Het is goed wonen in de Hendrik Nanneshot 1 r DE NOODZAAK VAN DE EUROMARKT roar Uitbreiding Bolta’s Exportslagerij met een vriesinrichting e 54eJAARGANG No. 12 DINSDAG 11 FEBRUARI 1958 Praten wel te denken geeft. PIET. Fan de Martinytoer Foto Steggerda. Zilveren filmpjes 2e week februari 1933 Geslaagd voor het getuigschrift Huis houdschool te Boisward de dames Sj. Beistra, T. de Boer, A. Feenstra, O. Hiemstra, G. Koornstra, A. Kuipers, P. Osinga, P. P. Schilstra, J. Stoffels, E. Strikwerda en G. Wouters. In Tokio zullen oorlogshonden wor den afgericht. Hiervoor is 400.000 yen uitgetrokken. As ’t tsjoede ’m nou en dan ris fiele lit moai hurd, 'k Leau, dat it libbenslok dan mear weardearre wurdt. Behalve het steeds weer aanboren van nieuwe energiebronnen in eigen land, zal het daarom noodzaak zijn de markt te vergroten. Deze „grote markt” is bovendien nodig op ander gebied. Niet elk land alléén kan meer de kosten opbrengen voor b.v. moder ne voorzieningen, zo niet het achter land, i.c. het afzetgebied groter is dan het eigen land. Wij zijn afhankelijk van onze positie op de wereldmarkt, we moeten kun nen concurreren. Teneinde dit te kun nen doen moeten we goedkoop pro duceren en dit kunnen we alleen als er sprake is van een grote afzet. Nog veel meer geldt dit op het gebied van de atoomvoorziening. De kolen voorziening in West Europa loopt ten einde. De kolenwinning wordt langzamerhand onrendabel en is over enkele tientallen jaren niet meer mo gelijk. De energie behoefte wordt daarentegen steeds groter. De enigste oplossing is hier het zich In het Hendrik Nanneshof te Boisward is het goed wonen. Het is deze „jeug dige” oudjes niet aan te zien, dat zij stuk voor stuk de 90 jaar hebben be reikt of reeds zijn gepasseerd! Links staat by. Maartje Sieperda-Vermeer, geboren te Witmarsum, maar een groot deel van haar leven gewoond hebbende te Hichtum. Zij is onlangs 90 jaar geworden en stond reeds eer der in de krant. Naast haar staat Pieter Molenaar. Hij us hjoed p p to sizzen Boelganin wil praten» Stuurde alle staten Een invitatie-brief Laat ons confereren Weiger het niet heren Dan ben ik gegriefd. Zonder onderbreking Stel ik een bespreking Met de post cadeau Maar dan ook een echte Niet met meestersknechten Zelf: op hoog niveau. Wandelen we in ’t laantje Ons dubbel kunstmaantje Straalt in zachte gloed Kom dan heel dicht bij en Vast wordt zo ons vrijen Aanvallig en zoet. Dulles gaf een blauwtje Partner, men vertrouwt je Nog niet helemaal Och wat geeft dat praten ’k Heb wel in de gaten Het moet duur betaald. eens in onze krant gestaan, nl. als oudste „kleuter” van de 100-jarige kleuterschool. Hij is vroeger o.a. kell- ner geweest en kan het „snedig” en leuk zeggen. In maart wordt hij 93 jaar. Naast hem zit Nieskje Wijnia-Wal- stra. Zij is oud-Bolswardster. Vroeger was zij schoonmaakster op de gas fabriek. En thans? Ze woont op de hoogste verdieping van het huis en vindt met haar 92 jaar dit heel geen bezwaar. De laatste in de rij is Jacobus Hout- sma, die vroeger op de steenfabriek werkte. Hij is ook reeds 93 jaar en een echte stanfries. Dezer dagen kreeg hij zelfs het voorjaar al in het hoofd. Hij vroeg wrijfwas om zijn zwartgelakte klompen op te poetsen. Het resultaat was verbluffend! Men zou het van hem op zijn leeftijd niet verwachten, dat hij onlangs van het avondje in de Doele des nachts half twee fris en monter thuis kwam. Maar daarvoor had hij dan ook zijn geheimpje: Hij had des middags even By de gearkomste fan deskundigen en taksateurs