FRIESE MEREN BIEDEN NOG GROTE MOGELIJKHEDEN I KEURIG BINNENHUIS REIST HET LAND DOOR Qabe Skroar üs hjoed p p to sizzen Fan de Martinytoer K.N.M. schakelt over 'IJ Tj. de J. Rijdende tentoonstelling van het Rouwfonds Nederlandse Gemeenten ook naar Rolsward STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’j Nieuwsblad Gouden filmpjes Hoela-Hoep Federatie van V.V.V.’s in merengebied kan zeer nuttig werk doen op bottelmelk DINSDAG 11 NO VENDER 1953 54e J 1ARGANG No. 88 Hwat hat modelinrichting voor dit PYT. DERDE AMERIKAANSE MAANRAKET GELANCEERD HOE STIET IT DERMEI? Nederlandse tijd heejt de Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OS1NGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 15 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) op de blinde buitenwand een opvallende schildering aangebracht, hetgeen nog meer trekt. In het interieur van de wagen spelen de kleuren een grote rol. Links een lichtblauwe, rechts een gele wand; verderop zwarte en blankhouten wandgedeelten met als afsluiting een groot raam, waarvoor een aantal groene kamerplanten; zwarte en witte stroken linoleum op de vloer, een kleurig pla fond, kleurige gordijnen, kleurige lam pen, kortom kleur en nog eens kleur. Wanneer men de wagen aan de achter zijde binnenkomt, staat men in een mo derne keuken met flinke kasten, geiser, modem gasfornuis, ingebouwde koel kast en een juweel van een aanrecht met roestvrij stalen aanrechtblad en een de water- i ook hier Dy’t in to greate tsjinne set, Komt nea u.1. Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededeli. gen dubbe' tarief Handelsadvertenties bij contract reductie greate tsjinne set, droech oer ’e sleat. it lest nearne oars wei, as üt de an de minsken hjirre. Wurdt it en skerp provincie over op een ge- Icwaliteit gepasteuriseerde waarvan sparen, het meubilair kan dan successie velijk aangeschaft worden. Het spreekt vanzelf dat B.G. op zijn rij dende tentoonstelling gezorgd heeft voor voldoende voorlichting over het verkrij gen van een eigen huis. Een vijftal kleu rige panelen buiten aan de wagen ver telt in woord en beeld hoe men door de financiële en technische diensten van B.G. in staat wordt gesteld zich een eigen huis te verschaffen. Binnen kan men zich verder laten voor lichten en u kunt thuis alles nog eens op uw gemak nalezen in een brochure die u op de tentoonstelling gratis uit gereikt wordt. De sfeer van deze genoeglijke, frisse ten toonstelling is bij uitstek geschikt om het publiek als het ware automatisch over het wonen aan het denken te zet ten en de aandacht te vestigen op de ple zierigste manier van wonen die er is: het wonen in een eigen huis. Diegenen, die nog in de gelegenheid ko men dit kleurige binnenhuis te zien, ra den wij aan van die gelegenheid gebruik te maken. De rijdende tentoonstelling brengt op 13-15 november a.s. een bezoek aan Bols ward. Standplaats Broereplein. Bolswards Nieuwsblad dv kontreijen :k jit de gaedlikste per- i en de pleatsen sadwaende minder foar en nei hawwe wy hjir de oan- ,as" teurisatiesysteem” toe bij de bereiding van flessenmelk. Dit is het modernste en beste systeem en is gebaseerd op de nieuwste opvattingen van de voedings leer betreffende smaak, voedingswaarde Verkoop van de stoomboot „Burgemeester van der Veen” varende in de vaste beurt v.v. van Bolsward via Lemmer en Sta voren naar Amsterdam. De eigenaar R. Reinsma, Bolsward. Te Oosterlittens is een z.g. lange jacht gehouden met 9 windhonden. Na 2 uur had men reeds 8 hazen buit. Samen ving men deze dag 18. Leeuwarden. Ten aanzien