Douwe Tamminga foreare
mei
de Gysbert Japikspriis
foar dichtkunst
Qabe
roar
Het
weer in onze
omgeving
Fan de Martinytoer
r-
Gouden filmpjes
üs hjoed p p
to sizzen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Ütrikking yn Boalserter stedhus waerd wer in stylfol barren
1
53e JAARGANG
No. 86
DINSDAG 5 NOVEMBER 1957
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo
Hwat hat
c
«MM
LIT DE FEITEN MAR SPREKKE
it deklamearjen, it gearstallen fan
-O-O-O-
to witten hoe’t it yn it
Tsj. de J.
•Vi
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Rede Mr. Okma.
Hjimei spriek üt namme fan Dep. Stea-
ten de hear Mr. D. Okma, likernöch as
folget:
It hat dizze kear noch al hwat fuotten
yn ’e ierde hawn om in datum fêst to
stellen foar de ütrikking fan ’e Gys
bert Japiks-pris. De léste freed yn ok
tober, dy’t einliks foar dizze plechtich-
heit fêstlein wie, bliek net sa gaedlik
foar de iepening fan 'e boekewike, dy’t
hjiroan forboun is; de folgjende freeds,
de le en 8e novimber, kamen om for-
skate redenen ek net geskikt üt en sa
foei dan einliks de kar op de dei fan
hjoed, howol hjir it biswier oan fêst
siet, dat de hear Kommissaris troch óf-
Wolkom.
Neidat Boargemaster Geukers oan mefr.
Tamminga blommen oanbean hie en hy
letter de priiswinner en neiste famylje,
Deputearre Steateleden en inkelde oare
autoriteiten de riedseal ynlaet hie (dy’t
doe al suver hielendal biset wie mei dêr-
ta ütnoege kunstbruorren, êffurdigen
fan ünderskate organisaesjes ensfh.),
spriek hy in koart wolkomswurd, hwer-
yn hy de priiswinner D. A. Tamminga,
dy’t by eardere ütrikkingen sa faeks
sines dêrta dien hat om ien en oar slagje
to litten, lokwinske mei syn ünderskie-
ding.
Volksstemming te Steenwijk over de vraag
hoe men denkt over de verkoop van alco-
holhoudenden dranken.
De oude koetsier van de familie Panhuys
heeft zich na de ramp, die hij blijkbaar niet
wenste te overle'ven, van het leven beroofd.
Dit maakt het droeve gebeuren des te tra
gischer.
Not. D. Feitsma zal provisioneel verkopen
het café restaurant „De Wijnberg".
En al de üld’re poëte-ridders
wiene it iens mei dizze ridderslach,
om to earjen de dichter fan „Balladen”
en fan it stridersfers „Wêz Wach”.
Dit wie hwat Dr. Obe hage,
„It sil bistean” sa hat er sein,
en Fedde Simson of David Schurer,
dy hat hjir ek gjin kwea fan sein.
Abonnementsprijs f I 90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
(Sjoch foar forfolch op In
oar plak yn dit blêd).
le week november 1907.
Sa, achte oanwêzigen, dit wie büten mei-
tingjen nei de folgjende Gysbert Japiks
priis foar poëzij.
De priis 1957 sil sa strak troch my üt-
rikt wurde, mar ik wol al yn It foar
Douwe Tamminga de hertlike lokwin-
sken oerbringe fan 't Provinsiael Bistjür
fan Fryslan en dér de winsk oan fêst
knoopje, dat er trochgean sil mei syn
treflik dichtwurk en syn bodzjen foar
Fryslan. En hjirmei haw ik it sein.
I
hwa’t de sprong oars to fier wêze soe.
Mei oare wurdenbihalven artistike
kwaliteiten hat de bikroande bondel ek
in artistike funksje.
Mar los fan alles is dit faeks it meast
biskiedende: dat men al genietsjend laet
wurdt troch tael en forhael nei Fryslan,
sünder hwaens tael en forhael dizze
bondel ek net bistean soe.
Oanhellingen, by wize fan yllustraesje,
üt ’e bikroande bondel haw ik my fan
ünthalden mei opset-sin, om’t de hear
Feenstra hjir as foardrager yn üs for-
midden is, en syn' foardracht safolle
mooglik by üs wurden oanslute litte sil.
