ZEEUWSE MOSSELVLOOT KRUIST OP
DE WADDENZEE
„IN ZUIVELLAND”: EEN NATIONALE
MANIFESTATIE
roar
e
üs hjoed p p
to sizzen
53e JAARGANG
DINSDAG 4 JUNI 1957
No. 43
BYT
Fan de Martinytoer
Voor de Yerseke 199 en de Bruinisse 72
straks alleen nog plaats in het noorden?
Gouden filmpjes
Motor-elfstedentocht
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
„Als de zeegaten afgesloten zijn is de
mosselteelt kapot**
Hwat hat (jjal)
Van 4 tot en niet 12 juni in Sneek
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
PYT
kunnen de Nederlandse koeien drie
Provinsjes
DEK KOMT GONG YN IT SPUL
f
Tj. de J.
de kor-netten langszij.
le week juni 1907
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelh.gen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
De heer Yntema, hoofd der school te
Kimswerd hield zijn laatste les.
Aan de wereldbeschouwing van de mees
te mensen hapert dit, dat zij de wereld
te weinig hebben beschouwd.
Te Arum begonnen met de afbraak van
het z.g. Armhuis. Vier grote gezinnen
zijn hierdoor dakloos geworden en ver
toeven onder de blote hemel.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
3.9
2.1
5.7
9.8
6.6
9.0
1.6
18.5
27.0
1.0
8.9
5.9
Dat is de earste kear mar, sei baes
skuonmakker, doe krige syn wiif
acht wike nei de bruiloft in bern.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Fiskje - ik hald geduld,
In forfelend spul,
’k Wol dy sa graech fange,
Oars komst altyd krekt,
’k Leau dou hast de gek,
Fiskje, mei myn angel.
Hard bedrijf.
Voor de oorlog reilde en zeilde alles zijn
dagelijkse gangetje in de mosselvisserij.
De Zeeuwen visten mosselzaad in de
Zeeuwse stromen en ze zaaiden het weer
uit. Zij visten in het najaar de volgroei
de mossels weer op en verkochten ze.
Zo hadden hun voorvaderen dat al ge
daan sinds omstreeks 1800 en er was
eigenlijk niets dat op grote veranderin
gen voor de toekomst wees. Nou ja,
soms was er te weinig zaad, maar wie
lust had haalde dat uit 't noorden. Hij
voer met een zeilscheepje naar de Wad
denzee en als het geluk: dat wil zeggen:
vooral de wind, mee had, kwam hij na
een dag of wat vanzelf weer met een
lading mosselzaad terug. Maar het was
eigenlijk maar de enkeling, die naar het
noorden ging.
Toen kwam de oorlog en daarmee is de
ellende voor de Zeeuwse mosselvissers
begonnen. De mosselvelden vervuilden
en na de oorlog, net toen alles weer een
beetje op gang kwam, kwam de sterfte
Ook dit jaar op de Tweede Pinksterdag
organiseert de Friese Motorclub te Leeu
warden haar populaire Elfstedentocht.
Aan dit steeds groter wordende toeris
tische evenement kan worden deelgeno
men door de bestuurders van automobie
len, alsmede de berijders van motoren,
scooters en bromfietsen.
De tocht kan worden verreden in drie
klassen en wel in Toer-, Toertijd- en
Bromfietsklasse.
Zo de naam reeds aangeeft, is de Toer-
klasse uitsluitend een toerklasse, waar-
4.5
2.1
8.6
9.7
6.8
11.1
1.1
12.0
24.8
1.6
10.1
7.6
Grins
Fryslan
Oerisel (Drinte)
GelderlAn
Utert
Noard-HollAn
Haerlim
Amsterdam
Süd-Hollan
SélRn
Noard-BrabAn
Limboarch
yn
1956
Bolswards Nieuwsblad
selzaad wat meer leven in de mossel) -
brouwerij.
