KRIS-KRAS door Nederland
FRANSE COTE D’AZUR STEEDS MEER
IN TREK
üs hjoed p p
to sizzen 1
Fan de Martinytoer
Gouden filmpjes
Wie niet naar liet buitenland gaat
telt niet meer mee
Tsjommer toer
128 doden
bij vliegongeluk
Hoe genoeglijk
Hwat hat Qabe Skroar
52e JAARGANG
DINSDAG 3 JULI 195$
No. 51
J S.
I
I
1
I
I
I
I
Hü was tóch alleen geweest. Het komt
meer voor, dat de politie een inbreker
niet gelooft. Een 25-jarige Rotterdam
mer die een gebroken pols had, beweer
de zonder hulp in een textielfabriek te
hebben ingebroken. Klim er dan nog
eens in, zei de politie. De man deed het
ditmaal onder toezicht. Toen geloof
de de politie hem.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
sH
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
VAKANTIE-ARTIKEL
Monte
Carlo
1ste week juli 1906
SOE DIT HJIR NET KINNE
Spannum.
Nico Carstens.
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adreat
Marktstraat 13
Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335
’(K 5157)
met
was
de
een
zaam maar zeker tot ruïnes vervallen,
of dat zij in stand gehouden worden als
eenvoudige aantrekkelijkheid voor het
toerisme en al hun oorspronkelijkheid
verliezen.
nog door de politie werd ingerekend. De
80-jarige man had het slot geforceerd
en uit de keet dertig kilo bladlood ont
vreemd. Een deel daarvan had hij al
verkocht. De rest was in zijn tuin be
graven.
Hoofdstad had de meeste overnachtin
gen. Nog steeds neemt Amsterdam het
leeuwendeel voor zijn rekening van bui
tenlanders, die in Nederland overnach
ten. De hoofdstad boekte in het eerste
kwartaal van 1956 42 procent van het
totaalaantal slapers, tegen Rotterdam
17, Den Haag 15, Utrecht 2 en overig
Nederland 24 procent, het aantal in ho
tels aangekomen gasten 121.000, voor
wie 299.000 overnachtingen werden ge-
Mr. Jonkman blijft Senaatspresident. Bij
Kon. Besluit is mr. J. A. Jonkman her
benoemd tot voorzitter van de Eerste
Kamer. Als zodanig zal hij dinsdag de
verenigde vergadering van de Staten-
Generaal, welke in buitengewone zitting
met de
met de
tot een
It moat in goede prater wêze,
dy’t it in swijer forbetterje sil.
Bols wards Nieuwsblad
Tsjom syn hege toer lükt krom,
Dy moat wol nedich makke.
Oars dan wipt dy toer straks om
En dat soe raer ütpakke.
Krak, krak, it wtirdt al fornemm’,
Help gau, de toer moat makke!
De tijd, dat men een vakantie in Gaasterland of het verre Appelscha
als een gebeurtenis van de eerste orde onderging, ligt nog niet
zo heel ver achter ons. Maar we leven snel. Friesland was voor
velen spoedig niet meer mooi genoeg en men trok naar Schoorl,
Kamperduin en de Veluwe. Ook dat werd gewoon en het behoort
tegenwoordig tot de bon ton in de vakantie minstens een buiten
landse reis te maken.
Het is weer zover. De vakanties staan op het punt voorgoed los
te breken. En de krant, die de spiegel van het leven wil zijn, mag
ter afwisseling van de meer gedegen stof ook wel eens met een
Ditmaal over de onvol-
gedachten mee?
wat luchtiger „vakantie-artikel” komen,
prezen Franse Cote d’Azur. Reist U in
Naastenliefde in de dierenwereld. Het
hondje van de heer Stolze op de Baak-
woning in Naaldwijk is een bijzonder
moederlijk dier. Het heeft zich ontfermd
over een nest met 6 jonge konijntjes.
Als het etenstijd is voor de konijntjes
wandelt de hond in de richting van het
hok, gaat er binnen en vlijt zich voor
zichtig op het konijnennest. De konijn
tjes schijnen de voeding van hun pleeg
moeder zeer te waarderen.
