K
roar
SAARLANDERS WILLEN DUITSERS
BLIJVEN
TELEVISIEDEBAT IN EERSTE KAMER
KRISKRAS door Nederland
A
I
Ld
1
i
r
e
üs hjoed
to sizzen
Hwat hat
Buitenlands Overzicht
II
De wapenleverhigeii aan Arabische landen
II
Socialistische motie weer verworpen
Zilveren filmpjes
t
b
Van terugkeer nog geen sprake - over dit
gebied zal eerst bij het Vredesverdrag
worden beslist
T
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
- ,s
iL
Twee jongemannen
verongelukt
1
>-
to- W
I
51e Jaargang
No. 84
Vrijdag 28 October 1955
'f
De Jong’s Nieuwsblad
KAMEROVERZICHT
1ste week November 1930
is
(c.h.)
5
;:2.
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward
Administratie- en Redactie-adrest
Marktstraat IJ
Telefoon 451 Na 18.30 uur J05 of 335
(K5157)
de Ministers
Buitenlandse
Te koop: Wilhelminagebouw. Elands-
laagte. Te bevragen by Jac. Regnery,
Hoogstraat.
Y. J. van Hettema, St. Janspoort. Bij
1 fles Zoete Spaanse wyn f 1.50 gratis
fles advocaat.
Rotterdam gaat Londen voorbij. Rotter
dam hoopt dit jaar 20.000 schepen in
zijn haven te begroeten. Op grond van
cijfers over het goederenverkeer in het
eerste halfjaar, hoopt men dit jaar 62
millioen ton goederen te verwerken. Dat
is 13.2 millioen ton meer dan vorig jaar,
toen Londen in totaal 51 millioen ton
verwerkte. Daarom Heeft men in de
Aide huzen steane de storm troch
en falie by stil waer om.
Maasstad goede hoop dit jaar Londen
als tweede wereldhaven voorbij te stre
ven.
Boiswards Nieuwsblad
De bedoeling van de voorstanders der
motie is duidelyk. De Kerk moet het
Evangelie verkondigen. Waarom moet
men haar dan persé binden aan het uit
zenden van kerkdiensten? Zy moet zelf
weten hoe zy getuigen wil. Zo niet de
kleine meerderheid in de Eerste Kamer.
Zij vond het begrip „kerkelijke uitzen
dingen” te vaag. Is dit een uitzending
van de Matthaus Passion of van een to
neelspel met geestelijke inhoud? En ko
men de kerken daardoor niet op het
terrein van de erkende omroepverenigin
gen? Dit laatste was voor de voorstan
ders van de motie Veiwey-Jonker geen
De staatscourant bevat de mededeling,
dat op het rijkswegenplan ook voorkomt
de verbinding Sneek-Bolsward-Afsluit-
djjk. Een woord van hulde aan onze
actieve burgemeester Praamsma die,
trots veler ontmoediging, steeds met 'n
jeugdig enthousiasme de belangen van
Bolsward heeft bepleit, zodat door on
vermoeid werken dit mooie resultaat is
bereikt. Weg met alle pessimisme. Met
vereende krachten gewerkt aan het 2de
ideaal: een directe spoorverbinding.
bedrijfsleven, heeft het Kabinet gemeend
dit productschap voor de P. B. O.-ge
dachte, die uitgaat van de vrijwilligheid.
Alleen de v.v.d. en de a.r. waren tegen
dit breken van de vrywilligheidsge-
dachte. De ministers de Bruyn en Mans
holt hadden het dus niet al te moeilijk.
By de laatst gehouden veetelling is ge
bleken, dat menige boerin, vooral de
jongere boerinnen, absoluut onkundig
waren van de hoeveelheid land en vee,
tot hun boerdery behorende.
