WERELDDIERENDAG
KRIS-KRAS door Nederland
STYLFOLLEIEPENING FAN „US GEBOU”
üs hjoed p
to sizzen •-
1
52e JAARGANG
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1956
No. 72
Fan de Martinytoer
X
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Slechts vijf van de
vijftig
1
Hwat hat Qabe Skroar
man gered
Gouden filmpjes
Veel is er reeds verbeterd, maar er ligt
nog een grote taak
I
Kr
De Jong’s Nieuwsblad
i'
steane,
T-j. de J.
Advertentieprijs: 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Abonnementsprijs f 1.60 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Het ned. oorlogsschip „Piet Hein” be
vindt zich in zinkende toestand.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat IJ
Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
„School voor scheppende handen”. Zeer
binnenkort zal in Hengelo een „School
voor scheppende handen”, een centrum
voor handenarbeid, die tot doel heeft
het stimuleren van het herontdekken
en ontwikkelen van eigen expressiemo
gelijkheden, worden geopend.
se taal in boekvorm in 1954 of 1955 ge
publiceerde roman toe te kennen aan
Anna Blaman voor haar roman „Op
leven en dood”.
Man tussen lift en liftkoker bekneld
geraakt. De 56-jarige arbeider H. Lom
men uit de Wildveldstraat te Venlo ge
raakte donderdag in de werkplaats van
de N.V. Van de Loo te Venlo bekneld
De grotere Kamers. Bij K.B. is thans
bepaald, dat het Centraal Stembureau
zaterdag 15 oktober de nieuwe leden
van de Tweede Kamer benoemd zal ver
klaren. Voor de uitgebreide Eerste Ka
mer zullen 11 oktober de verkiezingen
door de Provinciale Staten worden ge
houden. Zaterdag 3 november zal de
Tweede Kamer dan 150 leden tellen en
de Eerste Kamer 75. Dan kan het feest
eerst recht beginnen.
1945 haar honderdduizendste vraag ge
steld. Deze staat ergens verscholen in
haar achtste, lijvige, verslag over het
militaire beleid en de terugkeer naar
Nederlands-Indië, dat vandaag wordt
gepubliceerd. De 100.000ste vraag in de
enquête, die in november 1947 begon en
waarvan men de illusie koesterde, dat
zij „een paar jaar” zou duren, werd
gesteld door het Tweede Kamerlid lui-
tenant-kolonel b.'d. J. J. Fens. De ge
zamenlijke thans verschenen verslagen
beslaan 15000 pagina’s druks. Alleen
al voor het laatste verslag werden 208
getuigen gehoord.
Fabrieksbrand in Gouda. Waarschijnlijk
ten gevolge van kortsluiting is aan de
Turfmarkt te Gouda de aardewerkfa
briek van de firma Vergoed voor het
grootste deel uitgebrand. De brandweer
heeft enige uren werk gehad het vuur
te blussen. De schade bedraagt tiendui
zenden guldens.
Dy’t earm wurde wol,
moat goud meitsje.
J
Bolswards Nieuwsblat
tussen een lift en de liftkoker, aldus
het Parool. De man moest met behulp
van snijbranders worden bevrijd. Het
slachtoffer was zo ernstig gewond, dat
hij enkele uren na aankomst in het zie
kenhuis te Venlo overleed. De heer
Lommen raakte bekneld, toen een grote
ijzeren kist, die naar boven werd ge
bracht, in de lift ging schuiven.
Slechts vijf van de vijftig opvarenden
zijn tot nu toe gered, nadat op een van
Europa’s meest beruchte' zeewegen
ten zuiden der nabij de poolcirkel gele
gen Noorse Lofoten zaterdagavond
het 7238 ton metende Amerikaanse Li-
bertyschip Pelagia bij vliegende storm
in enkele ogenblikken is lekgestoten, in
tweeën gebroken en vergaan.
De Pelagia, kort daarvoor met een la
ding erts uit Narvik vertrokken, had
een bemanning van ongeveer vijftig man
aan boord. Het zoeken naar overige
overlevenden werd ’s avonds bij het val
len van de duisternis gestaakt.
