Post-abonné’s
Rusland toonde grote wetenschappelijke
Qabe Skroar
Nationale theezet-kampioene leerde nog
meer van thee
prestatie door lanceren van Spoetniks
11K
53e JAARGANG
VRIJDAG 27 DECEMBER 1957
No. 100
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
BUITENLANDS JAAROVERZICHT
Spanningen in liet Midden-Oosten zetten
stempel op internationale politiek
Van der Plaats bood haar een prachtig
geschenk aan
Zilveren filmpjes
It tsjinjen fan it eigen ik giet oan it
grêf ta, it tsjinjen fan in oar rikt
fierder.
lil
■iSA I
us hjoed p p
to sizzen
1
I
O?
Bolswards Nieuwsblad
t
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo
Hwat haf
Slot In het volgend nummer.
(foto Steggerda)
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelii gen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
4de week december 1932
Buitengewoon zacht Kerstweer. In Mos
kou bloeien de seringen. De Finse Golf
is geheel ijsvrij. Ook in Amerika lijkt
het meer op voorjaar dan op winter.
Een zestal grote bomen aan het plein
der o. 1. school te Pingjum zijn ge
rooid wegens iepziekte.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Het jaar, dat nu al bijna verstreken is, wordt niet alleen geken
merkt door de nu al bjjna traditionele spanningen in het Midden-
Oosten (uitvloeisel weer van de koude oorlog) door een onstabiliteit
in Ruslands leidende groep, door het stapje nader tot de Europese
eenheid, dat de Euromarkt en Euratom betekenen, maar vooral door
het lanceren van de beide spoetniks, de Russische kunstmanen,
die Rusland op een bepaald technologisch gebied een voorsprong
op de Ver. Staten bezorgd hebben en die tot een herziening zullen
moeten leiden van de waardering van Ruslands kunnen en van de
grondbeginselen, waarop de Amerikaanse politiek tot nu toe geba
seerd is geweest.
toe. Hij zond Naboelsl naar huis en trad
steunend op de trouwe bedoeïnse ele
menten in zijn leger, krachtig op tegen
de Egyptische en Syrische propaganda.
Het kwam tot felle beschuldigingen over
en weer, die in het najaar hervat wer
den met ophitsing tot moord op Hoes
sein. Amerika gaf te kennen, dat het
elke aanval op Hoessein zou beschouwen
als een vijandige daad. Het verleende
Hoessein economische en militaire hulp,
zodat het land niet voor het Egyptische
en Syrische geld door de knieën zou
behoeven te gaan. Beide landen hielden
n.l. bij deze ontwikkeling de beurs ge
sloten. Overleg met Irak en Saoed toon
de aan, aan welke kant Jordanië door
Hoesseins ingrijpen was komen te staan.
Terwijl voorts de Syrische troepen uit
het land verdwenen, bleven de Saoedi-
sche troepen er gestationneerd. Saoeds
belang bij het voortbestaan van Jorda
nië is nu Hoesseins beste garantie. Ver
meld moet wel worden, dat een groot
gedeelte van de Jordaanse bevolking,
vooral in het westen van het land, zeer
tegen Hoesseins politiek gekant is.
Toenemende Russische
invloed.
In Syrië nam in de loop van dit jaar
de Russische invloed voortdurend
toe, vooral toen half augustus de
links georiënteerde elementen in le
ger en regering de gematigden de
woestijn in stuurden. De Russische
wapenleveranties werden vergroot
en missies over en weer getuigden
van grote sympathie.
Amerikaanse regering was erg ge-
al
de
maken. Rusland had hem vorig jaar
onder de druk der omstandigheden een
grotere onafhankelijkheid toegestaan,
maar Gomulka’s taak was nu er voor te
zorgen, dat het communistische regime
in Polen geen gevaar zou lopen.
Vandaar ook, dat Gomulka bij zijn be
zoek dit jaar aan Tito, de eerste van
de z.g. nationale communisten, uiter
mate voorzichtig is geweest, zodat geen
woord gezegd is, althans gepubliceerd
is, dat Rusland aanstoot zou kunnen
geven.