Ged. Staten willen ópschieten
sluizen te Harlingen. Nu het
gemeente Harlingen weer niet
bruikbare vorm van medewerking in
zake het sassenplan is kunnen komen,
aldus Ged. Staten, stelt dit college voor,
dat de provincie onverwijld maatregelen
treft om in Harlingen een nieuwe keer
sluis te bouwen ter vervanging van de
beide onbetrouwbare sassen. Zij vragen
de Prov. Staten machtiging om alle
maatregelen daartoe te nemen, onteige
ning inbegrepen.
Tsjom syn hege toer lükt krom
’t Bin der lyntsjesnijers,
Yn Aldeboarn der sein’ hja: „kom,
Us toer moat ek fornije.
Wy meitsje 'm heger noch as Tsjom!”
Mar dat woe Tsjom net lije.
Twee Amerikaanse passagiersvliegtui
gen, een Constellation van de „Trans
World Airlines” en een DC 7 van de
„United Airlines” zijn in de Grand Can.
yon (Arizona) neergestort, na met el
kaar in botsing te zijn gekomen. Bij
de ramp, de grootste in de geschiede
nis van de burgerluchtvaart, kwamen
alle inzittenden, 128 mensen, om het
leven.
De beide toestellen kwamen terecht op
twee van de meest ontoegankelijke pie
ken in het oostelijk deel van deGrand
Canyon, een van de mooiste Amerikaan
se natuurmonumenten. De wrakstukken
werden over een oppervlakte van 300
meter verspreid.
Door de slechte weersomstandigheden
duurde het geruime» tijd voor helicopters
met reddingsploegen aan boord, de
plaats van de ramp konden bereiken,
en toen het eerste toestel eindelijk kans
zag te landen, konden de redders bij
geen van beide wrakken nog enig teken
van leven bespeuren.
Beide toestellen waren vrijdagnacht laat
met een tijdsverschil van drie minuten
uit Los Angeles vertrokken. De Con
stellation met 64 passagiers en een be
manning van zes koppen naar Kansas
City en de DC 7 met 53 passagiers en
vijf bemanningsleden naar Chicago.
Boven de Grand Canyon was het weer
buitengewoon slecht. De DC 7 vloog op
7000 meter hoogte, welke het toestel
was voorgeschreven. De» Constellation
moest lager vliegen, doch werd waar
schijnlijk door onweersbuien gedwongen
hoger te gaan. Op 7000 meter kwam de
fatale botsing.
bijeen komt, in het gebouw van de
Tweede Kamer presideren.
Amerikaanse schenking van 350 duizend
dollar. Lewis L. Strauss, voorzitter van
de commissie voor atoomenergie van de
Ver. Staten, heeft medegedeeld, dat de
regering van de V.S. 350.000 dollar zal
bijdragen in de kosten van een in Ne
derland op te richten experimentele
kernreactor. Bij het reactor-centrum Ne
derland bestaan plannen voor de bouw
van een dergelijke reactor.
De grote ommekeer. Het dagelijks be
stuur van de communistische partij
afd. Nederland besloot, in september
een vervroegd congres te houden. De
Stalin-ommekeer zal op het programma
staan. Partij-secretaris Paul de Groot,
heeft daar al een en ander over ge
zegd.
Geen „Burger”-actie. De vliegers bij de
K.L.M. hebben het besluit genomen de
actie in burgerkleding dienst te doen
inplaats van in uniform, niet te voeren.
Er zal doodgewoon worden doorgegaan
met de loononderhandelingen in uni
form.
Parijs daargelaten, kan in Frankrijk
Wellicht geen plek zich in een reputatie
verheugen, die te vergelijken is met die
Van de Cóte d’Azur. Deze waardering is
reeds meer dan een eeuw oud en heeft
dus al een eigen geschiedenis.
Reeds ten tijde van het herstel van het
koningschap werd deze streek veelvul
dig bezocht door vreemdelingen om er
de winter door te brengen en wel in het
bijzonder door de Engelsen. Zij waren
het die in de jaren 1822—1824 te Nice,
dat toen afgestaan was aan het konink
rijk Sardinië, de Promenade des Anglais
deden ontstaan, één der mooiste ter we
reld.
