I VAN TWEE REIZIGERS ZONDER VAKANTIEGENEUGT DE INDUSTRIALISATIENOTA Ww 11ii 11I! ii ii ii ii IT Qabe Skrocir us hjoed p p to sizzen Bul v Buitenlands Overzicht Geneefse kernexperts laten weinig los Kadar keurt terechtstelling van Nagy goed Zilveren filmpjes 1 I STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad In komende vijf jaren: 11 miljard investeren Expo ’SS 1 VRIJDAG 4 JULI 1958 54e JAARGANG No. 51 Hwat hat den hij 2OU KAMEROVERZICHT in open zitting bijeen RAINIER EN GRACE OP WALCHEREN Abonnementsprijs f l 90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926. Advertentieprijs: L3 cent per mm Ingezonden mededelu gen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Baarderadeelpartij te Wieuwerd-Brits- werd. Deelname 10 parturen. 1ste prijs: Mantgum. 2de prijs: Weidum. 3de prijs: Baard. 4de prijs: Oosterlittens. 2de week juli 1933 50-jarig bestaan van het Waterschap „De Makkumer- en Parregaastermeer- polders”. Het is nog niet zeker wanneer de spoor lijn over de Afsluitdijk zal worden aan gelegd. Het marmer van de in Moskou gesloop te Verlossingskerk zal worden gebruikt voor de aanleg van het grootste hotel ter wereld, dat in Moskou zal worden gebouwd. Dit hotel zal 1000 kamers, to neelzalen en een zwembad rijk zijn. De redacteur van het Berliner Tageblat die schreef, dat Hitler een gedoopte jood was, werd op last van Goerring gear resteerd en naar een concentratiekamp gezonden. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) Prins Rainier en Prinses Grace van Monaco hebben maandag een bezoek gebracht aan Walcheren. Foto: Na een bezoek aan een oud restaurant in Veere begaf het Prinselijk Paar zich naar de auto. en brillen, Bolswards Nieuwsblad Juist voor het afsluiten van dit overzicht heeft de Gaulle zijn zwij gen verbroken. Het laatste nieuws betreffende zijn reis is als volgt. lening was nummer twee. Maar of dit waarop de militair-reactionaire 1 wachten, moet sterk betwijfeld worden, aï< Vrije Volk’. Deze rumoerige groep zal zich herinne ren, dat ze de Gaulle in het zadel heeft geholpen en ze zal van de generaal ver wachten, dat hij nu eens een keer precies komt vertellen hoe hij zich voorstelt de Frans-Algerijnse eenheid in het vat te gieten. Zij zullen het feit, dat de Gaulle komt in gezelschap van de socialist Guy Mollet, geen reden tot geruststelling vin den. Alles bijeen genomen ligt het in de lijn der verwachtingen, dat de Gaulle een weliswaar loyaal, maar koel gestemd mi litair apparaat zal aantreffen en een ko loniale kliek, die hem ronduit sceptisch zal begroeten. In die atmosfeer zal de generaal (als hij op de weg der redelijk heid voortgaat) de militairen moeten in prenten, dat het landsbeleid in Parijs wordt uitgestippeld en de extremisten zal hij altijd moeten teleurstellen in hun wilde eisen. Geen triomfantelijke intocht zal het dus ditmaal worden, maar eerder een krachtmeting. Een bezorgde reiziger dus. Er zijn in deze vakantiedagen een paar reizigers op weg, die zich aan het natuurschoon niet veel gelegen zullen laten liggen. Reizigers met zorgen aan hun hoofd en niet eens met de troostende zekerheid, dat ze verkwikt huiswaarts zullen keren. We willen aannemen, dat de bezorgdste van die twee reizigers generaal de Gaulle is. Hoe zal hij Algerië terugvinden nu tussen dit bezoek en zijn vorige bijna een maand .actief bewind' zit? Het kan niet ontkend worden, dat hij in die tijd enige spijkers met koppen heeft geslagen. Het terugtrekken der Franse troepen in Tunesië was er één van en de geslaagde staats- i x -r j.v nu regerjngS<ja<jen Waren bevolkingsgroep