IÉ Qabe Skroar EUROPA BEGINT BIJ DE GEMEENTE KRIS-KRAS door Nederland Hwat hat En de gemeenten moeten elkaar de hand gaan geven Fan de Martinytoer ii I I us hjoed p p to sizzen Gouden filmpjes STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Bolsward en Castrop Rauxel vonden elkaar reeds DINSDAG 9 OKTOBER 1955 52e JAARGANG No. 78 k >f TJ. de J. Abonnementsprijs f 1.75 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 87926 Advertentieprijs: 12 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Onder de lotelingen te Oldeboorn be vond zich ook een gehuwd man, vader van 2 kinderen. Het stalen ros wordt op het platteland steeds meer populair. Zelfs in Andijk met een bevolking van 2700 zielen, zijn ongeveer 500 rijwielen in gebruik. Er is bijna geen huisgezin meer zonder fiets. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) Der sitte oan de oplossing fan it agra- rysk probleeem yn NederlAn prinsipieel twa bilangrike kanten. Allerearst de er kenning en realisearing fan de rjucht feardige priis (justum pretium) foar har produkten. Twad de reorganisaesje fan alle produksje-faktoaren ta in for- antwurde peil. Beide kanten hingje op L. naustten gear en binne ek net apart Plastichuis op de Damesbeurs. Op de huishoudbeurs in de Hout- rusthallen in Den Haag valt een rond huis te bewonderen, dat geheel van plastic is vervaardigd. Het is het pronkstuk van de Franse staats mijnen, die het voor een half millioen hebben laten bouwen. Het meubilair en de keukeninrichting zijn eveneens geheel van kunststoffen vervaardigd. Tegen trekker opgevlogen. De 19-jarige rijwielmonteur G. J. B. uit Nieuw-Leus- den vloog zaterdagmorgen met zijn mo tor op de Meppelerweg uit de bocht en reed daardoor tegen een trekker met oplegger. Hij raakte klem tussen de motor en de vooras van de trekker. Hij was op slag dood. Better in eclips yn ’e moanne as yn ’e ponge. !t I- n n 2de week oktober 1906 ;t n it n e t, n r, n Bolswards Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad S s- le Eerste huizen In nieuw dorp worden be trokken. In ’t nieuwe dorp Espel (NOP) begint leven te komen. Verschillende da mes zijn reeds bezig de hen toegewezen woning schoon te maken. Naar we ver nemen zullen zich deze week de eerste tien gezinnen vestigen. Zo op het eerste gezicht ziet het geheel er nog wat rom melig uit, omdat het bouwmateriaal nog niet is opgeruimd, maar wanneer alles aan kant is, zal het dorp zeker een aar dig aanzien geven met die kronkelige straatjes. Het is zeker de moeite waard om er eens een kijkje te nemen. De kap- bidriuwkes stadich oan opromme wurde moatte. Sjocht men dat yn, dan is it alderearst saek fan de boerestan maet- rigels to nimmen, dat der gjin nije by- komme. Dat is in minimum-eask. En dochs skoarje hiel hwat lju der tsjinoan en doare dy wei net üt. Hja wize dan op foarbylden, dat dizze en jinge ek mei ien kou bigoun is en hwat dykmeanen en letter stikje foar bytsje fierder komd Is en nou wol in fiks bidriuw hat. Wy üntkenne dat net. Foar sokke getal len is it jammer, dat dit dan tonei net mear kin. Mar moat dêrom de hiele NederlAnske boerestAn yn in minne po- sysje komme en bliuwe? En stean der- neist net folie mear foarbylden fan lju, dy’t yn sa’n lyts bidriuwke hingjen bleaun binne mei alle gefolgen foar frou en bem derby. Gean ris nei it Eas- ten en Suden fan üs lAn yn de gebieten mei hünderten en jitteris hünderten sokke bidriuwkes en sjoch dan ris goed, hwat dit maetskiplik bitsjut. Hoefolle ünoplosbere problemen fan opfieding en oplieding fan de bern binne der it ge- folch fan, hoefolle froulju fine hjit it ein fan al har idealen, hoefolle hygië- nyske, medyske en seksuële needtastan- nen hawwe hjir har startpunt? Wol men de emansipaesje fan de boere- stAn, dan sil men yn dit opsicht jin spegelje moatte oan oare groepen, dy’t ek har maetskiplik oansjen fortsjinne hawwe troch reedlike easken to stellen oan har leden en har bidriuwen. Wol