1
MOET FOLKLORE GEORGANISEERD
WORDEN?
'J
KRIS-KRAS door Nederland
'l-
roar
in
t
III
Fan de Martinytoer
Gouden filmpjes
0
D
Lonardi verstoten
Meiavondstreep en Pinksterblom gingen
reeds geheel verloren
Bolswarder Sint Maartensviering
niet als voorheen
‘0
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Boalserter sliepsang
Krijgt Hindeloopen
scheepshelling voor
coasterbouw?
9':
51e Jaargang
No. 89
Dinsdag 15 November 1955
De Jong’s Nieuwsblad
ca
Hwat hat
de Hervormde Kerk te
Sliep sêft, myn boargers, toe slomje
It
üntwikkeling
3de week November 1905
rf
r:
p
TJ. de J.
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
ct
ct
ct
ct
ct
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V. Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telefoon 451 Na 18.50 uur 505 of 555
(K 5157)
in
le
nz.
:ea
ct
ct
Gerke Schuurmans is 30 jaar bij de fa.
D. B. Eerdmans als vellenblotersknecht
werkzaam.
MODERNE MUGLIKHEDEN
EN GEFAREN
ting hierover nadere mededelingen ver
strekken.
Na de heropening van de vergadering
stelt de heer Stallmann voor, gehoord
de bespreking in de besloten zitting om
aan de aanvrager om industrie-terrein
voor de vestiging van een ijzerhelling
voor coasterbouw, gedurende 5 jaar
gratis het door deze gevraagde en bouw
rijp gemaakte terrein af te staan en
daarna hiervoor een dan vast te stellen
redelijke huur of erfpacht te vragen.
Gezien het grote belang, dat de ge
meente heeft bij de vestiging van enige
industrie, ondersteunt de gehele raad
het voorstel van de heer Stallmann en
wordt dit zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
foar bipaelde
alle minsken
üntwikkeling
Voorlichting met een tintje. „Economi
sche Voorlichting”, het officiële blad
van het departement van Economische
Zaken, zat een gedrukt stuk ingesloten,
dat een aanbeveling bevatte om loten te
kopen voor de voltooiing en inrichting
van ’n rooms-katholieke kerk in Schjjn-
del. Enkele leden van de Tweede Kamer
vragen in het verslag over Economische
Zaken, of dit met voorkennis van de mi
nister of de staatssecretaris is geschied
Indien dit het geval is, zouden zij dit
ten sterkste willen afkeuren en boven
dien op maatregelen willen aandringen
om herhaling te voorkomen.
Eduardo Lonardi is als voorlopig pre
sident van Argentinië vervangen door
Generaal Pedro Aramburu, chef van de
generale staf, aldus werd Zondagavond
uit Buenor Aires bericht.
De politieke crisis, waardoor Lonardi
ten val werd gebracht, is veroorzaakt
door de benoeming van een voormalige
Peronistische leider tot een hoge lands-
functie en door Lonardi’s verdraagzame
houding jegens de Peronisten, die Peron
,te goeder trouw” hadden gesteund.
In een door de radiozenders uitgezonden
boodschap werd gezegd, dat de Argen
tijnse strijdkrachten het ontslag van ge
neraal Lonardi hebben aanvaard en in
stemmen met de benoeming van gene
raal Aramburu tot president.
Kinderen verwaarloosd. Een afschuwe-
l(jk geval van kinderverwaarlozing heeft
zich voorgedaan in Utrecht. Hier heeft
de politie een inval gedaan bjj de fa
milie van W. in de B. F. Suermanstraat.
Z(j trof er vier vergaand verwaarloosde
Dy’t net fluch is by de panne,
is ek net fluch by it wurk
palen geplaatst
te kunnen na
rt
ie
Bolswarcls Nieu wslilat
Bij P. de Jong te Bolsward verschenen:
een gekleurde plaat van het bezoek van
H. M. de Koningin aan Bolsward. Prijs
60 cent.
Churchill’s portret in Tweede Kamer.
Donderdag 8 December a.s. zal de Ned.
ambassadeur, oud-minister mr D. U.
