„Dijkplicht en waterschappen aan
Frieslands westkust”
w
gil
studie over het ontstaan van
KRIS-KRAS door Nederland
Boeiende, maar „drege
Westergo’s IJsselmeerdijken
Ï-H
Fan de Martinytoer
Gouden filmpjes
üs hjoed p p
to sizzen 1
Miswaer yn üngetiid
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
DINSDAG 26 JUNI 1935
52e JAARGANG
No. 49
De Jong’s Nieuwsblad
Hoe mear gewin, hoe mear brek
MACCUM
ra
PYT.
fol-
4de week van juni 1906
si
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adresi
Marktstraat 15
Telefoon 451 Na 18.50 uur 505 of 555
(K 5157)
Ook bij Jellum-Boxum was een maai-
machine in het land.
Eervol ontslag aan de heer P. de Jong
als organist van de Doopsgezinde kerk.
FAN IT GOEDE NET TOFOLLE
MAR EK NET TO MIN
Sjoukje Dijkstra legde danstesten af.
Het 14 jarige Nederlandse kunstrijdster-
tje Sjoukje Dijkstra heeft de vorige
week in Engeland met succes haar twee
eerste danstesten afgelegd. Zij voldeed
aan d,e eisen van de eerste en tweede
graad en verwierf hiermede de bronzen
medaille.
fan oare fügels. Yn
ommets
as - en
der de
yn üs fan prikken
Driejarig meisje verongelukt. Het drie
jarig meisje M. S. uit Rotterdam viel
zondagmiddag op de Sophiakade te Rot
terdam van een fiets waar zij achterop
zat. Zij kwam met haar hoofd onder
een auto terecht en was op slag dood.
Autopedtocht naar oma strandde. Het
12-jarige zoontje van de familie S. uit
Roermond wilde per autoped een be
zoek brengen aan oma, die in Helmond
woont. De reis strandde echter te Ven-
ray, waar het knaapje de weg vroeg
aan een voorbijganger. Die vertrouwde
het kind niet en waarschuwde de politie.
Die ontfermde zich over de jongen, tot
papa zoonlief kwam halen. De reislus
tige was 4% uur weg geweest en had
45 kilometer afgelegd.
moord. De officier van Justitie, mr. J.
C. Donker, had de vorige week levens
lange gevangenisstraf geëist.
(Dizkear fsnwege fakïnsje fan
Tj .de J.) - - -
behalve dan een klein meisje, dat het
huis tijdig kon verlaten. Mevr. Wiebinga
was naar de tandarts en haar man was
op het land bezig.
Geen areaalheffing op aarappelen. Het
produktschap voor aardappelen heeft
meegedeeld, dat in verband met het tot
stand komen van de garantieregeling
voor aardappelen van oogst 1956 het be
stuur van het produktschap in overeen
stemming met het desbetreffende advies
van het landbouwschap besloten heeft
de in 1956 geteelde oppervlakte aardap
pelen niet met een areaalheffing te be
lasten.
Nederlands schip redt schipbreukelingen.
Het 2500 ton metende m.s. „Van Neck”
van de K.P.M. heeft zaterdag gemeld,
dat het op de rede van Toli-Toli (Noord-
Celebes) elf schipbreukelingen van een
omgeslagen Makasseerse prauw heeft
afgezet. De „Van Neck” heeft daarna
zijn reis naar Shanghai voortgezet.
Brandweer was weg, boerderij verbrandt
In de ouderwetse hoeve van de heer
A. van Meurs te Oosterhout in de Betu
we brak zaterdagmiddag - vermoede
lijk tengevolge van kortsluiting - brand
uit. De plaatselijke brandweer kwam
maar niet opdagen. Die nam in een an
dere plaats deel aan een brandweer-
concours.
