I
H.M. Koningin Juliana verjaart
KRIS-KRAS door Nederland
GEHARREWAR OP DE BANDUNGSE
CONFERENTIE
üs hjoed p p
to sizzen
H.H. Adverteerders
Blommetael
Buitenland/ Overzicht
China lanceert liet begrip
Moskou zou conferentie op prijs stellen
Mijn Schild ende Betrouwen
Zijt Gij, o God, mijn Heer
Op U zo wil ik bouwen
Verlaat mij nimmer meer
Dat ik toch vroom mag blijven
Uw dienaar t’ allerstond
De tirannie verdrijven
Die mij mijn hart doorwondt
J£EN aantal op het Westen georian-
teerde landen als Irak, Turkije, Pa
kistan en de Philippljnen viel op min
of meer scherpe wijze het communis
me aan; scherp in het bijzonder was
Jamali, leider van de delegatie van Irak
die o.a. zeide, dat onder het oude Wes
terse kolonialisme nog altijd de moge
lijkheid bestond dat de smartkreten van
een onderdrukt volk naar buiten door
drongen, maar dat onder de communis
tische overheersing die kreten niet eens
gehoord mochten worden.
Nog nooit gevlogen,
toch de lucht in
B e v r ij <1 i n g s d a g
op 5 Mei onze drukkerij gesloten is,
moeten copy en advertenties voor ons
nummer van 6 Mei zo vroegtijdig mo
gelijk, in elk geval reeds
c
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
„co-exlstentie”
UIT het bovenstaande bljjkt intussen
wel dat de anti-communistische,
reeds met het Westen verbonden Azia
tische staten zich ter conferentie duch
tig hebben geweerd. Maar men moet
niet vergeten dat dit niet de allergroot
ste staten waren, integendeel, eigenlijk
de zwakste, die juist om deze zwakheid
een toevlucht bq het Westen hebben ge
zocht. Tegenover de scherpte, waarmee
deze landen partD kozen, stond een be
trekkelijk gematigde houding van de
communistische landen, met aan het
hoofd China.
en Correspondenten
■H
1
Ml
frj
Vrijdag 29 April 19'5
51e Jaargang
No. 33
Ter
PTT.
Abonnementsprijs f 1.60 per kwaruil
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Advertentieprijs: 12 cent per mns
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Knaap met autoped gevallen en dode
lijk gewond. De 8-jarige Gerard Hof
stede is te Hengelo vlak bij de ouder
lijke woning, zo ongelukkig met zijn
autoped komen te vallen, dat hq' enkele
uren nadien is overleden. De jongen
had het stuur van de autoped in de
maagstreek gekregen, waardoor inwen
dige verwondingen waren ontstaan.
De vorige premier Mendès France kan
met voldoening op het accoord zien,
dat de Franse en Tunesische delegaties
dezer dagen ten opzichte van de binnen
landse zelfstandigheid van Tunesië slo
ten. Het is eigenlijk zijn werk. De Tu
nesische extremisten ,te Bandung ver
tegenwoordigd, hebben daar wel tegen
de overeenkomst geprotesteerd, doch de
gematigde partij is de sterkste in Tu
nesië. Men wacht met belangstelling
de reactie der Arabische landen af,
want wat Tunesië nu krjjgt, is niet de
volledige onafhankelijkheid, waarom de
conferentie te Bandung vroeg.
Der stiet in stive Noardewyn,
It sprutend grien, dat klomsk noch
kwynt,
Bliuw soarchfolle eagen tryst en dróf,
As ’t sicht gie oer it Keukenhöf,
Ken soks gjin wünder hjltte?
Hat mannichien de moed forlorn.
Hja krije wer hoop, sjoch Flora’s berr,
Wieuw’ glimkjend üt ’e fierte.
Wy witt’ it wol ’t libben is wreed,
Mar God wevet it moaiste kleed,
Foar dy’t der net foar wurken.
Wy leauw’ ek üs forjit Hy net,
Kliuw op, kliuw op, üs mêdde hert!
En sjong wer lyk de ljurken.
Wy kin de hurd net misse.
Lykwols, it boadskip wurdt meidield,
De bollefjilden tsjoen it giel.
Fan prealjende narcissen.