De herinnering aan dit verleden wordt
ons levendig gehouden door een marme
ren plaat, die aangebracht is op een
stevige toren, overblijfsel van een ver
woest ridderslot op de helling van een
rotsachtige uitloper, die boven de stad
Uitsteekt. De inscriptie vermeldt, dat in
1831 Berlioz er zijn toevlucht heeft ge
zocht om de Ouverture van „Roi Lear”
te componeren.
Hoog boven de zee woonde hij met een
prachtig uitzicht over de daken van de
nauwe straatjes, die nu maar een klein
deel van de grote stad vormen, die de
hoofdstad van de Alpes-Maritimes is.
Eigenlijk was de Cóte d’Azur er nog
niet, d. w. z. ze was nog in „de mode”.
En het zou het gehele tweede keizerrijk
duren, alvorens de hogere kringen,
aangemoedigd door enthousiaste schrij
vers als Alphonse Karr, de smaak te
pakken kregen van deze heuvelachtige
oever met zijn heldere en diepe inham
men tusen de met pijnbomen bedekte
heuvelen, met zijn azuren hemel, zijn
zacht en zonnig klimaat, zijn blauwe en
vredige stromen, bloemenvelden en si
naasappelenbomen.
In deze tijd werd de kleine vlakte, die
Zich uistrekt ten westen van het oude
Nice tot aan de monding van de Paillou
als het ware bezaaid met huizen, waar
van de een al luxueuzer was dan de
ander, die gebouwd werden langs de pa
radijsachtige Baie des Anges. Tuinen en
parken werden aangelegd, waar palmen,
mimosa, cactussen en nog honderden
exotische planten weelderig groeiden en
bloeiden. In stijl Napoleon III werden
toen talloze zomerverblijven en villa’s
gebouwd. Dit was de periode der ruime
Vertrekken, waarvan de vloeren met
marmeren tegels bedekt werden, terwijl
de plafonds beschilderd werden als voor
jaarshemels met vliegende vogels en
met bloemen begroeide balkons.
Ook was dit de tijd van de rijtoeren te
paard langs het strand of op een muil
ezel in het naburig gebergte in een ele
gant gezelschap van kleine parasollen
en crinolines. Nice kwam toen ook tot
boekt. Dit betekent een verhoging met
11 procent vergeleken bij 1955.
Kon. familie bij „Xerxes”. Koningin
Juliana, prins Bernhard en prinses Bea
trix zullen waarschijnlijk vandaag op
het concours hippique terrein te Utrecht
de galavoorstelling bijwonen van het
openluchtspel „Xerxes”.
Voorkeur op stembiljet. Wat het bij de
recente Kamerverkiezingen op zich ver
enigen van voorkeurstemmen betreft,
blijkt, volgens de in de Staatscourant
gepubliceerde gegevens, een vrouw de
kampioene te zijn. Het is de VVD-afge-
vaardigde mevr. A. Fortanierde Wit
die 12.585 stemmen kreeg. Het hoogste
aantal voorkeursstemmen bij de manne
lijke kandidaten kreeg prof. mr. P. S.
Gerbrandy, namelijk 9604, waarvan 1999
in Den Haag.
Mislukt experiment. De N.V. „De twaalf
Provinciën” werd failliet verklaard. Dit
betekent het einde van het Rotterdam
se experiment in één gebouw een aan
tal verschillende winkels onder te bren
gen. Er zijn nu plannen om van het ge
bouw een hotel te maken.
Minister Algera „schoot te kort”. Mi
nister Algera is vrijdagmiddag bij de
officiële opening van het nieuwe deel
MoergestelOirschot van rijksweg 63,
dat aansluit op de weg Tilburg—Moer
gestel, bewust een „tekort schietende
gastheer” geweest, zoals hij zei Hij
bood de genodigden, onder wie zich de
Commissaris van de Koningin, prof. dr.
J. de Quay, en generaal J. Warringa
bevonden, geen spirituele dronk aan.