Met 2022 stmmen ,werd door de Eerste Kamer een motie van
Mevr. Verwey-Jonker (arb.) verworpen, waardoor de kerken geen
„kerkelyke uitzendingen” via de televisie mogen verzorgen. De
kleine meerderheid in de Senaat was het geheel eens met minister
Cals, dat de kerken zich alleen moeten bepalen tot het uitzenden
van kerkdiensten. Die meerderheid bestond uit de k.v.p.- en de
a.r.-fracties. Tot verwondering van velen ging de c.h. ditmaal met
de socialisten en de liberalen mee. In de Tweede Kamer was dat
destijds niet het geval geweest.
De heer D. Poortstra te Kimswerd
naast zyn hoenderfokkerij een nieuwe
onderneming begonnen, n.l. een was-
beer-fokkery. De pelsdieren trekken veel
belangstelling.
Het enige aspect van de uitsldg van de volksstemming in het
Saarland, dat men werkelyk kan toejuichen, is, dat die uitslag zo
duidelijk is. Het Europees Statuut, dat de Westelijke wereld het
Saarland had toegedacht, is met tweederde meerderheid verworpen,
en dat betekent, dat de Saarlanders, Duitsers als ze zyn, weer
aansluiting bij het vaderland willen en niet bereid zijn hun liefde
voor dat vaderland op te offeren ten bate van een blijvende ver
zoening tussen Duitsland en Frankrijk en van de éénwording van
Europa, waarvan de Europeïsering van het Saarland begin en kern
zon zijn en de verbroedering tussen Bonn
mogen nog zo uitdrukkelijk verzekerd
hebben dat ze het op alle punten eens
zijn (Duitse eenheid, Europese veilig
heid, ontwapening en verdere ontwik
keling van de contacten tussen Oost en
West), er speelt te Genève een gewiek
ste tegenstanders als Molotow mee en
men vraagt zich af of hy de in Frank
rijk stellig door de uitslag van het Saar-
referendum weer aangewakkerde vrees
voor een herbewapend West-Duitsland
niet zal kunnen uitbuiten voor zijn plan
nen Duitsland onbewapend te houden.
Proberen zal hij het in ieder geval wel.
tijd na het referendum de verantwoor
delijkheid draagt voor het Saarland,
nooit accoord kunnen gaan met een der
gelijke onderdrukking van een duidelijk
tot uiting gekomen volkswil. Gelukkig
schijnt de Franse regering aan derge
lijke maatregelen ook niet te denken en
er accoord mee te gaan, dat, nu de
Saarlandse regering Hoffmann is afge
treden, omdat haar Europese politiek de
nederlaag heeft geleden, er vrije ver
kiezingen zullen worden gehouden, ter
wijl in de tussenperiode een zaken
kabinet zal optreden.
Maar uit die vrjje verkiezingen
zal stellig een pro-Duits georiën
teerde regering voortkomen. En
met deze zal Frankrijk dan ver
der moeten voortwerken binnen
het kader van de bestaande inter
nationale overeenkomst, welke de
Fransen een politiek en econo
misch overheersende positie in dit
in wezen Duitse gebied geeft.
politiek van een dergely’ke nieuwe
Werken van Van Gogh in Engeland aan
gekomen. Een aantal schilderyen en
tekeningen van Vincent v. Gogh, waar
van de totale waarde een bedrag van
500.000 beloopt zal deze, winter in Li
verpool, Manchester en Newcastle wor
den tentoongesteld. De eerste zending
is Zondag op het vliegveld van Man
chester aangekomen. Zij werd in een
vrachtauto geladen en naar het Museum
van Manchester overgebracht. Er zijn 83
doeken en 53 tekeningen.
Clysorolfabriek in Pernis. Weldra zal
een begin gemaakt worden met de bouw
van de eerste fabriek van synthetische
glyserine in Europa, zo deelt de Shell
Petroleum Company Ltd. mee Deze fa
briek, waarvan de kosten ongeveer 2>a
millioen pond sterling bedragen, zal ver
rijzen in Pernis. Tegen het einde van
1957 zal ze in werking gesteld kunnen
worden. Glysorol, dat beter bekend is
onder de naam glycerine, wordt van
daag de dag gebruikt in een groot aan
tal producten, van tandpasta tot dyna
miet.
