4
I
VROEG WINTERTJE TEGENSLAG VOOR
DE HARLINGER GARNALENVISSERS
KRISKRAS door Nederland
J
b
Fan de Martinytoer
Mijnheer diplomaat
ilwf
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
us hjoed p p
to sizzen
r-
L
I
DINSDAG 27 NOVEMBER 1958
52e JAARGANG
No. 92
Ej.
n 2
van
Ds.
van
uur
ANentauiugeii na uiuisKomsi van ae garnalenvisserij
i
DER SIT IN BULTE OAN FEST
Tj. de J.
Abonnementsprijs f 1.75 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Tal
iels
len
ten
rdt
<se
us-
let
Ida
5Vi-
uur
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Snelle hervormingen.
Het heeft lang geduurd voordat de be-
stuurderen de wind in de zeilen konden
krijgen, maar nu er eenmaal een flinke
bries waait, wordt er goed van gepro
fiteerd ook. En dat zal misschien nog
beter worden, wanneer het gemeentebe
stuur het oog gericht blijft houden op
het aantrekken van nieuwe industrieën,
die immers aan de boorden van het
nieuwe kanaal en vlakbij de nieuwe
snelverkeersweg terreinen kan vinden,
die zich bijzonder voor industrialisatie
lenen. Men mag benieuwd zijn naar het
resultaat van de pogingen, die daartoe
momenteel in het werk worden gesteld.
toeneemt. Er worden keurige nieuwe
woonwijken aangelegd, er heeft een om-
mekefer plaats gegrepen door de aanleg
van het nieuwe Van Harinxmakanaal
op het stuk van het verkeer naar en van
de Afsluitdijk zijn er eveneens belang
rijke verbeteringen gekomen en voor de
toekomst wordt dat nog stukken beter,
wanneer de rondweg klaar komt, de ha
ven- en bruggenplannen worden uitge
voerd, enz. Alle voortekenen wijzen er
op, dat Harlingen zijn positie van goed
geoutilleerde haven nog belangrijk zal
kunnen versterken.
H. M. de Koningin heeft dit verzoek in
gewilligd en mejuffrouw De Jong op.de
meest eervolle wijze per 1 januari 1957
van haar functie ontheven.
het reservaat. Waarschijnlijk zullen er
in de toekomst nog meer dieren bij
komen. Een kilometerslange afrastering
van 2.25 meter hoogte zorgt ervoor, dat
de herten niet buiten het reservaat ko
men.
As üs beppe ris opstie, soe se sizze:
bemtsjes, berntsjes, hwat is dat in
malle dracht.
Meneer de diplomaat,
Meest crème de crème der Staat,
(Het beste moet gezonden)
Vertoont zich steeds charmant;
Groet hoffelijk, galant,
Als „grand seigneur du monde”,
Vanzelf, zo’n diplomaat
Wil altijd graag de naad
Van ieder kousje weten,
Daarom speelt hij toneel,
Bij whiskey of cocktail,
En een smakelijk maal eten.
Meneer de diplomaat
Veegt trouw zijn eigen straat,
Gooi ’t vuil op buurmans matje,
Hij maakt vaak een verdrag,
Maar op een kwade dag
Blijkt het een waardeloos kladje.
En spreekt zo’n diplomaat,
De waarheid? Kom toch, ga
Hem er maar niet op vergen,
Hun toespraken bezwaard:
Maken meest openbaar
Juist wat ze graag verbergen.
Meneer de diplomaat,
Die wat loslippig praat
Het hierdoor heeft verkorven,
Verdwijnt - en ’t groot publiek
Leest: Ontslag „ernstig ziek”,
Zeldeh of nooit „gestorven”.
nu
ar-
er
en
Bolswards Nieuwsblad
De Jong’s Nieuwsblad
Advertentieprijs: 12 cent pet mm
Ingezonden mededelii.gen dubbe) tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
een onvoldoende accomodatie zitten. Na
1930 echter werd dit ook in leidende
kringen begrepen en zijn maatregelen
getroffen, die er toe leidden, dat de
haven aanmerkelijk werd verbeterd, zo
zeer zelfs, dat er nu schepen van vijf-
en zesduizend ton kunnen laden en los
sen, een gelegenheid, die steeds meer
wordt benut en die er toe leidt, dat
telken jare het aantal grote schepen,
dat onze zeehaven aandoet, stijgt. Voor
al uit Engeland en de Noordse landen
komen grote hout- en stukgoedboten
naar Harlingen. Er is toenemende uit
voer van vlees, boter, kaas, geconden
seerde melk en eieren en de invoer van
hout, steenkool en andere produkten
neemt ieder jaar nog toe.