De enige Nederlandse onderdaan onder
de bemanning, de Surinamer J. Buiten
dorp, bevond zich niet onder de gered
den, van wie drie de Amerikaanse en
tw'e de Griekse nationaliteit bezaten.
Toneelschool in Arnhem. De nieuwe to
neelschool te Arnhem zal met acht
docenten en 11 leerlingen op 15
september door burgemeester Matser
officieel worden geopend. Voor de afde
ling regie voor amateur-verenigingen,
zijn reeds 40 leerlingen ingeschreven.
Uit bradend vliegtuig geslingerd. Tot
ontzetting van de duizendkoppige me
nigte, die zaterdagmiddag het vlieg-
feest op Welschap bij Eindhoven bij
woonde, stortte een demonstrerende Ti
ger Moth (tweedekker) door ’t afslaan
van de motor, neer, boorde zich met
de neus in de grond, brak in tweeën en
ging binnen enkele seconden in vlam
men op. Tot zijn geluk werd de piloot,
de 40-jarige adjudant-vlieger-instruc-
teur Johannes van Tol van de M.L.D.,
afkomstig uit Rijen, uit het toestel ge
slingerd, zodat hij aan de dood ontsnap
te, aldus de Tel. De vlieger, die als no.
11 van het programma „crazy flying”
(vliegen zoals het niet moet) demon
streerde, kwam met het hoofd op de
grasmat terecht. Hij liep een hersen
schudding en enige schaafwonden op.
Utrechtse student dood aangetroffen.
Verkeersagenten van de Utrechtse po
litie hebben zaterdagmorgen 5 uur op
de zuidelijke rijbaan van de Catharijne-
brug het levenloze lichaam gevonden
van de 18-jarige J. K. uit Ernst, een
noviet van het Utrechtse studenten
corps. Zijn rijwiel lag zeven meter van
hem vandaan. K. had bij de val van
zijn fiets een schedelbasisfractuur opge
lopen, waaraan hij ter plaatse moet zijn
overleden.
Het totaal verlies aan mensenlevens bij
de typhoon te Honkong wordt geschat
op 10.000.
Het beschavingspeil van een volk wordt
niet alleen afgemeten naar de weten
schappelijke of artistieke prestaties of
de technische ontwikkeling van dit volk
doch ook en niet het minst naar
zijn morele opvattingen en zijn moreel
gedrag, daaronder ook begrepen de wij
ze waarop over dieren wordt gedacht en
waarop dieren worden behandeld.
dering, meastentiids is it geskreau en
gebalt, dat mei it wurd: ünbiskaefd
net to swart skildere is.
Hjir is de fieding net, mar de opfieding
wol tokoartsjitten. Dit is gjin boerestyl,
mar bolbjirkenheit en geastlike earmoe-
de. Ik sjoch net foarby, dat de lüdrop-
pers de oaren faeks meidimme en oer-
stimme, mar in bilangryk diel komt yn
manearen en fatsoen tokoart. En dit
tokoart kin men net oersljuchtsje mei
in dikke beurs of in great tal pouns-
mietten lén. Foar biskaving en Ontwik
keling moat yn mannich hüshalding net
de measte bilangstelling wêze, oars sce
ne sokke knapen har oars uterje.
It stiet foar my fêst, dat de earlike
striid foar maetskiplike gelykstelling
net woun wurdt as de persoanlike, de
minsklike gelykstelling, ünder de mjit-
te bliuwt.
Yn earder tiden hat de arbeidersbiwe-
ging de leuze fierd: „Troch eigen krêft
omheech”. Yn dat wurd sit in djippe
wierheit.
Earst de achting foar eigen stén en
persoan opkweke, dan sil dy fan oaren
ek folgje. Mannige boer en boerinne
sjocht it gelokkich seis wol yn, mar
hja kleije der allegearre oer, hoe swier
it is, dit yn de hem op to kweken, om
dat der noch safolle binne, dy’t in moai
keal bilangriker fine as in kreaze, fat-
soenlike jongfeint. Jit altyd is de wear-
dearring foar de geastlike eigenskippen
by in diel fan it boerefolk to swak en
wurde de materiële en lichamelike pres-
taesjes to heech set.
Doe’t ik fan’e wike in jonge ta de oar-
der róp oer syn heislik gebalt, sei er
laitsjend: „wy binne mar hokkelingen”.
