CHINA MELKT DE SOVJET UNIE UIT UITBREIDING RUSTHUIS „NIJ STAPERT” TE WOMMELS U Lev kM i J. Waarschijnlijk zal ook Eerste Kamer de huurwetten aanvaarden üs hjoed p to sizzen Ki KJ 53e JAARGANG VRIJDAG 19 JULI 1957 No. 55 Buitenlands Overzicht voeren De Europese markt komt tot stand Spanje wordt straks weer monarchie Rusland heeft een lange adempauze nodig om de levensstandaard op te Gouden filmpjes 1 STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Afscheid burgemeester van Hout Hwat hat QabeSkroar p «S» Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad KAMEROVERZICHT Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelii gen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie De MULO te Bolsward gaf een openbare les. De belangstelling was bedroevend. 3de week van juli 1907 De gezamenlijke bakkers te Heerenveen hebben het nachtwerken van zaterdag op zondag afgeschaft. Het verse brood is nu reeds zaterdagsmiddags beschik baar, inplaats vak zondagsmorgens. Ds. C. P. Boorsma te Molkwerum heeft het beroep naar de Ned. Herv. Gem. van Parrega en Hieslum aangenomen. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres; Marktstraat 13 Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) en huurverhoging van 25 Drie, dagen. Het is de gewoonte, dat de Kamervoor zitter op de laatste dag voor de zomer vakantie een afscheidsrede houdt. Ook nu weer heeft dr. Kortenhorst een rede voering afgestoken, die doorspekt was met cijfers en feiten. Eén mededeling heeft echter groot opzien gebaard. De Kamerpresident kondigde namelijk aan, dat van september af niet meer vier, doch drie dagen per week zal wor den vergaderd en wel op dinsdag, woens dag en donderdag. Zo nodig zal op al deze dagen een avondvergadering wor den gehouden, terwijl in zeer dringende gevallen ook op maandag bijeen geko men moet worden, op vrijdag zal in ieder geval niet meer vergaderd kunnen worden. De kabinetszittingen van maandag zijn naar de vrijdag verschoven. Dat was niet anders mogelijk. Het bleek n.l. on mogelijk om de Raad van Ministers van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal op een bepaalde dag in de week bijeen te krijgen. De kabinetszittingen in de zes E.G.K.S.-landen werden n.l. op zes verschillende dagen van de week gehouden. Besloten werd nu de maan dag en de dinsdag voor de E.G.K.S. vrij te houden. De Europese ministerraads vergaderingen zullen nu zoveel moge lijk op dinsdag worden gehouden. Voor zitter Kortenhorst maakte een fout in zijn mededeling, toen hij zeide, dat de ministers de maandag moeten gebrui ken voor het voeren van internationale besprekingen. De Kamervergaderingen behoeven echter voor deze besprekingen niet verschoven te worden, omdat de agenda daaraan kan worden aangepast. Al jarenlang worden internationale be sprekingen gevoerd, zonder dat het Ka merwerk stagneert. Dit betekent, dat de Kamer best op maandag kan vergaderen, in plaats van op vrijdag. Maar over die mogelijkheid heeft dr. Kortenhorst met geen woord gerept. In journalistieke kring de hoofdartikelen in de verschillende dag bladen zijn daarvan het bewijs is men daarover nogal verstoord. Want terecht wordt in deze hoofdartikelen geschre ven, dat de verkorte arbeidsweek voor de Tweede Kamer uit een oogpunt van publiciteit ongewenst is. En dat is on getwijfeld niet tegen te spreken. Op deze laatste vergadering heeft de Tweede Kamer net gedaan of de huur- voorstellen reeds door de Eerste Kamer waren aanvaard. Dat kon zij moeilijk anders doen. Het ging n.l. om de wets ontwerpen, die beogen de sociale uitke ringen en de kinderbijslag met 3 te