Johnny Jordaan zong voor Koningin.
Een zeer zenuwachtige, ontroerde en
overgelukkige Johnny Jordaan genoot
Grote beteekenis.
Wie in de jaren vlak voor de tweede
oorlog aan een Harlinger visser zou heb
ben verteld, dat de garnalenvisserij nog
eens zijn hoofdbron van bestaan zou
worden, zou vermoedelijk voor niet hele
maal snik zijn uitgemaakt. Wie dacht
er toen eigenlijk aan het overschakelen
van haring- en ansjovisvangst op de
garnaal. Niemand toch zeker? Maar ja,
die Afsluitdijk. de vissers voelden
zo in het laatst der dertiger jaren toch
wel, dat die dijk hun dikke haringvang
sten wel eens de spreekwoordelijke das
zou kunnen gaan omdoen. Optimisten
vertrouwden er op, dat het wel wat zou
meevallen. och als de haring ver
dween, dan zou de ansjovis wel in gro
ter aantal komen opzetten, zodat er dan
nog geen man overboord was.
Maar ziet, de pessimisten kregen gelijk:
haring en ansjovis werden zo omstreeks
1940 maar mondjesmaat meer gevangen
en het toekomstperspectief voor Harlin
gen als vissershaven leek al even donker
als voor alle havens langs de voorma
lige Zuiderzee. En toen begon daar in
1941 ineens de garnaal te komen. Het
moet de vissers tot een verdienste wor
den gerekend, dat zij onmiddellijk
op deze visserij gingen overschakelen.
En terecht, want de prachtige vangsten
van dit kleine, heerlijk smakende kreeft
achtige diertje werden ieder jaar beter
en gaven opbrengsten, die vroeger met
de haringvisserij maar sporadisch wer
den behaald.
Als de voor deze tijd van het jaar ongewoon lage temperatuur niet
spoedig neiging tot verdwijnen gaat tonen, en de natuur een wat
milder karakter krijgt, kon het wel eens gebeuren, dat de garnalen
vissers wenkbrauwfronsend door Harlingen gaan wandelen. Op de
Waddenzee hebben zij dan vermoedelijk geen boodschap meer. Dat
zou tegenvaller nummer zoveel voor dit jaar zijn, want over het
algemeen kunnen de vissers over hun vangsten in 1956 nu niet
bepaald pochen. En dat terwijl het in 1955 zo goed is gegaan. De
Harlinger visafslag bereikte toen, dank zij de prachtige garnalen
vangsten, een omzet als nooit tevoren: meer dan een miljoen gul
den. Als de kou blijft voortduren, is het gevaar groot, dat de
garnalen het warmere Noordzeewater gaan opzoeken en dan van
gen de vissers nog minder dan in de afgelopen herfstmaanden.
Mar ek it twadde grounprinsyp is like
klear. En dat is: de boerebidriuwen
sille har talizze moatte op in forbet-
tering fan alles, hwat in forantwurde
produksje yn wei stiet. Dizze
greate forbettering omfiemet dochs alle
produksjefaktoaren, foar safier hja fan
minsken ófhingje. Beide grounslaggen
binne oan mekoar forboun en sünder
mekoar kinne hja net slagje. Hoe ien-
faldich en klear dit alles ek is, hyltyd
Wer komt men yn de praktyk fan it
libben minsken tsjin, dy’t allinnich ien
kant ütsjogge en dermei oan de oplos
sing skea dogge.