Bols wards Nieuwsblad
gean fan dizze prachtige fügel. It sil net
yn syn foardiel wêze, dat troch de bettere
ig it lin aimeast droeger kom-
Tizzea, mar der wurdt wol gru-
w1.1. J- CA-2]
de trek nei it suden fakentiids dcl-
PBA6MBHr BBA» BB. KBarooAfAGB VAA «C SzrwAF/e KNOB vSOOBBCfNA O^K ZBBOOCKBN
HB/VAK KAOBBL or»T Sc/Jror VArt MB.T B*ABO CrBCBABAB ABOUAfOrAiC/AKN 9
BOOB -VABBTBN BA TO&-OAHGGH BINNKN -BUCK OAArOT ÜUZCKBt - HSOBBPtA BGyTBHBUCK, AKnO
(trrK VZZ Ht ZS3J
Advertentieprijs: 12 cent per tnm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductis
Ambonnezen naar Soekarno. Een aantal
Ambonnezen in Nederland wil naar
Bonn reizen om met president Soekarno
te spreken over terugkeer naar Indone
sië. In verband daarmee is de Ambon-
nese voorman uit Indonesië, De Queljoe,
kortgeleden al uit Djakarta naar West-
Duitsland gereisd waar de Indonesische
president op het ogenblik verblijft.
Wielrijdster overleden. Zaterdagmiddag
reed een bestelauto, bestuurd door C.
d. V. uit Pesse in de Kerkstraat te Hoo.
geveen achterop een wielrijdster, me
vrouw J. H.M. die onverwachts over
stak. Zij kwam te vallen en overleed ter
plaatse.
Voor moord op tante: 18 jaar. De
rechtbank te Zutphen heeft de 29-jarige
Apeldoornse boekhandelaar N. J. de J.,
die in de nacht van 26 op 27 juni 1955
in zijn woning te Apeldoorn zijn tante
uit Culemborg van het leven heeft be
roofd, veroordeeld tot een gevangenis
straf van 18 jaar met aftrek wegens
toestand te houden en om te voorko
men, dat de zeestroom de voet van de
dijk aantastte. Bezuiden Makkum aldus
de promovendus, zijn er echter in 1542
„bezijden de Makkumerztjl zeewaarts
geen hoofden” aanwezig. Later zijn blij
kens de bestekken wel herhaaldelijk
hoofden (kaden) toegepast. Het nieuwe
systeem vereiste hout, dat aangevoerd
moest worden.
Voor het hout gebruikte men „Deven-
terholt”, „inlands hout”, maar er werd
ook hout geïmporteerd: in de 19de eeuw
bijv, uit Bergen in Noorwegen.
In de perioden van de oorlogen in de
18e eeuw en in de Napoleontische tijd
was het praktisch onmogelijk aan het
goede hout te komen. De palen werden
(zo vertelt de schrijver verder in een
voetnoot) met rimmen en rongen (plan
ken en nagels) verbonden. Eigenlijk
vormt deze nieuwe vorm van zeewering
een nieuw element, dat consequenties
schept. Het Groot Arbitrament legt aan
de dijkgenoten dan ook niet het maken
bieden, die aansprakelijk worden ge
steld voor het onderhoud van de Frie
se zeedijk en verdere zeewering. Reeds
toen stond een dergelijk gebied (Won-
seradeels Zuider Zeedijken, waartoe de
meeste dorpen in Wonseradeel, benevens
de stad Bolsward behoorde, was er een
van) onder een dijkgraaf met gedepu
teerden. Elk van de bedoelde gebieden,
was belast met het „opmaken en het
onderhouden” van een stuk van de dijk.
Onder „opmaken” verstaat Mr. Dr.
Obreen het voor de dijk nodige grond
werk presteren, aarde los maken, nieu
we grond op de dijk brengen en daarbij
gebruik maken van zoden (de dijkvaart
werd wel „soodvaert” genoemd) dat wil
zeggen werk met de schop en spa,
dat de landman kent. De regeling voor
zag echter ook in de mogelijkheid om
het strand met behulp van hoofden en
palen te behouden. De aanwezigheid van
voorland, het strand, dat tussen de
dijk en de zee is gelegen, werd n.l. van
belang geacht om de dijk zelf in goede
Bij de politie te Sneek is aangifte ge
daan van een ergerlijke mishandeling
van een oude vrouw die in de late avond
geroepen werd bjj een ziekelijk kind. Na
dat ’t oudje binnen was getroond, wist
men haar duidelijk te maken, dat zij ’t
zieke wicht had „bitsjoend”.
