L REGERING WERKT MET SPOED AAN BESTEDINGSNOTA KRIS KRAS door Nederland TRAGIEK VAN EDEN IS TRAGIEK VAN ENGELAND k 1 STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Buitenlands Overzicht Landbouweisen werken vertragend Gouden filmpjes us hjoed p p to sizzen 1 Zal Macmillan de breuk met Amerika kunnen herstellen? Kadar wil weer regeren met de harde hand 53e JAARGANG VRIJDAG 18 JANUARI 1957 No. 5 Bols wards Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Pool-„cheque” in graf? KAMEROVERZICHT r '2 n n :e 2e week januari 190“ J. H. van ►4 Advertentieprijs: 12 cent per mm Ingezonden mededelii gen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Abonnementsprijs f 1.75 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 87926 Dochters en deade bleijen moatte op ’e tiid oan ’e kant. Voor een bloeiende zaak te Bolsward wordt om uit te breiden f 1500 ter leen gevraagd. Hebt gij „Mesdag” al gerookt? Onover trefbare 3 cents sigaar (Handwerk). K. Falkena Bzn. t.o. Stadhuis. Zesde openbare uitvoering van de Gym nastiek en Schermersvereniging „Hol- landia”. Na afloop bal. De bevolking van Sneek bedroeg op 1 januari 6118 mannen en 6767 vrouwen, samen 12885. Het nieuwe licht op de Brandaris in gebruik genomen. Het is het tweede der wereld, het effect is groots. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres; Marktstraat 13 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) De tragiek van Eden is ook de tragiek van Engeland. Het verdwij nen van deze Britse premier waarvan zijn politiek ten opzichte van het Midden Oosten en in het bijzonder jegens Egypte, de diepere oorzaak is, tekent immers tevens de aftakeling van Engeland als grote mogendheid. Het land, dat nog geen twintig jaar geleden, dank zij mede de onverzettelijke wil van zijn staatslieden, tot wie naast Churchill ook Eden behoorde, de wereld redde van het Nazi dom, bleek thans niet meer in staat zonder medewerking van Ame rika een militaire operatie van betrekkelijk geringe omvang tot een succes te maken. Vader was heler voor zijn zoons. De Tilburgse politie heeft een man gear resteerd, die zijn beide zoons 16 en 17 jaar oud tot diefstal aanzette. Sa men met zijn vrouw verkocht hij de gestolen goederen. De buit bestond uit konijnen en artikelen, die uit geparkeer de auto’s en winkels werden gestolen. De familie van de 43-jarige bij een verkeersongeluk in Florence omgekomen Italiaan, Gino Rossi, heeft toestemming verzocht zijn vorige week begraven lichaam te mogen opgraven. In een van zijn zakken moet zich namelijk nog het inschrijvingsbe- wijs van een voetbalpool bevinden De zoon van Rossi is er zeker van dat het formulier recht geeft op 100.000 gulden. tl n P e ti h n Ook daarvoor een prjjsstop. Minister Zijlstra heeft in de Staatscourant prijs- stoppen afgekondigd voor de tarieven van electriciteit, gas en water. Zonder toestemming van 't ministerie van eco nomische zaken mogen deze bedrijven geen verhoging vaststellen boven het tarief geldend op 31 oktober 1956. De prijsstoppen treden op 1 februari in werking. Nu is wel gebleken dat er in het Kabi net de bereidheid bestaat iets voor onze landbouwers te doen. De noodzakelijk heid daarvan wordt algemeen ingezien. Maar de verlangens van het Landbouw schap zullen niet in één keer verwezen lijkt kunnen worden. Zoals we reeds schreven zij moeten worden uitgesmeerd over enige jaren. De regering heeft nu ’n nader advies gevraagd aan de Stich ting van de arbeid. Als wij f 200 mln. voor de landbouw uittrekken (voor een nieuwe kostprijsberekening en voor een betere beloning van landarbeider en boer) kan dan toch nog het loon- en prijsstabilisatie-accoord, dat gesloten is in de SER, worden gehandhaafd? Dat was de vraag. Het antwoord daarop is moeilijk te geven. In de Stichting