r 'x.:. roar Minister Vondeling in Eerste Kamer milder ontvangen Russisch veto over voorgestelde inspectie van Noordpoolgebied üs hjoed p p to sizzen Buitenlands Overzicht De tragedie in Indonesië STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Gouden filmpjes Nasser liet in Moskou „volkomen eens” met Kremlinleiders Ook naar de Expo? v tf I 54e JAARGANG No. 36 VRIJDAG 9 MEI 1958 KAMEROVERZICHT Russische staatslieden heeft ge- PRINS BERNHARD IN CANADA 7 augustus a.s. in onderstaande 0.04 0.51 Een radiografisch uit Canada overgebrachte foto: Prins Bernhard in Ottawa in gesprek met oudstrijders onder wie ook nog Kolonel Warouw, die op Celebes zit oudsoldaten waren die ons land hadden helpen bevrijden. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres; Marktstraat 15 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 535 (K 5157) Woningbouw. Intussen zijn de politieke gemoederen in Den Haag weer enigszins verhit door redevoeringen van de heren Burger, de voorzitter van de p.v.d.a.-Tweede Kamer fractie en minister Hofstra. De heer Burger heeft in een partijver- gadering te Amsterdam verklaard, dat zijn partij 10.000 woningwetwoningen meer wil bouwen. Het is niet bekend of dit ten kostte moet gaan van de particu liere bouw of dat het woningbouwpro- Abonnementsprijs f 1.90 pet kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelu gen dubbe' tarief Handelsadvertenties bij contract reductie 4.54 5.17 5.38 van bemiddeling Griekenlam len I den, wij hebben in deze meidagen goede Minister Vondeling is er verleden week in de Eerste Kamer, bij de behandeling van zijn begroting, niet slecht afgekomen. Natuurlek, ook aan deze zijde van het Binnenhof werd kritiek op onderdelen van het landbouwbeleid uitgeoefend, maar deze kritiek resulteerde in ieder geval niet in het indienen van moties. Dat zal minister Von deling al heel wat waard geweest zijn. In de Tweede Kamer wordt zijn beleid als het ware met moties bekogeld, maar de Senatoren zijn op dit gebied heel wat rustiger. In echter dat hun vliegtuigactie Djakarta vertrek vertrek vertrek aankomst 10.35 vertrek 19.17 aankomst aankomst 0.25 aankomst Zij hadden begrip voor de uitteenzetting 1 gramma met van de bewindsman, dat er wel kritiek op zijn beleid wordt uitgeoefend, maar dat niemand de juiste oplossing aan de hand heeft gedaan. Zo is het inderdaad. De minister van landbouw staat door de instorting van de internationale zuivel- markt wel voor zeer moeilijke proble men. De vooruitzichten zijn dan ook be slist niet gunstig te noemen. Hier is een bewijs voor de stelling van minister Vondeling, dat melk een gevoelig pro- dukt is, zowel biologisch als politiek. Het voeren van een landbouwpolitiek in een tjjd van aarzelende conjunctuur is niet eenvoudig. De minister van Land bouw moet rekening houden met de be langen van de agrariërs en van de con sument. De prijzen mogen niet te veel stijgen. Bij het vinden van het juiste midden tussen deze twee moeilijkheden moet de bewindsman dan ook letten op de positie van de schatkist. Tot dusver hadden we een tijd van hoog conjunctuur. Toen was het gemakkelij ker om een constructieve landbouwpo litiek te voeren, want de schatkist was ruim gevuld. De situatie is de laatste maanden zeer veranderd. Nu blijkt hoe bijzonder ingewikkeld het is om de land bouwpolitiek in te passen in de alge mene economische en financiële politiek. Dat is bijna onmogelijk zonder de belan gen van de boer of de consument te schaden. Het is slechts een schrale troost, dat ook de agrariërs in andere landen voor de zelfde problemen staan. Problemen, die naar onze mening alleen maar op de lange duur op internationaal niveau op gelost kunnen