Ta bislüt wol ik üt namme fan ’e kom-
misje en fan mysels Tamminga, syn
frou en syn soan, mei de ünderskieding
fan hjoed üs hertlike lokwinsken oan-
biede.
Sedert 1 november zullen er wel wat bonnetjes gevallen zijn want hoe was het
de eerste dag, dat men in de bebouwde kom niet harder mocht rijden dan 50
kilometer per uur.
Foto: Op de Haarlemmerweg heeft een patrouille
om eventuele overtreders te kunnen verbaliseren
Fryslénkalinder, it hélden fan lêzingen I
en it deklamearjen, it gearstallen fan D/t hwaf libbensünder(ining opdien hat
„BALLADE FAN DE RIDDERSLACH”
4 novimber 1957
Hear Douwe Tamminga fan Ysbrechtum
waerd ridderslein yn 'e Gysbertstêd,
om’t hy de Steatenpriis fortsjinne
as de béste op it dichtersmêd.
Dit sil men yn de histoarje hearre,
to Boalsert is dit hjoed wier bard,
in linige «en feardige hén fan dichtsjen,
dat is hwat Douwe Annes oer him hat.
styl-, tael- en staveringsoefeningen en
fan fragen en antwurden oer nijsgjirrige
dingen oangeande it Fryske lan, de
Fryske tael en de Fryske skiednis, it
mei forsoargjen fan programma’s foar
de R.O.N., it suteljen mei Fryske boe
ken en it op heger peil bringen fan it
kritewurk, it op ’e bres stean foar it
wykblêd „Frysk en Frij”, ek yn ’e bi-
swierlike tiid, it redakteurskip fan „de
Tsjeme” en gean sa mar troch. Hy stie
faek op de minste plakken, mar waerd
lykwols ek altyd troch de Muze lokke
ta poëtysk wurk.
Ek op dat gebiet spilet er net min bij,
forskate fersen en 1
him forskynd en nou hat er dan de Gys-1
bert Japikspriis krige foar syn bondel
„Balladen”.
De wurdfierder fan de kommisje, dy’t
Deputearre Steaten fan advys tsjinne
hat en dy’t wy ek fan dit plak öf noch-
ris üs tank bitsjügje foar har wurk, sil
strak wol neijer yngean op de bitsjut-
ting fan Tamminga as dichter en litera
tor. Mar ik kin dit al fêst wol sizze,
dat de kommisje meidield hat, dat yn
alle ienriedigens it advys ütbrocht is
om de priis ta to kennen oan Douwe
Tamminga en dat hja fan miening wie,
dat hy hjirmei eare wurdt yn al syn
kwaliteiten, as immen dy’t yn Fryslén
op géns gebieten in figuer fan bitsjut-
ting ütmakket.
It kolleezje fan Deputearre Steaten hat
jerne dit advys folge en sadwaende bln-
ne wy hjir dan hjoed foar de ridderslach
fan Douwe Tamminga.
Ien fan uzes üt it laech fan Gysbert Ja-
piks hat bisocht nei it foarbyld fan Tam
minga in ballade oer dizze dei to meit-
sjen, dy’t ik jimme net ünthélde wol;
It kolleezje sei: „Dit is fortsjinne”,
it spriek de karkommisje nei.
En der is yn Fryslén yn minskejierren
gjin wierder wurd sprutsen as op dy dei.
Hjirnei deklamearre de hear H. Feen
stra fan Bilthoven op treflike wize in
kelde balladen fan Douwe Tamminga,
hwernei Mr Okma him de priis, bistean-
de üt f 750.en in oarkonde, oerhan-
dige.
wêzigens büten de provinsje bihindere
wie de priis üt to rikken.
Dit muoide de Kommissaris tige, om’t
it al in kearmannich earder krektsa üt-
kaem en hy de ütrikking oan my oer-
litte moast. In kweatinker soe hast mie-
ne kinne, dat der opset yn ’t spul is
en dat de Kommissaris der him for wei-
wynt, mar eltsenien, dy’t de Kommis
saris ken en wit fan syn greate bilang-
stelling foar alles hwat yn Fryslén bart,
dy wit ek, dat it him oangiet, dat er
krekt sa’n hichtedei foar it Frysk kul-
turele libben as hjoed net meimeitsje
kin.