Neist de eask fan in reedlike bileaning
stean dan like driuwend: bettere oplie-
ding, bettere bidriuwsgebouwen, ruilfor-
kaveling en oare kultuertechnyske wur-
ken, better fé, skerper en biwuster dong-
jen, praktysker masines, hegere arbeids-
produktiviteit, koartom forbettering fan
alles, hwat de produktiviteit to’n goede
komt.
Dit alles is ek folop oan ’e gong. Gjin
ding wurdt oerslein, al jierren lang
wurdt hjir oan wurke. Mar oan diz tiid
ta, wiene dizze dingen alhiel frijwillich.
Hwa’t der net oan meidwaen woe, dy
koe it litte, al hie hy der seis ek in
bulte skea fan. Op in inkeld punt kaem
de oerheit wol ris mei de sterke han,
sa as by de t.b.c.bistriding, mar dat wie
in ütsündering.
De fraech is nou: kinne al dizze dingen
yn de frijwillige sfear bliuwe? Ropt it
boerebilang en it algemien bilang net
om in strakkere lieding Sil mei koarte
tiid, as it regear üt de skatkist bysprin-
ge moat om de earste grounslach feilich
to stellen, de oare kant frij bliuwe kin
ne? Is dat reedlik om it kompleks fan
lanboubidriuwen reile en seile to litten,
sa’t de lju seis wolle? Hjir sil de boere
stan earst seis mei klear komme moat
te. Ik bidoel mei it andert op dizze
uterst bilangrike bidriuwkes en bidriu-
wen alhiel yn de frijwillige sfear litte?
De garnaal is een diertje, dat zijn van
gers toch al voor grote problemen stelt,
maar als ie zou verdwijnen, was het
lang niet best voor de meer dan tachtig
vissers, die zich momenteel met deze
vangst bezighouden en die hun buit aan
de Harlinger afslag brengen. De garnaal
toch brengt leven en vertier in tal van
gezinnen, niet alleen van de vissers,
maar ook in die van de pellers en uit
eindelijk vooral in Harlingen, waar in
de tijd dat de grootste vangsten binnen
komen, tal van zware vrachtwagens ko
men binnenrijden om de vangst op te
halen en naar de pellers te brengen.
De laatste tijd is dit vervoer nog inten
siever geworden, als gevolg van het
feit, dat ook de Zoutkamper garnalen
vissers hun vangsten per vrachtauto
naar Harlingen, vervoeren om ze daar
aan de afslag te veilen.
Dat levert hen zoveel meer op, dat ze
de kosten van het vervoer er ruim
schoots uithalen. Want weliswaar zijn
de netten dit jaar niet zo zwaar beladen
wanneer ze boven water worden ge
bracht, doch de hogere opbrengst maakt
de garnalenvisserij toch ruimschoots
lonend. Alles onder het voorbehoud, dat
de kleine springers niet door de kou
gedwongen worden warmer water op te
zoeken. Dat zou voor de Harlingers
namelijk betekenen, dat ze met een
minder stevige beurs de winter moeten
ingaan en wat dat voor een visser wil
zeggen, behoeven we niet nader uiteen
te zetten.
Geluk voor Harlingen.
Dat betekende ook voor de Friese ha
venstad een feit van grote waarde,
Want al is dan het verkeer in de haven
de laatste jaren zeer belangrijk toegeno
men, toch kan Harlingen het niet zonder
zijn visserij stellen, omdat deze nijvere
lieden ervoor zorg dragen, dat allerlei
kleine en middelgrote industrieën ruime
armslag houden.
Dat is maar goed ook, want ten slotte
kan onze enige zeehaven het beslist niet
alleen van zijn havenwerken leven, al
hoe belangrijk die dan de laatste jaren
ook zijn geworden, mede dank zij de
Verbeteringen, die èn aan de haven èn
aan de werken zijn aangebracht. Harlin
gen toch heeft een moeilijke periode
doorgemaakt, toen het poogde zich uit
te breiden, industrie aan te trekken en
meer armslag aan de visserij te geven.
Dat was nodig wilde het gemeentebe
stuur ervoor zorgdragen, dat er voor het
toenemende aantal monden eten te ver
dienen was. Harlingen zat in een keurs
lijf, was rondom ingesloten door agra
rische gemeenten, die de stad verhinder
den zich uit te breiden.