worden. Bij deze oplos sing zal men altijd moeten denken aan de eigen geaardheid van de landbouw. Ook al zal het landbouwbeleid ingepast, moeten worden in het algemene econo mische beleid, dat wil nog niet zeggen, dat men landbouwpolitiek alleen maar als economische politiek kan beschou wen. Het tegendeel is waar. Aan de landbouwpolitiek zitten bijzondere facet ten van sociale en cülturele aard vast. Het is voor heel ons volk van het groot ste belang dat het platteland in stand wordt gehouden. Waarlijk niet alleen omdat het platteland zijn dienst in oor logstijd bewezen heeft, maar vooral om dat een goed bevolkt platteland voor onze volkskracht van het grootste be lang is. We zullen er dus voor moeten zorgen, dat de landbouw niet de grootste klap pen oploopt als de conjunctuur onver hoopt mocht omslaan. Tegen deze ach tergrond zal men het beleid van minis ter Vondeling moeten beoordelen. Daar voor is nodig, dat de bewindsman niet te hard van stapel loopt. Hij zal ver trouwen moeten wekken bij de georga niseerde landbouw. Maar daar staat te genover dat het Parlement zal moeten zorgen zich niet vast te bijten op één of meer onderdelen van het beleid, waarover het ontevreden is. Het is nu tijd dat het departement, de georgani seerde landbouw en de volksvertegen woordiging in zo groot mogelijke eens gezindheid de huidige moeilijke situatie het hoofd trachten te bieden. De Eerste Kamer heeft daarbij het voorbeeld gegeven. kaar blijft nu zo groot dat de leiders der militaire apparaten niet van dit wa pen zullen willen afzien. Maarschalk waterstofbom in de Hwat hat Qabe 10.000 woningen moet worden uitgebreid, zodat er dit jaar 90.000 woningen gereed moeten komen. Minister Witte heeft enige weken ge leden in de Eerste Kamer gezegd, dat minister Hofstra beslist zou aftreden als hij het Kabinet zou voorstellen 10.000 woningwetwoningen meer te bouwen, omdat daarvoor nu eenmaal geen geld beschikbaar is. Er is strijd gaande over de vraag hoe minister Witte dit nu pre cies heeft gezegd, maar dit was toch wel de kern van het betoog. Nu verklaarde minister Hofstra, dat hij beslist niet zou aftreden als minister Witte dit voorstel zou doen. En de heer Burger gaf reeds aan hoe deze extra- woningbouw eventueel gefinancierd zou kunnen worden: beperking van de de- fensieuitgaven en een verdere opschor ting van de investeringsfaciliteiten. Het is duidelijk, dat over deze zaak het laatste woord nog niet is gezegd. De liberaleSenator De Vos Van Steen- wijk heeft daarom reeds schriftelijk vragen gesteld. Of men nu wil zeggen, dat de p.v.d.a. handig heeft gemanoeu vreerd of dat minister Witte op zo’n manier wel zeer onrechtvaardig wordt behandeld, het staat vast, dat de per soonlijke verhoudingen in het kabinet er door zulke gebeurtenissen niet beter op worden. Tot nu toe waren de vrij ge spannen politieke verhoudingen alleen maar merkbaar in het Parlement, waar de „regeringsfracties” elkaar trachten te overtroeven. Door dit voorval krijgt men de indruk, dat er nu ook binnen ’t kabinet gespannen verhoudingen be staan. komt zich dan kunnen bezighouden met de opstelling van de agenda voor de topontmoeting. Over al dat gepraat en geconfereer is echter nauwelijks één ver antwoordelijk staatsman in het Westen nog optimistisch, nu de Russen door hun houding inzake het Amerikaanse voor stel tot inspectie in het Noordpoolgebied hebben bewezen dat zij niet bereid zijn ook maar één stap te doen om het wan trouwen dat tussen beide partijen inzake eikaars bedoelingen bestaat, weg te ne men; de Noordpool-contróle had daar van het begin kunnen zijn. voorlopig Verboden, omdat de regering niet over de middelen beschikt ze te be talen. Ook