Hawar de omstannichheden laetten der
spitigemöch ta en sadwaende haw ik op
’e nij it foarrjucht om hjir hjoed de Gys
bert Japiks-priis üt to rikken en dizze
reis dan oan de hear Douwe Tamminga
foar syn bondel „Balladen”.
Men soe biweare kinne, dat Tamminga
hwat in rêsteleaze natür hat as men syn
libbensrin neigiet. As ik goed ynljochte
bin hat er nou al syn 15de wenplak en
de namme fan syn bungalow „De
Flecht” soe der op wize kinne, dat er
noch altyd net wit, hwer’t er it sykje
moat. Ik nim hjirby alteast oan, dat mei
dy namme net bidoeld wurdt it synonym
fan „Frissel”, d. w. s. de flecht op de
sturt fan in kou.
Fierders hat it my bliken dien, dat Tam
minga om sa to sizzen, in man is fan
toalve ambachten, dêr’t ik lykwols net
it forfolch oan tafoegje wol. Sa is er
bigoun as boerefeint, wie dan betonwur-
ker, timmerman, ünderwizer, wurk-
kamplieder, boekforkeaper, redakteur,
lénboulearaer en hwa wit noch mear.
Ja wis, hy is as bisiele ambachtsman ek
dichter en dy minsken binne ommers
wif. Sterk fait jin de gelikenis op mei
in oare dichter, ek in winner fan ’e Gys
bert Japiks-priis, dy’t ek mei de ham
mer en de tomstök wurke hat, ek ünder
wizer west hat en mei redaksjewurk
pielt. Ik hoech fierder gjin namme to
neamen of mei de finger to wizen, hwant
sy sil hjir grif wol yn ’t formidden
wêze. Elts wit sa wol hwa’t ik bidoel.
Bouwers binne dizze lju, hoe soe it ek
oars kinne; hja bouwe nou oan de geast-
like foarming fan har folk en harren
namme is beitele yn it mel eare to nea
men monumint fan Fryske kultuer, dêr’t
sy seis op treflike wize oan mei metsele
hawwe.
Om my nou wer allinne by Douwe Tam
minga to bipalen, hy is in man dy’t it
rüge wurk net skout, dy’t as in goede
betonstoarter de founeminten helpet to
lizzen en stésoan mel dwaende is oan
it dreechste wurk yn ’e Fryske striid;
sa neam ik mar it opfieden fan bern en
jongerein, ek troch middel fan foar-
drachte- en sjongbundels, it oersetten
fan folksforhalen en mearkes, it mei-
wurkjen oan printsjekranten en oan 'e
en De Jong’s Nieuwsblad
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Ik hald 't net üt, sei de dief,
doe’t er ophongen waerd.
Temperatuur te hoog.
Bij het berekenen van de gemiddelde
temperatuur in oktober blijkt, dat er
een flink warmte-overschot is. In Allin-
gawier was het gemiddeld 11.1 gr. C.
Normaal is dit in de wijnmaand 9.7 gr.
C. Van de 31 dagen waren er in Allin-
gawier maar 9 aan de koude kant. De
laagste temperatuur die werd gemeten
was 2.2 gr. C. (boven het vriespunt) op
2 oktober. Op 10 cm hoogte vroor het
toen 1 graad. Het warmst werd het op
8 oktober toen een kwikstand van 17.8
gr. C. werd afgelezen. Er werden twee
nachtvorstdagen (1 en 2 oktober), 1 on-
weersdag (21 okt.) en 1 weerlichtdag
(19 okt.) in Allingawier genoteerd.
Natte start van november.
Door opdringende koude lucht kon het
donderdagmiddag en -avond nogal flink
regenen. Vrijdagmorgen meldde Tjerk-
werk de hoogste som in dat etmaal,
daar kwam 35 mm naar beneden. Ver
der rapporteerden Pingjum 34 mm, Lol-
lum 31 mm, Comwerd 28 mm, Ooster-
end 27 mm, Allingawier en Hichtum
ieder met 24 mm en Baard 21 mm. In de
nacht van vrijdag op zaterdag viel er
nog wat bij (ongeveer 4 tot 7 mm), zo
dat we kunnen vaststellen dat er hier en
daar al weer meer dan de helft van de
november-neerslag (gemiddeld 61 mm)
„binnen” is, in twee dagen.