van sportvoorzieningen sukkelt men met een gebrek aan financiële armslag. Er zouden meer aanlegsteigers moeten komen, er is 20 hectare terrein voor re creatie gereserveerd, maar de te treffen voorzieningen vergen f 600.000 en zo is er meer. Het recreatieschap „De Markrite” over koepelt vele activiteiten met betrekking tot dit alles en maakt een waslijst van wat er allemaal nodig is. En dat is heel wat: de Luts door Gaasterland zou be vaarbaar moeten worden opdat het zui delijke merengebied door velen ontdekt kan worden, bij Heeg kan een bunga- lowdorp worden gesticht, enkele vaar wegen in de Oude Venen moeten wor den uitgediept. Er zijn op vele plaatsen kampeerterreinen nodig en dit is nog maar een kleine greep. Voortvarendheid is bij dit alles gewenst. En aangezien het niet gaat om een uit sluitend Fries, maar een nationaal be lang, is overheidssteun bij de uitvoering van vele plannen billijk. Zowel de „Mar- krite” als een federatie van V.V.V.’s krij gen een grote en belangrijke taak. De watersportcentra zelf dienen de grote lijnen te zien en kunnen zich in elk geval tot het volgend seizoen bezinnen op wat op korte termijn en in de toe komst gedaan moet en bereikt kan wor den. it ynfestearjen mar oer oan de boer seis of oan de legere organen. Koart en goed, der is foar de oansluting fan de unrendabele gebieten jit neat op’e hispel komd, allinnich yn it inkeld ge- biet, hwer’t ruilverkaveling tapast is, fal ie de oanslutingskosten ek under de for- betteringen en falie der de normale by- dragen op. Sa siet Fryslan derfoar, seis to dwaen, hwat it Ryk oan it oerwegen is. De Fryske Steaten hawwe ienriedich har to skoar set om sa gau mooglik dizze misstan üt de wrald to helpen en sünt 1950 wurdt alle jierren in heal miljoen biskikber steld om de kwael to forbetter- jen. De léste jierren is der jitteris 225.000 goune oerhinne dien en dit hat fan dy gefolgen west, dat troch de meiwurking fan de gemeenten en de bydragen fan de patiënten seis it oantal ütslettenen aer- dich tobek roun is. Doe’t yn it lést fan 1949 de ynventaris opmakke wie, die it bliken, dat er liker- nöch jit 13.000 perselen sünder elek- tryske stream sieten. De kosten fan de oansluting waerden takseard op 32 miljoen goune. Yn de forwachting dat it Ryk byspringe soe is men bigoun mei dit kostbere wurk. 2e week november 1908. De Geref. gemeente te Bolsward laat aan de Nieuwe Hofstraat een nieuwe kerk bouwen. Laagste inschrijver R. F. Feenstra Jr. voor f 8330, Het is bepaald niet waar, dat de goed kope en fraaie scheepjes, die deze herfst op de oevers van de Seine tentoongesteld waren, het alleen maar daar zouden doen. Dat de Friese meren steeds meer in trek komen, kan men u in Sneek of Grouw, in Terhorne of op de Veenhoop direct vertellen. Het wordt ook bewezen door de komst van raceboten, die liefhebbers van snelheid op het water brengen. De komst van zeer snelle vaartuigen en daar mee het beoefenen van waterskiën, plan- king en dergelijke hebben er al toe ge leid, dat hiervoor beperkende maatrege len zijn afgekondigd, in die zin, dat een en ander naar de grote meren is verwe zen. Dit is niet slechts geschied uit een oogpunt van veiligheid, maar ook ter bescherming van het karakter van de watersport in Friesland. Overigens zal het gezicht van de water sport toch in de toekomst veranderen met de komst van groter groepen water sportliefhebbers, die de schoonheid van de meren ontdekken, samen met het feit, dat Friesland toch niet zo ver weg ligt. Hoela-hoela-hoela-hoela draeije, helderop ien-twa-trije, ik mei ’t lije