en ek by de Grounkeamer seis bistie in sterke opposysje om hjir- mei akkoart to gean. Wol sjocht men yn, dat de hier mear rekken halde nroat mei de bilangen fan de gebou wen en men wie ek wol genegen de hiernoarmen yn dit opsicht to forbet- terjen, mar de methoade like harren net goed. Fan deskundige kant kaem binammen it biswier, dat yn dit sy steem de saek fierst to theoretysk oanpakt wie mei alle gefolgen derfan. It is wol wier, dat de gebouwen foar in buorkerij-bidriuw ünmisber binne, mar it moast op it lést üt ’e groun makke wurde. In nije pleats, op ünt- ginningsgroun stifte, soe by dit sy steem sa swier drukke, dat de groun minder as neat wurdich blykte to wêzen. Sa’n pleats soe allinnich al f 50 de pounsmiet opbringe moatte foar de pleats mei it lan derby, dit net opbrin ge kin. Stiet dy pleats op de béste klaeigroun, dan leit de saek hiel oars. Mei dizze noarmen wurdt gjin forskil makke tusken de hierwearde fan de gebouwen op hokfoar groun hja ek steane. Hjir hie men prinsipieel bi swier tsjin. Ek it feit, dat it wenge- dielte op it foarste plak takseard wurdt neffens de kubieke ynhald, like party net goed. Greate aide pleatsen soene op dizze wize fierst to heech komme kinne. Hwat in ünpraktyske romte sit dér fakentiids net yn dy aide foarhuzen mei opkeamer en molkenkelder, hwer’t men sa’n bytsje oan hat. Nou is it wol wier, dat dizze noarmen ek rekken halde mei de „doelmatigheid” sadat der hiel hwat öftrutsen wurde kin yn sokke gefallen, mar de opset koe men net goed fine. In great biswter seach men ek yn it feit, dat dizze noarmen der fan üt- geane, dat de eigner alle ünderhalds- en forbetteringskosten bitellet, wylst hjir yn Fryslan wenst is, dat boer en eigner elk foar de helte bitelje. Dan komt men mei dit systeem twa kear foar de winige doar. Earst in to hege hierwearde en dan jit it hege ünder- hald fan dy greate ünpraktyske rom- ten. Dér waerd pleite foar in oar systeem, dat ütgie fan in reedlike hierwearde fan de groun, likernóch neffens de bi- steande hiernoarmen en dan derby in persintaezje foar de gebouwen. Stie sa’n pleats dan op béste groun, dan soe de gebouwetaslach automatysk heger komme to lizzen dan op minne groun. Fansels moast ek dan rekken halden wurde mei de kwaliteit en de geryflikens fan de gebouwen mar as earste grounslach soe dan de groun jilde. Foar it wengedielte woe men leaver in normale taksaesje fan de gebrüks- wearde, likernóch as foar de perso- niele bilêsting. Mar oer alle diskusjes hong it swiere skaed fan de tryste foarütsichten fan de prizen. De garan- sje foar de bacon, it bargefleis, lit men al gedieltelik slüpe, de nije molk- priis bliuwt mar üt, it jild foar de aide hjit der net mear to wêzen, mar de Minister fan Finansjes freget hyl- tyd mear fan syn boeren. Krige hy syn sin, dan soene ek de oare hierde- boeren datselde paed lans moatte. It wurdt in nuodlik spul foar de Groun keamer, hwant as hja seis oare noar men opstelle, dan hawwe dy ek wer de goedkarring fan de Minister ne- dich. De oare kears ha se dy eigen noarmen ta twa kear ta ófkard. Wy witte net hoe’t de Grounkeamer jit bislute sil, mar dat it yn de holle fan mannich lid omgiet, om syn funksje yn dizze omstannichheden del to liz zen, kin ik my skoan bigripe. Tj. de J. STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND stijgen. Het laatste woord over dit al les is nog niet gesproken. Geen won der, dat spreker de Euromarkt ken schetste als een „Vechtverdrag”. Het wordt volgens hem een harder gevecht dan bij de