DE GROTE OPENHARTIGHEID TE GENEVE ONDANKS DE VACANTIE NOG PROBLEMEN KRIS-KRAS door Nederland Buitenlands Overzicht Parlementaire Navo-contrêle f Wal is het lot van Goa? De crisis in Marokko nog niet opgelost! Zilveren filmpjes Maan-illusies Hwat hat Qabe Skroar üs hjoed p p to sizzen Ernstig ongeval te Folsgare Vrijdag 19 Augustus 1955 3 Jaargang No. 64 reeds in ons vorig overzicht PIET Franeker. Dins- Yn in romer kin men o sa maklik for- süpe. Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 87926 Advertentieprijs: 12 cent per Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie 4e week van Aug, 1930 Men schat de bevolking der aarde op 162 millioen. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat IJ Telefoon 451 - Na 18.30 uw MM oi «5 (K 5157) bezoeker zal waar de ïatste maal de zaal in Hoewel zij veel last had van het getij, zwom mevr. Brouwer zonder veel moeite de Zuiderzee over. Zij startte om 7 uur te Stavoren en zette om 3.45 uur te Enk- huizen voet aan wal. In triumf werd de kranige zwemster in Enkhuizen rondgereden. B. en W. van Bolsward besteden aan het ter plaatse leveren van 45.000 turven. Voor het eerst op de Kermis te Bolsward voor echte personen, moor- door te volg. De s 3 Pingjumer muziekcorps beetgenomen. In de Harl. Crt. lezen wij: Een grappen maker vertelde Woensdagavond in Ping- jum, dat 't Pingjumer partuur in de finale om de gouden horloges kaatste.. Het Pingjumer muziekcorps trok daar na met man en macht naar Wommels om hun dorpsgenoten met muziek te huldigen Pas daar hoorden ze, dat Pingjum er in de eerste omloop al af was speelt dat volking van tholiek is de Hindoe-regering van India wil stel- Koops uit Ede onder de Volkswa: werd het 1 Nog niet gehaaid genoeg. Een 20-jarige bankbediende heeft getracht f 2000.te verduisteren, die hij voor de bank waar hij werkte, moest wegbengen. Hij vertelde betrokken te zijn geraakt bij een aanrijding, waarna hij bij een daarop volgende vechtpartij het geld had verloren. De recherche van het bureau Meijerplein die in gerechtvaardigd wantrouwen de bediende op ’t bureau ontbood, vond bij fouillering de f 2000.verborgen in zijn kleding. Hij had niets meer te roken. Een nog onbekende militair heeft Dinsdagoch tend vroeg in de Damstraat te Amster dam een sigarettenautomaat geplun derd. De man werd bij zijn werk verrast doo een vroege voorbijganger, die hem nog even heeft achtervolgd. De militair Wist echter te verdwijnen in enkele ste gen rond de Voorburgwal. Clandestiene zender.. In samenwerking met de Rijkspolitie te Oude Pekela is op 14 Augustus in beslag genomen de clan destiene radiozender „Klimop onder lei ding van Olivier”.. Er is procesverbaal opgefnaakt tegen de 28-jarige T. W. te Oude Pekela. Meisje maakte ernstige val van zolder op betonnen vloer. Donderdagavond is het vierjarige dochtertje Rennie van de familie R. Bijma te Stiens uit haar bed je gestapt en toen door het trapgat op de betonnen vloer in de gang gevallen. Zwaar gewond is het kind naar een zie kenhuis te Leeuwarden overgebracht. het Hitlerbewind herinneren. Dit wekt uiteraard ongenoegen in waar men overigens met al zorgen ge noeg zit. Het kabinet Faure is eens geworden over plannen welke in Marokko zullen den ingevoerd, maar het blijkt nu dat de Marokkaanse nationalisten er waar schijnlijk niet voor te vinden zijn; hun wensen gaan verder en men moet af wachten of er vóór 12 September, als volgens Faure, de kritieke toestand in weer nieuwe defensie van gezegd. een kortebaan De staatslieden deelden ons mede, Heus mensen maak je maar geen zorg, Het is in 't belang van de vrede, Daarvoor staan wij allen je borg, 't Geluk ligt in de satellieten Ze laten ons graag in die waan, Maar heus, we vertrouwen het niet en We hebben genoeg aan één maan. Grand