uit Spanje wordt toenemende onrust gemeld, kegens de stijgende eco nomische en sociale nood. Kort zij nog vermeld het feit dat de rebellen in Indonesië door het optreden van hun vliegtuigen de re gering te Djakarta in een lastig parket hebben gebracht, maar ook de gevaren voor buitenlandse in menging hebben vergroot; ontred derd als het grote rijk geleidelijk wordt, wordt het ook meer en meer terrein voor internationale intriges. Bolswards Nieuwsblat Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad 2e week mei 1908 Op de jaarlijkse koemarkt te Witmarsum waren op 11 mei ruim 200 koeien aange voerd, meest vare. Het schone weder kwam de markt ten goede en had ook invloed op de prijzen. Voorheen zijn er wel eens 700 stuks op deze markt aange voerd. Sedert er echter een tramdienst op Leeuwarden is, loopt de aanvoer terug. De trouwlust is in Wonseradeel dit jaar klein. Anders lieten omstreeks 12 mei steeds een 60 paren aantekenen, thans is dit maar door 30 paar geschied. De burgemeester van Dokkum (4000 in woners) heeft in zijn kwaliteit als ambte naar van de burgelijke stand zijn 1000ste huwelijk gesloten. Nu er overal mond- en klauwzeer heerst is het raadzaam de melk te koken, voor men deze gaat gebruiken. Er zijn al heel wat mensen door de ziekte aangetast. Tong en gehemelte zijn dan dusdanig met grote blaren bedekt dat het welhaast onmogelijk is te eten. De ansjovis is dit jaar 3 weken over de tijd. De vissers maken zich ernstig be zorgd over de vangst. Veel volgeladen pramen en karren trek ken door de provincie. De grote verhuis dag (12 mei) is weer daar. Ook wordt er door velen van knechten en meiden verwisseld. Meester Scheffer, gedurende 20 jaar de vriend, raadsman en leermeester van ve len te Parrega plotseling overleden. Hij was hoofd der bijzondere school. Onder de les werd de 44-jarige plotseling onwel. De weduwe blijft met 7 kinderen achter, de oudste is 15 jaar. De heer Scheffer was ook leraar aan de normaallessen te Bolsward. Uit Egypte komt het bericht dat de bovengenoemde Algerijnse rebellen regering reeds binnen enkele dagen te Kairo zal worden uitgeroepen en gevestigd. Dat zal dan opnieuw een bewijs zijn van het feit dat de Afri kaanse volken zelfstandig willen zijn en niet meer geleid worden door niet Afrikaanse voogdij, hoe zeer dat soms tot hun nut kan zijn. Een ander bewijs daarvan is trouwens het voor Frankrijk zure feit dat in Frans Togoland in West Afrika, de onder toe zicht van de V.N. gehouden verkiezin gen hebben geleid tot een grote overwin ning van de oppositie, welke volkomen onafhankelijkheid van Parijs wil; zij kreeg bijna tweederde van het aantal ka merzetels, de partij die aansluiting bij de Franse Unie wil kreeg maar 3 zetels. Alles koren op de molen van Nasser, thans nog in Moskou op bezoek, waar van wordt bericht dat het tot een vol komen overeenstemming tussen de Egyp tische en Russische staatslieden heeft ge leid. Men mag echter wel aannemen dat dit vooral economische kwesties betreft; de Russen zijn te voorzichtig om direct te t'achten langs politieke weg Nasser in l.un greep te krijgen; economische pene- t.atie kan ook tot dit doel leiden. Voor het Westen is het misschien maar goed «lat net voor Nassers vertrek naar Mos kou overeenstemming werd bereikt tus sen Egypte en de oude Suezkanaal-maat- schappij over de door Kairo te betalen schadeloosstelling aan de aandeelhou ders. Daardoor is de nationalisatie van het kanaal een feit geworden en kon Amerika de geblokkeerde Egyptische te goeden in dat land vrij geven, een begin waarschijnlijk van nieuwe en betere Amerikaans-Egyptische economische be trekkingen. Met Engeland is Egypte nog niet ver zoend, dé Egyptische