o
“WA I
Ai <1
n** I
h'z- v «gj
k
k m li
roar
Van postboden en telegrambestellers in
het oude Bolsward
De zomer was wéér
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
üs hjoed p p
to sizzen
te nat
Troonrede in mineurstemming Beperking van uitgaven
woningbouw In 1957 een record aantal woningen Euro
pese en internationale samenwerking dient beworderd
Vergroting nationale produktie is noodzakelijk.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gemeenten zullen voorschotten ontvangen ten behoeve van de
sgfw’l
I
53e JAARGANG
No. 72
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1957
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
DE TROONREDE
de
dat de foarspelling
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Beperking van uitgaven.
Dit beleid drukt zijn stempel op de rijks-
begroting voor 1958. Een beperking van
uitgaven is op vele punten tot stand ge
bracht. Daarnaast is afgezien van tal
van nieuwe plannen. Bovendien moet ’t
Rijk in zijn financieel beleid rekening
houden met de zeer grote moeilijkheden,
die de gemeenten ondervinden bij de fi
nanciering ook van de meest dringende
kapitaalsuitgaven. Daarom acht de Re-
Te koop: een 6-persoons Hupmobiel met
Separatie, motor, bekleding en lak.
Voor de hoest, enz. Lijnzaad (gezuiverd)
30 cent per pond. Fa. Johs. B. Posma.
Reuter meldt dat Gandhi zijn verklaring,
dat hij de vrijwillige hongerdood zou
sterven, aflegde, terwijl hij gezeten was
in de stoel van een tandarts, die hem een
nieuw gebit aanbracht.
Tot directrice van de Chr. Landbouw-
huishoudcursus te Bolsward is benoemd
mej. G. Kerstma te Oudeschoot.
Burgerlijke Stand Bolsward. Geboren:
Rigtje, dv W. H. Folkerts en T. Fol-
kerts-Wiersma. Willem, zv J. Duiker en
A. Duiker-Mulder.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
3de week september 1932
Sparen moet bevorderd.
Het is dringend noodzakelijk de bespa
ringen op te voeren onder inschakeling
van zo breed mogelijke lagen der be
volking.
Voorstellen ter bevordering van de be
zitsvorming zullen u in het komende zit
tingsjaar bereiken.
Europese samenwerking.
In de samenwerkng tussen de vrije landen
wordt een nieuw perspectief geopend door
de ondertekening van verdragen betreffende
internationaal verband
partner doen zijn.
Skoarstienreager wol ik wurde, sei lytse
Bearn, dan hoech ik my net to
waskjen.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
Een koe van S. de Jong te Edens, ge
slacht door de slagers Zijlstra en Van
Zanten te Wommels, had een gewicht
van 800 pond, terwijl het beestje niet
minder dan 200 pond vet bevatte.
Samenwerking tussen rtfks-
delen.
samenwerking tussen Nederland. Suri-
en de Nederlandse Antillen in de
H. M. de Koningin heeft zo juist ter
opening van de Staten-Generaal de vol
gende troonrede uitgesproken:
Leden der Staten-Generaal,-
Een zeer bewogen jaar ligt achter ons.
De internationale spanningen duren on
verminderd voort. In onze nationale
economie is het evenwicht verbroken.
Terwijl de nationale welvaart en de
werkgelegenheid op een hoog peil zijn
gebleven, geven de vermindering van de
deviezenreserve en de ontwikkeling op
de kapitaalmarkt reden tot ernstige be
zorgdheid. Hierin komt tot uiting, dat
de bestedingen aan consumptie, investe
ringen en overheidsuitgaven te zamen
het nationale inkomen overtreffen.
De genomen maatregelen hebben het be
oogde doel nog niet bereikt. Ten dele,
omdat zij eerst geleidelijk hun werking
kunnen doen gevoelen, anderdeels omdat
blijkens de thans beschikbare gegevens
dieper ingrijpen noodzakelijk is.