„Het openen van deze weg moet in
het teken staan van de woorden: „Bij
snelverkeer geen alcohol,” zei de minis
ter. Het werd thee.
moai ding wêze as al dizze dingen ris
safier komme koene om yn in weardich
en geryflik modern gebou in mienskip-
like hüsfêsting to finen,sadat wy hjir
ek mei in gefoel fan greatskens wize
koene op üs Lanbouhüs. Hwat in geriif
en gemak foar de funksionarissen, dy’t
alleman daliks bymekoar hiene en hwat
it swierste waecht, hwat in geriif fnar
de nije fémerk yn Ljouwert. Dat sil
modern en great wurde, sa’t men seit.
Soene de boeren en de konsulinten en
de bistjüren net ris ütsjen nei de moog-
likheit om net fier fan dizze fémerk in
plak to sykjen foar in weardich en mo
dern gebou foar de Lanbou?
Hwant it peil fan de Fryske Lanbou
en de fokkerij hjirre is wol sadanich dat
soks alhiel forantwurde is. FryslAn koe
ek yn dit opsicht hwat prestearje, der
sitte hjir krêftige en kapitaelsterke li-
chems genöch en d,e oerheit soe foai’
sa’n sintrale ek each genóch ha, wolle
wy ha. Hwa nimt it initiatyf ris foar in
weardich Frysk Lanbouhüs yn Ljou
wert? Hwa forlost üs fan de boel en
de byboel, dy’t it nou linkelytsen yn
Ljouwert wurden is? Hwa makket in
ein oan it tiidforlies, de argewaesje en
it ünder peil stean fan de lanbou op
dit gebiet Hwa jowt ek can de bisikers
üt eigen lan en de hünderten bütenian-
ners in representaesje fan de Fryske
boerestan, dy’t yn oerienstimming is
mei it plak, dat hja yn de wiald yn-
nimt. Men moat fan oaren leare wolle.
Arnhim en Roermond ha my sjen lif
ten hwat kin. Soe Ljouwert en Fryslan
dat net kinne? Neist de Frico en it Bi-
driuwslaboratorium, nei it Stamboek-
hüs en de Suvelbank heart in weardich
monumentael en praktysk ynrjuchte
LAnbouhüs to kommen. Sa’t it nou is,
is ünder Frysk agrarysk peil.
Tj. de J.
Yn de hope fierder nei it suden de
sinne to finen, wiene wy in deimannich
êfsakke nei it lan fan Saksen en Fran
ken. Mar op in inkeld blinkje nei wie
de simmerkening dér ek likemin to
sjen.
Rounom barnden de elektryske kachel-
tsjes om in bytsje geselligens to brin-
gen yn de tsjustere kalde simmer fan
’56. Yn Vaals en Valkenburg toerden
de bussen mei bisleine ruten troch damp
en dize en fakentiids koe men de hich-
ten net iens sjen.
Né, it waer wie der gjin spoen better
en de üngetiid like sümber en hjerstich.
Mar der is altyd wol hwat to sjen en
to merkbiten en sa trof ik it yn Roer
mond, hwer’t in jubileum fierd waerdjseal foar greatere gearkomsten,
Tekort aan flessen. De glasindustrie kan
op het ogenblik de aanmaak van limo-
nadeflessen niet aan. De orders van de
fabrikanten zijn onverwacht groot ge
worden. Op langere termijn komt dat
wel weer in orde.
50-jarig bestaan van de bewaarschool
van het St. Anthony Gasthuis. Deze be
waarschool verrees op de plaats van het
Hoog- of Jongemahuis, dat in 1840 af
gebroken werd. In 1854 werd een ge
deelte van de vrijkomende grond door
het gasthuis aangekocht. Op 31 jan.
1855 werd de bouw van de bewaarschool
aanbesteed. Het werk werd gegund aan
een timmerman uit Groningen voor
f6549.—. Het gebouw werd 8 juli 1856
plechtig ingewijd. Een paar linden stam
men nog uit de slottuin. Op de kronings-
dag van Koningin Juliana is nog een
derde linde geplant. Er werd een feest
lied gezongen op de wijze van Piet Hein.