Rembrandt: 100.000. De Rembrandtten-
toonstelling in het Rijksmuseum slaat
alle records. Vrijdagmiddag om kwart
over één - 35 dagen na de opening -
passeerde de 100.000ste bezoeker, de
heer B. Berger uit Den Haag, de con-
tróle. Hij kreeg een boek over Rem
brandt. De expositie is met een gemid
delde van bijna 3000 bezoekers per dag
de drukst bezochte, welke ooit in het
Rijksmuseum werd gehouden.
van de paalwerken als zodanig op, maar
het verlangt, wanneer dergelijke wer
ken nodig zijn, dat een geldelijke heffing
door dijkgenoten wordt bijeen gebracht
ter bestrijding van de beloning van de
heihazen, aan wie het wferk werd uitbe
steed. In later jaren werden wel stenen
op riet tussen twee rijen palen gestort
(z.g. kistwerk). Ook waren reeds van
oudsher het gebruik van wier op de dij
ken en het bekrammen met stro of riet
bekend.
Volgens de regeling van 1533 moest in
Wonseradeel door onderlinge overeen
stemming elk dorp zijn vaste plaats aan
de dijk ontvangen, maar uiteindelijk zou
de overheid de plaatsing (waarvan bo
ven afgedrukt kaart-fragment een ge
deelte laat zien) tot stand brengen.
Bij de kaart hoort een lijst, die elk dijk
vak uitdrukt in roeden van 12 voet
4.7 meter). Op ons kaartgedeelte is dit
(van rechts naar links) Longerhouw 16
r(oede) 4 v(oet), Wons 68 r„ Schettens
10 r„ Witmarsum 27 r„ 5 v., Arum (tot
op een half roede na aan de kleine Zijl)
22 r„ 6 v., Oldeclooster (tot aan de le
steen der Vijf Deelen) 13 r. Het gedeelte
tussen de dijkvakken van Arum en Ol
declooster, waarin de letters O. A. V.
D, P. moeten worden onderhouden door
,de P(rovincie) De V(ijf) D(elen) enz.
In de lijst valt het verschil in de lengte
tussen de dijkvakken wel sterk op.
Als voorbeelden noemen we nog (niet
op de kaart zichtbaar, dus verder op
naar de Workumer kant gelegen, alles
afgerond in roeden) Hieslum 53, Greon-
terp 28, Dedgum 36, Parrega 116, Fer-
Ned. kamerleden uit Straatsburg terug
geroepen. Enige Nederlandse leden van
het Parlement der Europese gemeen
schap voor Kolen en Staal zijn donder
dag op verzoek van hun partijleiders
onverwachts naar Nederland terugge
keerd, hoewel de zitting van het Parle
ment nog niet geëindigd is. Tot hen be
horen de heer Korthals van de V.V.D.
en Dr. Marga Klompe van de K.V.P.
Het vertrek wordt in verband gebracht
met de politieke consultaties die thans
in Nederland gaande zijn met betrek
king tot de kabinetsformatie.
Woning afgebrand in Zwagermieden.
De woning van de heer S. Wiebinga in
de Zwagermieden onder Kollumerzwaag
is tot de grond toe afgebrand. Toen de
brand uitbrak was er niemand in huis,
Trein sleurt auto mee. Op de onbe
waakte spoorwegovergang te Emmen is
zondagmorgen een personenauto door
een trein uit de richting Coevorden ge
raakt en enkele meters meegesleurd.
De inzittenden, de Hengelose groenten
handelaar C. Hoiting met zijn vrouw en
E. S. d. J. zoontje werden slechts licht gewond,
iDe auto werd vernield.
Lijkje van pasgeboren kindje gevonden.
In de provinciale vaart ter hoogte van
Klein Vrijenbaan te Delft is zaterdag
het lijkje van een pasgeboren kind, van
het mannelijk geslacht drijvende ge
vonden. De politie heeft een onderzoek
ingesteld.
Waarin opgenomen: De Bolswatdsche Courant, Westergoo en
„Schil-banck”
Makkumer Waard,
merkwaardigerwijs
Toekomstmogelijkheid? Bij gebrek aan
een paard zette een boer zijn motorfiets
voor een wagen met hooi en reed zo
het vrachtje in de schuur.
Bromfietser gedood. Op de Rijksstraat-
weg Oldenzaal-Hengelo werd de 55-ja-
rige bromfietser A. J; t. B. uit Hengelo
bij het oversteken van deze weg zondag
middag door een motorrijwiel bestuurd
door de 32-jarige A. H. uit Weerselo,
gegrepen. De bromfietser werd ge
dood.
In het Rood Hert te Bolsward wordt
een vergadering belegd over de kwes
tie „tram of locaalspoor”.