Ons volk kan zonder twijfel de gerezen
moeilijkheden te boven komen. Het zal
zich daartoe bewust moeten zijn van de
ernst van de situatie en aan een reële
beperking van de bestedingen moeten
meewerken. Dit geldt zowel voor de
consumptieve uitgaven van de bevolking
als voor de uitgaven van het bedrijfs
leven en de overheid. De Regering harer
zijds is vast besloten zodanige maatre
gelen te treffen of te bevorderen, dat
het evenwicht in de verhoudingen en ’t
vertrouwen in de financiële en monetaire
Situatie worden hersteld.
Verhoging omzetbelasting.
Ten einde dit mogelijk te maken acht
de Regering naast beperking van de
overheidsuitgaven een tijdelijke verho
ging nodig der omzetbelasting op luxe
auto’s en motorrijwielen, op televisietoe
stellen en op sigaretten. Bovendien zal
de opschorting van de investeringsaftrek
in 1958 moeten voortduren en zal een tij
delijke heffing van opcenten op de ver
mogensbelasting worden voorgesteld.
Deze maatregelen leveren tevens een bij
drage tot de beperking van de bestedin
gen.
Te Bolsward opgericht een afdeling der
anti-revolutionaire jongeren „Groen van
Prinsterer”.
gering het voor een gezonde en onge
stoorde financiering van de woningbouw
noodzakelijk met ingang van het komen
de jaar weder over te gaan tot het ver
strekken aan de gemeenten van voor
schotten ten behoeve van de wonlngwet-
bouw ten laste van ’s Rijks kas. Onder
de tegenwoordige omstandigheden kun
nen de gemeenten de verantwoordelijk
heid voor de financiering van deze bouw
niet blijven dragen.
Het Rijk zal er zich voorts vooral ter
wille van de gemeenten van moeten ont
houden voor zijn eigen uitgaven een be
roep te doen op de kapitaalmarkt. Het
is om deze reden, dat de begroting zo
danig is opgesteld, dat de financiering
van de gehele dienst is gewaarborgd zon
der een dergelijke beroep.
Landbouw.
Voor landbouwprodukten vertoont de on
gunstige verhouding van vraag en aan
bod op de wereldmarkt geen verbete
ring. Zq lijkt zelfs van structurele aard
te worden. Voortgebouwd zal worden
op de grondslag, welke de Regering het
afgelopen jaar heeft gelegd. In dit ver
band zullen de vraagstukken van de to
tale omvang van de produktie en van
de verbetering van de bedrijfsstructuur
de bijzondere aandacht vragen.
Verhoging uitvoer.
Verdere verhoging van de uitvoer
vraagt bijzondere aandacht. Ter wille
hiervan is het nodig te waken tegen het
ongunstiger worden van onze concurren
tiepositie op de internationale markt.
Grote voorzichtigheid bij het nemen van
maatregelen, die tot verhoging der pro-
duktiekosten kunnen leiden, is geboden.
Zolang de huidige toestand voortduurt,
zullen bedrijfsleven en overheid zich ten
aanzien van de ontwikkeling van het
loonpeil de grootst mogelijke beperking
moeten opleggen.
Mede met het oog hierop moet de prijs-
stabilisatiepolitiek in overleg met het be
drijfsleven onverflauwd worden voortge
zet. Het prijsbeleid en het mededingings
beleid zullen ook moeten bevorderen,
dat kostenverlagingen zoveel mogelijk
in de prijzen doorwerken.
Spannende kaatspartij te Wolsum. 1ste
prijs Siebren Rienstra, Wolsum en A. de
Boer, Nijland. De premiewinnaars wa
ren Tj. Groenendaal en T. Bruinsma te
Wolsum.
en sterke
een goede
B. en W. van Bolsward maken bekend,
dat de zomertijd zal eindigen op 2 okt.
a.s., des voormiddags 3 uur. B. en W.
van Bolsward voornoemd, S. J. Praam-
sma, Burgemeeester, H. Haitsma, Seer
Met deze vrouw reed Terpstra toen tot
Parrega.
De strijd tegen de woningnood blijft nog
steeds de meest dringende taak bij de voor
ziening in de behoeften van ons volk.
Mede dank zij de gunstige weersomstandig
heden in het begin van het jaar, zal in 1957
een groter aantal woningen gereedkomen
dan in enig voorgaand jaar het geval was.