men dat net, dan liket my alle praten en striden net realistysk en nayf. Dan soe de boerestan lykje op dy jonge, dy’t him wol skjin waskje woe as it wetter mar net sa wiet wie. Sokken binne net to helpen, hwant hja sykje trije siden oan ien baoerch.en dy sitte der net oan. kele jierren lyn oprjuchte binne, der gans ta bydroegen om de skerpere pro bleemstelling to birikken. It waerd ek hege tiid, dat it LAnbouskip fanwegen kaem, hwant it bitrouwen yn dit nije orgaen wie de léste tiid hurd öfnaem, de greate „lijn” rekke der hwat yn de hünderten lytsere dingen biwuolle. Mar nou is dan helder op sein, hwat men dêrre fan de nije regearing forwachtet, sil de agraryske groep it gefoel krije, dat der in NederlAnske mienskip is, dy’t nei béste witten foar alleman de- selde mjitte brükt. Har program komt yn it koart hjirop del, dat it kaptael en de arbeid yn de agraryske sektor de- selde revenuen takomt as yn oare folksgroepen. In rjuchtfeardige bilean- ning dus foar gelyksoartige wearden en prestaesjes. Wy binne it der fan herten mei iens. En mei minder kin it ek net ta. En foar alle oare groepen jildt dat prinsyp like goed. Mar der moat ien ding by sein wurde. Dit jildt allinnich as dizze kapitalen en dizze wurkkrêft brükt wurdt yn ekonomysk liedene bidriuwen. Op in forantwurde wize dus. En dat net nei har eigen opfetting, mar nei ob- jektive, ünpartidige mjitstêven. Is dit net it gefal, dan forfait ek de billik- heit fan de boppeneamde eask. In win kel mei to min klanten, in ambachts man mei to min wurk, in boer mei to min lAn, of kij kin men net forbiede, mar hja kinne net in folweardige bi- leanning fergje, hwant har arbeidskrêft en har kapitaelgebrük bliuwt ünder de mjitte. Verder zijn er o.a. een textielfabriek, een bedrijf voor het lassen van buizen, een verbandstoffenindustrie, houtzage rijen, steenbakkerijen en betonbedrijven, branderijen en likeurfabrieken. Van de overheidsinstellingen, die er zijn gevestigd, noemen we het kantonge recht en de mijnraad. De stad telt tal van scholen en histori- schegebouwen, o.a. het waterslot Bla denhorst, het huis Goldschmieding en 't uit de 13e eeuw stammende gedeelte van de Lambertuskerk. De stad is verder beroemd wegens de paardensport (ren baan met natuurlijke hindernissen. In de huidige raad hebben de socialisten (se dert de communisten er uit geweerd zijn) juist de absolute meerderheid. De stad is ongeveer voor de helft Rooms- Katholiek en voor de helft protestant. Bij Castrop-Rauxel blijkt grote interes se te bestaan om met Bolsward een goed georganiseerd partnerschap aan te gaan, waarbij de beide steden door uit wisselingen elkaar beter leren kennen. Zo wil men bijv, in de pers van Castrop Rauxel vrij regelmatig artikelen opne men over Bolsward. Wij van onze kant z(jn natuurlijk gaarne bereid onze lezers op de hoogte te houden van het Cas- trop-Rauxelnieuws, om ook op deze wijze een bijdrage te kunnen leveren tot het gestelde ideaal. Europa begint bij de gemeente. Dat was het thema, dat in de eerste week van oktober in alle toonaarden in Marënberg (Duits land) op de internationale conferentie van gemeentebestuurders, waaraan ook werd deelgenomen door delegaties van Bolsward en Amsterdam en individuele vertegenwoordigers van de gemeenten Maastricht en Deventer, werd bezongen. Elk vogeltje zingt nu eenmaal zoals het gebekt is ook in het land van onze buren. Ministeriaal-director Wormit, Hauptgeschafts- führer des Deutschen Landkreistages Siegburg, die onder-minister van Binnenlandse Zaken is geweest (de Duitsers hebben altijd nog een handje van dikdoenerij met namen) doet het rustig, beheerst, in een goed opgebouwd betoog, de Oberbürgermeister Dr. Krausz, vice-president van de Internationale burgemeesters-unie bewogen, emotioneel geladen en hevig gesticulerend, burgemeester Bruinsma van Bolsward, zoals wij van hem gewend zijn, charmant. OAN IN BAERCH SITTE MAR TWA SIDEN B. en W. te Bolsward zijn met