kolen- en staalge meenschap, waar sprake was van een boven-nationaal bestaan. Een botsing van nationale belangen is thans echter niet uitgesloten. De nederlandse industrie zal in de eerste plaats wel „klappen” krijgen. Wij zijn wel eens te gierig onze „bes te mensen” uit te zenden naar de de legaties en toch is dit van het gróót ste gelang. Onze stem moet worden gehoord. Hoe dan ook, de invloed van de Euromarkt zal zich spoedig doen ge voelen. Een aantal industriën zal moeten verdwijnen. Wat niet kan Alles wat wij kennen op het gebied van de integratie is namelijk ingege ven door politieke achtergronden. Zelf heeft ons land b.v. nooit het ini tiatief genomen, noch nooit zullen ne men, integratie te bepleiten, als de omstandigheden er niet toe gedwon gen hadden. De eerste stoot werd in 1947 gegeven door Amerika. Amerika wilde Europa helpen, mits dit werelddeel ging inte greren. De financiële hulp betrof in eerste instantie zelfs gehéél Europa, maar bleef later beperkt tot de West- Europese democratieën. De tweede stoot werd gegeven door Rusland dat in 1948 Tsjecho Slo wakije ging overvallen. Men schrok in West-Europa wakker en zo ontstond de Navo, die moest verhinderen, dat er een derde wereldoorlog uit zou kunnen breken. Momenteel is mede door het totstand komen van de Navo, evenwicht tussen Oost en West. Wij moeten echter niet achterop geraken. Soms lijkt het hier op of dreigt reëel dit gevaar. In een dictatoriaal land kan men door een meer centraal ingesteld gezag in som mige opzichten nu eenmaal meer di recte resultaten boeken, dan bij de mocratisch ingestelde landen. De ra kettenrace met Spoetnik en Explorer is hiervan een treffend voorbeeld. Dat ’t Oosten bezig is de achterstand, die het had zeer snel in te lopen, spreekt boekdelen. Momenteel spreekt men wat de we reldsituatie betreft van verschillende „blokken”. Het Westerse „blok” is slechts een van de vele. Het is boven dien hopeloos verdeeld. De strijd zal in de toekomst waar schijnlijk meer liggen in het ideële, dan in het militaire vlak. Het is daarom het grootste belang het levensniveau op te voeren, dit vooral met het oog op het groot aan tal communisten in Frankrijk en Ita lië. Juist ter wille van dit opvoeren van deze levensstandaard is de Euromarkt van zo groot belang. Het totstandko men van de Euromarkt heeft een grote stimulans gekregen in de Suezkwestie. Hierbij bleek ogenblikkelijk hoe een voudig het was West Europa in eco nomisch opzicht welhaast een dood steek toe te brengen. Immers, West Europa kan niet alleen zichzelf niet van olie voorzien, maar evenmin kan dit het van kolen. Wset Europa is in dit opzicht, dus dat der energie-voorziening uitermate kwets baar. Als er ergens in de wereld iets gebeurt, wordt de economie in ons land direct geducht in de war ge bracht. De heer Jan Bruinsma, bekend dam mer te Witmarsum wist beslag te leg gen op een zilveren lauwerkrans. HOE KOMT IT MEI DE NIJE HIERNOARMEN? It leit foar de han, dat der op it heden tige nei ütsjoen wurdt, hoe’t it kom me sil mei de nije hieren. It is wier, dat der nei de oarloch foar de measte boeren wol bilangriker dingen wiene, mar op it heden libbet de hierkwesje wer as in hart. Net it minst fornimt men dat yn de Wieringermar en de Noard-Eastpolder, ja winliken roun- om hwer’t „Domeinen” foar master opslacht. It is wol in eigenaerdich forskynsel, dat it departemint fan fi nansjes, hwer’t al dizze pleatsen un der hearre, sa fanwegen komt. Yn de polders komme de nije hieren tusken de trije- en