INDRUKKEN VAN EEN SANATORIUM
TWEEDE KAMER AANVAARDDE
NIEUWE PACHTWET
- j*.
roar
Chroesjtsjef: apostel van vreedzaam naast
elkaar leven machtiger dan ooit?
Het Westen blijve echter voorzichtig
Zilveren filmpjes
üs hjoed p p
to sizzen 1
Tank oan de
Boalserter
Heakeninginne
53e JAARGANG
VRIJDAG 12 JULI 1957
No. 53
Buitenlands Overzicht
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Hwat hal
ver-
KAMERO VERZICHT
2de week van juli 1932
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Beroepen te Makkw-' en Ccrnwerd, Ds.
J. van der ’Teide te Hindeloopen.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
laatste speelt blijkbaar slechts een on
dergeschikte rol deze week de leiders
der Oost-Europese communistische par-
In de aanvang van dit overzicht schre
ven wij da1 men misschien de werkelijke
gezindheid der gezuiverde sovjetleiding
zou kunnen toetsen aan het verloop der
ontwapeningsbesprekingen te Londen.
Wat daarover later bekend is geworden
is niet bemoedigend. De Russen hebben
het Westelijk voorstel inzake het op
schorten van proeven met kernwape
nen zonder meer afgewezen. Zij verzet
ten zich tegen het denkbeeld, dat de be
staande voorraden kernwapens in stand
zouden worden gehouden, waaraan het
Westen moest vasthouden omdat er an-
Belastingverhoging.
De Tweede Kamer is verleden week ook
akkoord gegaan met een verhoging van
d,e belastingen met f 131 mln. Deze be
lastingverhoging was noodzakelijk om
de huidige overbesteding enigszins in te
dammen. Maar het wordt ook steeds
duidelijker, dat deze belastingverhoging
ook moet dienen om het begrotingste
kort weg te werken.
De heer Lucas (kath.v.) is met een
amendement gekomen om de helf van
de verhoogde vennootschapsbelasting te
blokkeren. Vóór 1 januari 1968 zou het
rijk f 50 mln. aan de vennootschappen
moeten terug betalen.
Tegen deze blokkeringsgedachte verzet
te zich bijna de gehele Kamer.
De v.v.d. en c.h. wilden van deze blok
kering niets weten.
De p.v.d.a. had er bezwaar tegen om aan
te nemen, dat de gelden uiterlijk in 1967
kunnen worden terugbetaald. Niemand
weet hoe dan de financiële situatie is.
En de a.r. vond het onjuist om alleen de
N.V.’s een voordeeltje te geven. Het re
sultaat van deze bestrijdingen was het
intrekken van het amendement Lucas,
Alle wetsontwerpen werden daarop zon
der hoofdelijke stemming? aangenomen.
Intussen is de Kamer aan haar zomer
vakantie begonnen. Op 3 september
komt zij weer bijeen. De vakantietijd zal
echter voor een deel besteed moeten
worden aan de voorbereiding van de be
handeling van verdragen inzake de ge
meenschappelijke markt en Euratom.
De Tweede Kamer hoopt deze verdragen
op 1 oktober in het openbaar te kunnen
bespreken.
As ’t net helpt, it hindert ek net, sei
de boer, doe gyng er mei de kou
nei de okse
Sa ienfaldich en sa gol,
En fan goede dieden fol;
Seagen wy Jo foar ’t stêdshüs,
Dêr midden tusken it feestgerüs.
Jo sprieken der oer üs bistean,
Oer ’t leauwen fan it fierder gean,
Soks dat docht üs all’gear goed,
It sprutsen wurd, sa from en froed.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
ders geen evenwicht in de militaire
kracht bereikbaar is, daar de Russen
een enorme overmacht aan mannen heb
ben.