krekt in giseltop elk is ringe, stiet to springen hwat in fijne sport hoela-hoela-hoela- hoela wurdt in masjedor. Trije wiken, fül bisike en jim bin der troch ’t is in wünder, ik tel hündert elk kin yn ’e bocht stive spieren, wis yn wierens suver ilestyk lit noait rêste, 't is de béste keamergymnestyk. Elk kin ’t leare, dames, hearen train jim joun en moarn seis in stom lid, hwant hjir komt it op ’t forstan net oan set yn, sjonge famkes, jonges ’t hoepke spant de kroan hwat in wille, lit jim jilde jow de moadetoan. Hoela-hoela-hoela-hoela rop, hyp hyp hoera ien-twa-trije, ’t aldernijste üt Amerika nou wurdt frege, kom fan wegen ’t hoepke oan ’e kop hoela-hoela-hoela-hoela de pret haldt gau wer op. groot aantal snufjes, zoals ingebouwde werklade, ingebouwde luchtdichte brood trommel, een handige besteklade en een opschuifbare strijkplank. Ook de lepels, messen en vorken, die we in de besteklade vinden, zijn het bekij ken waard: ze hebben 'n moderne, func tionele vorm en wijken af van datgene waarmee de meesten van ons nog dage lijks hun maaltijden mee naar binnen werken. De tentoonstelling is niet bedoeld als een soort woon wagen, maar als een verzameling „flit sen". Dat blijkt ons duidelijk wanneer we verder wandelen en rechts een klei ne speelhoek voor de kinderen zien aan gegeven door het zwart-wit gestreepte linoleum gedeeltelijk te vervangen door een helder rood gedeelte. Hier staat wat eenvoudig houten speel goed opgesteld; op een deel van de wand is een soort schoolbord aange bracht, waarop de kinderen hun schil derstalenten naar hartelust kunnen bot vieren. Enige kleine bezoekers hebben dit ook inderdaad gedaan, ze voelden zich blijkbaar wel thuis in deze omge ving. Links van de speelhoek is een eethoek aangegeven door een uitschuiftafel met hard-plasticblad. Een paar eenvoudige houten stoelen staan er omheen (ze zit ten uitstekend, we hebben het gepro beerd) en een alleraardigst wandrek, deels met glazen deurtjes, ziedaar een geheel dat men zo zou willen meene men. Rechts naast de speelhoek is een deur naar buiten; verderop in de wagen waar men dus minder last van „doorloop” heeft, is een zitje gemaakt, bestaande uit zwart en rood beklede, blank berken zitmeubelen reet een langwerpig tafeltje. De indirect verlichte plantenbak aan het eind vormt een gezellige afsluiting voor deze zithoek, waarin de heer Ter Horst rustig even de mensen te woord kan staan, die iets meer willen weten over het tentoongestelde of over het Bouw fonds. Hij heeft wat dit betreft klandizie te over en de een na de ander nestelt zich even op de comfortabele zitbank om een gesprekje aan te knopen. De tentoonstelling trekt de meeste da gen enige honderden bezoekers. De mo derne weg naar het eigen huis, het werk van het intergemeentelijk bouwfonds staat evenzeer of nog meer als de mo derne woninginrichting op het ogenblik in het brandpunt van de belangstelling. Voor mensen met trouwplannen is een huis belangrijken dan het meubilair. Er wordt meestal gespaard voor het laatste en dan maar afgewaeht tot men aan de beurt is voor een huis. O.i. kan men beter eerst voor een huis As wy nou it hear ris oersjogge, dan docht bliken, dat de provinsiale- en ge- meentelike oerheit tige har bést dien hawwe. Hwant op 26 septimber fan dit jier wiene de 12.842 ünrendabele perselen ynkoarten ta 4.372 sadat mear as 8000 biwenners by it net oansluten waerden. Hwat it tal oangiet, is dus yn dizze jier ren twatrêdde fan de streamleazen üt de need hol pen. De measte oanslutings binne makke yn De Walden, yn East- en