VELE EUROPESE OGEN ZIJN OP FRANKRIJK GERICHT DE PARTIJEN MAKEN ZICH OP VOOR DE VERKIEZINGSVELDSLAG Overdracht commando Reddingboot „Zeemanshoop” te Hindeloopen kt 1 Buitenlands Overzicht Geslaagde revolutie op Cuba Gouden filmpjes STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND hwm hat Qdbe SId roar üs hjoed p 9 to sizzen «OW Bk r «Sist k 7 VRIJDAG 9 JANUARI 1959 55e JAARGANG No. 2 Waarin KAMEROVERZICHT Gaulle de handen vol zal vrijwillig is ge- Redacteur Dr. G. A. Wumkes. de thans VEILIGHEID BOVEN ALLES Advertentieprijs. 13 cent per mm Ingezonden mededeli. gen duhbe tarief Handelsadvertenties hij contract reductie Het vraag- -en aanbodbord in huis Dat is het Streekblad bij U thuis Want meestal als het even kan Dan adverteert een zakeman En weet zijn waren aan te prijzen Door U het voordeel aan te wijzen. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres; Marktstraat 13 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) devalueerde, mede trou- met het oog op het feit dat op 1 De partijen maken zich op voor de verkiezingsstrijd. De tijd van voorbereiding is kort, nu wij op onvoorziene, snelle wijze reeds op 12 maart naar de stembus zullen moeten gaan. Vandaar dat vele partijen een versnelde procedure voor de kandidaatstelling hebben opgesteld. Zo zal de v.v.d. op 10 januari a.s. een buitengewone alge mene ledenvergadering houden om de kandidatenlijst vast te stellen. en Staten opvallende resultaten heeft geboekt. Behalve Dr. Drees zal nog een bekende niet meer door de maatschappij te ge bruiken vlet ten geschenke aangeboden. Verder riep de heer De Booij de nieuwe schipper, de heer Wiebe Meines, een har telijk welkom toe, in de rij van schippers bij de maatschappij. Hij sprak de hoop uit ook nu weer een goede keuze te heb ben gedaan en gaf met deze woorden de boot in vol vertrouwen in handen van de nieuwe schipper. Burgemeester Atema, voorzitter van de plaatselijke commissie, memoreerde nog enkele gebeurtenissen uit de afgelopen periode van de heer Mulder, daarbij op merkende, dat Mulder nog steeds met liefde en enthousiasme zijn werk heeft gedaan. Werk, dat veelal niet meeviel, om in een open boot met het ruwste weer uit te varen, terwijl anderen bij de warme kachel, thuis konden blijven zit ten. Mulder zal evenwel met voldoening op de achter hem liggende jaren kunnen terugzien. Ook de nieuwe schipper wordt door de voorzitter een welkom toegeroe pen en wenst hem een behouden vaart en grfede wacht, alsook de nieuwe opstap per, de heer J. Mulder. De heren G. Mulder en W. Memes dank ten de sprekers voor de tot hen gerichte woorden. Als laatste nam de heer IJ. Wijbrands, secretaris van de plaatselijke commis sie, nog het woord. Deze spreker sloot zich bij de vorige sprekers aan, maar merkte nog even nadrukkelijk op, dat 't materiaal waarmede gewerkt wordt bij de N. en Z. H. R. M. van uitstekende kwaliteit is. Men wordt hierdoor alleen in staaf gesteld door het legioen van redders aan de wal, die er nooit genoeg kunnen zijn. aren. 280. Abonnementsprijs f 1 90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 en nieuw jaar was het voornaamste nieuws de verruiming van de mogelijkheid de valuta’s In minske wol wêze hwat er net is en net wêze hwat er wol is. Ds. S. K. Bakker van Zwolle spreekt voor de afd. Bolsward van de S.D.A.P. over „De zonden der sociaal-democratie”. Entree 10 cent. Debat gewenst. De v.v.d. komt in het gehele land met prof. Oud. Dat zijn dan de vijf grote par tijen. Men zegt dat de s.g.p. weer met Ds. Zandt zal komen. Officieel is daar ech ter op het moment, dat wij dit moeten schrijven, nog niets van bekend. De com munisten komen met Paul de Groot voor de dag, terwijl de