FRANKRIJK ZIT MET HET AFRIKAANSE
VRAAGSTUK IN DE KNOOP
De komende
Voetbal
wedstrijden
Buitenlands Overzicht
Vorming van Algerijnse regering in balling
schap van invloed op de stemming
Het Kremlin en Peking maken het erg bont
Het weer in onze
omgeving
Annette de la Beij
zingt te Bolsward
Zilveren filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Fa. Eringa van Sneek
bracht welverzorgde
modeshow
Kindje verdronken
-
-:w
VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1958
54e JAARGANG
No. 75
deze
MAAR DE DIRECTEUR WAS ER NIET
Verschijnt ÖINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 15
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Abonnementsprijs t 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededeli. gen duhbe1 tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
4e week september 1933
Toegelaten tot de Rijkslandbouwwinter-
school te Leeuwarden: A. Bokma te
Wommels, H. Hofstra te Lutkewierum,
K. Meeksma te Witmarsum.
In
en
een
schijnt
t van de open
scholen van Oosterend en
Bolswards Nieuwsblad
Gouden oorijzers worden tegen hoge
waarde ingekocht door H. IJ. Kramer,
Grote Markt 11, Bolsward.
Mannen en vrouwen, die in Engeland een campagne voeren te:
Soper (geheel links) zitten hier voor de hekken van de hooft
In mopshoun kin wol in hynder opfrette
mar hy moat de tiid ha.
„gedurfd” de nieuwe mode wel is, al
werden er wel een paar „ütwrydske” mo
dellen getoond, maar meer om te laten
zien, welke rijke collectie de firma bezit
in modieuze en „beschaafde” kleding.
„Beschaafd” omdat alle buitensporighe
den waren t'
en zinvolle
aanleiding van deze show ook de
de jaren nog 1
der achter de i
De show was
Visser de Vries van Zurich heeft in drie
dagen tijds op het Ijsselmeer niet min
der dan 15.000 pond paling gevangen.
De prijs is nog vrij hoog nl. 30 cent per
pond.
40-jarig bestaan muziekkorps „Vooruit”
te Hindeloopen, dat werd opgericht met
16 leden. Op de diverse concoursen heeft
„Vooruit” geen bijzondere lauweren
kunnen oogsten, hoewel het steeds nog
vol goede moed is.
Plechtige openstelling
dijk.
Voorstel tot het opheffen
bare lagere
Lutkewierum.
van de Afsluit-
egen de atoombewapening, onder leiding van dr. Donald
'dingang van het onderzoekcentrum voor atoombewa
pening té Aldermaston in het graafschap Berkshire. Op de omheining hebben zij spandoeken bevestigd, waarop te
lezen staat, dat zij de directeur, Sir William Penny, wensen te spreken. Dat verzoek werd gedaan nadat supporters
van de campagne negen weken buiten de hekken hadden gepost met spandoeken. De directeur bleek evenwel niet
aanwezig te zijn
Het concert door het Frysk Orkest op
dinsdag 30 september a.s. te Bolsward
belooft een belangrijke gebeurtenis te
worden voor allen, die in onze stad en
omgeving de muziek een goed hart toe
dragen.
Op dit concert, gegeven onder auspiciën
van het BIC, zullen namelijk twee be
kende stralende meesterwerken van Mo
zart ten gehore worden gebracht, waar
van één door de soliste, de sopraan
Annette de la Bije, wier foto U hierbij
ziet.
Ook de beide zg. boekwerken, dus aan
begin en eind van het concert, zijn de
moeite van het beluisteren waard: de
sprankelende muzikaliteit van Barsanti’s
Concerto Grosso en Brahm’s Derde Sym
fonie met haar sonore, ernstige melo
dieën.
Het optreden van de gevierde zangeres
belooft echter het hoogtepunt te wor
den. Zij, die haar via radio of televisie
al vaak hebben beluisterd, zullen geen
nadere introductie meer nodig hebben en
deze gave stem nu ook graag eens „in
natura” willen beluisteren.