Yn dizze moanne, nou’t de fügel wer op
aeijen sit, giet men hjirmei troch. Tank
sij de meiwurking fan alle bihearders fan
de briedkoloanjes yn üs lan, sil it moog-
lik wêze it tal fügels tonei hwat koart
to balden, ta bihald
wêzen is dizze bistridingsaksje i
neat oars as fügelbiskerming, lyk
dat is in hiel oar ünderwerp -
léste jierren rounom yn üs lan
yn it wurk steld wurde om de earrebarre
of eibert (ooievaar) foar ütstjerren to
bihoedzjen. Yn Nederlan wiene yn 1939
noch 300 biwenne earrebarrenêsten, mar
forline jier wiene der mar 63 mear fan
oer, in tal, dat eartiids allinne yn Frys-
lan foarkaem. It is net maklik to sizzen
hwat de oarsaken binne fan it efterüt-
gean fan dizze prachtige
yn syn foardiel wêze, dat
ófwettering it lin aimeast droeger kom
men is to ïizzea, mar der wurdt wol gru-
te, dat binammen yn Frankryk de fugel
op
sketten wurdt.
I. De noarttge hoer:
Hwat is ’t bidroefd wy ha binei
Net in healüre sinne.
It lukt al nei de langste dei,
’k Moat alle hea noch winne.
Fyftich pounsmiet leit oan it swé,
Dér bin ’k hwat mei oan ’t griemen,
’t Wurdt grif min kwaliteit, o né,
Ik kin der wol om skrieme.
Binaud dat it net better wol,
Dit sil him raer bisnije,
Myn skuorre komt neist mar heal fol,
't Wurdt al den deale lijen.
Wy sitte altyd mei de strop,
Wolfeart is mar sabeare.
Minsken, seur my net om ’e kop,
Ik kin niks mear forneare
II. De noftere boer:
’t Is spitich, ja, ’t giet net sa flot,
’t Wie f’line simmer better.
De üngetiid sit hwat op slot,
Us past gjin kjeld en wetter.
Hawar, der is neat oan to dwaen.
Wy kin der wol oer stinne,
Mar dat sil üs in bytsje jaen,
It bringt gjin strieltsje sinne.
Wy hawwe mei üs lyts forstan
En al üs skreppen, skaeijen,
It waer lokkich net yn ’e han,
Wy kinn’ de wyn net draeije.
Geduld moat alle dagen leard,
’t Wurdt dizkear ryklik let en
Miskien win wy forsüt re hea,
Mar ’t fé haldt grif wol fretten.
Wy ha altyd in fleurich sin,
Praet’ noait fan üngemakken,
Wy sjong’; „Hou er de moed
maar in”,
De loft krijt blauwe plakken!
Rolschaats-straten. In Tilburg zullen bij
toerbeurt bepaalde straten door het ge
meentebestuur worden aangewezen voor
het rolschaatsen. De commissie voor
strafzaken van de gemeente meent nl.
dat het niet juist is het rolschaatsen
in de stad te verbieden, ondahks de
klachten van vele inwoners wegens
overlast.
Us lan stiet bikend as ien fan de meast
fügelrike lannen fan Jeropa. Dit komt
net yn it léste plak hjirfandinne, dat wy
in bulte foar de fügels oer ha en yn
Fryslan is dat wol tige it gefal. Tink mar
oan de Fügelbiskermingswachten, dy’t
spontaen rounom oprjochte waerden doe t
de Ijipkes, de skriezen, tsjirken en oare
greidefügels ya gefaer rekken. Fügels
binne ntmmers net allinne nuttich, hja
jowe de minsken ek eet fan nocht en
wille.
Fügels sjocht men graech as
sünder fügels soe it mar in deade boel
wêze. Mar nou moat men fan it goede ek
wer net tofolle ha. Der komme yn üs
fauna nammers soarten fan fügels foar,
dy’t troch har natuerlike eigenskippen it
lykwicht yn de fügelwrald yn gefaer
bringe. Tsjin dizze fügelsoarten moat de
minske, hoe’t it him ek tsjin it boarst
stuitet yn it gewear komme.