Weststelling- werf, yn Dantumadiel, Smellingerlan, it Hearrenfean en Dat wiene meast el selen, om’t hjir de huzen oan’e dyk lizze en s_d. meters kabel en peallen freegje. Boalsert is fan 33 sakke oant 20 (jit tweintich tofolle) Wünseradiel fan 376 oant 151, Wymbritseradiel fan 165 oant 58, Hennaerderadiel fan 269 oant 47, Warkum fan 111 oant 18, Baerderadiel fan 64 oant 21, mar der binn’ek inkel- den, sa as Gaesterlan, dér is in blindersk bytsje bard. Fan de 221 ünrendabele perselen yn dizze gemeente binne mar 18 opromme en bliuwe der jit 203. Dat liket fansels neame nei. Yn Rüch- wurde mar oant nou ta lit it regear i huzum hie men alles klear, mar doe koe Sa dacht frege foar in wrak sté yn it bi- stean fan Fryslan, dat men de kwestje fan de ünrendabele gebieten neamt. It feit, dat der inkelde tüzenen biwenners yn Fryslan 1 ken, graech wetterl'iedin. stream ha wolle. Jo en il Zo zullen de Friese meren in de toekomst aan een nog groter deel van ons volk ontspanning kunnen bieden Daarmee verdwijnt dan ook langzamer hand de klacht van vele botenverhuur ders, dat zij een achterland missen, zoals bijvoorbeeld in Loosdrecht of De Kaag. Er zullen wellicht nog jaren verlopen, voor die klacht verstomd is, maar de wegverbeteringen en met name de toe komstige aanleg van de weg door de IJsselmeerpolders, brengen Friesland tot op een afstand van minder dan twee uur van het westen. Men kan bij die toe komstige drukte slechts hopen, dat de reputatie van de Friese meren als va- kantiegebied niet in het geding zal ko men, dat niet zoals bij De Kaag, ge meentebesturen misstanden moeten gaan beteugelen en dat men ook hier de klacht uit „Al wordt er Bach gespeeld, ze rock’n toch”. Langzaam groeit het Friese merengebied intussen naar een nieuwe toekomst. Di verse plannen getuigen daarvan. Er zijn plannen voor de bouw van een bunga- lowdorp met zwembad, jachthaven en paviljoen aan de Zuidwesthoek van het Snekermeer. Aan de overzijde van dit meer, in Ter horne, dat de afgelopen zomer 45.000 bezoekers trok, zijn plannen voor het bouwrij p maken van grond voor de bouw van zomerhuisjes en bovendien zijn er plannen voor de stichting van een open luchttheater. Grouw bekijkt z’n kansen om naast wa- tersportcentrum ook forensenplaats van ;roeiende behoefte maar verkeerstechnische verbeteringen land dichter bij de grote 1 1" l 1 i. de meren in het Westen, met name in het hoogseizoen, wel zo ongeveer de top van de moeilijkheden hebben bereikt. Trouwens, niet alleen recreatief, maar ook economisch bieden de Friese meren grote kansen. De watersporters kopen in Friese dorpen en steden en zij maken bovendien ken nis met in Friesland gebouwde schepen en ook dat is van belang. Op dit punt zou men zich kunnen afvra gen, waarom er wel in Amsterdam en wel in Parijs watersporttentoonstellingen kunnen worden gehouden en in Fries land niet. Marie en Anna zijn twee zusters, die te zamen 44 jaar oud zijn. Marie is op het ogenblik tweemaal zo oud als Anna was, toen Marie half zo oud was als Anna zal zijn, wanneer zij driemaal zo oud is als Marie was, toen zij driemaal zo oud was als Anna. Overal hebben de z.g. wilstervangers weer hun net opgezet. De vangsten zijn nog niet groot. Ingebruikname nieuwe tramstation te Bolsward. Voor het derde jaar reeds trekt de rij dende tentoonstelling „Wonen in een eigen huis” langs de Nederlandse steden en dorpen. De tentoonstelling is georga niseerd door het Bouwfonds Nederland se Gemeenten in samenwerking met een aantal vooraanstaande Nederlandse be drijven op het gebied van keukeninrich- ting, meubilering, stoffering