Over de maand november schrijft onze
Oosterender verslaggever: „Deze maand
is de somberste herfstmaand. Neerslag
komt in allerlei variëteiten van lang aan
houdende, druilerige motregen tot polai
re sneeuwbuien door. De temperatuur
kan zich nog tussen de volgende uiter
sten bewegen: -f- 23 gr. C. en 14
C. Het kan in deze maand streng vrie
zen, oudere lezers zullen zich de novem-
bermaanden van 1919 en 1920 met resp.
veel sneeuw en strenge vorst nog wel
kunnen herinneren.”
van de R.A.D. postgevat
rint, nettsjinsteande üntginningen, ynpolde-
ringen, ruilverkavelingen en ütwreiding fan
de produksje. It algemiene priispeil fan it
lean kin blykber gjin greater tal minsken
yn dizze bidriuwen halde. Dat priispeil
moat wol lykop gean mei de oare leanen,
mar it liedt ta it ütstjitten fan lytse boeren
en arbeiders.
In trêde feit is de tastan fan de bidriuws-
gebouwen. Yn Fryslan steane tweintich-
tüzen buorkerijen. Soe men om
jier, büten bran, oan nije pleatsen boud is
in twa hündert pleatsen nij boud wurde
kinne. Nou hwat hjir yn de léste tritich
jier, büten brün, oan nije pleatsen boud is,
is jit gjin tsiende part fan dizze forsichtige
birekkening. Dit feit kin elk mei eigen
eagen sjen.
Dér komt by, dat de winsklike situaesje fan
de bidriuwsgebouwen ek frijhwat to wins-
kjen oerlit. In resint ündersyk hat ütwiisd,
dat 52% fan de buorkerijen net oan reed-
like easken foldocht.
In deskundige as Dr. Frank, hat by de
iepening fan de Agraryske wike yn Wage-
ningen, sein, dat it apparaet jit fyftich jier
efter is. En dat wylst gjin bidriuwstüke
safolle bilangstelling, foarljochting en ünder
syk fan Rykswege kriget as it boerebidriuw.
En net allinnich dat. Alle jierren wurdt al
linnich via de Kultuertechnyske tsjinst hün
dert ta hündertfyftich miljoen goune oan
de bidriuwsforbettering bistege. Dat is jild
üt de skatkist. En dat is mar ien fan de
sprekkendste foarbylden.
Wize dizze feiten op in bidriuw, hwer’t
kapitael en arbeid in reedlike bileaning en
in reedlike takomst hawwe? En hat de nei-
oarlogske lanboupolityk fan Minister Mans
holt oan dizze primaire tüke fan folksbistean
takomme litten, hwat hja billik forwachtsje
mochten? En wie dizze polityk rjuchte op
it lanboubilang fan hjoed en moarn of hat
men mei de iensidige bileaning fan de ar
beid, mei sin, de eigendom yn de ünder-
klean balden?
Wurden binne goedkeap en net botte bi-
trouber, mar de feiten sprekke in kleare
tael. Foar Fryslén yn it bysünder wie it
aerdich better as hja in fleuriger tael sprie-
ken. Hwant dizze situaesje is foar nimmen
gunstich, foar de boer net foar de eigners
net mar likemin foar aldejingen, dy’t yn-
direkt de gefolgen fan dizze situaesje ün-
derfine. En dat binne mear as in bytsje.
Tjerkwerd en Comwerd kregen
te veel.
„Oktober was een mooie maand, vooral
de eerste helft, maar ze kan niet meer
goed maken, wat september had bedor
ven.” Zo schreef onze waarnemer in
Lollum achter op zijn regenkaart. Dit
zal wel zo ongeveer de mening zijn van
alle boeren in het weidegebied in wes
telijk Friesland. In de „bou” heeft men
echter nog van het droge weer aan het
begin van de maand geprofiteerd. Het
suikergehalte van de bieten kon daar
door nog met enkele procenten stijgen
weet onze medewerker in Sexbierum te
vertellen.