tegoeden te Lon den blijven nog geblokkeerd en politiek is de verhouding er niet beter op gewor den nu een van de sultans in het Britse protectoraat Aden zich bij de door Nas ser geleide Ver. Arabische republiek wil aansluiten. Uiteraard ontmoet hij daarbij krachtige steun van Jemen, en de En- gelsen hebben alvast een paar ambtena ren van de sultan gearresteerd. De En- gelsen zijn buitengewoon ongerust over het verloop der gebeurtenissen in dit ge bied omdat zij menen te weten Russische ingenieurs in Jemen bezig zijn met de aanleg van versterkingen aan de Rode Zee terwijl Moskou ook op economisch gebied zich er sterk roert. De economi sche bedrijvigheid der Russen allerwege, tegen de achtergrond van de teruggang op dit gebied in het Westen wekt trou wens grote bezorgdheid in Westelijke kringen. Het Amerikaanse zakenleven heeft er bij de regering op aangedrongen de voor waarden voor economische hulp aan on derontwikkelde landen soepeler te ma ken opdat ze kunnen concurreren met de Russische en de raad van het Noord At lantisch pact heeft nog eens de nadruk gelegd op de noodzaak dat de Navo- landen ook economisch een hechter blok zullen vormen. Nu heeft Moskou de Grieken weer aangespoord in ruimer ma te met de communistische landen econo mische betrekkingen aan te gaan; Mos kou zou in ruil daarvoor het Griekse standpunt inzake Cyprus bij de V.N. willen verdedigen. Wat deze kwestie betreft verluidt ook dat de W. Duitse regering bij het be zoek van de Turkse president aan Bonn ig tussen Engeland, Turkije en id zal aanbieden. Bij alle zor- ;en, welke 't westen dreigen te overspoe- blijft de troost voor de westelijke lan- i -i i r'edenen het ons nog eens te herinneren, dat hun het kostbare bezit van de gees telijke vrijheid blijft, waarnaar vele vol ken elders in de wereld snakken, ook de Tsjecho Slowaken, die thans weer door een zuivering bedreigd worden. Voor deze ééndaagse reizen zijn de vol gende gereduceerde prijzen vastgesteld: Af Leeuwarden f 21,50 per persoon Af Heerenveen f 20,45 per persoon Af Steenwijk f 19,55 per persoon waarin begrepen treinreis, toegang Expo en tram/busvervoer naar/van de tentoon stellingsterrein. Naar verwacht wordt zullen talloze Ne derlanders een bezoek brengen aan de Wereldtentoonstelling te Brussel. Om de bezoekers van meer afgelegen plaatsen een goede reisgelegenheid te bieden met met rechtstreekse snelle treinen, hebben de Ned. Spoorwegen in overleg met de Belgische Spoorwegen, uitgebreide voor zieningen getroffen. Voor al deze trei nen worden goedkope biljetten uitgege ven. De verkoop van speciale kaarten begint veertien dagen vóór de reisdatum en sluit de vijfde dag vóór de reisdatum om 14.00 uur of eerder als de extra trein is uitver kocht. benaderd te hebben met een voor- tot bemiddeling en Djakarta ging Hoe fet sopje oarlju’s petielen En buorlju’s kij jaen greate mielen. Mar leau my frij, myn freon, ik siz It liket soms mear as ’t is. ring stel daar nogal gretig op in. Ook voor de re bellen is dat van belang want hun mili taire positie op Sumatra is wanhopig. Tussen Pakinstan en India is de span ning over de Kasjmir-kwestie weer sterk gestegen nu in Kasjmir Sjeik Abdoellah weer is gearresteerd, de man die steeds gepleit heeft voor onafhankelijkheid van zijn land en daardoor door de Indiase autoriteiten werd opgesloten. Kort gele den in vrijheid gesteld zit hij nu weer achter de tralies. In Argentinië heeft de nieuwe president Arturo Frondizi zijn bewind aanvaard, onder zeer moeilijke economische om standigheden, welke een rijk veld voor intriges van diverse politieke agitatoren bieden. De invoer van alle goederen is Vanuit het Noorden des lands rijden vier