e. d. De „kapitein” van de wagen, de heer Scholte ter Horst, is buitengewoon te vreden over de belangstelling, die hij met zijn rijdende tentoonstelling allerwege trekt. Het is trouwens ook een gevaarte dat men niet licht over het hoofd zal zien; de aanhangwagen, waarin de ten toonstelling is ondergebracht, is ruim 10 meter lang en bijna 3% meter hoog. I De kunstschilder Siep v. d. Berg heeft cn lytse doarpkes, tüzenen buorkerijen, midden yi stry, to ski Deputearre Steaten hiene doe al kontakt mei Ekonomyske Saken opnomd en wie ne wol hoopfol, dat it slagje soe, de eagen fan de Haechse hearen to iepen jen foar de needsaek Fryslan finansieel by to stean. Al de jierren fan ’5O-’58 hat it kolleezje dy oantrün trochset, dan lans dy wei en dan lans in oare, mar it wie wet it aide sankje: „den Haech is traech” en Fryslan leit oan it fuottenein. Dr. Mansholt seit nou yn Stuttgard wol, dat er net mear subsidieard mar ynfes- teard wurde moat, sil de lanbou wer soun Zaterdagmorgen 8 november om 08.31 uur Nederlandse tijd heejt de Amerikaanse luchtmacht te Cape Canaveral in Florida de derde Amerikaanse maanraket gelanceerd. Het is een Thor-Ahle-Raket met een maan-satelliet in de neus. Bijgaande jota's tonen voorbereidingen voor de lancering. Links het op zijn plaats hijsen van de tweede trap van de raket. Rechts technici stellen de vernier-raketten, welke de maansatelliet in zijn baan gericht moeten houden. de gemeente har oandiel net goedkard krije. Dat is dübel spitich. Wy hawwe lykwols wol hope, dat it Deputearre Steaten slagje sil de gemeentefinansjes üt de pogge to helpen, sadat dizze saek mei gauwens dochs trochgean kin, mar Gaesterlan slacht hjiryn in min figuer. Hwat my lykwols sa nuodlik taliket yn dizze saek, dat is oan de iene kant it feit, dat fan dy 4372 perselen, dy’t jit oansluten wurde moatte, net minder as 3035 pleatsen en spultsjes binne. En dat 13 jier nei de oarloch en yn in tiid, dat in bern sjen kin, dat in buor- kerij net meat sunder stream kin. Hoe bistiet it, dat in regear, foarütsjocht en wit, dat de takomst in moderne wize fan buorkjen freget, soks mei droege eagen oansjen kin en gjin han ütstrekt om hjiroan in ein to meitsjen. Lju, dy’t yn ’e hüs en yn it bidriuw der skroomlik om forlegen sitte. Men lit de provinsje, de gemeenten en de lju seis mar omwrotte, nou al acht jier lang. De saek is yn stüdzje, sizze se mei in stielen gesicht. Op trije departeminten. Op Ekonomyske Saken, op Finansiën en op Lanbou mar oant nou ta komt er neat üt. Hja geane nou wer de winter yn, mei smoar- ge reden en hiemen, lange jounen en nachten en kinne yn de fierte mar sjen hoe moai it elektrysk Ijocht is En de provinsje en de gemeenten kinne sa ek net lang mear trochgean, hwant de oerbleaune perselen kostje hyltyd mear. Hwat oant 1956 dien is, kaem op roun f 1300 per perseel, mar it léste jier wie dit al oproun ta f 3200. En hwat der jit oerbliuwt, sil meiinoar jit 17.600.000 goune kostje moatte, dat is lyts f 5000 trochinoar foar elk perseel. Soe it nou dan ek ris hege tiid wurde, dat de ryks- oerheit fanwegen komt? Moat it earme Fryslan hjir nou allinnich foar deablie- de? Hwant alles, hwat üt it bidriuw en de gemeentekassen hjiroan dien wurdt, komt op busen fa gjin hege tiid, dat der massael protesteard wurdt tsjin dizze ünhaldbere posysje? De totale oansluting ferget jit it bouwen fan 122 nije transformator- stasjons, 190 kilometer heechspannings- kabel, 30 kilometer leechspanningskabel en net minder as 1 200 kilometer koper- tried foar it net. Hwa kin dat