Verwacht mag worden, dat meer dan
80.000 woningen aan de woningvoorraad
zullen worden toegevoegd. Het streven van
de Regering blijft, ook in het komende jaar,
gericht op een binnen het kader van de
bestaande mogelijkheden zo groot moge
lijke woningbouw. Het is haar voornemen
de financiering van 40.000 woningwetwo
ningen mogelijk te maken. Ter betere aan
passing van de rijkssteun aan de werkelijke
behoeften en ter stimulering van de bouw
van particuliere woningen met een redelijke
huurprijs is een wijziging van de prernie-
en bijdrageregeling woningbouw 1953 tot
stand gebracht. Verwacht wordt, dat mede
dank zij deze maatregel met de bouw van
40.000 particuliere woningen zal worden
aangevangen.
die bij avond moeilijk plaatsen als de onze,
l alles was
toen in Parrega de schaatsen af en liep Zo weet ik b.v. dat
Werkprogram.
Ten einde de aandacht geconcentreerd te
houden op de vraagstukken, die op het
ogenblik centraal staan, spreek ik thans
niet tot u over tal van andere onderwerpen,
die nochtans in het komende zittingsjaar
veel van uw werkkracht zullen vragen.
Beperking op velerlei gebied, waarbij de
Regering er intussen naar streeft het meest
essentiële te ontzien, mag niet het laatste
woord zijn.
Een positief gerichte inspanning, zowel ter
vergroting van de nationale produktie als
ter versterking van de geestelijke en maat
schappelijke krachten, zal nieuwe en ruimer
mogelijkheden openen.
Terugziende op hetgeen ons volk na de
oorlog onder veel moeilijker omstandighe
den heeft gepresteerd vertrouw ik, dat het
ook thans de zelfbeheersing en de kracht
zal weten op te brengen, noodzakelijk voor
herstel en voor nieuwe vooruitgang.
Moge God u sterken bij de verantwoorde
lijke taak waartoe gij weder zijt geroepen.
Hiermede verklaar ik de gewone zitting der
Staten-Generaal geopend.
17 september 1957.
ütlein en groeije de mooglikheden ta greate
hichte. Hwant it is de energy en syn binut-
ting, dy’t makket, dat yn it iene lan wol-
feart en yn it oare earmoede is. Energy
makket kunstmest, energy makket de mesi-
nes, energy makket de üntwettering en bi-
wettering mooglik.
Party minsken miene, dat it minskdom nou
al op sa’n hichte komd is, dat er nou net
folie mear foroarje kin, mar de wurklikheit
is, dat men oer tweintich, tritich jier de
wrald hast net mear weromkenne sil. It bi
zarre genie fan Albert Einstein hie de ta-
komst al sjoen, skimerich jitte en fol mei
riedsels, mar de jongerein fan nou sil yn
dit tiidrek har libben plak jaen moatte.
Hwant rounom, yn Dedzjum en Blauhüs,
yn Gaest en Kubaerd sil men de gefolgen
fan dizze revolüsje ünderfine ek al komme
der nea gjin cyclotrons of oare kearn-reak-
toaren. De yndustry, de mechanisaesje, de
automatisearing kriget in redder tempo, al
giet it troch de technyske en finansiële om-
stannichheden net yn in rjuchtopgeande
lijn.
Mar hweryn de takomst lizze sil, deroer kin
gjin twifel mear bistean. De minsklike geast,
syn bistjürderskwaliteiten, syn fakkennis, dy
sille de wrald fan moarn nedich hawwe. De
brute spierkrêft giet de wei fan it lükskip
en de kapsjeas, de tsjernmole en de earnen
amers.
De tentoanstelling op Skiphol kin finansieel
lang' net üt, mar geastlik is hja in great
sukses; hja hat tüzenen minsken de eagen
iepene foar de takomst Hja hat de minsken
warsköge foar de kommende dingen en in
warsköge man telt jit altyd foar twa.
Dêrom moat men de stêd Amsterdam foar
de skerpe takomstvisy fan dizze ütstalling
tank bringe.
Uit de troonrede: Zonder voorbeeld in
de geschiedenis zijn de economische ver
houdingen over de hele wereld ontred
derd. Moederland en Overzeese gewesten
zien hun welvaart ernstig ondermijnd.