extra treinen en wel op 25 mei, 29 juni, 15 juli en dienstregeling: Leeuwarden Heerenveen Steenwijk Brussel Brussel Steenwijk Heerenveen Leeuwarden Dat dit alles zich misschien zal ontwik kelen in een periode, waarin Frankrijk nog geen nieuwe regering heeft, maakt de toestand nog meer onhoudbaar; tot nog toe heeft president Coty geen forma teur kunnen vinden wie alle toonaange vende partijen bereid zijn waarborgen te geven dat zijn kabinet geen ééndagsvlieg zal zijn. Het blijft de partijen ontbreken aan nationale discipline in een tijdsge wricht dat de eenheid van alle democra tische groeperingen eist. De Russen hebben in de Veiligheidsraad hun veto uitgesproken over de Amerikaanse resolutie, waarbij besprekingen over instelling van een inspectiesysteem in het Noordpoolgebied werden voorgesteld om te waken tegen onverhoedse aanvallen. De overige tien leden van de Veiligheidsraad stemden alle voor, ook het neutrale Zweden, dat aan het Amerikaanse voorstel een zekere uitbreiding had gegeven door er aan toe te voegen dat de discussie over dit voorstel in de V.N. een basis zou zijn voor een bespreking van het ontwapeningsprobleem in het algemeen op een topconferentie. De secretaris-generaal van de V.N. Ham- marskjoeld, had het voorstel warm aan bevolen, wat hem van Russische zijde het verwijt bezorgde dat hij pro-Amerikaans Was, hoewel dezelfde secretaris-generaal een paar weken geleden in het openbaar het Russische besluit had toegejuicht om de proeven met kernwapenen voorlopig stop te zetten. Sobolew, de Russische vertegenwoordi ger in de Veiligheidsraad noemde de Amerikaanse resolutie een „afleidings manoeuvre en propaganda”. Als een der gelijk contróle-systeem werd ingevoerd Maar die illusie is voorbij, waar schijnlijk ook wat het stopzetten van de proeven, de productie en het ge bruik van kernwapenen betreft. Ook deze algemene stopzetting had het gevolg kunnen zijn van het aan vaarden door de Russen van het Amerikaanse voorstel. Maar de op roep van duizenden geleerden uit alle hoeken der aarde om tot deze stopzetting te besluiten zal nu wel de stem van een roepende in de woestijn blijven. Het wantrouwen der partijen jegens el kaar blijft nu der militaire apparaten niet 1 Montgomery heeft dat al duidelijk maakt en de Engelsen hebben dezer gen al weer een 1.. buurt van Christmas-eiland in de Stille Oceaan tot ontploffing gebracht. Zeer tot ongenoegen van de labour-oppositie waarmede de regering ook al moei lijkheden heeft over loonconflicten, o.a. in het busbedrijf die nog meent dat voortzetting der proeven de sfeer voor een mogelijke topconferentie bederft. Maar de Engelse minister van defensie, Duncan Sandys, schoonzoon van Chur- chil, meent deze proeven niet te kunnen missen ten behoeve van zijn politiek om het accent van de Engelse defensie te verleggen van mankracht naar de kern wapens. Waartegen trouwens niet alleen bezwaren bestaan bij de labpur-opposi- tie maar ook in bepaalde Navokringen omdat dit systeem tengevolge heeft dat de lokale verdediging van het West- Europees voorterrein, dus o.a. van West- Duitsland, vooral een Amerikaans Duitse zaak zal worden. Waaraan trouwens ook de Fransen schuld hebben, omdat deze een groot deel van hun leger in Noord Afrika hebben. De strijd daar tegen de opstan dige Algerijnen is op het moment zeer fel. De Fransen hebben nu haast, ook omdat de grote nationalistische partijen van Tunesië en Marokko, te Tangeir bij een met de vertegenwoordigers der Al gerijnse rebellenorganisatie het eens ge worden zijn over samenwerking in de strijd tegen de Fransen. Tunesiërs en Marokkanen hebben nu de Algerijnen steun toegezegd in hun streven naar vol komen onafhankelijkheid