bitelje? Jo en ik hawwe hjir gjin lést fan, kinne de measte lju sizze, mar foar dy mear as 4000 hüshaldingen is it, nei langer as 40 jier P.E.B., dochs wol in bidroefde boel. Er wordt gestreefd naar oprichting van een federatie van V.V.V.’s in het Friese watersportgebied. Deze kwestie zal in de najaarsvergade ring van de provinciale Friese V.V.V., die dezer dagen te Leeuwarden wordt gehouden, nader aan de orde worden gesteld en dat is ver heugend. Men kan zich namelijk moeilijk aan de indruk onttrekken, dat het Friese merengebied meer mogelijkheden biedt, dan tot nu toe werden benut. Bovendien zullen de meren als recreatiegebied een steeds groter betekenis krijgen, naarmate in ons land de recreatie mogelijkheden afnemen. Kort geleden werden de Friese watersport- gemeenten reeds verenigd in een soort ontwikkelingsschap „De Mar- krite”, dat echter tot nu toe nog weinig van zich heeft laten horen. Met betrekking tot de ontwikkeling van de toeristische mogelijkheden van het watersportgebied, zal derhalve ook een federatie van V.V.V’s van plaatsen aan en bij de meren, zeer nuttig werk kunnen doen. De meren beslaan met de verbindings- wateren een enorm gebied, dat steeds meer in trek komt en waarvoor de be langstelling ongetwijfeld nog zal stij gen, zulks niet slechts als gevolg van een groeiende behoefte aan recreatie mogelijkheden, maar ook omdat door ,„IL_. l.igen Fries land dichter bij de grote bevolkings centra komt te liggen, terwijl bovendien meren i as aparte gefallen bihannele wurde, hwannear hja, lyk as oare mins- ig en elektryske stream ha wolle. Jo en ik, dy’t yn grea- tere plakken wenje, hawwe der sasear gjin weet fan, mar de lju, dy’t fanwegen har affearen mear op it plattelan tahalde, sitte der mei oanklaud. Doe ’t de Fryske Steaten yn 1950 en ’51 it mes yn dizze woune set hawwe, wie dy gans djip. En de forwachting wie. dat de ryksoer- heid wol fanwegen komme soe, om to helpen dizze swiere lésten yn in agra- ryske provinsje mei trijehündert greate en lytse doarpkes, tüzenen buorkerijen, m it fjild en hast gjin yndu- :ewieljen. De K.N.M. schakelt als eerste zuivelfa briek in onze heel nieuwe flessenmelk, waarvan smaak en kwaliteit beter zijn dan van welke andere flessen melk ook. In de moderne, voor dit doel speciaal ingerichte K.N.M. fabriek past men in het vervolg het zogenaamde „laagp; jereidi flessenmelk. Dit is het modernste beste systeem opvattingei 'fende smi en houdbaarheid. Deze laag gepasteuriseerde melk wordt in de handel gebracht in wijdmondse flessen met aluminium capsule. De huis vrouw in het verzorgingsgebied van de K.N.M. kan vanaf maandag dagelijks van deze belangrijke kwaliteitsverbetering profiteren Doordat K.N.M. bottelmelk bij lage tem peratuur wordt gepasteuriseerd, heeft ze geen kooksmaak. De smaak is vrijwel gelijk aan de smaak van rauwe melk. Laag-gepasteuriseerde melk heeft een mooie losse roomlaag boven in de fles, die zich gemakkelijk en gelijkmatig door de melk laat verdelen. K.N.M.-bottelmelk voldoet aan de strengste bacteriologische eisen en kan, zonder vooraf te koken, zonder bezwaar zó uit de fles gebruikt worden. K.N.M.-bottelmelk is bovendien zelfs langer houdbaar dan melk die bij hoge temperatuur gepasteuriseerd wordt, al is het vanzelfsprekend geen gesteriliseerde melk, die men wel een week of langer bewaren. J.I. woensdagmiddag werd de nieuwe af deling in de fabriek te IJsbrechtum, waar deze bottelmelk zal worden gefabriceerd, onder grote belangstelling geopend. ill*

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1958 | | pagina 1