In alle takken van volksbestaan bleef de
bedrijvigheid gestadig afnemen. De
werkloosheid, bron van zoveel leed,
heeft een nooit gedachte omvang aan
genomen. De financiële toestand van ’t
land is zorgwekkend.
De vorige maal spraken we af, dat wij ditmaal nader bij onze oude
postboden zouden stilstaan. Wat hadden die mannen een baan. Kals-
beek, hij woonde op de Werkmansbloei, liep zo iedere dag 2 maal
van Bolsward naar Franeker met tussenbestelling. Dan was er nog
een postbode die naar Franeker, Workum en Heidenschap liep
(fietsen waren er 60 jaar geleden niet) Deze man heette van der
Meulen en woonde in de Nieuwe Hofstraat, nu Witherenstraat, waar
nu de werkplaats van fa. Lunter is. En dan de postboden in de stad,
dat waren naast beide Piso’s, Hofman, C. Ebbendorf, Buwalda (deze
ging later Bolsward verlaten) en dan de Jong, die op de Grote Kam
pen woonde, niet Hiele de Jong, maar de vader van deze. Dat waren
50 a 60 jaar geleden de mannen, die voor een paar guldens loon per
week in onze stad en niet te vergeten in de omgeving alle post be
zorgden.
Strijd tegen woningnood.
Ten einde een begin te maken met de con
solidatie van de te hoog opgelopen vlotten
de schuld der gemeenten en van de schul
den, die moeten worden aangegaan, in het
bijzonder voor de nog in dit jaar onderno
men woningbouw, zal de Regering haar me
dewerking verlenen aan een binnenkort door
de Bank voor Nederlandsche Gemeenten
tegen marktvoorwaarden uit te geven wo-
ningbouwlening.
Maatregelen zijn in voorbereiding om het
vrijwillig beschikbaar stellen van ruimte
voor inwoning sterker aan te moedigen. De
mogelijkheden tot het verlenen van een bij
drage in de kosten van noodzakelijke voor
zieningen aan de woningen zullen verruimd.
taarns en hoorde hij dat die vrouw met
wie hij had gereden, verdronken was.
verwon
deren, dat, hoe gaarne die huisvrouwen
van P. de Boer, Terpstra en Buikstra ook
60 cent hadden, vooral in de winter,
deze vrouwen toch vaak doodongerust
zaten te wachten op hun mannen, als
die zo’n nachtelijke tocht met een tele
gram maakten. Het spreekwoord is al
Daar informeerde hij bij de brugwachter heel oud, dat zegt „geld verzoent de ar-
- j_ i - - - - beid” maar of de arbeid van onze post
boden in die jaren voor zulke opdrach
ten met een zo gering loon werkelijk be
loond was, gelooft zeker niemand.
Ja, die postboden, dat was vroeger in
een vreemd beroep,
daarbij mogelijk in die jaren.
b.v. dat ook zekere Hendrikus
Conradie, dat was de grootvader van H.
Conradie, tuinman en bloemist alhier,
ook postbode is geweest in Bolsward.
Deze man zat ook in de buitendienst en
haalde en bracht iedere dag post van
Harlingen naar Bolsward, natuurlijk lo
pende, terwijl hij ook soms de post
bracht en haalde van Staveren. Het
spreekt vanzelf dat ze dan ook de tussen-
dorpen van post voorzagen. Het zeer ge
ringe loon dat deze postboden verdien
den maakte hun vindingrijk om er iets
bij te verdienen. Zo verkochten zij dan
vaak aan mensen die op afgelegen plaat
sen woonden allerlei levensbehoeften en
kruidenierswaren, die ze met hun postzak
met zich meedroegen. De oude Conradie
vertelde vaak dat hij b.v. ook meermalen
een kan gevuld met petroleum met zich
meevoerde vanuit Bolsward tot onder
Arum.
Ook gebeurde het dat ze vee, b.v. paar
den die van Staveren per schip naar Hol
land gingen van de Bolswarder markt
meenamen naar Staveren. Zo weet zijn
kleinzoon nog dat de oude post vertelde
dat hij met de post naar Staveren voor
paardenkooplui ook eens 30 paarden aan
elkaar gebonden meenam naar Staveren.