internationaal panopticum, stellende beroemde en beruchte per o.a. IJe Wijkstra, de viervoudige denaar uit Grootegast. Luchtmachtoefening België-Nederland. Van 23 tot 27 Augustus zullen de Belgi sche en Nederlandse luchtmacht een ge zamenlijke oefening, „Loco” (low coun tries) houden. Op verscheidene dagen zal zowel ’s morgens als 's avonds op zeer geringe hoogte worden gevlogen. Op 24 en 25 Augustus zal Nederland als aanvaller optreden, op de twee volgende dagen als verdediger, Bolswards Nieuwsblad STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND daarin opgenomen: De Bolswardsdie Courant, Westergoo en De Jong's Nieuwsblad Begin van brand te dagavond ontdekte de nachtstoker F. Keestra kortsluiting en begin van brand in de schakelkamer van de meubelfa briek „Fristo”. Met behulp van voorbij gangers werd de beginnende brand ge blust. De inmiddels gealarmeerde brand weer en politie hoefden geen dienst te doen, al was er wel een flinke volksop loop ontstaan. Overigens durft men haast nau welijks het woord waterstofbom meer neer te schrijven sedert er zo'n vredelievende stemming in de wereld heerst en de Russen zelfs hebben aangekondigd dat ze hun strijdkrachten met 640.000 man gaan verminderen. Zij ver wachten een tegenprestatie van het westen, maar aan die zijde ontbreekt het niet aan waarschu wingen. Zeer terecht wordt er op gewezen dat de Russen nooit bekend hebben ge maakt hoeveel man zij eigenlijk wel onder de wapenen hebben en dat men dus ook niet beoordelen kan welk deel er van men nu naar huis stuurt. Van de grote landen aan westelijke zijde zijn de cijfers wel bekend, zo zonden de Ver. Staten de laatste 2 jaar 600.000 man naar huis en hebben zij thans een strijd- Zoals wij reeds in een vorig overzicht hebben meegedeeld wenst India Goa tot zich te trekken, zoals het na een overeenkomst met Parijs, ook met de Franse koloniën in dit gebied heeft ge daan, en nadat een volksstemming had uitgewezen dat de bewoners de voor keur gaven aan inlijving bij India. Frankrijk volgde hier ongetwijfeld de wijste weg en men kan ook de wens van India om deze kleine gebieden te be zitten, billijken. Maar de Portugezen weigeren hardnekkig Goa aan India af te staan, hun nationale trots gedoogt dat niet, zeggen ze, en ook een rol een belangrijk deel der be- deze Portugese kolonie ka- en Portugal deze niet onder len. Nehroe heeft herhaaldelijk gezegd dat hij de Portugezen niet met wapen geweld de kolonie wil ontnemen, maar schaarde zich vierkant achter de Indi ase, ongewapende betogers, die Goa in het begin van deze week, door de macht Ze gaan weer experimenteren Een kunstmaan staat op het program Die zal door het luchtruim straks scheren Als een fel verblindende vlam. Men zegt, in zo’n twintig minuten Is hij over de oceaan, Dit wordt vast een schokkend debuut en Elk krijgt er ontzag voor de maan. De C.J.V. en de N.C.G.O.V. beleggen te Bolsward een anti-kermisavond. Een der sprekers is Ds de Kruyter uit Wom mels met het onderwerp: „De Twee La- mechs”. Kortebaan Harddraverij te Noordwijk Op de Kon. Astrid Boulevard te Noordwijk werd Maandagmiddag harddraverij gehouden. De atoomconferentie te Genève is haar tweede week ingegaan. Volgens deskundige medewerkers van de grote bladen hebben de geleerden der diverse landen met vrij grote openhartigheid over het resultaat van hun werk gesproken en wat daarbij schijnt te zijn opgevallen is dat men eigenlijk in de gehele wereld ongeveer even ver met het theoretisch onderzoek der materie is gevorderd. Niet echter met de technische toepassing er van, waarbij men echter niet de grens moet trekken tussen Oost en West, doch wel tussen de meeste grote en de kleine landen, de eersten blijken door hun rijkdom meer aan deze technische toepassing te hebben ge daan. De meer