Bekijken we de watervoorziening rond
om Bolsward, dan blijkt, dat we hier
ditmaal meer regen hebben gekregen
dan elders in de provincie. Dit is in de
herfst echter een vrij normaal verschijn
sel. Boven de Noordzee ontstaan vaak
zware buien omdat het water nu war
mer is dan het land. Deze buien uit zee
zullen dus de kustgebieden de volle laag
geven, omdat ze meestal niet ver land
inwaarts kunnen drijven. In de zomer
zijn de rollen precies omgekeerd. Dit
noemen we het land-zee effect, waar wij
hier ontzettend veel mee te maken heb
ben.
Het zal u interesseren waar de meeste
nattigheid viel, daarom presenteren we
hier onze ranglijst. Er zijn in onze om
geving twee stations die meer dan de
normale hoeveelheid voor deze maand
(76 mm) kregen: Tjerkwerd (99 mm) en
Cornwerd (83 mm). Verder gaat het wat
bescheidener: Wommels en Pingjum
ieder 70 mm, Lollum en Oosterend (Fr.)
„ieder 63 mm, Oosthem 62 mm, Sexbie-
de hündert ’rum 61 mm, Sneek 58 mm, Allingawier
54 mm, Baard 52 mm, en Hichtum on
deraan met 49 mm.
fornijd wurde, de foarried en sortearing
forgreatsje, frou en bern de rommere beurs
iepenlik nei büten drage, dan hat it gjin
sin oer de minne hannel en swiere tiden to
krimmenearen, hwant de feiten hjitte soks
ligen.
Mar it omgekearde is ek wier. As de iene
fakman nei de oare op de lytsere doarpen
fordwynt, as de smitterijen ek yn de stêdden
fortuteazje, as de turf- en modderskippers
allinnich mar mear yn it earmhüs to finen
binne, dan wize de feiten üt, dat hjir de
saken net goed geane. De measte minsken
hawwe gau yn 'e gaten, hwer’t brea en ta
komst sit en hwer net.
En dat fynt syn ütdrukking yn de prizen
en leanen. In goed wurkjend en florissant
bidriuw giet yn wearde foarüt, de minsken
wurde fan feint, öfdielingschef of lid fan
de firma; winkel, kantoar, pakhüs wurde
greater, moaijer en geryfliker makke. De
pijkeamer of it boppehüs wurdt by de saek
lutsen en de sakeman nimt in frije wente
hjir of der op in kreas plakje yn gebrük.
As it giet, dan sprekke de feiten fan in
goede gong fan saken. Yn it lyts en great
is dat rounom gelyk. De beurs lit jo wol
sjen, hoe’t mei de greaten giet. Stige de
oandielen boppe de hündert, dan liket it net
min, wurdt it trije en fjouwerhündert dan
wurdt der grou fortsjinne. Ek hjir sprekke
de feiten.
LJCLL «XIIlUctUlILlliV ÖUIUIJUU 1A.U1I1L y 11 e UI- ---
kroande bondel net allinne üt by de tael: artistyk heech niveau dochs foar alle-
<k op 't stik fan ’e fersfoarm is dat for- man tagonklik is foar jongerein en élder-
nimber en oan ’e titel al to sjen. De
traditionele stylmiddels en foarmen fan
'e élde folksballade wurde hjir forant-
wurde omsmeid ta moderne skeppingen
en as resultaet fan it gearsmeijen en
omranen fan tael en dichtfoarm beide,
binne kunstballaden üntstien, dy’t yn
Fryslén har wjergea net hawwe, en
skoan munsterje kinne tsjin it béste op
dit gebiet yn oare spraken.
Yn tsjinstelling mei de folksballade,
dêr’t, mounting folksbisit as se wiene,
de persoanlike kantsjes êfslipe binne,
en hwaens tafallich optekene tekst
skraechwurk litteratuer neamd wurde
Sjoerd Spanninga skreau op in spegel
en nünd’re sêftkes: „Dit is goed”,
Sa spriek ek de dichteres fan „de
Gouden Rider”
ik doel op Rixt, mar net fan 't Oerd.
Speenhoff en Nap. de la Mar komen naar
Bolsward met de 300e opvoering van „Zijn
Edelachtbare”. Verder vermeldt ’t program
ma de 118e opvoering van „De tante van
Charley”.
De collecte tot hetvormen van een stich-
tingskapitaal voor een volkssanatorium voor
longlijders in Friesland wordt aanbevolen
door C. v. d. Veen, burgemeester; H.