in Algerië zat te vorden, aldus schreef woensdag het Hwerta Ijocht fan kearse As in üle net sjen wol, En sa blyn bliuwt as in mol? overleg voor ogen hadden. Dr. Fisk ver klaarde neutraal, dat het resultaat van de besprekingen als basis kon dienen voor de regeringen om „in de toekomst be langrijke kwesties te beslissen”. Fjodorov zeide, wat minder neutraal, dat de Russen er van overtuigd waren, dat het overleg het de Westelijke mogend heden gemakkelijker zou maken hun kernproeven stop te zetten. Overigens heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles tijdens zijn gehouden persconfe- .1 15.i r dat de Russen ook een politieke verte genwoordiger (Gromyko’s eerste assis tent Trarapkin) naar Genève hebben ge zonden. Hij zeide, dat dit feit het karakter van de conferentie kon veranderen, en dat indien zulks zou geschieden, de V.S. zou den overwegen wat hun te doen stond. Welke waarde heeft een rechtspraak die bepaalde daden straft maar de man die alles uitdenkt, organiseert en leidt ongestraft laat? Met deze vraag heeft de Hongaarse communistische leider Kadar de be rechting van Nagy trachten goed te praten. Hij zei dat sedert de opstand een groot aantal personen is berecht en dat daarom een proces tegen Nagy niet kon uitblijven. Nagy zou niet zijn berecht maar ook geen premier of lid van het centrale comité zijn geworden als hij van te voren zijn bedoelingen had uiteengezet. Op 23 oktober 1956 beloofde Nagy nog dat hij de .contrarevolutie’, zoals hij de opstand zelf noemde, zou neerslaan. Uit zijn woorden bleek in het geheel niet dat hij Hongarije uit het Pact van War schau wilde laten treden of de boeren partij in zijn regering wilde opnemen. Toch had hij reeds lang de plannen daartoe gereed. Nagy had de opstand niet onderdrukt en zich dus niet aan zijn woord gehouden. Kadar ontkende botweg dat het vrijgelei de voor Nagy, die zich op de Zuidsla- vische ambassade had teruggetrokken, was geschonden. Degenen die dit beweren maken zich volgens Kadar schuldig aan smaad. Aan de leiders van de opstand was ,met vriendelijke woorden’ gevraagd de wa pens neer te leggen maar ,als een vijand de wapens niet neerlegt moet hij worden vernietigd’, aldus Kadar. De Hongaarse partijleider heeft deze ver klaring op een partijvergadering afge legd. In de meest uiteenlopende vervoermidde len een straalvliegtuig, een helikopter, een Dakota, een jeep, een pantserwagen, een luxe auto legde premier-generaal Charles de Gaulle op de eerste dag van zijn inspectietocht door Algerije bijna 3000 km af. Een .Caravelle’-straalvliegtuig had hem van Parijs naar Constantine in oostelijk Algerije gebracht. Onderweg las de premier de ochtendbla den, ook de Engelse, om zich van de eerste commentaren op zijn besprekingen met premier Harold Macmillan op de hoogte te stellen. In Oost-Algerije, bij de Tunesische grens en in West-Algerije, bij de Marokkaanse grens, inspecteerde de premier begeleid door zijn ministers, door de stafchef van de strijdkrachten, generaal Paul Ery, de opperbevelhebber generaal Salan en enige andere generaals, de troepen die daar in de eerste linie liggen om tegen uit de buurlanden infiltrerende Algerijnen op te treden. De Gaulle vroeg veel en zei zelf weinig. Duidelijk is, dat hij bezig is de stemming in het leger te peilen. Bij zijn aankomst zei hij tot de generaals: „Ik ben blij u weer te zien”. Maar zijn gezichtsuitdruk king verried zijn werkelijke gedachten niet. Hij is naar Algerije gegaan met het vaste voornemen, geen enkel spoor van verzet tegen zijn beleid bij het leger te dulden. Geruchten willen