en zullen dien overeenkomstig druk op hun regeringen (die van Bourguiba en Mohammed V) oefenen om een onafhankelijke Alge rijnse regering te erkennen welke met Tunesië en Marokko een federatie zou moeten vormen. Als deze radicale maat regel door Tunesië en Marokko zou worden aanvaard, zou dat betekenen dat ook deze landen geen genoegen meer zouden nemen met zelfstandigheid van Algerije binnen het raam van het Franse rijk. Dat zou een ernstige verscherping van de moeilijkheden tussen Parijs en de Noord Afrikaanse gebieden betekenen welke hun weerklank in de Nato zouden kunnen vinden, waar Amerika en Enge land meer sympathie voor de Algerijnse wensen heboen dan Parijs lief is. Plaatskaarten voor de extra treinen zijn verkrijgbaar bij bovengenoemde stations en Lissone-Lindeman te Leeuwarden. - Reizigers van Nederlandse Nationaliteit dienen in het bezit te zijn van een bewijs van Nederlandschap, een toeristenkaart of een geldig paspoort. Ook paspoorten, welke niet langer dan 5 jaar na de gel digheidsduur zijn verlopen worden eveneens als geldig beschouwd. zou een veel groter stuk Russisch dan Amerikaans gebied onder controle ko men en Amerika inlichtingen omtrent wat zich in Siberië afspeelde krijgen. En daarmede hadden de Russen afgedaan met een Amerikaans voorstel, dat eigen lijk door Moskou zelf was uitgelokt om dat het immers bij de Veiligheidsraad ’n klacht had ingediend over de vluchten van Amerikaanse kernbommenwerpers in de richting van de Russische grens. Een behoorlijk internationaal inspectie systeem zou deze Amerikaanse „waak- zaamheidsvluchten” overbodig hebben kunnen maken. Het zou de Russen ge rust kunnen stellen en zou bovendien een eind maken aan het risico dat vanuit het Noordpoolgebied een oorlog per on geluk ontstaat. Dit laatste vooral schijnt Hammarskjoeld bewogen te hebben zich in de discussie te mengen en zich aan de zijde van Amerika te scharen. Een alleszins redelijk voorstel van Washing ton is door de Russen de nek omgedraaid en het staat te vrezen dat ’n Amerikaans voorstel om een conferentie te beleggen met de bedoeling te voorkomen dat het Zuidpoolgebied een politiek twistpunt wordt, een soortgelijk lot wacht. Terecht vraagt de Amerikaanse regering zich nu af welk succes men nog van een topconferentie kan verwachten, als de Russen zo onhandelbaar zijn. Een on handelbaarheid welke zoals bekend zich ook al openbaart bij de voorbereiding van die conferentie. Ten slotte hebben de Grote Drie toch maar toegestemd in afzonderlijke bespre kingen van hun ambassadeurs te Moskou met Gromyko, hoewel zij van oordeel zijn dat dit de onderhandelingen onno dig rekt. Maar zij voorkomen door deze aanvaarding dat al bij voorbaat zal zijn uitgemaakt dat ook Polen en Tsjecho Slowakije ter topconferentie aanwezig zullen zijn. Sommige commentatoren menen overi gens dat het de Russen eigenlijk geen ernst was met dit voorstel, maar dat het opgevat moet worden als een wenk aan Amerika, dat de Sovjetunie nog altijd bereid is tot tweezijdig overleg om de wereldproblemen te regelen en dus ook Engeland en Frankrijk van dat overleg uit te sluiten. Maar de Amerikanen trap pen daar niet in. Het overleg dat de ambassadeurs der Westelijke Grote Drie nu met Gromyko zullen plegen, zou vol gens de Russen beperkt moeten worden tot de vraag waar de ministersconferentie welke de topconferentie moet voorafgaan zal worden gehouden en welke landen er vertegenwoordigd zullen zijn. Deze ministersconferentie zal, als ze er bepaalde rebellenkringen meent men rijp heeft gemaakt voor nieuwe overleg. 'ten min of meer neutraal is, schijnt de rege- 'Ss-

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1958 | | pagina 1