van den Arbeid is uit gerekend dat deze nieuwe landbouwpo litiek die dus in 1957 f 200 mln. vergt een stijging van de kosten van levensonderhoud met zich meebrengt van 0,8 pet. In de practijk zal dat wel neerkomen op 1 pet. Toen dit vaststond werd de vraag dus nog klemmender. debat in de Eerste Kamer kon dus moei lijk interessant zijn, omdat het niet ac tueel was. Minister Hofstra heeft daar volledig be grip voor opgebracht. Hij heeft ver klaard. dat de regering onder hoogspan ning werkt aan de opstelling van de no ta over de bestedingsbeperking. De moeilijkheid is echter dat het SER-ad- vies, dat de regering wil uitvoeren, in sommige opzichten, duidelijk te opti mistisch is. Zo wordt er bijv, gezegd, dat de belastingen met f 110 mln. ver hoogd moeten worden ,als dit bedrag tenminste niet in bezuinigingen kan worden gevonden. Aan dit laatste is de regering nu bezig. Er zijn reeds resul taten bereikt, die echter nog gecon cretiseerd moeten worden. Verscheidene overheidstaken zullen worden beperkt of afgekapt. De minister varf financiën was ervan overtuigd dat de komende maatregelen onaangenaam zullen zijn. Daar staat tegenover, dat als zij een maal zijn genomen de vooruitzichten voor ons land weer gunstig zullen zijn. andere wijze behouden kan. Eisenhower heeft dit in zijn jaarlijkse boodschap aan het Congres over de toestand van de Unie nog eens duidelijk laten uitko men toen hij inzake zijn voorstellen om in het Midden Oosten agresie te voor komen, verklaarde dat deze kwestie van vitaal en onmiddellijk belang was voor de veiligheid en vrede van de vrije we reld. Maar de vraag blijft wel of Ame rika er inderdaad in zal slagen zijn eco nomische hulp daar te brengen waar ze hoort. Het is bekend dat de meeste Arabische landen zo geregeerd worden dat er gerechte vrees bestaat dat de Amerikaanse hulp alleen maar in de zakken van de hogere klassen zal te recht komen, zoals ook in China het ge val was toen dat nog door Tsjang Kai Sjek geregeerd, werd. De massa van het Chinese volk kon naar de verleende Amerikaanse hulp fluiten en het was de ellende van deze massa die haar rijp maakte voor het communisme. Als de Amerikanen in de geholpen Arabische staten doeltreffende contröle op het be steden van het door hen verstrekte ka pitaal willen oefenen, zullen ze vermoe delijk wel weer stuiten op de overge voeligheid van deze en alle gekleurde volken voor alles wat op overheersing of kolonialisme lijkt. Een andere vraag welke opdoemt is hoe Amerika de vriendschap der Arabische volken wil winnen of behouden als het ook Israël recht wil doen, welks bestaan voortdu rend door deze volken bedreigd wordt. We denken maar aan de nog steeds voortdurende aanvallen van Arabische commando’s op de Joodse staat, en aan de kwestie van de vrije doorvaart door het Suezkanaal ook voor Israël. Men kan zich voorstellen dat de Israëlische regering niet bereid is de rest van het nog bezette Egyptische gebied prijs te geven vóór het verzekerd is dat de Egyptische blokkade zal worden opge heven. Egypte brengt nu de ontrui- mingskwestie weer voor de V.N. en Amerika zal dan waarschijnlijk partij moeten kiezen, en het zal een uiterst precaire keuze zijn. Misschien zal ook een andere kwestie Amerika voor een dergelijke keuze stellen. Enige weken al beschuldigen de Arabische staat Jemen en Engeland elkaar van agressie op eikaars gebied in de omgeving van Aden Er is eigenlijk geen twijfel mogelijk dat deze agressie van Jemetische zijde komt op de enige tientallen sjeikdom- men die aan Aden grenzen en Engelse protectie hebben aanvaard. Het schijnt dat vermoede olierijkdommen in deze agressie een rol speelt, evenals het ge daalde respect voor Engelands macht sedert het Egyptische fiasco. En nu En geland zijn rechten rond Aden gewapen