Als de zaadvangst begint, ligt de hele
vloot van omstreeks tweehonderd sche
pen in de Harlinger havens en wanneer
die vloot na de uitreiking van de visver
gunningen uitvaart, biedt dat een impo
sant schouwspel, zoiets als op vlagge
tjesdag in Schevengingen, maar dan zon
der vlaggen.
Voor Harlingen schuilt hierin misschien
de kans om een soort mosseldag te or
ganiseren. Ook Dokkumer Nieuwezijlen
beleeft drukte aan de mosselvisserij.
Want daar varen de schepen door op
weg naar huis en daar wachten de vis
sers soms dagenlang op goed weer. Als
de wind oostelijk is, dan is 't mis voor
de mosselaars, dan komt er dikwijls
geen water genoeg op het Wad en dan
gaan ze naar Dokkumer Nieuwezijlen.
Sluiswachter Wijma kan ze al van verre
zien aankomen. En dan, dan raakt hij
de post kwijt, die hij onder zijn hoede
heeft.
Gevraagd op boerderij: Jongeman van
de P. G. onbesproken gedrag, gezond ge
stel en goed op de hoogte met boterma-
ken.
land en Terschelling de mossels weer op
te vissen. Die toewijzing van mosselper
celen was niet alleen het belang van de
mosselvissers, maar vormde ook een
landsbelang. De mossels worden name
lijk geëxporteerd.
Als de mosselvissers het van de Neder
landse markt moesten hebben, dan was
er reeds lang geen mosselvisser en geen
mosselvloot meer geweest. Nu vissen zij
eerst drie weken op het Friese Wad
naar zaad, dat zjj ook weer op het Friese
Wad uitzaaien en daarna nog drie we
ken op het Groninger Wad. Een groot
deel van het zaad, dat hier gevist wordt,
varen de Zeeuwen naar Zeeland, om het
daar uit te zaaien. Zo komt het, dat de
Zeeuwen op het Wad varen en dat zij
daar hun brood uit het water halen, sa
men met de mosselvissers van Harlin
gen en Wieringen.
Fiskje - 't giet net flot,
It koarkje leit mar plat,
Hwannear sil 't ris wêze?
’k Sit al seis kertier,
’t Bliuwt mar like fier,
Fiskje - bist biferzen?
Sluiswachter G. Wijma van Dokkumer Nieuwezijlen heeft er in deze
weken, evenals zijn collega’s, een baantje bij en hoewel het onbezol
digd is, doet hij het met liefde. Sluiswachter Wijma is in het sluis-
kantoor van Dokkumer Nieuwezijlen ook een beetje postkantoor-
houder. Bij hem wordt namelijk post gedeponeerd, de post voor de
Zeeuwse mosselvissers, die soms dag en nacht werken, die in deze
dagen met hun schepen de Waddenzee doorkruisen van noord naar
zuid, van oost naar west en omgekeerd, in de jaarlijkse grote jacht
op mosselzaad. Bijna de hele Zeeuwse mosselvloot vaart nu in het
Noorden en bijna alle Zeeuwse mosselvissers vissen, dertig uur va
ren van huis en haard, het mosselzaad uit de Waddenzee.- Dat
doen ze niet voor hun plezier. De mosselparasiet en het tekort aan
mosselzaad in de Zeeuwse wateren hebben hen naar het noorden
gedreven, waar zij nog tot zeven juni mogen vissen. Op die datum
is het afgelopen met de zaadvisserij, dan moeten de vissers vol
doende zaad hebben gevist. Daarom is in deze dagen tijd meer
dan ooit geld en daarom komt het voor, dat sluiswachter Wijma
van Dokkumer Nieuwezijlen de brieven voor de mosselvissers soms
wel enkele dagen moet bewaren voor ze worden afgehaald.
Yn in fakblêd waerd okkerdeis in list
opnommen fan de taname fan de elek-
trisiteitsproduksje. Dat wie in nijsgjir-
rich listke, omt men hjir ris oan de hén
fan feiten sjen koe, hoe sterk de elektri-
fikaesje rounom de ünmisbire help wurdt
foar de minske.