woning- onderzoek begonnen. Er wordt o.a. acht gegeven op de groette der vertrekken ende inrichting van de slaapgelegenhe den, de watervoorziening, afvoergele- genheid. Er zal hier en daar nog wel iets veranderd, ja afgebroken moeten worden, voordat aan de overigens vol strekt niet hoge eisen van de woning wet wordt voldaan. ken, bedrijfscommissies, stichtingen op het gebied van woningbouw, bejaarden zorg, enz. De gemeenten in Duitsland zijn gebundeld in Landkreisen, met aan het hoofd een Landrat, eigenlijk provin cies in het klein. Er zijn er 418 zulke Kreisen, waarvan het aantal inwoners varieert van 15000 tot 270.000. De Kreis doet datgene, wat door de kleine dorps- gemeenten zelfstandig niet kan worden verricht, bijv, wegenaanleg, enz. Het hoeft geen betoog, dat deze kleine gemeenten, meer nog dan de onze, de cellen zijn, waaruit de democratie is op gebouwd. De gemeente kan immers niet alles zelf doen, kan bijv, geen weg aan leggen tot aan de gemeentegrens, maar moet bepaalde dingen doen in overleg met andere gemeenten, hetzij dan in een Kreis of in een provincie. Ook in dit opzicht is de gemeente het geschikte orgaan om van daaruit de Europese gedachte te voeden. Een daar reeds in vele gevallen beproefd middel is daar toe het aangaan van een z.g. partner schap. Een bepaalde gemeente zoekt in dit geval blijvend contact met een soort gelijke gemeente in het buitenland, waarna er verschillende uitwisselingen worden georganiseerd bijv, van sport clubs, schoolkinderen, gastdocenten, va- kantiebestedingen enz. om elkaar op deze wijze beter te leren kennen (en waarderen). Soms bestaat er een, hoe wel toevallige, omstandigheid, die in de tot stand gekomen gevallen tot hot con tact heeft geleid. Zo heeft het Nederlandse Soest contact opgenomen met het Duitse Soest (enkel omdat er overeenstemming is in de naam) en Bolsward met Castrop-Rauxel (omdat in beide steden een Europees referendum is gehouden). Hoewel deze en dergelijke ontmoetingen nog te inci denteel zijn, moet men het belang ervan toch niet onderschatten. Het verheugt ons dan ook niet weinig, dat de Bolswarder delegatie op de te rugtocht de gast is geweest van het ge meentebestuur van Castrop-Rauxel en Aanrijding. Bij het achteruitrtjden met zijn auto op de rijksweg tussen Zoeter- meer en Blijswijk werd de 53-jarige heer V. uit Rotterdam door een achterop komende auto aangereden. De wagen raakte daardoor in brand. De echtgeno te van de heer V. en zijn aanstaande schoondochter, mej. F. uit Rotterdam, wisten zich te redden. Alle pogingen, om de heer V. te redden, faalden echter: hij kwam om het leven. De beide inzitten den van de andere auto werden met hoofdwonden in een Haags ziekenhuis opgenomen. Aanrijding bij Borne. Op de Rondweg in Borne reed zaterdagavond een personen auto, bestuurd door de 31-jarige G. M. B. uit Enschedé, met grote snelheid te gen een andere personenwagen, die aan het draaien was. De beide auto’s wer den vernield. G. M. B. was op slag dood; een inzittende G. H. liep een schedel- basisfractuur op en werd opgenomen in een ziekenhuis te Hengelo. De chauffeur van de andere wagen werd eveneens ge wond naar Hengelo vervoerd. Onverwacht overgestoken. Het 9-jarige dochtertje van de familie B. uit Tilburg dat zaterdag onverwachts de rijweg overstak, werd door een vrachtauto ge grepen en gedood. op to lossen. In regear, dat it twadde ferget, mar it earste net jaen wol, docht forkeard en makket him sukldich oan maetskiplik ünrjucht. In boerestAn, dy’t it twadde net wol, mar dochs it earste opeasket, is oan it heaterskjen en komt net ta syn doel. Dêrom moatte beide wapens slipe wurde en forgoed brükt, dan kin it net ütbliuwe of men komt al- oan tichter by de oplossing fan it ieuwenAlde fraechstik. It is bigryplik, dat de agrariërs seis folie lüder roppe om de rjuchtfeardige priis as om al dy dingen, dy’t in bettere produksje müglik meitsje. It is ek bigryplik, dat it by it Regear krekt