En mei dat bluisterich wurd lei er in
woune iepen, dy’t mear kwea docht
oan de earlike boerestén, as tweintich
keamerleden goed meitsje kinne.
Elts, dy’t dêrta in ütnoeging krige hie,
tech woansdeitojoun nei dit „Us Gebou”
om de offisjele iepening by to wen-
jen: öffurdigen fan ünderskate forie-
nings en ynstansjes as earsten om dit
prachtige Herf. Forieningslokael to bi-
wünderjen.
It wie skraechwurk healwei achten doe’t
de gearkomste iepene waerd mei it
sjongen fan Ps. 150 1 en 3 mei bige-
lieding fan it Kr. Muzykkorps „Wilhel
mina". Nei’t Ds. de Bruin, dy’t de lie-
ding fan ’e gearkomste hie, in koart
diel üt ’e rede fan Salomo, dy’t er hald-
de by de iepening fan de Timpel en
hweryn er Gods Seine freget oer it
Godshüs, foarlêzen hie, róp er it wol
kom ta oan de hear Boargemaster Van
Hout, dy’t mei wethalder Pagels en de
gemeente-siktaris Tilkema de gemeente-
ried fortsjintwurdige, de öffurdigen fan
de forskillende forienings en de meiwur-
kers. Men sil it jin yntinke kinne, sa
sei Ds. de Bruin yn syn koart iepe-
ningswurd en ek billikje, dat de hearen
tsjerkfêlden en notabelen wol in bytsje
greatsk binne op dit gebou, en dat it
harren in freugde is, dit de tsjerke oan-
biede to kinnen. Hwant it mei wier
wêze, dat de geast it wichtlchste is,
dat men seis yn in skuorre op goede,
ja treflike wize byinoar wêze kin, foar
Lange jierren oanien stie der oan it Skil to Easterein in gebou,
dat yn ’e folksmüle bikend stie as de Aid Skoalle.
Nei’t it in jiermennich brükt wie om de Eastereiner bern de
earste stappen to learen op it glysterige paed fan ’e wittenskip,
trieken de skoalbern nei it nije gebou oan de mear eastlike kant
fan it Skil en waerd de Aid Skoalle it plak, dêr’t gearkomsten
fan alderhande forskaet halden waerden. Dit gebou nou is restau-
ynklaeid op de meast moderne wize en kin yn har
soarte munsterje ta fier yn ’e omkriten.
it sjongen, it spyljen en al it oare is
de omjowing en de entouraesje dêrfan
ek fan great bilang. Net maklik is it
soms om minsken by in foriening to
hélden, dat dan dit prachtige gebou in
stimuléns wêze mei om lid to bliuwen
en muzyk en sang trochgeand to bi-
oefenjen.
Dat wy hjir yn de takomst byinoar
Wêze meije mei freugde en it wurk dat
hjir dien wurde sil bloeije mei ek ta
opbou fan it leauwe yn Him, Dy’t to
prizigjen is: de Heare üs God.
Ds. de Bruin einge met de winsk, dat
it in moaije feestlike iepeningsgear-
komste wurde mocht en alsa in goed
bigjin.
Yn syn ynstallaesjerede bigoun pres.-
tsjerkféld Y. M. Sjaarda, mei tank to
bringen oan alle ynstellings en persoa-
nen, dy’t de forbou fan de Aid Skoalle
müglik makke en ütfierd hiene, en gie
hjirnei fierder mei der op to wizen, dat
oan dizze fornijing ek in kearsiede sit.
Koe it yn de Aid Skoalle wol hwat life,
hjir net, dit gebou moat perfoarst kreas
en kein bliuwe. Wie it sa, dat fan de
„Aid Skoalle” de hier net sa heech wie
en soms alhiel net bitelie hoegde to
wurden, mei ek brénje en ijocht foar
tsjerkelike forienings forgees, nou sil
it oars komme.
Nei in miene oprop om der allegearre
oan mei to wurkjen dit it net allinne
in sintrael, mar ek in goed en kreas
plak fan byinoar kommen bliuwe mocht
spriek er de winsk üt dat it gebou
tsjinje mocht ta „Nut van het Alge
meen”, sa’t it ienris to lézen stie yn
it rymke op ’e muorre fan in yn 1722
to Easterein boude doarpsherberge.