„Weet je wie het druk hadden, vijftig
jaar geleden De timmerlieden van
Bolsward Ze bouwden van hout en van
kalk en steen Een school voor de klei
nen heel hard, Hoezee, hoezee! Komt
zingt nu met ons mee Op deze dag
van ’t feest (bis), Die wordt gevierd
met opgewekte geest (bis).
bloei, terwijl
bouw van zijn Casino bezig
gouden stad te worden, dank zij zijn
speelzalen en Cannes, beschermd door
de Kanselier van Engeland, lord Brou-
ghane, zich voorbij de wijk du Suquet
begon uit te strekken.
Tot aan het einde der 19e eeuw behiel
den de badplaatsen van de Zuidkust een
voornaam karakter. Het beeld werd
daarna gevoelig gewijzigd door de gere
gelde dienst van de electrisChe tram,
die de oever volgde.
Dit werd de eerste stap naar de demo
cratisering van een streek, waarvan de
bekorting tot op dat ogenbik bewaard
was gebleven voor hen, die door de for
tuin begunstigd waren.
Vervolgens droegen tussen de beide we
reldoorlogen verschillende feiten er toe
bij, dat weer verandering in de vroegere
sfeer kwam. In de eerste plaats door de
wintersport, die de Cóte d’Azur van een
deel van haar vaste gasten beroofde.
Bijne tegelijkertijd bracht een opeen
volging van regenachtige zomers een
vooroordeel over de badplaatsen van het
noorden en westen en maakte dat velen
in hun grote vakantie liever naar het
zuiden trokken, waar zij misschien te
veel warmte, maar in ieder geval zeker
van mooi weer konden zijn.
Weldra zagen vele ménsen in dat het
beter was in de bergen het opwekkende
plezier dat sneeuw en zon bieden, te
gaan zoeken of aan zee heerlijk in lauw
water te baden en lui in de zon te. lig
gen, dan aan de Middellandse Zee een
winter door te brengen, waarvan het
zachte klimaat ook maar betrekkelijk
is en ’s zomers te gaan klappertanden
te Deauville of te Dinard.
De verandering werd zo radicaal, dat
vele hotels van de zuidkust, die in vroe
gere gidsen aangemerkt stonden met de
vermelding: gesloten van mei tot no
vember, nu juist deze maanden geopend
waren. Ten slotte werd de grote omme
keer bewerkstelligd door de betaalde
vakanties, de aanmoediging om aan de
kust te gaan bouwen, de snelle toename
van het aantal auto’s en bussen en in
plaats van de korte strook strand en
boulevard die van Menton tot Saint-
Raphaël liep en eertijds de magische
naam van „Cóte d’Azur” droeg, heeft
men deze eenvoudig verlengd tot in de
omgeving van Marseille, zonder zich om
de mistral te bekommeren, misschien
zelfs wel omdat deze in het slechte sei
zoen zo gevreesde wind, in de honds
dagen juist welkom is.
Stellig zouden noch Berlioz of Alphonse
Karr, noch Keizerin Eugénie of koningin
Victoria thans het vredige eden herken
nen waarvan zij de zo getrouwe gasten
waren. De Riviera, dicht bij de zee, is
niet meer dan een drukke weg, zo zeer
omzoomd door villa’s, dat hij nauwelijks
meer onderbroken wordt door een ope
ning bij bossen, inhammen of een open
stuk land. Wil men echt van de natuur
genieten, dan moet men zich enige kilo
meters van de oever verwijderen; en
zelfs daar verandert de bouwkoorts
voortdurend het aspect van het land-
schap. Deze verandering werkt volgens
twee stromingen. De ene, die gevolgd
wordt door de inheemsen, landbouwers,
fabrikanten en zakenlui getuigt van een
esthetische onverschilligheid, die sedert
de aardrijkskundige toevalligheden en
de kunstzinnige tradities hebben op
gehouden over de provinciale architec
tuur te heersen, heeft toegelaten dat zo
vele streken door haast gelijkvormige
bouwsels worden bedekt; de andere stro
ming doet bepaalde plaatsen profiteren
van de gunsten van de mode en is de
vrucht van de sinds lang geuite spijt
over het verdwijnen van de lokale kleur
en wordt geïnspireerd door de oude Pro-
vencaalse huizen; deze stroming be
waart hiervan de essentiële trekken in
een soort villa’s, die niet altijd even ge
lukkige voorbeelden zijn, doch niettemin
nuttig voor het behouden van het ka
rakter van de streek.