Stelt men de tastan foar de oarloch, dus
yn 1939, op it sifer: 100, dan komt men
foar it jier 1956 op dizze forhaldings-
getallen. Dêrneist jow ik dan de persin-
ten fan foar de oarloch en nou, fan de
nasjonale produksje:
Fiskje - fiskje byt,
Kin ’k in wrjimke kwyt?
Wier, hy smakket lekker,
Hast it dochs forstien?
Juny nümer ien,
Fiskje, wurdt dochs wekker.
Fiskje - fiskje byt,
Dat it gjin winst opsmyt
Sil elkien wol witte,
Mar 't maelt my gjin lor,
Ik hoech fan dizze sport
Fiskje, noait te switten.
Fiskje - ik jow it oer,
It earste aventür,
Sünder risseltaten,
Moam nim ik wer frij,
Wis - ik sil mei dy,
Fiskje - jitris prate.
yn
taname 1939
yn
408
358
533
350
361
435
250
228
325
564
402
454
bij de nadruk ligt op het toerisme en
bestemd is voor hen, die op een rustige
manier van het schone Friese landschap
wensen te genieten. Deze tocht wordt
gereden volgens een zeer eenvoudige
routebeschrijving, waarin uitsluitend
routecontróles voorkomen, terwijl bo
vendien in de 11 Friese steden een stem
pel wordt gegeven.
Een rit van geheel ander karakter is
wel de Toertijdklasse. Deze heeft eerst
een z.g. aanlooproute van Leeuwarden
naar Harlingen, waar dan de start is
van een oriënteringsrit via het Zuid
westen van de provincie naar Sneek.
In deze laatste plaats is de rust gepro
jecteerd. Daarna volgt een kaartleesritl
van Sneek naar Dokkum en vervolgend
een vrije route van Dokkum naar Leeu+
warden, wel verscheidenheid dus. In dezit
klasse komen wel tijdcontróles voor.
Daarna nog de Bromfietsklasse. Ook in
deze klasse ieder jaar een grotere deel
name, in 1956 n.l. 325.
Deze klasse heeft een geheel vrije route,
mits men vasthoudt aan de volgorde van
de te bezoeken contröleplaatsen. Men
kan behalve in Leeuwarden ook nog
starten in 4 andere steden, dit in tegen
stelling met de Toer- en Toertijdklasse,
die beide vanaf „Het Zaailand” in Leeu
warden starten.
Bij de start ontvangen de deelnemers ’n
fraaie Elfstedenwimpel, ditmaal met als
afbeelding de historische „Oude Waag”
van Leeuwarden, terwijl het reglemen
taire volbrengen van de tocht wordt be
loond met de bekende Elfstedenplaquet
te.
Te Bolsward geschiedt de afstempeling
bij Hotel Boermans en de Keizers
kroon.
tiden forfelend om hyltyd wer mei it-
selde byltsje to hakjen, it agrarysk bi-
lang wie to great, dan dat men syn ein
slüpe litte mocht.
Wy doare nou to sizzen, dat it oandiel
fan de boeren op in reedlik peil brocht
is. Net allinnich omt de djürste gefallen
fanwege it bidriuw nou 6/9 krije yn-
pleats fan £/9, mar ek omt fierwei de
measte gemeenten der jitteris 2/9 by-
dogge, sadat in boer jit 1/9 fan ae hege
oanslutingskosten bitelje moat. Mear as
tritich gemeenten hawwe de nije gun
stige regeling al makke, yn Wünsera-
diel is men der jit mei dwaende en it sil
wol de skuld wêze fan it üntbrekken
fan in boargemaster, dat de list de ge
meente Boalsert de kampioen is fan de
leechste bydrage. Ik miende earst, doe’t
ik dit rare rekord seach, dat der yn üs
gemeente faeks gjin Onrendabele lju
wêze soene, mar it bliek my, dat der
jit in tweintich binne, dy’t hjir op
wachtsje. De nije „baes” men soe
sizze, hwer bliuwt de man hat hjir
dus fuort wurk. Hwant soks komt de
eare fan de progressive gemeente Boal
sert dochs grif to nei.
