MECHANISATIE OP GRASLAND-
BEDRIJVEN
KRIS-KRAS door Nederland
1
Ik
David Ben Goerion
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
üs hjoed p p
to sizzen 1
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
i U.
53e JAARGANG
No. 16
DINSDAG 26 FEBRUARI 1957
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
maar
de graspoduktie, aldus deze
geld in het land-
PYT,
4de week februari 1932
DE GKEIDEDEI TO SNITS
Tj. de J.
Abonnementsprijs f 1.75 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 87926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18,30 uur 305 of 33J
(K 5157)
GESLAAGDE GRASLANDDAG TE SNEEK
DIVERSE MOGELIJKHEDEN IN DE GREIDEBOUW
DESKUNDIG BELICHT
Te koop gevraagd gebruikte kinder-
bank. Letter A bureau dit blad.
Droog doorregen Fries spek 32 ct. per
pond, bij de 5 pond 30 ct. Vet droog
spek 22 ct. per pond. 3 pond gehakt f 1.
Aanbevelend Slagerij F. Algera.
Bij de verhuring van de kerkelanden
te Zurich brachten de weilanden het tot
gemiddeld f20.— per pondemaat, vrij
van alle lasten.
Zes gewonden bij autobotsing. Bij een
autobotsing op de Rijksstraatweg onder
Wassenaar, ter hoogte van de Persijn-
laan, zijn zondagavond zes mensen ge
wond, geraakt, van wie één ernstig. Een
uit de richting Amsterdam komende
auto raakte door nog onbekende oor
zaak, plotseling op de linker rijbaan en
vloog op een tegenligger in. Alle ge
wonden zijn naar het giekenhuis aan
de Zuidwal in Den Haag overgebracht.
De auto’s werden nagenoeg geheel ver
nield.
Maandag is in Nederland de comman
dant van de Nato Strijdkrachten in
Europa, Generaal Norstad, aange
komen.
In de Wittebrug te Den Haag werd na
zijn aankomst een persconferentie
gehouden.
De foto toont ons Generaal Norstad
tijdens de persconferentie.
Wiid biwündere - krigele lieder
Fan it lytse Israël,
It lan omsluten fan kwea-dieders,
Dy’t har ünrjocht wetten stel’.
Acht jier bin jim hünd en pleage,
En V. R. bleau sjende blyn,
Der moast in hynstemiddel weage,
David sei; Wy slaen der yn!
As men üs bistean ófdammet,
Dan sil fül de tosken toand,
Dérom keas ik my in namme,
Ben Goerion - de liuwensoan.
Acht jier bin wy hünd en pleage,
De V. R. rjochtspolityk?
Hwat is ’t: ünmacht, frees of leagen?,
David: Jo ha great gelyk!
’k Rop jim net op it sündersbankje,
Wy biskermje - leau it gerêst,
Tink der om - oars brük’ wy sanksjes,
It giet foar jim eigen bést.
Froeger lieten wy ’t hwat sitte,
Mar nou bin wy flot presint.
Toe nou dochs - jim moat opsjitte.
David sei: Ik jow gjin krimp.
As de tiden foroarje,
foroarje wy mei.
Reclame-rijwiel, geheel compleet (met
garantie) f35.Beleefd aanbevelend
J. R. Blanksma, rijwiel- en naaimachine
handel, Witmarsum,
beïnvloed door toevallige om-
ies-
Bolswards Nieuwsblad
Hark ris efkes - skille Dulles,
Wis - ik ha jim need forstien,
Mar ’k fyn dochs dat it gjin spul is,
Set jim ark byinoar op 't hiem.
Kom, nim daliks wer distansje,
Wêz nou wils - oars krij we mot,
Ik ha in büse fol garansjes,
David sei: Dat jowt üs hwat.
„Sisoa, nou bin wy de baes, ja,
Wy forblikk’ foar Nasser net,
Spat mar op - de streek fan Gasa
Bliuwt troch üs alteast biset.
Al den dach üs skippen keare,
It selsbistean sil djür forkocht.
Sa sit it heech-achte hearen,
David sei: ’k ha skjin my nocht.