De theezet-kamploene toonde in de monsterkamer veel belangstelling
voor de vakgeheimen.
Het oude boek van ’32
Is volgepend
Met crisis. armoede. malaise.
Haast zonder end.
loten bevinden zich: de Pecconaald (het
kopje) en blaadjes, die men onderscheidt
in Oranje Pecco, Pecco en Pecco Sou-
chon, waarvan de Oranje Pecco ’t meest
is gewild en do Soucho i dc meest grof-
fe is.
Wanneer het blad geplukt wordt, be
vat het pl.m. 80 vocht. Na het ver
flenzen is dit gedaald tot pl.m. 50
Het verflenzen vindt plaats op rekken
onder een temperatuur van 35 gr.
Direct op het verflenzen volgt het rol
len. Het duurt 40 tot 60 minuten en ge
schiedt machinaal.
Om het produkt te fermenteren wordt
de thee in lagen uitgespreid. De tempe
ratuur mag hierbij niet boven de 30 gr.
stijgen. Voortdurende luchtverversing is
onontbeerlijk in verband met de aroma.
In de droogmachines, waar de thee op
een lopende band onder een tempera
tuur van 90 gr. C. doorheen wordt ge
voerd, verandert de kleur hierna van
bruin tot zwart.
Het sorteren dat hierna volgt, geschiedt
door een serie zeven, waarbij de grove
van de fijne thee gescheiden wordt.
Thee bevat als opwekkend bestanddeel
het alkoïd theïne (1.1-2 De aroma
wordt veroorzaakt door de theeolie.
Deze ontstaat bij de fermentatie. De
wrange smaak wordt veroorzaakt door
looistoffen. Bijna alle thee voor de de
tailhandel is gemengd.
Geschiedt de bewerking in de landen van
herkomst, het mengen gebeurt in ons
land in de theepakkerijen.
Hoe een en ander in zijn werk gaat,
heeft de kampioene theezetster met eigen
ogen kunnen aanschouwen. Heel het ri
tueel van het deskundig theeproeven
heeft zij op de voet gevolgd. Hoewel
theezetster van formaat, moest zrj zich
Abonnementsprijs 1 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
En al hebben de Arabische landen zich
daarbij in het geheel niet neergelegd
(zij beschouwen zich nog steeds in staat
van oorlog met Israël) de schepen naar
Eilath kunnen nu ongehinderd passeren.
die de inningskosten willen be
sparen, kunnen dit doen door
hun abonnementsgeld voor het
eerste halfjaar 1958 a f 3-80 over
te schrijven óf te storten op onze
postrekening 887926 óf te betalen
aan ons kantoor. In beide geval
len vóór 30 december a.s.
Met 1 januari a.s. wordt per kwi
tantie over het abonnementsgeld,
verhoogd met incassokosten, be
schikt.
Bedreiging van Turkse.
Een merkwaardige spanning ontstond
nog in deze hoek van de wereld, toen
Syrië, Egypte en Rusland Turkije, dat
zich bijzonder bedreigd voelt door de
communistische expansie in het Midden-
Oosten, er van gingen beschuldigen aan
de Syrische grens troepen te concen
treren voor een aanval. De Veiligheids
raad werd in de kwestie gemengd, maar
voordat het goed en wel tot een behan
deling van deze aangelegenheid kon ko
men, liet Rusland bij monde van
Chroesjtsjov al weten, dat er eigenlijk
niets aan de hand was. Naar de redenen
van deze agitatie tast men in ’t duister.
Wellicht is zij een onderdeel van een
algemene Russische aanval op de zenu
wen van het Westen, wellicht wil Rus
land zich als de Arabische kampioen
voordoen. Zeker is het, dat een en ander
in de periode na het lanceren van de
Spoetnik viel, zodat het ook overmoe
digheid van Chroetsjtsjov geweest kan
zijn. In ieder geval heeft Egypte van de
gelegenheid gebruik gemaakt Egypti
sche eenheden in Syrië gelegerd te krij
gen, hetgeen er op zou kunnen wijzen,
dat Egypte op deze manier een al te
grote Russische invloed in Syrië on
gaarne ziet, omdat zulks de Egyptische
invloed in gevaar zou kunnen brengen.
ten lieten horen, die toch minder een
verwerping van het communisme zelf
dan een verwerping van de druk van de
partij-bureaucraten inhielden. Aangezien
men echter nooit weet, waar derge
lijke kritiek eindigt en de positie erdoor
verzwakt werd, moest Gomulka (toch
ook weer afhankelijk van de steun van
het partij-apparaat) in het najaar krach
tiger tegen deze kritiek optreden.