Minder moai nijs is, dat al dizze oanfra-
gen fuort net ütfierd wurde kinne. Al-
lerearst net, om’t men gjin minsken
hat foar sa’n hommels opkommende ün-
getiid. It is dus technysk net üt to fie-
ren, sa gau. Mar it twadde biswier is
faeks jit greater, der is ek gjin jild foar
biskikber. De oanbiedings fan de léste
filf moanne komme it bidriuw al op lyts
trije miljoen. Dêr is 450.000 goune per
jier foar ütlutsen, sünt jannewaris jit in
forheging fan 225.000, dat is meimekoar
675.000 groune. Dêr kin men gjin trije
miljoen üt toverje. En de gemeenteby-
dragen jowe derby jit swierrichheden.
It rint dus üt op in wachtlist wol ik
leauwe en sa hat Sjouke ek altyd hwat.
Ik moat tajaen, dat it der wol hwat op
liket, mar dêr is ien treast, der is nou
ütsicht en alle dagen koartet de wacht
list yn.
I onder de mossels door het optreden van
de mosselparasiet. Toen bracht het noor
den uitkomst. In de Waddenzee kregen
vele Zeeuwse mosselvissers een perceel
toegewezen, waarop zij in het voorjaar
mosselzaad konden uitzaaien en in het
najaar kwamen zij terug om van die
zaaivelden bij Breezand, bij Texel, Vlie-
dene verrassingen. Elke 25e zuivellander
een ballpoint, waarop
>en” vermeld staan, el
ke 1.000e een kaasschaafelke 5.000e
een botervloot en elke 10.000e een kaas
schaaf, een botervloot, een botermesje,
een set glazen en melk, boter en kaas.
Bovendien wordt er iedere avond een
verloting op de tentoonstelling gehouden
met een mand vol zuivel als inzet.
Veel te zien.
Tot de vele activiteiten van Het Neder
lands Zuivelbureau in het binnenland be
hoort de tentoonstelling „In Zuivelland”
die de consument nader tot de details van
de melk -en zuivelindustrie brengt en
Half miljoen kijkers in twee jaar.
„In Zuivelland” maakt dit jaar zijn derde
tournee door Nederland. Op ’t program
ma staan negen steden, waarvan Sneek
op 4 juni aan de beurt komt. De eerste
twee reizen omvatten elk acht steden. De
tentoonstelling trok in 1955 op 78 dagen
in totaal 268.465 en vorig jaar op 77
dagen 250.772 kijkers meer dan een
half miljoen bezoekers in twee jaar dus.
Het Nederlands Zuivelbureau biedt de
bezoekers van „In Zuivelland” verschei
dene verrassing:
krijgt namelijk
„zuivelboodschapp:
ke 1.000e een fa
Propaganda en voorlichting.
Bovenstaande voorbeelden stempelen Ne
derland dus onmiskenbaar tot een zui
velland bij uitnemendheid, dat voor de
export geografisch gunstig ligt. Het doet
er dus goed aan de afzet van de melk en
de zuivelprodukten op niveau te houden
en te vergroten. Vandaar de stichting
in 1950 van Het Nederlands Zuivel
bureau, dat in het binnen- en buitenland
collectieve propaganda voert voor en
voorlichting geeft over de Nederlandse
melk- en zuivelprodukten en gefinancierd
wordt door de melkveehouders, de zui-
velindustriëlen en de melk- en zuivelde-
taillisten.
