NA UITSPRAAK HOGE RAAD:
VERGUNNING VOOR VOETBALPOOL
BOEKTE MIKOJAN IN DE VER. STATEN
RESULTAAT?
Rï
C
Buitenlands Overzicht
Rusland er op uit het Westen te imponeren
Thans ook de Kongo in beroering
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
1
kW
VRIJDAG 16 JANUARI 1959
55e JAARGANG
No. 4
EEN RECENTE FOTO VAN H. K. H. PRINSES MARGRIET.
KAMEROVERZICHT
Foto Meyboom.
,,’T WITTE HITÜSKE”.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelL gen dubbe1 tarief
Handelsadvertenties bij contract reducti»
Hwa’t de nut ite wol,
moat earst de dop kreakje.
Verschillende damescommissies houden
i in ▼erband met het
een huldeblijk bij de ver-
echter uit
het nieuwe
president
2'—dat
clat er op
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telefoon 451 Na 18.30 uur 305 of 335
(K 5157)
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
ichijnlijk de
- van de
De door Rusland voorgestelde plaat
sen voor de conferentie, Warschau
of Praag, dus op communistisch ge
bied is voor het Westen ook onaan
vaardbaar. In West Duitsland, En
geland en de Ver. Staten zijn de
commentaren op het Russische voor
stel niet gunstig.
Met enige spanning ziet men
naar de officiële houding van
Frankrijk, waar de Gaulle nu
en Debré premier is, een regime
sterk nationalistisch getint is en d-’ -
uit zou kunnen zijn een herstel van de
Duitse eenheid op de basis van vrije ver
kiezingen zoals het Westen dat tot nog
toe wilde, te beletten om zelf de eerste
rol op het Westelijk Europese vasteland
Verschillende Hollandse bladen vermel
den met zekerheid dat mr. B. Ph. baron
van Harinxma thoe Slooten zal aftreden
als Commissaris der Koningin in onze
provincie.
B. en W. te Bolsward roepen sollici
tanten op voor gemeenteveearts. Jaar
wedde f 600,
Het is de Enkhuizer veerboot ondank^
herhaald pogen nog niet mogen gelukken
de haven van Stavoren te bereiken.
Moskou heeft vooruit wel wetend wat
het Westelijk antwoord op zijn voorstel
inzake W.-Berlijn zou zijn nl. afwijzing
van het Russische plan maar een bereid
verklaring om over het gehele Duitse
igstuk te praten, nu snel ’n antwoord
deze Westelijke nota’s gegeven door
te stellen binnen 2 maanden te
j een conferentie van
alle landen, welke oorlog hebben ge
voerd tegen Duitsland en waar ook
West- en Oost Duitsland vertegenwoor-
Hwat bat Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
al te koortsachtige bewapening; de ge
weldige parate luchtmacnt voortdurend
aangepast aan de technische ontwikkeling
bleef hij beschouwen als een machtig in
strument tot afschrikking van pogingen
de vrede te verstoren.
dig nieuwe wetten inzake de burgerrech
ten van de negers zullen worden inge
diend. De veelgeprezen grondwet van de
Ver. Staten is blijkbaar onvoldoende om
de negers deze burgerrechten te verze
keren.
2 e week fanuari 1909-
Het bestuur van de Friesche Ijsbond
heeft van vele kanten het verzoek gekre
gen de elfsteden tocht te houden, doch
zonder wedstrijd. Het hoofdbestuur over
weegt de plannen.
Een kippenhouder in Oudega (W.) is
in het bezit van een kip die op 21 dec.
1907 haar eerste ei legde en tot 28 dec.
1908 trouw haar plichten vervulde. Eerst
nu in deze koude dagen is ze begonnen
te ruien.
Ziet men met spanning uit naar de
Franse houding tegenover de Rus
sen, ook om andere redenen is de
aandacht op Parijs gevestigd.
De Gaulle’s min of meer liberale hou
ding inzake Algerije heeft tot vrij felle
aanvallen van rechts op hem en Debré,
die vroeger ook allerminst van een der
gelijke liberale politiek gediend was, ge
leid terwijl het regime van links bloot
staat aan scherpe kritiek op zijn econo
mische en sociale politiek.
Er hebben ook geruchten gelopen, dat de
Italiaanse premier Fanfani, in Egypte op
bezoek, daar op verzoek van de Gaulle
voeding zou zoeken met de leiding van
de Algerijnse rebellen om tot een over
eenkomst, te komen, doch dit is later ont
kend. Fanfani heeft een economische en
culturele overeenkomst met Nasser geslo
ten en de Engelsen zullen er, dank zij de
bemiddeling van de president van de
Wereldbank, Black, waarschijnlijk in sla-
Maandag a.s. hoopt ze haar 16e verjaardag te vieren.
