I
DE FRIESE DRANKSTRIJD IN DE
VORIGE EEUW
GROENE KRUIS BOLSWARD
J
üs hjoed p p
to sizzen
Grondabonnement
Fan de Martinytoer
149 bij
Tj. de J.
Onthoudersbeweging kreeg hier Fries-
nationaal karakter
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
en De Jong’s Nieuwsblad
Van de Friese
kaatsvelden
telefoon duurder
Gouden filmpjes
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1958
Bolswards Nieuwsblad
54e JAARGANG
No. 76
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo
f 0,75 (vijf
1550
2595 (3064)
(360)
89 leden in het ver-
Verder werd geassisteerd bij de door het
1.
2.
3.
DE WEI NEI IN NIJ EVENWICHT
soasiale rjocht
>it
dt
ruggekeerd.
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelii gen dubbeJ tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Fries-Nationale inslag'.
Spoedig krijgt de drankbestrijding in
Friesland hoe kan het ook anders
een Fries-nationale inslag. De leiders van
de Friese beweging, die vóór alles het
welzijn van het Friese volk willen zoe
ken, beginnen het matigheidsidee naar
voren te brengen in de volkstaal, in het
Fries dus, omdat zij zich er van bewust
zijn, zó het Friese hart het beste te
kunnen treffen.
Zo schrijft G. Tiemersma in 1854 een
in het Fries gestelde brochure en betoogt
A. P. Meeter te Arum (o.a. schrijver van
een leesboek over Friesland) in „Het af-
frije dagen,
op ’e tafel,
dersgedachte veel meer veld won bij de
niet-kerkelijk georiënteerden en vrijzin
nigen dan bij de meer streng Calvinis
tische Friezen. Het zou nog jaren du
ren, voordat de laatsten het toneel als
culturele uitingsvorm konden waarde
ren. Rond de eeuwwisseling was toneel
voor de orthodox Hervormden en Gere
formeerden nog taboe. Misschien komt ’t
mede daardoor, dat de onthoudersge-
daöhte in deze kringen slechts schoor
voetend veld won.
Conclusie.
Uit bovenstaande samenvatting blijkt,
dat in de vorige eeuw de drankbestrij
ding in Friesland een geheel eigen stem
pel droeg en wellicht juist daardoor vat
kreeg op de bevolking. Het is wel voor
gekomen, dat het aantal georganiseerde
drankbestrijders in Friesland, dat in
overig Nederland evenaardde of zelfs
overtrof. Dat spreekt boekdelen.
samen
In totaal bedroegen de
baden dus
M. VAN DER WEERD- KONING
TE ST. JACOB
Abonnementsprij» f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
(9298)
(2430)
As de greaten mei dy dien ha,
dan kenne se dy net mear.
Arbeidersbeweging.
Spoedig kreeg de drankbestrijding een
krachtige stimulans door de opkomst der
arbeidersbeweging. De eenheid inzake ’t
Fries-nationale, sociale- en anti-alcoho-
listische beginsel krijgt in 1876 een
spreekbuis in het Friesch Volksblad on
der redactie van de blinde schoolmees
ter Oebele Stellingwerf, die met behulp
van zijn vrouw Geertrulda Jentink, do-
mineesdochter van Nijland bij Bolsward,
veel heeft gedaan voor de Friese ont-
houdersbeweging.
Zij kreeg zelfs zitting in het hoofdbe
stuur van de Ned. Vereniging en in tal
van plaatsen heeft zij voor de drankbe
strijding gepleit. Als armbezoekster te
Leeuwarden had zij de 'ellende gezien,
die 't drankmisbruik in tal van gezin
nen gebracht had. Zij was het ook, die
Tolstoy’s novelle „De eerste jeneversto
ker” in het Fries vertaalde.
Van F. Domela Nieuwenhuis is de uit
spraak: „Drinkende arbeiders denken
niet, denkende arbeiders drinken niet”,
tot een gevleugeld woord geworden.
Het kwam zelfs zover, dat men op tal
van plaatsen in Friesland afschaffer we
zen moest om lid te kunnen worden van
de Bond voor Algemeen Kiesrecht.
Tegen het kwaad.