Thee 4-6 cent goedkoper, De prys van
de thee is met ingang van zaterdag
met resp. 4 en 6 cent per ons, al naar
gelang van de kwaliteit, verlaagd bij
alle kruideniers en particuliere levens-
middelenbedrijven.
Verkeer eiste 3 levens. Bij het overste
ken van de rijksweg Utrecht-Den Bosch
werd zondag de 57-jarige bromfietser
N. v. d. M. uit Meteren gegrepen door
een personenauto. De heer Van der M.
was op slag dood. Zijn echtgenote werd
levensgevaarlijk gewond. De 71-jarige
wielrijder D. B. uit Haaksbergen stak
zondagavond plotseling de rijksweg tus
sen Haaksbergen en Enschedé over. B.
werd door een bus gegrepen en was op
slag dood. Het 5-jarig zoontje van de
familie P. V. uit Oosterland werd za
terdagmiddag op de rijksweg bij Nieu-
werkerk door een vrachtauto overreden,
Het knaapje was op slag dood.
Serooskerke slaat Pisa. „Laat Pisa een
scheven toren hebben,” zeiden de Se-
rooskerkers (op het eiland Schouwen-
Duiveland) tot dusver, „wij hebben er
ook een.” De uit de 15e eeuw dateren
de toren van de Ned. Herv. Kerk stond
ongeveer een meter uit het lood. Maar
nu is Pisa overtroefd. Want waar ze
in Italië zelfs ook maar niet aan dur
ven denken is in Serooskerke gebeurd.
De toren is rechtgezet. Ten aanschouwe
van het hele dorp werd de toren zater
dagmiddag opgetild dertig centime
ter toen kantelde hij om zijn as en
snel werd het gat gedicht. De toren van
Serooskerke stond weer recht. Nou ja,
er mankeren nog een paar centimeters
aan maar wie daarop let is een knies
oor.
Vertrek viel in het water. Drie opva
renden van de Nederlandse zeesleper
„Zwarte Zee”, die in Genua waren we
zen passagieren, kwamen te laat in de
haven terug. Hun schip had even te vo
ren de trossen losgegooid en voer de zee
op, op weg naar Argentinië. De zee
lieden bedachten zich geen ogenblik:
met kleren en al plonsden zij het water
in en wisten de „Zwarte Zee”, die zeer
langzaam voer en zich nog slechts een
vijftig meter van de kade bevond, in te
halen. Toen zij langszij zwommen, werd
een touwladder gevierd en even later
stonden de drie laatkomers druipend
van het water aan dek.
Verkeerslesje. Tijdens een vergadering
van Limburgse autorijschoolhouders in
het Harmoniepaviljoen te Roermond
bleek, dat negen rij-instructeurs hun wa
gens voor het gebouw op het rijwielpad
hadden geparkeerd. Een der wagens die
het pad volkomen versperde, was voor
zien van plakkaten met suggestieve
slagzinnen, zoals „Neemt de verkeers
regels in acht, leert ze van buiten”. Te-
den de bestuurders van alle negen wa
gens werd proces-verbaal opgemaakt.
Drie gevallen van t.b.c. ontdekt In
lyceum. Drie leerlingen uit de derde
klas van het gemeentelijk lyceum in
Den Helder moesten dezer dagen met
t.b.c. in een sanatorium worden opge
nomen. Twee van hen zijn slechts licht
besmet, een andere verkeert echter in
een ernstiger toestand. Deze leerling
Mear as njuggenhündert jonge en al-
dere boeren hiene Freed de réis nei
Snits oangien, sadat it Gebou foar Krist-
like Bilangen mei de kreake grótfol
wie. It wie mar gelokkich, dat de or-
ganisatoaren in dei twa tofoaren fan
de lytsere sealen öfstapt wiene, hwant
dat hie hiel hwat öfbreuk oan de dei
dien. Dizze is oer alle boegen slagge,
soe ik sizze.
De gearwurking fan de forienings foar
bidriuwsfoarljochting mei it Rykslan-
bopkonsulintskip hie in treflike orga-
nisaesje ta stan brocht. Dat wie tip-top
yn oarder.