It fatsoen is djür, binammen
by de goudsmid
jongen werd direct naar het Stadszie
kenhuis te Hoorn overgebracht, waar
hij aan de gevolgen van dit ongeval is
overleden.
ten om dat vredesverdrag te sluiten en
daarna zou de mogelijkheid om een
conferentie van de hoofden der regerin
gen te beleggen kunnen worden onder
zocht. Deze voorzichtige taktiek wordt
overal voorgestaan door de Ver. Staten,
waar men nog altijd vermoedt, dat de
Russische zet met het Oostenrijkse vre
desverdrag slechts beoogt West-Duits-
land op het laatste moment nog uit het
westelijke defensiesysteem weg te lok
ken. Bondskanselier Adenauer heeft
echter nog eens nadrukkelijk zijn trouw
aan de Parqse accoorden betuigd.
BU de verkiezingen in Neder Saksen
hebben de sociaal democraten, die te
gen de accoorden zijn, aanzienlijke
winst behaald, de christen-democrati-
sche unie van dr Adenauer echter aan
zienlijke verliezen geleden.
De conferentie te Bandung van Aziatische en Afrikaanse staten is
Zondag geëindigd na nogal wat geharrewar over het slot-commu-
niqué, vooral wat de zinsnede daarin over het kolonialisme be
treft. Er zijn op de conferentie on in dit communiqué zoveel kwes
ties ter sprake gebracht en de besprekingen hadden zoveel aspecten
dat het veel te veel ruimte zou vergen om ze alle te behandelen.
Dat is trouwens ook niet nodig, want het zijn alle kwesties, welke
herhaaldelijk in de politiek aan de orde komen. Een der belang
rijkste punten was dat van het reeds genoemde kolonialisme waar
over een fel meningsverschil viel te constateren.
Overigens had Jamali als hij had
gewild, een neiging tot kolonia
lisme heel dicht bjj Bandung zelf
kunnen ontdekken. Want Dja
karta onthoudt Ambon de rech
ten als deelstaat en eist Nieuw
Guinea op waarmee de confe
rentie zich accoord verklaarde
waardoor echter de Pajx>eas aan
een regime zouden worden onder
worpen, dat zeker een feller ko
lonialistische tint zou hebben dan
het tegenwoordige Nederlandse
bewind.
Hij wees er o.a. op, dat Rusland in Azië
uitgestrekte gebieden van Turkestan
onder zqn heerschappij had gebracht.
de Franse gebieden in Noord Afrika
onafhankelijkheid te verlenen. Maar
zeer belangrijk was toch wel, dat ook
een aantal landen het communistisch
kolonialisme scherp veroordeelde en dat
deze kwestie de opstelling van het slot
communiqué vertraagde. Want het was
de premier van Ceylon, van een deel
van het Britse Gemenebest dus Sir John
Kotelawala, die in het slot-communiqué
naast het Westerse ook het communis
tische kolonialisme wilde veroordelen.
Hjj beschouwde bijv, de Oost-Europese
staten als Tsjecho Slowakije, Polen,
Hongarije, Roemenië en hij had ook
de Baltische staten kunnen noemen
als door Rusland beheerste koloniale ge
bieden. Natuurlijk was de premier van
rood China het hiermee niet eens, maar
evenmin de man van het Aziatische
neutralisme Nehroe, de premier van In
dia, die o.a. het wat vreemd aandoende
argument gebruikte, dat de Oost-Euro
pese staten toch alle lid waren van de
V. N. en diplomatieke betrekkingen met
andere landen onderhouden, hoe zou
men dan van kolonialisme kunnen spre
ken; alsof deze Oost-Europese diploma
ten geen communisten waren, door
communistische regeringen afgevaar
digd, welke zich slechts met steun van
Moskou in hun landen kunnen handha
ven. Maar men vond tenslotte een zin
snede waarin een algemene veroorde
ling van het kolonialisme, zonder dit be
grip scherper te omlijnen, werd uitge
sproken, welke aller instemming ver
wierf.
Straks sjogg’ wy *t kleed wer fris en
krees,
It hyacint-wyt, it krokos-pears,
It flamjend tulp-skarlekken.
Ken oait in geef moedjowend byld,
Sa freonlik moedich Ijocht en myld,
Ta mêdde herten sprekke?
Drie uur lang heeft Maandagavond de
twintig-jarige Maude Agnani, die nog
nooit had gevlogen, met een gestolen
vliegtuig boven Engeland gecirkeld.
Met een achtervolgend toestel op zijn
hielen draaide de vluchteling laag bo
ven de binnenstad van Londen zijn
rondjes.
De vluchteling zag kans Het Kanaal
behouden over te steken, maar kreeg
kort na middernacht moeilijkheden. De
inwoners van Onnaing hoorden een toe
stel, dat blijkbaar een landingsplaats
zocht, hierbjj kennelijk te laag daalde,
tevergeefs trachtte weer hoogte te krij
gen en toen te pletter sloeg tegen het
dak van een woonhuis. Dit huis en de
twee aangrenzende huizen vatten vlam
en brandden grotendeels uit.