oarsom is, mar yn beide gefallen is bigripen net itselde as goed- karren. Né, beide moat men foarhAlde, dat dizze dingen net to skieden binne en dat hja óf beide dwaen moatte, óf it giet forkeard. Mei forwiten oer en wer komt men der net üt, al binne dy op har seis ek wol wier. Dêrom is it in treflik initiatyf, hwat it Provinsiael Bistjür nomd hat mei it opstellen fan in Agrarysk Wol- feartsplan. In brede rounte fan deskun dige agrariërs en agraryske deskundi gen is der nou al mear as in jier mei toset en der bigjint nou skot yn to kom men. De earste dielrapporten binne al oan har léste bihanneling ta. Wy wolle ien en oar graech ófwachtsje en der net op foarüt rinne, mar it is dochs goed de bilangstellenden en bilanghawwenden dêrop to wizen, dat bettere tastAnnen allinnich komme kinne as men tige rea- listysk to wurk gean wol. En dan sil der hiel hwat foroarje moatte, dat stiet nou al murrefêst. In reedlik bistean sil as earste ek freegje in reedlik bidriuw. Dus in bidriuw, dat great genóch is om de beide faktoaren arbeid en kaptael produktyf to meitsjen. Yn üs lAn binne tsientüzenen bidriuwen, hwer’t dit net it gefal is. Dy binne derfoar to lyts. Bidriuwkes fan 2, 3, 4, H.A. binne gjin normale bidriuwen en wol men de boe restan üt har minder goede sosiael-eke- nomyske posysje helje, dan sille dizze Laagste nummers bij de loting voor de Nationale Militie lichting 1907: Lode- wijk Kramer, Barend van der Feen, Jo hannes Falkena, Frederik de Vries, Si- man Buma, Douwe Rienstra, Lieuwe Harling, Pieter Lautenbach, Feddo Mol, Harmen Okkema, Sijbrandus de Groes, Gysbertus Draaisma, Jentje Faber, Jan Faber, Age Nota, Jan Rimmert de Ko- ning, Reinder Lammertsma, Jaring Goinnga, Gerben Pietersma, Jan Neger- man, Johannes R. Schrage, Wensie Ade- ma, Folkert Buwalda, Bauke Sijbrandi, Ate Nieuwenhuis. hier opnieuw de reeds bestaande banden zijn verstevigd. Castrop-Rauxel ligt in Noordrrjnland- Westfalen in een enigszins heuvelach tig gebied (70-135 m. boven de zee spiegel). De stad is als zodanig nog niet oud en werd pas in 1926 gevormd uit de landgelijke gemeenten Rauxel, Bla denhorst, Ickern, Habinghorst, Deining- hausen, Dingen, Frholende, Merklinde en Bovinghausen, plattelandsstadjes, die als het ware in het destijds snelgroeien de industriegebied snel groeiden en zó tot één centrum werden. Kiiemcel was de oude stad Castrop, die reeds in 834 wordt vermeld en sedert 1484 stadsrechten bezit (Bolsward dus 29 jaar eerder). Castrop bleef, evenals de zustersteden, eerst een landelijk stadje. Dit duurde tot aan de opkomst van de mijnindustrie in 1866, vanaf welk moment de opkomst met sprongen ver liep. In 1849 telde ’t huidige stadgebied 4000 inwoners, in ’t jaar 1900 33000, in 1939 56000 en thans ruim 80.000. De plaats is dus ongeveer zo groot als de Friese hoofdstad. Hoofdbestaansmiddel bieden de steen koolmijnen met inrichtingen voor de winning van brjprodukten en chemische industrie, waarin meer dan 60 van de bevolking het brood verdient. Capel te Doetinchem is om het leven gekomen, toen een fles gevuld met ace- tyleengas, die hij van zijn vrachtauto wilde afhalen, uit elkaar sprong. Twee personen, die in de nabijheid stonden, bleven ongedeerd. Het slachtoffer werd circa tien meter weggeslingerd. De ver ongelukte was gehuwd en vader van twee kinderen. Enkele huizen in de om geving liepen glas- en pannenschade op. De gesprongen fles boorde zich door de motor van de auto. Markthandelaar voor f 4500 bestolen. De politie te Apeldoorn heeft een 39- jarige fabrieksarbeider gearresteerd, die verdacht werd van diefstal ten nadele van een kaashandelaar, die hij ’s zater dags op de markt hielp bjj de verkoop. De man begon met een tientje uit de kas te nemen, later maakte hij er f 25 van en tenslotte zelfs honderd gulden. Op deze wijze liep het bedrag, dat hij zich in anderhalf jaar toeëigende, op tot omstreeks f 4500.aldus het Alg. Han- delsblad. E. V. O. keurde 25000 