Stikker, namens een Nederlander, die
onbekend wenst te blijven, een portret
van Sir Winston Churchill, geschilderd
door Max Nauta, aanbieden in het
Tweede-Kamergebouw ter plaatsing in
een der zalen.
De raad der gemeente Hindeloopen be
sloot ter aanvulling van de reeds eer
der vastgestelde nieuwe namen aan
straten binnen de bebouwde kom, ook
de buiten de kom gelegen straten en
wegen van namen te voorzien. De nieu
we namen zijn o.a.: Westerdjjk, Schui-
lenburg, Lndijk, Madenlaan, Stationsweg
en Tuinbouwland.
Bij de rondvraag informeert de heer
Stallmann naar de geruchten over de
vestiging van een scheepshelling voor
coasterbouw in de gemeente.
Als men ons blad er de schuld van zoukgeven zóu geven, want
we ontvingen geen enkele opmerking in dez^ geest! dat de
Sint Maartensviering wel eens kleuriger en fleuriger was dan dit
jaar, nu er van een echte gezelligheid slechts gedurende korte t(jd
sprake was, zou dit reeds te zien zijn, als een positieve beant
woording van de boven dit artikel gestelde vraag. Wel was het
ons door allerlei oorzaak, o.a. het plaatsen van het verslag van
Wonseradeels begrotingsvergadering, niet mogelijk, behalve door
middel van een enkel rijmpje, op het komende „feest” te atten
deren, maar het is zeer de vraag of de verminderde belangstelling
voor het „lopen met lichtjes” hieraan te wijten is.
Nommele sliepers, 't bistjür sjocht it yn
Wy woll’ üs stedtsje nachts net yn
trewyn.
Yn it hiele Westen fan Jerope is de
fraech oan de oarder oft de tiid net
komd is oer to gean ta in ynkoarting
fan de wurkwike.
België en West-DütsklAn gean de kom-
mende forkiezingen al yn mei de striid-
rop nei in fjirtich-ürige wurkwike.
Nei’t men algemien oannimt, sil it der
ek wol ta komme as it frede bliuwt. De
bilangrykste tüke fan wolfeart is de
yndustry en dizze is troch in fiergean-
de mechanisaesje sa makke, dat har
produksjeformogen mei fiif dagen ar-
beidzjen great genöch is. Dit sil fan-
sels daliks net oeral en rounom tapast
wurde kinne en der sille ek wol tüken
fan yndustry bliuwe, dy’t de Sneon ek»
trochdraeije, mar de measten hawwe
gjin ünoerkomlike biswieren. It is allin-
nich mar in kwesje fan ekonomy. Is
of wurdt har posysje sterk genöch om
14 trochfiere to kinnen, dan leau ik fêst,
B. en W. zullen de betrokkene met dit
besluit van de raad in kennis stellen.
De scheepsbouwer had het oog laten
vallen op het z.g. Oosterstrand naast
de haven. Dit terrein, tot op zekere
hoogte opgespoten met aanleg van een
z.g. insteekhaven, is uitermate geschikt
voor het beoogde doel. De bedoeling van
de aanvrager is een langs- en dwars-
helling te bouwen voor de bouw van
coasters met ’n lengte van pl.m. 60 m.
Op een desbetreffende vraag van een
van de raadsleden, antwoordt de voor
zitter, dat binnenkort een voorstel is te
verwachten tot sloping van de oude
leegstaande woning, voorheen bewoond
door A. J. Poeze.
Oude vrouw verdronken, broer zoek. In
de Maas, bij het zwembad van de Lim
burgse gemeente Well is Zaterdag het
stoffelijk overschot van de 81-jarige
vrouw J. Vergelt gevonden. Waarschijn
lijk is zij bij het houtsprokkelen te wa
ter geraakt. De dood van de oude vrouw
komt echter in een raadselachtig licht
te staan, nu ook haar broer, de 75-jarige
P. J. Vergelt sinds Donderdag spoorloos
is.
Wy woll’ graech sliepe yn fredige slom,
’t Mei üs net baiTe, wy wuolje mar om,
Tingeltang, wit hoe lang
Galmet it nei,
Hwa kin nou sliepe, by sa'ij lawaei.