Wat het Frysk Orkest betreft, elk sei
zoen is het weerzien met ons geweste
lijke symfonische ensemble weer een
vreugde, omdat het onder de vaardige
leiding van Alfred Salten er in slaagt,
elk jaar weer een hoger peil van musi
ceren te bereiken. Dit laatste doet de
vrienden van de symfonische muziek,
die er gelukkig steeds méér komen,
reikhalzend uitzien naar het concert van
dinsdagavond a.s.
Woensdag heeft voor een talrijk en ge
ïnteresseerd publiek fa. Eringa van Sneek
in de grote Doelezaal een welverzorgde
show gegeven van de dames-naj aars
mode. Er werd de nadruk op gelegd, dat
September wel warm maar niet droog.
Een vergelijking van de temperatuur in
de drie zomermaanden juni, juli en au
gustus met die van de eerste twintig
dagen van september valt zeer gunstig
uit voor de herfstmaand. De gemiddelde
maximumtemperatuur, dus de gemiddel
de temperatuur in de middag, bedroeg
over de drie zomermaanden rondom
Bolsward 19,8 gr. tegen 19,9 gr. nor
maal. Het overeenkomstige cijfer voor de
eerste twintig septemberdagen is 21,2
gr. tegen 17,9 gr. normaal. Verleden jaar
was de temperatuur over hetzelfde sep-
tembertijdvak 16,7 gr. Het aantal zo
merse dagen (dagen waarop het warmer
dan 25 gr. wordt) bedroeg in de huidige
maand drie tegen één normaal. Van de
negen zomerse dagen die er tot nog toe
vanaf 1 mei j.l. zijn geweest heeft sep
tember dus een derde deel voor zijn re
kening genomen. Uit jarenlange waar
nemingen is gebleken dat we
Te Parijs zit men natuurlijk met het
Algerijnse en trouwens het gehele
Afrikaanse vraagstuk in de knoop.
Frans Guinea en Frans Nigeria schijnen
ook tegen de nieuwe grondwet te willen
stemmen en de Gaulle schijnt als dat het
geval blijkt trouw aan zijn woord te wil
len blijven en deze landen vrij te willen
laten, doch ze dan ook op generlei wijze
economische bijstand meer te willen ver
lenen, waardoor als andere Westelijke
landen niet bijspringen de mogelijkheid
openligt dat het communistisch blok zijn
beruchte bijstand aan die landen gaat
verlenen.
Hwat hat Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
Alhoewel in de zaterdagmiddagcompe-
titie nog maar 2 wedstrijden gespeeld
zijn, toch zijn de diverse uitslagen van
dien aard, dat we nu reeds een scheiding
kunnen maken. Zo zullen D.O.G. en Hee-
renveense Boys zeer waarschijnlijk dit
seizoen de grote kandidaten voor de
titel worden met misschien Bolswardia
en Y.V.C. als outsiders, terwijl in de on
derste regionen Woudsend weer geducht
voor de rode lantaarn zal moeten oppas
sen.
Workum 2 heeft trouwens ook wel eens
een betere start gehad, de eerste wed
strijd werd, met 7-2 tegen D.O.G. verlo
ren en het 3-3 gelijk spel van zaterdag
j.l. tegen debutant Oeverzwaluwen, van
laatstgenoemde een zeer goede prestatie,
wijst nu juist niet op grote kracht. De
Workumers zullen dan ook uit een heel
ander vaatje moeten tappen, willen zij
dit seizoen een goed plaatsje op de rang
lijst innemen. Ook het pad van Oever
zwaluwen kan wel eens niet over rozen
gaan. De Koudumers zullen er hard voor
moeten vechten.