Motor tegen boerenkar: één dode. De
26-jarige motorrijder- W. H. B. K. uit
Winterswijk is Maandagavond op de
rijksweg Aalten-Winterswyk ter hoogte
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
en Parys de basis.
Woensdagavond ruim 8 uur vond op de
oude Snekerweg, ongeveer ter hoogte
van het CAB-terrein een ernstige aan
rijding plaats, waarbij twee jongeman
nen uit Nijland jammerlijk zijn omge
komen.
De gebroeders Stailinga uit Nyland, de
23-jarige Hein en de 31-jarige Johan
reden op een motorfiets met een be
hoorlijke snelheid, door een ooggetuige
geschat op ongeveer 80 km per uur, in
de richting Bolsward.
Bij de z.g. „twee hekken” naast het
CAB-terrein haalden ze de melkrijder
Wiersma in. De melkwagen reed ge
heel rechts van de weg en deze was
goed verlicht, zodat hij op een afstand
van ongeveer 500 meter reeds duidelijk
zichtbaar was.
Hoe de aanrijding precies is gebeurd,
zal wel nimmer tot klaarheid komen.
Wel merkte een voorbijganger op, dat
de gebroeders Stailinga onder het rijden
een gesprek voerden. Of de bestuurder
hierdoor is afgeleid ofwel de juist op
dat moment vallende regen hem parten
heeft gespeeld, zal wel nimmer zijn na
te gaan. In ieder geval moet de bestuur
der de melkwagen te laat hebben op
gemerkt en op het allerlaatste moment
nog getracht hebben deze te passeren.
Hierop wijst een breuk aan de linker
zijde van de wagen en de beschadiging
van de rechterarm van het stuur.
De melkrijder Wiersma voelde plotse
ling een hevige schok en zag de lege
motor, die nog een 20-tal meters door
reed schuin van achter zijn wagen over
de weg schieten. De klap was zo hevig,
dat een der melkbussen, die voor op de
wagen stond er af viel.
De gevolgen van de aanrijding, waarbij
de gebroeders Stailinga van de motor
moeten zijn geslingerd, waren ontzet
tend. Eén van hen moet onmiddellijk
dood zijn geweest, terwijl ook de an
dere spoedig daarna overleed.
Vooral aan het hoofd waren zij be
zeerd. Verondersteld moet dan ook wor
den, dat ze met het hoofd tegen de
wagen (eventueel de bussen) moeten
zyn gebotst. Het ongeluk, waarvan ver
der niemand getuige was, werd door de
heer Heerschop van Nijland, die even
later met zijn bromfiets passeerde bij de
gemeentepolitie te Bolsward gemeld.
Een tweetal dames, waarvan éen afkom
stig van Bolsward en één van Schraard,
die te Sneek een lesuur van de cursus
kleuteronderwijs hadden gevolgd en de
wagen juist gepasseerd waren (een van
hen was afgestapt om de regenmantel
aan te trekken, en zag de motorfiets
in de berm schieten), meldden het on
geluk bij dokter Heida, die slechts de
dood kon constateren.
De stoffelijke overschotten zyn naar 't
St. Antonius ziekenhuis te Sneek ver
voerd.
De gebroede-rs Stailinga waren zoons
van de Wed. Stailinga uit Nyland. Hein
was bankwerker en zyn broer, die ge
huwd was, maar geen kinderen had,
kruidenier.
Sommige raadsleden te Bolsward willen
’t we>thouderssalaris verhogen van f 800
tot f1200. B. en W. vinden het hier
voor thans niet de geschikte tijd. Een
vorig jaar werd het salaris zelfs door
B. en W. vrijwillig met f 100 verlaagd.
Gebr. J. en H. Stailinga van
Njjland door verkeersongeluk
om het leven gekomen.