Wat het verdere nieuws uit deze over-
zichtsperiode betreft, dat bijzondere aan
dacht verdient, zij vermeld, dat Nasser
bereid schijnt te zijn zich neer te leg
gen bij een uitspraak van het Interna
tionale Gerechtshof over het recht van
Israël op doorvaart door het Suezkanaal
mits de Joodse staat tot hetzelfde be
reid is. Er schijnt weer druk, maar strikt
geheim, overlegd te worden over de
Cypruskwestie. Argentinië en Venezuela
hebben de diplomatieke betrekkingen
verbroken omdat volgens Argentijnse be
schuldigingen Venezuela Peron, die in
dat land verblijft, toestaat te intrigeren
tegen het huidige Argentijnse bewind.
In Washington acht men het niet on
waarschijnlijk, dat dit aanleiding zal ge
ven tot vorming van twee statenblokken
in Zuid-Amerika, een pro- en een anti-
Peronistisch.
De West-Duitse Bondsdag heeft met
zeer grote meerderheid de verdragen be
treffende de Europese gemeenschappe
lijke markt en de Euratom aangenomen
ook de Franse Nationale Vergadering
accepteerde ze.
Door bezuinigingen bij de posterijen
wordt het aantal bestellingen overal be
langrijk ingekrompen.
Te koop: een volbloed enterstier, tevens
beste molepschroef. W. de Boer, Hart-
werd.
tijen op een te Praag bijeengeroepen
conferentie ook zullen beloven, Honga
rije is er om te bewijzen, dat Chroesj
tsjef en ook Zjoekow de satellietstaten
slechts tot zekere hoogte enige bewe
gingsvrijheid gunnen. Want Chroesjtsjef
werkte vorig jaar van harte mee aan
de bloedige onderdrukking door de Rus
sische legers van de Hongaarse vrijheids
beweging.
Wat Chroesjtsjef ook in de toekomst
moge ondernemen om de betrekkingen
tussen de Sovjetunie en het Westen te
verbeteren, de Russische misdaden zul
len altijd tegen hem getuigen, als een
figuur die meer door redenen van poli
tiek voordeel dan door morele overwe
gingen geleid wordt bij zijn beleid. Re
den te meer voor het Westen om voor
zichtig te zijn, waarbij dan nog komt
de vraag of deze figuur lang het dicta
toriaal bewind in de Sovjetunie zal lei
den.
„Vandaag ik, morgen gij” geldt bij uit
stek voor het Russische bewind; de over
eenkomsten welke door de huidige Rus
sische leiders worden gesloten, kunnen
morgen door een opvolgend bewind wor
den verloochend. Inplaats van een conti
nuïteit van een politiek, welke in een
democratische staat door de volksinvloed
min of meer verzekerd is, treedt in de
dictatoriaal geregeerde landen een gril
ligheid, welke het uitermate moeilijk
maakt met deze landen tot betrouwbare
afspraken te komen.
Davos, juli 1957
’t Is vroeg in de morgen. De zon staat
stralende aan een blauwe hemel, waar
tegen de witbesneeuwde bergtoppen
prachtig afsteken, in het dal, een vredig
oord, het plaatsje Davos.
De kerkklokken luiden en vèr klinken
door het dal de klokketonen, achter mij
op de bergweiden vermengd met het ge
klingel der koeienbellen.
Het is zondagmorgen, rustig en vredig
is het op de bergweide, maar daar ik
in het Sanatorium ter kerke wil gaan,
moet ik met weemoed afscheid nemen
van dit prachtig uitzicht en naar het
dal afdalen. De mis, die erin het zaaltje
eerst wordt opgedragen, zal wel onge
veer ten einde zijn, als ik het gebouw
betreed. Er heerst een ongewone be
drijvigheid,. De patiënten worden met
bed en al in de lift naar de etage ver
voerd waar de dienst wordt gehouden.
In het zaaltje staan de bedden langszij
en achterin. Recht vóór mij ligt een
jonge man, ’k schat hem op ongeveer
30 jaar, zijn moeder zit naast z’n bed.