fjouwerhündert goune de H.A. alles meimekoar. Dat wurdt yn trijen fêststeld: earst komt de hier fan it lan, dan de bidriuwsgebouwen en dan de wente. Op dizze wize wurdt de hier meimekoar heech. Op himsels kin men tsjin dizze me thoade net folie ynbringe. It moast normael wêze, dat yn de hier de rinte ofskriuwing en it ünderhald, ek fan de gebouwen, werom komt. Wy wolle jit fierder gean. It moast normael wê ze, dat ek de hier fan it lan sa wêze koe, dat de kosten, dy’t der yn de rin fan ieuwen oan bistege binne, ek wer kamen. Dat de algemiene weardesti- ging fan it guod, of de algemiene weardedaling fan it jild, ek yn de hier fan it keale lan to sjen wie. Dan soene dizze hieren fan trije oant fjouwer hündert goune jit mei minstens hün- dert goune forhege wurde moatte. Earst dan soe men sizze kinne, dat de hier fan in pleats op deselde ekono- myske wize bipaeld waerd, as oare produksjemlddels. Mar as men dér dan de kosten fan de wurkers, it reau bislach, de kunstmest, it féfoer en de oare bidriuwskosten bytelde meigebouwen, towyl by dizze prizen de concurreren tegen de soortgelijke in dustrieën in de partner-landen, zal te gronde gaan, aan de andere kant lig gen ér grote kansen, die men zeker niet onbenut mag laten. Het materiële doel van dit alles om van het ideële maar niet te spreken is de econo mische verheffing van West Europa. Amerika produceerde 223 pet. meer dan West Europa en dat in 80 pet van onze arbeidstijd. Veel schreeuwt dus om verandering en verbetering. De Euromarkt moet een dergelijk effect hebben zoals dit ook is gegaan met de kolen en staalgemeenschap dat niet deel nemende landen, b.v. Engeland, Dene marken, enz., die thans het totstand komen van een z.g. vrijhandelszone over wegen, jaloers worden en als nog toelating vragen. Foto Steggerda. is de oudste, maar geenszins de minst vitale met zijn 93 lentes. Evenals „beppe Maetsje” voelt hij zich uitste kend thuis in de H. N.-hof. Hij lust zijn kostje nog wel en het liefst eet hij een degelijk menu; snert en süpenbrij. Hij is oud-Bolswarder. Vaak kijkt hij naar de televisy, maar kan nog steeds niet geloven, dat ze hem met dit voor werp op de een of andere wijze niet voor de gek houden. Rechts staat beppe Durkje Brouwer- Rodenhuis. Zij vierde een paar dagen geleden haar 93e verjaardag. Volgens gewoonte in het rusthuis mag een jarige de eigen kost zo’n dag kiezen. Welnu het werd „potstrou met Lolle- man-stip”, een menu, dat zelfs in de beste kookboeken niet voorkomt. Zij is nog buitengewoon goed gezond, ja de directrice, mevr, de Boer, noemde haar zelfs de „stuwkracht” van al de andere dames in het huis. Vaak neemt zij het initiatief en graag helpt ze nog met poetsen e.d. Haar humor is spreekwoordelijk en werkt als ’n zon netje in huis. Tsjalling de Jong (links) heeft ook al j „vooruitgeslapen”. Heden opening van de nieuwe naar de eisen des. tijds ingerichte dames-kap- salon. Voor elke 50e bezoekende klant e:i grrti" permanent. J. Veldman, Schilwijk 8. Bespreking tussen de „Ijsclub Bois ward” en „De Friesche jeugd” over de vraag: Is oprichting van één grote ijsvereniging voor Boisward urgent? Meer dan 60 pct. van onze grond stoffen komt uit het buitenland, meer dan 60 pet van de export gaat naar landen buiten West Europa. Wanneer bovendien bij een eventueel konflict ergens in de wereld de grenzen van de West-Europese landen onderling gesloten zouden blijven, was de toe stand dra hopeloos. Een nieuw type vliegtuig uitgevonden. Inplaats van een propeller heeft het vliegtuig vier