KRIS-KRAS door Nederland
üs hjoed p p
to sizzen
Nederland viere dankbaar de 75e verjaarda:
van H.K.H. Prinses Wilhelmina
Fan de Martinytoer
Gouden filmpjes
I
Prinses Wilhelmine
„Zijt getrouw tot den dood
G
l
STREEKBLAD VOOR WEST' EN ZUIDWEST FRIESLAND
<**^*•^•***^****^«*4
Hwat hat Qabe Skroar
Dinsdag 30 Augustus 1953
51e Jaargang
No. 67
de harddraverijen, die elk jaar op Wa-hankelgkheid
31 Aug.
1880
PYT
9
Tl. de J.
1
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Burgemeester W. W. Hopperus Buma
heeft, ingaande 1 Sept, ontslag ge
vraagd als burgemeester van Hennaar-
deradeel. Het plan is, dat de mooie villa
Sminiastate wordt afgebroken en naar
Haarlem verplaatst.
Donderdag 24 Aug. deed om 8 uur het
stadhuisklokje weten, dat de kermis ’n
aanvang had genomen.
De kermis te Bolsward is grotendeels
in het water gevallen. Zelfs het vuur
werk moest worden uitgesteld.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Vitg*»»: A. J. OSINGA N V. Bolsward
Administratie- en Redactie-adre*:
Marktstraat 15
Telefoon 441 Na 18.30 uur 305 of 555.
(K5157)
nat, toen zij op een stormachtige dag
te Vlissingen in Aug. 1884 ’t standbeeld
van Michiel de Ruijter onthulde. „Ik
wed, dat ik zo nat ben als een kat,” zei
ze, „maar ik heb het alleraardigst ge
vonden.”
Het volgende jaar bracht zij incognito
een bezoek aan Engeland. Op Windsor
Castle ontmoette zij als jongste prin-
postzendingen in het wederzijds verkeer
tussen Nederland en de Unie van Zuid-
Afrika en de dienst der expresse-post-
stukken in de richting Zuid-Afrika
.Nederland weer ingevoerd.
Eale Lansmem Wilhelmine,
Fiif en sawntich wurd’ Jo hjoed
't Ripe griene lit ’t Ijocht trochskine,
Sêft, fan goudene hjerstgloed.
„Leafst gjin drokte” ho Ja frege,
’t Mei forstien troch elk fan üs,
Troch Jou oatmoed just forhege.
It oansjen fan ’t Oranjehüs.
Eale Lansmem Wilhelmine,
In heal ieuw, ’t nasjonale haed,
Lit God Syn genede skine,
Op Jou hast ófleine paed.
Sterk yn 't leauwen - great yn ’t striden
Sykje wy dy halding, hoe?
Mei wy stean lyk Jo bilide
It earst' gebot: „Christ avent tout”.
As de hoanne in aei leit,
kraeije de hinnen
4de week Augustus 1905
Bolswards Nieuwsblad
JTiarin op genomen: De Bolswerdsche Courant, Vert ergon en De Jong'» Nieuwsblad
Grove baldadigheid. De sportvereniging
„Hoensbroek” is de dupe geworden van
de vernielzucht der jeugd. De gehele in
ventaris van het clubhuis is grondig
vernield en het materieel afgebroken of
gestolen. Er bleef ongeveer geen steen
op de andere. De schade bedraagt min
stens f 2500.
Bliksem trof straaljager. Vrijdagavond
is bij Acquoy, gemeente Beesd, nog een
straaljager verongelukt. Een Meteor
van de Nederlandse luchtmacht werd
door de bliksem getroffen en explodeer,
de in de lucht. De piloot, sergeant-ma
joor Van Baaien uit Leeuwarden, kwam
om het leven.
Inbreker nam f 13000 mee. In de nacht
van Donderdag op Vrijdag is ingebroken
in het bureau van het White Cars Tou-
ringcarbedrijf van de heer Mulder aan
de Elkenderweg te Heerlen. Deze in
braak wérd Vrijdagochtend ontdekt door
de bedrijfsleider R. Er was enige wan
orde op het kantoor en een stalen bu-
reaukast was opengebroken. In deze
kast hadden vijf geldkistjes gestaan.
Daarvan waren er drie verdwenen; twee
waren opengebroken en van hun inhoud
ontdaan. In totaal werd een bedrag van
ca. f 13000 vermist. De onbekenden had
den zich toegang tot het kantoor ver
schaft door de deur te forceren.