Daarachter weer patiënten, die bezoek
hebben van moeder, vrouw of verloofde,
achteraan liggen verscheidene jonge
meisjes. Het is een geheel ander interi
eur dan we gewend zijn, toch treft ons
desfeer van deze „kerk”.
Onder het aanrijden van de bedpatiënten
doet een huisorgel dienst als kerkorgel
en verder is er gramofoonmuziek. Als
de ledikanten geplaatst zijn en de lopen
de patiënten en bezoekers hun plaatsen
hebben ingenomen, klinkt er de prach
tige stem van Kathleen Ferrier. „Sei
stille dem Herm”.
Zeer diep ontroert dit lied, niet alleen
door de schoonheid van de muziek, maar
Officiële opening van de nieuwverbouw-
de gasfabriek te Bolsward, dir. de heer
Theunissen. De gasfabriek dateert reeds
vanaf 1863 en werd een bewijs van voort
varendheid der vorige generatie ge
noemd. De eerste grote uitbreiding da
teert van 1890, daarna heeft wederom
een uitbreiding plaats gehad in 1907-
1908. De verbouwingskosten a f 80.000
zijn door het bedrijf zelf gefinancierd.
Men is gebleven binnen het raam van
de begroting. Zelfs is er nog een over
schot, waaruit nu een derde oven kan
worden bekostigd.
De wijzigingen in de Sovjetleiding welke vorige week zo’n
rassing in het Westen wekten, blijven de politici en de pers bezig
houden. Er zijn echter zo grote schakeringen in hun opinies, dat
men bijna het spoor bijster wordt, er blijkt trouwens uit dat nie
mand eigenlijk precies weet wat er zich te Moskou heeft afge
speeld en nog minder consequenties daaraan zullen zijn verbon
den. Men zal er in het Westen vooralsnog goed aan doen in het
oog te houden, dat als Chroesjtsjef thans weer dan ooit de leidende
figuur in het Kremlin schijnt te zijn, men diens geneigdheid tot
toenadering tot het Westen niet gaat overdrijven.
Wat de oorzaken van het gebeur
de te Moskou betreft, zqn de
meeste Westelijke commentato
ren het hierover wel eens dat men
die niet moet zoeken in een we
zenlijk verschil van bedoelingen
der in het geding zijnde figuren.
Zij allen willen de overwinning van het
communisme in de wereld, maar over
de methoden liepen de meningen uiteen.
In de buitenlandse politiek was Molotow
de voorstander van de handhaving van
de koude oorlog, in het vertrouwen dat
het Westen op de duur, verstrikt in eco
nomische crises, zich zelf wel zo zou
verzwakken dat het rijp werd voor het
communisme, in de eindfaze van welk
proces Ruslands militaire macht wel
licht een rol zou spelen; Chroesjtsjef zou
echter van oordeel zijn, dat Molotows
methode het Westen steeds op zijn hoede
en militair paraat houdt, hij zou streven
naar een politiek van schijntoenadering
welke het Westen misschien in slaap
zou doen dommelen.
Wat de binnenlandse politiek betreft,
was Kaganowitsj de leider van de te
Moskou gezetelde industriële specialis
ten, die niets voelden voor de decentra
lisatie van de industriële leiding volgens
Chroesjtsjefs plannen, welke hun ver
plaatsing naar Siberië tengevolge zou
hebben.
munist, die enkel in zijn methoden van
zjn stalinistische voorgangers afwijkt,
en door de loop der gebeurtenissen prak
tisch in de rol van dictator is gemanoeu
vreerd, want slechts tweede rangs poli
tieke figuren schijnen hem nu te om
ringen.
Een dictator met naar zij die hem ken
nen beweren, nogal avontuurlijke nei
gingen. Maar misschien heeft de Russi
sche legerleiding daarom gezorgd dat
een militaire figuur als Zjoekow het oog
op hem kan houden.
’t Symboal fan folk en groun,
Sa hat eltsenien it foun;
Yn ’t lê.n fan greiden, bou en sé,
Dêr stiene Jo wer foar üs ré.