Hear boargemaster, dat kin sa net mear
Lizze jo seis soms mei watsjes yn ’t ear
Tingeltang - ünrêst sang
O, magistraet,
Meitsje jou boargers net opsternaet.
Wy protestearje - dit is gjin manier,
Straks gül’ üs berntsjes to let en to iér
Tingeltang bang o bang.
Heit is er brAn.
Lit üs dochs sliepe - jow üs in kAns,
vincie heeft kunnen handhaven, niet.
Bovendien bewijst de historie overdui
delijk, dat ook tradities, die voor één
generatie nog springlevend waren, na
luttele jaren zelfs volkomen in het ver
geetboek zijn geraakt.
De Bolletongersdei is een voorbeeld van
het tegendeel. Door „organiseren” is
deze dag ook reeds als traditie ten
dode opgeschreven nog juist bijtijds
gered en nieuw leven ingeblazen.
Maar wat bleef er over van de Bols
warder Meiavondstreep en het Pinkster-
blomzingen
Dr. J. H. Halbertsma, in de vorige eeuw
predikant te Bolsward, maakt nog ge
wag van het aloude gebruik van de Mei
avondstreep.
In zijn tijd beschreef de Bolswarder
jeugdop de avond van de eerste Mei
met krijt, zowel deuren, vensters, sche
pen alsook de mensen, een oud gebruik,
thans geheel vergeten, waaraan men in
vroeger eeuwen magische kracht moet
hebben toegeschreven.
Niet anders is het met het Pinkster-
blomsjongen gegaan. In de vorige eeuw
hielden ook te Bolsward de Pinkster-
jongens nog hun ommegang, ’n gebruik
dat te Makkum wellicht het langst is
volgehouden.
Waling Dijkstra, die te Bolsward de
Pinksterjongen nog wel heeft zien rond
gaan, schrijft hierover: „Hij werd bege
leid door 4 grote jongens, die af en toe
het behangsel terzijde schoven om <)e
Pinksterblom, die in het wit was ge
kleed en met een krans groen en bloe
men om het hpofd was versierd, te la
ten zien”. (De Pinksterblom werd n.l.
rondgedragen op een ladder, waarom ’n
soort tempeltje was gemaakt).
En dan verder: „Deze stak dan de toe
schouwers een napje toe om een klei
nigheid in ontvangst te nemen. Zo trok
ken zij van huis tot huis”.
Dit aloude gebruik is evenals het trek
ken van de Meiavondstreep thans ver
leden tijd.
Daarmee is iets van het eigene verlo
ren gegaan. Dit zou opnieuw het geval
zijn, als de Sint Maartensviering ont
aarde in het bedrijven van baldadigheid
en het kinderfeest verloren ging. Hier
wake men voor en sla een volgend jaar
hiertoe de handen ineen.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
dat der gjin tiid foar hwat oars oer-
bliuwt.
Kin de saek syn gerak krjje mei fiif
dagen arbeidzjen, dan soe dat op him-
sels gjin kwea bitsjutte. Der koe seis
folie goeds üt fuortkomme. Itselde kin
men sizze fan in pear wike fakAnsje
en de bettere oplieding en üntwikkeling
moat men grif as in gunstige saek sjen.
It forstAn is in kostlik bisit en in fol-
dwaende üntjowing foar elts minske in
skat foar it hiele libben. De tiid is foar-
by, dat men soks inkeld
groepen winsklik achtet,
binne baet by in goede
fan geast en lichem.
Mar der lizze yn dizze
foar oare minsken ek grif earnstige
tükelteammen. Hwant it mei wier wêze,
dat yn West-Jerope de measte minsken
yndustry-arbeider binne, der binne ek
jit tsientüzenen oaren. En om tichter
by hüs to bliuwen, hwat sil dit alle-
gearre bitsjutte foar it plattelAn en de
boe rest An fan FryslAn.
Sa't men wit binne seis fan de sawn
bidriuwen hjirre, greidboersbidriuwen.
