roar
KRISKRAS door Nederland
BRIEFWISSELING TUSSEN OOST EN
WEST
e
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1957
53e JAARGANG
No. 13
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Buitenlands Overzicht
liet westen zoekt naar de achtergrond
Nenni (Italië) breekt met het communisme
M-
Harlingen
restaureerde stadhuis
Gouden filmpjes
us hjoed p
to sizzen
I
I
I
Bolswards Nieuwsblat
i
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Hwat hat
afzonderlijk
Zij
Abonnementsprijs f 1.75 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
3
2
Daarmee komt Boelganin in ’t straatje
van die grote groep van Duitse industri
ëlen die terwille van de Duitse industrie
goede betrekkeingen met Rusland wil
len om daardoor deel te krijgen aan de
verdere Russische opbouw. En waar
schijnlijk via deze, ook aan die van de
rode Chinese Volksrepubliek ten opzich
te waarvan zoals bekend de Russen gro
te verplichtingen op zich hebben geno
men die ze maar traag nakomen, wat
echter beter zou worden als de Duitse
Door mij is besloten tot het houden van
een gratis cursus in het borduren op de
PFAFF Naaimachine. Th. H. v. d. Meu-
len, Dijkstraat, Bolsward.
In Witmarsum zijn in één twee jaar
tijds circa 30 nieuwe woningen bijge
bouwd. Thans zijn er weer 6 in aan
bouw. Men kan wel zien, dat Witmar
sum thans de hoofdplaats der gemeente
is.
Brand in de Bolswarder Tram. Jongens
droegen in hun klompen water aan en
wisten de brand te blussen. Hierna werd
de reis voortgezet.
Tegenover de Zuivelschool te Bolsward
zullen een paar royale herenhuizen ver
rijzen. Een paar inwoners van Lollum
hebben hiertoe grond aangekocht.
De bakkersbond te Bolsward bestaat
dit jaar 25 jaar. In beginsel is besloten
dat de dames het jubileum mee zullen
vieren.
Arend Poepjes te Delfstrahuizen heeft
deze winter met hardrijden nu al f 675
verdiend.
R. Bijlsma heeft zijn zaak in glas, por
selein, nikkelwaren en galanterien over-
Verscliijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Onze jongste prinses, H. K. H. Prinses Marijke, wordt maandag 10 jaar.
(Foto Meijboom)
3e week februari 1907
Stopzetting van import levend vee ge
vraagd. Kortgeleden is in ons land uit
Hongarije met mond- en klauwzeer be
smet slachtvee ingevoerd. In verband
hiermede heeft het Eerste-Kamerlid ir.
M. A. Geuze (c.-h.) minister dr. S. L.
Mansholt gevraagd de invoer van levend
vee in Nederland onmiddellijk stop te
zetten ter bescherming van de inheemse
veestapel.
Dy’t alle gatten stopje sil,
moat in bulte san ha.
Uit gezonken auto gezwommen. Door
een sterke rukwind werd een bestelauto
uit Vinkeveen de berm van de Amstel-
dijk-Zuid onder Nes ingedrukt, waarna
de auto de Amstel inreed en nagenoeg
geheel onder water kwam te staan. De
bestuurder, de 56-jarige H. C. N. uit
Vinkeveen, wachtte kalm tot het water
in de auto genoeg was gestegen, opende
het portier en zwom naar de kant. Een
kraanwagen haalde later de bestelauto
op de kant.
Sieraden ontvreemd. Tijdens afwezig
heid der bewoners hebben inbrekers hun
slag; geslagen in een villa aan de Jan
Steenlaan te Bussum. Vele zilveren,
gouden en platina damessieraden, ter
waarde van f 10.000 worden vermist.
Gebit ingeslikt. De 57-jarige heer G.
van Leeuwen te Voorhout slikte enkele
dagen geleden ’s nachts een gedeelte
van zijn gebit in. In het St. Elizabeth-
ziekenhuis te Leiden is hij gisteren aan
de gevolgen daarvan overleden.
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelii gen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Machine-onder-stroom doodde veehou
der. De 61-jarige veehouder A. Veld
hoen uit Nieuwe Niedorp kwam maan
dagmiddag in aanraking met een onder
stroom staande snijmachine. De man
moet vrijwel op slag dood zijn ge
weest.
Ooievaar haalde vliegtuig in. Hoog bo
ven Limburg in een voortjagend Israë
lisch passagiersvliegtuig is gisteren een
baby geboren. De moeder is de Weense
mevrouw Fritzi Fangl (25), haar doch
ter kwam drie weken te vroeg. Toen
de ooievaar het vliegtuig inhaalde,
scheidden de steward en de stewardess
een deel van de cabine met dekens af.