derhand verdedigt, wordt in de Ara bische landen al weer moord en brand geschreeuwd. Jemen wil een beroep op de Ver. Naties en op Amerika doen als het overleg dat tussen Engelse en Jeme- nitische onderhandelaars is begonnen geen vruchten draagt voor zijn corrupte regeerders, die zich mischien in een avontuur willen storten om de aandacht van hun eigen wanbeheer af te leiden. Tegen dat wanbeheer zijn herhaaldelijk revolutionnair bewegingen van jonge hervormers ontstaan, welke echter bloe dig werden onderdrukt, waarvan echter het gevolg weer is dat ook in Jemen de ontevredenen dreigen beïnvloed te worden door het communisme. De Rus sen zijn dan ook druk bezig er te intri geren. De Eerste Kamer heeft dan deze week algemene financiële be schouwingen gehouden. Dat was bijna een onmogelijke taak, want de regering heeft nog steeds niet haar plannen over de bestedings beperking bekend gemaakt. En zolang die plannen er niet zijn, heeft het weinig zin om met de meest betrokken ministers, Hofstra, Zijlstra, Suurhoff en Mansholt, van gedachten te wisselen. Dat deze nota met spanning wordt er naar uitgezien zo lang weg blijft, zit hem in de landbouw-problematiek. Het is nogal begrijpelijk dat de Russen deze Amerikaanse politiek afwijzen; ze beweren zelfs dat ze gevaren voor een derde wereldoor log oproept. Ze hebben dat destijds ook gezegd van t’ Engels-Franse optreden in Egypte en het is niet te ontkennen dat die gevaren er zijn, maar daaraan is niet te ont komen. Nu de Russen hun invloed in het Midden Oosten willen vestigen en die van het Westen verdrijven, moet daar tegenover stelling worden genomen. Het Westen en speciaal het Europese deel daarvan heeft de olie van het Midden Oosten nodig voor zijn bestaan en zal er voor moeten vechten als het ze niet op Duizenden hebben baat gevonden door de kruiden van Jacoba Maria Wortel- boer, Oude Pekela, niet alleen tegen in fluenza, maar ook tegen gevatte koude, blijft volgens de meeste commentatoren volheid in de borst, slijmhoest, luste- ’n vraag omdat Macmillian de min. loosheid, pijn in de leden, ongestelde buitenlandse zaken uit ’t kabinet-Eden, maag, trage ontlasting en hoofdpijn. Selwyn Lloyd die mede verantwoordelijk Een pakje kost maar 30 cent. in Algerije niet willen toegeven wonnen zeer sterk, de socialisten regerings partij iets. Opmerkelijk was het zwa re verlies der communisten, die 20% van hun vroegere stemmenaantal verlo ren. Dat is stellig het gevolg van de gebeurtenissen in Hongarije. Daar, in Hongarije, tracht de regering-Kadar, kennelijk in overleg met Moskou, het volk met de meest barbaarse dwang maatregelen weer onder het juk van een volkomen communistisch staatsbestel te brengen. En ook in Polen krijgt men de indruk dat het regime van Gomulka een stap terug wil doen op het pad naar een iets vrijer systeem, dat het eerst had ingéslagen. Ook in de Sovjetunie zelf heten veranderingen op til te zijn, wel ke Malenkof weer meer naar de voor grond zouden brengen. Zowel deze ont wikkeling in Oost Europa, als de toe stand in het Midden Oosten en het ge brek aan eenheid tussen de leidende mo gendheden van het Westen dragen bij tot het handhaven van een zeer onbe haaglijke sfeer in de wereld. Een sfeer waarin we nauwelijks veel practisch nut mogen verwachten van de verstrekken de ontwapeningsvoorstellen welke Ame rika bij de politieke commissie van de V.N. vergadering heeft ingediend en vol gens welke alle kernwapens zouden die nen te worden afgeschaft. Nieuwe ont wikkelingen op het gebied der geleide projectielen in de Amerikaanse wapen industrie, waaronder een dat aan de kop een waterstofbom zou kunnen vervoe ren, schijnt Washington tot deze sen sationele voorstellen te hebben gebracht. was voor de Engelse Suezpolitiek, hand- Het is een van die