Het studentenblad Pro Prostu, dat bet
symbool van de kritische geesten was,
werd verboden. Gomulka moest ook
uitermate zorgvuldig manoeuvreren om
zijn positie voor Rusland acceptabel te
Krachtmeting.
Spoedig zou het tot een voorlopige
krachtmeting van beide Arabische
blokken komen in Jordanië, dat zich
het jaar tevoren had weten te be
vrijden van de overheersende En
gelse invloed. Het land, dat slechts
bij de gratie van Engelse subsidies
kon bestaan, kreeg toen de toezeg
ging' van Egypte, Syrië en Saoedi-
Arabië, dat zjj het geld zouden op
brengen. In de eerste maanden van
dit jaar kwar Jordanië onder pre
mier Naboelsi steeds meer in het
Egyptisch-Syrische vaarwater, het
geen de jonge koning Hoessein,
wiens sympathieën voor het Wes
ten bekend zijn, met lede ogen zag,
vooral omdat hjj vreesde, dat het
slot van het lied het einde van Jor
danië en in ieder geval het einde
van zijn regering zou zjjn.
Begin april sloeg de koning, verzekerd
van Saoeds toestemming, nu de Engel
se invloed uit het land verdwenen was,
Het eerste gedeelte van dit jaar is voor
namelijk beheerst geweest door de
kwesties, die vorig najaar de wereld in
zulk een opschudding hebben gebracht,
n.l. de kwestie-Suez en de Hongaarse
opstand. De mislukking van de Engelse
en Franse politiek om door geweld
Egypte te dwingen de kwestie van de
nationalisatie van de Suezkanaal-maat-
schappij in de geest van Engeland en
Frankrijk te regelen, n.l. door een inter
nationalisatie van het kanaalis het
beste gesymboliseerd door het aftreden
op 9 januari var sir Anthony Eden als
premier van Engeland. Ondermijnd door
ziekte trok hij zich geheel uit het poli
tieke leven terug. Hij werd opgevolgd
door Harold MacMillan, wiens voor
naamste taak het was de tweedracht in
Engeland over Edens politiek te doen
verdwijnen en om de goede verstand
houding met Amerika, die door Edens
eigengereide politiek ernstig had ge
leden, te herstellen.
Men kan vaststellen, dat hij in zijn taak
geslaagd is, al heeft Engeland dan ge
heel zijl, stem in het Midden-Oostelijk
kapittel verloren. De Westelijke poli
tiek in dit gebied wordt door Amerika
gevoerd en in feite is het woord van
Dulles nog waar, dat Amerika weigert
een samengaan met Engeland en Frank
rijk aldaar te overwegen. Voornmelijk
Amerikaanse dn.k en Amerikaanse toe
zeggingen hebben in begin maart
Israël er toe gebracht zijn troepen te-
rug te trekken uit Gaza en Sjarm aan
de ingang van de Golf van Akaba.
Israël had gepoogd beide gebieden als
vuistpanden tc houden om Egypte en
de andere Arabische landen af te dwin
gen, dat zij zich zouden neerleggen bij
de vrijheid van doorvaart van Israëlische
schepen door het Suezkanaal en door de
Golf van Akaba naar Eilath, de zuide
lijke havenstad van Israël, die zwaar te
leiden heeft gehad onder de Arabische
boycot. Hoewel geen verband tussen de
beide dingen werd gelegd, omdat Is-
raëls terugtrekking onvoorwaardelijk
moest zijn, zou men toch wel verband
kunnen zoeken tussen deze terugtrek
king en de herhaalde Amerikanse ver
zekering, dat de vaart door de Golf van
Akaba, door de Arabische landen als
territoriaal water beschouwd, vrij zou
moeten zijn.