Twee kinderen van 9 en 10 jaar en een
vrouw kwamen daarbij om, het leven,
evenals de piloot. Twee andere mensen
werden gewond.
Het lijk van de piloot werd pas Dins
dagmiddag gevonden, onder het wrak
van het toestel. De schade is aanzien
lijk; het vliegtuig alleen had ruim twee
en een half millioen gulden gekost.
WOENSDAGMORGEN 4 MEI
met de eerste postbestelling,
of ten kantore tot 10 uur,
worden bezorgd, daar anders niet voor
plaatsing kan worden ingestaan.
RED. EN ADM.
BOLSWARDS NIEUWSBLAD
Kers voor vijf cent. Het proefstation
te Naaldwijk heeft aan de fruit- en
groenteveiling Naaldwijk de eerste ker
sen aangevoerd. De vruchten brachten
vjjf tot zes cent per stuk op.
Eindhoven looft cultuurprijs uit.
bevordering van de scheppende kunst
in Eindhoven, heeft de gemeenteraad
van die stad besloten om (met ingang
van 1954) een jaarlijkse cultuurprijs uit
te loven ten bedrage van f 2500. De
prijs wordt ieder jaar slechts voor een
bepaalde tak van kunst uitgeloofd. In
1955 is de architectuur aan de orde.
Maar dat verhindert niet, dat alle ter
conferentie aanwezige landen in de
slotresolutie Nederland uitnodigden
weer met Indonesië te gaan praten
over afstand van Nieuw Guinea aan
Djakarta zoals Frankrijk verzocht werd
TAIT kan er op wjjzen, dat sedert Mos-
U kou het Oostenrijkse vredesverdrag
in het spel bracht, dr Adenauers poli
tiek aan sympathie in West-Duitsland
heeft ingeboet. De bondskanselier had
eigenlijk een overwinning in Neder
Saksen nodig gehad omdat daar nu de
socialisten aan het hoofd van een coa-
litie-regering staan en een ommekeer
de chr. dem. unie, liberale partij en
Duitse partij aan het bewind zou hebben
gebracht, die dan door haar vertegen
woordigers in de Bondsraad, daar dr
Adenauer weer de tweederde meerder
heid zou hebben verschaft, welke hij
nu mist en nodig kan hebben om be
paalde uitvoeringswetten der Parljse
accoorden er door te krqgen. Het is
nog mogelijk, dat de socialistische re
gering van Neder Saksen het veld moet
ruimen, maar dan zou de coalitie-groep
van dr Adenauer steun van andere par
tijen moeten krijgen en dat is twijfel
achtig.
In Frankrijk hebben in de tweede ronde
der cantonnale verkiezingen de Gaullis
ten zware verhezen geleden en werd
enige versterking der linkse groepen
geconstateerd.
4
Bols wards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
QCHOOF te Bandung de Chinese pre-
mier de idee van het vreedzaam
naast elkander leven naar voren, te
Moskou deed de Russische premier
maarschalk Boelganin dat bijna tege
lijkertijd toen hq op vragen van weste
lijke journalisten verklaarde, dat hij be
reid was tot een conferentie der hoof
den van de regeringen der Grote Vier
op elke datum die Eisenhower of Eden
maar zouden noemen. Het Westen staat
ook tegenover deze uitlating wat voor
zichtig. Om de ware bedoelingen van
Moskou met het Oostenrijks vredes
verdrag aan de weet te komen, wil het
daarover eerst een ambassadeurs-con-
ferentie beleggen, als deze bevredigend
verloopt, zouden de ministers van bui-
I tenlandse zaken elkaar kunnen ontmoe- Rijk te geven vergoeding voor de kosten
Hwat hat (jabe Skroar
yELFS inzake de Formosa kwestie
was de Chinese premier zeer gema
tigd toen hij meedeelde, wel bereid te
zijn daarover met Washington te on
derhandelen, later verduidelijkte hij dit
echter door er aantoe te voegen, dat
„zijn aanbod niets veranderde aan Chi
na’s souvereine recht Formosa te be
vrijden”. Zijn aanbod kan dus waar
schijnlijk niet zo heel veel om het lijf
hebben, maar de Pakistaanse premier
met wie Tsjoe En Lai ook over deze
kwestie had gesproken, vertelde nog,
dat het alleszins de moeite waard voor
Amerika zou zijn om eens met Peking
te praten.