As foarbyld fan sa’n fügel, dy’t der hwat
in to great tal oer en tofolle is, kinne
wy de greate sékobbe neame, de sulver-
miuw (Holl. Zilvermeeuw), ien fan de
moaiste en meast nysgjirrige soarten fan
séfügels, dy’t lykwols troch syn rófsuch-
tige aerd in bulte skea docht oan de fü-
Hwat hat Qabe Skroar
seis oergien waerd ta it forgiftigjen fan
folwoechsen fügels mei strychine. Dizze
bistriding die lykwols noch gjin fol-
dwaende fortuten en sa waerd der yn
1954 troch de „Commisie voor Fauta-
bescherming van de voorlopige natuur-
beschermingsraad” bisletten it tal fan de
fügel, dat doe grif al twa kea to great
wie, werom to bringen op likernóch
10.000 briedpearen, troch elk jier it tal
neikommelingen b.g. troch it skodzjen
fan de füle aeijen lytser to meitsjen. Un
der lieding fan de ófdieling Natürbisker-
ming fan it Staetsboskbihear is yn 1954
en 1955 dit plan foar in great part üt-
fierd.
tige aerd
gelstan.
Dizze fügelsoarten hat him hjir yn üs
lan yn de tritiger jierren ütwreide oan’t
120.000 eksemplaeren en dat is ryklik
genóch. Fügeldeskundigen hawwe nam
mers birekkene, dat dit ta’ - sil it forant-
wurde wêze - net heger wurde mei as
sa’n 40.000. It is dan ek in feit, dat it
to greate tal fan de sulvermiuwen net
sünder gefolgen bleaun is foar de fügel-
stan yn it algemien.
De fügel is in earste klas aeifretter en
ek jonge fügels is er slij nei. En dat net
allinne lytse fügeltsjes. Seis jonge berch-
einen, sterns, tsjirken, Ijippen binne foar
him net feilich.
As der neat tsjin de sulvermiuw dien
wurde soe, soe der fan de fügelstan by
üs kust lans net folie oerbliuwe op ’e
dür, dat is in ding dat wis is. Yn 1939
is men dan ek al oigoun mei in tsjinof-
fensief. Yn de broedkoloanjes fan de
greate sékobbe waerden gans aeijen üt-
helle, wylt op plakken, dêr’t de oer-
freonen en l han fan de fügel wol tige slim wie,
De raad van Bolsward verzoekt aan de
subsidie aan de N. T. M. de voor
waarde te verbinden de tramlijn Sneek-
Bolsward te veranderen in lokaalspoor,
wat hoogstens f 100.000 behoeft te kos
ten.
woude („Verwolde”) 143, Tjerkwerd
(„Tjerkwart”) 174, de Marning 37,
Schraard 95, Gaast 124, Piaam 60, Id-
segahuizum 89, Allingawier 126, Exmor-
ra 134, enz.
Merkwaardig dat we bijv, ook aantref
fen Cnossens met 16 en Nijeklooster met
9 roeden. Bolsward zelf staat slechts
voor 46 genoteerd. De schrijver noemt
het „bezwaarlijk de motivering van de
genoemde verhoudingsgetallen vast te
stellen”.
Het zij zo, ihteressant zijn ze zeker. En
zo is er veel meer te noemen, dat een
eigenaardig licht werpt op de geschie
denis van ons dijkwezen.
Voor historici en „sneupers” is het ge
noemde bij A. J. Osinga N.V. te Bols
ward voor het dijksbestuur uitgegeven
en gedrukte boekwerk dan ook om van
te smullen. Voor de leek is het echter
wel wat „dreech”.
Het is een gedegen studie, waarvan we
in dit artikel slechts iets vertelden van
een zeer klein onderdeel. Samen met
de publicatie van Dr. M. P. van Buij-
tenen en de archieven van de 4 water
schappen, waaruit „Westergo’s IJssel
meerdijken” resulteerde, is hier een ge
documenteerd en voor historici en
rechtsgeleerden uiterst belangrijk boek
werk van de pers gekomen.
Een woord van dank aan de dijksgede-
puteerden en de dijkgraaf, de heer H. R.
Kingma te Bolsward, die met het finan
cieren en bevorderen van deze uitgave
in de geschiedenis van onze zeedefensie
een waar monument hebben opgericht,
is hier zeker- op zijn plaats.