Voor de kooplui betekende dat, dat hun
paarden in goed vertrouwde handen wa
ren, want de post was een officieel man
en de postbestelling moest weer of geen
weer in Staveren komen en dan kwamen
de paarden er ook.
Hwat hat Qabe Sk
„IT ATOOM”
Mear as sawnhünderttüzen minsken hawwe
yn de alf wiken, dat op Skiphol de ten
toanstelling west is oer it atoom, in pear
ure bistege oan it bisjen fan de bjusterbaer-
likheden, dy’t mei de nije wittenskiplike
üntdekkings op natuerkundich gebiet oer it
atoom, toand wurde koene. En it hat op de
measten greate yndruk makke. It is al slim
genöch jin in atoom foar to stellen, dy t sa
lyts is, dat men der gjin wurden foar fine
kin. Seis as men in goede microscoop hat,
dy’t mear as tüzen kear forgreatet, kin men
noch gjin atoom sjen. It ienige, hwat men
sizze kin om it dochs hwat düdliker to meit-
sjen is, dat der yn in gewoan» knikkert like
folie atomen sitte as dat men knikkerts meit-
sje kin fan de hiele ierde.
een Europese Economische Gemeenschap en
een Europese Gemeenschap voor Atoom
energie, alsmede door de tussen de Rege
ringen der drie Beneluxlanden bereikte
overeenstemming over het verdrag inzake
de economische unie. De behandeling van
de drie hiermede samenhangende wetsont
werpen zal in de komende zitting veel van
uw aandacht vragen.
Het levensbelang van de Noord-Atlantische
Verdrags-Organisatie voor de vrije wereld
blijft ook van ons land een redelijke defen-
siebijdrage eisen. In de Verenigde Naties
zal de Regering haar steun verlenen aan elk
oprecht streven naar politieke ontspanning,
herstel van onrecht en bevordering van de
vrede.
Nauwere Europese samenwerking maakt
het ons te meer tot plicht in eigen land ver
houdingen te scheppen, die Nederland in
De afgelopen zomermaanden zijn vooral te
nat geweest. In juni ging het nog wel met
de regen, maar in juli en augustus is het
water bij bakken uit de hemel komen val
len. Heel wat plaatsen zijn er aan te wijzen
waar toen het dubbele is gemeten van het
geen er normaal valt, aldus dr. H. ten Kate
van het K.N.M.I. Over de drie zomermaan
den genomen zal er gemiddeld over ons ge
hele land omstreeks 270 mm hemelwater zijn
gevallen tegen 200 mm normaal en tegen
307 mm in het vorige jaar over hetzelfde
tijdvak.
Omstreeks 10 juli kwam de kentering; wel
iswaar zijn er vóór die datum ook wel eens
flinke buien gevallen, wij behoeven de zwa
re onweders van woensdagmiddag 3 juli en
van zaterdagavond 6 juli maar in de her
innering te roepen, maar daarna zijn er
maar enkele dagen geweest, waarop het
overal in het land droog bleef.
Van 5 augustus af tot 2 september is zelfs
nog geen enkele dag geheel zonder regen
verlopen, het weer in augustus is dus wel
allesbehalve oogstweer geweest. Maar al
is het verschil tussen de hoeveelheden regen
van deze zomer en de zomer van het vorige
jaar dan niet groot geweest, met de duur
van de regen is dat anders. In De Bilt re
gende het in de drie zomermaanden van het
vorige jaar bijna 200 uren, ditmaal waren
het 130 uren, een belangrijk verschil, dat is
ontstaan doordat het weer een sterk buiig
karakter had. Dan vallen soms enorme hoe
veelheden regen in korte tijd terwijl het vo
rige jaar herhaaldelijk regenzones het land
passeerden die voor langdurige druilerige
regentjes zorgden.
Als wij mededelen dat de gemiddelde tem
peratuur van de afgelopen zomermaanden
vrijwel gelijk was aan de normale waarde,
is het karakter van dit tijdvak zeker niet
volledig weergegeven voorzover het de
temperatuur betreft.