Nu H. K. H. Prinses Wilhelmina mor
gen haar 75ste verjaardag viert, is dit
voor ons een welkome gelegenheid eens
te bladeren in het boek der historie.
Groot was de vreugde, toen op 31 Aug.
1880 de officiële boodschap werd door
gegeven: Ons werd een Koningskind
geschonken. Zij noemden haar Wilhel
mina, Helena, Pauline, Maria.
Als min van H. M. trad op vrouw van
der Zande, een jonge boerenvrouw uit
de buurtschap Leuvenum, gemeente Er-
melo. Het was een zeer godsdienstige
vrouw, die zeker op de allerprilste vor
ming van het koningskin grote invloed
zal hebben uitgeoefend. Het jonge prin
sesje groeide voorspoedig op. Koningin
Emma had met grote beslistheid be
weerd: Voor haar 1ste verjaardag loopt
mijn dochtertje en ziet: toen op de 31
Aug. 1881 door de kinderen uit Apel
doorn het jarige Koningskind een au
bade werd gebracht, stond het tussen
haar ouders op een terras op het Loo
te luisteren.
Tot haar eerste geschenken, die haar
werden aangeboden, behoren een paar
Friese schaatsen en een pop van een
Surinaamse negervrouw. Met poppen
heeft de jonge prinses veel gespeeld.
Ze werden tevens aangewend tot haar
opvoeding. Als zij haar lelijkste pop wil
weggeven, krijgt ze prompt van haar
moeder te horen, dat, als men werkelijk
iets schenken wil, dit alleen waarde
heeft, als men het liefste en mooiste
wat men heeft, daarvoor uitzoekt.
Maar de ontspanning beperkte zich niet
tot het spelen met poppen, waarvan zij
er overigens in een speciale koffer
steeds mee op reis nam, maar zij leerde
op de vijver op het Loo spoedig schaat
senrijden, maakten urenlange wandelin
gen in de duinen, was dol op arresleden,
mende reeds zelf haar paard in de prille
jeugd en vond paardrijden spoedig haar
lievelingssport.
Toen de schooljaren aanbraken, kreeg
de jonge prinses les van een gouvernan
te, Miss Winter, waarbij in het uitge
breid studieprogram vooral aardrijks
kunde en geschiedenis een grote plaats
innamen. Toen zij op een dag voor be
gane ongehoorzaamheid gestraft werd
met de opdracht een kaart van Europa
te tekenen, was het resultaat, dat Ne
derland zo groot uitviel, dat het de
helft van Noord-Europa bedroeg. En
geland echter was niet veel groter dan
een stip. Voor tekenen had de prinses
een groot talent. Toen zij nog maar een
klein meisje was, maakte zij al ruwe
schetsen van de wacht in Amsterdam
en van een huzaar te paard. Later zou
zij zich ontwikkelen tot een bekend
amateur-schilderes. Volgens haar eigen
verklaring herkende zij van alle mili
taire muziek alleen het Wilhelmus.
Als autrice is prinses Wilhelmina min-
1955
Wanneer morgen H. K. H. Prinses Wilhelmina haar 75e verjaardag
viert, is ons hart vervuld met een warm en dankbaar gevoel.
Al is de Koningin-Moeder dan niet meer regerend Vorstin, ons
volk verheugt zich er in hoge mate over, dat deze loot van de
Oranjestam, zich nog in zijn midden mag bevinden. Slechts de
alleroudsten onder onze lezers zullen zich nog persoqnlijk herinne
ren met hoeveel spanning haar geboorte werd tegemoet gezien en
hoe het voortbestaan van ons Oranjehuis eenmaal aan een zijden
draad hing, een spanning, die zich als het ware herhaalde aan de
vooravond van de blijde gebeurtenis in het Koninklijk Gezin in
het begin van deze eeuw. Maar allen herinneren wij ons het beleid
van Koningin Wilhelmina, die zich na haar troonsafstand in 1948
bescheiden Prinses liet noemen en zich zoveel mogelijk uit het
openbare leven terugtrok.
Dodelijk mijnongeval. De 40-jarige ma
chinist M. A. H. Wagenmans uit Hol-
tum-Born, is in de staatsmijn „Emma”
van zijn locomotief gevallen. Hij ge
raakte onder een omvallende wagon met
stenen bekneld. Met ernstige verwon
dingen is hij naar het ziekenhuis ver
voerd, waar hij is overleden. Wagemans
was gehuwd en vader van één kind.