raderen op zij. De rade ren snijden de lucht onder een be paalde hoek en het moet mogelijk zijn het vliegtuig te laten stilstaan in de lucht. Deze uitvinding zal vermoede lijk een ware revolutie in het vlieg- wezen bewerkstelligen. Hwat hat (ZjClb Ondanks dat: de Nederlandse industrie zal klappen krijgen Bij de landbouw nog niets geregeld Voor de afdeling Boisward van de B.E.F. (Beweging van Euro pese Federalisten) sprak in een daartoe in Hotel de Wijnberg belegde vergadering Mr. C. A. Bos van ’s-Gravenhage, lid van het dagelijks bestuur van de B.E.F. over de Euromarkt. De Europese integratie dateert van omstreeks 1957, aldus ving spreker zijn betoog aan. Het begin was schuchter. De toevloed van publicaties over de Euromarkt één der aspecten van de integratie is thans echter reeds dermate groot, dat men veelal door de bomen het bos niet meer ziet. Al is de belang stelling dus groot, bij dit alles is toch een aspect, dat ons toch in reedlike ündernimmerswinst, dan krige men in kostpriis foar de produk- ten dy’t stikken heger lei as nou bitel- le wurdt. En hoe nuodlik de situaesje yn dit opsicht is, wurdt al daliks düdlik as men wit, dat de fierst to leech birek- kene kostprizen fan nou, net makke wurde. Dat mei de <molke, fjouwer sinten de kilo forlies, en mei de bar- gen en mei de earte en mei de hjou- wer en mei it flaechs de merk pót- ticht sit. Der wie fan ’e wike in bou- boer, dy’t jit 150 sek earte hie. Hy koe gjin bod krije. „De hounen wolle se net frette,” sei er „ik kin se oan ’e stiennen net kwyt!” Mar „Domeinen” haldt oan syn sy steem fêst en it blykt, dat as hja har sin krije, dat de pleatsen, dy’t hja On der har biwald hawwe, yn „De Lytse Geast” en it Swettegebiet sahwat 50 oant 60% yn hier omheech gean sille. Dat giet hjir yn Fryslan al oer sa’n 500 pleatsen en dat is dus op himsels al slim genóch. Mar net allinnich dêr- re. De nije ütstellen fan de Minister oer de hieren geane fan deselde opfet- tings üt. As de Fryske Grounkeamer dizze oernimt safier is it jit net dan moatte tonei alle pleatsen neffens dizze methoade skat wurde om de hier fêst to stellen. Foar in fikse nije pleats fan 25 H.A. komt oer de hier fan it lan dan, maksimael, jit hinne: f 2500 foar de bidriuwsgebouwen en sa’n f 1000 foar de wente. Dat bitsjut dan meimekoar dit: Hier foar de groun 25 x f 150 f3750 en dêrby f 3500 foar de gebouwen is f 7250. Dit is de maksimumpriis fan in greid- pleats op de klaei hjirre, hwer’t in nije pleats op stiet. Dan sit jo op goed hündert goune de pounsmiet, sa’t nou de polderboeren ek komme to sitten. concentreren op de winning van atoomenergie. Op deze wijze kunnen zeer kostbare transportkosten (b.v. van de scheeps ladingen kolen vanuit Amerika) wor den vermeden. Ondanks dit alles ont moette het idee van de Euromarkt, de gemeenschappelijke markt voor 6 West-Europese landen, vooral ook in ons eigen land veel critiek. Nederland en Frankrijk vormen in ve le opzichten ook extreme gevallen, b.v. wat de portie van landbouw en industrie betreft. Noch van minister Spaak (België) noch van W.Duitsland kreeg Nederland bovendien de steun die men had verwacht vooral omdat de interne landspolitiek, vooral van West Duitsland, een grote rol speel de bij het bespoedigen van de tot standkoming, die inmiddels een feit is geworden. Het verdrag betreffende de Euromarkt noemde spreker in vele opzichten minder mooi. De nederlandse onder- handelings-delegatie had het dan ook ver van gemakkelijk. Enerzijds moes ten de nederlandse belangen