Pas enkele annexaties hebben de stad
meer mogelijkheid tot expansie gegeven
en zo kan men het nu zien gebeuren, dat
haar betekenis langzaam maar zeker
Ontslagen op Socstdijk. H. M. de Ko
ningin heeft aan M. J. Baron van Hee-
keren van Molecaten op zijn herhaald
verzoek met ingang van 1 januari 1957
op de meest eervolle wijze met dank
voor de bewezen diensten, uitzonderlijke
trouw en voor opofferingsgezindheid
ontslag verleend als haar particulier
secretaris.
H. M. de Koningin heeft baron van
Heeckeren benoemd tot commandeur in
de Huisorde van Oranje.
H. M. de Koningin heeft voorts mr. dr.
I. G. van Maasdijk op zijn verzoek met
ingang van 1 januari 1957 op de meest
eervolle wijze met dank voor de bewe
zen diensten en voor de betoonde trouw
ontheven van zijn functie als Kamerheer
in Buitengewone Dienst.
H. M. heeft de tijdelijke waarneming van
haar secretariaat opgedragen aan jhr.
mr. E. W. Roëll, Kamerheer in Buiten
gewone Dienst.
Mejuffrouw mr. Martine de Jong heeft,
gezien de omstandigheden, H. M. de
Koningin verzocht haar tijdelijke aan
stelling als particulier secretaresse te
mogen beëindigen en niet voor een vaste
benoeming in aanmerking te komen.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
lingen streefde in betekenis Leeuwar
den op zij, doordat zich vele kapiteins
en commandeurs van de walvisvloot in
het stadje, dat toen reeds tienduizend
inwoners telde, vestigden.
In 1850 kreeg de haven een dok en tien
jaar later werd de spoorlijn naar Leeu
warden aangelegd. Weer mogelijkheden
tot uitbreiding meebrengend, doch he
laas verhinderde de beperktheid der
stadsgrenzen de uitgroei. De haven
werd echter wel verbeterd: in 1870 be
sloot het rijk tot aanleg van de Wil-
lemshaven. Helaas echter met ondeug
delijke kaden, waardoor het grote sche
pen niet mogelijk was de haven te ge
bruiken.
Zestig jaar lang bleef Harlingen met
Meneer de diplomaat,
’t Is mogelijk! Hij verstaat
De kunst een brug te bouwen,
Door één zo’n vakman gaaf
(Heus, ’t is een witte raaf)
Gaan wij opnieuw vertrouwen.
PIET
Volgend jaar verhoging tarieven spoor
wegen. De tarieven van de Nederlandse
Spoorwegen zullen volgend jaar worden
verhoogd. Dit zegt minister Algera in
zijn memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer over zijn begroting voor
1957.
Door gas gestikt. Een 31-jarige man te
Den Haag die Vrijdagmorgen de kachel
wilde aansteken met een z.g. gaspook,
is in de keuken door de kou onwel ge
worden. Hij viel bewusteloos neer bij de
pook waar het gas reeds uitstroomde.
Toen zijn vrouw hem later vond bleek
hij reeds te zijn overleden.
Waddeneilanden vragen meer rijkssteun
voor het toerisme. De vijf gemeente-be-
sturen van de Wadden-eilanden hebben
aan de inter-departementale commissie
voor het toerisme van het ministerie
van Economische Zaken verzocht meer
geld beschikbaar te stellen voor het
toerisme op deze eilanden, daar de hui
dige rijksbijdrage niet toereikend is voor
het treffen van voorzieningen.
De heer Kostering 105 jaar. Onder veie
blijken van belangstelling heeft de heer
W. H. Kostering, Delfgauwseweg 76 te
Delft donderdag zijn 105de verjaardag
gevierd.
Nog 36 gevallen van kinderverlamming.
In de week van 11 t.m. 17 november
zijn 36 gevallen van kinderverlamming
aangegeven. Hiervan waren 29 met ver
lammingsverschijnselen, zes zonder der.
gelijke verschijnselen en één zonder na
dere aanduiding. Van de 29 gevallen
met kinderverlammingsverschijnselen
zijn in Friesland 3 aangegeven.