De spanning dy't der bistiet tusken de
arbeidsbihoefte en de arbeidskosten, is
al great. It tal arbeiders wurdt fan
jier ta jier lytser, men hat de great-
ste muoite om goede krêften op de
pleatsen to hAlden omt de süging nei
makliker en better bitelle wurk sterk
is. Is yn de yndustriële sektor sprake
fan tanimmende wolfeart, yn de LAn-
bou is dit oarsom. Boppedat leit de lAn-
bou stikken efter omt eardere minne ti-
den en minder-sosiale opfettingen din
gen bistean lieten, dy’t al lang opromme
wêze moatten hiene, mar nou as in swie-
re hypteek op de situaesje drukke.
Ik neam allinnich mar de arbeiders-
wenten en ek mannige buorkerjj, dy’t
lang net oan billike easken biantwur-
det. En nou komme dizze dingen oan
de horizon. En in greidbidriuw kin net
binne gean en set twa dagen de boel
stop. Der moat sawn dagen molken en
fuorre wurde mei alles hwat derby
komt. len fan beiden, de boerefeint en
kleuters, is de Sint Maartensviering
geen hoogtepunt meer.
Wjj willen er dan ook graag voof plei
ten, dat men een volgend jaar in een
zo spontaan mogelijk, maar toch enigs
zins georganiseerd verband, iets gaat
doen om de Bolswarder traditie te doen
handhaven.
In dit verband hopen we, dat het initia
tief, door de N. B. V. voor enkele jaren
genomen, die waardering krijgt, die het
o.i. verdient, dat zich enkele muzikan
ten spontaan beschikbaar zullen stellen,
dat er bgv. door de speeltuinvereniging
prijsjes zullen worden gegeven voor de
mooiste „eigen” lampion, dat er op de
scholen het Bolswarder Sint Maartens-
liedje wordt doorgenomen en zo moge-
lijk ook door de kleuterscholen iets in
deze geest wordt gedaan.
De Sint Maartenstraditie leeft in Bols
ward nog voldoende om deze, in goede
richting geleid, als spontane volksuiting
te handhaven en te bewaren.
Met het ontsteken van de feestverlich
ting van het stadhuis, hoe goed ook be
doeld, kan men niet toe en. tegen
baldadigheid, die het feest doet ontaar
den, moet, dunkt ons, streng worden
opgetreden. Dit laatste geldt ook ten
opzichte van de uitwassen, die het de
Oudejaarsnacht een nette burger onmo
gelijk maken zich rond de jaarwisseling
buiten te wagen.
Als men meent, dat het „Suntene Mar
ten” toch, ondanks het gebrek aan de
stimulans, zich wel zal handhaven, ver
gist men zich schromelijk.
Een paar jaar bijv., waarbij door slecht
weer de traditionele rondgang geheel
ónmogelijk zou zijn, zouden het spontane
feest reeds een gevoelige slag kunnen
toebrengen. Men vergete ook niet, dat
Bolsward veel „import” heeft en van
elders ingekomen bewoners kennen veel
al de Sint Maartenstraditie, die zich
slechts op enkele plaatsen in onze pro-
arbeider kriget ek dizze frjje dei of net.
Kriget hy him net, dan sil de jongerein
fan de arbeiders dit jit mear tsjin oan
skoarje om nei de boer to gean.
De dagen binne der dochs al langer en
de wurksumheden faken bütendoar yn
kjeld en wiette. It iene soe dan wêze.
dat hy safolle mear fortsjinne, dat hy
him dizze dingen treastgje wol. Mar
dan moat it lean stikken heger en hoe
wol soks komme. Kin de greidboer op
tsjin de yndustry mei it lean bieden?
Gjin minske dy’t it leaut. Mar dan
bliuwt der mar ien wei iepen en dat
is: de greidboersarbeiders krije ek har
fiif dagen.
Mar dan komt men dochs wol ta in
frjemde konklüzje: dan sil de boer op
Sneon en Snein dübeld wurk dwaen
moatte, hwant it wurk moat dien wur
de. Hoe tinkt men oer dizze gefolgen?