kwesties, sa menhangend met de gehele politiek van het Westen in het Midden Oos ten welke dringend in een confe rentie van de Westelijke Grote Drie zouden moeten worden bespro ken. Zij luidde concreet als volgt: zijn de werknemers bereid om deze lastenver zwaring van 1% te dragen zonder com pensatie in de lonen? En werkgevers: gaat U accoord met een extra verho ging van de vennootschapsbelasting van twee punten om de „nieuwe” landbouw politiek te kunnen financieren Bent U bereid deze belastingverhoging niet in de prijzen door te berekenen? De bereidheid van de werknemers en van de werkgevers om deze vragen be vestigend te beantwoorden bleek verle den week vrijdag niet bijster groot. De vertegenwoordigers van de werknemers organisaties vinden dat de loontrekken- den nu reeds voldoende lasten dragen en de werkgevers vonden de combinatie: belastingverhoging en prijsstabilisatie- beleid bijna ondragelijk. Deze week vrij dag heeft de Stichting een definitief antwoord aan de regering gegeven. Dat antwoord is voor de landbouw van emi nent belang. Als de werknemers loonsverhoging eisen en de werkgevers niet meer belas ting willen betalen (dus als het loon- en prijsaccoord niet voor nieuwe land bouwpolitiek geldt) dan zit de regering uitermate moeilijk. En misschien wel minister Mansholt het meest. Het is voor de georganiseerde landbouw niet prettig dat deze zaak in de Stich ting van den Arbeid behandeld moet worden. Men zal in deze kringen onge twijfeld het idee krijgen dat men er on der door moet, want nog de werkne mers, noch de werkgevers zijn bereid voor de kosten van de nieuwe land bouwpolitiek op te draaien. In deze kringen bestaat dan ook een gevoel van onbehagen. En terecht. Gedane zaken nemen geen keer, maar men kan zich afvragen of het verstandig is geweest dat ’t SER-rapport over de bestedings beperking unaniem is geweest. Als de landbouw met een minderheidsrapport was gekomen, had men nu waarschijn lijk strategisch een betere positie kun nen betrekken. Het is te hopen dat alle partijen in de Stichting van den Arbeid elkaar hebben gevonden. Dat zou veel moeilijkheden voorkomen en de rust in de sociale wereld ten goede kunnen ko men. Als de beslissing eenmaal is gevallen zal de regering kunnen beginnen aan haar nota over de bestedingsbeperking. Het algemene financiële economische Op zo’n conferentie was echter wegens ’t geschokte vertrouwen geen kans zo lang Eden te Londen als premier ze telde. Of het de nieuwe Britse premier Macmillian zal gelukken de breuk met Amerika geheel te herstellen Het In een van onze vorige overzichten heb ben we gewezen op de eenzame strijd van minister Mansholt in het Kabinet. Hij wordt krachtdadig gesteund door het Landbouwschap dat f 350 mln. voor een herziening van de uitgangspunten van de landbouwpolitiek heeft gevraagd Deze eis werd in een ongelukkige tijd gesteld. Nu er sprake is van flinke te korten op de betalingsbalans is het moeilijk om dat bedrag op tafel te leg gen. De landbouwers hebben psychologisch gezien het getij dus tegen. En dat is daarom zo jammer, omdat zijn hun prij zen na de bevrijding laag hebben gehou- den.Dus in een tijd waarin zij veel had den kunnen verdienen De georganiseerde landbouw heeft nu op te boksen tegen een loon- en prijsstabilisatiebelgid en te gen het feit dat het onmogelijk is de belastingen meer te verhogen dan be slist hoogst noodzakelijk is. .Politiek ge sproken: minister Mansholt moet een gevecht voeren tegen enerzijdsde minis ters Suurhoff en Zijlstra en anderzijds tegen minister Hofstra. Nog steeds meer. In Nederland zijn in het afgelopen jaar één miljard 415 mil joen sigaretten meer gerookt dan in 1955, toen de omzet 11 miljard 734 mil joen bedroeg. Dit was in 1956 nl. 13 miljard 149 millioen. Ook de omzet van sigaren