De hear Sjaarda forhelle, dat it yn-
rjochtsjen fan in modem forieningsge-
bou al wol 20 jier by de tsjerkfêlden
libbe hie.
Doe’t de skoalle oan ’e eastlike kant
fan it Skilplein leech kaem is der oer
tocht om dat gebou dêrfoar te ornear-
jen, mar de kosten dêrfan wiene to
heech. De forbou fan de Aid Skoalle
wie op ’t lést de wei wurden, doe’t
men troch grounzoaling mei de hear
Joh. Strikwerda de biskikking krige
oer in gaedliker hoeke groun hwertroch
in brede gong en in kreaze koken by it
élde skoallegebou oanboud wurde koe.
andert stéfêst: rendabel? dat is it hie-
le bidriuw ommers net! Mei oare wur
den waerd dêrre jit fêsthélden, dat it
boer-wêzen gjin saek wie fan in lea
nend birop, mar fan in soarte fan erf-
lik lot. Men wie boeresoan, dus men
Waerde boer. Net om’t dit it béste wie,
mar om’t men nou ienkear üt it boere-
laech fuortkaem en de famylje altyd
boer west wie. It wie, sa as de Ameri
kanen it sizze: gjin „job” mar in „art
of living”. Gjin birop mar in bipaeld
soart libben.
Graech wol men dizze minsken tajaen,
dat it boerelibben yn hiel Jerope mear
in soarte fan libben west hat, as it kie
zen fan in birop. Dêr sit ek nou jit ge-
nöch wierheit yn. It bliuwt wier, dat it
boerelibben bilangryk oars is as alle
oare biroppen, it liket yn dit opsicht
mear op it libben fan fiskers,, dy’t ek
lang in apart soarte fan minsken west
hawwe mei eigen libbensstyl en eigen
weardeskael. Ek nou noch is it teke
nend, dat gjin hünderste part fan de
Nederlénske jeugd, dy’t büten de buor-
kerij opbrocht is, it boerelibben as birop
kiest. Men wurdt wol timmerman of
krudenier, mar boer, dat is in hege üt-
sündering. Grif, it boerelibben freget
bysündere mentale en lichamelike eigen
skippen, dy’t meitsje, dat men op ’e
romte, fakentiids mei folie tokoarten
oan akkomodaesje, dochs alhiel op syn
plak is en net graech oars wol.
It boere-aerd is perfoarst nedich om
mei wille boer to wurden en to wêzen
en in gelikens libben sil it ek nea wur
de.
Mar dat seit net, dat de maetskiplike
posysje deründer hoecht to lijen. Hjir
yn Nederlén is men nou safier komd,
dat men als rjuchtline foar de maet
skiplike bileanning op de gelykstelling
oanhéldt en alhiel torjucht. Hwant der
is gjin inkelde reden to bitinken, dat
dit net sa wêze moat. De tsjinst fan
it boerebidriuw oan it algemiene wol-
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
Harlingen heeft plan voor de bouw van
600 woningen. Stedebouwkundige, ir. J.
J. M. Vegter van Leeuwarden heeft voor
Harlingen een uitbreidingsplan gepro
jecteerd voor een dorp met 600 wonin
gen. Dit dorp zal verrijzen ten oosten
van de Nieuwe Rondweg. Het dorp, dat
twee- tot drieduizend inwoners zal kun
nen huisvesten, zal modern en groot
van opzet zijn. Zo zijn er onder meer
bungalows, een marktplein en winkel
panden geprojecteerd. Bovendien zal ’n
nieuwe begraafplaats worden aange
legd.
Anna Blaman wint romanprys 1956.
B. en W. van Amsterdam hebben be
sloten de prijs van f 3000 voor een door
een Nederlands auteur in de Nederland-
zorgeloosheid en onnadenkendheid of
erger, van gruwelen, waarvan de kran
ten vanwege het schokkende der details
meestal geen melding kunnen maken
en waarvan het publiek dus groten
deels onkundig blijft.