Onze hartelijke gelukwens.
gen hun economische en financiële be
trekkingen met Egypte, sedert 1956 ver
stoord, te normaliseren.
Allemaal dingen welke de positie van
Nasser versterken, zonder dat men zeg
gen kan dat hij in het Westelijk kamp
wordt betrokken.
Wat Afrika betreft zij nog vermeld dat
de Belgische regering in het parlement
een F' 'r
bevolking heeft aangekondigd, welke
beweging, welke zich
Tot de orde van dingen welke betrek-
”ng tussen
j de mede-
president Eisenhower in zijn
Terwijl wij dit schrijven loopt het bezoek van de Russische vice-
premier Mikojan aan de Ver. Staten ten einde. Of het vruchtbaar
geweest is zal waarschijnlijk eerst later blijken, maar een eerste indruk
is dat het resultaat niet groot geweest is en waarschijnlijk niet be
antwoorden zal aan min of meer hoog gespannen verwachtingen in
het Westen en ook vermoedelijk in Moskou.
Daarom zou Parijs iets kunnen voelen
voor het Russische idee. Maar de Franse
houding is terwijl wij dit schrijven nog
niet bekend. Het zou uiterst ernstig zijn
als deze afweek van die van de andere
Westelijke partners; wat men hier in het
Westen nu in de eerste plaats nodig heeft
is een krachtige en eendrachtige houding
omdat nu is gebleken dat de Russen de
Berlijnse kwestie enkel ter sprake heb
ben gebracht om het hele Duitse vraag
stuk naar hun zin te regelen.
Daar in Berlijn kunnen zij het de Wes
telijke geallieerden uiterst lastig maken,
waarbij zelfs oorlogsgevaar zou kunnen
ontstaan als het Westen niet vastbeslo
ten en hard blijft tegenover de Russische
plannen welke slechts beogen het vaste
land van Europa onder de duim te krij
gen. De Duitse kwestie is niet op te los
sen in een sfeer waarin het Westen en
Oosten praktisch nog als vijanden tegen
over elkaar staan. Zij behoort dan ook
eigenlijk niet als punt 1 op de agenda
der grote politieke vraagstukken te staan.
Eigenlijk moet dat de ontwapening zijn;
als men daarover tot een accoord kon
komen zou de sleutel voor een oplossing
van de meeste problemen gevonden zijn.
nen van de prijzen en zal het uit te ke
ren geldbedrag iets lager zijn. Zestig pro
cent van de opbrengst zal ten goede moe
ten komen aan een goed doel. In de
meeste gevallen zullen de sportorganisa
ties daarvan profiteren.
De voetbalpool blijft dus draaien. De
Hoge Raad achtte de pool in haar oude
vorm in strijd met de loterijwet, omdat
deze wet alleen maar pools toestaat voor
besloten groepen. Nu kan men de dui
zenden leden en donateurs van de voet
balclubs moeilijk een besloten groep noe
men. Iedereen kan lid of donateur van
een vereniging worden, zodat van beslo
tenheid geen sprake is. Het nieuwe kabi
net staat dus voor een wijziging van de
loterijwet. Daarover is de laatste maan
den reeds veel te doen geweest.
Het probleem is niet eenvoudig. Zou
men de voetbalpool zonder meer verbie
den dan moet men rekening houden met
de mogelijkheid, dat er tientallen kleine
pools ontstaan, die wel een besloten ka
rakter dragen, maar waarop door de jus
titionele autoriteiten dan ook geen enkele
controle kan worden ^uitgeoefend. Voor
de handhaving van de’ rechtszekerheid in
ons land zou dat beslist geen succes zijn.
Het lag dan ook in de bedoeling van het
oude kabinet-Drees om de loterij water
dicht te maken. Geen enkel gokje zou
dan meer gewaagd kunnen worden zon
der toestemming van de minister van
justitie. Er zou dan een einde gemaakt
worden aan de puzzelrage en aan bijvoor
beeld de „kijk U rijk” advertenties, die
nog verleden jaar zoveel opzien hebben
gebaard.
Al deze puzzels zijn thans toegestaan, er
is in ieder geval niets tegen te doen. We
zouden dus een waterdichte loterijwet
hebben gekregen met één uitzondering:
de voetbalpool. In het kabinet-Drees be
stond over deze gedachte overeenstem
ming. Men prefereerde de éne geregle
menteerde voetbalpool boven de volle
dige chaos die zou ontstaan na een ver
bod van de huidige voetbalpool. Ook de
antirevolutionaire-ministers waren die me
ning toegedaan, al zou de A.R.-Kamer
fractie waarschijnlijk wel tegen het wets
ontwerp hebben gestemd. Maar in deze
kring vond men de problemen waar
schijnlijk wel zo moeilijk, dat men niet
bereid was daarvoor een kabinetscrisis te
riskeren.