Of noch oars sein: der sitte likefolle ato
men yn in drip wetter as der wetterdrippen
sitte yn de Noardsé. Hoe ünsizber lyts ien
atoom is, kin men allinnich mar yn de fierte
bigripe en jin foarstelle is alhiel net moog
lik. En sjedêr, nou hat men it klear krige
it ynwindige fan sa’n atoom ek jit to bistu-
dearjen en nou haldt alle foarstellingsfor-
mogen op.
Hwant om jin dan jitteris yn to tinken, dat
it ynwindige fan sa’n atoom in bulte liket
op it stelsel fan de sinne, moanne en plane
ten, dy’ mei greate rêddens om elkoar hinne
draeije, elkoar oanlüke en ófstjitte, dér
wurdt men stil fan. As ien atoom sa great
wie as it keninklik paleis op de Dam, dan
soe de kearn fan dat atoom sa great wêze
as in michje, dat earne om in lampe doun-
set. En fan dy kearn makket men stüdzje
en üt dy kearn kin men sa’n energy losmeit-
sje, dat alle energy üt oalje en stienkoal
der by wei fait.
Ut ien gram uranium wit men safolle energy
to beljen as üt in spoarwein stienkoal. It is
de meast wünderlike realiteit, dy’t it minks-
dom ea bilibbe hat en it iepent perspektiven
dy’t net mear to omfiemen binne. De skep-
ping toant op in nije grandiose wize, hoe-
folle wiisheit de Skepper dëryn lein hat,
ieuwen lang forburgen oant de tiid deroan
ta wie.
Doe t yn 1938 Pref. Otto Hahn foar de
earste kear troch de spjalting fan it atoom-
kearn de üntsaglike energy frijmakke, dy’t
der salang yn sliept hie, doe wie it of fan-
nijs de ierde iepen gyng. Wer die it bliken
oer it tokoart oan lib-
bensmooglikheden in koartsichtich minsklik
forhaeltsje west hie.
De stienkoal rekket op, de oalje sil him
folgje, hwer moatte de minsken dan har
waermte, har energy wei helje, sa spriek
aren. De tanimmende bifolking fan 'e wrild
De
name
geest van het Statuut heeft de voortdurende
aandacht der Regering. Na ontvangst van
■een binnenkort te verwachten advies van
de commissie tot herziening van de staats
inrichting van Nederlands-Nieuw-Guinea,
hoopt de Reuring aan de Staten-Generaal
te kunnen aanbieden een ontwerp van wet
tot partiële herziening van de bewindsrege-
ling Nieuw-Guinea, dat een ruimer uitzicht
zal bieden voor de politieke ontwikkeling
van dat gebied.
naar de toestand van het ijs. Deze brug
wachter ried hun af verder te rijden om
dat er in het Vliet, dat was het brede
gedeelte water bij de spoorbrug bij Nij-
huizum nog al enige zeer onbetrouwbare
gedeelten waren
waren te onderscheiden. Terpstra bond
toen in Parreg;
naar het Heidenschap met zijn telegram.
Maar bedoelde vrouw reed alleen toch
verder.
Toen Terpstra in de nacht weer door
dat een paar jonge mensen uit Heiden
schap in de winter waren gaan schaat
senrijden naar Leeuwarden. Het ijs was
onbetrouwbaar met veel wakken. Ze ble
ven omdat het laat werd en omdat er
gedanst werd in de café’s, in Leeuwarden
de nacht over. Ze stuurden en telegram
naar de ouders in het Heidenschap in de
late avonduren 9 uur.
Dan moest zulk een telegram van Bols
ward uit worden besteld en kreeg IJpe
Terpstra of Buikstra of de Boer de op
dracht dat telegram naar het Heidenschap
In die jaren waren er ook al hulp- en
telegrambestellers. Dat telegrambestellen
was niet zulk een eenvoudige zaak, als
men n.l. weet dat Heidenschap, Wor
kum, Ferwoude enz. vanuit Bolsward
werden besteld.
Dat gebeurde te voet. Voor 60 cent liep
zo’n telegrambesteller dan tot achter
Workum (Heidenschap).