Uit de gevallen beslissing inzake het
Saarland moeten wel onheroepelijk
scherper Frans-Duitse tegenstellingen
voortkomen, ook al doen de W.-Duitse
en Franse regeringen hun best de be
staande vry goede verhoudingen te
handhaven. Maar de West-Duitse rege
ring voor welker prestige in ’t eigen
land de verwerping een klap van be
lang is, omdat zy zich achter het Sta
tuut had gesteld kan niet verhinde
ren, dat in West-Duitsland de propa
ganda voor de directe terugkeer van
het Saarland naar het moederland nu
steeds feller vormen zal aannemen.
Van die terugkeer nu lean uiter
aard geen sprake zyn, want bo
ven alle twijfel is verheven, dat
over het definitieve lot van dit
gebied eerst zal worden beslist
als er een vredesverdrag met een
verenigd Duitsland wordt geslo
ten.
Maar er kan ook geen sprake meer zijn
van een terugkeer naar de toestand,
welke in het Saargebied bestond, vóór
de voorbereidingen voor de volksstem
ming werden getroffen.
Als de Fransen beweren, dat dit toch
eigenlijk het geval behoorde te zijn,
hebben ze theoretisch, volgens de om
trent het Saarland bestaande overeen
komsten gelijk, maar practisch is het
eenvoudig onmogelijk. Het zou beteke
nen, dat de pro-Duitse partyen in het
Saarland, die verlof kregen actie te voe
ren tijdens een bepaalde periode voor
de volksstemming en die de strijd ge
wonnen hebben, nu weer zouden worden
verboden.
Zelfs als Frankrijk dat zou willen, zou
de West-Europese Unie, die nog enige
die opoffering bereid zouden zyn.
De noodzaak van de eenheid van
Europa is nog niet tot de massa
doorgedrongen, maar de aard van
de propaganda, welke de pro-
Duitse partyen in het Saarland
tegen het Statuut voerden, geeft
grond aan het vermoeden, dat ’t
appèl op de ektreem nationalis
tische Duitse en anti Franse ge
voelens ook bij vele Saarlanders
is aangeslagen.
En dat is het benauwende van de situ
atie omdat aan de andere kant van de
Saargrens, in Frankrijk dergelijke ge
voelens ook nog lang niet gedoofd zijn,
het waren de Fransen zelf trouwens, die
de Europese integratie een eerste zware
slag toebrachten door de Europese De
fensie Gemeenschap te verwerpen.
Ware het Statuut met een kleine meer
derheid verworpen, dan zou men mis
schien gaan proberen nog wat te dok
teren aan een Europese oplossing van
het Saarprobleem, maar nu de uit
spraak zo duidelyk is, kan daar niet
aan worden gedacht en zal men andere,
meer orthodoxe en minder idealistische
wegen moeten zoeken om de kloof, wel-
ge tussen Frankrijk en Duitsland be
staat te dempen eerst later zal men
er dan nog eens over kunnen denken
hen in hetzelfde huis, dat het ene ge
ïntegreerde Europa zou zijn, te doen
samenwonen.
Laat men zich niet voorstellen, dat die
wagen gemakkelijk te vinden zullen
zyn, en wat er zoal bij het Saarplebis-
ciet aan ’t licht is gekomen, heeft het
nog weer moeilijker gemaakt ook.
De pro-Duitse partijen in het Saarland
hebben propaganda gemaakt, welke
volkomen op nazi-methoden berustte en
dat heeft niet alleen in Frankrijk wan
trouwen jegens de Duitsers in het al
gemeen gewekt, maar ook elders in
West-Europa, hoezeer men daar dr Ade
nauer en zijn onvermoeide pogingen
ten bate van een Europese politiek ook
waardeert. Éen wantrouwen, dat nog
wordt aangewakkerd door bijv, de
vreemde houding van zelfs „fatsoenlijke”
Duitsers in de kwestie der oorlogsmis
dadigers, die buiten Duitsland en ook
in ons land, in gevangenissen zitten en
van wie de vrijlating wordt geëist om
dat ze „krijgsgevangenen” zouden zyn.