Voor f 4.50 heeft U al een bril met bolle
glazen. J. W. de Jong. Opticiën-refrac-
tionist, Workum.
Daar komt ’t Nieuwe Jaar weer binnen
Hoopvol gestemd,
Het blanco boek van ’33
Houdt hij omklemd.
Hij is zo jong, zo overmoedig,
En onvervaard;
Hij weet het niet, wat ’33
Voor hem bewaart.
Zal ’t nieuwe jaar een tijd van opgang
Ons laten zien?
Zal het de kentering ons brengen?
Wie weet, misschien!
We hebben hoop, al is die dan ook
Met vrees vermengd,
Dat ’33 ons het einde
Der crisis brengt.
en De Jong’s Nieuwsblad
Amerika zegde hulp toe.
Het totale verdwijnen van Engeland
als machtsfactor in het Midden-
Oosten noopte Amerika tot het for
muleren van een eigen politiek,
waarbjj het niet alleen rekening
had te houden met de Arabische
landen en met sraël, maar ook met
het veld winnen van de invloed van
Rusland, dat in 1955 was begonnen
Egypte wapens te leveren.
Begin januari legde president Eisenho
wer het congres zijn z.g. doctrine voor
het Midden-Oosten voor, waarin, wat ’t
laatste probleem betreft, deze politiek
werd vastgelegd: aan landen in het Mid
den-Oosten zou hulp geboden worden in
geval van communistische agressie, in
dien zij om die hulp zouden vragen.
Uiterst voorzichtig formuleren was
noodzakelijk teneinde de Arabieren die
zich zeer bezorgd maakten, dat zij onder
Amerikaanse voogdij zouden komen, niet
af te schrikken, en om de indruk te
vermijden, dat Amerika misbruik zou
willen maken van de tegenstellingen
tussen de Arabische landen, hetgeen
tot een politiek van verdeel en heers
zou kunnen leiden. He vermoeden, dat
Amerika ’an de tegenstellingen in de
Arabische wereld gebruik zou willen
maken, is niet helemaal ongegrond,
want het is duidelijk geworden, dat het
zijn meeste vertrouwen in koning Saoed
van Saoedi-Arabië is gaan stellen.
Deze tegenstellingen, eerst wat naar de
achtergrond geschoven door de kwestie
Suez, zijn er wel degelijk en zij zijn
veelvuldig. Enerzijds staan Egypte en
Syrië, anderzijds vooral Irak met het
wat voorzichtiger Arabië. Aan de kant
dus de arme landen zonder olie, die ech
ter politiek hoger ontwikkeld zijn en uit
nationalisme meer op de Sovjet Unie
georiënteerd, aan de andere kant de
rijke lauden met olie, waarvan Irak ge
regeerd wordt door conservatieve groot
grondbezitters en Saoedi-Arabië door ’n
feodale vorst. In beide landen leeft on
der de bevolking een grote oppositie te
gen de heersers, welke zich uit in grote
populariteit van Nasser, de president
van Egypte. Iraks leidende politici zijn
Westelijk georiënteerd, terwijl koning
Saoed vooral het gevaar van het com
munisme en van het Egyptische stre
ven naar de Arabische oppermacht on
derkent en zoveel mogelijk probeert ’n
neutrale positie in te nemen ter ver
sterking van zijn eigen Invloed.
Amerika poogt koning Saoed tot de
steunpilaar van de Amerikaanse poli
tiek te maken en derhalve was het be
zoek van de koning aan Washington in
het begin van februari uitermate nuttig,
omdat de Amerikanen de koning wisten
te overtuigen van het belang van de
Eisenhowerdoctrine, welke, naar de
woorden van koning Saoed, een gunstig
onthaal bij de Arabische volkeren ver
diende.
dukt dat thee heet op de rechte wjjze
weten te waarderen. Door de thee ver
keerd en te lang te bewaren gaan de
resultaten van vele zorgen bij het be
reiden en verpakken van de thee te niet.