zelfs, dat hij er over denkt, generaal Salan over niet al te lan ge tijd te vervangen door generaal Ely. Maar niemand weet het rechte ervan. De Gaulle’s reis voltrok zich in het diepste geheim. Geen journalist werd in zijn om geving toegelaten. De tweede reiziger van deze week is president Nasser, die zich in zijn jacht naar Zuidslavië heeft begeven. Ook deze reis is in politiek opzicht opmerkelijk als we bedenken, dat de heer Nasser nog maar kort geleden in Moskou uitbundig is onthaald en als leider van de Arabische wereld’ is begroet. Chroesjtsjow zal het maar matig waarderen, dat zijn ge vierde gast zo prompt de booswicht Tito gaat bezoeken. Juist nu Moskou druk doende is de le-1 doelstelling, die Oost fractie, de heer Van Leeuwen, was niet enthousiast over het regeringsbeleid, dat naar zijn mening altijd te laat komt. De regering loopt achter de feiten aan. Zo komt ook de invoering van de investe- ringsfaciliteiten weer te laat. Een maat regel overigens, waarvoor de heer Van Leeuwen op zichzelf niet enthousiast is. Hij wees erop dat het alternatief voor Nederland is: investeren of verkwijnen. Vandaar dat de liberale fractie een fis caal klimaat wil scheppen waardoor er ook inderdaad geïnvesteerd kan worden. De heer Hazenbosch (a.r.) had met ver wondering geconstateerd, dat in de jaren 1952/’57 niet minder dan 80% van de investeringen uit eigen middelen zijn ge financierd. Voor grote bedrijven ligt dit percentage nog hoger. Daarom kwam hij tot de conclusie dat het tijd werd de rechtsvorm van de onderneming te be kijken. De leiding van de onderneming is nu alleen maar verantwoording schul dig aan de aandeelhouder en niet aan de werknemer. Dit laatste is volgens de heer Hazenbosch onontbeerlijk wil men een rustige voortgang van de industrialisatie bevorderen. Dan biedt men de arbeider een ander perspectief dan een aanhou dend relatief laag loonpeil. De heer Van der Mei (c.h.) bekeek vooral de exportpositie van ons land. Wat gaat Frankrijk doen met de Euro pese economische gemeenschap zo vroeg hij minister Zijlstra. De bewinds man zal dat waarschijnlijk zelf ook niet weten, maar toch is deze vraag beslis send. We kunnen nu onze exportpositie behouden door ons laag kostenpeil. Maar de uitvoering van het E.E.G.-verdrag zal onze kosten doen stijgen. Zo zal er voor 1962 o.a. een gelijke beloning aan man nen en vrouwen gegeven moeten worden, ten minste als zij gelijkwaardig werk verrichten. Als onze kosten gaan stijgen zullen we voor het bedrijfsleven een beter fiscaal beleid moeten scheppen, zo zeide de heer Van der Mei. Uitvoerig is in dit debat gesproken over de regionale industrialisatie. Men twij felde eraan of een bedrag van f 30 mil joen wel voldoende is om de industriële vestigingen te kunnen spreiden. Er zal nl. meer moeten gebeuren. Het vestigen van industriën zal gepaard moeten gaan met maatregelen op maatschappelijk en cultureel terrein. De ontwikkelingsgebie den in ons land zullen „woon- en leef baar” moeten zijn. De meerderheid van de Kamer was het er over eens, dat minister Zijlstra niet de bevoegdheid heeft bepaalde vestigin gen in het westen van het land te ver bieden. Dan zou hij op de stoel van de ondernemer gaan zitten. Ook de socia listische afgevaardigde, de heer A. R. Vermeer, wilde het vestigen van indu striën niet aan een vergunning binden. Wel wilde hij een raamwet, waarin de minister de bevoegdheid krijgt om in be paalde gevallen een vestiging van een industrie in een bepaalde streek te verbie den of te beperken. De Tweede Kamer heeft deze week een zeer belangrijk staatsstuk