Beekhuis, arts; J. Keikes, hoofd ener school
en S. K. Bakker, predikant.
Tzum. De wildstand is hier goed. Jagers
schieten per dag ongeveer 7 langoren en
enkele eenden of snippen. Boeren hebben de
grachten vol eenden en wachten de ge
schikte tijd af om ze te flappen. Tamme
beestjes worden hierbij als lokvogels ge
bruikt. In tegenstelling met de lage landen
loopt het vee hier nog in de weide.
en
net mei sloppe earen tusken de minsken
stiet, wit al ringen, dat praetsjes en for-
haeltsjes goedkeap binne en lang altyd net
de wierheit werjowe. Hiel bysünder is dit
sa as it derom giet, hoe’t krekt mei de
sinteraesje stiet. Dér rint men net mei to
keap en by de measte jlu kin jo der wol nei
riede, mar witte is hwat oars. Hat men
lykwols de kans om in persoan of in saek,
of in bidriuw, oer jierren to folgjen, dan
bliuwe de düdlike feiten net üt en wize
posityf of negatyf de wiere gong fan saken
oan.
Der binne hjir ünderskate lju yn 'e stêd,
dy’t fan ünderen op bigoun binne en nou
in fiks bidriuw of in saek hawwe. Ik soe
hjir samar tweintich en mear lju neame kin
ne, dy’t mei in sintmannich fan ein stutsen
binne en nou mear lést fan de formogens-
bilêsting hawwe as jo en ik. Dér binne
guon ünder, dy’t soks nei büten blike litte,
der binne oaren, net minder, dy’t dat net
dogge. Dat lelt oan karakter en opfetting
en docht hjir fierder ek net ter sake. Hwat
ik inkeld mar sizze wol is dit. dat de feiten
jit altyd de düdlikste tael sprekke en mear
wearde hawwe as it klaeijen en pochen
efter de toanbank of yn bus en spoar. As
de saken goed geane, winkel en bidriuw
Mei de gong fan saken yn de lénbou is it
net oars. Ek hjir hoecht men mar nei de
feiten to sjen om
algemien giet. Yn de léste fyftich jier is
it priispeil fan it guod seis, sahwat sawn
kear sa heech wurden. De leanen binne
fan seis, sawn goune, nei en boppe de
sawntich gien, in segaer fan twa sinten
is twa dübeltsjes wurden, in pak klean fan
tritich op trijehündert komd, it hierknippen
fan in dübeltsje op in goune. Oare artikels
binne mider omheech gien, mar it leech-
ste stiet de priis fan lan en pleatsen. Yn
dizze omkriten is dy jit gjin twa kear om
heech gien. Hwat tsjintwurdich forkoft
wurdt en dat is gjin bytsje, sit om de tüzen
goune de pounsmiet, faker deründer as der-
boppe.
De algemiene priisstiging hat hjir it leechtse
peil oanhalden.
In twadde feit is, dat it tal minsken yn
dizze bidriuwen fan jier ta jier efterüt
Mar goed, dat de ütrikkingsplechtichheit juster net ynsette (of
ütsette) mei in iepenloftspul of sahwathinne, lyk as earder wol
barde by de Gysbert Japiksdagen to Boalsert. Mei it bitiden mar
hwat minnich en bluisterich waer wie der net folie fan tolanne kom
men. Nou waerd it in stylfol barren „binnendoar”, d. w. s. op de
riedseal en hwat de iepening fan de boekewike oanbilanget yn ’e
Doele. Net, dat de Boalserters (en oaren) dy’t der net by wêze
koene, der nou by troch rekken of reitsje soene, hwant R.O.N. en
V.A.R.A. sille joun en ankomme sneon in reportaezje ütstjüre, wylst
der ek televisy-opnamen makke waerden.
It wurk fan D. A. Tamminga.
__ji Hjimei spriek drs. KI. Dijkstra fan
bondels binne fan Harns üt namme fan de advyskommisje
in weardearringswurd oer it wurk fan trettjm asegas), by de lettere km der
de priiswinner.
Hy sei ü.m. dit:
Lit my alderearst sizze, dat ik der myn
blydskip oer ütsprekke wol, dat üs kom
misje yn alle ienriedichheit ta in advys
komme koe en dat dy ienriedigens alge-
mienheit krige troch de reaksjes fan de
parse, doe’t it bislüt fan 't Provinsiael
Bistjür fallen wie: nearne fornuvering,
oeral fanselssprekkendheit.