Wel is hij de apostel van het vreedzaam
naast elkaar leven van de communis
tische en democratische landen, maar
men vergete niet, dat, naar de denkbeel
den van Lenin dit vreedzaam samenle-
Ven slechts een faze in de verhouding
tussen de landen met verschillende ide
ologieën zou zijn. Een faze welke zou
duren zolang de communistische landen
militair niet sterk genoeg waren om de
„kapitalistische” hun wil op te leggen.
Er is daarom allerminst reden voor het
Westen om zijn voorzichtige houding
jegens het Kremin prijs te geven en zijn
militaire paraatheid te verminderen, al
is stellig door het gebeurde te Moskou
aan het licht gekomen, dat het oorlogs
gevaar niet acuut is.
Een land waar in de hoogste partijre-
gionen zo om de macht wordt gestreden
als nu in de Sovjetunie, begint geen oor
log waarin alle krachten van het volk
moeten worden gemobiliseerd, tenzij ’t
geregeerd wordt door een maniak als
Hitler was en die indruk maken Chroesj
tsjef en maarschalk Zjoekow, die thans
volledig lid van het Sovjetpresidium is
geworden, waarin dus het leger groter
invloed heeft gekregen, bepaald niet.
Maar de werkelijke gezindheid der ge
zuiverde Sovjetleiding zal men mis
schien kunnen toetsen bij de ontwape
ningsbesprekingen te Londen; eerst als
de Russen daar geneigd blijken tot een
nivellering ook van hun conventionele
strijdkrachten, welker overmacht een
voortdurende bedreiging voor West-
Europa vormt, zou het geloof aan de
vredelievendheid der Sovjetleiding een
aanzienlijke versterking ondergaan. Een
dergelijke nivellering zou. waarschijnlijk
ook de terugtrekking van de Russische
troepen uit hun O.-Europesse satelliet
staten tengevolge hebben. Maar we zien
dat nog niet gebeuren, hoe verheugd
men in sommige dezer staten en met
name in Polen ook is over de bevesti
ging van de macht van Chroesjtsjef, de
man die tot op zekere hoogte wel wil
erkennen, dat men langs verschillende
wegen het communisme kan verwezen
lijken en niet slaafs de koers van Mos
kou behoeft te volgen, waarom ook in
Zuid-Slavië het gebeurde te Moskou met
grote instemming is begroet.
Wat Chroesjtsjef en Boelganin de
Zij waren daar tegen niet alleen om per
soonlijke redenen, maar ook omdat deze
decentralisatie h.i. een ontreddering van
de Russische industrie tengevolge zou
hebben.
Met Kaganowitsj verdwenen daarom ook
enige belangrijke technische specialisten
uit de leiding. Het deed enigszins vreemd
aan onder de terzijde gestelden ook Ma-
lenkow aan te treffen, die allerminst
een conservatief communist of stalinist
is; hij heeft juist altijd het zwaartepunt
niet al te sterk op de Russische zware
industrie, dus op de oorlogsvoorberei
ding, willen leggen, doch ook meer aan
dacht willen schenken aan de lichte in
dustrie, dus die voor gebruiksvoorwer
pen en de landbouw, waardoor de le
vensstandaard van de Russen wat snel
ler zou kunnen worden opgevoerd.
Malenkow schijnt in dezen echter een
veel, sneller tempo te hebben gewild dan
Chroesjtsjef en het gevolg is geweest,
dat hij om geheel andere redenen dan
zijn stalinistische collega’s bij de oppo
sitie terecht kwam en nu is uitgescha
keld. Sjepilow schijnt, na zijn vrijwel
mislukt ministerschap van buitenlandse
zaken, ook bij de oppositie troost ge
zocht te hebben en deelt in haar lot.
Wat dit zal zijn, blijft een vraag. Het
gaat crescendo met de beschuldigingen
tegen de afgezette leiders. Chroesjtsjef
wordt steeds heftiger, waaruit men zo
wel zou kunnen afleiden dat hij nogal
verzet in eigen rijen en onder het volk
heeft te overwinnen als dat hij aan
stuurt op een proces om de hoofden der
verguisden. In dit verband zij nog ver
meld, dat blijkbaar niet hij, doch juist
de figuren, die nu zijn afgezet, de la
wine aan het rollen hebben gebracht.