en sigarillos steeg. In 1956 wer den 951 miljoen sigaren gerookt tegen 906 in 1955. Voor sigarillos waren deze cijfers resp. 151 en 150 miljoen. Kerf tabak als shag en pijptabak werden minder verbruikt nl. 8154 ton in 1956 tegen 8268 ton in 1955. Volgens de Volkskrant is het recordverbruik van sigaretten het gevolg van het gestegen en nog steeds stijgende aantal vrouwen in Nederland, dat rookt. Het is nog te vroeg om een oordeel over Eden’s politiek als zodanig te vellen. Dat oordeel zal rechtvaardig kunnen worden uitgesproken als we eerst ook gezien hebben welke resultaten de poli tiek der Amerikanen, die vooral met geld willen trachten te bereiken wat de Engelsen en Fransen met de wapenen niet konden, nl. het keren van de Rus sische invloed in het Midden Oosten, zal opleveren. De Engelsen en Fransen had den gehoopt Nasser, die zij als een mo gelijke pion van Moskou beschouwden, te verwijderen, het Suezkanaal veilig te stellen en en passant Israëls positie te verzekeren als Westelijke voorpost in het Midden Oosten. De Amerikaanse re gering is van den beginne af tegen dit plan geweest. Dulles heeft nog pas ver klaard dat het huidige Egyptische be wind niet zo slecht is als het wel wordt Voorgesteld hij bedoelde door Londen en Parijs en meent dat als zeer snel economische hulp aan de Arabische sta ten wordt verleend de westelijke invloed in het Midden Oosten kan worden ge red. Over het einddoel van Londen, Pa rijs en Washington heerst dus geen Verschil van mening, men wil het Mid den Oosten met zijn olierijkdommen voor het Westen behouden. Maar de Amerikanen menen dat dit niet met ge weld kan geschieden. Zij willen geweld slechts als uiterst middel, nl. in geval een Arabisch land door directe commu nistische agressie of het gebruik van vrijwilligers van die zijde, een vazal van Moskou dreigt te worden. Zij willen dus geen militaire maatregelen om in be paalde Arabische landen, o.a. in Egypte regeringen aan het bewind te brengen, welke uitgesproken pro-Westers zijn, Washington verwacht van snelle econo mische hulp, welke in de laag ontwik kelde Arabische landen de volken wel vaart moet brengen, de ontwikkeling van vriendschapelijke betrekkingen tussen deze Arabische volken en het Westen en het meent dan deze volken onvatbaar te kunnen maken voor het communisme. haafde. Volgens sommige commentato ren zou Macmillan Selwyn Lloyd op zijn plaats willen houden zolang Eisenhower Dulles handhaaft, die te Londen en Pa rijs geen genade meer vindt. Ook wordt de nieuwe Engelse premier wel het plan toegeschreven de band met Amerika wat losser en die met het vasteland van Europa wat steviger te willen maken om de Europese positie tegenover Washington te versterken. Macmillan heeft nl. enige voorstanders van meer Engelse samenwerking met het Euro pese vasteland zeer belangrijke posten in zijn kabinet gegeven. Hoe dit ook zij. de Labourpartij die nieuwe verkiezingen na Eden’s aftreden eiste heeft haar zin niet gekregen. In Frankrijk heeft de mislukking van de Engelse-Franse poli tiek jegens Egypte veel minder schok ken veroorzaakt dan in Engeland. Het overgrote deel der Fransen stond achter deze politiek, zoals het ook achter die van Mollet schijnt te staan inzake Alge rije. De Franse premier heeft nog eens verklaard dat zijn regering geen bakzeil zal halen voor de Algerijnse opstande lingen en elke tussenkomst van de Ver. Naties afgewezen. Deze Franse houding opent weinig perspectief, maar dat ze steun vindt bij de Franse kiezers schijnt te mogen worden afgeleid uit de uitslag van een tussentijdse verkiezing in zes Parijse arrondissementen. De kandidaat van Mendes-France, die een veel libera ler politiek jegens Algerije wil dan de regering, verloor vergeleken bij de ver kiezingen begin 1956, een derde van