Dernjonken is by in ündersiik dat forline
jier troch it Steatsboskbihear dêrta balden
is, feststeld, dat üs lan net foldwaende
gaedlike nestgelegenheit foar de earre-
barren hat, mei it gefolch, dat hjir en
der tusken de eiberts in striid op libben
en dea levere waerd. Faker as ienkear
rekken dermei aeijen n soms seis jonge
fügels forlern. It is derom in goed ding,
dat der dizze maitiid yn üs lan, ü.o. mei
meiwurking fan de Nederlanske Forie-
ning foar fügelbiskerming, de earrebarre
nêsten opknapt binne, foar safier dy yn
forfal rekke wiene. Hjirmei is wol ien
an de oarsaken an it eterütgean fan de
fügels weinommen, mar it is fansels tige
de fraech, oft de earrebarre noch to réd
den is. Yn kontreijen dêr’t de fügel de
léste jierren net mear sjoen is, kin men
nésten bouwe, safolle as men wol, mar
it sil net folie jaen. Yn üs omkriten witte
wy b.g. gjin inkeld nést dat biwenne is.
Men kin fan it goede tofolle ha, lyk as
mei de sékobben, de eibert soene wy
dochs graech halde wolle. Forline wike
seagen wy noch ien parmantich tusken
de sweën troch stappen, earne tusken
Stienwyk en Meppel. In prachtich ge-
sicht wie it, krekt in deftige aide hear.
Mar hoefolle bern soene der wêze, dy’t
de earrebarre allinne mar kinne fan it
teltsje of üt in ferske?
En sa is it skielik ek mei it sweltsje, as
wy der net meielkoar noed foar stean.
Tink der om, der mei gjin inkeld nestke
üthelle wurde. Better hwat oerlêst dan
skielik gjin inkeld sweltsje mear.
Nevenstaande tekening is
Wel een der oudste en te
vens een der meest merk
waardigste van de „vlecke
Maccum”. Het betreft, om
precies te zijn, een frag
ment naar „De vertooninge
Van de situatie ende ver-
deeling der zeedijcken van
Wonseradeel opt suydt van
Maccum met d’aengelegene
dorpen”, zoals deze is opge
nomen in het door Mr. Dr.
H. T. Obreen geschreven
proefschrift over de Dijk
plicht en waterschappen
aan Frieslands westkust.
Op de voorgrond zien wij de
de huidige
waar
ook
reeds een 300 jaar geleden
■(de tekening stamt van
1659) schapen, koeien en
paarden graasden, die men
hoewel ze erg primitief
zijn getekend toch duide
lijk kan onderscheiden. De
Schil-banck (Schil schel
pen, vergelijk nog heden
ten dage bestaande straat-
aanduidingen als Skilwyk,
Sküjkaimpen Skilpaed en
’t Skil) was, zoals duidelijk
viel te onderscheiden, des
tijds niet met de vaste wal
Verbonden. De dieren die er
graasden, zullen dan ook
wel per praam in veiligheid
moeten zijn gebracht. De
bank had geen beveiliging
van kaden en wallen en,
dit vergete men niet, stond
bloot aan vloed- en ebgetij.
Bekijken we de tekening nader, dan zien
we een niet onbeduidende vloot van
zeilschepen, waaronder twee- en zelfs
driemasters voor de Makkumer ha
ven. De plaats zelf is zeer primitief ge
tekend, maar duidelijk zien we de be
bouwing aan de Zijlroede waaraan op
het einde de vele kalkovens, die ver
vaarlijk roken.
Toch gaat het in deze tekening niet
om deze dingen, hoe interessant ze op
zich zelf ook zijn en op hoe een onge
zochte wijze ze ons iets vertellen uit
de tijd van drie eeuwen geleden.
Het gaat over wat de bovengenoemde
titel reeds aangeeft om de „verdeeling
der zeedycken van Wonseradeel opt
suydt van Maccum”.
Zo zien wij achtereenvolgens de dijk
vakken van Oldeclooster (Hartwerd),
Arum, Witmaersum, Schettens, Wons
en Longerhouw. Zoals gezegd is dit
slechts een fragment van de kaart. Deze
loopt van Makkum tot het Workumer-
hek.
Het verdelen van de dijk in vakken is
een uitvloeisel van het bekende Groot
Arbitrament, een regeling van het dijk
wezen aan Frieslands Westkust, date
rende uit 1533. In dit stuk, dat afkwam
onder George Schenck de Friese stad
houder van Karel V, worden Westergo
en Zevenwouden verdeeld in vier ge-
O
3 '34