worden verdedigd, anderzijds moest men „europees” gaan denken. Vooral op het punt van de landbouw is de Euromarkt voor ons land niet ideaal en zijn wij er zelfs bijzonder slecht afgekomen. Op dit punt is trouwens momenteel nog niets definitiefs geregeld. Ook op 't verkeers- en transport wezen ontmoet men welhaast onoverkome lijk grote moeilijkheden. Zijn in ons land verkeer en transport zelfstandige begrippen, die zelfsupporting zijn, in andere landen is men veelal geneigd er openbare nutsinstellingen in te zien die worden gesubsidieerd. In verband met dit alles mag worden aangenomen, dat over de ontwikke ling binnen het raam van de Euro- markt nog wel harde noten zullen moeten worden gekraakt. Éénheid brengt nu eenmaal nivellering met zich mee. En zo zullen wij b.v. op den duur onherroepelijk-moeten ko men tot een 40-urige werkweek en zal in de toekomst vrouwen- en man nenarbeid gelijk betaald moeten wor den, iets wat een grote rol zal spelen in de textielindustrie. Ook zal de komende 2)4 a 3 week betaalde va kantie de productiekosten nog doen NW4 Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Boisward Administratie- en Redactie-adres; Marktstraat 15 Telefoon 451 Na 18.30’uur 305 of 335 (K 5157) Abonnementsprijs f 1.90 pet kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mtn Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Bolswartls Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Coulant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad betrokken, daar zij hierin een groot aan deel heeft gehad. Ook voor de 84-jarige Moeke Bolta, met het breed gouden oorijzer getooid, nam met een glunderend gezicht de vriendelijke woorden van de Burgemeester in ontvangst. Het was voor haar ook een grote dag, dat zij dit alles mocht meemaken. Hierna waagde Burgemeester Geukers het experiment en spoedig draaide de 8 p.k. motor, die de koude lucht in de cellen deed stromen en een tempera tuur van 20 graden onder nul kunnen bewerkstelligen. Hierna werden de cellen van binnen be zichtigd en voelde men de koude lucht binnenstromen. Het’gezelschap was dan ook spoedig bereid om een aangenamer temperatuur op te zoeken, waar ver versingen werden aangeboden. Hier werd het woord nog gevoerd door de heer H. R. Kingma. Spreker releveer de het verdwijnen van veel kleine indu strieën, die veelal op de directe omgeving waren ingesteld, In de loop der tijden en de opkomst van groter industrieën, die op een veel wijdere omgeving zijn inge- Zaterdagmiddag werd onder grote be langstelling door Burgemeester Mr. J. A. Geukers, de nieuwe vriesinrichting van Bolta’s exportslagerij in werking ge steld. Nadat een kleinzoon van de heer Bolta, de 3-jarige Douwe van der Werf, het lint had doorgeknipt, kon het grote ge zelschap, waaronder het college van B. en W., de -riescel betreden. Het was Burgemeester Geukers een groot genoegen om deze nieuwe uitbrei ding persoonlijk in gebruik te mogen stellen, 't Gemeentebestuur heeft steeds bijzondere belangstelling voor de plaat- solijke industrie en elke uitbreiding is haar dan ook van harte welkom. Spreker noemde de heer Bolta een am bassadeur, die de naam Boisward door zijn leveringen aan de Marine en Scheep vaartmaatschappijen over de wereld zeeën over de hele wereld was verspreid. Het is een bijzondere felicitatie waard dit sueces van de heer Bolta, die dit flinke bedrijf vanaf de grond heeft op gebouwd. Ook mevrouw Bolta werd in deze hulde

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1958 | | pagina 1