regelmatige schijnlijk voor de lat deze gedaante hebben gezien. Want als de plannen doorgaan wordt de vergader zaal der Senatoren nog dit jaar geheel gerestaureerd. Veel gebroken zal er niet worden. Het gehele gebouw staat op de monumentenlijst. Het uiterlijke mag dus niet veranderd worden. De verbouwing niet ontbroken. De parlementaire journa- zal wel neerkomen op een betere stoffe ring, een goede geluidsinstallatie en ver andering van de tribunes. Dat die tribu nes er zijn is op zichzelf reeds te betreu ren. Zij delen aan weerskanten van de Kamer twee prachtige schilderstukken in tweeën. Maar ook hier breekt nood wet. Oorspronkelijk waren de tribunes er niet. Als de Staten van Holland vergaderden zaten de bezoekers, veelal buitenlandse diplomaten, achter in de zaal. De ac- coustiek hebben onze voorvaderen zo ge- Wijlen mevr. R. F. Kok, wed. R. J. Smit, schonk de diaconie der Ned. Herv. Kerk een legaat groot f 5000.en die van Koudum en Oosterlittens elk een legaat van f 1000. Canadese parlementariërs zijn onlangs in Parijs parlei den bijeen geweest. Oorspronkelijk het de bedoeling om een lemu.t te maken, dat oi zou vergaderen. De Engelsen waren daar tegen. Zij zijn tegen elk Europees parle ment onder het motto, dat zij belangen in alle delen van trotse Albion moet overal de handen vrij hebben. Nu komt er alleen maar een ver eniging van Navo-parlementariërs. Zij mogen eens per jaar bijeen komen. En de I - ---- wat zij kwijt willen. Niemand denkt aan van de Navo een boven-nationaal or gaan te maken, maar een betere parlemen taire controle is toch niet te versmaden. Veronderstel, dat de Kamer ernstige cri- tiek krijgt tegen het beleid van minister Staf. Deze kan zich dan verweren met de opmerking: „ik kan het ook niet helpen, dit is Navobeleid”. Voor dat beleid is minister Staf natuurlijk verantwoordelijk tegenover het Parlement. Het kan de Mi- --_.,.i er nog meer problemen ondanks de vacantie aan de orde. Maar dit is alvast één, waarmee 13 Nederlandse parlementariërs tijdens de vacantie uit Pa- rij- naar huis zijn teruggekeerd. Genève tweeduizend geleerden, Zijn broederlijk saam op 't congres. „De Ruimtevaart” - kies niet 't verkeerde Dan lijkt onze toekomst niet best Blijf nuchter gij techniek-vazallen Zie het teken aan de wand daar staan, Als 't misloopt, wij gaan met z'n allen, Bedenkt het finish naar de maan. Intussen schijnt er toch twijfel te be staan of alle landen volkomen openhar tig in hun mededelingen zijn geweest, zo meldt een medewerker van de N.R.Crt. dat in de afgevaardigden van verschillende landen „veiligheids” des kundigen zijn, die trachten de openhar tigheid wat te breidelen als zij dat no dig achten in het belang van hun land. Doch zij staan vooral aan westelijke zijde vermoedelijk voor een bijna onmogelijk taak omdat waar 1200 ge leerden elkaar dikwijls in particuliere gesprekken ontmoeten, geheimzinnig heid uiterst moeilijk is te betrachten, vooral door hen die uit een democra tisch milieu komen. Overigens rappor teert men algemeen dat wat de resulta ten van deze conferentie betreft, men vooral rekent op een versnelling van de technische verwerking van de verwor ven theoretische kennis en een spurt der geleerden der diverse landen om het eerst de eindstreep te passeren, waar een nieuwe omwenteling zal zijn be reikt in de energievoorziening van de wereld en in de productie van atoom energie. N.l. als het gelukt deze energie niet meer aan de splitsing van de ura- niumatoomkern te ontlenen, doch aan het fusieprincipe waarop de productie van de waterstofbom berust. Marokko geëindigd moet zijn, toch nog hulp nodig een overeenkomst tussen beide partijen tot stand komt. Het grote verschilpunt schijnt te liggen in het feit dat de Fran sen Sultan Ben Arafa in naam aan het bewind willen laten, met naast hem een regering uit alle partijen, maar dat de nationalisten er op staan dat Ben Ara fa verdwijnt. Ook de Amerikanen ho pen op een overeenkomst, want zoals bekend hebben zij vliegbases in Marok ko en als minister Dulles dezer dagen de overeenkomst, welke Parijs met de Tunesische nationalisten sloot prees, dan is dat waarschijnlijk geschied om op de Marokkaanse nationalisten druk uit te oefenen, ook verzoenend te zijn. Dinsdagmiddag is op de weg van Fols- gare naar Oosthem de 3-jarige Willem v’~';t Ede c.