rebellengroep waar schijnlijk ook met een lijst zal uitkomen. Daarnaast zijn er nog enkele nieuwe partijen, waarvan de belangrijkste is: de Pacifistisch Socialistische Partij, die bij de verkiezingen voor de gemeenteraden De officiële commando-overdracht werd verricht door de heer Th. H. de Booij, directeur van de Noord en Zuid-Holland- se Reddingmaatschappij, die in zijn toe spraak tot de scheidende schipper, begon met als het ware zijn doopceel te lichten. De heer Mulder, die in nov. j.I. 70 jaar is geworden, kwam in 1911 voor het eerst als roeier op de reddingvlet. Schipper was destijds nu wijlen Lolke Vrolijk. In verband met het feit, dat Mulder in 1921 andere werkzaamheden buiten Hinde- loopen verrichtte, heeft hij enige tijd zijn functie als roeier niet kunnen waarne men, doch in Hindeloopen teruggekeerd, nam hij onmiddellijk zijn plaats aan de riemen weer in. In 1941 werd in Hindeloopen gestation- neerd de motorredingboot Johan de Wit”, waarop de heer Mulder als schip per het commando in handen kreeg, op voordracht van de plaatselijke commis sie, waar destijds de heer J. J. van Elselo secretaris van was. Oktober 1941 maakte de „Johan de Wit” zijn eerste zware tocht. De bemanning betitelde de boot als „een edel zeeschip”. Later kwam voor de „Johan de Wit” in de plaats de „C. A. den Tex”. Geduren de de oorlogsjaren moest de boot ver schillende malen uitvaren op zoek naar vliegtuigen enz. Na mei 1945 Werden ook verschillende tochten gemaakt om hulp te verlenen in hoofdzaak aan pleziervaartuigen. In het kleine zaaltje van café „De Hinde” te Hindeloopen werd onder aanwezigheid van de bestuursleden van de plaatselijke com missie en de bemanning van de reddingboot „Zeemanshoop” met hun dames en een tweetal leden van de directie van de N. en Z. H. R. M. officieel afscheid genomen van de schipper van de redding boot, de heer G. Mulder. le week januari 1909. De veemarkt te Bolsward is verpacht voor f 379 aan P. Feenstra voor 3 jr De tegenwoordige pacht bedraagt f Advertentie: Een dame, vertrekkende naar het buitenland, biedt haar beide lieve handjes aan, uitsluitend aan een dierenvriend. Bols wards Nieuwsblad opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Tweede Kamer-debat over de eventuele verplaatsing van de Rijkszuivelschool naar Leeuwarden. De Min. van Land bouw wil niet ingaan op de vraag of het niet beter geweest zou zijn de school direct in Leeuwarden te plaatsen. Men moet er thans van maken wat er van te maken valt. Te Zurich is een coöperatieve wierhandel opgericht. Voor dit doel is reeds een pers aangeschaft om het wier in pakken te persen en alzo te vervoeren. Het afgelopen jaar werden er 20.926 Nederlandse en kalve koeien ingevoerd in België. Te Sneek zal een tijdschrift „Yn üs eigen tael” worden uitgegeven ten be hoeve van het Christlik Frysk Selskip. Nederlandse figuur ons Parlement ver laten: Prof. Mr. Gerbrandy, de man wiens optreden na de oorlog zeer ver schillend wordt beoordeeld, maar wiens optreden in de oorlog bij iedereen be wondering heeft opgeroefien. Hij was, door zijn onverzettelijkheid en zijn vast geloof in de geallieerde overwinning, de aangewezen man om in Londen premier te zijn. In datzelfde Londen heeft hij ook veel fouten gemaakt, maar de fouten zinken in het niet vergeleken bij zijn verdiensten. Hij trad op na het vertrek van minister-president De Geer naar Nederland. Ons aanzien bij de geallieer de mogendheden war: toen tot nul ge daald. Maar toen Gerbrandy wegging, had hij zich de eretitel „le petit Clemen ceau” verworven en wist hij zich be vriend met de grote Europese staatsman Churchill. Terecht heeft hij de hoogste Nederlandse onderscheiding gekregen en j werd