Zij hadden bij het presidium der com
munistische partij bezwaren tegen de
politiek van Chroesjtsjef ingebracht,
maar deze vond daar iets meer steun
dan de oppositie, zodat Chroesjtsjef niet
werd afgezet, maar de zaak voor het
centrale partjjcomité kon brengen, waar
in meer jonge communisten zitting heb
ben. Daar nu kreeg hij voor zijn politiek
een grote meerderheid, want de jongere
elementen in de partij snakken naar de
overigens geringe portie vrijheid,
welke Chroesjtsjefs binnenlandse en
decentralisatiepolitiek meebrengt. Deze
kwestie der vrijheid schijnt trouwens ’n
belangrijke rol bij de debatten in het
centrale comité te hebben gespeeld, zij
het niet direct maar indirect, n.l. door
dat men het vraagstuk van het commu
nisme in China ter sprake bracht.
In vorige overzichten hebben wij al eens
dè rede van Mao tse Toeng aangehaald,
waarin hij niet alleen verdedigde dat
ieder land zijn eigen weg naar het com
munisme moest zoeken, maar ook dat
in ieder land een zekere vrijheid voor
oppositie moest zijn, welke men niet
door terreur moest onderdrukken, maar
door overleg moest trachten tevreden te
stellen.
In China zelf schijnt men van deze vrij
heid al een ruim te ruim, want o.a.
2 ministers hebben rechtse afwijkingen
moeten opbiechten gebruik gemaakt
te hebben, maar Mao tse Toengs rede
is voor de Russische Stalinisten natuur
lijk een gruwelijke ketterij.
In het debat in het Russische centrale
comité schijnt nu een rol gespeeld te
hebben de vrees dat als de Stalinisten
wonnen, een breuk met rood China on
vermijdelijk zou zijn en dit land de lei
ding van de communistische landen bui
ten de Sovjetunie zou nemen.
Heel schuchter nog speelt op de achter
grond der gebeurtenissen zowel in Rus
land als in China het vrijheidsverlangen
dezer volken een rol mee, een verlangen
dat hun leiders echter krampachtig bin
nen communistische banen trachten te
houden. Of Chroesjtsjef dat laatste in
Rusland zal lukken, wie zal het zeg
gen?
Wel weet men met zekerheid dat hij het
niet zal zijn die het Russische volk de
volledige vrijheid zal schenken. Want
deze figuur is een doorgewinterde com-
Bij de gehouden grote draverijen op
Duindigt bij De- Haag wist P. Kramer
van Nijland met zijn paard Saffier be
slag te leggen op de 1ste prijs. Berijdeff
de eigenaar.
Premier Nehroe van In
dia, op bezoek in Neder
land, bracht maandag
middag een bezoek aan
’t Waterloopkundig La
boratorium te Delft.
Rondgeleid door Prof. Ir.
J. Th. Thijsse (rechts),
bezichtigden premier
Nehroe (2e v. rechts) en
Mevr. Pandit (2e v. 1.)
de maquettes van het
Deltaplan.
Boalsert gastfrij elke kear,
Rekkene ’t wer ta syn ear,
Jo yn to heljen as in stjer,
Heakeningin, Jo hearre hjir!