verhogen, als compensatie voor de 25 huurverhoging. De Kamer ging daar mede akkoord, al vond zij de 3 com pensatie voor de grote gezinnen te ge ring. Maar daaraan viel niets te ver anderen. Belangrijk was ook, dat de Tweede Kamer zonder hoofdelijke stem ming twee wetsontwerpen aanvaardde, waardoor de Indische pensioenen werden opgetrokken tot het Nederlandse pen- sioenpeil. Abonnementsprijs f 1.9C 'W kwartaal (bij vooruitbetah»^ Giro 887926 Bols wards Nieuwsblad Reizgjend folk moat men net ophalde, sei de boer tsjin ’e feint, dy’t fuort woe, doe smiet er him de doar üt. In de terp te Witmarsum werd onlangs het geraamte van een man gevonden en nu onmiddellijk daarbij dat van een paard. Vermoedelijk is dus in lang ver vlogen tijd alhier een ruiter te paard neergeveld of door een ongeluk omge komen. De terp ligt buiten het dorp tus sen Wons en Pingjum, waar vroeger de over zee komende Noormannen nabij Zurich landden om hun rooftochten te ondernemen. om ons aan dit kabinet te binden, zo heeft de a.r.-fractievoorzitter, dr. Bruins Slot, uitgeroepen. Deze uitlating was voor de a.r.-ministers beslist niet ple- De Fransen hebben met een gro ter meerderheid dan verwacht werd de verdragen betreffende de Europese mankt en de Euratom aangenomen en de oprichting van beid elichamen is nu wel verze kerd. Want van de Beneluxlanden, die de ver dragen nog moeten goedkeuren, is geen tegenstand te verwachten, al blijft te recht de Nederlandse landbouw bezwa- De 114 motoromnibussen, die door Lon- dens straten holden, hebben de strijd opgegeven. Ze konden de concurrentie niet volhouden tegen de ondergrondse spoorwegen. ren koesteren. Want de gemeenschappe lijke markt voor landbouwprodukten is door allerlei bepalingen naar een verre en wazige toekomst verschoven. Ook Engelse ministers, die hun land, met inachtneming van de belangen van hun partners in het Gemenebest, wel in de vorm van een vrijhandelszöne wil len laten deelnemen aan de Europese markt der zes vastelandsmogendheden, spraken uitsluitend van „een industriële vrijhandelszöne”, wat betekent dat zij aan geen vrije markt voor landbouw produkten denken. Men zegt wel, dat de Fransen de verdragen min of meer ge laten hebben aanvaard, omdat hun grootste zorg uit gaat naar het Alge rijnse probleem, van welks oplossing vele Fransen menen dat de positie van Frankrijk veel meer afhangt dan van de Europese markt en Euratom. Hoewel zij het de Amerikaanse senator Kennedy uiterst kwalijk nemen dat deze in de senaat voor Amerikaanse bemoeie nis heeft gepleit ten gunste van Algerije, schijnen velen van hen toch overtuigd dat men met de huidige Franse politiek in het slop is geraakt. Niet alleen Ame rika koestert trouwens zorgen omtrent de verhouding FrankrijkAlgerije, dat doen ook de andere bondgenoten van Parijs en de vijf a.s. partners in de vrije markt vragen zich in het bijzonder af hoe dat zal gaan. Want, zoals bekend, zijn de overzeese gebieden van deze lan den in het verdrag opgenomen; zullen zij niet automatisch gemengd worden in de koloniale Franse kwesties, als een of meer dezer gebieden zich straks tegen die opname zouden verzetten Zoals men weet heeft Indonesië ook geprotes teerd tegen het opnemen van Nieuw Guinea in de verdragen. Een oproep speciaal ook voor Zuid-Sla- vië bedoeld, maar welke er wel geen gehoor zal vinden, al kan men er op rekenen dat de Zuid-Slavische ministers die naar Moskou gaan om er de nako ming van de Russische belofte voor een grote lening te bepleiten, er onder zwa re druk zullen worden gezet. Tito moge met veel genoegen een zijner aartstegenstanders in het