Op het vliegveld in Wenen zei stewar
dess Alice Flascher uit Jeruzalem: „Het
ging allemaal reusachtig. Het was het
grootste avontuur van mijn leven”.
Nieuwe Minister. Nederland heeft er
weer een minister bij. De nieuwe ambts
drager is de christelijk-'historische mr.
G. P. Helders, die de portefeuille voor
„Zaken Overzee” aan het begin van de
volgende week zal overnemen van mi
nister ir. C. Staf. Deze laatste heeft se
dert de formatie in oktober 1956 de
portefeuille ad interim beheerd, maar
had al enige tijd geleden de wens te
kennen gegeven van deze taak te wor
den ontheven.
en een horlogemaker uit Middelburg
G. M. Beiden worden ervan verdacht
medeplichtig te zijn aan de diefstal van
het geld van de weduwe. De horloge
maker is vroeger eens veroordeeld voor
een kleine diefstal.
Bondskanselier Adenauer van West Duitsland heeft een persoonlijke
brief van premier Boelganin ontvangen. Dit schrijven heeft dr.
Adënauer voorlopig geheim willen houden. Misschien wilde hij het
eerst bespreken met zijn Westelijke bondgenoten en in het bijzonder
met de Ver. Staten. Maar de Russen hebben de inhoud van de brief
via de radio al gauw bekend gemaakt. Het kwam hierop neer dat
Moskou weer bezwaren maakte tegen de W. Duitse herbewapening
en dat het een verbetering der betrekkingen met Bonn zou willen
inleiden met een nieuw en zeer uitgebreid handelsverdrag.
waarschijnlijk het hunne hebben te zeg
gen als zij resp. eind februari en mid
den maart met president Eisenhower
gaan confereren om de bestaande mis
verstanden omtrent elkanders politiek
uit de weg te ruimen. De Fransen zijn
overigens wat milder jegens Washing
ton gestemd omdat de Amerikanen in
de V.N. assemblee het Franse stand
punt dat Algerië een binnenlandse aan
gelegenheid van Frankrijk is, hebben
gesteund. Waarmede natuurlijk niet is
gezegd dat Washington de Franse poli
tiek in Algerië, welke ook de andere
Noord Afrikaanse landen van Parijs
vervreemdt, goedkeurt. De Franse re
gering heeft haar misnoegen niet onder
stoelen en banken gestoken dat de sul
tan van Marokko voor hij naar Madrid
ging Italië bezocht maar Parijs niet.
Wat Italië betreft zij hier nog ver
meld dat Nenni, de leider van de
Italiaanse linkse socialistische groep
thans voorgoed de samenwerking
met de communisten heeft verbro
ken.
Men streeft naar ’n fusie met de recht
se socialisten onder Saragat. Zou deze
fusie tot stand komen dan zou er een
nieuwe socialistische partij ontstaan die
groter is dan de communistische en zou
deze van de tweede plaats worden ver
drongen.
Men achtte het in dat geval niet onmo
gelijk dat de groep van Saragat uit de
regering zou treden en nieuwe verkie
zingen, die normaal in 1958 zouden
plaats vinden nu reeds zouden moeten
worden gehouden. Maar deze veronder
stellingen zijn wel zeer speculatief ge-
zich terdege bewust van het feit dat W.
Duitsland de scharnier is waarom de
Europese politiek van beide blokken
dient te draaien. Aan Westelijke zijde
spant men zich daarom in Bonn binnen
het Westelijk blok te houden. De pogin
gen van de opperbevelhebber van de At
lantische strijdkrachten in Europa, ge
neraal Norstad, om Londen en Wash
ington te bewegen af te zien van hun
plannen hun troepen op W. Duits gebied,
te verminderen behoren tot die inspan
ning. En aan Russische zijde gaat men
kennelijk wat de Europese politiek be
treft, alle krachten concentreren op een
poging de W. Duitsers los te maken uit
het Westelijk verband en in ieder geval
te voorkomen dat zij nog vaster in het
Westelijk samengaan worden opgeno
men.
Het lokaas van een groot handelsver
drag met Rusland zal stellig ook wel
de bedoeling hebben de W. Duitsers te
weerhouden van deelneming aan de Eu
ropese markt.