Maar op een dag als 4 oktober is het
goed dat dit publiek er aan wordt her
innerd hoeveel misstanden, hoeveel tel
kens terugkerende uitingen van een
verkeerde houding tegenover het dier er
nog bestaan. En dan wordt hier nog
maar voornamelijk gedacht aan uitwas
sen en nog niet aan al die gevallen en
houdingen, waarin, zonder dat van een
uitgesproken wreedheid sprake is, toch,
bij meer meegevoel een aanzienlijke ver
betering mogelijk zou zijn.
De grenzen van het meegevoel, van het
geen men zich tegenover medemens en
dier veroorlooft en van hetgeen geoor
loofd wordt geacht, liggen bij de men
sen zeer verschillend. Toch kan men
zeggen dat het peil van hetgeen ge
oorloofd of tiodig wordt geacht ook in
de verhouding tot het dier, in het volks
bewustzijn in vele landen hoger ligt dan
enkele tientallen jaren geleden het ge
val was.
Dit toegenomen meegevoel en ook de
bemoeienis van Dierenbescherming be
perkt zich in vele gevallen nog tot de
huisdieren of tot dieren, die door de ge
middelde mens hetzij nuttig, hetzij sym
pathiek worden geacht.
En daarnaast staat de schaduwzijde van
de sterke toename van het jagen op en
het vangen van dieren als genot en de
zinloze vernietiging van in het wil le
vende diersoorten in vele delen der
wereld. Misschien mag men hopen, dat
op den duur een verwijding van in
zicht en van gevoel mogelijk is, die
zich betrekt op steeds meer soorten
mederschepselen.
Voor Dierenbescherming in ruime zin
genomen blijft nog een ruime opvoe
dende taak over en 4 oktober is een
goede gelegenheid te wijzen op het vele
dat nog nodig is naast hetgeen bereikt
is.
Het is altyd ietwat hachelijk om een
speciale dag aan een bepaalde gedachte
of streven te wijden. Licht kan het ge
voel ontstaan dat men door enige spe
ciale aandacht op die ene dag voor de
rest van het jaar van het probleem af
is. Maar waar de mens gauw in sleur
en onnadenkendheid vervalt, is het nu
eenmaal zo, dat velen een stimulans, een
bepaalde aanleiding nodig hebben om
op een vraagstuk dat zich steeds, het
gehele jaar door, voordoet, opmerkzaam
te worden of om er wat meer aandacht
dan gewoonlijk het geval is, aan te
geven.
Bestaat er dan nog zulk een probleem
van de verhouding van mens tot dier?
Is er, zo zal men misschien vragen,
door wetgeving, door toezicht vanwege
politie en andere officiële instanties,
door het werk van Dierenbescherming
niet reeds zoveel verbeterd, dat dit ex
tra aandacht vestigen op genoemde ver
houding eigenlijk nog wel nodig is?
Is wreedheid tegenover het dier niet
betrekkelijk zeldzaam geworden, zijn
We ook in dit opzicht niet zoveel be
schaafder en gevoeliger geworden ver
geleken bij vroeger, toen men zoveel
minder oog had voor het leed dat uit
een onnadenkende of onverschillige of
wrede houding tegenover ’t dier voort
vloeit
Het is ongetwijfeld zo, dat er veel is
Verbeterd, dat het gevoel voor hetgeen
Vermeden kan en moet worden in pijn
aanbrengen aan het dier, is toegenomen,
dat het inzicht in een betere behande
ling van het dier in bredere kringen
der bevolking, dank zij vooral de vele
inlichtende propaganda vanwege Die
renbescherming is doorgedrongen, dat
volksvermaken met dieren als slacht
offers zeer zijn afgenömen, althans in
enkele landen. Het is waar, dat ver
schillende persorganen in ons land voor
al in de laatste jaren zeer meewerken,
dat ook in kerkelijke kringen, die
vreemd genoeg zo lang zijn achter
gebleven in meegevoel voor het dier
het inzicht in wat ook hier moreel ge
drag nodig is begint te groeien en dat
er op scholen meer en meer propaganda
Voor dierenbescherming wordt gemaakt
en dat er vanwege de overheid meer
en meer preventief en straffend tegen
over uitwassen wordt opgetreden.