Rotterdam 2e haven van de wereld?
Rotterdam kan nog dit jaar de tweede
havenstad van de wereld worden. Da
gelijks wordt met ijver het aantal bin
nenkomende schepen bijgehouden en in
dien het in hetzelfde tempo doorgaat als
in de afgelopen maanden, dan verwacht
men, dat kort voor Nieuwjaar het twin-
tigduizendste schip zal binnenkomen.
Een recordcijfer. Tevens betekent dit
dat Rotterdam Londen (tot nu toe de
tweede haven van de wereld) zal zijn
voorbijgestreefd en achter New York
deze eervolle tweede plaats zal inne
men. Het vorig jaar werd Rotterdam
in December, toen het 180000ste schip
binnenkwam de derde haven van de we
reld.
Expresse-zending naar de Unie van Z.-
Afrika. Met ingang van 1 September
a.s. wordt de dienst der expresse-brief-
rekken hAlde mei in tobekslach. Goed,
ik bin it iens, dat soks net wer sa
gean sil as yn de tritiger jierren. Sün-
der mis sil de steatsmacht him hiel oars
der tsjinoer stelle, mar al sille hja de
slach hwat opheine, keare kinne hja him
net. Ik wol mar sizze, as men opt he
den in goede pleats keapet op goede
groun, dan sil men net fier fan de 1500
goune de pounsmiet óf wêze as alles
bitelle is. Dat is momenteel ek wol
forantwurde. Mar as men dat oangiet
mei in swiere hypotheek, dan wurdt it
bargeslachtsjen. Folie feiliger is it dan
sechtich goune hier to jaen. Hwant de
hieren geane mei de tiden op en del
en kinne alle trjje jierren op en nij bi-
sjoen wurde mar mei keapjen op skea
is it risico great.
Nou’t de Pachtwet en de Grounkeamers
der binne, liket it my ek sosiael sjoen
net üngunstich dat de eigendom fan
de pleatsen meast yn hannen is fan
sterke finansjele lichamen. De fêstich-
heit fan de boer hoecht der net folie
minder om to wêzen en syn risico is
folie, folie minder. Foaral foar hüshal-
dingen trochstrings ek folie better.
Hwant it is ütsletten, dat in eigen boer
safolle fortsjinje kin, dat er syn bern
ek wer eigen boer meitsje kin. Yn de
measte gefallen draeit it hjir op üt,
dat ien fan harren sitten bliuwt mei
swiere forplichtingen foar syn broers
en susters oer. Rinne de tiden dan ef-
terüt, dan bringt dizze situaesje in sé
fan illinde mei. Hwat my altyd jit in to-
koart taliket, is de kwesje fan it On
derhuid en de oanpassing oan de tiid
fan de gebouwen. As men it jit safier
ris bringe koe, dat derfoar in goede en
praktyske regeling kaem, dan soe it
mei de hierboeren in hiel ein de goede
kant üt gean. De situaesje fan de pol
derboeren is der om dit to biwizen. Yn
de Wieringermar en it Suderleech is fan
it lijen en earmoedzjen fan de eardere
hierboer neat mar dan ek neat mear
to finen.
Eale LAnsmem Wilhelmine,
In heal ieuw 't nasjonale haed,
Ha Jo fan gjin kleur forbline
It folk mei geve plichtstrou laet.
Leafde üt hertskleare boarne
Tsjinners fan it heechste rjocht,
Jimmer léste dei Rispmoanne,
Koe Jou jierdei bliid bitocht.
Eale LAnsmem Wilhelmine,
Sawn jier lyn de oarlochslêst
Hie Jou skouders ündermine,
Kaem to joun de mylde rêst.
It plak biskieden nést Jou dochter
Yn it skaed, op ’.t stille Loo,
It folksfielen nea oprjochter
Dat, is meast yn wearde, bliuwt.
Chauffeur stapte uit en werd overre
den. De autohandelaar A. Post uit Al
melo is in de nacht van Donderdag op
Vrijdag bij Zeist indirect het slachtoffer
geworden van een twist tussen twee
andere autohandelaren, die achter in
zijn wagen aan het vechten sloegen.