hij benoemd tof minister van staat. Gerbrandy had het na de oorlog gemak kelijk kunnen hebben. Hij zou deel heb ben kunnen uitmaken van dat rustige, doch belangrijke college, de Raad van State. Maar dat lag de vechtjas niet. Hij ging in de oppositie tegen de Indone sische politiek. Daardoor werd hij een „rechtse” figuur, terwijl hij voor de oor log als links werd beoordeeld. Als Ka merlid plaatste hij zich in de voorste rijen. Hij was wel misschien de beste spreker. Zijn optreden als parlementa riër was „Engels”. De 'eerste jaren vond men dat vreemd, maar nu zal vriend en vijand moeten toegeven, dat hij ook als Kamerlid een klasse apart was. Zijn kracht was het vinden van de grote lijn. Als hij over de begroting van jus titie sprak, behandelde hij geen tien of m&er onderwerpen in één rede, maar dan bepaalde hij zich tot één kwestie: de Friese taal. En het was dan een genot om naar zo’n redevoering te luisteren. Drees en Gerbrandy uit de Nederlandse politiek. Grotere persoonlijke tegenstel lingen zijn nauwelijks denkbaar, maar het is één van de goede eigenschappen van ons volk, dat zij voor beide figuren respect kan hebben. In vogelvlucht het verdere nieuws overziende, lijkt de geslaagde revo lutie op Cuba het belangrijkst. De dictator Batista is er verjaagd door de guerillastrijders van Fidel Castro. Washington ziet nogal argwanend naar de nieuwe machthebbers, die ofschoon Van de grens tussen oud de totstandkoming van van vele Europese landen, waaronder ook Nederland, in dollars'om te zetten en het Westelijk antwoord aan Rusland inzake het Moskouse voorstel omtrent Berlijn. De bedrijfsbrandweer van Schiphol poseerde dezer dagen met het moderne materieel achterste rij midden een zelf geen communisten toch de hulp van dezen hebben genoten en die allicht be loond moeten worden. Amerika heeft ook vrij grote economische belangen op het eiland omdat de nutsbedrijven en de zeer belangrijke suikerplantages veelal in Amerikaanse handen zijn en Castro vroe ger al eens heeft verklaard de eerste te willen nationaliseren en de laatste te ver delen onder Cubaanse landbouwers. Er zijn overigens in de Ver. Staten tal van politici die aandringen op een wijziging van de Amerikaanse politiek in Latijns Amerika; tot nu toe was die sterk gericht óp vriendschap met dictatoren, waar die het bewind in handen hadden, er zijn er nu overigens nog maar drie, nl. in Domi nica, Paraguay en Nicaragua, en daarmee hebben de Amerikanen aan sympathie bij de eigenlijke Latijns-Amerikaanse vol ken ingeboet. Deze politici menen dat het beter zou zijn als Washington in zijn verhouding tot de Latijns Amerikaanse landen haar principiële democratische gezindheid niet onder stoelen of banken stak. Eindelijk heeft zich het Afrikaanse nati onalisme ook in Belgisch Kongo geopen baard, de drang naar onafhankelijkheid heeft daar in Leopoldstad tot relletjes ze allicht nog een extra rilling gekregen. Wat de uitwerking van de verruiming van de zg. externe convertibiliteit van de Europese valuta’s betreft zal men voor lopig wel scherp letten op Frankrijk, het land dat eind 1958 economisch zo diep in de put zat, dat het de frank opnieuw en belangrijk devalueerde, mede trou wens met het oog op het feit dat op 1 januari j.I. het verdrag op de Euromarkt in werking trad en door de devaluatie de Franse uitvoermogelijkheden bevor derd worden. De Franse regering heeft deze devaluatie vergezeld doen gaan van een reeks voor stellen om de inflatie te bestrijden en daardoor de nieuwe frank een basis te geven, welke haar bestand moet maken tegen de druk welke op de duur op haar waarde kan ontstaan, doordat er, nu het Euromarktverdrag is ingegaan, het de andere leden