Misschien komt het mede hierdoor, dat
de thee overigens na water de goed
koopste drank! nog te weinig wordt
gedronken. Ondanks d.e bevolkingstoe
name is de omzet in ons land nog maar
slechts 73 van de voor-oorlogse.
Spreker hoopte” dan ook, dat de theezet-
prestatie van mej. Sandstra veel navol
ging mag ondervinden, zodat men zal
kunnen zeggen: Van Bolsward begint
de victorie».
Als blijk van waardering bood hij haar
hierna namens de directie een prachtig
cadeau aan, n.l. een i
tafel, teneinde hierop het door haar ge
wonnen televisietoestel te kunnen plaat
sen.
Nadat (natuurlijk!) een kopje thee was
gedronken, volgde een rondgang door
het bedrijf, waarbij deskundige voorlich
ting werd gegeven over alles wat ver
band houdt met thee. En dit is wel meer
dan een leek zou denken.
Om te beginnen dit:
Thee bestaat uit bereide bladeren van de
theeplant. Land van oorsprong van deze
struik is Assam. Het oogsten bestaat in
het plukken van de jongste loten, waar
aan zich de blaadjes bevinden, welke
voor handelsthee in aanmerking komen.
Men onderscheidt grove en fijne pluk. Bij
fijne pluk krijgt men een zeer goede
kwaliteit door alleen de loten met de
jongste blaadjes te plukken. Grove pluk
levert meer materiaal. Aan de jongste
Hongarije en Polen.
Zoals de westelijke wereld in sterke
mate te kampen had met de naweeën
van de operaties bij Suez, zo moest de
communistische wereld de schok van
de H mgaarse opstand te boven komen.
Deze opstand, die begin november van
het vorige jaar door de Russiche troe
pen is onderdrukt, lijkt in het Westen
meer indruk gemaakt te hebben dan
elders. In ieder geval ondervindt Rus
land er in zijn buitenlandse politiek
geen hinder van.
In Hongarije zelf is Kadar nog steeds
aan het bewind. Langzaam maar zeker
heeft hij de invloed van de arbeidersra
den teruggedrongen en alle door de re
volutie aangebrachte veranderingen zijn
verdwenen. Veroordelingen op grote
schaal hadden plaats en het schrikbe
wind in het zwaar geschonden land is
hersteld.
Minder extreem, zoals ook het streven
naar onafhankelijkheid minder extreem
was dan In Hongarije, was de ontwik
keling in Polen, waar na het aan het
bewind komen van de anti-Stalinistische
nationalistische communist Gomulka,
de intellectuelen hun kritische gedach-
hoofdsteden en
dat Amerika
Oudejaarsavond verkrijgbaar warme
chocolademelk. Prijs 11 cent per liter
aan huis bezorgd. S. Terpstra, Sneker-
poort no. 9.
moderne televisie- in het proeven ras gewonnen geven, al
was ook voor haar er duidelijk onder
scheid !n de verschillende soorten.
Met veel interesse volgde mej. Sandstra
de verdere gang van de thee.
Nadat de verschillende soorten in de
juiste verhoudingen zijn gemengd, gaan
ze „vrijen” d.w.z. ondergaan ze een één-
wordingsproces, zodat het uiteindelijk
resultaat van een bepaalde melange
steeds dezelfde geur, kwaliteit en volu
me heeft. Dit te bereiken is het geheim
van iedere theepakkersfirma. De thee
moet dan nog worden verpakt, hetgeen
machinaal geschiedt door middel van in
genieuze pak- en etiketteermachines.
Na deze interessante rondgang door het
bedrijf werd op de directiekamer nog
even nagebabbeld over de geschiedenis
van het plaatselijk bedrijf en de zozeer
uiteenlopende theedrinkgewoonten in
ons land.
De
schrokken door deze ontwikkeling en
meende inlichtingen te hebben, dat Tur
kije en de diverse Arabische buurlanden
zich ernstig bedreigd voelden. Derhalve
besloot zij op spectaculaire wijze Jor
danië met vliegtuigtransporten van wa
pens te voorzien.