En een nieuwe Dierenwet, die door de
Tweede Kamer in behandeling is geno
men, zal, indien zij wordt aangenomen,
een verder middel vormen om die uit
wassen tegen te gaan.
Het heeft niet geholpen. In het toren
kamertje op het Binnenhof werd vrijdag
voor de kabinetsformateur een grote,
gewichtig uitziende enveloppe afgege
ven: Bij opening daarvan bleek er noch
een officieel staatsstuk, noch een nieuw
regeringsprogram in te zitten, doch een
reclamebiljet. De bekende slagzin „Met
melk meer mans” werd onder dit cou
vert de informateur door een onbekende
afzender als gratis advies aangebo
den.
OP ’E TWASPRONG
It sprekt wol fansels, dat wy okkerdeis
ek üs buorren oer de grins ris frege
hawwe nei de sosiale posysje fan it
boerefolk.
Hoe’t hja dêrre de dingen seagen, dy’t
wy hjir lénboupolityk neame en sa.
Wiene hja ek fan miening, dat de ge
lykstelling foar it agrrarysk en net-
agraryske bidriuw in saek wie fan
maetskiplike rjuchtfeardichheit? En üt
de anderten die wol bliken, dat der wol
de winsk libbe, dat it dy kant üt gean
soe, mar dat hja soks noch net as rea
liteit sjen doarsten.
Né, de boeren moasten harren derop
ynstelle, dat hja in eigen ekonomy fol-
gen, hja koene net tofolle nei oare
minsken sjen, hwant dêrmei koene hja
harren dochs net forgelykje. As wy by
dingen is pleatsebou en leanen fregen
oft soks wol rendabel wie, dan wie it
rearre en
En toch: wie, zoals dierenbeschermers
en de betrokken overheidsorganen, iets
nauwer met de praktijk op dit gbied
bekend is, weet, hoeveel wreedheden
er nog, deels uit onverschilligheid, deels
uit moedwil, soms door onkunde, wor
den bedreven, hoe gemakkelijk vele
mensen, waarvan ze trouw en aanhan
kelijkheid hebben ondervonden en waar
van ze zich, zonder gevoel, als waren
het dingen ontdoen en er zwerfdieren
van maken.
Als dierenbescherming wordt gecon
fronteerd met een dagelijkse lijst van
Let op de smaak. Het gemeentebestuur
van Tilburg stelde f 6250 beschikbaar
voor de Filmkring aldaar, ten einde de
filmsmaak van het publiek te verbete
ren. Het gezegde: over smaak valt niet
te twisten, schijnt dus niet op te gaan.
Ofschoon nee, twisten doen ze er
daar in Tilburg ook niet over. Het kost
alleen maar de gemeentelijke dubbel
tjes.
LTS-leerlingen bouweni een huis. De
leerlingen van de lagere technische
school te Surhuisterveen zullen binnen
kort beginnen met de bouw van een
nieuwe woning, die bestemd is voor de
concierge van de school. Het ontwerp
voor deze woning is gemaakt door de
directeur der school ,de heer A. M. van
Ginkel. Van departementszijde is tegen
dit plan geen bezwaar gemaakt, mede
ook omdat de bouw van dit huis een
onderdeel vormt van het leerplan.
Duitse industrie naar Roosendaal. Roo
sendaal, dat na de oorlog sterk indu
strialiseerde, krijgt er op het nieuwe
industrieterrein aan de Roosendaalse
Vliet weer een industrie bij. Ditmaal
is het de eerste uit Duitsland, namelijk
de „Rheinische Polstermöbelwerke” van
de firma Carl Hemmers uit Oberhausen.
De vestiging in Nederland vindt o.a.
plaats in verband met de hoge invoer
rechten, die voor complete meubels, bij
het importeren vanuit Duitsland, moe
ten worden betaald.
KLM-lijn op Keulen. Met ingang van
de winterdienst zal de KLM ook Keulen
in haar luchtnet opnemen. De openings-
vlucht van deze nieuwe lijn zal op 8
oktober worden gehouden.
Nog steeds werkloosheid in Achtkar-
spelen. Zelfs in deze tijd van hoogcon
junctuur zijn er in de Friese gemeente
Achtkarspelen nog 4 a 500 werklozen,
terwijl er na de oorlog reeds 1100 ar
beidskrachten in de industrie werden
opgenomen.