Het lichaam, dat een dam trachtte op
te werpen tegen de drankvloed, was de
kerk. In tientallen boetepredikaties werd
tegen de drankduivel van leer getrok
ken en welhaast elke bladzijde uit de
kerkelijke acten van die dagen getuigt
van tuchtgevallen inzake dronkenschap.
De wel wat wettische en puriteinse in
slag van het Calvinisme werkte in
Friesland lang na. Men waarschuwde
bestrafte en tuchtigde, maar tastte het
kwaad niet in de wortel aan.
Het Patriottisme met zijn vrijheidsbe
ginsel brak echter hier en daar radicaal
met de drinkgewoonte. Al is de carmag
nole rond de vrijheidsboom wel gedanst
met een glas jenever in de hand, menige
burger-sociëteit bepaalde destijds in
haar reglement, dat haar vergaderingen
drankvrij zouden zijn. De bekende Maat-
schapij tot Nut van het Algemeen (in
Friesland onder Menniste, d.i. Doops
gezinde invloed) opende aan de morgen
stond van de vorige eeuw reeds de strijd
tegen het drankmisbruik door de uitgave
van het „Morgenklokje” en het „Ge
meenzaam buurpraatje tussen Dieuwer-
tje en Grietje” (1804).
Een der eersten, die in Friesland het
blauwe vaandel tegen koning Alcohol
ontrolde, was dr. Pel te Drachten, die
Misbruik, ook in Friesland.
In het midden van de vorige eeuw was
het drankgebruik (en daardoor helaas
ook het misbruik) in Friesland vrij al
gemeen. Het was bij de burgerij van
hoog tot laag gewoonte geworden bij
vrijwel iedere gelegenheid een glaasje te
schenken: zowel bij geboorte (boerenjon
gens op brandewijn), bij bezoek, op ver
jaardagen, bij het betalen van een reke
ning, het slachten van een varken, het
bouwen van een huis, des zaterdags
avonds, ’s zondagsmorgens na kerktijd
en zelfs bij begrafenissen.
Aan het einde van de vorige eeuw
spreekt het drankmisbruik in Friesland
uit de volgende cijfers: Op een bevolking
van 336.000 een aantal scholen van 464
en een aantal drankvergunningen van
1874, m. a. w. naast iedere school ston
den er vier herbergen. Voor het onder
wijs werd nog geen miljoen gulden be
taald, voor sterke drank ruim 4 miljoen
neergeteld of per hoofd omgerekend
ruim f3.voor het onderwijs, tegen
ruim f 12.voor de drank.
Interessante gegevens over de toestand
in Friesland vindt men hieromtrent in
de in 1805 verschenen brochure „Fries
land en de jenever”.
Door het zeldzaam zachte najaarsweer ieu, wie yn maetskiplike
zijn hier en daar ooievaars, die reeds
lang vertrokken waren op hun nesten te-
Begin der organisatie.
Spoedig staan wij bij de wieg der eer
ste drankbestrijdersorganisatie. In 1842
wordt de bekende „Nederlandsche Ver
eniging tot Afschaffing van Alcohol
houdende Dranken” opgericht (door Dr.
W. Egeling en Mr. Heemskerk) een neu
trale organisatie, die eerst veel later zou
gevolgd worden door meer confessionele
zusterverenigingen.
Spoedig telt Friesland veel leden, vooral
onder de arbeidersklasse. In 1845 schenkt
een Leeuwarder pianofabriek bij voor
komende gelegenheden al geen borrel
meer, te Workum bestrijdt de tabaks-
kerver Troste „het Nieuwjaarszuipen”
met het uitgeven van „bonnen”. Het zijn
hoopvolle symptomen.
Helaas, in de cholera-epidemie van 1849
zoekt het Friese volk haar heil weer in
de drank, dat als een probaat middel
wordt aanbevolen tegen deze „zwarte
dood”.
Traditie getrouw hield de Vereniging
van kaatsers als sluistuk van het kaats-
seizoen zondag te St. Jacob haar jaar
lijkse ledenwedstrijd, die werd begun
stigd door mooi weer.
Er stonden maar liefst 32 parturen op
de lijst, 's Morgens half tien werd reeds
begonnen, zodat de wedstrijd mooi op
tijd, om half zes, was beëindigd.