auto’s. Donderdag 4 okt. verrichtte de Autokeuringsdienst van de Algemene Verladers en Eigen Vervoerders Organisatie (E.V.O.) de 25000ste vrijwillige periodieke keuring. Het betrof een bestelwagen van de fa. L. J. Tj eerde te Workum. In 1948 werd met één keuringsauto een aanvang ge maakt met het periodiek meestal tweemaal per jaar keuren van auto’s van EVO-leden, die daarvoor belangstel ling hadden. De periodieke keuring, wel ke tegen geringe vergoeding wordt uit gevoerd, omvat de gehele technische Soms nog leerzamer dan de referaten waren de discussies, die op breedvoerige en geïnteresseerde wijze werden gehou den. En de grondgedachte van dit alles? Europa moet verenigd worden. De krachten moeten samengebundeld. Geen West-Europees land kan zich meer de weelde veroorloven zonder meer op zich zelf te staan. Grenzen behoeven niet weg te vallen, geen volksaard behoeft zich te verloochenen, maar één doel dient nagestreefd. Deze zaak was in Mariënberg niet discutabel. Men ging er van uit als van een axioma. Maar nu gaat het er om hoe deze gedachte kan worden verwerkelijkt. Een europese een heid, hoe die dan ook gestalte mag krij gen, kan noch mag van hogerhand wor den opgelegd. Europa moet jaren-, ja eeuwenlang een verzameling van zelf standige en vaak egoïstische staten ge weest zijnde, die meer hun eigen be lang zochten, dan het gemeenschappe lijke, groeien naar een Europa, dat zijn krachten bundelt. Dit kan alleen geluk ken, als het niet alleen geschiedt op ver standelijke motieven, met andere woor den, een zaak is van het hoofd alleen, jnaar slechts dan, wanneer er een inner lijke bereidheid achter staat, wanneer het een zaak is van het hart. Europa moet groeien, niet in parlementsgebou wen, maar in het hart van de betrok ken volken. En de kleinste van de ge meenschappen, waaruit een volk bestaat is de gemeente. Het is de kern van de democratische opbouw. Een door een re gering gefundeerde eenheid kan te niet worden gedaan door de komst van een nieuwe regering, de gemeenten en vooral de gemeenteleden, de burgers, blijven. Wat er ook gebeure, steeds weer is de gemeente het begin van de democratie, daarom zij de gemeente ook de grond slag van een nieuw Europa. Toen na de oorlog Duitsland als een chaos ach terbleef, dit voorbeeld gebruikte Dr. Krausz was er geen regiem meer, geen bondsdag, geen parlement, geen Landrat en geen regeringscommissaris, maar begon de opbouw door het in al lerijl weer op democratische wijze in stalleren van gemeentebesturen. Daar om wordt er steeds weer op gehamerd dat de Europese gedachte, zal deze ooit gemeengoed worden, in de eerste plaats moet worden beleefd in de gemeenten. In krêftich lüd is de léste dagen heard oangeande de easken fan it publyk- rjuchterlik orgaen fan de boerestAn it LAnbouskip. De kranten hawwe it mei greate koppen öfprinte en birekkene hwat dizze easken allegearre wol kostje sille en it blykt net sa’n bytsje to wê- zen. Hawar, mei hat yn in bipaeld op sicht tsjintwurdich frij praten, hwant de mannen, dy’t de soarch foar it alge- mien wolwêzen op har noed nimme wolle, binne jit altyd net foun. En sa kin men dan, büten de persoan- like gefoelichheit bliuwe en de saken mar ris skerp stelle. Dizze iepenlike oanklacht oan it regear, koe, wittend, hwat er yn agraryske rounten omgiet, net ütbliuwe. Fan ünder op is it fjür oanbliisd en dat is de goede wei om de kachel fiks oan ’e gong to meitsjen. Dat blykt nou wol. En sa hawwe de Bildt- boeren en de diskussyrounten dy’t in- perszaak is ook reeds bijna gereed, zo dat er zich binnen niet al te lange tijd ook een kapper kan vestigen. Meisje in sloot gewaaid. De 14-jarige Grietje P. uit Witmarsum, die donder dagavond per rijwiel van Harlingen op weg was naar huis, werd op de Kims- werderweg door een rukwind opgeno men en in de sloot gesmakt. Zij kon zichzelf weer op het droge helpen. Om wonenden zorgden voor droge kleren, waarna ze maar per bus verder reis