Bar daarop gesteld zijn de Amerikanen
niet, omdat rood China bij dit overleg
de Chinese regering op Formosa niet
betrokken wil zien, en Washington zijn
bondgenoot Tsjang Kai Sjek toch niet
in de steek kan laten. Wel schijnen de
Amerikanen bereid wat water in hun
wijn te doen wat de eilanden Quemoy
en Matsoe betreft, die zij door Tsjang
Kai Sjek zouden willen doen ontruimen
maar die heeft daarin geen zin. Ken
nelijk willen de Amerikanen wel aan
bepaalde wensen van Engeland tege
moet komen, maar ernstig betwijfeld
mag worden of zij zover zouden willen
gaan als de reeds meer genoemde pre
mier van Ceylon, Sir John Kotelawala
te Bandung achter de coulissen heeft
geopperd, n.l. dat het bewind over For
mosa zelf gedurende enige jaren door
de Ver. Staten of de vijf landen, van
Colombo zou worden gevoerd, waarna
er een volksstemming over de onafhan
kelijkheid van het eiland zou kunnen
plaats hebben. Het plan heeft ongetwij
feld zeer aantrekkelijke kanten, maar
niet voor de Ver. Staten, die Formosa
in hun verdedigingsgordel in het Verre
Oosten hebben opgenomen en het is wel
zeer de vraag of rood China het begrip
co-existentie een zo verre strekking zou
willen geven, dat het bereid zou zijn
van een inlijving van Formosa af te
zien.
Dodelijk spel. Terwijl een viertal jon
gens zich Dinsdag vermaakten met een
uit een oude hengel vervaardigde speer,
werd de 14-jarige Adri van der Neut te
Medemblik in het oog getroffen. De
speer drong door tot in de hersenen
en veroorzaakte daar een bloeding. De 1 dood.
die de gemeenten en kringen maken
voor de B.B. De vergoeding van fl.
wordt niet gegeven aan cursisten, be
horende tot de politie of de beroeps
brandweer, omdat dit personeel zijn op
leiding in diensttijd kan ontvangen.
Bouw FM-zender begint. In opdracht
van PTT te 's-Gravenhage heeft archi
tect P. de Vries te Leeuwarden een ont
werp gemaakt voor het bouwen van 'n
radiozendstation FM te Irnsum. Het
werk wordt uitgevoerd door de firma P.
Vrölich en Zn. te Harlingen. Nog deze
week zal er met het werk worden aan
gevangen.
Familie Hordijk. De familie Hordijk
uit Monnikendam is in Los Angeles
aangekomen. De vroegere groenteman
uit Monnikendam, die tijdens de bezet
ting vijf Joden verborgen heeft gehou
den, werd Zaterdag aan het Union Sta
tion in Los Angeles afgehaald door de
heer Allen H. Rabin, die heeft beloofd
het gezin aan een woning en Hordijk
aan een baan te helpen als beloning
voor zijn houding tijdens de bezet
ting.
Overleden na overval. In het zieken
huis te Breda overleed de 65-jarige
Marie Bom aan de verwondingen, opge
lopen bq de roofoverval in haar winkel
in de Vismarktstraat op 17 April. De
overvaller, de 68-jarige zwerver L. H.
S. heeft een volledige bekentenis afge
legd. Het is ook gebleken, dat hij reeds
enig wisselgeld uit de winkellade had
gestolen op het moment, dat hij door
de nicht van het slachtoffer werd ver
rast.
FM-zender in Friesland. In het Friese
dorpje Irnsum wordt thans begonnen
met de bouw van een F.M.-zender met
een eigen studio.
Vrjj tot 8 Mei. De minister van oor
log heeft beslist dat aan militairen, die
aangewezen zijn om Zaterdag deel te
nemen aan een plechtigheid ter ere van
de verjaardag van de koningin, bewe
gingsvrijheid wordt verleend van het
tijdstip af waarop hun dienst eindigt
tot Dinsdag 3 Mei. Zij moeten per eer
ste gelegenheid na 06.59 (geen D-trein)
terugkeren.
Achter autobus om overgestoken.
Woensdagmiddag is op de Maasdijk een
ongeval gebeurd, waarbq twee doden
zijn te betreuren. De 40-jarige mevr.