De voorzitter van de vereniging, Mein
dert van der Weerd, wist niet alleen met
S. Vis en H. Gjaltema beslag te leggen
op de eerste prijs, maar door zijn prima
opslag werd hij verdiend tot koning uit
geroepen. Vrij gemakkelijk kwamen ze
de eerste drie ronden door, door reap.
K. Wassenaar, H. Schuil, P. Tuinman,
daarna H. Zijlstra, M. de Boer, W. de
Haan en vervolgens J. van der Zee, P.
Kamminga en J. Pander te verslaan.
Op de vier stuitten ze echter op krach
tig verzet van S. Bouwma, Fr. Helfrich
en D. Rienstra, die er zelfs in slaagden
een 4-2 voorsprong te nemen. Sikke
Bouwma kreeg toen echter een onwisse
bui, die door v. d. Weerd c.s. werd aan
gegrepen de overwinning veilig te stel
len.
In de finale ontmoetten ze K. Timmer
mans, J. van Sinderen en R. Kuiper, die
op een wonderbaarlijke wijze de finale
hadden bereikt.
In de eerste omloop moesten ze een 1-4
achterstand wegwerken; later wisten ze
zelfs een 0-5 achterstand in winst om te
zetten.
Deze partijen hadden blijkbaar te veel
van hun krachten gevergd. Ze waren
niet meer in staat van der Weerd c.s.
(1970)
12857 (13698)
De Zusters brachten:
296 bezoeken
166 bezoeken
handicapten.
aan
aan
aan 10 leden in het be
de geestelijke volksge-
en
aan
74 bezoeken
133 bezoeken
81 bezoeken
lang van
zondheid,
4940 bezoeken
dere wijkwerk.
290
2885 (3424)
schaffingsgenootschap getoetst aan het
volmaakte gebed”, dat de afschaffing
niet in strijd is met de Friese vrijheid,
niet onredelijk, noch onzedelijk.
De bekende Friese volksdichter Waling
Dijkstra gebruikt zelfs het Bildtse dia-
lekt om het drankkwaad aan de kaak
te stellen, n.l. in „Gesprek fen 2 erbaijers
over ’t jeneverzupen” (1855) en later in
1862 in „Mot er jenever by ’t kooldor-
sen?”
Talrijk zijn de bijdragen in de Friese
tijdschriften van die dagen, die handelen
over het drankmisbruik. In 1857 gaf S.
Feddema, ambtenaar ter provinciale
griffie, een statistiek van het drankge
bruik in Friesland uit. Het blijkt dan,
dat er in dit jaar al een Fries hoofdbe
stuur is met 7 afdelingen en 33 corres
pondentschappen, wel een teken, hoe de
beweging de wind in de zeilen had.
in 1832 reeds 'n „matigheidsvereniging”
oprichtte, onder invloed van een derge
lijke beweging in Engeland. Dat deze
Drachtster actie veel spotternij had te
verduren, blijkt b.v. zonneklaar uit „De
rimen en teltsjes”, die prachtige spiegel
van Frieslands volksleven, die thans
weer wordt herdrukt.
en de beno-
wijkverpleeg-
jers van het Ge-
enige vertegenwoordi-
DREWES SMEDINGA KONING
TE MANTGUM
Zaterdag vond als laatste officiële kaats-
partij van de K.N.K.B. in Mantgum de
grote d.e.l.partij plaats, algemeen be
kend. als de „kleine P.C.”
Hier bekampten elkaar alle prominente
d.e.l.kaatsers plus vele bekende tweede
klassers voor het laatst om de fraaie
luxe voorwerpen en niet in het minst om
de eer, juist deze partij te winnen.
De sympathieke Harlinger Drewes Sme-
dinga onderstreepte hier nog eens de
prima vorm, welke hij gedurende het
gehele seizoen heeft gedemonstreerd.
In de finale gunde hij met zijn plaatsge
noot K. Knol en de Huizumer K. van
Sloten het voor de meesten favoriete
partuur Fr. Haanstra, S. van der Zee
en A. de Jong niet één bordje. Laatst
genoemd partuur, hoewel samengesteld
uit drie beste kaatsers, vormde echter
geen eenheid.
In de strijd om de prijzen had dit par
tuur al de grootste moeite, om via een
1-4 en 3-4 achterstand, op het nippertje
te winnen op de stand 5-5 6-4 van S.
Faber, KI. Riemersma en P. de Boer, ook
een der sterkste formaties van de lijst
met 33 parturen.