Het Bureau heeft zich de laatste tijd al
meer en meer uitgebreid. Bijkantoren zijn
nu gevestigd in Londen, Brussel en Dus
seldorf in de landen, die van oudsher
afzetgebied zijn doch de propaganda
strekt zich praktisch over de gehele we
reld uit, met uitzondering van de V.S.
i van Amerika en Canada. Dit jaar staan
op de buitenlandse tentoonstellingsagen-
da van het N.Z.B. negentien steden (in
overeenkomt met 6.7% van de totale uit
voer. Wat de gecondenseerde melk en
kaas betreft, staat ons land met resp. 58
en 27 procent van de wereldexport op de
eerste plaats. Voor melkpoeder is het
cijfer 13% (derde plaats), voor boter
eveneens 13%, maar dit produkt bezet
de vierde plaats.
van Amerika en Canada. Dit jaar staan
igsagen-
:den (in
1951 zeven), waar onder Londen, We
nen, Milaan, Tokio, Parijs en Stockholm.
Een facet van de voorlichting over de
vaderlandse grenzen is het filmpje „A
Dream Comes True” (Een droom wordt
werkelijkheid), waarin de mascotte en
ambassadeur van het Bureau, het poppe
tje, Dutchy, de hoofdrol voor zijn reke
ning neemt. Allereerst kweekt dit filmpje
in de z.g. onderontwikkelde gebieden
goodwill voor de gecondenseerde melk
en melkpoeder. Het draaide in 1956 in
zeventien landen van het nabije en verre
Oosten.
'De zuivelindustrie is van groot belang
oor onze samenleving. Niet iedereen
weet misschien, dat van elke 8 Neder
landers, die een beroep uitoefenen, er 1
in de zuivel werkzaam is. Niet zo ver
wonderlijk, als men weet, dat 55% van
onze cultuurgrond uit grasland bestaat.
Daarop grazen niet minder dan 1% mil
joen melkkoeien. Hetgeen wil zeggen,
dat wij tegenover elke 7 Nederlanders
1 melkkoe kunnen plaatsen. Onze koe is
een waar kampioene. Zij is de beste
melkgeefster ter wereld. Zo produceerde
zij vorig jaar gemiddeld 4.000 kg melk.
Der lizze op dit stuit foar mear as fiif
miljoen goune oan priisopjeften foar
lju, dy’t jerne it elektrysk ha wolle yn
üs provinsje. Gean der mar oan stean!
Mar dit wie to forwachtsjen.
Doe’t de Steaten fan Fryslan, tige hol-
pen troch de gemeenten, yn de spannen
de jannewarissitting fan dit jier, de
hikke hwat fierder iepentreauwen, wie
it sa klear as in klüntsje, dat der frij
hwat flecht op ’e koai komme soe. En
it docht üs jit minder nij, dat by de
1500 oanfregers, likernóch tüzen* boeren
binne.
Hwant dêr sit de swakste sté fan de
elektrifikaesje. De pleatsen hêr en dêr
forspraet, hiene meastentiids jit gjin
kans hawn om foar in reedlik bidrach
oan it net to kommen. De kosten wiene
to heech, hja rounen yn de tüzenen, ek
doe’t fanwege it bidriuw 4/9 diel bi telle
waerd. Foar dyjingen, dy’t krekt op de
pleatsen it elektrysk ünmisber achten,
omt hja oankommen seagen, dat de djü-
re minsklike arbeidskrêft safolle mooglik
lans mechanyske wei forfongen wurde
moast, stie it fêst, dat it oars moast. En
al hat dat twingen en triuwen in jier
as tsien duorje moatten, al wie it by
Kansen voor Harlingen?
Edoch, meen nu niet, dat het levenslot
van de Zeeuwen nu volkomen zonder
zorgen is. Zij zien een nieuwe dreiging,
de dreiging namelijk van het Deltaplan,
hetgeen op zich zelf merkwaardig aan
doet, omdat het Deltaplan vooral be
doeld is om een dreiging af te wenden.