-.dcr een juist passeren- igen gekomen. Ernstig gewond kind naar het ziekenhuis te Sneek vervoerd, waar het s avonds aan de bekomen verwondingen is overleden. De familie Koops was met vacantie in Sneek. De heer en mevrouw Koops maak ten met hun drie kinderen een fietstochtje naar Folsgare, de geboorteplaats van mevr. Koops. Doordat de achterband van een der fietsen te zacht werd, was men afgestapt en terwijl de vader bezig was met het oppompen van die band speel den de kinderen even in de berm. Na een claxon van een naderende auto heeft de vader nog zijn armen uitgespreid om de kinderen te verhinderen op de weg te komen, maar de kleine Willem zag nog net kans om onder zijns vaders arm door te glippen, met het noodlottige ge volg. De vader heeft nog wel geprobeerd zijn zoontje te grijpen en werd daardoor zelf ook nog even gewond, maar hu kon helaas de kleine man niet meer redden. De chauffeur treft geen schuld. Alweer een tragisch einde van een vacan- tietocht. Staten in militair opzicht hebben te aan vaarden. En zij doen dat zonder morren, omdat zij weten dat het een goed leider schap is. De kleine landen zijn daarvan vaak de dupe. En toch is dat onbillijk, omdat geen enkel groot land meer oorlog kan voeren of vrede kan handhaven zonder de steun van de kleine landen. Zonder Navo kan Amerika zijn grondgebied ook niet meer verdedigen in deze tijd van moderne oor logsvoering. En Rusland heeft ook de "j van andere landen. Het grote voordeel van boven-nationale gemeen schappen is daarom juist, dat men een or gaan schept, waarin de kleine landen een woordje hebben mee te spreken. In zulke gemeenschappen moet naar de kleine lan den worden geluisterd. Neem b.v. de Hoge Autoriteit van de Kolen- en Staal gemeenschap. Daarin zitten twee Duit sers, twee Fransen, twee Italianen, een Belg, een Luxemburger en een Nederlan der. Zij samen vormen de Europese rege ring voor Kolen en Staal in de genoemde zes landen. De leden van de Hoge Auto riteit spreken niet als Nederlander of Duitser, maar als Europeaan. Dat zij toe gegeven, maar een feit is toch, dat een Nederlander in die Europese regering zit, terwijl wij in Navoverband volledig over speeld kunnen worden. Het problem zal wel niet op te lossen zijn. Het is begrijpelijk, dat de Nederlandse parlementariërs daarom enthousiast wa ren voor een parlementaire controle op de Navo. Maar ook daarvan zal voorlopig wel niet veel komen. Op voorstel van de Canadese parlementariërs zijn onlangs in Parijs parlementsleden uit alle Navo-lan- was raadgevend par- ip gezette tijden :lsen waren daar- [k Europees parle- 1 "II1 J de wereld hebben. Het Bij de slotvergadering van het Nebat- comité werd medegedeeld, dat ondanks het slechte weer, dat de tentoonstelling had getroffen, het waarborgfonds niet behoefde te worden aangesproken. Want 't is reeds gebleken intussen Dat de een licht de ander weer fopt, De Amerikanen en Russen, Elk dingt naar de plaats aan de kop. Ambitie wordt een nek aan nek race, Daar kunnen we vast van op aan, Juist deze verklaring wekt vrees. Wat voert men in 't schild met die maan. Intussen bewijst de kwestie der kleine Portugese kolonie Goa in Voor-Indië, dat men ook met ontwapening eigenlijk nog niet komt waar men moet zijn. Door