De hear Wind mei syn assistinten hiene
de saek goed yn ’e macht en it gie as
it slydjage. Ek mei de ynlieders wiene
hja oer it algemien fortünlik.
Twa fan de fjouwer sprieken holldnsk,
twa diene it yn de memmetael, mar dat
joech op himsels neat. Ir. Bakker Ar
kema en Ir. G. J. A. Bouma foelen der
it béste yn, de iene mei syn hollansk
en de oare ma1 syn Frysk. Ir de
Spaanse onderminister van Buitenlandse
Zaken, die het geld, bestemd voor een
Hongaars vluchtelingenfonds, op een
bank zal deponeren.
Cultuurtechnische werken: f 14 miljoen
minder. Minister dr. S. L. Mansholt wil
op de landbouwbegroting voor 1957 in
het kader der bestedingsbeperking voor
ongeveer f 19 miljoen bezuinigen op de
gewone dienst. Hiervan zal f 14 miljoen
ten laste komen van de cultuurtechni
sche dienst.
Smokkelwagen achtergelaten. Aan de
grens bij Chaam (N.B.) heeft de douane
zaterdagmorgen in alle vroegte een ge
pantserde smokkelauto, die geladen was
met driehonderd kilo koelhuisboter, tot
staan gebracht. De pantserwagen liep
vast op een zware, door douaniers aan
gebrachte versperring. De chauffeur
wist te ontvluchten.
Groot, dy’t ek Frysk prate, koe üs min
der foldwaen. Hy bleau hwat dizich en
wie minder resolüt. Wy hiene fan him
hwat mear forwachte al wie syn oan-
trün om skerper en mear rationeel to
dongjen en to jar jen wol op syn plak.
Ek it pleadoai foar grounündersyk en
dan via de eigen bidriuwslaboratoria
fansels, wie tige ad rem.
De léste sprekker, Ir. H. Vonk, Ynspek-
teur fan de Lanbou, soarge foar in anti
climax. Dizze koe lang net meikomme
yn de rige en ik ha biwündering hawn
foar de bisikers, dy’t op de ein fan dizze
swiere dei dizze droege en oerbikende
dingen by har lê.ns glide lieten. De man
sil wol better r&kkenje kinne as prate,
seinen de boeren mei droege humor.
Hawar, wy wolle it hoopje.
Ir. Bakker Arkema, dy’t nei it wol-
komstwurd fan de hear A. P. Hettinga,
spriek oer mechanisaesje yn it greide-
bidriuw, hie de folie oandacht en wist
dy ek ta de ein ta to hélden.
Hy gyng alle bilangrike wurksumheden
by lüns en joech dêrby oan hoe’t de
mechanisaesje hjir brükt wurde koe.
Derby stie er mei twa fuotten op 'e
groun en joech in düdlike, lykwichtige
bioardieling fan foar- en neidielen. Rês-
tich en alhiel bitroud mei de praktyk,
wie it in lust nei dizze sprekker to
harkjen. Hy biskikte oer gans gegevens
en sifers mar bleau der seis hoppe steun
en seach de bitreklikens fan dizze din
gen foar de boer ek.
Ut alles die bliken, dat er by in forant-
wurde mechanisaesje jit hiel hwat din
gen oertocht wurde moatte, sil it foar-
diel jaen. Mar oan de oare kant triuwe
de hege leanen en lésten de greidboer
dy kant fêst üt. It is nou saek om net
rimpen en oerstjür mar oan to tügjen,
hwat der bean wurdt mar rêstich üt
to siferjen oft dizze dingen op it eigen
bidriuw foardiel bringe.
Melkmasines, moderne weinen, in trek
ker as der genóch wurk foar is en men
hynders fuortdwaen kin, dongstruijers
en goede kunstmeststruijers, lytse silo’s
foar foardroege kuil, greppelfrais&rs en
sleatopskjinr.ers waerden bisprutsen.
mogelijk, dat één man met twee appara
ten 20 koeien in een uur melkt.
Op elk landbouwbedrijf, ook al is het nog
zo goed gemechaniseerd, blijft nog veel
handwerk te verrichten, en wel 5070
van het totaal. Het daarbij gebruikte ge
reedschap is vaak ondoelmatig: het is te
zwaar of minder geschikt voor het beoog
de doel. Hierin kan nog veel verbetering
worden gebracht.