Maar de mosselvissers zien in de uit
voering van het Deltaplan de doodsteek
voor de mosselvisserij. Als de zeegaten
worden afgesloten, is ons bedrijf kapot,
zeggen ze. Ook in dit verband slaan
vele Zeeuwen de blik naar het noorden.
Enkele mosselvissers hebben geen risico
willen nemen en zijn naar Harlingen
verhuisd, waar hun schepen onder Har
linger naam varen en waar zij het hele
jaar door dagelijks uitvaren met hun
Harlinger collega’s alsof het altijd zo
geweest is. Daar heb je Jan van Es.
Hein Schikker, Stoffel Schikker en nog
een paar anderen.
Momenteel wordt ook reeds door een
commissie onderzocht of er voor Har
lingen mogelijkheden zijn om mosselstad
te worden. Het is echter de vraag of het
Wad groot genoeg is voor alle Zeeuwse
mosselaars. Er is ten slotte ook ruimte
nodig voor de garnalenvisserij.
Bovendien kent het Wad geen geschikte
verwaterplaatsen waar de mossels voor
ze ongeveer voor consumptie gereed zijn,
worden schoongespoeld. In deze dagen
hebben de mosselvissers trouwens niet
veel tijd om over al deze problemen na
te denken. Hun schepen varen puffend
over het Wad, de Bruinisse 68 en de
Yersekè 78, schepen van Tholen, St.
Philipsland en uit Zierikzee, schepen uit
Harlingen en uit Wieringen.
De schippers staan aan het roer en be
dienen de lieren, waarmee de korren,
zakvormige netten, uit het water ge
trokken worden. Elk schip heeft vier
van die kor-netten, die aan stalen kabels
over de bodem van het Wad worden ge
sleept en zo het mosselzaad bijeenschra
pen.
De mosselvissers beleven nu zo ongeveer
de drukste dagen van het jaar. Ook voor
Harlingen en voor Dokkumer Nieuwe
zijlen betekent echter de jacht op mos-
Foar it hiele lan wie de taname 353
dus Fryslan mei 358 hat him dizkear
net min hélden. Noard-Hollan mei syn
trije sintrales komt lyk as Süd-Hollan
elk op in kwart fan de produksje, dus
meimekoar brüke dy de helte fan de
nasjonale stream.
Opmerklik is de taname yn Sélan, dat
lang ünderoan bingele hat, mar nou fiks
opsjit. Dat sit him binammen yn
Sieuwsk-Flaenderen, hwer’t géns yndu-
stry bykomd is. Ek Oerisel makket it
bést en hie der by jit it fortüntsje, dat
Drinte gjin eigen sintrale hat en de
klanten oer Grins en Oerisel fordield
binne. Ek yn it Suden giet it hoppe it
gemiddelde üt, hwat neat gjin nij docht,
as men de yndustrialisaesje dêrre sjocht.
Algemien wurdt de produksje fan de
elektrisiteit sjoen as in graedmeter foar
de ekonomyske wolfeart. Ik leau, dat
der in bulte wiers yn sit en dat men dus
wol sjen kin, dat NederlAn nei de oar
loch goed buorke hat. En it is in lok-
winsk wurdich oan it adres fan it P.E.B.
dat hja, yn in ekonomysk minder gun-
stich gebiet, it tempo fan dizze foarüt-
gong sa goed byhélde koe. Mar as men
nei it persentaesje sjocht fan 2.1 dan is
der ek foar de kommende jierren jit hiel
hwat to dwaen.
Batig saldo f 305.56
(Red.: Thans is het geraamde tekort
dus bijna even hoog dan voor een halve
eeuw het totaal aan uitgaven!)
Na wijziging worden de eindcijfers van
de gemeentebegroting Bolsward:
Ontvangsten f 135.679.32
Uitgaven f 135.373.76
Van 4 tot en met 12 juni houdt Het Nederlands Zuivelbureau op het
Martiniplein in Sneek de tentoonstelling „In Zuivelland”. Om een
goed inzicht te geven in doel en betekenis van deze manifestatie,
willen wij eerst enige bijzonderheden over de Nederlandse melk- en
zuivelproduktie vermelden.
hem aanspoort meer melk te drinken
(men is dan meer mans), nóg meer met
kaas te doen (kaas wordt nog te vaak ver
geten bij het bereiden van warme ge
rechten) en de onvolprezen roomboter te
gebruiken.