Jonkman uit ’s-Gravenzande en haar 10-
jarig zoontje staken, na uit de WSM-
bus te zijn gestapt, achter de bus om
de weg over en werden door een per
sonenauto aangereden en op slag ge-
Kennelijk was het hun gemeenschappe
lijke taktiek om door deze matiging bij
de andere landen de indruk te wekken,
dat alle verhalen over communistische
expansiezucht maar lasterlijke verzin
sels waren. Zq wilden niets liever dan
vreedzaam met hun buren leven, be
geerden hun gebied niet en Tsjoe En
Lai wees er nog op, dat in zqn land
iedere godsdienst werd gerespecteerd.
Waarnemers ter conferentie wisten te
vertellen, dat deze communistische tak
tiek stellig indruk heeft gemaakt op
de Aziatische staten en dat als de nei
ging tot een neutralistische houding bq
sommige dezer landen is versterkt, dit
eerder te danken zal zijn aan Tsjoe En
Lai dan aan Nehroe die geen geweldige
indruk maakte. Het begrip van het
vreedzaam naast elkaar leven (co-exis-
tentie) zoals de Chinese premier dat
poeslief uiteenzette, leek ook zo verlei
delijk, maar betekent toch maar, dat de
kleine buren van de Chinese kolos, de
ogen zouden moeten sluiten voor de ge
varen, welke hun van de zijde van hun
enorme en zwaar gewapende buurman
zouden kunnen dreigen en zich daarte
gen niet zouden mogen beschermen
door zich met het Westen te verstaan.
Wel zouden de Ver. Naties moeten open
staan voor het lidmaatschap van alle
landen zoals bekend is rood China
nog niet toegelaten en al had men
ter conferentie critiek op dit lichaam,
men begeerde dat lidmaatschap toch
zeer. Waarschijnlijk hoopt men via dit
orgaan op Westerse medewerking bq
het ontwikkelen van de atoomenergie
voor vreedzame doeleinden voor Azië
en Afrika van zo groot belang en
niet minder langs dit kanaal de econo
mische hulp, welke Washington nu
voornamelijk voor Azië bestemd heeft,
te leiden. Deze zou, als men te Was
hington zelf moet aankloppen misschien
zekere verplichtingen jegens Amerika
meebrengen, wat tal van Aziatische
staten wensen te ontgaan.
Tankschip gezonden. Op het Ijssel
meer, ongeveer acht kilometer ten Wes
ten van Lelystad is Zondagmorgen een
tankschip gezonken door de overko
mende golven. Een vissersvaartuig uit
Bunschoten heeft de bemanning aan
wal gebracht.
Meisjes drinken lysol als hoestdrankje.
Twee zusjes, de 6-jarige K. van de V.
en de 4-jarige H. van de V. zqn Zondag
middag in allerijl naar het Koningin
Juhana-ziekenhuis te Hengelo vervoerd
toen bleek dat zq uit een, in een vuil
nisemmer gevonden, flesje met onver
dunde lysol hadden gedronken. De meis
jes verkeerden in de veronderstelling,
dat het een hoestdrankje was.
Bezwaar tegen subsidie voor Den Haag-
Bloemenzee. De Stichting Den Haag-
Bloemenzee heeft haar werkzaamheden
voorlopig stopgezet, omdat het provin
ciaal bestuur bezwaar heeft tegen een
subsidie van f 35.000 voor het bloemen-
feest uit de gemeentekas van Den Haag.
GS zijn van mening, dat met het feest
uitsluitend particuliere belangen zijn
gebaat en dat de gemeentelijke finan
ciële bijdrage niet in een juiste verhou
ding staat tot de bijdragen van der
den.
Protesten tegen verkenning van Griend.
De mogelqkheid om de zandplaat Griend
te gebruiken voor oefeningen van de
luchtmacht op gronddoelen zal worden
onderzocht, heeft mr. F. Kranenburg,
de staatssecretaris van Oorlog, Vrijdag
middag tijdens een te Leeuwarden ge
houden persconferentie meegedeeld. De
vereniging tot behoud van Natuurmo
numenten heeft hiervan met grote
schrik kennis genomen, omdat de
Griend al sinds 1916 eigendom van deze
vereniging is. Het is een van de groot
ste vogelbroedplaatsen van ons land.
Kleine vergoeding noodwaehter B.B. j
Cursisten, die zich bij de Bescherming
Bevolking laten opleiden tot noodwach-
ter krijgen een vergoeding van één gul
den per cursusoefening. Dit blqkt uit j
de toelichting op een bij de Kamer in- 1
gediend wetsontwerp inzake de door ’t
Daar in verband met de
Bezoek Z. M. Ko-
ning Gustaaf
Adolf en H. M.
Koningin Louis»
van Zweden aan
Nederland.
De aankomst op
het Centraal Sta
tion te Amster-
dam.