De komende zaterdag heeft Bolswardia
een thuiswedstrijd tegen Workum 2. Dit
kan voor de thuisclub, als zij op hun
tellen passen, de 3® zege in successie
worden. We hebben n.l. zo’n idee, dat
door het weer meespelen van Bouwhuis
de groen-witte ploeg niet alleen sterker
is geworden, maar er ook moreel op
vooruit is gegaan en alhoewel Workum
2 stellig alles op alles zal zetten om
hier per het er hier niet om ging te tonen, hoe de 1ste zege tot een feit te maken, ge-
Op een onbewaakt ogenblik geraakte
het 6-jarige zoontje Dirk van de familie
Eijer van het Oord je ter hoogte van het
Badhuis met zijn autoped te water. Merk
waardigerwijs werd dit ongeval door nie
mand tijdig opgemerkt. Het zoontje van
de heer A. Couperus, kleermaker op de
Kade, waarschuwde echter zijn vader.
Deze begaf zich met de heer F. v. d.
Veen, assistent van dierenarts Postma,
direct te water. Het mocht aan laatstge
noemde gelukken het knaapje weer op
het droge te brengen. Het kind had toen
naar schatting reeds een zevental minu
ten in het water gelegen en de levens
geesten waren toen reeds geweken. Men
heeft nog geruime tijd kunstmatige
ademhaling toegepast, maar dit mocht
helaas niet baten.
Het medeleven met het zo zwaar getrof
fen gezin, waarvan de vader reeds ge
ruime tijd ziek is en dat reeds eerder
twee (van de 10) kinderen verloor, is
algemeen.
Dat hebben tot nu de Ver. Arabische
Republieken thans vaster in handen
van Nasser door een meer gecentrali
seerde regering en de meeste andere
landen van de Arabische Liga gedaan,
ook Marokko en Tunesië. Dat is belang
rijk voor de verhouding van beide laatst
genoemde landen tot Frankrijk dat er
militaire bases heeft en beide landen nog
financieel en economisch bij staat. Of
het bewind de Gaulle, dat gedreigd heeft
de betrekkingen te verbreken met elk
land dat de Vrije Algerijnse regering er
kent, dit ook zal doen met Marokko en
Tunesië is terwijl wij dit schrijven nog
De vorming door de Algerijnse rebellen van een Algerijnse regering
in ballingschap met zetel Kairo, kan voor Parijs geen verrassing ge
weest zijn. Reeds lang hebben daarover geruchten gelopen en het
was duidelijk dat' als het zo ver zou komen, het nu moest zijn omdat
zondag 28 september de volksstemming in Frankrijk en overzeese
gebiedén zal plaats hebben en de vorming van een rebellenregering
de Algerijnen kan aanmoedigen „neen” te stemmen. En er zullen
des te meer „neen”-stemmen zijn naarmate meer regeringen het
rebellenbewind erkennen.
jaar veertien zomerse dagen mogen re
kenen, we kwamen er dus vijf tekort.
Mei bracht dit jaar geen enkele zomerse
dag tegen één normaal, juni twee tegen
normaal drie, juli slechts één tegen ge-
wooniijk vijf en augustus drie terwijl het
er vier hadden moeten zijn.
Ook de zon heeft weer iets goedge
maakt, het tekort van 78 zonne-uren dat
er gedurende juni, juli en augustus was
ontstaan is al gedeeltelijk weer inge
haald. Tot 20 september registreerde
„De Bilt” 115 uren zon in deze maand,
verleden jaar waren dat er tot dezelfde
datum 73 uren en als normaal geldt voor
dit tijdvak 98 uren.
Als de laatste septemberdagen nu niet
als koud en somber behoeven te worden
gekarakteriseerd maakt de huidige maand
een kans om in de rij van zonnige en
warme herfstmaanden van deze eeuw, in
de voorste gelederen te komen.
De warmste septembermaand van
eeuw is die van 1949 met een gemid
delde maximumtemperatuur van 22 gr.
in Joure. De zonnigste herfstmaand van
af 1900 is wel september 1928 toen in
Groningen 213 uren zon werden waar
genomen. September 1907 is de droog
ste herfstmaand van deze eeuw, in Mak-
kum viel toen slechts 12 mm. Ditmaal
zullen we van een natte september moe
ten spreken. Op 20 september was er op
vele stations al 10 tot 20 mm meer ge
vallen dan de normale hoeveelheid die
70 mm bedraagt. Vooral het westen en
het noorden van Friesland liggen nu
onder de drup. Hoeveelheden als die
jeze maanJ vie-
j i nu wel
niet algemeen voorkomen, daarvoor was
1957 ook de natste herfst-
deze eeuw.
i van 15 tot 22 september.