Een eis, die onze minister van buiten
landse zaken Bey'en terecht en onver
bloemd heeft afgewezen.
En als we hierboven schreven, dat de
uitslag van het Saarland-referendum zo
duidelijk was, dan hebben we daarmee
eigenlijk toch ook weer iets te veel
gezegd, want we zouden toch ook graag
iets meer weten van al die meer dan
400.000 Saarlanders, die tegen het Sta
tuut hebben gestemd. Daar zullen er
stelling vele by zijn die zich eenvoudig
niet hebben kunnen opwerken tot de
idee, dat zij hun gevoel van nationale
solidariteit moeten opofferen aan de eis
van Internationale solidariteit, welke de
nieuwe tjjd stelt. Men mag zich afvra
gen hoevelen in andere landen, ook in
ons land, in soortgelijke gevallen wel tot
De
Saarlandse regering zal zich uiteraard
echter meer op het moederland richten
dan op Frankrijk, zodat de uiterste tact
en voorzichtigheid van alle drie partijen:
Bonn, Parijs en Saarbrücken zal wor
den gevergd, wil men geen brokken
maken. Er komt nog by, dat de Franse
regering, nu er in de naaste weken
zulke belangrijke beslissingen zullen
vallen (conferentie van Genève, Marok
kaanse en Algerijnse overeenkomsten)
deze eventueel wil laten goedkeuren
door een nieuw Frans parlement, opdat
de volkswil zich duidelijk uitspreke over
deze beslissingen. Daarom wil zy de
verkiezingen voor de nationale verga
dering inplaats van in Juni 1956, nu in
December van dit jaar houden. Of dat
op zo korte termijn technisch mogelijk
is zal nog moeten blyken, maar dit staat
wel vast, dat de regering-Faure voor
welke de verwerping van het Statuut
ook al een zeer onaangenaam incident
is, zo betrekkelijk kort voor de verkie
zingen niet veel over haar kant kan
laten gaan van Duitse en/of Saarlandse
zijde, dat zal de Franse nationale trots
niet gedogen. Ook voor de ontwikkeling
op de conferentie der ministers van bui
tenlandse zaken der Grote Vier, welke
nu te Genève is begonnen, zien we niet
veel goeds in de uitslag van het Saar-
plebesciet.
We zullen hier niet lang meer stilstaan
bij de conferentie van Genève. Ze is
nu begonnen en laat ons het verloop
maar eens afwachten, als er iets wordt
bereikt zal dat wel voornamelijk op het
gebied der beperking van de bewape
ning zyn.
Er wordt beweerd, dat er aan de agen
da nog een punt zal worden toegevoegd
als het Westen zijn zin krijgt, n.l. de
wapenleveringen van de communistische
staten aan de Arabische landen.
Er arriveren reeds grote hoeveelheden.
De Israëlische premier Mosje Sjaret is
naar Europa gekomen om de ministers
der Grote Vier attent te maken op de
grote gevaren voor Israël, welke door
het verbreken van 't militair evenwicht
in het naburige Oosten ontstaan en
waarvan de toestand aan de Israë-
lisch-Arabische grenzen is zeer hache
lijk een oorlog het gevolg zou kun
nen zyn, waarin de grote mogendheden
niet afzijdig zouden kunnen blijven.
De Israëlische premier meent dat het
Westen de Arabische landen te veel
naar de ogen ziet. Daar is waarschijn
lijk wel iets van aan. De grote Weste
lijke mogendheden en in het bijzonder
Amerika hebben in de hoop de vrije
Afrikaanse en Aziatische landen voor
deelneming aan het Westelijk blok te
winnen, heel wat over hun kant laten
gaan, maar er lopen geruchten, dat de
Amerikaanse regering bezig is haar
standpunt te herzien en niet meer ter-
wille van een toch niet te bereiken doel,
bondgenoten als Frankrijk (Noord Afri
ka), en Nederland (Nieuw Guinea)
voor het hoofd zal stoten „Het zal tijd
worden,” zal men allicht in Den Haag
zeggen, ofschoon het nog helemaal niet
vast staat, dat de Amerikaanse houding
De ministers der Westelijke Grote Drie J werkelijk zal veranderen.