Ek it skuorredroegjen en it trochblazen
fan hea krigen har bar. Dizze dingen
sitte jit yn it stadium fan praktyk-
ündersyk en kostje op it heden frijhwat.
Hwat hy sei oer it ünderhald fan it
masine-ark en de needsaek de jonge
boeren hjir mear fan by to bringen, wie
tige it omtinken wurdich. Hwant de
Nederlanske boer keapet elts jier foar
125 miljoen oan nije wurktugen. It is
in great boerebilang dit djüre ark des-
kundich to ünderhélden en op to berg-
jen. En der is jit hiel hwat yn to for-
betterjen. De pick-up heawinning seach
de sprekker net sa folie yn. Winlik
moasten dizze dingen allinnich mar tus-
ken moarns élf en middeis fjouwer üre
wurkje meije en allinnich op de dei,
dat de boer it hea sa fier hat. Mar de
praktyk is hiel oars en der is al in
bulte skea fan komd. Ut de stoartbuoi
fan fragen bliek wol hoe’t dit punt
by de boeren libbet. De sprekker wist
se tige nei it sin to biantwurdzjen.
Ek Ir. G. Bouma hie alhiel it ear fan
de seal, doe’t hy oer de müglikheden
spriek, dy’t der jit binne om de pleat
sen better to meitsjen. Hy bigoun mei
to sizzen, dat tige folie needsaeklike
forbettteringen wol efterwege bliuwe
moasten, omt de lanboupolityk nei de
oarloch in fikse oanpak fan de pleatsen
finansieel ünmooglik makke hie. De
lêstbikinde regearingsütstellen hawwe
dizze pessimistyske sjenswize jitteris
bifêstige. It sil dus mei in bytsje jild
barre moatte, hwat wy oan de skuorren
en büthuzen dwaen kinne, sei er. Kin
men troch bysündere omstannichheden
dochs nij bouwe, dan rette hy tige de
hollanske stalynrjochting oan.
Hjir kin it wurk makliker en hurder
dien wurde, om’t hjir de foerwurksum-
heden en oare hantaesten makliker
geane. Hy sei, dat yn in büthüs mei
fjirtich kij alle dagen trije ton oan mol-
ke, foer en dong forarbeide wurde
moast, sadat dizze saek tige it omtin-
ken wurdich wie. Ek pleite hy mei oan-
drang foar in bettere fentilaesje yn it
büthüs. Mei triedglês en fentilaesje-
drompels, mei (Uepannen of drainbuizen
yn it tek, fikse ruten fan skokbeton,
dy’t heech genóch oanbrocht binne om
it Ijocht oer de kij skine to litten, kin
it büthüs Ijochter en frisser makke
wurde, sünder tofolle kosten. De büthüs-
souders kinne it bést fan holle bak-
stiennen makke wurde. Hout kostet sa-
hwat 15 goune de meter, stien 22 goune.
It léste is branfrij en bliuwt folie lan
ger goed. Handersketten liken him min
der goed as bokjes. De Amerikaenske
modellen foldogge hjir meastal net
goed, der binne hiele goede eigen apa-
raten genóch. It gebrük fan in thermo
meter yn it büthüs hearde algemien to
wêzen. In to waerm büthüs is binammen
foar nijmelke kij mei in greate produk-
sje skealik. Sahwat 12-13 graden is
de béste temperatuer.
Ek by Ir. Bouma reinde it fragen, mar
hy wie se treast. Ut alles die bliken,
dat de boeren yn de tsjinst fan Ir. Bou
ma mei syn assistint hjirre, Tsjerk de
Jong, in kostlik helpmiddel hawwe om
lytsere en greatere forbetteringen pan
to'bringen. Greate dingen binne foar de
measten op dit stuit net mooglik, mar
der is faeks wol in middel om it dampe
en tsjustere büthüs, dat jit lang net
ütstoarn is, op to knappen. Freegje yn
Snits mar ris in bisiik oan fan de as
sistint. Dy komt sünder kosten en riedt
jo sünder iennige forplichting,
De greidedei is wer foarby. Hja hat
skoan foldien. Ir. Wind, de man, dy’t
de saek greatendiels regele hat, sil net
om in plomke forlegen sitte, mar ik stek
it him dochs fan herten op ’e hoed.