Seit men hjir „ja” op, dan binne der
twa müglikheden. Allerearst kin men
miene, dat de boeren mei har organi-
saesjes dizze taek wol oan kinne. De
oare müglikheit is, dat men fan de tins
ütgiet, dat de boer frij bliuwe moat
om to dwaen en to litten hwat hijn
goed achtet. Dizze léste opfetting nou,
mien ik, is net to forienigjen mei de
billike eask oan de oerheit, dat hja de
reedlike bileanning fan de boerebidriu
wen op har noed hat.
Rjuchteri kin men nea tinke sünder
plichten. En tusken hiele groepen goed-
wollenden en flinken, sitte jit altyd
hiel hwat eigensinnige en Onmachtige
bidriuwsgenoaten. En nou giet it krekt
hjirom. Mei de oerheit op har wize hjir
en dêr de stók by de doar sette? Mei
hja, om mar ien ding to neamen, de
forsnippering fan al to lytse bidriuwen
opkeare Mei hja, wittend, dat op tsien-
tüzenen bilriuwen gjin reedlik lean to
fortsjinjen is, op in forstannige en des-
kundinge wize harres dwaen, dat dit tal
lytser wurdt en dat der net wer sokke
minimum-bidriuwkes bykomme? Mei de
oerheit, nou’t hja alles docht om troch
foarljochting en ünderwiis it peil fan
de bidriuwslieding better to krijen, ek
ris in kear sizze: Dy’t him mei sin büten
al dizze dingen haldt en gjin inkeld bi-
wiis jaen kin, dat hy de. bidriuwslieding
oan kin, moat de oaren, dy’t dat wol
kinne, foargean litte. Is dit ünreedlik?
Op hokfor gebiet fan it bidriuwslibben
büten de boerestan bistiet jit dizze fol-
sleine frijheit?
Is net rounom to sjen, dat der kennis
en geskiktheit frege wurdt om" in bi-
driuw to lieden Hat de middens tan
seis net op tiid ynsjoen, dat dizze din
gen needsaeklik wiene, soe de midden-
stan ea üt syn minne posysje wei reit-
sje? En leit it, goed bisjoen by de
boer oars? As men oeral easken stelt
mar hjir net, wurdt dan it birop net
declasseard ta de flechthaven fan dy-
De man met de valse cheques. De alarm
klok behoeft niet meer te luiden. De
man, die valse cheques van een giro-
boekje der Gemeente Amsterdam afgaf,
is gearresteerd.
Kind omgekomen bij Sinterklaas-op-
tocht. Bij de Sinterklaasoptocht in Haar-
lem-Noord is woensdag het 6-jarig jon
getje Arnold Rootlieb op de Rijksstraat-
weg door een auto gegrepen en om het
leven gekomen. Zijn moeder had de jon
gen gezegd niet over te steken, maar
toen de stoet er aan kwam liep hij met
enkele vriendjes toch de weg over. Hal
verwege gekomen keerde hij echter plot
seling om en daarna wilde hij terug
lopen. Toen werd hij door de auto ge
grepen.
Reservaat voor herten in bossen Ibjj Ede.
De gemeente Ede is in de bossen van
de Hindekamp begonnen met de inrich
ting van een hertenreservaat, dat een
oppervlakte beslaat van zes hectare. Er
zijn al vijftien herten en twee reeën in zaterdagavond de eer aan de Koningin
Geen eind aan de biet. Op het bedrijf
van de heer J. Louwerse te Grijpskerke
is een suikerbiet gerooid, waaraan geen
eind scheen te komen. Toen het „ge
vaarte” goed en wel uit de grond was
en de duimstok er langs was gelegd,
bleek, dat de pee een formidabele leng
te van 1.25 meter had, gemeten vanaf
het ondereind van de wortel tot de kop
van de biet. Uiteraard was de suiker
biet bijzonder „slank”; het moet ten
slotte uit de lengte of uit de breedte
komen.
Instructeurs rijscholen doen examen.