Toen Post (52) zijn wagen stilzette en
uitstapte, werd hij door een passerende
der bekend. Toen zg echter een com
pleet ingerichte drukpers van haar moe
der kreeg, groeide in haar het onweer
staanbaar verlangen een eigen boek te
schrijven en dit zelf te drukken.
Na weken van spanning kwam als eer
ste het verhaal over de lotgevallen van
een Arabische jongen van de eigen pers.
Prinses Wilhelmina hield op 10-jarige
leeftijd haar eerste openbare toespraak
tot een 200-tal weesmeisjes, waarvan
de jongste haar bloemen aanbood.
In dezelfde periode legde zij haar eer
ste „eerste” steen, n.l. voor het Wilhel-
minagasthuis te Amsterdam. Het ge
beurde tijdens een stortregen, waarbij
zij doornat werd. Ze werd opnieuw door-
Fraude bjj N.V.V.bond ontdekt. Bij het
hoofdkantoor van de Algemene* Neder
landse Bouwbedrijfsbond onderdeel
van het NW is Zaterdag een ver
duistering ontdekt, die zich als zeer om
vangrijk laat aanzien. De hoofdboek
houder van de bond, de 42-jarige G. M.
R. B. uit Ede, is inmiddels door de re
cherche van het bureau Leidseplein aan
gehouden. Volgens voorlopige gegevens
verkregen uit de eerste verhoren bij ’t
onderzoek, zou vrijwel f 40.000 verdwe
nen zgn.
H.H. M.M. Koningin Wilhelmina en
Prins Hendrik zullen 26 Sept, per extra
tram vanaf Sneek naar Bolsward ver
trekken. Het tramtraject Sneek-Bols-
ward werd daartoe door de opzichter en
de ingenieur van de Rijkswaterstaat on
derzocht.
Te Bolsward zal o.a. de Rjjkszuivel-
school worden bezocht.
Volgens de Tel. heeft de gem.
Apeldoorn het plan opgevat HKH
Prinses Wilhelmina op haar 75e
verjaardag een preentbriefkaart
te zenden, waarvan de adreszijde
is beplakt met een extra aantal
postzegels tot een maximum van
fl.—
Een hoger bedrag kan recht
streek aan H. K. H. worden over
gemaakt, die het totale bedrag
zal afstaan aan het Koningin
Wilhelminafonds voor de kanker
bestrijding.
De Prinses zal elke gelukwens
schriftelijk beantwoorden. Men
verwacht, dat, vooral de jeugd,
gebruik van deze gelegenheid zal
maken de Prinses te feliciteren.
Fatale vrouw. Twee bejaarden uit
Amersfoort, de 72-jarige E. en de 65-
jarige Van H. hebben slag geleverd om
een vrouw, waarop zij verliefd waren.
In het bos Birkhoven, waar zij verkoe
ling zochten tegen de warmte, ontstond
eerst een twist, die spoedig overging in
een gevecht, waarbij Van H. zijn tegen
stander met een dolkmes een diepe snij-
wond aan het hoofd toebracht, waarbij
een slagader werd geraakt. Daarmede
was de vechtlust bekoeld. Van H. nam
na zgn daad ijlings* de benen. E., die
zeer veel bloed verloor, is naar het zie
kenhuis De Lichtenberg vervoerd. Nog
diezelfde avond heeft de politie Van H.
aangehouden.
het Paleis.
In 1925 werd H. M. Koningin Wilhel
mina benoemd tot* ere-doctor in de
rechtswetenschappen, het volgend jaar
mocht zij in intieme kring haar zilve
ren huwelijksfeest vieren.
In 1934 stierven zowel Koningin Emma
(20 Maart) als Prins Hendrik (3 Juli)
maar 2 jaar later verkeert de rouw in
vreugde: Op de 8e Sept, wordt de ver
loving van Prinses Juliana bekend ge
maakt, gevolgd door haar huwelijk op
7 Jan. 1937.
In schrille tegenstelling hiermede waren
de woorden van de proclamatie, waar
mee de Vorstin zich in de vroege och
tend van de 10e Mei 1940 richtte tot
20-21, yn 24-25 en 25-26 en yn 28-29.
Krekt foar de oarloch wie it wer safier
yn 45-46 kaem de twa der foar, yn
47-48 hast de fjouwer, yn 52-53 de fiif
en nou sitte hja tichte oan de seis.