Temperatuur: hoogste 20,3 gr. (24,3),
19 september. Neerslag 26,7
geschaafde” kleding.
afgeschaafd en het eigenlijke
bleef, zodat kleding naar
komen-
kan worden gedragen zon-
mode te zijn geraakt.
zeer gevarieerd. Zowel
mantels, pakjes, jumpers, overgooiers,
rokjes, blouses als regenkleding werden
getoond en dit niet alleen in de normale,
maar ook in de grotere maten. Zelfs de
kinderkleding ontbrak niet en de rij werd
gesloten met enige charmante bruidstoi-
letten.
Wat ons vooral op deze show opviel was
de ruime keuze in moderne modetinten
en nieuwe passende kleurcombinaties als
bijv, wijnrot 1 met zwart, beige met bleu.
Het (olijf) groen keert langzaam maar
zeker terug, terwijl met lila en paars
'aparte accenten werden gegeven. Garne
ringen met persianer bont kwamen veel
vuldig voor. Bij de mantels vindt men de
garnering vooral op de rug of aan de
zijkanten. Veel moderne mantels dragen
een practische sluiting door veel kno
pen. De ceintuur zit laag, soms geredu
ceerd tot enkele decimeters en nauwe
lijks iets hoger dan de knieholte. De tail
le vindt men bij de hypermoderne mo
dellen trouwens ook wel weer hoger. De
ruitjes en ruiten worden weer favoriet,
maar blijven zacht van tint. In rokken
is veel variatie. Eindelijk laat de mode
de vrouw nu zelf baas. Naar eigen smaak
mag de rok zowel nauw als wijd, lang
of kort worden gedragen.
Angora-achtige alpinomutsen kunnen
het hoofd sieren, vooral bij jonge dames,
die nog niet de (hoge) hoeden durven
dragen.
De swagger blijft zijn positie behouden.
Knopen op de rug geven een pittig ac
cent aan. Bij de gewone mantels is de
ontwerper veelal nog geïnspireerd op ’t
zakmodel. In ieder geval zijn ze van bo
ven wijd, van onderen toelopend.
Bij de fantasiestoffen, waarvan we prach
tige voorbeelden zagen, passen vrijwel
alle moderne tinten. Vooral enige En
gelse en Duitse modellen kregen een
warm applaus.
Bij alle kleding geldt vrijwel een wijde
hals, terwijl plooien op de rug, die laag
doorlopen ook veelvuldig voorkomen.
Ook de befaamde drie-kwart modellen
handhaven zich, de anthracietkleur maakt
plaats voor vrolijke tinten, de terlenka-
rokken blijven aan de markt, de lange
meisjesbroeken hebben nauwe pijpen.
Dit zijn zo enkele notities van veel moois
dat werd getoond. Bij het bont viel voor
al een zeehond jasje zeer in de smaak.
De kleding en de hoeden waren van fa.
Eringa. Ook andere Sneker firma’s werk
ten aan deze show mee. De tassen wa
ren van firma Wielinga, de tapijten van
H. Brenninkmeijer Zonen. Jan Eringa
verzorgde op verdienstelijke wijze de
piano-muziek.
onbekend. De verbreking der banden
zou tengevolge hebben dat alle Franse
militaire bases in die landen zouden moe
ten worden opgegeven en of Parijs dat
zint is nog de vraag.