Kremlin, Mo- lotow, van het toneel hebben zien ver dwijnen, sedert Zuid-Slavië uit 't com munistisch front trad, is er heel wat gebeurd. Tito heeft de waarde van een neutrale positie, van het op de Dat ’t er nu toch van is gekomen, vindt mede zijn oorzaak in de omstandigheid, dat, naar uit de praktijk bleek, behoefte bestond aan enige meerdere accomoda- tie voor het personeel en voor de zie ken. Toen het rusthuis indertijd werd ge bouwd met gebruikmaking van de Fi- nancieringsregeling 1948 (rijkssubsidie) was de architect gebonden aan een bouwvolume van 75 M.3 per bewoner. Uit dit volume moesten, behalve de eigenlijke kamers tevens alle nevenruim ten van het tehuis, zoals recreatiezalen, eetzaal, kook- en dienkeuken, zieken- verblijven enz. worden gecreëerd. Nood gedwongen moesten toen verschillende voorzieningen, waarvan de wenselijkheid om niet te zeggen noodzakelijkheid ge voeld werd, achterwege blijven. Naderhand is de rijkssubsidieregeling in dit opzicht veel soepeler geworden en kan men de vleugels wat wijder uitslaan. Daarnaast stelt de huidige regeling ook hogere eisen dan voorheen het geval was. Zo moeten thans om een voorbeeld te noemen, de kamers van de bewoners een eigen W.C. hebben, een voorschrift overigens, dat men alleen maar kan toe juichen. Wat nu de uitbreiding betreft, door aan- bouw aan de westelijke woonvleugel De a.r.-fractie heeft destijds in de Twee, de Kamer veel opzien gebaard door zich van deze kabinetsafspraak te distan- ontspanning te komen en begrip voor eikaars standpunt te tonen heel begrij pelijk. Maar, hij, die thans praktisch dic tator in Rusland is, zal dan ook begrip moeten tonen voor het feit dat de Navo, welk Westelijk bondgenootschap hij in zijn redevoeringen weer fel te lijf ging, slechts werd gevormd tegen de agres sieve bedoelingen van Stalin, die, even min als zijn opvolgers trouwens, bereid was uit de Oost-Europese landen de Russische troepen terug te trekken en deze volken hun vrijheid te geven. Hij zou ook begrip moeten hebben voor het feit, dat het Westen aan een ontwape- ningsplan wel moet koppelen de kwestie van de hereniging van Duitsland op de basis van vrije verkiezingen, omdat in een ontwapend Europa anders Duitsland groot gevaar zou lopen communistisch te worden. Chroesjtsjef wil echter van de koppeling dezer problemen niet we ten noch erkennen, dat de afschaffing van alle kernwapenen alleen, geen rede lijk begin van een ontwapeningsplan kan zijn, omdat het de Sovjetunie een te grote overmacht aan „gewone” strijd middelen zou laten. Dr. Adenauer heeft dezer dagen in een verkiezingsredevoering nog eens deze kwestie en die der hereniging aange roerd toen hij betoogde, dat de buiten landse politiek der West-Duitse socia listen met de bedoeling zich los te ma ken van de Navo, Duitsland naar het communisme zou voeren; het zou zelfs de vraag zijn of de Navo zelf dit losma ken zou verdragen en niet uiteen zou vallen, waardoor heel Europa open zou liggen voor het communisme. De heer Chroesjtsjef heeft in Tsjecho Slowakije werkelijk niets gezegd, wat het Westen de overtuiging zou kunnen schenken dat men zijn bewind meer ver trouwen zou kunnen geven dan voor gaande. Het belangrijkste waren zijn redevoe ringen waarschijnlijk voor de regeerders der satellietlanden, die er uit hebben kunnen leren dat zij zich wel enige vrij heid in anti-Stalinistische richting mo gen veroorloven. Roemenië heeft dan ook haastig enige stalinistische ministers uitgezuiverd doch dat Moskou blijft dirigeren; alleen China, dat, zoals Chroesjtsjef erkende, een groot land is, mocht kennelijk vol