De heer Foster
Dulles, Minister
van Buitenlandse
Zaken van Ameri
ka, en de heer Mar
tino, Minister van
Buitenlandse Zaken
van Italië, arriveer
den met hetzelfde
vliegtuig uit Rome,
De heer Dulles
komt voor bespre
kingen met zijn En
gelse en Franse col
lega’s inzake de
Conferentie van de
Vier te Genève.
De heer Martino
komt de besprekin
gen bij wonen in
het Paleis Chaillot
van
van
<aken van de Vier
Atlantische Naties.
A*
De Eerste Kamer heeft inderdaad een
revisie-taak. Zij moet kijken of de
Tweede Kamer geen al te grote blun
ders heeft gemaakt. Maar dat betekent
nu ook weer niet, dat zij een eigen be
leidslijn mag uitstippelen. Op dit gebied
had dat weinig zin. Wat zou minister
Cals moeten doen met een motie, die
in de Tweede Kamer is verworpen en in
de Eerste is aangenomen?
Zo’n tweeërlei uitspraak heeft geen nut.
Daarom was het misschien beter ge
weest, dat de Eerste Kamer deze kwes
tie had laten liggen. Trouwens het ge
hele probleem der kerken in ons om
roep- en televisiebestel komt binnen
kort toch aan de orde. Er ligt nog altyd
een wetsontwerp op het omroepwezen,
Bij dat wetsontwerp kan deze zaak prin
cipieel worden uitgevochten. Het is de
bedoeling van minister Cals om dit ont
werp nog in deze parlementaire periode
te laten behandelen. Of dit zal lukken
is echter een grote vraag, want de te
genstand tegen dit ontwerp is zeer
groot.
Intussen is het voor de Tweede Kamer
weer werken geblazen. Zij zal nu ach
ter elkaar tot Kerstmis vergaderen, de
dag, waarop alle begrotingshoofdstuk
ken moeten zyn afgehandeld. Dat is dan
de jaarlykse wedloop met de tijd.
Voordat de begrotingen kunnen worden
behandeld wordt er echter eerst een res-
tantopruiming gehouden. Verscheidene
Wetsontwerpen die rijp voor behande
ling zijn, worden er nog in een snel tem
po doorgejaagd, want als eenmaal de
begrotingshoofdstukken aan de orde
komen, is er nergens anders tijd voor.
Op 8 November a.s. begint de Tweede
Kamer aan de algemene financiële be
schouwingen. Nu men de algemene poli
tieke beschouwingen zonder schriftelyke
voorbereiding heeft gehouden een
experiment dat weer goed is bevallen
wordt het debat over de rijksbegro-
ting een apart steekspel. Het is duide
lijk, dat men dit gegoochel met millioe-
nen niet zonder schriftelijke voorberei
ding kan houden.
Uit het voorlopig verslag is wel geble
ken, dat Minister V. d. Kieft het vrij
zwaar te verduren zal krijgen. Vrijwel
algemeen is men bezorgd over de steeds
stijgende begrotingsuitgaven, over het
steeds groter wordende ambtenaren,
corps. Het bedrijfsleven wordt momen
teel gemaand tot voorzichtigheid.
Er zyn belastingbepalingen getroffen,
die lang niet plezierig zijn, met de be
doeling te grote onnodige investeringen
te beperken. Maar geeft de overheid nu
wel het voorbeeld? Is zy wel zuinig?
De Kamer twijfelt er aan. En minister
V. d. Kieft, die gaarne een royale rol
speelt, zal met goede argumenten moe
ten komen wil hij zich met succes te
gen de aantijgingen kunnen verzetten.
