer iets rustiger. De heer Brandenburg had uiteraard luide de stakers gepre zen, die, naar zijn mening, hebben ge vochten voor rechtvaardige looneisen. En ook naar zijn mening was het aan geen twijfel onderhevig of de stakingen in Amsterdam zullen tot een bevredi gend resultaat lelden. Deze uitdrukking noemde de bewindsman een bekend, (doch doorzichtig foefje. Zij betekent, dat elke verbetering van de lonen als een gevolg van de staking zal worden uit gebuit. Maar de heer Brandenburg heeft door deze uitdrukking, zo ver volgde minister Suurhof, tevens te ken nen gegeven dat de stakers op dit mo ment geen enkel resultaat hebben ge boekt. En dat is ook zo. Het tramper soneel wilde een einde maken aan het sprookje van de stijgende welvaart, al dus de heer Brandenburg. Volgens de minister hebben zij wel de gelijk van de stijgende welvaart gepro fiteerd. In 1954 zijn de lonen met 15 pet verhoogd en het staat vast, dat de kos ten van het levensonderhoud sinds het begin van dit jaar niet meer gestegen zijn. Om de reële loonsverhoging niet om zeep te brengen is het noodzakelijk, dat er nu rust komt in de ontwikkeling van lonen en prijzen. De heer Branden burg was uiteraard niet tevreden over deze verklaring van de bewindsman. En dreigend zei hij dat de c.p.n. trots zal zijn als men in Amsterdam weer zal grijpen naar het wapen van de staking. „Wij communisten hebben de stakers terzijde gestaan, maar toch zijn we niet verantwoordelijk voor deze staking. De verantwoordelijkheid ligt bij de Rege ring en de Regeringspartijen”. Op dergelijke uitlatingen ging de mi nister maar niet in. Ook dit zal zijn jarenlange ervaring in de vakbeweging hem hebben geleerd. De heer Vixseboxse (c.h.) deed de sug gestie aan de hand om de rechter te laten uitmaken welke staking van het overheidspersoneel gerechtvaardigd is. Maar daarvan wil de minister niets we ten. Hij gaat er van uit dat het over heidsapparaat onder alle omstandighe den moet kunnen functionneren. De ambtenaren hebben dus speciale ver plichtingen, maar daartegenover staat dat zij in het georg. overleg met de Regering kunnen onderhandelen over hun salarispositie en dat zij verder ver zekerd kunnen zijn van een sterke rechtspositie. Momenteel leven wjj in een tijd van hoogconjunctuur. Dat betekent o.a. dat er een tekort is aan arbedskrachten. Toch houdt de Regering reeds rekening met een omslag van de conjunctuur, die werkeloosheid zal veroorzaken. Deze zal zij proberen te bestrijden door op het juiste moment grote openbare werken uit te voeren. Zo zijn ei- op 1 April van dit jaar openbare werken goedgekeurd, waarvan de uitvoering niet minder dan 2.900.000 man-weken in beslag zal ne men. En een dezer dagen is weer een be drag van 36 millioen gulden voor open bare werken uitgetrokken. Wjj hebben dus voor een eventuele crisistijd vol- doede werken in voorraad. Dat is al vast een gunstig teken. De voorberei ding voor deze werken stuit op de moeilijkheid dat er haast geen technici Te Washington onderhandelen Frank rijk en Amerika over de manier waarop deze conflicten kunnen worden opge lost, maar Amerika houdt de pro-Ame- rikaanse Diem de hand boven het hoofd, terwijl Frankrijk meent, dat deze con- Tunis schijnen wat beter te worden, doordat de Fransen en de gematigde Tunesische nationalisten een basis voor overeenstemming hebben gevonden; maar de Franse ambtenaren in Tunis worden nu oproerig, omdat zij voor hun positie vrezen. In Algiers gist het nog sterk onder de nationalisten. In het Franse moeder land heeft Zondag de eerste ronde voor de verkiezing van de departementale raden plaats gehad, waarbjj de grootste winsten voor de middenpartijen wa~en. De tweede ronde zal echter het eindre sultaat brengen; die gaat volgende Zon- Geruchten over een eventuele verlo ving van Prinses Juliana. Genoemd wordt de naam van Prins Wilhelm Ernst Von Erbach Schonberg. De verlovings- datum zou reeds bekend zjjn, 30 April, de verjaardag van de Prinsen. De prins van Erbach is 26 jr., studeerde te Han nover en is aan het Nederlandse Ko-, ningshuis verwant. 3

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1955 | | pagina 1