ledig zijn eigen weg naar het socialisme gaan. Dezer dagen werd ons land opgeschrikt door berichten over de ramp met de K. L. M. machine „Neu tron” te Biak, waar bij een dodenlijst van 57 viel te betreuren en slechts 11 overle venden waren. De foto toont ons de leden van de beman ning, die het leven verloren boven, v. 1. n. r.: R. de Roos, gezagvoer der, E. H. Chardon, 2de piloot, J. Oude- jans en H. H. F. Ise- ke, boordwerktuig kundigen. onder, v. 1. n. r.: J. G. Machielse, mar conist, M. J. Alme- kinders, purser, P. T. Hooyboer, telegra fist en K. de Groot, steward. De gehele wereld heeft met belangstelling het bezoek van Chroesj tsjef en Boelganin aan Tsjecho Slowakije gevolgd. Men verwachtte, zo kort na de zuivering te Moskou, dat deze heren daar belangrijke dingen zouden zeggen, men verwachtte zelfs een conferentie van alle communistische kopstukken uit Oost-Europa. Die conferentie is er niet geweest en wat de Russen verteld hebben was niet be paald verrassend. Als zodanig kan men immers niet beschouwen de oproep van Chroesjtsjef in een zijner redevoeringen tot alle communistische landen om een hecht front te vormen, ondanks enig verschil van mening over de wijze waarop het communisme verwezenlijkt moet worden. 3 Heren uit ’s Hage, Haarlem en Heem stede hebben een „veiligheidsdoodkist” uitgevonden en deze aan de pers ge toond en de kist gedemonstreerd. Van buiten lijkt de kist op een normale dood kist. Van binnen is echter alles vernuf tig. Er brandt zelfs op een batterij een lampje in (gedurende 6 dagen na de begraving) en er is een vernuftig stel sel van handles gemonteerd, waarbij ’n schijndode zich zelfs onder een dikke laag zand of aarde kan bevrijden. De h.h. doctoren waren over deze uit vinding enthousiast. De kist kan ge leverd worden in verschillende prijs klassen en wel vanaf f 130. ledige vakantie krijgen de leden van deze Kamer echter ook niet. Zij zullen n.l. op 16 augustus weer bijeen moeten komen om de verdragen inzake de ge meenschappelijke markt en Euratom in de afdelingen te behandelen. Deze verdragen zijn uiterst ingewikkeld zodat men kan aannemen, dat de Kamer leden (die tenminste van plan zijn daar van werk te maken!) geruime tijd, van voorbereiding nodig hebben. Voorzitter Kortenhorst heeft medegedeeld, dat het in de bedoeling ligt deze belangrijke onderwerpen in de eerste week van ok tober te behandelen. Deze mededeling werd gedaan op de dag dat de kranten het bericht de wereld instuurden, dat het Franse en het Duitse parlement de verdragen hadden goedgekeurd. De Ne derlandse parlementaire molens malen dus wel bijzonder langzaam. De parlementariërs in ons land doen dit werk misschien wel iets te perfectionis tisch. Zij schenken aandacht aan ieder détail. Dat is natuurlijk belangrijk, maar anderzijds kunnen de nationale parlementen aan deze verdragen toch niets veranderen. Zij zijn niet volmaakt. Daar is een ieder van overtuigd, maar daar staat tegenover, dat in het verdrag inzake de gemeenschappelijke markt slechts 10 van de moeilijke materie is geregeld. De overblijvende 90 vormt nog steeds ’n onderwerp van beraadsla ging. Daarom was het niet zo vreemd, dat zowel in het Franse als in het Duit se parlement deze verdragen slechts zeer in het algemeen werden behandeld. Men kent daar niet de uitvoerige schrif telijke procedure, die de openbare be handeling van een wetsontwerp weken vertraagt. wip zitten, Ieren kennen, hij heeft er zijde bij gesponnen zowel in de vorm van economische en mili taire hulp van het Westen als in de staging van de waardering voor zijn eigen persoon bij de an dere