Mei de langere fakAnsje stiet it frjjwol
gelyk. Ek der sil yn it simmerskoft
foar de greidboer gjin oare ütwei wêze
as mei eigen krêften oanfolje hwat dan
weifalt, Ek it trêdde forskynsel fan de
ütwredde learplicht bringt him op nuod-
like paden. Meidat de mechanisaesje
langer folie mear handige as sterke
minsken freget kin de boer mei in jonge
fan 14-15 jier fakentiids hiel hwat üt
’e wei sette. Der wurdt yn mannich
gefal nou al tofolle fan sikke bazen
frege. Mar ek dy ütwei sil him ünt-
nomd wurde, liket üs ta.
Hoe komt de greidboer der dan foar
to stean It liket my net bést ta, hwant
de sosiale rjuchtfeardichheit yn in ge-
lykstelling fan leanen en arbeidersfoar-
waerden fan lAnbou en yndustry is jit
lang net birikt en liket hjoed fierder
fan üs óf as yn de fyftiger jierren.
Hjoed en moam komme dizze dingen
jit net, mar it sil wol tige nedich wêze.
dat regearing en folk de konsekwinsjes
fan de maetskiplike üntwikkeling goed
Onder eagen sjogge, ek foar it platte
lAn, oars gean wy Frankryk efternei.
tauratie van
Vught.
Drie maanden voor meineed. De taxi
chauffeur J. V, te Haarlem werd door
de Haarlemse rechtbank wegens mein
eed tot drie maanden gevangenisstraf
veroordeeld, de tijd, die hij in voorarrest
heeft doorgebracht. Hij had een valse
verklaring afgelegd, toen hij voor de
politierechter als getuige werd gehoord
in een der Schiphol-verduisteringsza-
zaken.
Automobilist krjjgt twee maanden. Tot
twee maanden gevangenisstraf en in
trekking van het rijbewijs, conform de
eis, veroordeelde de Haarlemse recht
bank de bouwkundige ir. F. W. M. v. d.
B. uit Heemstede, die onder invloed van
sterke drank achter het stuur van zijn
auto had gezeten en op de hoek van de
Herenweg en Adriaan Pauwlaan een mo
tor had aangereden. De motorrijder
werd zwaar gewond.
Droog Weesp. De raad van Weesp heeft
besloten in de toekomst geen drankver-
gunningen meer te verlenen voor het
deel van Weesp, gelegen aan de linker
zijde van de Vecht. Hieronder valt vrij
wel geheel Weesp. De caféhouders heb
ben zich daarop gewend tot de Bond van
Exploitanten van Hotels, Café's enz. en
deze bond heeft dezer dagen een be
zwaarschrift bij Ged. Staten ingediend.
Weesp komt op deze manier in de toe
komst droog te liggen, zo zegt de Bond.
De caféhouders z(jn ongerust en zien
de waarde van hun zaken dalen.
Te Wolsum brak op Vijfhuis een ern
stige brand uit bij de bakker aldaar. De
belendende percelen werden bewoond
door een arbeidersgezin en een weduwe.
De laatste had juist haar winterprovisie
aardappels en turf opgeslagen. Zij
raakte alles kwijt.
Wie helpt de ongelukkigen, de ramp
te boven te komen?
Philips-Drachten viert eerste lustrum.
De Philips-vestiging in Drachten, die
vijf jaar bestaat, is Donderdag uitge
breid met een nieuw gebouw voor ont-
wikkelingsafdelingen. In het bedrijf
waar thans 1460 arbeiders werken
worden droogscheerapparaten vervaar
digd.
6000ste schip in A’damse haven. Verge
leken met voorgaande jaren is het
scheepvaartverkeer op Amsterdam in
1955 belangrijk toegenomen. Vrijdag
morgen liep in IJmuiden als 6000ste
schip de Engelse Hamsphire-coast bin
nen. Vorig jaar kwam de 6000ste vijf
weken later binnen, n.l. op 14 Decem
ber.
Nog meer .voorlichters’ bij overheid?
Vanmiddag zal de Tweede Kamer de
eindstemming over de begroting van
Maatschappelijk Werk van minister mr
F. J. F. M. van Thiel kunnen houden.
De heer G. Ritmeester (wd) heeft
stemming gevraagd over de nieuwe be
grotingspost voor het bureau perszaken
van f 17.500. Zowel de vvd als de ar
en de ex-knpers hebben ernstige bezwa
ren geuit tegen deze nieuwste voorlich
tingsdienst, die rechtstreeks zal staan
onder de secretaris-generaal.