Deze oude stadjes nu, schijnen niet te
kunnen ontkomen aan één van de drie
bedreigingen, n.l. hetzij dat zij gemo
derniseerd worden ten koste van hun
aantrekkelijkheid en persoonlijkheid,
hetzij dat zij verlaten worden en lang-
Zwembad ontijdig gevuld. Een dragline,
waarmede voor de aanleg van een nieuw
zwembad te Amsterdam-West werd ge
werkt vernielde er een hoofdbuis van
de waterleiding. Een onverwachte, me
tershoog spuitende fontein was het ge
volg. Het duurde een uur, voordat de
waterleiding was afgesloten, hetgeen
niet behoeft te verwonderen, omdat men
ook niet wist, dat hier een hoofdbuis
was. Het toekomstige zwembad, liep half
vol. De schade kan aanzienlijk zijn, in
dien het beton van het bassin nog niet
voldoende was gehard.
Goede maatregel. Toeringcars, bestemd
voor schoolreisjes, worden tegenwoordig
door de Verkeersinspectie aan een
strenge keuring onderworpen. Men heeft
leergeld betaald. Zo werd te Rotterdam
zulk een bus afgekeurd en naar de ga
rage teruggezonden. De remmen deug
den niet en de banden waren versle
ten.
Waar is het rustig boerenleven
Door iedereen zo zeer benijd
Als romantisch steeds beschreven
Met die goede oude tijd?
Hooiers vaak uit vreemde oorden.
Kerels aan het werk gewend
Die zomers bij dit landschap hoorden
Wie heeft ze vroeger niet gekend?
Na de nachten zwoel en lauw
Zag men reeds de maaiersschimmen
’s Morgens in de vroege dauw
Als de zon begon te klimmen
Deden zij hun zijn reeds blijken
Al was hun woord nog kort en stug
Hoorde men hen zeisen strijken
Met gebogen kromme rug
Als de zon het hooi kwam drogen
Zo als midden op den dag
Werd er in de hand gespogen
Ging men dapper aan de slag.
Zag men hen de zwaden keren
Met z’n allen’ op een rij
Konden zo heel wat presteren
En een kwinkslag hoorde er bij
Al was’t toen alles ook geen deugd
Toch raakten wij er veel aan kwijt
Hoe meer zielen hoe meer vreugd
Was’t gezegde van die tijd
De romantiek gaat nu verloren
Al het oude ging voorbij
Rusteloosheid werd geboren
Machines in een lange rij
„Hoe genoeglijk rolt het leven
Des gerusten landman heen
Waar is nu de spreuk gebleven
Toen zelfs de mens machine scheen?
Dieseltrein in brand. Op de lijn Den
BoschOss is vrijdagavond een diesel
trein, kort na het vertrek uit Den Bosch
in brand geraakt. Het vuur ontstond
in het laatste deel van de motorwagen
en sloeg over naar een eerste klas
compartiment. Bij aankomst in Oss
sloegende vlammen reeds fel naar bui
ten. De nevel-tankwagen van de ge
meentelijke brandweer heeft geruime
tijd werk gehad om het vuur te blus
sen. Er hebben zich geen persoonlijke
ongelukken voorgedaan. De materiële
schade is aanzienlijk.
Half blind toch willen ryden. Een ge
meenteraadslid te Alkmaar had slechts
één oog. Om een rijbewijs te krijgen
had hij verklaard, de beschikking over
beide ogen te hebben. De rechtbank
veroordeelde de edelachtbare tot f 300
boete of 60 dagen hechtenis. Dit is ook
geen leugentje om bestwil meer.
„Oude rot” in ’t vak. Op een bouwwerk
te Tilburg is een inbraak ontdekt in
de directiekeet, welke gepleegd is door
een 80-jarige inbreker, die dezelfde dag
Bij Hollandia te Bolsward 2 kinderen
door de tram overreden. Te Kimswerd
werd eveneens een jongetje door de
tram gedood.
fan in proefbuorkerij yn it Lanbouhüs.
It hat gjin doel oer dizze saek hjir hwat
to fortellen, mar hwat my der wol op-
foel, wie it Lanbouhüs seis.