het stemmenaantal, de conservatieven, die In de legerplaats Budel in Brabant kwamen maandag ongeveer 500 hongaarse vluchtelingen aan. Deze vluchtelingen, die op doorreis zijn naar Canada, blijven zes dagen in dit kamp. Soldaten uit het kamp boden bij de aankomst de helpende hand. Wachtlijst voor telefoonaansluiting. Sinds 1953 is de wachtlijst van hen, die telefoon hebben aangevraagd, verdub beld. Waren het er toen 27000, nu zijn het er bijna 55000. Op eind 1949 waren het er 62300 aanvragen geweest, maar in de periode tot 1953 lukte het om de wachtlijst jaarlijks met een 10.000 te doen inkrimpen. Nadien is het aantal aanvragen vooral in de' zich snel uit breidende steden zo sterk gestegen, dat het weer ging uitlopen op het aantal aansluitingen. Bier mogelijk duurder. De Nederlandse bierbrouwers hebben aan het ministerie van economische zaken toestemming gevraagd de bierprijs te verhogen. Wan neer dit wordt toegestaan, zal het bier naar verwachting, in de café’s enz. vijf cent per glas duurder worden. Nazaten van Michiel. Dit jaar zal wor den herdacht, dat Michiel de Ruyter 350 jaar geleden werd geboren. Het co mité De Ruyterherdenking te Vlissingen (adres: gemeentehus aldaar) zal dit jaar, evenals in 1907 een réunie houden van de nazaten van onze grote land voogd. „Losse” patroon trof soldaat. Tijdens militaire oefeningen, welke nabij het voormalige vliegveld Ghote Heide bij Venlo door militairen van het Venlose garnizoen werden gehouden is de 20- jarige dienstplichtige soldaat Soontiens uit Breda door een „losse patroon in het onderlijf getroffen. L houten kogel drong in het onderlichaa van de soldaat. Hij is in ernstige toe stand naar het ziekenhuis te Venlo overgebracht. Oud-burgemeesters op Soestdjjk. Konin gin Juliana en Prins Bernhard hebben vorige week de oud-burgemeester van Amsterdam en mevrouw d’Ailly en deze week de oud-burgemeester van Den Haag en mevr.Schokking op Soestdijk voor het middagmaal ontvangen. Record-houw in november. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek wer den in november 1956, 7407 woningen voltooid. In de overeenkomstige maan den van d,e jaren 1945 tot en met 1955 kwamen resp. gereed 68, 173, 1266, 4269, 4434, 4629, 5937, 5517, 6458, 6967 en 6655. Het aantal gereedgekomen wo ningen in november 1956 is voor die maand een record. In de eerste elf maanden van 1956 werden 60.736 wo ningen voltooid. In dezelfde periode van het vorig jaar zijn 53.261 woningen ge reedgekomen. Gerekend tot en met no vember 1956 zijn sedert de bevrijding 500.613 woningen opgeleverd.. Vergif lag op straat. Op de Prins Hen drikkade te Rotterdam stierf dinsdag morgen plotseling een hond, die door zijn eigenaar, de 53-jarige W. T. M. Weger uit de Fijenoordstraat werd uit gelaten. Het dier had even tevoren ge likt aan een substantie, die op straat lag en zijn baas, die schrok van de plot selinge dood van het dier, doopte een Vinger in het vreemde goedje en likte er ook eens aan. Maar het schuim stond hem direct op de mond en nadat een passerende dierenarts geconstateerd had, dat de hond door het innemen van cyaankali was gestorven, adviseerde hij de heer Weger direct naar een zieken huis te gaan. Inpoldering Dollard is stilgelegd. De landaanwinningswerken in de Dollard zijn stop gezet en de arbeiders ontsla gen. Dit blijkt uit vragen van het Twee- de-Kamerlid, de heer J. G. Boekhoven (PvdA) aan de ministers mr. J. Algerji en J. G. Suurhoff. Hij vraagt de be windslieden deze stopzetting van wer ken, waaraan reeds ettelijke miljoenen zijn besteed zo spoedig mogelijk onge daan te maken, ook met het oog op de nog steeds aanzienlijke werkloosheid in het gebied van Finsterwolde en Beeta. Hwat hat Qabe Skroar I

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1957 | | pagina 1