De Tweede Kamer heeft dinsdag j.l. de nieuwe pachtwet met
105—7 stemmen aangenomen. Alleen de fractie der C. P. N. en
S. G. P. stemden tegen.
Voordat deze eindstemming kon plaats vinden, had zich verleden
week in de beslist niet koele vergaderzaal een heftig politiek
debat ontwikkeld. De motie van de a.r.-afgevaardigde, de heer
Biewenga, om de landbouwkundige toetsing uit deze pachtwet te
verwijderen, werd door minister Mansholt onaanvaardbaar ver
klaard. De eerste maal sprak de bewindsman van landbouw dit
politiek geladen woord namens het gehele kabinet uit. Daar was
wel wat voor te zeggen, want het amendement Biewenga hield geen
rekening met afspraken, die tijdens de kabinetsformatie waren ge
maakt. Alle partijen hebben tijdens de langdurige crisis van ver
leden jaar afgesproken, dat voor reeds verkavelde gebieden een
verscherpte landbouwkundige toetsing zou gelden. Dat zou ook
het geval zijn voor de gebieden, die in de nieuwe IJsselmeerpolder
liggen.
trekking hebben op een ondoelmatige
verkaveling. Voor pachtovereenkomsten
in reeds verkaveld land of in de IJssel-
meerpolders zal echter niet alleen ge
toetst worden aan een ondoelmatige
verkaveling, maar ook aan bedrijfsgroot-
te. In het algemeen wenste men te voor
komen, dat reeds bestaande bedrijven
in deze gebieden verkleind worden. Deze
toetsing aan bedrijfsgrootte zal echter
soepel worden toegepast.
Zo zal er bijvoorbeeld rekening worden
gehouden met een tijdelijk gebrek aan
arbeidskrachten.
De grondkamer krijgt ook tot taak om
te beoordelen of een pachtovereenkomst
niet in strijd is met het algemeen land
bouwbelang. Daarvoor krijgt zij de be
voegdheid te toetsen aan bedrijfsgroot
te, neveninkomsten en aan de vraag of
een groot bedrijf niet al te groot wordt.
De Kamer was n.l. van oordeel, dat
voorkomen moet aworden, dat een groot
bedrijf nog meer grond „opslok*t”, ter
wijl kleine bedrijven in de onmiddellijke
omgeving juist aan die grond grote be
hoefte hebben.
waar is groter contrast tussen deze zie
ken en gezonden dan in deze omgeving
en dan: „Sei stille dem Herrn”.
Wie enige malen een Sanatorium heeft
bezocht of wie een paar weken heeft
meegeleefd met diverse patiënten, die
heeft ook gevoeld wat een strijd en leed
daar op ieder bed aanwezig is.
Oud en jong, allen tijdelijk uitgescha
keld, tijdelijk ja, maar voor hoe lang?
En dan de jongeren, wat voor uitzicht
hebben ze, zullen ze weer geheel beter
worden en zich in deze harde maat
schappij nog een toekomst kunnen op
bouwen
De meeste patiënten kuren niet voor de
eerste maal, verscheidene hebben al eni
ge jaren achter de rug, zou dit nu de
laatste keer zijn?
Het kuurvoorschrift is rusten en nog
eens rusten, ze zijn jong en afleiding is
noodzakelijk. Wellfare werk wordt er
veel gedaan, terwijl ook de radio hen op
de hoogte houdt van het wèl en wee
van de wereld die zo veraf lijkt, waar
ze buiten staan en die ze toch dichtbij
kunnen waarnemen, wanneer ze over
de terrasleuning de drukte in het dorp
kunnen zien. Déar beweegt ieder mens
zich in volle vrijheid en zij, gekluisterd
aan hun bed, worden wel eens opstan
dig.
„Ik houd het niet uit.”
Wie zal er schande van spreken als een
jonge vent voor zijn koptelefoon een
dansplaat hoort en rechtop in zijn bed
als een bezetene staat te springen? Hij
is toch jong, wil ook eens pret maken!
Laat hem dansen, het duurt niet lang,
hij is te moe en valt terug in de kus
sens.