Foar it earst yn har bistean koene hja
it kwartsje helje foar de üntfongen
molke, dat is net earder bard. Krapoan
25 jier lyn wie it 434 sint, wy sieten
doe yn it hartsje fan de greate krisis
mei syn wurkleazens en ünmooglik lege
prizen foar alle grounprodukten.
Giet men de wikselingen fan de prizen
troch de jierren sa nei, dan Ontkomt
men net oan de tins, dat wy op it he
den yn de topjierren sitte. Gjin minske,
dy’t dat seker wit fansels en gjinien
dy’t sizze kin, hwat de takomst bringt,
mar de beammen groeije net oan de
himel ta, seit in eastersk sprekwurd,
al liket it sa wolris.
Dit mei wol sein wurde tsjin al dejin-
gen. dy’t op dizze forhAldingen bouwe
wolle, bygelyks troch it keapjen fan in
pleats of troch it bouwen fan in nijen-
ien. Oan diz tiid ta leit yn de prizen-
biweging jimmer in op- en delgong. Dat
leare alle forline tiden en ieuwen. Nea
haldde in stiging of in delgong tsien-
tallen jierren oan. En nou sitte wy al
tweintich jier yn in perioade, dy’t al-
oan hegere prizen to sjen jowt. Sünt
1935 mei syn 4.42 sint foar de kilo
molke, is it byld in stigende lyn oan
hjoed de dei ta. Ik wol net graech siz
ze, dat it perfoarst oars wurde sil, mar
dat my de freze wolris bikrüpt as man-
nichien op dizze prizen syn bistean en
takomst fêstleit, dat kin ik net ünt-
kenne. De birjuchten oer it tanimmen
fan de agraryske produksje yn Ame
rika en Canada wurde aloan machtiger
en alhoewel der ek hiele gebieten binne,
dy’t jit earmoede lije, mei men dochs
net forwachtsje, dat dy streken de nije
keapers wurde sille, hwant der is gjin
keapkrêft. Men kin yn de Amerikaens-
ke lannen net trochgean mei it foltrop-
jen fan pakhuzen en Aide skippen, op
ien of oare wize komme dizze foarrieden
finder de minsken en as it frede bliuwt
YN TOP EN TAKEL.
Wy stelle it altyd bysünder op prils,
dat de ynstellingen en fabriken yn diz
ze kontreijen har jierforslach oan üs
takomme litte.
Hwant it sprekwurd seit net forgees,
dat ünbikend ünbimind makket en jim-
meroan blykt it wer, dat de measte ün-
rêst en üntofredenens fuortkomt üt On
kunde. Hie men it better witten, dan
hie men der better oer oardielje kin
nen. Yn de LAnbou is dit in ding fan
great bilang, hwant it is in feit, dat
men yn NederlAn net botte sympathyk
stiet foar de agraryske dingen oer.
En dat is skealik hwant de publike opiny
is in bilangrike faktor yn alles, hwat
de mienskip oanbilanget. Tsjin dy opiny
yngean is nuodlik wurk en wurdt dan
ek ta it léste ta omsile. Allinnich fei
ten en sifers kinne op den dfir de min
sken ta better ynsjoch bringe. Mar dan
moat men dy ek jaen en net allinnich
yntern mar publyk.
Doe’t wy fan 'e wike it kreaze jier-
Op kerkhof overleden. Op het wat af
gelegen kerkhof aan de IJsselmeerkust
te Blaricum is het ontzielde lichaam
gevonden van de 72-jarige heer M. ter
Weijden. Hij had in de omgeving melk
rondbezorgd voor zijn schoonzoon en
wide daarna kennelijk wat uitrusten op
de algemene begraafplaats. Daar is hij,
waarschijnlijk door een hartverlamming
overleden.
haar volk, toen de Duitsers ons land
waren binnengevallen:. Ik richt een
vlammend protest tegen deze voorbeel-
deloze schending van de goede trouw en
aantasting van wat tussen beschaafde
staten behoorlijk is. Ik en mijn rege
ring zullen ook thans onze plicht doen,
Doet gij de Uwe.”