Dit was als waarschuwing ongetwijfeld
goed bedoeld, maar het had een vrij
averechtse werking. De over het alge
meen anti-Westerse bevolkingen vatten
het op als een uiting van Amerikaans
imperialisme, terwijl Saoed bevreesd
werd, dat door het te zeer toespitsen
van de tegenstellingen in de Arabische
wereld de toch al dubieuze Arabische
solidariteit in gevaar zou komen en hij
bovendien bang was, dat het Midden-
Oosten openlijk een terrein in de koude
oorlog zou worden. Saoed bezocht de
diverse Arabische
spoedig verluidde,
kwestie verkeerd begrepen had als het
meende, dat de buren van Syrië zich
door Syrië bedreigd voelden. De uiterlij
ke schijn van de Arabische eenheid was
gered en tevens was aangetoond, aan
welke beperkingen de Amerikaanse po
litiek gebonden is.
Het werd daar in Amsterdam een grote
dag voor mej. Ans Sandstra van Bols
ward, leerlinge van de Chr. Landbouw-
huishoudschool aldaar.
Ans was n.l. één van de 8 deelneemsters
van de theezetwedstrijd om het kam
pioenschap van Nederland.
Deze finale werd gehouden in het Con
certgebouw te Amsterdam en opgeluis
terd door bekende radio-artisten.
Elke deelneemster kreeg een briefje
waarop haar opgave» stond. De gezette
thee werd door een aantal jury-leden ge
proefd en voor elke handeling, die bij
het theezetten plaats vond, kregen de
dames een cijfer.
Zo lette men o.a. op de hoeveelheid thee
die gebruikt werd, de trektijd, het ser
veren en bovendien op de smaak van het
kostbare vocht.
Naarmate de trektijd vorderde, steeg de
spanning van de duizenden aanwezige
toeschouwers. Ook de supporters van
Ans, waaronder familieleden, directrice,
leerkrachten en medescholieren, leefden
intens mee.
Hoe zou Ans het er af brengen? Haar
punten wezen uit, dat ze er niet slecht
voorstond.
Eindelijk kwam, na de theeproef, de of
ficiële uitslag. En deze theeproef gaf de
doorslag, zodat Ans uitgeroepen werd
tot theezetkampioene van Nederland.
Met bloemen en een getuigschrift en
bovendien door een warm applaus uit de
zaal, werd Ans gehuldigd.
Als extra beloning ontving ze nog een
kostbaar televisietoe tel.
Nu gaat Ans weer gewoon naar school
waar ze hard moet werken voor het a.s.
examen.
We hopen, dat ze als beloning voor déze
„wedstrijd” ook eens een bloemenkrans
en een getuigschrift mag krijgen.
Ondertussen heeft het feit, dat zij thee
zetkampioene werd, haar reeds een zeer
aangename verrassing opgeleverd. Ons
land telt duizenden steden en dorpen,
maar slechts enkele plaatsen waar een
theehandel of -pakkerij is gevestigd. In
de provincie Friesland kan men die
plaatsen wel tellen op de vingers van
één hand. Het was daarom ook een zeer
grote bijzonderheid dat de Nederlandse
theezet-kampioene woont in' een stadje,
waar een bekende theehandel is geves
tigd, de N.V. vari der Plaats te Bolsward
Dit bijzondere feit was de reden, dat
de directie van dit bedrijf maandagmid
dag j.l. charmant bezoek ontving en.
de theezetkampioene eens even achter de
schermen mocht kijken.
In de directiekamer werd mej. Ahs Sand
stra ontvangen en werd zij namens de
di-ectie van fa. Van der Plaats met haar
prestatie geluk gewenst door de heer
J. M. Slob. Deze vestigde er de aandacht
op, dat het Eolswardse theepakkersbe-
drijf reeds dateert van 1841, maar dat
ondanks het meer dan een eeuw bestaan
van deze zaak zelfs nog niet eens alle
Bolswardse huismoeders het edel pro-
Mej. Ans Sandstra toont hoe men thee dient te zetten.
(foto Steggerda)