oud-(jzer in de kast De Velsense recherche heeft Dinsdag drie aannemers gearresteerd, die er van worden ver dacht een grote hoeveelheid oud ijzer van de Hoogovens te hebben verduisterd voor een totale waarde van tienduizen den gulden. De aannemers, de gebroeders K. uit Amsterdam en Diemen, en H. uit Sant poort hadden opdracht, de Hoogoven- binnenhaven te IJmuiden uit te bagge ren. Bij deze werkzaamheden werden tonnen ijzer opgehaald, die bij het los sen van de ruwijzerschepen tussen schip en wal terecht zjjn gekomen. nister naar huis sturen, maar het zal moei- lijker zijn een Navo-beslissing ongedaan te maken. Natuurlijk zijn De mogelijkheid dat er ontspanning zal ontstaan tussen het Oosten en Wes ten en daarbij de toestand in de wereld zal worden gehandhaafd zoals deze thans is dus een status quo heeft merkwaardige gevolgen gehad in Zuid- Korea. Syngman Rhee, die zoals be kend, daar de lakens uitdeelt, ziet het aankomen dat op deze wijze de kans op hereniging van zijn gebied met dat van het communistische noorden onder zijn leiding, verloren zal gaan en hij heeft daarom gepoogd de zaak te forceren en geëist dat de bestandscommissie uit het land zal worden teruggetrokken en de oorlog hervat. Hij heeft de Poolse en Tsjechische leden der commissie be schuldigd van spionnage en wat dit be treft, zijn de Amerikanen het met hem eens, maar zij hebben Rhee tot kalmte gemaand en voorlopig heeft hij aan die 1 nu hem financiële steun voor zijn Amerikaanse zijde is toe maakt, dat men op sommige punten geen fluistergesprek kan voeren zonder dat dit letterlijk wordt verstaan aan de voorzit- terstafel. Dat is destijds met opzet ge daan om de reacties van de buitenlandse diplomaten te kunnen horen als er belang rijke zaken aan de orde kwamen. Aan slimheid heeft het dus vroeger waarlijk - 4- 1_ L 1 11 X 1. listen zitten echter met dit last. Zij bevol ken de voorste rij van de publieke tribu ne. Als zij een beetje al te luid praten, kijkt voorzitter Jonkman verstoord op. Hij heeft het gesprek van a tot z kunnen volgen. Zo zijn de parlementaire journa listen nog steeds de dupe van de slimheid van Jan de Wit en zijn mannen. Tijdens de verbouwing zal de Eerste Ka mer ondergebracht worden in de Ridder zaal. Enige jaren geleden heeft ook de Tweede Kamer daar onderdak gevonden. En ongezellig was het daar waarlijk niet. Intussen gaat de joolitiek gewoon door. Zij stoort zich niet aan vacanties van Eerste of Tweede Kamerleden. De vacantietijd kan juist voor sommige ministers aanlei ding zijn om vrij belangrijke beslissin gen te nemen. Zij weten dat zij dan toch niet ogenblikkelijk op het matje Kunnen worden geroepen. Zo klaagde minister Staf over de bevoorrechting van de grote landen in het Navo. Met de belangen van de kleine landen wordt naar zijn mening onvoldoende rekening gehouden. Hier wreekt zich weer de val van de Europese Defensie Gemeenschap. De voorstanders van de Europese eenwording hebben ongetwijfeld het gelijk aan hun kant als zij zeggen dat de positie van de kleine landen steviger wordt door het aanvaarden van supra-nationale gemeen schappen. De Navo is daarvan het bewijs. Tegen Amerika, Canada en Engeland kunnen wij als klein land slechts onze goodwill op tafel leggen. Maar de finan ciële bijdragen, die wij kunnen leveren, de manschappen, die wij op de been kunnen brengen, zijn in verhouding maar gering. De Navo kan eigenlijk alleen maar goed marcheren, omdat één land, de Ver. Staten het heft in handen heeft genomen. Dat is de werkelijkheid, die op zichzelf verheugend is. Zowel Frankrijk, Canada als Enge'and weet, dat zij het leiderschap van de Ver. De rust is wedergekeerd op het Binnenhof. Zowel de leden van de Tweede- als van de Eerste Kamer genieten nu allen van een welver diende vacantie. De