De uitslag was:
Dr. Smedinga en K. Knol, Harlin
gen en K. van Sloten, Huizum.
Fr. Haanstra, Bolsward, S. van der
Zee, Leeuwarden en A. de Jong, Har.
lingen.
J. Monsma, en H. Efdé, Leeuwarden
en D. Rienstra, Witmarsum.
Dezer dagen werd ons gevraagd, nog eens een artikel te willen
schrijven over Friesland en de onthoudersbeweging. Het is niet
zo heel eenvoudig prompt aan een dergelijk verzoek te voldoen.
Immers wat gezegd moet worden, is reeds zo vaak gezegd, en mo
menteel zijn de dankbestrijdersproblemen in Friesland welhaast de
zelfde als overal in den lande. Bladerend in de kloeke delen van
Dr. D. A. Wumkes „Paden fan FryslAn” viel ons oog in het tweede
deel echter op een wel zeer oriënterende verhandeling over de
drankstrijd in onze provincie in de vorige eeuw. Omdat dit een
belangrijke episode vormt uit het begin van de georganiseerde
onthoudersbeweging, willen we er hier gaarne het een en ander aan
ontlenen en aan onze lezers doorgeven.
16 kankerpatiënten;
14 rheumapatienten
10 leden in het be-
Met ingang van 1 oktober is te Bols
ward een nieuw „Weekblad voor de Vrij
zinnige Hervormden” verschenen.
De grote droogte geeft vele moeilijkhe
den o.a. bij het bietenrooien. De grond
is zo hard, dat het steken moeilijk valt.
schap” gevormd, waarin zitting hebben
pe. Dêrom moat der in aloan greater dill
fan it maetskiplik formogen en ynkon -
men brükt wurde foar it produksjeap; -
In het dorpje Deest zijn bijna alle kinde
ren door de kinkhoest aangetast. Reeds
zijn er 9 gestorven, van wie 3 uit één
gezin.
Crisis.
De economische crisis van de 80er ja
ren deed de drankbestrijding in Fries
land geen goed.
Veel volijverige drankbestrijders veel
al mensen met initiatief trokken als
emigrant naar Amerika. Natuurlijk had
de drankbestrijding ook veel tegenkan
ting, soms zelfs van officiële zijde. Zo
weigerde het gemeentebestuur van Leeu.
warden bijv, in 1895 nog een stuk wei
land af te staan voor het houden van
een meeting.
Genoemd dient nog te worden, dat men
in onze provincie, vooral het Friese
volkstoneel heeft aangegrepen als een
propagandamiddel. Talrijk zijn de to
neelstukken, o.a. van de bekende Y.
Schuitmaker, die een facet van de drank
bestrijding behandelen. Dit toneel was
echter tevens oorzaak, dat de onthou-
Aangezien het aantal aansluitingen in de
sector Sneek, waartoe ook Bolsward be
hoort, thans boven de 4000 is gestegen
zal ingevolge het bepaalde in het Rijks-
telefoonreglement met ingang van 1 no
vember a.s. het grondabonnement met
Badhuis.
Tevens werd uitgebracht het achtentwin
tigste jaarverslag van het volksbadhuis
van „Het Groene Kruis” te Bolsward,
dat zoals men weet apart wordt beheerd.
De twadde, dy’t dêrmei parallel rint, is
de stiging fan de arbeidsproduktiviteit
troch bettere oanwending fan kapitael
en wittenskip. De ynskeakeling fan masi-
nes, it forbetterjen fan dy masines, brocht
it formogen fan de arbeider stikken om-
heech. De technyske wittenskippen soch-
ten nije wegen en nije aparaten, de stoom,
de oalje, de elektrisiteit, forskaften enoar-
me kwantums energy en it iene mei it
oare brochten yn de biskaefde wrald sa’n
stiging fan it produksjeformogen ta stan,
dat it syn wjeargea yn de histoarje near-
ne fynt.