Reeds de 100.000ste vraag. De Parle
mentaire Enquêtecommissie heeft over
het regeringsbeleid in de jaren 1940 tot
Een regeringstelegram meldt, dat 22
september, de Bandoengse sterkten zijn
veroverd.
De beide vorsten met aanvoerders,
vrouwen en kinderen, ten getale van
400 zijn gesneuveld.
Wêzen is sa düdlik as in spegel, hok-
foar reden soe der dan wêze kinne om
dizze tsjinsten op in oare wize to for-
goedzjen as dy fan oare biroppen? En
dochs hat it ieuwen lang sa west, dat
der twa mjitten brükt waerden. En ek
nou yn üs tiid wol it gelikense rjucht
mar skraechwurk gestalte krije yn it
libben.
Neffens my is ien fan de bilangrykste
oarsaken hjirfan to finen yn it boere
folk seis. Hwant sa sterk as har oan-
spraken theoretysk steane, sa faei
wurdt it as men ris goed neigiet hoe’t
hja der seis oer tinke en foaral hoe’t
hja seis fakentiids hannelje of mei har
hannelje litte.
Dat bigjint al mei de bern. As dy nei
doarp of stedtsje gean, wurde hja fuort
pleage troch in soarte fan minderwear-
dichheitsgefoel. Hja hawwe ek noch
net faek fan it hiem êf west, hja bin
ne hwat bleu, hwat ünbileard en de
dryste jeugd fan oare komöf komt al
gau mei in pear rare wurden om de
nijkeap to bigroetsjen. Har eigen tael
wurdt, healwiis genöch, fan party bi-
gekke, har namme fan itselde en soms
har klean en ütris ek. Fan dizze dingen
leit de skuld greatendiels net by de
boerebifolking. Steldsfolk hat nou ien
kear in bipaeld superioriteitsgefoel op
it plattelénsfolk. Hwa’t der oan twifelt
moat mar ris nei Den Haech gean, dan
wit er gau, dat de net-Hagenees mar in
„boertje” is. Mar ik mien ek, dat de
boerebifolking seis net frij ütgiet.
Hwant de wize fan optreden fan hiel
hwat jongerein is bipaeld net heech-
steand.
As ik in dei mei de jonges fan 15, 16
of 17 jier üt gean, dan bisau ik my
fakentiids oer de breadronkene, rauwe
wize, hwerop hja yn frjemde plakken
har sjen litte. Hjir lit de opfieding in
manco sjen, dat alle kollega’s en bus
chauffeurs dwers sit. Cesellich sjongen
of meimekoar praten is in hege ütsün-
Het is sinds vele jaren in vele landen traditie geworden om 4
oktober tot DIERENDAG te bestemmen.
Deze dag, de sterfdag van St. Franciscus, is voor dit doel gekozen
om er de herinnering aan te verbinden van de heilige, wies naam,
vermeld in vele feiten en legenden, symbolisch is geworden voor
een wijd en warm meegevoel met het geheel der schepping, inbe
grepen dieren.
Op deze 4de oktober vestigt de georganiseerde Dierenbescherming
extra de aandacht op het probleem van de verhouding van mens
tot dier, op hetgeen daarin wenselijk is, op hetgeen reeds bereikt
is en op hetgeen nog verbeterd moet worden.
Trein reed in op kudde koeien. De D-
trein uit Parijs is zaterdagmiddag om
halfvier op de onbewaakte overweg bij
Noordwrjk ingereden op een kudde
koeien, die door de eigenaar over de
spoorbaan werd gedreven. Zes dieren
werden gedood. De trein kreeg 36 mi
nuten vertraging en de erop volgende
trein uit Eindhoven had 25 minuten op
onthoud.
3e week september 1906
Een artikel in het Handelsblad gewaagt
van een zich te Leeuwarden bevindende
tekening van „Us Heit”, vervaardigd
naar het bekende schilderij van Petrus
Feddes die nog hangt in de Raadzaal
van het stadhuis te Bolsward”.
Het schilderstuk hangt thans op de
burgemeesterskamer.
In Bolsward meende men, dat het Prins
Maurits was in de slag bij Nieuwpoort.