landen, die zich afzjjdig hou den van de blokvorming als bijv. Egypte en India. Waarom zou Tito die positie ruilen voor een ondergeschikte in het communis tisch front, waar het Kremlin de toon aangeeft. En waar zijn land het twijfelachtig ge noegen zou smaken deelgenoot te mogen z(jn in een economische misère, welke in hoofdzaak veroorzaakt wordt doordat Rusland, om de bewapeningswedloop te kunnen volhouden en aan zijn verplich tingen jegens rood China te voldoen „China melkt ons uit”, moet Chroesj tsjef in een loslippige bui gezegd heb ben een onevenredig deel van de volksinspanning richt op de zware indu strie en dat ook van zijn satellieten eist. De Tsjechen kunen daarvan meepraten. Hun land, dat op industrieel gebied al heel wat presteert, heeft verleden jaar op Russische aandrang er nog een schepje op gedaan ten koste van de landbouwproduktie, en het gevolg is ge weest, dat de Tsjechen nu zelf een te kort aan landbouwprodukten hebben en aangewezen zijn op leveringen uit de Sovjetunie, die daardoor dit land ook nog wat vaster in zijn greep heeft. Het is hier de plaats om even de resultaten te vermelden van een vergelijking welke de weten schappelijke staf van een econo mische commissie van het Ame rikaanse Congres heeft gemaakt van de Russische en de Ameri kaanse produktie. De kloof tus sen beide schijnt nog steeds gro ter te worden, doch het rapport acht de mogelijkheid aanwezig dat het verschil op de duur gaat afnemen. Nu is het echter nog zo, dat de reële lonen van de arbeiders in de Sovjetunie op zijn allerbest slechts een vierde tot een zevende deel bedragen van de lonen in Amerika, terwijl in dat rapport ook nog eens geconstateerd wordt, dat in Rusland het accent op de zware indu strie ligt, terwijl de produktie van con sumptiegoederen verwaarloosd wordt. Het is dan ook heel duidelijk, dat de Sovjetunie en de met haar verbonden landen een lange adempauze nodig heb ben, opdat zij ook eens wat kunnen doen aan de verbetering van de levensstand- daard van hun volken. En daarom is de uitnodiging van Chroesjtsjef aan het Westen om tot zierig. Maar minister Zijlstra heeft fel teruggeslagen. Hij heeft tijdens de huurdebatten een verklaring afgelegd, ciëren. We hebben geen enkele behoefte dat hij met toestemming van de heer Bruins Slot in het kabinet is gaan zit ten en dat niet gebleken is, dat hij daar mede heeft gedwaald. Het is algemeen bekend, dat de verhou ding tussen de a.r.-ministers en de Eer ste Kamerfractie veel beter is. Men neemt aan, dat één of twee Senatoren voor de huurwetten zullen stemmen. En de rest, die tegenstemt, zal ongetwij feld geen gelegenheid voorbij laten gaan om te zeggen, dat daardoor in geen en kel opzicht wantrouwen wordt uitge sproken in het beleid van hun geest verwante ministers. Zuiver politiek ge sproken zal de behandeling van de huur wetten voor het Kabinet in de Eerste Kamer dus bepaald prettiger verlopen dan enige weken geleden in de Twee de Kamer. De ministers kunnen dan ook prettig gehumeurd op vakantie gaan. Maar niet dan nadat zij het eens zijn geworden over de rijksbegroting 1958. Daarbij komt het vraagstuk van bezuiniging en/of belastingverhoging aan de orde. Een probleem dat in de boezem van de verschillende politieke partijen nog steeds van het grootste ge wicht is. De Eerste Kamer trekt zich zoals bijna gebruikelijk is geworden niet veel van de vakantie aan. Waarschijn lijk zal zij haar laatste vergadering in deze zomermaanden op 6 augustus hou den. De Tweede Kamer heeft er inmiddels het bijltje al bij neergelegd. Een vol- Dinsdag a.s. zal de Eerste Kamer de reeds veel besproken huur wetten behandelen. Het ziet er naar uit, dat ook de Senaat akkoord zal gaan met een huurverhoging van 25 waarvan de helft zal worden geblokkeerd.. Het is echter niet uitgesloten, dat de stem verhouding voor de regering iets ongunstiger zal zijn dan in de Tweede Kamer. De fractie der k.v.p. is weer verdeeld. De meer derheid daarvan zal echter de regering wel steunen. Dat zal onge twijfeld ook het geval zijn met p.v.d.a.