Dit wie goed bisjoen en treflik ütfierd.
De boeren en jonge boeren komme grif
wer as dit in oar jier wer opset wurdt.
Faeks koe men dan de dei ek ris yn
Boalsert hélde. De Doele kin safolle
net hélde, mar de helt yn de Jouwer
bygelyks en de oare helte hjirre soe ek
sa gek net wêze. Ik jow it mar ris yn
omtinken.
Vervolgens vroeg Ir. H. de Groot, rijks-
landbouwconsulent voor weide en voeder-
bouw, meer aandacht voor de bemesting
op het grasland.
Hoewel de bemestingskosten slechts een
klein deel vormen van de totale kosten op
een weidebedrijf, is de bemesting zeer
belangrijk voor het verkrijgen en instand
houden van de graspoduktie, aldus deze
Spreker.
Het grondonderzoek is een zeer goed
hulpmiddel bij het bepalen van de basis
bemesting. Door middel van het grond
onderzoek is aan te tonen, dat er vroeger
fouten zijn gemaakt. Zo is gebleken: dat
op eenzelfde bedrijf grote verschillen in
bemestingstoestand van de diverse per
celen voorkomen; en dat er belangrijke
verschillen kunnen bestaan tussen naast
elkaar gelegen bedrijven, waar oorspron
kelijk in de natuurlijke vruchtbaarheid
van de grond vermoedelijk weinig ver
schil is geweest.
De verdeling van stalmest en gier wordt
nogal eens L—-»w—
standigheden. Een systeem in de
ting ontbreekt vaak.
Bij weiden komt het grootste deel van de
met gras opgenomen plantenvoedende
stoffen met de uitwerpselen weer op het
perceel terug. Wordt een perceel in een
seizoen alleen maar geweid, dan is de af
voer van fosfaat en kali met de melk en
de groei van de dieren gering. Bij een
maal maaien en verder weiden is de af
voer veel groter.
Wanneer bij intensivering meer vee wordt
gehouden, zal er een grotere aflevering
van melk en vee komen. Bij een goede
gier- en stalbemesting behoeven verder de
verliezen in hun bedrijf niet veel toe te
nemen. Op vele bedrijven met een gier-
kelder gaat het mestwater echter verloren.
Bedrijfsgebouwen
Ir. G. J. A. Bouma L.I. de rijkslandbouw-
consulent voor boerderij bouw was met
zijn onderwerp „Mogelijkheden tot verbe
tering van bestaande bedrijfsgebouwen”
geheel op bekend terrein.
Een stal moet zijn fris, licht en schoon.
Onderzoek geeft aanwijzingen dat door
een te warme stal de melkopbrengst van
dieren met hoge opbrengsten wordt ge
drukt. Een tempertuur van 12° C. (10 tot
15) wordt het nest geacht. Dure luchtko
kers zijn overbodig. Een te grote inhoud
geeft een te koude en vaak natte stal. Vol
doende licht bevordert de zindelijkheid
en maakt het werk aangenamer. Draad-
glas bij hoornhouten geeft soms een aan
zienlijke, niet te dure, verbetering.
De diep ingrijpende wijziging in de ver
houding tussen de stijgende uitgaven en
de dalende inkomsten, tezamen met een
moeilijke personeelsvoorziening, stellen
de boer voor een zeer zware opgave. Hij
streeft er naar met zo weinig mogelijk
werk, zoveel mogelijk arbeid te verrich
ten. Soms is de bestaande werkwijze aan
zienlijk te verbeteren door rijdende voer-
wagens op twee of drie wielen. Hooi,
kuil, bieten en meel moet men op een
goede plaats opslaan en zo eenvoudig mo-
lijk voor de dieren brengen. Ook moet
men niet te ver met de melk lopen.