Er zijn trouwens ook interne redenen
voor de Russen om naar een grotere
handeJsbeweging met het Westen te
streven; nog pas sloten zij ook ’n groot
handelsverdrag met Frankrijk. Door de
gebeurtenissen in Polen en Hongarije
welke hun weerslag ook in andere satel
lietstaten hadden, is de gehele economie
van het Oostelijk blok in de war ge
raakt. De productie is in de satelliet
staten sterk verminderd, naar het heet
in Oost Duitsland zelfs zo catastrofaal
dat dit tot grote onrust onder de bevol
king leidt. Dat heeft ten gevolge gehad
dat de Russen betrekkelijk weinig meer
uit hun wingewesten kunnen betrekken
en sommige er van zelfs moeten bij
staan.
Het resultaat van dit alles is geweest
dat in de Sovjetunie de plannen tot uit
breiding van de eigen zware industrie
moesten worden beperkt en dat de Rus
sen bovendien zelf een deel van de eco
nomische afspraken moeten nakomen,
die zij op de schouders van de satelliet
staten hadden afgewenteld. Zij moeten
thans bijv, steenkool en olie naar Fin
land uitvoeren, wat naar zij aanvanke
lijk met de Finnen afspraken, hun satel
lietstaten zouden doen en die door de
Finnen met de roebels zouden worden
betaald die zij met hun uitvoer naar de
Sovjetunie hadden verdiend. Het is ge
zien een en ander heel goed mogelijk
dat de Russen daarom thans werkelijk
een groot belang hebben bij een inten
sief handelsverkeer met de Westelijke
landen om een mogelijke ontreddering
van de Oostelijke economie te voorko
men.
Zesjarige jongen viel in kokend water.
Het Zesjarige zoontje van de familie
Heykamp te Veenendaal, dat enkele
dagen geleden in een teil met kokend
water viel is dinsdagmiddag in het zie
kenhuis te Utrecht aan de gevolgen
overleden.
Bestedingsnota komt volgende week.
In het begin van de volgende week is
de aanbieding aan de Tweede Kamer te
verwachten van de regeringsnota over
de bestedingsbeperking.
Gemeentesecretaris in arrest. Verdacht
van het plegen van malversaties is de
gemeentesecretaris van Heino (O), de
heer D. van der B. in verzekerde .be
waring gesteld. Reeds werd hij voor de
officier van Justitie te Zwolle geleid.
Maandagavond was de gemeenteraad
van Heino in buitengewone zitting bij
eengeroepen. De burgemeester deelde
toen mee, dat op ’n verzoek van b en W
ingesteld onderzoek door de districts-
verificateur onregelmatigheden in de
gemeentefinancien had aangetoond. De
raad verleende de gemeentesecretaris
ziekteverlof.
Twee arrestaties in zaak-Nieuwland.
De rijkspolitie te Middelburg heeft in
de zaak van de door wurging om het
leven gekomen weduwe Kodde (Nieuw
en St. Joostland) voorlopig aangehou-
Dr. Adenauer uitte zich vorige
week nogal optimistisch over de
mogelijkheid tot verbetering van de
betrekkingen tussen Oosteljjk en
Westelijk blok, of hij er nog zo over
denkt na Boelganis schrijven is een
andere vraag.
Er zit iets in de brief van de Russische
premier dat doet vermoeden dat hij ook
invloed wil oefenen op de uitslag der
Duitse parlementsverkiezingen in sep
tember en die partijen in ’t gevlij tracht
te komen welke Bonn het liefst uit de
Navo zouden zien treden. Het heeft er
veel van dat de grote worsteling om de
positie van Duitsland thans is ingeleid.
Zowel het Westen als het Oosten ziin
midden maart naar Vancouver. Hij zal
zich daar met zijn gezin vestigen, voor
lopig voor een jaar of anderhalf jaar
mogelijk voor langere tijd.
Prinses Margriet onthult koopvaardjj-
monument. Prinses Margriet zal de ont
hulling van het nationaal monument
voor de koopvaardij te Rotterdam ver
richten, op woensdag 10 april a.s. in de
namiddag.
Zandboer krijgt toeslag op melk. Het
Produktschap voor Zuivel streeft ernaar
binnen vier weken aan de zandboeren
een toeslag van f 1.70 per 100 kilogram
geleverde melk te betalen. Dit wordt
gedaan om de boeren die door de wa
teroverlast in 1956 ernstige schade heb
ben geleden te hulp te komen. De toe
slag zal als voorschot uit het zuivel-
fonds 1957 worden verleend.
Raadsnotulen huis-aan-huis De inwoners
van Druten zullen allemaal de notulen
van de raadsvergadering van dinsdag in
hun brievenbus krijgen en ze kunnen
zich abonneren op de notulen van de
volgende vergadering. Dit is het resul
taat van een voorstel van wethouder
G. Sas, die zich bitter beklaagde over
de roddelende voorlichting van de pers.