behandeld: de zesde industrialisatienota van minister Zijlstra. In deze nota, vol cijfers en feiten, wordt uiteengezet „geboortegolf” wil opvangen. Zo zal de komende vijf jaar in de teerd moeten worden om gelegenheid te vinden. De totale werkgelegenheid in de indu- striële sector zal met ongeveer acht pro cent moeten stijgen. Om deze toeneming van de werkgelegenheid te bereiken zal rekening houdend met een stijging van de arbeidsproduktiviteit met 12 procent ruim twee procent per jaar de industriële produktie dienen toe te nemen met 21 procent. Ook is een verhoging van onze produktie met 5 a 6 procent noodzakelijk. In de periode 1957-1962 zal er een nieuw regionaal industrialisatiebeleid worden gevoerd, dat zich in het algemeen meer zal richten op de streken waar zich een ernstige acute structurele werkloosheid en (of) een omvangrijke eenzijdig gerichte migratie voordoet of in de naaste toe komst dreigt voor te doen. Spreiding van de industriële werkgelegenheid over ge heel ons land is de doelstelling van dit beleid, dat in de eerstkomende vijf jaren f 30 miljoen zal vergen. In het kader van de bestedingsbeperking heeft de regering verleden jaar de indu striële bedrijvigheid enigszins afgeremd door o.a. de investeringsaftrek te schor sen. Nu er thans werkloosheid bestreden moet worden zal deze belastingfaciliteit weer worden ingevoerd. Door de k.v.p.- fractie, bij monde van de heer Van Thiel, is er tijdens het debat over de industriali satienota op aangedrongen om de belas tingaftrek ook nog voor het jaar 1958 te doen gelden. Is de taakstelling die minister Zijlstra zich heeft gesteld wel voldoende? De heer Van Thiel twijfelde eraan. Naar zijn mening zal er de komende vijf jaar meer nodig zijn dan f 11 miljard. Voor deze veronderstelling had hij drie argu menten: steeds meer landbouwers zullen een toevlucht in de industrie moeten vin- Brussel, o Brussel Hwat giet it dy skoan Elts wol by dy wêze En stekt jitris oan In slokje sa'n goune Giet dat net hwat bar? Dat is einliks nimmen Dat rint yn ’e war! Mar Brussel dat tinkt, Jo binne glêd mis, Hja komme by tüzenen By üs om 'e dis Hja sjogge hjir fan alles Op alle terrein Gjin mins kin ’t sa tinke Der komt hast gjin ein It greate en it nije Sjocht men hjir nést elkoar Men fielt deroan Hwat de wrald kin en doar Dy greate bouwsels dêrre Lyk as ’t Atomium bygelyks In dreambyld sa to sizzen ’t Is hielendal ütwrydsk Dér gean jo nei boppen Mei in stuoltsje lift hinne Jo kinne en wolle dat Fansels net birinne Ek fyn jo dér üs Fryske kou Mei syn gelikens stean Nou kin ik it jo net sizze Hoefolle dér hinne gean En dan, by aids, de wurkmans kou Ik mien, üs skjinne wite geit Elts moat dat bist biwünderje As hja der fredich leit En dan dy Spoetnik Mei dy libbene houn Stiet der as Russysk kunststik Foar elts nou op ’e groun Hwat de Expo ’58 jo ek biedt It beurske iepen en in protte geniet. Peinjum. E. v. P. den, er zal blijvende werkgelegenheid gevonden moeten worden voor de arbei ders, die tijdens de hoogconjuctuur een tijdelijke betrekking hadden en de tech nische ontwikkeling (kernenergie en automatisering) zal steeds meer kapitaal het ongewisse over de gevolgen Euro] socialistisi derhorst, was dat minister Zijlstra te hoog heeft ge raamd. Er zal mende vijf jaren nodig zijn, omdat er gehouden met de verlenging plicht en met het feit, dat niet in dezelfde mate zal toenemen als de afgelopen vijf jaren het geval was. Bovendien heeft de minister van Econo- voor welke grote taak ons volk staat als het op verantwoorde wijze de na-oorlogse „geboortegolf” wil opvangen. Zo