Op een terras er naast is grote herrie,
de jongens zijn uit bed, er is eentje
Het zwemdiploma werd in de zwem
school te Bolsward na afgelegde proef
o.a. behaald door de volgende jongens:
Jan van der Heide, Jan Wijma, Willem
Wijma, Wessel Noordhuis, Klaas King-
ma, Bouke de Boer, Yke van Hettema,
Johan ten Brink, Jacobus Regnery,
Klaas Draaisma, Hendrik Kuipers, Hen
drik Ebens, Libbe van der Velde, Ger-
ben Conradi, Rinse Stellingwerf, Jelle
Adema, Foeke Osinga, Johan Feenstra,
Gorrit Lammertsma, Reinder van der
Schaaf, Douwe Lammers, Jan Ooster-
baan, Luit zen Postema en Cornelis Kra
mer.
Dit sizzen fan Jo heamielliet,
Wie foar eltsien in great geniet,
Lit dizze wurden fier noch klinke,
De sinne sil oer Fryslan blinke.
J. S.
Deze afspraak is redelijk. Het rijk be-
tialt ieder jaar vele miljoenen aan de
1 jrverkaveling. Nu ligt het voor de
hand, dat voorkomen moet worden, dat
deze gelden niet voor niets worden uit
gegeven. Daarom moet bij het sluiten
van nieuwe pachtovereenkomsten er te
gen worden gewaakt, dat de verbeterde
situatie (door de herverkaveling) niet
weer wordt verslechterd.
De heer Biewenga stelde zich aanvanke
lijk op het standpunt, dat dit probleem
later geregeld moet worden als het rap
port van de commissie Hofstee, die zich
bezig houdt met de saneringsvraagstuk-
ken in de landbouw, zou zijn uitgebracht.
Maar daartegen had het kabinet over
wegende bezwaren. Deze verscherpte
toetsing voor de reeds verkavelde ge
bieden moest, naar de mening van de
ministers, in deze nieuwe pachtwet ge
regeld worden.
De a.r.-agrarische specialist kwam aan
dit verlangen tegemoet. Maar verder
bleef hij toch de landbouwkundige toet
sing verwerpen. Tenminste hij wilde
momenteel niet verder gaan dan hetgeen
nu in het pachtbesluit is geregeld.
■Maar ook tegen dit voorstel spraken de
ministers Mansholt en Samkalden het
onaanvaardbaar uit. Dat was in zekere
zin te betreuren, omdat de heer Bie
wenga te kennen gaf geen enkel prin
cipieel bezwaar tegen de landbouwkun
dige toetsing te hebben.
De fracties der P.v.d.A. en de k.v.p.
(deze laatste was verdeeld) waren het
echter met minister Mansholt eens en
daardoor was het pleit beslecht. Deze
oppositie van een „regeringspartij”
bracht natuurlijk weer de nodige op
schudding. Het was trouwens niet de
eerste maal, dat de a.r. Tweede Kamer
fractie leven bracht in de politieke brou
werij.
Van de veertig amendementen, die op
deze pachtwet waren ïngediend, zijn er
overigens niet veel overgebleven.
Het- meeste succes werd geboekt door
de heer Droessen (kath.v.). Hij slaagde
er in de positieve sanering uit dit wets
ontwerp te halen. Daarvoor in de plaats
werd de negatieve sanering aanvaard.
D. w. z., dat pachtovereenkomsten geen
verslechtering in de landbouwkundige
situatie mogen brengen. Verslechtering
wordt dus tegen gegaan. Minister Mans
holt wilde echter verder gaan. Hij wilde
deze pachtwet ook gebruiken om ver
beteringen aan te brengen. Deze opzet
is mislukt. Dat probleem komt ongetwij
feld later nog wel eens aan de orde.
Het resultaat van dit langdurige debat
is nu, dat alle pachtovereenkomsten ge
toetst zullen worden aan de normen, die
zijn gesteld voor een ondoelmatige ver
kaveling. Als een pachtbedrijf in de
rechte lijn wordt overgedragen, bijv, van
vader op zoon, zal er geen landbouw
kundige toetsing plaats vinden. Dit
geldt ook voor overdracht van los land
aan familieleden. De landbouwkundige
toetsing in de rechte lijn zal wel moe
ten geschieden in reeds verkavelde ge
bieden. Deze toetsing zal dan alleen be-