„In Zuivelland” is een dynamische en
levendige tentoonstelling, waarop ieder
een op een prettige en ongedwongen ma
nier veel melk- en zuivelkennis kan ver
garen. Het is in dit bestek ondoenlijk
alle bijzonderheden van dit paradijs op te
sommen. Daarom hier enkele grepen.
Men ziet de sprekende koe ongetwij
feld een fenomeen drie dimensionale
stereokijkers, waarin pakkende kleuren
foto’s verschillende fasen van de melk
en zuivelproduktie laten zien, diorama’s
en grote foto’s van de melkverwerking,
de boter- en kaasfabricage, de kaasver-
p en de schoolmelkvoorziening, ge
completeerd met een aan drie kanten ge-
en. kaas ge-
draaiend plateau
Utrechtse Domtorens vullen.
Van de totale jaarproduktie: 6.000.000
ton, is 2.200.000 ton bestemd voor de
consumptie van melk en melkprodukten,
zoals yoghurt, karnemelkse pap, vla, enz.
De rest dient voor de vervaardiging van
76.000 ton boter, 165.000 ton kaas,
290.000 ton gecondenseerde melk en
60.000 ton melkpoeder. De waarde van
deze jaarlijkse verzamelde melk- en zui-
velrijkdom bedraagt ongeveer twee mil
jard gulden. Onze zuivelindustrie behoort
daarom tot de grootste industrieën van
Nederland.
Met de dagproduktie (16 miljoen liters) Onder deze omstandigheden is de export
kunnen de Nederlandse koeien drie van groot belang. Nederland voert jaar
lijks voor ongeveer 725 miljoen gulden koop
aan melk- en zuivelprodukten uit, wat COmp
opende en b.v. met boter
vulde kubus, die op een
is aangebracht. Bij de foto van de melk
inrichting is aan iets bijzonders gedacht.
Hier wordt door middel van ’n daglicht-
projector een filmpje vertoond, dat de
huisvrouw vermaant de melkflessen toch
altijd goed schoon te spoelen. Verder
treft men aan een speciaal circusdiorama,
dat de bezoekers wil bewegen aan de
Roomboteralbumactie deel te nemen en
een inlichtingenbureautje voor hen, die
alle mogelijke (en onmogelijke) vragen
willen stellen over melk en zuivel.
Het belangrijkste onderdeel van de ten
toonstelling is de demonstratiestand, ook
wel zuivelkeuken genoemd, waarin de-
monstratrices van het Bureau smakelijke
zuivelgerechten bereiden.
Een aardige attractie is ook de in 1956
aan „In Zuivelland” toegevoegde Zuivel-
bio: een klein, naast de grote tentoonstel
lingshal gebouwd theater, waarin films
draaien, die datgene wat de bezoeker op
de expositie heeft gezien, als het ware il
lustreren.
Een vaste deelgenoot van ,In Zuivelland*
is ook de rijdende melkbar, op 12 april
van het vorig jaar door Het Nederlands
Zuivelbureau op de weg gebracht. Melk-
dranken, die bij een melk- en zuivelmani-
festatie niet mogen ontbreken, zijn in
Nederland nog niet populair genoeg.
Er kwam een auto in Witmarsum. Vele
dorpsgenoten namen een kijkje, daar ’n
auto geen alledaagse verschijning vormt.
Tot overmaat van ramp reed de auto
ook nog in de vaart. „Wanneer komt er
eens een tijd, dat automobielen de we
gen niet meer onveilig maken?” ver
zucht de Bolswardse Courant.
De uitvarende mosselvloot biedt een imposant schouwspel. Op volle