Vooral de raadsverslagen van Druten
zouden niet objectief zijn en hij wilde
dat de Drutenaren nu eens goed voor
gelicht worden. Negen van de dertien
raadsleden voelden voor het plan en dus
wordt nu een proef genomen met het
verspreiden van d.e notulen.
Been afgekneld, Tijdens het afmeren
van de Nederlandse coaster Narwal in
de buitenhaven van Vlissingen is de
vijftienjarige lichtmatroos S. uit Lei
den woensdagmorgen met zijn been be
kneld geraakt tussen de staaldraad. Het
been werd tot onder de knie afgekneld
De stuurman die te hulp snelde om de
jongen te bevrijden, verspeelde bij deze
pogingen een van zijn vingers. Beiden
werden öpgenomen in het ziekenhuis te
Vlissingen.
K.L.M. had voor 15.000 dollar schade.
Begin november 1956 rapporteerde de
vertegenwoordiger van de KLM in Boe
dapest de heer G. J. Wisse, een bedrijfs
schade van ongeveer 15.000 dollar. De
schade werd veroorzaakt door ont
vreemde reserve-onderdelen voor de DC
6 toestellen waarmee de KLM de lijn
dienst op Boedapest onderhoudt en ont
brekende kantoorinventaris.
industrie ’n deel van de Russische op
bouw voor haar rekening nam. In ons
vorig overzicht hebben we reeds mel
ding gemaakt van geruchten in de En
gelse pers dat de Russen uit waren op
’n verbetering van de getrekkingen met
’t gehele Westen en men zou de stap
van Boelganin kunnen beschouwen als
een begin daartoe.
Van Westelijke, en in het bijzonder van
Amerikaanse zijde is altijd verklaard
dat men de houding van Moskou ten
opzichte van het vraagstuk der Duitse
hereniging als het criterium wilde be
schouwen voor de Russische politiek
jegens het Westen en in dit verband
lijkt het niet zo gek dat Moskou zich
dus eerst tot W. Duitsland wendt.
Maar de inhoud van Boelganins schrij
ven aan Adenauer wijst er toch eerder
op dat de Russen meer uit zijn op een
poging W. Duitsland uit het Westelijk
blok los te weken, dan op een streven
zich met het gehele Westen te verstaan.
Boelganin verklaart immers in zijn
schrijven dat de W. Duitse herbewape
ning de hereniging van Duitsland, waar
aan Moskou anders wel zou willen mee
werken, steeds moeilijker maakt en met
name heeft hij er bezwaar tegen dat het
Westen W. Duitsland maakt tot een
basis voor de oorlogvoering met atoom
wapens.
worden nu de extreme richting in de
partij van Nenni zoveel invloed blijkt te
hebben dat het zelfs zeer dé vraag is of
Saragat nog bereid is een hereniging
van de beide soc. partijen te aanvaar
den.
Tenslotte de meest brandende kwestie
van het ogenblik: Israël, Egypte en het
Suezkanaal. De secretaris-generaal der
Ver. Naties Hammarskjoeld kwam toen
Israël weigerde zonder garanties de laat
ste rest van het Egyptische grondgebied
te ontruimen tot de conclusie dat het
onwijs zou zijn sancties tegen de Joodse
staat toe te passen omdat daaruit een
nieuw conflict kon ontstaan.
Daar er ook geen twee derde meerder
heid in de Ver. Naties kon worden ge
vormd die deze sancties wel voor haar
rekening wilde nemen ontstond een im
passe. Deze schijnt Washington, nadat
er uit Congreskringen sterk verzet ge
rezen was tegen een eventueel meedoen
aan sancties door de Ver. Staten, te wil
len doorbreken door een openlijke ver
klaring, dat, als de Israëli Egypte ont
ruimen, Amerika bereid is de veiligheid
van hun land en de vrije vaart in de golf
van Akaba te garanderen. Beweerd
wordt dat Egypte ook bereid is deze
garantie te eerbiedigen.
Maar men is er dan toch nog niet.
Want nu het Suezkanaal spoedig weer
open zal zijn, wordt het vraagstuk van
de vrije vaart door dat kanaal ook voor
Israëlische schepen weer accuut, evenals
de kwestie aan welke maatschappij de
schepen van de verschillende naties tol
zullen moeten betalen; aan oude, door
de Egyptenaren onteigende maatschap
pij of aan die door Egypte in het leven
geroepen welke thans voor de loods-
dlenst zorgt.