Mei bihelp fan de masine produsearret
in arbeider yn de Foriene Steaten fan
Amearika safolle as tweinfich minsken
noadich hawwe. Dèrtroch wie it mooglik,
dat it tal minsken op ’e wrald mear as
fordübele en dat al dy minsken it, trije
ta fiif kear, sa goed hawwe as har foar-
alden. Wy biseffe net heal hoefolle üs
Ebben fan hjoed de dei mear oan mate
riële middels to baet hat as yn de goeije
aide tiid. En ek dit stribjen stiet gjin
minut stil. Beide tendinzen, de emansi-
paesje fan de arbeider en de arbeidspro
duktiviteit hawwe alles meimekoar to
meitsjen. De iene kin net bistean sünder
de oare en foaralde iene kin syn tempo
net mear opfiere as de oare.
Hwant oan de iene kant is it wier, dat
de maetskippij net mear guod en ge
makken jaen kin as der produsearre wur
de, oan de oare kant kin der ek net mear
makke wurde as dat de minsken for-
brüke en brüke, hwant dan komt der in
ekonomyske krisis en stoart it hiele
mechanisme fan it bidriuwslibben yn
mekoar.
Tanimming fan lean en soasiale rjochten
kin allinnich as de produktiviteit tige
tanimt en de hiele maetskiplike frede
fêst op in harmonyske lykskeakeling f in
arbeidsforgoeding en arbeidsproduKti i-
teit. Dizze hegere arbeidsproduktiviteit
freget hyltyd mear kapitael foar ynves-
tearing, hwant eltse arbeider moat, on
dy hege produktiviteit to birikken, hi :1
hwat mear hawwe as in seine of in skep-
Hwat hat Qabe Skroar
Behandeling van een adres van een tuin
man Jan Nawijn om broeibakken over te
brengen naar de stadstuin en daar, een
schuurtje te bouwen.
In 1957 bedroeg het aantal
genomen stortbaden 9060
kinderstortbaden 2247
bovendien werden verkocht
155 abonnementen
voor 10 baden
samen
Het aantal genomen
kuipbaden bedroeg
29 abonnementen
a lObaden
It bisef, dat der rounom yn de biskaefde
wrald sokke foroaringen pleats gripe as
yn jierren net it gefal wie, is yn brede
kringen nou wol trochdrongen. Lykwols
wie it foar hiel hwat bilangrike konse-
kwinsjes in ding fan bilang, as de lju
ek sahwat wisten, hwer’t dit alles wei-
komt en jit mear, yn hokfoar rjochting
de bidriuwen it sykje moatte, om de gong
fan de tiid by to balden.
Twa dingen, dy’t parallel rinne en me
koar optriuwe, binne der foar forant-
wurdlik. Dêr is allerearst it stribjen fan
de arbeidzjende minske om in better
plak sjen to krijen yn de wrald.
Mei it Marxisme en it kristlik sosiale
stribjen nei in earliker forpartsjen fan
de fruchten fan arbeid en kapitael is in.
striid bigoun, dy’t de alderen fan üs
hast alhiel meimakke hawwe.
De arbeider, üt it lést fan de foarige
posysje, lean en
fierdere arbeidsfoarwaeraen de mindere
man. Hy waerd brükt as in stik ark, sa
lang er soun en sterk wie en fierder oan
’e kant set. Alle libbensrisiko’s wiene
foar him en dêrby wie it lean minimael.
Yn goed fyftich jier is de mienskip yn
dit opsicht mei bannen omkeard. De
raet. Mei oare wurden moat de kapitaeï-
foarming ek hyltyd greater wurde en de
ófskriuwingen navenant.
Hwat hjir nou yn it algemien steld isl
jildt ek wer foar de produksjetüken stikt
foar tsik. Hwant de swipe fan de ar-j
beidsproduktiviteit slacht de groep, dy’t'
yn tempo efterbliuwt, mei dübele slag-
gen. Alderearst omt hy likegoed de he
gere leane bitelje moat as de oaren en
twad omt hy minder kaptael oerhaldt om
de arbeidsproduktiviteit op to fieren.
En hjir sit de oast tusken yndustry en
lanbou. Mar dêroer dan de oare kears.
15742 (17122)
Waaruit dus blijkt, dat het aantal baden
iets achteruit liep.
De badmeester R. de Jong kreeg per 1
mei 1957 zijn vaste aanstelling.