zal de komende vijf jaar in de industrie voor een bedrag van ongeveer 11 miljard gulden geïnves- voor 140.000 werknemers méér werk- Een grootscheeps Frans offensief tegen de vijf d zes bolwerken in de bergen, waar de Algerijnse rebellen hun hoojdmacht van 30 d 40.000 man hebben verspreid, kan over en kele weken worden verwacht als di rect gevolg van het werkbezoek van premier Charles de Gaullle. Met de kennersblik van de militair heeft de Gaulle twee dagen achtereen de stra tegische situatie opgenomen. Aan het eind daarvan verzamelde hij de voor naamste generaals om zich heen, en de belangrijkste concentratiepunten van de rebellen op de landkaart aanwijzend, heeft hij hun gezegd: „Voor de volks stemming over de grondwet moeten die bolwerken zijn opgeruimd”. Dit betekent een totale ommezwaai in de Franse strategie in Algerije. Tot dusver had het leger de rebellen niet in hun zeer moeilijk toegankelijke sterkten in het ge bergte aangetast. Het beperkte zich tot de ordehandhaving in de bewoonde stre ken van Algerije, het bewaken van de Tunesische en Marokkaanse grenzen en 't bestrijden van de opstandelingen, wan neer deze daar of in andere gemakkelijk bereikbare plaatsen van het iand opdo ken, aldus lezen wij in de Telegraaf’. De Gaulle meent, dat deze tactiek de oorlogvoering in ’n impasse heeft ge bracht. Nu men door de grensversperrin- gen langs de Tunesische en Marokkaanse grenzen het infiltreren van nieuwe rebel lengroepen gemakkelijk kan tegengaan, moet de strijd met de hoofdmacht wor den aangebonden. De spreiding van het leger over heel Algerije moet plaatsmaken voor het con centreren van enkele sterke strijdmachten van 25 - 50.000 man, die moeten pogen de schuilplaatsen in de bergen op te rui men, hoe moeilijk die taak ook zal zijn. En dit moet snel gebeuren, heeft de Gaulle gezegd. De aanwezigheid van een nog altijd grote legermacht der opstan delingen in het land werkt storend voor de volksstemming en de verkiezingen, die op het program staan. De veiligheid in de gepacificeerde stre ken, het gevaar van een infiltreren van rebellengroepen in die gebieden, mag niet uit het oog worden verloren, maar waar dat slechts mogelijk is moeten le gereenheden op de kortst mogelijke ter mijn worden vrijgemaakt voor het grote offensief. Aan het zenden van nieuwe versterkin gen naar Algerije zal niet kunnen wor den ontkomen. Generaal Raoul Salan heeft de Gaulle bij voorbeeld gevraagd, 1500 reserveofficieren onder de wapenen te roepen en naar Algerije te zenden. In totaal zou de mankracht met 50.000 moe ten worden uitgebreid, wanneer de le gerleiding haar zin zou krijgen. ningen aan Zuidslavië in het geding te brengen, kan men zich voorstellen wat de heren Tito en Nasser met elkaar te be praten zullen hebben. Bij voorbeeld: hoe wankel men Staat als men zich al te zeer zou verlaten op de (economische) gun sten van het Kremlin en hoe nuttig het is om nog allerlei deuren (naar oost en west) open te houden voor het geval de heren in Moskou weer eens van gedach ten zouden veranderen. Tito zou erop kunnen wijzen, dat hij zich zijn eigen richting’ juist kan veroorloven doordat hij wegens dat deurtje naar het Westen rentie aanmerking gemaakt op het feit, niet door Moskou economisch genekt kan 11 worden. En in ’t algemeen zal het Tito plezieren, dat hij na eerst Nehroes sympathie voor het Zuidslavische stand punt te hebben vernomen nu ook de kans krijgt eens hartelijk met Nasser te praten. En Nasser zelf? Die heeft geen deel aan de ideologisch strijd tussen Moskou en Belgrado. Die vist eenvoudig uit het troebele