Door rat in neus gebeten. In Den Haag
is een man door een rat in het puntje
van zijn neus gebeten. De man werd
wakker van de pijn en merkte dat zijn
neus bloedde. Hij schonk er verder geen
aandacht aan, maar zag 's ochtends
dat er afdrukken van tanden in zijn
neus stonden. Hij vermoedde toen dat
hij gebeten was door een rat, omdat hij,
zowel als zijn vrouw, de laatste tijd ver
scheidene malen ratten in hun huis heb
ben zien lopen. De vloer van het huis
is verzakt, waardoor er openingen zijn
ontstaan tussen vloer en muren.
Restauratie van oude gebouwen. De mi
nister van O., K. en W. heeft een sub
sidie verleend voor de restauratie van
de Hervormde Kerk te Diever en de
toren van deze kerk. Voorts werd een
subsidie verleend voor het restaureren
van het raadhuis te Woudrichem. Ten
De voorzitter wil graag in besloten zit- slotte is een subsidie verleend voor res-
Te Bolsward richtte de N. V. tot af
schaffing van alc. dranken een nieuwe
zangvereniging op. Reeds gaven 19 da
mes en 18 heren, allen N. V.leden, zich
op.
Het bestuur is als volgt samengesteld:
F. Faber, voorz., W. Blauw, seer., J.
Couperus, perm. en de dames A. Moll
de Boer en A. Tolhuis.
Verzet van Ambonezen tegen keukeu-
bouw. Negen Ambonese gezinnen zijn
uit het Ambonezenwoonoord Vlissingen
(Havendorp) overgebracht naar het
woonoord Burghsluis op Schouwen, na
dat zjj zich hadden verzet tegen de bouw
van keukens, die het de bewoners van
het dorp mogelijk zal maken voor zich
zelf te zorgen.
Begin van uitvoering. In verband met
het plan tot afsluiting der zeegaten
worden daar, o.m. in het Haringvliet
en in de Oosterschelde
ten einde de golfslag
gaan.
Mevr. Westerling wil
Mevrouw Westerling, die na de verdwij
ning van haar echtgenoot, nog steeds
in Marssum woonde, heeft in Leeuwar
den een paspoort aangevraagd. Als reis
doel heeft zij opgegeven: „Familiebe
zoek in Turkije”.
Tingeltang op ’e fang
Nimmen op tsjin.
Nommele sliepers - jim krij jim sin.
as
in roas,
klokje dat swijt nachts, o, wêz net
mear boas.
Tingeltang - hearen tank
In wiis bislüt.
Nou kinn’ wy sliepe - it lést is üt.
PYT.
In het algemeen zou men de vraag kun
nen stellen of men uitingen van wat
men dan noemt folklore ongemoeid moet
laten of deze in zekere banen moet
trachten te> leiden.
Zuiver theoretisch gezien is men ge
neigd voor het eerste te kiezen.
Immers de uitingen van diverse vormen
van volksleven wortelen in de traditie
en zijn spontaan. Elke vorm van orga
nisatie moet wel afbreuk aan dit laat
ste doen en folklore zou geen echte folk
lore meer zijn, als van hogerhand werd
ingegrepen en ook hier werd „geordend”
In theorie, want de practijk heeft de
laatste jaren wel bewezen, dat in onze
moderne tijd de folklore zich niet zon
der meer weet te handhaven.
Dit jaar is er, voor zover ons bekend,
aan de Sint Maartensviering „niets ge
daan”. Er was geen georganiseerde op
tocht, er was geen muziek, er was
geen wedstrijd voor de mooiste zelfge
maakte lampion. Het resultaat was,
dat, ondanks het gunstige weer, er toch
de rechte stemming ontbrak.