De verwarmingsinstallatie vertoonde in
de loop van het jaar meerdere ouder
domsgebreken, die het bestuur in het
nieuwe jaar voor een belangrijke beslis
sing kunnen plaatsen; misschien kostbare
grondige reparaties of vernieuwing, mis
schien overschakeling op een ander sy
steem.
de plaatselijke artsen, onze
sters, vertegenwoordig:
meentebestuur en
gers van ons bestuur. De gemeente zorgt
voor het administratieve werk, de artsen
verrichten de injecties en de zusters as
sisteren erbij. Onze vereniging stelt de
lokalen van het wijkgebouw
digde spuiten gratis beschikbaar.
Door de erfgenamen van een overleden
lid werd ons een obligatie ten lasten van
onze vereniging geschonken ten bedrage
van f 500.
Tot slot werd aan allen, die op enige
wijze in het belang van het kruiswerk
in het algemeen of van de vereniging in
’t bijzonder werkzaam zijn geweest, har
telijk dank gebracht en op alle leden een’
beroep gedaan, waar mogelijk de belan
gen van onze vereniging en van de volks
gezondheid te behartigen.
Laatste week september 1908.
De haring is in Lemmer de laatste 20
jaar niet zo vroeg geweest als thans. In
een sleepnet werden reeds 50 stuks ge
vangen, die werden verkocht voor f 0.04
per stuk.
Nederlandse Rode Kruis georganiseerde
boottocht, bij de autotocht en de feest
avond voor bejaarden, bij de eerste
polio-inenting, 5 maal bij een zieken
transport, 4 maal bij pokken-inentingen,
2 maal bij de moedercursus. Tenslotte
werd aan 20 leden laatste hulp verleend.
Het aantal onder toezicht staande t.b.c.-
patienten steeg van 43 tot 49, verdeeld
over 34 gezinnen. Aan deze patiënten
brachten de zusters 559 bezoeken.
Van 12 tot 19 september werd door de
Interprovinciale Commissie in het wijk
gebouw weer een bevolkingsonderzoek
gehouden. Voor huisbezoek en admini
stratief werk en hulp aan gebrekkigen
werd daarbij door de zusters en een
flink aantal vrijwilligers geassisteerd.
Voor doorlichting van de rijksambtena-
ren werd tevoren reeds in het wijkge
bouw gelegenheid gegeven.
De zusters legden bij 89 aanstaande moe
ders 89 bezoeken af voor praenatale
zorg.
Er kwamen in Bolsward in 1957 188
kinderen ter wereld; in 14 gevallen werd
daarbij door de zusters geassisteerd'.
Op het consultatiebureau werden 186
zuigelingen voor de eerste maal inge
schreven en werden door de kinderarts
op 26 zitingen 1050 consulten verleend.
Tevens werden er 111 kleuters nieuw
ingeschreven en door de kinderarts aan
kleuters op 20 zittingen 397 consulten
verleend.
De zusters brachten 614 bezoeken bij
de ingeschreven zuigelingen en 149 bij
kleuters.
In de loop van het jaar kwamen 5 Stage-
zusters en 2 coassistenten hun kennis op
het gebied van de kinderhygiëne ver
ruimen.
De zusters legden dus samen 7.101 be
zoeken af.
Uit het magazijn werden op 243 bonnen
472 artikelen uitgeleend.
In het begin van het jaar werd door een
zuster van de Provinciale Friese Vereni
ging een moedercursus gegeven voor 27
deelneemsters.
Een ongeveer gelijk aantal deelneemsters
volgde een door de Katholike Vrouwen
gemeenschap georganiseerde moedercur
sus, waarvoor de wachtruimte van het
consultatiebureau werd verhuurd.
De leidster van het Kraamcentrum van
Het Groene Kruis te Sneek houdt regel
matig spreekuur in ons wijkgebouw.
Op 10 maart 1957 overleed in Laren
oud-wijkverpleegster Zr. G. Th. Schip
per en op 26 oktober 1957 overleed de
moeder van Zuster Postma, die met haar
dochter in ons wijkgebouw samen
woonde.
In het belang van een goede organisatie
van de inentingen tegen kinderverlam
ming en mogelijk ook voor andere inen
tingen werd op initiatief van de Prov.
Friese Vereniging een z.g. „Entgemeen-
f 0,75 (vijf en zeventig cent) per maand
worden verhoogd.
Nader meldt het telefoondistricht Leeu
warden (Tweebaksmarkt 23, Leeuwar
den, telefoonnummer 5541) hierover
nog het volgende
Ingaande 4 november a.s. zal in de sec
tor Sneek waartoe ook Bolsward behoort,
een wijziging worden ingevoerd in de
telling van de automatische gesprekken
in de B- en C-zóne.