van die organisatie gemak kelijker wordt gemaakt goederen in Frankrijk in te voeren. Die maatregelen zijn echter zo drastisch dat het leven in Frankrijk veel duurder zal worden, zon der dat loonsverhogingen etc. er gelijke tred mee houden, zodat het geen wonder is dat de Franse vakverenigingen er al tegen in het geweer komen en zich een grote ontevredenheid van het Franse volk dreigt meester te maken, waaraan de regering-de hebben. Sovjetunie af; geneutraliseerc en gaan i.l„ eis dat binnen een half jaar bespreking! over de Berlijnse kwestie moeten wordi gehouden. Zij accepteren het ultimatief karakter van deze eis niet, welk karakter trouwens de zer dagen de Russische minister van bui tenlandse zaken Gromiko er al min of meer aan had ontnomen door in de Op perste Sovjet te verklaren dat het Rus sische voorstel geen ultimatum was en de Russen bereid waren elk ander voor stel inzake Berlijn te overwegen. Nu, zo'n voorstel hebben de Westelijke geallieerden dan ook ingediend; na in hun nota’s, waarin de Sovjetunie verant woordelijk wordt gesteld voor het hand haven der vrije verbindingen tussen Berlijn en het Westen, de vervanging van de Russen door Oost Duitsers te hebben verworpen, verklaren zij zich be reid over Berlijn te willen spreken. Maar alleen als onderdeel van de behandeling van het gehele Duitse vraagstuk, de Europese veiligheid en de ontwapening. Zoals bekend nebben West en Oost over al deze problemen heel verschillende op vattingen en het is nu maar afwachten welke partij krimp zal geven, of dat de gehele zaak toch weer in de ijskast komt. In dit verband ziet de gehele Westelijke wereld ook met spanning naar de resul taten van het bezoek van de Russische vice-premier Mikojan aan 8e Ver. Staten. Officieel wordt dat bezoek aangekbndigd als een vakantiereisje maar het lijdt geen twijfel of er zit veel meer achter. En men vraagt zich dan af of de Russen er mis schien toch weer op uit zijn te trachten hun van ouds geliefde denkbeeld te ver wezenlijken, ni. een topconferentie van alleen de Ver. Staten en de Sovjetunie, waar men de wereld maar even zal ver delen. Dat Mikojans bezoek samenvalt met een nieuw Russisch succes op het gebied van de ruimtevaart,, nl. het af schieten van een kunstmatige planeet, ge tuigt van goede regie. De Russen zijn de Amerikanen nu weer een stap voor. Chroesjtsjew heeft op zijn nieuwjaarsre ceptie nog eens gezegd dat de Sovjet unie alles op alles zal zetten om de Ame rikaanse produktie op alle terrein te overtreffen, hetgeen op de duur een enorme concurrentie op de wereldmarkt zou kunnen gaan betekenen. Dit alles zou Washington, aldus speculeren mis schien de Russen, er toe kunnen brengen toch eens te overwegen of men niet goed zou doen toch eens te proberen met Mos kou tot een accoord te komen. vooral naar Frankrijk waar, naar bevoeg de commentatoren veronderstellen, het regime-de Gaulle, met Debré als premier, vooral zal streven naar het herstel van Frankrijk als grote mogendheid. Het is dan de vraag of Parijs om dit doel, waar van de verwezenlijking, zacht gezegd uiterst twijfelachtig is, te bereiken zal trachten te steunen op W. Duitsland of op Engeland en de Ver. Staten. De tijd zal dat moeten leren. Eenheid aan Wes telijke zijde was er echter in het ant woord op de Russische voorstellen inzake Berlijn. Amerika, Engeland en Frankrijk hebben de eenzijdige opzegging van de overeen komst met Moskou over Berlijn door de fgewezen. Zij willen geen :de vrije stad West-Berlijn niet accoord met de Russische ;en worden Zolang de oorlog in Algerië voort duurt blijft er een enorm lek in de Franse schatkist, dat een aanhou dend gevaar voor de Franse staats huishouding blijft