-fraptie. De fracties der c.h.u. v.v.d. schijnen unaniem tegen het blokkeringsvoorstel en de te stemmen. In het overleg tussen het Spaanse staatshoofd Franco en de Portugese premier Salazar schijnt ook gesproken te zijn over een „Iberische vrije markt”. Maar stellig heeft op deze conferentie Franco in de eerste plaats de regering van ’t ook dictatoraal geregeerde buur land willen inlichten over hét aanstaand herstel der monarchie in Spanje. Maan dag heeft de Spaanse regering daarover in de z.g. volksvertegenwoordiging me dedelingen gedaan. De monarchie zal hersteld wor den als Franco sterft of terug treedt. De koning zal niet de uitgebreide be voegdheden van de huidige dictator krij gen, hetgeen waarschijnlijk betekent dat de volksvertegenwoordiging en ook be paalde politieke partijen wat meer rech ten zullen krijgen. Maar de invoering van een volledig democratisch stelsel schijnt niet de bedoeling te zijn. De nieuwe koning zal waarschijnlijk zijn Don Juan Carlos, kleinzoon van de laatste Spaanse Koning Alfonso XIII. Naar ons ter ore kwam, hoopt de heef J. van Hout, burgemeester der gemeente Hennaarderadeel en met ingang van 1 augustus a.s. als zodanig benoemd in de gemeente Wymbritseradeel, op woensdag 31 juli a.s. in een openbare raadsvergade ring, ten gemeentehuize te Wommels, welke aanvangt des namiddags 1.30 uur, afscheid van zijn tegenwoordige gemeente te nemen. Een belangrijke uitbreiding van het in januari 1952 in gebruik genomen bejaardentehuis „Nrj Stapert” te Wommels, nadert haar voltooiing. Van de aanvang af was de belangstelling ook van buiten de ge meente voor dit rusthuis dermate groot, dat aldoor een lange wacht lijst van gegadigden moest worden gehouden. Was het enerzijds voor bestuur en directie weinig bevredigend steeds weer serieuze gegadigden naar een kamer te moeten teleur stellen, anderzijds was het niet eenvoudig vrij kort na de ingebruik neming van het gebouw een uitbreiding daarvan te bewerkstelligen. krijgt men de beschikking over tien nieu we éénpersoonskamers, die alle, evenals zulks met de bestaande kamers het ge val is, op de zonzijde zijn gelegen. Deze kamers zijn aanmerkelijk ruimer dan de bestaande, zulks als gevolg van de thans bestaande mogelijkheden binnen het raam van de rijksregeling. Uiteraard zal met het beschikbaar ko men van deze kamers aan alle aanvra gen om opname niet kunnen worden voldaan. Met name zullen gegadigden van bui ten de gemeente voorlopig met een plaats op de wachtlijst genoegen moe ten nemen, omdat zoals voor de hand ligt, de kamers in de eerste plaats be schikbaar worden gesteld voor bewo ners, afkomstig uit de eigen gemeente. Overigens is het duidelijk, dat men bij de uitbreiding van het aantal kamers rekening had te houden met de bestaan de capaciteit van de keukens, eetzaal en recreatiezalen en de personeelshuisves- ting. In de nieuwe uitbouw is voorts opgeno men een eigen woonflat voor de direc trice. De bestaande woonkamer van de directrice wordt nu bestemd als dagver blijf voor het personeel, dat tot heden ontbrak en waaraan uiteraard wel be hoefte bestaat.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1957 | | pagina 1