Gedurende enkele ogenblikken was het
op het traditionele rondje Appelmarkt,
Marktplein, Marktstraat wel gezellig,
maar de deelname was toch niet zo
groot als andere jaren en de „optocht”
verliep ook te gauw. Wel heel weinig
eigengemaakte lampions bewezen dit
maal, dat de Sint Maartensviering al
dagen lang tevoren was voorbereid. De
„voorbereiding” ontaardde integendeel
reeds dagenlang in een onverantwoorde
lijke vuurtjestokerij door de jeugd en
wat er des avonds in de stad gebeurde,
had meer van een uitdaging van de
H. Hermandad dan een eerbetoon aan
de H. Martinus. Als deze ontwikkeling
zo doorgaat, zijn de goede dagen van
de Bolswarder Sint Maartensviering
spoedig geteld en is Bolsward weer een
traditie armer.
Overdreven vindt U?
Of dacht u misschien, dat een traditie
zich kan handhaven, waarvan de jeugd
behalve dat het er de zin niet van be
grijpt, ook de sfeer niet meer aanvoelt
als iets feestelijks. Ditmaal waren er
heel wat, die vroegtijdig en enigszins te
leurgesteld thuis kwamen, omdat „er
niets aan” was.
Vroeger was het Sint Maartsenrondje
een hoogtepunt in het kinderleven van
ons goede Bolsward. Iets essentueels,
dat er bij hoorde en dat men niet weg
kon denken. Maar de jeugd van tegen
woordig is in menig opzicht verwend.
Er zijn andere zaken, die de aandacht
vragen. Het aantal clubs, lessen, koren,
gymnastiekverenigingen, die in de
avonduren de aandacht vragen, zijn le
gio, om van de kinderfilms maar niet
te spreken. Heus, behalve dan voor de
Sliep sêft, myn boargers, toe slomje
nou swiet,
It klokje dat spilet oer ’t stedtsje syn
liet;
Tjingeltjang, liz jim wang
i Op ’t kjessen licht,
Sliep sêft, myn boargers, de eachjes
ticht.
dat it der fan komt. Hwant ek üt in
oare hoeke wol men dy kant üt.
De sport en de üntspanning, dy't sokke
wichtige faktoaren binne yn de mo
derne arbeidershüshAldings ik doel
hjir binammen op de greate stêdden en
yndustrygebieten freegje ek om it
frjje „weekend”. En hja fine stipe fan
in hiel oare kant. Hwant party lju is
it prinsipieel tige tsjin it sin, dat der
safolle dingen op Snein barre en faken
muoilik oars hAlden wurde kinne omt
de Sneontomiddei to koart is. Wy ken-
ne al de sport op Sneontomiddei en it
soe foar hiel hwat minsken in hele for-
lichting wêze as dizze dingen foar in
hiel great diel nei de Sneon forsetten
waerden.
IngelAn hat dit al jierren en de sport
is dêr net minder yn tel.
Ek mear eamstige dingen as gearkom-
sten en stüdzje-byienkomsten, langere
bistjürsforgearringen en foarmingsda-
gen krigen dan in bettere kAns. Hjir
fine mekoar hiel ütienrinnende ynstAn-
sjes en dat forsterket de driuw nei it
frije wike-ein.
In twadde ding, dat op üs öf komt, is
de langere fakAnsje. De iene wike sil
mei gauwens wol twa wike wurde, sa
wurdt algemien tocht, el< al giet it
dan net yn ien kear Mar fan tsien dagen
sil nei alle gedachten de twa wike wol
birikt wurde.
En de tredde wiziging leit nei alle ge
dachten yn in ütwreiding fan de lear
plicht. Al earder haw ik sein, dat men
yn departementale kringen earnstich
rekken hAIdt mei it forplichte njuggen-
de skoaljier en in oanpassing fan de
skoallen. Seis jier op de Legere skoalle
en jit trije jier forplicht op in oare
skoalle. Hoe't dizze twadde skoalle der
foar de ünderskate groepen learlingen
üt komt to sjen is jit yn biried, mar
der wurdt net mear oan twivele, dat
soks in kwesje is fan inkel ie jierren.
Al dizze dingen kin men yn it algemien
hiel hwat goeds fan sizze. It is grif
gjin ideael, dat de minske sa troch it
bannige wurk yn bislach nomd wurdt,
uit Nederland»
'i