In die jaren waren hulp- en telegrambe
steller: Pieter de Boer, die ook schoen
maker was; IJpe Terpstra, een los werk
man en Jan Buikstra; die verder bedien
de was in hotel Wiebes (nu gebouw Van
der Plaats).
Denk dat eens even in; het gebeurde b.v. late avonduur nog naar Nijhuizum moest.
dracht dat telegram
te brengen.
Dat beduidde, dat als men tegen 9 uur
lopende uit Bolsward vertrok, het diep Parrega ging, zag hij mannen met lan-
in de nacht werd voordat men er terug
was. Maar vooral in de winter en bij de
grote armoede in die dagen deed men
wat voor 60 cent. Als het ijs enigermate
vertrouwd was en er niet te veel wakken
in de vaart waren deden deze mannen
dan in de avond deze tochten ook op de
schaats.
Zo vertelde wijlen IJ. Terpstra mij eens
dat hij op een avond te ruim 9 uur bij
sterk ijs met een telegram over ijs ging Ja, het zal de lezers stellig niet
naar het Heidenschap en dat toen bij de
barte voor het café van Meijer (nu woont
P. Heeringa daar) nog een vrouw stond
die een gouden oorijzer droeg en in het
giet syn ündergong yn’e mjitte, sa warskóge
men. En sjoch: Jit wurde alle wiken nije
boarnen fan gas en oalje üntdutsen en strea-
men de tankskippen fol en op in nij
slacht de Skepper in blêdtsje fan it greate
libbensboek om. In nij tiidrek, it atoomtiid-
rek is bigoun. De earste sintrales op atoom-
energy wurkje al, de earste greate boat, de
Nautilus, in Amerikaenske ünderseeër, is al
yn de feart.
Sünder to bunkerjen kin hy de hiele ierde
om farre op atoomkrêft. Alle freze, alle
eangst is yn ien kear fuort. Dy’t de ünder
gong fan de wrald al tichteby seagen, kinne
it de Dütske prefesser neisizze: Hwat prate
de lju fan it ein fan de wrald wy bi-
gjinne pas. Wittenskiplik is dat yndied sa,
mar oan de oare kant wit dêrfan gjin mins-
ke dei of üre. It is ien fan de mannichte
dingen, hwer't wy net oan ta komme en
hjir ek nea oan ta komme sille. Mar as dy
üre ien kear komme sil, dan sil it net wêze
omt de minske mient, dat it tiid is, mar
omt it Gods üre is.
-0-0-0-
De Ontdekking fan it wünderlike mechanis
me fan neutronen, protomen en elektronen
yn de atoomkearn is jit gjin tweintich jier
aid en nou al hat it sa’n foroaring brocht
yn it ierdske bistel, dat ekonomen en steats-
Iju der forgoed rekken mei halde moatte.
Hiel de lizzing fan de grounstofforhüldingen
wurdt mei hannen omkeard. It is nou de
fraech, hwer is uranium yn de groun. It
blykt op hiel hwat plakken to sitten: Frank-
ryk, Tsjecho-Slowakije, Ruslan, Amearika,
Kanada, Süd-Afrika, de Kongo en Australië
hawe al grete uraniumminen en hwa sil
sizze hoefolle der jit efteroan komme. Yn
elts gefal is it düdlik, dat der safolle groun-
stof is, dat alle tinzen oer it tokoart for
goed opburgen wurde kinne. En dêrmei
binne de grinzen fan it materiële libben wiid
Stel je voor, lezers, wat zouden we
vreemd opzien, als we nu op de Tjcrk-
werderweg eens tegen kwamen Y. Yke-
ma, Jan Visser of Gerke Terpstra, nu
onze postboden, gezeten op een paard,
met zich meevoerende een lange sliert
paarden en om hun lijf geknoopt een
postzak, op weg naar Staveren.
Ja, wat zijn die tijden veranderd en wij
met de tijd. Nu fietst de post en wordt
de post per auto en bromfiets vervoerd.
De veranderingen in de laatste 60 1 70
jair zijn heel héél groot.
Tb de J.l Boisward. A. v. d. HAUW.