Binnen bestaande gebouwen is het uit
breiden van de stalruimte mogelijk door
het vee op de schuurreed te plaatsen on
der een wegneembare zolder.
De kosten voor wijzigingen en verbeterin
gen zijn van te voren te berekenen en
moet men eerst overwegen en toetsen aan
het overblijvende voordeel.
Financieringsmogelijkheden in de
landbouw
Dver dit onderwerp gaf Ir. H. Vonk een
gedetailleerde uiteenzetting, die we hier
kort samenvoegen.
Er gaat steeds meer geld in het land
bouwbedrijf zitten. Niet alleen doordat
alle, zoveel duurder is geworden, maar er
is tegenwoordig ook veel meer nodig, wil
men met het bedrijf „naar de eisen des
moet waarschijnlijk beschouwd worden
als de bron van de besmetting. De ziek
te kwam aan het licht bij het onder
zoek, dat geregeld op scholen wordt
gehouden.
Hoorspel bekroond met f 3000. In een
besloten hoorspelprijsvraag van de KRO
heeft de Amsterdamse advocaat mr. M.
Verdaasdonk een prijs van f 3000 ge
wonnen voor zijn spel „De deur van
het veerhus staat altijd open”. Eerder
verschenen van deze schrijver reeds en
kele dichtbundels. Het bekroonde hoor
spel zal op zaterdagavond 13 april wor
den uitgezonden.
Spanje-Nederland bracht f 55000 op. De
som van 550.000 peseta’s, ongeveer
f 55000, is de opbrengst, van de op 30
januari in Madrid gespeelde voetbal
wedstrijd Spanje-Nederland. Een cheque
voor dit bedrag is overhandigd aan de
Hwat hat QabeSkroar
Georganiseerd door de gezamenlijke Verenigingen voor Bedrijfsvoor
lichting, Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst in Z.W. Friesland, in sa
menwerking met het Landbouwkundig Bureau Noord van de N.V.
Nederlandse Kali-Import Maatschappij, werd vrijdag te Sneek een z.g.
Graslanddag gehouden, een initiatief dat alleszins geslaagd mag heten..
Hieronder vindt U een samenvatting van het gesprokene, terwijl onze
medewerker Tj. de J. in zijn rubriek „Fan de Martinitoer" ook enkele
kanttekeningen maakte.
Grote bus koperpoets 9 ct., stevige
kaasrasp 9 ct., reclame' straalbreker 7
ct., doosje met 36 koperen punaises 2
ct., grote doos goud- of zilverbrons 8
ct., grote vellen schuurlinnen 3 ct., 4
zakjes blauwsel 10 ct., practische zeep-
staaf 9 ct., zeemlappen 24 ct., grote
werkborstel 9 ct. Alleen in de Haweko
Bazar, Bolsward.
tijds” zijn ingericht. Denk alleen
aan de macines, aldus Ir. Vonk.
Het komt veel voor dat een jonge boer,
die een boerderij over kan nemen, daar
voor zelf niet voldoende geld heeft en
het ook moeilijk van de familie kan lenen.
Van verbetering of vergroting van het be
drijf moet dikwijls worden afgezien, om
dat er geen geld is. Gebrek aan financiën
maakt ook vaak dat het bedrijf niet goed
tot zijn recht komt (te weinig vee naar
verhouding, te zuinig met kunstmest of
krachtvoer e.d.).
Sommigen zijn erg bang geld te lenen.
Volkomen terecht als dat geld in de huis
houding zou belanden en verteerd wor
den. Maar voor juiste aanwending in een
goed renderend bgdrijf behoeft daartegen
geen bezwaar te bestaan, mits grootte en
vorm van de lening zodanig is, dat men
niet plotseling in grote ongelegenheid
kan worden gebracht.
Er zijn veel vormen van krediet. Langlo
pende leningen zijn meestal gedekt door
gestelde zekerheid, zoals hypotheek, on
derpand of borgstelling.
Het komt vrij veel voor dat men zich kre
diet verschaft door de rekeningen niet op
tijd te voldoen: men laat de veevoer- en
kunstmesthandel, de timmerman en de
veekoopman op zijn geld wachten, een
handelwijze die niet alleen onprettig is,
maar meestal ook duur en die soms ge
vaarlijk kan worden.