vormen. Opmer kelijk is nog dat er hier en daar wordt betwijfeld of het Franse be sluit om naast de devaluering van de frank, ook mee te doen aan de verruiming van de convertibiliteit der valuta’s, wel zo nomen als het lijkt. Er zijn vermoedens geuit dat Engeland, 'dat het eerst het besluit tot convertibili teit van het pond nam en vermoedde dat de W. Duitsers en de Benelux-Ianden dan wel zouden volgen, dit deed om Frankrijk zijn verzet tegen de invoering van de vrijhandelszone in te peperen. Londen meende dat Parijs niet in staaf zou zijn de Engelse geste te volgen. De Duitse regering onder Adenauer, die zelf sterk sympathiseert met de Gaulle, zou echter de Fransen royale financiële steun hebben toegezegd om Parijs in staat te stellen ook tot de convertibiliteit van de frank over te gaan. Wij weten niet of er iets van de boven genoemde veronderstellingen juist is, het zou echter eens te meer de aandacht ves tigen op de spanningen in het Westen zelf. Ook wat dit betreft ziet men thans geleid met invoering van de staat van beleg als resultaat. België heeft zich lang kunnen beroemen op rust in zijn wel varende kolonie, daarmee schijnt het nu voor goed gedaan. Het extreme Afrikaanse nationalisme, dat zich ook steeds meer in Marokko open baart, waar deze extremen nu in de nieuwe regering de leiding hebben heeft daar geleid tot moeilijkheden met de Berberstammen, negers, die van de Ara bieren niets moeten hebben, en daarom tegen het centralisme zijn dat de metge zel is van het nationalisme. Wat het Arabisch nationalisme betreft. Nasser heeft de laatste tijd ervaren, dat het communisme dat tot nog toe steeds koketteerde met dat nationalisme er in wezen de vijand van is. Hij heeft in het Syrische deel van zijn Ver. Arabische republiek een aantal communisten laten arresteren omdat zij tegen zijn bewind complotteerden. En dat terwijl dezelfde Nasser nog pas een Russisch krediet van 400 miljoen roebel heeft gekregen om een begin te maken met de bouw van de Assoeandam. De vervolging der Sy rische communisten bewijst overigens dat Nasser ook onafhankelijk ten opzichte van Moskou wil blijven staan. En de a.r., die nog wel de plaatselijke kiesvereniging heeft ingeschakeld voor de nummering van de lijsten, heeft na een bespreking met haar kader alvast de lijsttrekker gekozen: de minister van Economische Zaken, Prof. Dr. J. Zijl- stra. Ondanks de geringe tijd van voorberei ding proberen de partijbesturen nog zo veel mogelijk de „lagere regionen" in te schakelen, maar meestal kan dit niet gebeuren op de uiterst democratische wijze, die men in acht neemt als de tijd van voorbereiding lang genoeg is. Langzamerhand wordt het beeld duide lijker. De voormalige minister-president, Dr. W. Drees, zal niet meer in de actieve politiek terugkeren. Hij heeft zich niet voor een Kamerzetel beschikbaar ge steld. In 1956 deed Dr. Drees dit voor de laatste maal en zijn succes was toen overweldigend. Als lijsttrekker wist hij te bereiken, dat de P.v.d.A. de grootste fractie werd in de Tweede Kamer. Met haar 50 zetels had zij er juist één meer dan de k.v.p. De p.v.d.a. zal dus lijsttrekker Drees missen. Node missen, kan men wel zeggen. Deze partij heeft momenteel geen man beschikbaar die de taak van Drees kan overnemen. Daarom heeft zij nu 6 lijsttrekkers: oud-minister Hofstra voor de kieskringen Amsterdam, Haarlem en Den Helder, oud-minister Samkalden voor Den Haag, Leiden en Utrecht, oud-minister Suurhof voor Arn hem, Nijmegen en Zwolle en oud-minis ter Vondeling voor de kieskringen Assen, Groningen en Leeuwarden. Daarnaast heeft de p.v.d.a; een beroep gedaan op de voorzitter en ondervoorzitter van haar Tweede Kamerfractie, de heren Burger en Willems. Eerstgenoemde staat in Dordrecht, Mid delburg en Rotterdam, terwijl de heer Willems de p.v.d.a.lijst zal aanvoeren in de kieskringen 's-Hertogenbosch, Maastricht en Tilburg. De heer Willems is lid van de Rooms-Katholieke Kerk. Hij is dus een doorbraak-soc.ia.list van ka tholieken huize en het is ongetwijfeld daarom dat men hem juist in het zuiden van ons land kandidaat heeft gesteld. De k.v.p., die tot nu toe veel gebruik heeft gemaakt van het systeem van meer lijsttrekkers, heeft ditmaal Prof. Romme, de voorzitter van de k.v.p.