Het feit, dat deze plicht zou bestaan
in het aanvaarden van een moeilijke en
gedwongen ballingschap werd helaas
niet direct door een ieder begrepen,
maar achteraf do<# heel ons volk gezien
als wijs beleid, toen op 13 Maart 1945
door haar weer voet aan wal werd ge
zet. Om 12.29 precies betrad zij de Ne
derlandse bodem. Te voet arriveerde zij
in het Zeeuws-Vlaamse dorpje Eede,
enthousiast begroet door eenvoudige
boeren en arbeiders. Hoe werd de liefde
tot het Vorstenhuis gesterkt. Nu de
Vorstin ook na haar troonsafstand, in
gezondheid mag genieten van welver
diende rust, past ons bij haar 75ste ver
jaardag een dankbaar gedenken.
ses de oudste vorstin van Europa: Ko-f het uitbreken van de wereldoorlog. Ook
ningin Victoria. bg de grote watersnood van 13-14 Jan.
Het eerste bezoek aan Friesland werd 1916 leefde de jonge Koningin van har-
op 12-jarige leeftijd gebracht. Men hadte mee. Na het einde van de oorlog be
de Koningin een kostbaar Fries costuum i tuigden soldaten en burgers met laaiend
ten geschenke gegeven, waarin zij op j enthousiasme op het Malieveld hun aan-
de harddraverijen, die elk jaar op Wa-hankelijkheid aan ons Vorstenhuis,
terloodag te Leeuwarden werden gehou-waarbij zij het rijtuig met de Koningin,
den, tegenwoordig was. Tijdens de dra- Prinses en Prins, zelf voorttrokken naar
vergen begon de lucht te betrekken. Een
vrouw uit het volk riep de regentes
toe: „Mem, jo merje har wol goed bi-
stopje, oars wurdt hja noch forkal-
den.”
Bij het opgroeien werd de jonge vorstin
voorbereid op de haar wachtende moei
lijke taak. Haar geestelijke vorming
werd hierbij niet vergeten.
Hofprediker, Dr C. J. van der Flier, gaf
de prinses godsdienstonderricht en
kwam eenmaal per week op het Loo om
Bijbelse Geschiedenis en Kerkhistorie
te onderwijzen. Koningin Emma woon
de die lessen altijd bij.
De plechtige geloofsbelijdenis had plaats
in de benedenzaal van het Paleis, die na
de dood van Koning Willem Hl tot
rouwkamer was ingericht. Onder de ge
nodigden bevond zich ook vrouw Van
der Zande, de vroegere min van de klej|
ne Willemien. Als tekst werd gekozen:
„Zijt getrouw tot den dood en Ik zal U
geven de kroon des levens.” (Openb.
2 10b). In de Kloosterkerk werd hier
na deelgenomen aan het Heilig Avond
maal.
Op haar 18e verjaardag werd prinses
Wilhelmina meerderjarig en op de 6e
Sept. 1898 werd zij in de Nieuwe Kerk
te Amsterdam plechtig gekroond tot
Koningin der Nederlanden.
Op het moment, dat zij de troon bestij
gen zou, sprak haar moeder de gedenk
waardige woorden: „Haar troon vinde
een hechte steun in de innige verknocht
heid en trouw van het Nederlandse
volk. Moge God, de Almachtige, de be
den verhoren, die worden opgezonden
voor Koningin Wilhelmina. Hij neme
haar onder Zijn heilige hoede en be
scherming.”
De verbondenheid aan de Koningin-
Moeder was bijzonder innig, zelfs zo, dat
het gerucht de ronde begon te doen, dat
Koningin Wilhelmina geen huwelijk zou
begeren.
In 1898 leerde zij echter Hertog Hen
drik van Mecklenburg Schwerin kennen
en kwarfi het in König, tijdens een be
zoek aan Erfgraaf van Erbacht Schon
berg tot een verloving, drie jaar later
gevogd door het huwelijk, waartoe zij
van de burgerij van Amsterdam de gou
den koets ten geschenke kreeg, bespan
nen met 8 paarden, welke koets het eer
ste werd gebruik bij de tocht naar de
ridderzaal voor het uitspreken van de
troonrede op 17 Sept. 1901.
Op 22 Dec. 1908 deed Minister Heems
kerk in de Tweede Kamer de heuge
lijke mededeling, dat er in het Konink
lijk Gezin een blijde gebeurtenis werd
verwacht.
Toen op 30 April het volgende jaar Prin
ses Juliana werd geboren, ging Konin
gin Wilhelmina het kindje zelf voeden.