Staf naar Ver. Staten. De minister voor
Defensie ir. C. Staf zal vermoedelijk
begin april naar de Ver. Staten gaan,
om er het grote defensiegesprek te
houden, onder meer ten aanzien van de
kwestie der geleide projectielen. Zoals
bekend zullen de Ver. Staten met elk
der NATO-landen afzonderlijk deze
taak bespreken. -
De commissaris der Koningin in de pro
vincie Friesland, mr. H. P. Linthorst
Homan, heeft dinsdag te Harlingen zo
wel de nieuwe oudheidkamer van deze
stad als het geheel gerestaureerde stad
huis geopend. De restauratie van het
stadhuis, dat in 1730 door H. Norel
werd gebouwd is verricht onder leiding
van ir. J. J. M. Vegter en de heropening
werd een feit toen mr. Linthorst Homan
de stadsklokken liet luiden.
Voorafgaande hieraan opende hij de
oudheidkamer, het Hannemahuis, zo ge
noemd naar de familie Hannema, die
een van de oudste panden in de stad
aan de gemeente schonk om hier In een
oudheidkamer in te richten. Het is de
tween-en-twintigste oudheidkamer in
Friesland.
Krjjgt Turkstra dochterbedrijf in Ca
nada? Het is zeer waarschijnlijk dat er
binnenkort een dochterbedrijf van de
N.V. Turkstra’s Beschuitfabrieken te
Leeuwarden in Canada gevestigd zal
worden. Om de mogelijkheden daartoe
te onderzoeken, vertrekt de directeur
van het bedrijf, de heer T. Turkstra,
Zelfs al zouden de Russen streven
naar een verbetering van de be
trekkingen met ’t Westen in Euro
pa, dan zullen zij nog altjjd ’t Wes
telijk wantrouwen moeten overwin
nen, dat dit streven is ingegeven
door het verlangen hun krachten te
kunnen wijden aan de expansie van
de communistische Invloed in Azië
en Afrika.
hebben de laatste tijd vooral hun
aandacht gewijd aan het Midden Oosten
en zoals bekend is president Eisenhower
daartegen in ’t geweer gekomen, waar
om Moskou nu weer een verdrag tussen
de Grote vier tot niet-inmenging in het
Midden Oosten heeft voorgesteld.
Koning Saoed van Saoedi Arabië heeft
vorige week zijn bezoek aan Washing
ton waar over de nieuwe Amerikaanse
politiek voor het Midden Oosten is ge
sproken, beëindigd. Blijkbaar is Saoed
voor zijn land accoord gegaan met
Washington’s doel: hij krijgt tenminste
Amerikaanse wapenen en steun voor de
economische ontwikkeling van zijn land
en heeft toegezegd te zullen trachten
ook andere Arabische landen de Ameri
kaanse politiek beter te doen begrijpen.
Thans is Saoed in Spanje voor bespre
kingen met Franco en met de sultan
van Marokko.
Zoals bekend interesseert Spanje zich
bijzonder voor de Arabische wereld en
met de twee andere genoemde landen
heeft het gemeen dat het Amerikaanse
bases op zijn gebied heeft.
Er is kennelijk een beweging gaande
om tot een hechte Amerikaanse band
met een aantal landen te komen, die
niet opgenomen zijn in andere verbon
den. Franco ziet waarschijnlijk daar ook
wel wat in al was het alleen maar
om Frankrijk een hak te zetten dat al
tijd als belager van de Spaanse posi
tie in Noord Afrika werd beschouwd;
maar hij heeft zijn Arabische vrienden
weinig aan te bieden, daar hij zelf dik
in de economische en zelfs politieke
moeilijkheden zit; de voortdurende stij
ging van de prijzen heeft de nood onder
het Spaanse volk zo doen stijgen dat er
onrust heerst en een ontevredenheid je
gens het regime welke het eerst uiting
vond in die gevaarlijke hoek: bij de stu
derende jeugd. Natuurlijk slaan zowel
de Franse regering, ook geplaagd door
binnenlandse moeilijkheden en een
groeiende oppositie tegen Mollet als de'
Engelse en Spaanse flirt met de Ara
bische landen onder auspiciën van
Washington, met wantrouwen gade.
Mollet
Zaterdag werden in Israel grote betogingen gehouden tegen de „wor-
gingspolitiek” van de Verenigde Naties, waarbij o.m. het aftreden van
Hammerskjöld en de terugkeer van Egyptenaren in de Gazastrook
werd geëist.
De foto toont ons een overzicht van de demonstratie in de hoofdstraat
en