Juist in deze tijd van overspannen hoog
conjunctuur moet van de overheid op
dit gebied veel wijsheid worden gevergd.
Politieke gevolgen zullen er voor de
bewindsman van Financiën stellig niet
aan worden verbonden. Trouwens dat
heeft ook weinig zin, nu de verkiezingen
van 1956 haar schaduwen reeds vooruit
werpen. Maar aan een terugkeer van
miniser V. d. Kieft valt niet te denken.
Dat doet hy zelf ook niet. Zyn leeftijd
alleen al laat een nieuwe ambtsperiode
niet toe.
De Kamer is begonnen met een zwaar
juridisch debat over de wettelijke rege
ling van de stichting. Tot nu toe was
het oprichten van stichtingen een zaak
van gewoonterecht. In de practijk is
echter gebleken, dat men vaak met op
zet de vorm van een stichting zoekt om
aan een vereniging of een N.V. te- ont
komen. De bestuurders van de stichting
behoeven dan geen verantwoording af
te leggen en ze kunnen zich vrijwel alle
maatregelen veroorloven die zy wensen.
Zo is het we-1 eens voorgekomen, dat de
pensioenrechten van arbeiders in een
onderneming op losse schroeven kwa
men te staan, doordat de bestuurders
hef pensioenfonds hadden gebruikt
voor het dekken van de verliezen.
Een wettel yke regeling is dus zo gek
nog niet. En verder is er uitvoerig ge
sproken over de instelling van een pro
ductschap voor de zuivel. Hoewel daar
over geen eenstemmigheid bestaat in 't
enkel bezwaar. Maar anderzijds waren
zij toch niet in staat om ’t begrip „ker
kelijke uitzendingen” nader te precise
ren. Dat wilden zij graag aan minister
Cals overlaten, die echter van mening
was, dat dat zijn taak niet is. Hij wil
de kerken alleen kerkdiensten laten uit
zenden.
Natuurlijk zat er achter deze motie een
principieel probleem.
Mevr. Verwey-Jonker maakte dit duide
lijk toen zij zeide, dat het onjuist is
de kerken te laten kiezen tussen twee
omroepverenigingen de K.R.O. en de
N. C. R. V.), waarbij dan de andere
verenigingen (VARA, AVRO en VPRO)
in de kou moesten blijven staan.
Zij vond het niet de taak van de kerk
om deze keus te doen.
De heer Witteman (k.vp.) daarentegen
was van mening, dat de kerken zich
maar moeten wenden tot de bestaande
omroepverenigingen. En als men dat
niet wil, welnu, dan moeten zij een
aparte radio- en televisie-vereniging
oprichten.
De heer Algra (a.r.) was het daarmee
roerend eens.
Maar volgens Prof, de Zwaan
heeft deze motie iets te maken met de
ziel van ons volk. Zij waarschuwt ons,
dat wij door middel van de televisie
God kunnen dienen of schaden.
Het was met deze motie eigenlijk een
eigenaardig geval. Een motie van de
zelfde inhoud was nl verworpen in de
Tweede Kamer met 43-41 stemmen. Dat
was toen ook een voorstel van een so
cialistische afgevaardigde en wel van de
Brielse burgemeester Van Sleen. Het
feit, dat mevr. Verwey-Jonker nu plot
seling in de Senaat de mislukte poging
overdeed, ontmoette terecht staatsrech
telijke bezwaren. De indienster van de
motie zag dat zelf ook wel in. Zij ver
anderde de tekst der motie, maar de
bedoeling daarvan bleef natuurlijk on
veranderd. Zo beleefden we nog een de
bat over de taak der Eerste Kamer.
De a.r.-Senator Algra zeide kort en bon
dig, dat de Eerste Kamer slechts heeft
te beoordelen wat uit de Tweede Ka
mer tot haar komt. Dat is dus een ne
gatieve benadering.