Een donkere schaduw vormde in 1914
Koöperative Suvelfabryk die üs dat om
mear as ien reden goed. Allerearst om
dat it hjir in fabryk bitreft, dy’t ta
de aldergreatste fan FryslAn biheert en
de greatste koöperaesje is yn üs pro-
vinsje. Mei har likemoch 23 miljoen kilo
molke is hja de „primus inter pares”,
hwant fan de 76 koöperative suvelfabri-
ken komme mar in stik as fjouwer
Wolvegea, Twizel, Munnekeburen en
Burgum ticht oan of krekt boppe de
20 miljoen kilo.
It is dus in baes fabryk en har posysje
wurdt by de jierren lAns hyltyd jit ster
ker. Dit docht wol bliken as men de
sifers fan de molke-oanfier sünt de oar
loch ris bisjocht. Yn dizze tsien jier
wiene dy sa: 45-46 11.8 miljoen. 46-47:
15.2 miljoen. 47-48 15 miljoen. 48-49 17.7
miljoen. 49-50: 20.5 miljoen. 50 51: 20.2
miljoen. 51-52: 20.3 miljoen. 52-53: 21.4
miljoen. 53-54: 22.4 miljoen en dit jier:
22.9 miljoen kilo.
It heechste topjier foar de oarloch hie
39-40 west mei 18.6 miljoen kilo molke
en dei sitte hja nou al mear as 4 milj.
boppe.
Sünder mis sil dit foar in diel komme
fan it oanwoune ledental, mar foar in
oar diel grif ek fan de forbetteringen
yn de bidriuwsfiering en de risseltaten
fan it fokken.
Fan ien ding stiet dat fêst. Hwant it
fetgehalte fan de molke is aloan heger
wurden en sit nou praktysk op 4
(3.99). Foar de oarloch siet dat om de
3.50, 3.60 hinne, mar nei de oarloch hat
de fokkerij en de molkkontróle it fierder
omheech hyst. Hwat sa’n fabryk foar
Warkum en omkriten bitsjut, kin men
it béste oanfiele as men wit, dat der
alle wiken trochinoar mear as in ton
molkjild ütbitelle wurdt. It sil wol om
de fjirtjin dagen barre, mar it is mear
as hünderttüzen goune wyks en krap
oan seis miljoen goune yn it jier.
Dit sifer sprekt jit better as men wit,
dat yn al de jierren foar de oarloch
en de fabryk wurket al fan 1900 öf
it mar sawn kear bard is. dat it molk
jild IEN miljoen birikke koe. Dat wie
„Zeeman” was oplichter. De politie te
Harlingen heeft de 22-jarige Amster
dammer S. gearresteerd, die in Amster
dam, Den Helder, Harlingen en nog an
dere plaatsen een reeks diefstallen, op
lichtingen en verduisteringen heeft ge
pleegd. De jongeman gaf zich uit voor
een Amerikaanse zeeman en vertelde,
dat al zijn geld en papieren waren ge
stolen. Hij wist op die manier geld te
lenen, waarmee hg dan zijn logies be
taalde. Met dit verhaal heeft hij zich
echter tevens de strop om de hals ge
haald, omdat een pensionhouder in Har
lingen naar de politie liep om hulp in
te roepen voor het terugkrijgen der pa
pieren.
Droogte in Zeeland. De langdurige
droogte brengt voor de Zeeuwse boer
grote problemen met zich mee. De wei
den liggen er triest bij en er is niet vol
doende voedsel voor de koeien. Ook de
gewassen hebben van de droogte te lij
den. Alleen de oogst van het graan ver
loopt voorspoedig.
f 10.000 verduisterd, één jaar geëist.-De
38-jarige bedrgfschef bg een autobus-
onderneming in Haren hoorde Donder
dag voor de Groningse rechtbank een
jaar gevangenisstraf, waarvan 3 maan
den voorwaardelijk tegen zich eisen we
gens verduistering van f10.325 in de ja-
ren 19501955. De vader van verdachte
heeft het tekort inmiddels aangezui
verd. Verdachte, die boven zijn stand
leefde, had de afwikkeling van finan
ciële transacties in handen. Hij ver
hoogde cijfers van de bankstortingen,
knoeide met afdrachten van chauf
feurs en verschoof afrekeningen van
maand tot maand.
De vrede tussen Rusland en Japan
schijnt verzekerd.
De 25ste verjaardag van H. M. Koningin
Wilhelmina is met opgewektheid ge
vierd.
auto gedood.
de Warkumer