De bezorgdheid over wat er Fier gebeurt
is ook niet gering bij de Amerikanen,
die elke verslechtering in de betrekkin
gen tussen de landen aan de Noord-Afri-
kaanse kust en de Westelijke naties be
treuren omdat dit de Westelijke militaire
positie afbreuk doet. Zij hebben zelf
trouwens in Marokko ook al concessies
moeten doen en beloven dat zij geleide
lijk hun bases daar zullen opgeven. Dit
was tegen de zin van de extremistische
nationalistische partijen in Marokko die
onmiddellijke ontruiming hadden ge
wild. De positie van deze groeperingen
wordt trouwens in Marokko steeds ster
ker en dat zal daar en ook in Tunesië
nog wel meer het geval worden door de
oprichting van de Vrije Algerijnse rege
ring, die een sterke radicale inslag heeft;
dat bewind moge dan gericht zijn tegen
Frankrijk, het zal allicht ook de Tune-
siërs en Marokkanen meeslepen in een
ultra-nationalistische, anti-Westerse stro
ming. Het benauwende is dat de rege
ringen dezer beide landen, die tot de
Arabische Liga toetraden om er een ma
tigende, en zelfs misschien min of meer
pro-Westerse invloed uit te oefenen,
thans wel eens gedwongen zouden kun
nen worden tot een geheel andere koers.
Wegens omstandigheden te koop een
complete vogelflapperij. R. Laansma, mo
lenaar o.d. Lollum.
Het Kremlin en Peking hebben het
echter in de laatste dagen van de
vorige week zo bont gemaakt met
de Quemoy en Formosa-kwestie dat
het IFesten huiverig zal zijn ook
maar te denken aan enigerlei vorm
van ontwapening.
het gesprek tussen de Amerikaanse
Chinese ambassadeurs in Polen over
regeling van de Quemoy-kwestie
t van Amerikaanse zijde het voor
stel geopperd te zijn de vijandelijkheden
in de straat van Formosa stop te zet
ten in ruil waarvoor de mogelijkheid
van neutralisatie van de Quemoy en
Matsoegroepen zou kunnen worden over
wogen. De Chinezen hebben dit voorstel
botweg verworpen; zij hadden geen be
hoefte aan een staking der vijandelijk
heden en hadden er al het bloed, dat
nodig was voor over om niet alleen deze
eilanden maar ook Formosa in bezit te
krijgen. Deze uitlating tekent zowel de
minachting welke Peking heeft voor het
Maar Algerië kan de Gaulle niet zo
maar loslaten, het zou waarschijnlijk een
te harde slag voor het Franse volk zijn;
hij heeft trouwens zelf erkend dat hij op
het ogenblik geen oplossing voor Alge
rië weet en dat speelt de militaire kliek
in Algerië en het moederland in de kaart
die ten koste van alles Algerië wil vast
houden en, teleurgesteld in de Gaulle,
ook in Frankrijk maar het liefst een fas
cistisch bewind zou willen invoeren,
daartoe ook aangemoedigd door de ter
reur welke de Algerijnse rebellen op
Franse bodem voeren, en waarvan Sous-
telle, de overigens weinig sympathieke
minister van voorlichting in het Franse
kabinet, bijna het slachtoffer werd.
We geloven graag dat de Gaulle a.s.
zondag bij het referendum in het moe
derland een flinke meerderheid zal krij
gen, maar speciaal ten opzichte van de
Franse overzeese gebieden rijst de vraag:
„Wat dan?” Het ziet er met elkaar nogal
somber uit en het lijkt er veel op dat
tenslotte de vroegere gekoloniseerde ge
bieden alle in een anti-Westelijke stro
ming zullen worden opgenomen. Plan
nen om door een grootse en onbaatzuch
tige poging tot economische bijstand aan
onderontwikkelde gebieden dat te voor
komen schijnen al min of meer te laat
en zullen ’t zeker zijn als deze gebonden
worden aan het denkbeeld de middelen
voor deze plannen te zoeken door een
besparing op de defensie-begrotingen.