Deze wijziging houdt in, dat de tijds
duur van deze gesprekken niet meer per
gehele minuut, doch voor de gesprekken
in de B-zóne per 30 seconden en voor
die, in de C-zóne per 12 seconden wordt
vastgesteld.
De tarifering zal dan als volgt plaats
vinden: voor gesprekken in de B-zóne:
4 cent per 30 seconden voor gesprekken
in de C-zóne: 8 cent voor de eerste 12
seconden, voor elke seconde meer: 4
cent.
Tegelijk met deze wijziging vervalt de
automatische verbreking van een gesprek
na 9 minuten en daarmede tevens de
waarschuwingstoon, die tot nu toe het
verbreken van de verbinding aankondig-
de.
Voor zover wij kunnen nagaan betekent
dit, dat in sommige gevallen het telefo
neren iets duurder wordt, in andere ge
vallen goedkoper. Zoals steeds geldt
maar nu in het bijzonder dat korte
zakelijke gesprekken een grote besparing
geven.
Te Berlijn ontstond tumult toen een café
houder een dame de toegang tbt zijn
zaak ontzegde. Oorzaak? Ze rookte en
had een baard. In een ingezonden stuk
verweerde de vrouw zich, dat zij welis
waar een baard had, echter niet „een
volle lange baard, maar een baard zoals
vele vrouwen hebben”.
aan 93 bejaarden;
aan 12 lichamelijk ge-
earlike striid, om de arbeider to bringen
op it plak, dat him fan rjochten takomt,
hat al dy tiid op it programma stien en
binammen nei de beide oarloggen kamen
der fikse stjitten omheech. Set men de
posysje fan in boerearbeider üt 1908
neist dy fan 1958, leit men syn lean en
syn soasiale rjochten, syn arbeidstiid, syn
frije dagen, syn bihanling en syn oansjen
aan biseft men pas hwat de
2Óste ieu oan forbetteringen brocht hat.
Wy sizze der sünder bitinken fuort by
dat dizze foroaringen in greate seine
west hawwe, net allinnich foar de arbei
ders seis, mar foar de hiele mienskip. It
stribjen nei in folsleine emansipaesje fan
de arbeidende minske is de meast posi
tive foarütgong fan de moderne tiid en
wy binne fan herten bliid, dat wy soks
mei bilibje mochten. Ek maetskiplik, dus
ekonomysk, soasiael en polityk, is de ar
beidzjende minske ta in hiele nije status
komd, hy docht rounom oan mei en syn
macht, syn ynfloed is tige great wurden.
It N.V.V., it C.N.V. en de K.A.B. de
trije greate fakorganisaesjes binne fakto-
ren, dy’t men rounom tsjinkomt en
hwermei elts to rekkenje hat. It soe tige
nayf wêze as men miende, dat it opkom-
men fan de arbeidersklasse nou ófroun
wêze soe en de winsken likernóch alle-
gearre foldien. Sa is it net.
Dit stribjen bliuwt aktueel, it lit net
wer los en sil allegeduerigen har wins
ken en easken stelle. Dêr komt net wer
in ein oan. Mei dat de mienskip tanimr
yn formogens en mooglikheden sille ek
de oanspraken fan de arbeidzjende mins
ke tanimme en net rêste. Dit is de iene
motor fan de struktuerforoaring.
Vrijdagavond werd in de jaarvergadering
van het Groene Kruis te Bolsward door
de secr., Notaris Bruinsma, het 54e jaar
verslag uitgebracht. Hieraan ontlenen we
het volgende.
Van 1 januari tot 31 december 1957
steeg het aantal leden van 1456 tot 1546.
Op de jaarvergadering traden volgens
rooster als bestuursleden af de heren Sj.
Hollander, B. Veltman en J. Visset. De
heer J. Visser werd herkozen. De beide
anderen stelden zich niet herkiesbaar. In
hun plaats werden tot bestuurslid geko
zen de heren J. M. Prins en C. J. Wester.
Voor de leden werd op 26 september
de jaarvergadering gehouden. Het be
stuur vergaderde driemaal en her dage
lijks bestuur maandelijks.