Wis, wy hawwe yn Ljouwert ek in Lan
bouhüs, mar ik sil my tonei wol wacht-
sje it minsken üt it suden wei sjen to
litten, hwant dan soene wy üs in moai
bytsje skamje.
It Lanbouhüs yn Roermond is in tref
lik gebou, dat as in reus boppe de oare
huzen ütstekt. Royael en kunstsinnich
oplutsen, is it in sieraed foar de stêd
en jowt it in klinkende demonstraesje
fan de greate bitsjutting, dy’t de Lan
bou hjirre, lyk as rounom foar lan en
sted hat. Dit Lanbouhüs kin bisjen leije
en seit oan eigen en frjemd, dat de
boerestan hjirre meitelt en wit hwat
hja ek uterlik oan de wrald to bieden
hat. Fan binnen wiene skilderingen en
byldhouwurken, branskildere glêzen,
romme vestiaires, toiletten, fytsebiwar-
plakken en om it gebou hinne flinke
parkearromte foar auto’s. Trije fordjip-
pings heech wiene tsientallen keamers
en kantoarromten, hwer’t neist de orga-
nisaesjes fan boeren en tünders alle
rykynstansjes har eigen fortrekken
hienen. De Lanbou- en Tünboukonsulint,
de Féteelt-, de Suvel-, de Kultuerkonsu-
lint, de man foar de hinnen, de bargen,
de plantesykten. De konsulint foar
groun- en pachtsaken, de konsulint foar
de jonge boeren, de dames foar it boe-
rinnewurk en it hüshaldünderwiis, de
lju fan de bidriuwsforsekering, it fé-
foerbureau, it boubureau, ja tofolle om
op to neamen.
Alle dingen, hwer’t de agrariër mei to
krijen hat, alle rykstsjinsten wiene hjir
op ien plak bymekoar brocht. Sykje
hoegde men net, yn it L&nbouhüs koe
men rounom foar torjochte. In dübele
yn
foarname styl ynrjochte, joech gelegen-
heit foar algemiene gearkomsten. Dizze
efficiency trof my tige omdat wy hjir
yn Ljouwert alle neidielen fan in oare
situaesje ünderfine. Hoefolle getóch en
geswalk hat de boer, dy’t freeds yn
Ljouwert syn boadskippen dwaen wol?
Fan de fémerk nei de Willemskaei nei
de van Swietenstrjitte, de Foarstreek,
de Skoalstrjitte, de Grinzer strjitwei en
gean mar troch. Freegje en sykje, op-
skilje en wachtsje, it is alle freeds wer
gelyk.
En elk fan dy ynstansjes en lichamen
hat in eigen gebou hjir of der yn Ljou
wert. Allegearre sitte hja mei it skjin-
meitsjen, de forwaerming en de kon-
sierge. It iene is kreas, it oare sjofel, it
tred.de is in hokkeboel en de measten
binne fierst to lyts. Fan styl en repre
sentaesje komt op dizze wize neat en as
de Suvelbank him net op in treflike
wize dit lot fan de lê.nbouynstellings
oanlutsen hie, koe men nearne in knap
plak fine foar stylfolle gearkomsten.
Misskien tinkt de lêzer, dat de oarsaek
leit yn it feit, dat yn Limboarch dit
safolle oars en better kin om’t hjir mar
ien lanboustansorganisaesje is en prak
tysk de hiele bifolking fan itselde gods-
tsjinstich en maetskiplik idé ütgiet. Ik
moat dat meistimme, mar dat forklear-
ret mar in lyts diel fan 'dit forskynsel.
Hwant neist de eigen sekretariaten bin
ne alle oare tsjinsten ek yn Fryslün
op dit terrein óf Ryksynstellings en dus
foar alleman gelyk, óf mienskiplike bi
stjüren, hwertroch ek wer alle» agrariërs
der gebrük fan meitsje en diel oan haw
we. En hwat soe der op tsjin wêze, dat
de sekretariaten fan Fr. Mij. en C. B.
T. B. en A. B. T. B. yn itselde gebou
sieten Hja binne dochs op mekoar oan-
wiisd en hawwe elkoarren hieltyd wer
nedich. Hwat soe it foar Fryslan in