Ook huurkoop van trekkers en machines
kan als een vorm van krediet gezien wor
den. De kosten van een dergelijk krediet
blijken vaak aan de hoge kant te zijn.
Vooral moet men bij huurkoop goed over
wegen of het mogelijk zal zijn de vaak
hoge maandelijkse afbetalingen stipt te
voldoen.
Het opnemen van geld is voor een onder
neming, een normale handeling, waarbij
evenwel terdege overwogen moet worden
wat men doet. In veel gevallen kan het
Borgstellingsfonds voor de Landbouw
doeltreffende hulp bieden. Het fonds
leent zelf geen geld maar treedt als borg
op bij leningen die op normale wijze
bij de boerenleenbank worden gesloten.
De rijkslandbouwconsulent voor land
bouwwerktuigen, Ir. P. W. Bakker Arke
ma, sprak, kort samengevat, ocer ’t onder
werp: „welke mogelijkheden biedt de me
chanisme op de graslandbedrijven” als
volgt:
Gras kan op drie manieren worden gecon
serveerd; inkuilen, hooien en kunstmatig
drogen.
Er zijn machines die voor alle drie metho
den kunnen worden gebruikt. Daarnaast
vraagt elke methode aparte werktuigen:
inkuilmachines, laders, transportinrich
tingen. Het inkuilen vergt bovendien een
silo.
Wegens de hoge kosten voelt de boer er
in het algemeen niet voor ingericht te zijn
voor alle drie methoden, aldus spreker.
Bij het inkuilen verdient de voordroog-
methode de voorkeur. Daarbij kan de
silo worden afgedekt met een plastic
zeil. Het voorgedroogde materiaal, waar
van het droge-stofgehalte boven de 35
moet blijven, wordt op wiersen gebracht,
vóór het inkuilen op hopen geschoven en
met de hand geladen. De silo moet door
het personeel, dat tussen de melktijden
beschikbaar is, in één dag worden gevuld.
Voor een silo van 20 m3 zijn vier mensen
nodig. Het gewas kan met een oplader
worden geladen.
Het hooien kan op verschillende manieren
gebeuren.
Bij het gebruik van ruiters zijn relatief
veel arbeidsuren per ton hooi nodig,
maar de arbeid wordt verspreid.
Schuurdrogen blijkt goed mogelijk te zijn,
maar voor de installatie is veel kapitaal
nodig. Het gras wordt hierbij direct na
het maaien geschud. Deze bewerking
wordt bij droog weer tweemaal draags
herhaald, terwijl het gewas ’s avonds op
wiersen wordt gebracht. Bij een vochtge
halte van 35—40 kan worden inge
schuurd; het gewas wordt verder in de
schuur gedroogd. Bij deze methode is de
arbeidsbesparing groot (35 a 45 t.o.v.
opperen). Gebruik van opraappers geeft
eveneens een grote arbeidsbesparing, doch
de kwaliteit van geperst hooi laat dik
wijls te wensen over.
Op een weidebedrijf is het onderhoud van
greppels en sloten vaak een probleem.
Er zijn thans slootreinigingsmachines
voor diverse typen sloten. De moeilijk
heden hierbij zijn niet zo zeer van tech
nische, dan wel van organisatorische aard.
Het verwerken van de stalmest vraagt
veel arbeidsuren. Voor de afvoer uit de
stal wordt in ons land hier en daar een
transportinrichting gebruikt. Het versprei
den van de mest kan het best geschieden
met een mestverspreider. Sommige ver
spreiders zijn ook als zelflossende wa
gens te gebruiken.
Wat de trekkracht betreft: op een weide
bedrijf kan een trekker voordelen geven,
omdat daarmee sneller kan worden ge
werkt. Een bezwaar is evenwel de grote
kapitaalinvestering en het feit, dat de
trekkracht maar op één punt tegelijk kan
worden aangewend. Verschillende mo
gelijkheden biedt het gebruik van een
voorlader of ruiterdrager aan de trekker.
De melkmachine wint steeds meer ter
rein. De doorloopmelkwagen maakt het
L