Senatoren hebben getrouw aan de na-oorlogse traditie weer tot midden Augustus vergaderd. Zeer ten gerieve van vele vacantiegangers, die dan de gelegenheid hebben deze prachtige vergaderzaal te bewonderen, de zaal, waar vroeger de Staten van Hol-S land wereldproblemen hebben besproken. van hun aantal op vreedzame wijze trachtten te bezetten. Hoezeer de Portu gese regering de politie van Goa ook had aangemaand geweld zoveel moge lijk te vermijden, hef was duidelijk dat wilde zij de toestand meester blijven, tenslotte toch met de wapenen de inval moest afweren. Nehroe heeft dit op treden der Portugezen gegispt, maar men kan zich afvragen, gegeven het feit, dat Portugal de kolonie niet wil afstaan, hoe de politie van Goa anders had moeten handelen. Wanneer de Oost-Berlijnse communisten zich eens, door ongewapend in massa West-Ber- lijn binnen te dringen, van dat stads deel trachtten meester te maken, zou het Westen toch stellig ook die inval met de wapenen hebben gekeerd. Dit doet natuurlijk niets af aan het feit dat Portugal beter deed de wijsje partij te kiezen en toestemden in een volksstem ming in Goa om over het lot van haar 400-jarige kolonie te beslissen. We hadden het hierboven over Oost- Berlijn, dus over Oost-Duitsland. Gro- tewohl, de ministerpresident heeft, op het voetspoor van de Russen, nog eens verzekerd dat er van een hereniging van beide delen van Duitsland geen sprake kan zijn, zolang W. Duitsland binnen het Atlantisch Pact blijft. De hereni ging kan alleen plaats vinden binnen het raam van het Europese veiligheids- pact dat de Russen willen en dat tot ontbinding van het Atlantisch pact en het pact van Warschau zou moeten lei den. Er zullen dus voorlopig twee Duit se staten blijven en het bezoek van Dr Adenauer aan Moskou, dat nu aanstaan de is, zal daaraan niets kunnen veran deren. Zoals we reeds in ons vorig overzicht schreven zal, wat de trouw van West- Duitsland aan het westen betreft, ook veel afhangen van de uitslag van de volksstemming in het Saarland over de Europeïsatie van dat gebied en van de invloed welke deze beslissing zal heb ben op de verhouding tussen W. Duits land en Frankrijk. Er is over deze zaak niets nieuws te melden, behalve dat de wenk gevolg gegeven, vooral pro-Duitse partijen in het Saarland zich nu geweldig weren en sommige niet schromen voor methoden, welke aan macht van ongeveer 3 millioen man op de been. De Russen schijnen hun mede deling te beschouwen als een goede in leiding tot een nieuw gesprek over de ontwapening, en daar is iets van aan, maar westelijke commentaren wijzen er dan ook weer op, dat de inkrimping van het Russische leger niets behoeft af te doen aan de paraatheid van dat land of aan zijn eventuele agressieve bedoelin gen, omdat het in de laatste jaren een normaal verschijnsel is dat de land strijdkrachten worden ingekrompen, nu er atomische wapenen zijn waarvan de hantering wel uiterst goed onderlegde specialisten eist, maar die ook zoveel aanvals- en verdedigingskracht in zich concentreren, dat men gerust wat „ge wone” troepen naar huis kan zenden. Tenslotte wijst men er op dat Rusland kennelijk behoefte heeft aan meer man nen in de landbouw en industrie, zoals reeds lang werd verondersteld, waarom Moskou het natuurlijk ook nodig heeft geacht zijn leger in te krimpen. Als teken dat Rusland voorlopig in ieder geval vrede wenst kan men deze Rus sische beslissing dus waarderen, doch zij zegt nog niets omtrent de principi ële bereidheid van Moskou de hand having van de vrede blijvend te verze keren, door een ontwapeningsovereen- komst, vergezeld van een controle systeem. bi betrokken ministers zullen dan zeggen er Frankrijk, g' i het wel de hervormings- wor- mm

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1955 | | pagina 1