de. Meteoor boven Nederland. Een zeer hel dere meteoor is zaterdagavond boven Nederland waargenomen. Hij is om streeks 19.15 uur enige seconden lang zichtbaar geweest. In Leiden werd hij in noordelijke richting waargenomen. Jongeman by val gedood. Bij het opta kelen van een kist naar de verdieping van een wollen-stoffenfabriek te Tilburg is de 16-jarige J. P. F. uit Tilburg naar beneden gestort. Hij trachtte de kist te grijpen, toen deze weer naar beneden schoot. Met ernstige verwondingen werd de jongeman naar het ziekenhuis ver voerd, waar hij overleed. Klerk van notaris bekent oplichting. De 34-jarige notarisklerk B. H. S. te Noordwijk heeft bekend, dat hij oplich tingen heeft gepleegd voor een bedrag van ongeveer 50.000 gulden. Hy werd gearresteerd nadat zijn werkgever aan gifte had gedaan toen deze had ontdekt, dat S. „extra verdiensten” genoot ten koste van de cliënten van het notaris kantoor. Vlootrevue op Ijsselmeer. Te Enkhuizen werd de Visserijdag 1956 gehouden, waartoe ook een grote vlootrevue op ’t Ijsselmeer behoorde. Ongeveer driehon derd vissersschepen uit alle havens van het IJsselmeer en zelfs vanuit Zoutkamp aan de Lauwerszee en Yerseke aan de Oosterschelde, trokken voorbij. Zweden arresteert 2 Nederlanders. Re cherche van het Zweedse villadorp Stocksund, even benoorden Stockholm, heeft twee Nederlanders gearresteerd, die ervan worden verdacht, handlangers te zijn van de beruchte Haagse inbreker en juwelendief K. Deze laatste is reeds enige tijd geleden aangehouden, toen hij in een tuin een pastiezak met gestolen juwelen wilde opgraven. De beide nu ge arresteerde Nederlanders ontkennen hardnekkig, iets met K. uitstaande te hebben gehad. Zij ontkennen eveneens bij een inbraak betrokken te zijn ge weest. Groningen huldigt mevr. Bonman, In Groningen is een comité gevormd om gelden in te zamelen voor een huldiging van mevrouw Mieke Bouman. De gelden zullen dienen om mevrouw Bouman schadeloos te stellen voor de inboedel, die zij bij haar overhaast vertrek uit Djakarta moest achterlaten. Acetyleenfles explodeerde. Chauffeur gedood. De 29-jarige chauffeur B. H. De gemeenten hebben in dit opzicht een zeer verantwoordelijke taak. Wordt in de kleinste cellen, waaruit de West- Europese landen zijn opgebouwd, de Europese gedachte niet beleefd en uit gedragen, dan zal zij verkommeren en af sterven. Daarom was ’t zo goed gemeenteraads leden en gemeente-ambtenaren uit di verse lanclen bijeen te roepen om zich er samen over te beraden, wat er ge daan kan worden om de Europese ge dachte van gemeentewege te bevorde ren en te beleven. Daarom was het zo goed ook van elkaar te horen, wat er op dit terrein reeds gedaan wordt en welke ervaringen men heeft. Al heeft elk West-Europees land zijn gemeenten en liggen de problemen in veel opzichten gelijk (woningtekort, gebrek aan werkgelegenheid, overbevol king, het vraagstuk van de kleine boe ren, industrialisatie, geringe belangstel ling van de bevolking voor publiekrech terlijke zaken) men moet toch ook weer niet blind zijn voor de verschillen, die er in de gemeentelijke structuur be staan. Heeft ons land 1008 gemeenten, België heeft het dubbele aantal en de West- Duitse bondsrepubliek niet minder dan 24000. Hieruit blijkt reeds, dat in deze landen bijv, de gemeenten gemiddeld veel kleiner zijn dan bij ons. Gemeenten als bij ons in Friesland ten plattelande, zoals Wonseradeel met haar 27 dorpen, kent men in Duitsland niet. Praktisch vormt elk dorp een zelfstandige ge meente, zelfs al heeft het nauwelijks 75 inwoners. De burgemeester princi pieel verschil met ons land wordt er gekozen door de raad. In de allerklein ste gemeenten vormt het gemeentebe stuur niet veel meer dan een commis sie voor dorpsbelang. In de grotere ligt de taak vrij parallel met die bij ons. Men kent een begroting, uitbreidings plan, politie, brandweer, gemeentewer-

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1956 | | pagina 1