- Tweedei-Kamer-fractie, ir het gehele land boven aan de lijst geplaatst. Zoals we reeds gezegd hebben, is de a.r. weer met prof. Zijlstra voor de dag ge komen. Ongetwijfeld de bekwaamste man die deze partij kan leveren. Een man, die niet alleen door zijn grote kun digheid, maar ook door zijn oprechtheid bij alle partijen in groot aanzien staat. Zijn verkiezing is voor velen toch een verrassing geweest. Gezien de conflicten, die in 1956 tussen - - deze a.r.-minister en de a.r.-Tweede-Ka- Heit zijn alle zeer goede diensten ge- mer-fractie ontstonden, twijfelde men er j weest. De plaatselijke commissie heeft aan of prof. Zijlstra weer als nummer destijds een goede’ keuze gedaan, door één van lijst drie zou kunnen optreden. Mulder als schipper aan te bevelen. Het De lagere partij-organen schijnen onver- werk is in uitstekende handen gpweest, bloemd hun vertrouwen in de man van j aldus de heer De Booij. De directie is 1956 te hebben uitgesproken en zo zul- uitzonderlijk erkentelijk voor het vele len we kunnen beleven, dat prof. Zijl- belangeloze werk door de heer Mulder stra wel zijn verdere leven als politicus voor de mens in nood verricht. zal moeten slijten, iets wat hij beslistDe heer De Booij spelde na zijn ttoe- niet heeft begeerd. spraak de heer Mulder een draagmedalje De c.h. zal weer met de heer Tilanus op de borst van de N. en Z. H. R. M., komen. Dat zal wel voor de laatste maalvoor zijn meer dan 25-jarige dienst bij zijn, want het was reeds bekend, dat hij 1 de maatschappij, met een ingelijste oor- zich in 1960 niet meer beschikbaar had konde en een enveloppe met inhoud. willen stellen. 1 Voorts kreeg de heer Mulder een nog 1 voor het stationsgebouw. Op de achterste rij midden een watertanvoerwagen, geflankeerd door twee schuimblusauto’s. Rechts en links een droog- poederwagen en op de voorgrond drie combi’s: een van de luchthaven-politie (waarvan enkele leden zich hebben opgesteld) en twee van de geneeskundige dienst, daarachter rechts staat nog een droogpoederaanhanger. Verder zien we nog twee Solexen voor de politie en een Co2 sneeuwaanhanger. Voorstel tot verkoop van het ziekenhuis te Bolsward, dat gevoeld wordt als een blok aan het been. Wat de eerste kwestie betreft, ze is te ingewikkeld om er hier breedvoerig op in te gaan. Volgens de in het openbaar uitgesproken mening van leidende econo mische figuren is dit een stap vooruit in de richting van nauwere economische samenwerking. Maar we zouden ons kunnen voorstellen dat dezelfde Euro pese economen stiekum hun hart vast houden, omdat de verhouding tussen in- en uitvoer van hun landen, waarop ook de verhouding van de diverse valuta's gebaseerd is, nog zo wankel is dat elke verruiming van de inwisselbaarheid van de Europese valuta’s in dollars toch wel min of meer een sprong in het duister moet worden geacht. En als ze dan daarbij nog even overwe gen dat de betrokken Europese landen hun valuta min of meer hebben gebon den aan een vaste koers van de munteen heid van een land, de Ver. Staten, dat zelf sterk aan inflatie blootstaat, hebben o V

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1959 | | pagina 1