water datgene wat hem bij zijn verenigde Arabische ambities te komt. Hij kan zijn .neutralisme’ niet ter demonstreren dan onbekommerd Moskou zowel als Belgrado aan te doen. Hij riskeert er Russische wrevel en mis schien zelfs boycot mee, is gezegd. Maar hij weet ook, dat Moskou zijn vinger in de Arabische pap niet om een beetje wrevel in gevaar zal brengen. Een reizi ger dus, die alle kanten uit kan. Premier Nikita Chroesjtsjow van de Sov- jet-Unie schijnt intussen de strijdbijl in de oorlog met president Tito van Joego slavië weer te willen begraven aldus de .Telegraaf’. De Russische regering heeft nl. een nota naar Belgrado gezonden, waarin een conferentie over wijziging van de economische overeenkomsten tus sen beide landen wordt voorgesteld. Dit deelde radio Moskou mee. Voorts gaf de „Pravda” een verklaring voor het Russische besluit, een grote le ning aan Joegoslavië uit te stellen. „De Sovjet-Unie kan de fondsen op het ogen blik niet missen, anders kan zij niet vol doen aan de plannen van premier Chroesjtsjow tot uitbreiding van de che mische industrie”. De Joegoslavische pre sident onthulde destijds, dat Rusland de lening eenvoudig had geannuleerd. Pravda’ betoogt nu, dat Rusland in een nota „had voorgesteld”, de lening tot 1962 uit te stellen. Moskou zal zowel de Russische als de Joegoslavische nota’s die over dit onderwerp zijn gewisseld, publiceren. Intussen is het technische overleg begonnen: Wat tijdens de eerste dag van het expertsoverleg in Genève wel het meest duidelijk werd, is het feit, dat de besprekingen over con trolemogelijkheden op een besluit tot staking van kernproeven, uiterst besloten zijn. De gedelegeerden van de V.S., Engeland, Frankrijk, Rusland, Canada, Roemenië, Polen en Tsjechoslowakije waren onge veer een half uur in open zitting bijeen in het Palais des Nations, om de officiële openingstoespraken te horen van de Ame rikaanse delegatieleider, dr. James B. Fisk en zijn Russische tegenhanger, Y. K. Fjodorov. Daarna sloten zich echter de deuren en was het enige, dat in de loop van de middag bekend werd, de verwachting van de Franse afgevaardigde Yves A. Rocard, ’,dat er waarschijnlijk een technische overeenkomst bereikt zal worden”. Er bleek een subtiel verschil te zijn in de en West bij het ’g' Iden en nische ontwikkeling (kernenergie vergen. Bovendien verkeert men nog in i van de ipese gemeenschappelijke markt. De ilistische afgevaardigde, de heer Ne- daarentegen van mening, naar zijn oordeel de ko- geen elf miljard gulden geen rekening is j van de leer plicht en met het feit, dat onze export de afgelopen vijf jaren het geval mische Zaken in zijn beleid geen reke ning gehouden met een verkorting van de werktijd en een flauwere conjunctuur. De socialistische fractie had op tal van punten kritiek op de nota van minister Zijlstra. Zo vreesde zij, dat de bewinds man de investeringen wil bevorderen ten koste van de consumptie. Interessant was dat deze fractie de herleving van de in vesteringsaftrek accepteerde. De socialis tische fractievoorzitter, de heer Burger, heeft enige tijd geleden de suggestie ge daan om deze belastingfaciliteit niet meer in te voeren, waardoor geld zou vrijko men om de woningwetbouw te bevorde ren. Wel zeide nu de heer Nederhorst dat hij de investeringsaftrek meer gedifferen- tiëerd toegepast wilde zien. Hij wilde dus deze belastingverlichting afhankelijk stellen van de bedrijfstak waarin wordt geinvesteerd of van de bedrijfsmiddelen. Ook de woordvoerder van de liberale

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1958 | | pagina 1