Zowel van Westelijke als Oostelijke zijde
is zo’n idee geopperd, maar de toestand
in de wereld lijkt er niet naar dat men
tot die bezuiniging thans zal kunnen ko
men. De Russen zullen een dergelijk
plan intussen wel ter sprake brengen in
de thans bijeen zijnde algemene verga
dering der Ver. Naties, zoals ze meer
propagandavoorstellen voor deze verga
dering in hun mars hebben. Maar ze
hebben nauwelijks schijn van kans on
danks het feit dat ze steun van de neu-
tralistische landen en Arabische Liga ge
nieten, welke laatste geprikkeld is door
het feit, dat Malik, de huidige minister
van buitenlandse zaken van Libanon, die
echter bij de oppositie in zijn eigen land
niet aanvaardbaar is, met steun van het
Westen tot voorzitter van de Assemblee
is gekozen.
leven van zijn eigen enorme bevolking,
als de gevaren welk van deze zijde op
de duur voor het Westen gaan drei
gen. De Russen deden er nog een schep
je op door een zeer scherpe nota tot
Washington te richten, waarin ze na te
hebben verklaard dat een aanval op com
munistisch China gelijk zou staan met
een aanval op de Sovjetunie zelf, eisten
dat alle Amerikaanse strijdkrachten uit
het gebied van Formosa zouden worden
teruggetrokken; indien dat niet vrijwil
lig gebeurde zou China zich genoodzaakt
zien de „indringers” uit dit Chinese ge
bied te verjagen.
De nota van Chroesjtsjew bevatte nog tal
van beschuldigingen jegens de Ver. Sta
ten en presidént Eisenhower heeft het
enige besluit genomen dat onder de ge
geven omstandigheden mogelijk was, hij
heeft de nota onaanvaardbaar genoemd
en op het Kremlin terug doen bezorgen.
Men moge dan betreuren dat Washing
ton zich in deze situatie om de Quemoy-
groep heeft gewerkt, een kwestie die
trouwens een geheel ander gezicht krijgt
nu de Chinezen en Rusland ook maar
meteen Formosa opeisen, waarmee het
gevaar voor een communistische over
stroming van geheel Azië acuut zou wor
den, in deze past het alle landen van het
Westen één front met de grote bondge
noot te maken.
Moskou en Peking zijn weer eens bezig
de eenheid van het Westen op de proef
te stellen en te peilen hoe ver ze kunnen
gaan met hun chantage. Waarschijnlijk
pogen ze met hun dreigementen ook
Rood China een plaats in de Ver. Naties
te verschaffen, een taktiek welke echter
nog niet veel heeft opgeleverd daar de
commissie voor ’t samenstellen der agen
da voor de assemblee bij meerderheid
van stemmen besloten heeft het debat
over deze toelating een jaar uit te stel
len. Nu is een beroep op de assemblee
zelf door Rusland c.s. gedaan; of dat
succes heeft gehad is thans nog niet be
kend. Overigens heeft de grote mond
van Chroesjtsjew ook te maken met zijn
eigen positie in het Kremlin; door zijn
aanvankelijke lauwe houding tegenover
de Chinese bondgenoot, had hij de stali
nisten in zijn eigen land argumenten ge
geven om hem van zijn leiderschap te
verwijderen. Na zijn bezoek aan Peking,
waar men hem de Chinese ontevreden
heid niet onduidelijk heeft laten merken,
J>eeft hij kennelijk besloten door dik en
aun met Rood China samen te gaan. De
Amerikaanse regering heeft bij het af
wijzen van de bovenbedoelde nota ook
gewezen op het Russische militaire des
potisme, dat zijn Europese buren in een
ijzeren greep gevangen houdt. Honga
rije is er een voorbeeld van; daar heb
ben de vazallen van het Kremlin op
nieuw een aantal belangrijke figuren, die
een aandeel hadden in de Hongaarse
vrijheidsstrijd van 1956 tot zware straf
fen veroordeeld. De Hongaarse kwestie
staat trouwens ook op de agenda van
deze algemene vergadering der Ver. Na
ties.
welke verleden jaar in
len (130 tot 160 mm) zullen
-Igerr..
september
maand van
Waarnemingen
T.
laagste 9,1 gr. (8,8) beide op vrijdag
19 september. Neerslag 26,7 mm (44,0).
Tussen haakjes de overeenkomstige waar
den in de week van 8 tot en met 14
september.
.^.1
i
o
J