Meer dan veertig rij-instructeurs hebben
donderdagmorgen in het Minervapavil-
joen te Amsterdam een examen afge
legd, waardoor zij erkenning verkrijgen
van de „Coöperatieve Bond van Erkende
Autorijschoolhouders’ (BEA). Wanneer
de examinandi slagen mogen zij lid wor
den van deze bond en hebben het recht
een embleem te voeren. Het examen,
dat ongeveer 2% uur duurt, bestaat uit
autorijden, rijles geven, kennis van we
genverkeerswet, techniek. De examens
worden afgenomen door leden van ver-
keersbrigades van de politie uit verschil
lende steden en door een ambtenaar van
het ministerie van justitie.
Metselstenen met cement er in. Een fa
briek in Gouda begint in maart van het
volgend -jaar met de vervaardiging van
ongebakken metselstenen, waarin onder
meer cement is verwerkt. Zij zullen aan
zienlijk goedkoper* zijn dan baksteen,
maar voor dezelfde doeleinden bruik
baar zijn. De juiste samenstelling van
deze gevelstenen wordt nog geheim ge
houden. Uitvinder is de heer H. Wes
sels uit Rhenen. Naar hem wordt het
produkt HW-Metselsteen genoemd. De
HW-steen zal worden vervaardigd in
normaal formaat. Hij kan worden ge
leverd in elke gewenste kleur. De fa
bricage wordt ter hand genomen door
de „Betonindustrie Zwammerdam”.
Prinses Wilhelmina bezocht Hongaren.
Prinses Wilhelmina heeft zaterdag een
bezoek gebracht aan de Hongaarse
vluchtelingen die in ’t vakantiecentrum
„Coldenhove’ te Eerbeek in bungalows
een tijdelijk onderdak hebben gevonden.
Prinses Wilhelmina heeft zich door mid.
del vantolken met vele ouders en
kinderen verstaan en later in het ge
meenschappelijke gebouw de thee ge
bruikt.
Hoe’t men de agraryske kwesje ek bi-
sjocht, men üntkomt net oan twa bi
langrike prinsipen. Oan de iene kant
kin de oerheit dêr net by mist wurde
om de grounslach fan de bidriuwen fei
lich to stellen. Har sosiael-ekonomyske
polityk sil op de ien of oare wize soargje
moatte, dat op in bidriuw, dat oan reed,
like easken foldocht ek in reedlik bi-
stean foun wurdt. De regearing hat dit
faker as ien kear tasein en seis it nou
sa sterk oanfochten adfys fan de So-
siael Ekonomyske Ried lit dit groun-
prinsipe folslein jilde. Torjocht is der
yn it Orgaen fan it Sintrael Bureau
mei klam op wiisd. Oer it hoe en hwer-
om sil wol hiel hwat meningsforskil
bliuwe, mar dat it de taek fan de oer
heit is de agraryske bidriuwen yn it
bilang fan it lê.n yn oarder to hélden,
dat stiet net yn ’e kiif.
Monteur electrische centrale dood aan
getroffen. Voorbijgangers troffen don
derdagmiddag de 36-jarige monteur van
de IJsselcentrale D. van Eijk uit Zwolle
dood aan in de deuropening van een
transformatorhuisje te Havelte. Ver
moedelijk heef! de monteur een vergis
sing begaan, waardoor hij de stroom
door het lichaam kreeg. De heer Van
Eijk laat een vrouw en een kind ach-
I ter.
jingen, dy’t nearne torjuchte kinne
De achting en weardearring foar de
boerestan kin yn it algemien gjin sprek-
ken lije Dat feit moat elk sear dwaen,
dy’t wit hoe ünrjochtfeardich dizze hal-
ding foar it oergreate diel fan de boere
stan is. Mar mei men dan net freegje,
dat de bonafide boer meiwurket om it
peil fan de agrariër omheech to heljen,
de bidriuwen reedlik to meitsjen en de
arbeidsproduktiviteit op in nationael
peil to bringen, dêr hwer’t dat net sa
is? Yn 1948 wiene der yn üs lan jit
in tredde part fan de boerebidriuwen
lytser as 5 H.A. Op de measte fan dy
bidriuwkes kin gjin reedlik lean for-
tsjinne wurde, libje de minsken yn om-
stannichheden, dy’t net mear fan üs
tiid binne. De gebouwen fan dit soart
bidriuwen, de wenningen, litte alles to
winskjen oer. Mei de takomst fan de
bern is it ek lang net fleurich, binam-
men fan har, dy’t yn it bidriuw opbrocht
binne. Elk wit, dat de kommende jier
ren net better lykje as de forline jier
ren. Kin men dan, mei dit alles foar
eagen, foarhalde, dat dizze dinen harsels
mar rédde moatte?