Dyselde ienzens _s ek düdlik wurden as
it giet om Tamminga syn dichterskip:
de kwaliteiten fan dat dichterskip stea-
nea neame yn ’e kiif. Oeral wurdt de
klam lein op syn Frysk taelkunstner-
skip; hy wurdt sa earne de
I forhael en de eleminten fan de folks-
Dat ambachtlik smeijen komt yn ’e bi- tael. Sadwaende is it resultaet, dat in
kroande bondel net allinne üt by de tael: artistyk heech niveau dochs foar alle-
tjL t.'jt i vnnn 4-q o-nnlrlilr ic fnor •inno’prpin on filrter-
I ein, foar elkenien dy’t Fpysk léze kin
en bigripe. Hwat alearen de originele
folksballade west hat: folksbisit dét to
wurden hat ek de bikroande bondel yn
him. Foar in part binne de eardere bal
laden fan Tamminga dat al en yn in
tiid dat der ünbidige kleauwen drige to
skuorren tusken folk en litteratuer (de
üntjowing bringt dat spitigemöch mei,
en it f allinne yn 'e omstanichheden
mar efterstén wêze as it net sa wie),
is it dochs in goed ding to neamen, dat
der mei wurk as ditte brêgen oer sokke
kleauwen slein wurde: forbiningen dy’t
mannichien to plak bringe kinne, foar
kin, binne de imitaesjes derf an troch in
dichter wöl persoanlik en wöl litterair.
Nou komt de frage boppe: hwat hat op
't stik fan ’e foarm Tamminga direct
biynfloede: öf eardere imitaesjes fan
folksballaden, öf de folksballade seis. It
andert kin yn alle gefal wêze: nèt de
imitaesjes (byg.: de Hollénske fan We-
rumeus Buning) alhielendal allinne,
hwant in mannich treflike oersettingen
neffens de élde Britske folksballaden yn
dizze bondel (b.g. de Ballade fan ’e Ker-
sebeam) biwize, dat Tamminga alder-
geloks weet hat fan 'e ierste boarnen
en fieling dermei.
Is by de folksballade it „het” wichtiger
as it „hoe”, by de kunstballade is dat
lyk as by alle persoanlike poëzij as regel
oarsom: de bikroande bondel tsjüget ear
der om hoe’t de dichter it seit, as om
hwat er seit. De manear fan dit dichter
skip lei der oer yn tael, styl en forwur-
king fan emoasjes. Doch is it „het” hjir
wichtiger as oars wol by persoanlike
poëzij. De kar fan ünderwerp wurdt hjir
suver manear-mei: it Kristendom en de
klassike éldheit wurde deryn bihelle,
mar binammen Fryslén, Gaesterlén,
Skylge: forbounens mei it folk, dat ek
al üt ’e drege taelhantearring spriek,
forbounens mei de nationale skiednis ek,
it gea, it lénskip. Dit forskaet fan yn-
héld konkurearret mei in forskaet yn
dichters posysje-kiezen: by de eardere
balladen sil it him trochstrings „bitter
tinken wêze (b.g. yn de Ballade fan de
1 trpftiin hv rlp. Iptfrprp kin dpr
gauris in myld glimke óf (b.g. de Bal
lade fan it Spylske Hüs).
Dat al mei de titel „Balladen” iensidich-
heit suggerearje, it is iensidichheit oant
op in hichte, iensidichheit met fris-oan-
dwaende skakearringen.
Büten de litteraire kwaliteiten (kwali
teiten fan wurdkunst, ferskunst, oerset-
kunst, forheljenskunst) hat de bikroande
bondel doch de by ütstek weardefolle
kant fan algemiene bigryplikheit: it
epyske karakter bringt dat fansels mei,
mar it moaije is dat de persoanlike bi-
hanneling fan ’e stof dêr yn dit gefal
neat oan óf docht. It iene stiet it oare
taelsmid” net: Yn ’e we‘: der is rjochtoarsom spra-
neamd, de man, dy’t de Fryske folkstael ke fan folsleine harmonij tusken folks-
ambachtlik ta in litterairenien omsmeit. forhael en de eleminten fan de folks-