Het kabinet-Beel heeft de „toto-draad”
van het kabinet-Drees niet opgenomen.
Het volgend kabinet zal dus met een op
lossing moeten komen voor dit vraag
stuk, dat waarschijnlijk niet veel zal ver
schillen van de reeds voorbereide oplos
sing, die we hebben weergegeven. Wel
heeft minister Struycken voorkomen dat
de voetbalpool een element zal worden
in de verkiezingsstrijd. Vandaar dat hij
vergunning heeft verleend tot het orga
niseren van deze loterij.
Zo ziet men, dat een kabinet dat lopende
zaken heeft te behartigen, toch nog voor
ingrijpende beslissingen kan komen te
staan.
Intussen bereiden de partijen zich in
grote haast voor op de komende verkie-
zingsactie, die aan het einde van deze
maand zal kunnen starten. In de partijen
ontstaat weer het gebruikelijke rumoer.
Zo zijn er in de antirevolutionaire partij
actiec-omité’s opgericht w>or de twee pre
dikanten, die niet meer in de Tweede
Kamer zouden terugkerende dominéés
Van der Zaal en Fokkema.
Of deze acties veel zin hebben valt overi
gens nog te bezien. Wat de K.V.P. be
treft, ook daar zijn kiescomité’s aan het
werk voor Kamerleden die grote kans
maken, niet meer teruj
ren Bachg en Van Buel
Bij de P.v.d.A. keren waars:
heren Daams (landelijk secretaris
In het Kremlin zat, wat de politieke be
sprekingen van Mikojan te Washington
betreft, waarschijnlijk de bedoeling voor
de Amerikanen over te halen tot twee
zijdige AmerikaanseRussische bespre
kingen waarbij zou worden getracht alle
grote kwesties tot een begin van oplos
sing te brengen.
Maar de regering-Eisenhower heeft dui
delijk laten merken dat zij van een
AmerikaansRussische topconferentie
niets moet hebben, door van elke bespre
king met Mikojan direct rapport uit te
brengen aan de ambassadeurs van haar
Het is stil in de binnenlandse politiek. Het kabinet Beel werkt,
zonder dat het veel voor de Kamer zal verschijnen. Het behartigt
de lopende zaken en de ministers rekenen het zich tot een eer om
zo'n beleid te voeren dat het nieuwe kabinet, dat na de verkiezingen
gevormd zal moeten worden, 's lands zaken in goede staat zal aan
treffen. Zorgvuldig wordt er voor gewaakt, dat de politieke tegen
stellingen nog groter zullen worden. Een der, treffende bewijzen
daarvoor is de beslissing van minister Struycken, die momenteel
het departement van justitie ad interim beheert, om de voetbalpool
in gewijzigde vorm te laten voortbestaan.
De Hoge Raad heeft echter uitgesproken
dat de K.N.V.B.-pool strijdig is met de
loterijwet. Deze uitspraak komt niet on
verwacht. Zelfs de K.N.V.B. heeft daar
rekening mee gehouden, want voordat de
uitspraak van ons hoogste rechtscollege
werd gedaan, was er reeds bij het depar
tement van justitie een'vergunning voor
het houden van een voetbalpool aange
vraagd.
Deze vergunning is verleend. Kleine ver
anderingen in de pool zijn daardoor
noodzakelijk geworden. Zo moet een no
taris worden ingeschakeld bij het toeken-
Onder Opheusden, langs de spoorlijn NijmegenGeldermalsen, staat een
wit huisje, ,,’t Witte Huuske”. Als er een trein passeert, geeft de machi
nist een signaal en hangt de conducteur uit een van de raampjes en
zwaait naar twee kinderen achter de ramen van het witte huisje. Dit is
zo’n gewoonte geworden, dat de reizigers het overgenomen hebben.
Enige tijd geleden kwam er op het station te Nijmegen een brief voor de
spoormensen, die altijd naar de kinderen zwaaiden. In deze brief deelde
de vader van de kinderen mede, dat zijn twee dochtertjes niet konden
lopen en in het gips lagen. Het enige vermaak voor de kinderen was
naar de treinen te zwaaien en de ouders dankten de spoormannen voor
hun vriendelijkheid. De spoormensen waren door deze brief diep getroffen
en zamelden een aardig bedrag bij elkaar. Een deputatie kwam toen de
ongelukkige kinderen speelgoed brengen. Nadien zwaaiden de kinderen
nog harder en besloot het personeel van de N.S. gezamenlijk iets groots
op touw te zetten. 15 Januari, dag van uitbetaling, is er onder het perso
neel een grote collecte gehouden, ook de vaste reizigers gaan nu de actie
steunen. Het plan is nu een draaibare ligtent aan te schaffen. Een
radiohandelaar bood aan een radio voor de ligtent beschikbaar te stel
len. Een aannemer belde op met de mededeling, de stenen gratis te
leveren. Ontroerend was het gebaar van een klein jongetje, dat zijn
hele spaarpotbezit 35 cent kwam brengen met dit briefje er bij:
„Voor de twee zwaaiende kinderen van Henkie”.