Wy wolle yn in rige arikelsjes bisykje
oer dizze dingen hwat klearrichheit to
jaen. Yn it foar witte wy wol, dat der
hiel hwat forskil fan ynsjoch oan it
Ijocht komme sil. Dat is ek neat net
slimas mar ien ding foarop stiet, hwat
wy dizkear bisocht hawwe düdlik to
meitsjen: It rjucht fan de oerheit om
yn oerliz mei de organen fan de boere
stan forstannige lieding to jaen oan In
sanearing fan dy bidriuwen en bidriuw
kes, dy’t net op in forantwurde sosiael-
ekonomysk peil steane. Soe de boere
stan hjiroer it net iens wurde kinne, dan
sille hja to let ynsjen, dat hja de kans
om har maetskiplike posysje tichter oan
de oare stannen to bringen, mist ha.
En dat soe men dochs yn de goedich-
heit net hoopje.
te worden voorgesteld en voor haar te
mogen zingen. De Koningin onderhield
zich geruime tijd met de populaire zan
ger, die na zijn optreden aan Hare Ma
jesteit een boeket bloemen aanbood on
der de wogrden: „Mag ik u deze aan
bieden van een Jordaanse jongen”, een
gebaar, dat kennelijk door de Koningin
op prijs werd gesteld. Het gebeurde tij
dens een weldadigheidsavond, die de
personeelsvereniging „Kon. Paleis
Soestdijk” zaterdag in de zaal van hotel
Eemland organiseerde ten bate van het
fonds ter bestrijding der kinderverlam
ming, waaraan prinses Beatrix haar
aandacht wijdt. De kroonprinses was
zelf afwezig, omdat zij in Leiden ver
toefde, wel begeleidden de andere prin
sessen de Koningin.
Bus met kinderen te water. In St. Anna
parochie is zaterdagavond een grote
touringcar met een gezelschap van 22
kinderen en begeleidster in de diepe
Zuidervaart gereden. Door de tegen
woordigheid van geest van de chauffeur
bleven zij voor de verdrinkingsdood ge
spaard.
Vroedvrouwen duurder. Naar de Zieken
fondsraad mededeelt, is met ingang van
1 juli j.l. het honorarium van de zie
kenfondsen aan vroedvrouwen verhoogd
van f36.50 tot f40.—.
Historie.
We stelden reeds vast, dat Harlingen in
betrekkelijk korte tijd snel is gegroeid.
Dat is in het verleden moeilijker gegaan;
het valt dan ook niet mee om van klein
vissersdorp te promoveren tot eerste ha
venstad van Friesland. Dat kleine vis
sersdorp droeg de naam Almenum en
als er over vaart op de zee werd ge
sproken, was er tot 1213 geen sprake
Van de naam Harlingen. In dat jaar on
geveer begonnen monniken met het gra
ven van de z.g. Monniksloot die dwars
door het Wad liep naar de Noordzee. Er
ontstond vlak bij de plaats, waar
de grote hefboomkranen hun lange
men zwaaien, een klein haventje,
werd daar een kasteeltje gebouwd
er kwam scheepvaart. Weliswaar schiep
dat ook voor de Noormannen een ge
legenheid om hier binnen te vallen, doch
dit verhinderde niet, dat er steeds druk
ker verkeer kwam. Harlingen kreeg pas
een goede haven in 1650, toen zowel de
Noorder- als de Zuiderhaven gegraven
werden en de stad bolwerken kreeg.
Zeilvaart en handel bloeiden op en Har-
Hwat hat Qabe Skroar