De spoormensen hopen, dat de actie een groot succes wordt
De foto-combinatie laat zien hoe de trein ,,’t Witte Huuske” passeert;
de kindertjes zijn, zoals altijd, bij het raam.
simensprekingen
aanbieden van ee..-
wachte blijde gebeurtenis in het Konink- hower trouwens ook maatregelen tegen
lijk gezin inflatie aan en waarschuwde hii tecen een
Wat het resultaat ook zij van Miko
jan’s reis, het is nu wel duidelijk dat
deze reis, de verschijning van de
Russische kuntmatige planeet en
ook de Berlijnse kwestie moeten
worden beschouwd als een inleiding
tot een machtig offensief van Rus
sische zijde om het Westen zodanig
te imponeren dat het genoegen
neemt met een oplossing van de ge
hele Duitse kwestie zoals het Krem
lin die wil.
vraa;
op <-
voor
Warchau of Praag
voerd tegen Duitsland
digd zouden zijn te houden ter oplossing
van de Duitse kwestie.
Het verklaarde zich bereid over elk ander
plan te praten, maar diende zelf als
nasisplan voor de oplossing van de kwes
tie zijn geliefde denkbeeld in dat West
en Oost Duitland een confederatie zou
den vormen, beide delen zouden hun
eigen regeringsstelsel kunnen behouden,
tot zij onderling besloten tot hereniging.
De confederatie zou een eigen defensie
mogen hebben maar zonder kernwapens,
raketten en duikboten, de buitenlandse
troepen zouden binnen 1 jaar uit Duits
land moeten zijn teruggetrokken en
West Duitsland zou uit de Navo, Oost
Duitsland uit het Warchau-pact moeten
treden, ze zouden alleen mogen deelne
men aan een pact, dat ook alle vroegere
vijanden van Duitsland zou omvatten, in
de praktijk zou dat dus betekenen dat
ze alleen lid van de Ver. Naties zouden
kunnen worden.
De confederatie zou haar grondgebied
beperkt zien tot het huidige d.wz. dat
ook de Oder-Neisse grens door het Wes
ten zou moeten worden erkend.
Men begrijpt nu ook waarom de Polen
de laatste tijd trachten zoveel mogelijk
Duitsers uit het vroegere Duitse Oder-
Neisse gebied naar West-Duitsland af te
voeren.
Ze willen die zoveel mogelijk kwijt voor
er serieuze onderhandelingen over dit
gebied moeten worden gevoerd en het
Westen zich zou kunnen beroepen op het
feit dat deze gebieden een Duitse be
volking hebben.
Overigenser is zo goed als geen nieuws
aan dit Russische voorstel.
Het Westen heeft het al vaak genoeg
verworpen.
Een politiek bezwaar is dat het Westen
de bevolking van Oost-Duitsland blij
vend zou overleveren aan een regime dat
zij niet wenst nl. een communistisch.
Dat de Russen nu de confederatie wel
een leger, maar niet modern bewapend
willen toestaan geschiedt alleen omdat
dit regime zich met hulp van dit leger
in Oost Duitsland tegen de volkswil in
zou kunnen handhaven. Hier stuit men
op de rechten van de mens. En nu moge
men die rechten nog maar al te vaak
aan zijn laars lappen en beweren dat het
geen realiteitspolitiek is er aan vast te
houden, een nuchter technisch militair
argument tegen het Russische voorstel is
dat het Westen door het te accepteren
het militaire evenwicht ten koste van
zichzelf zou verstoren.
Als West Duitsland er aan werd onttrok
ken zou de Navostrook in Europa te smal
worden om haar behoorlijk te verdedi
gen. Er zouden nog heel wat meer argu
menten tegen het Russische voorstel zijn
aan te voeren, ook bijv, het feit dat een
W. Duitsland dat slechts een uiterst be
perkte verdediging zou hebben moeilijk
denkbaar is als lid van het in werking
getreden verdrag inzake de Europese
economische gemeenschap. De militaire
lasten zouden daar in vergelijking met
die der andere leden zo gering zijn dat
de W. Duitse industrie een uitzonder
lijk gunstige concurrentiepositie kreeg.
liberale politiek jegens de Kongolese
echter de extremistische nationalistische
beweging, welke zich nu in de Kongo
heeft geopenbaard, niet zal bevredigen.
king hebben op de verhoudin.
blank en zwart, behoort nog d
deling van
boodschap aan het Congres, dat er spoe-
ig te keren: de he-
:1.
Bij de P.v.d.A. keren
industrie maken
en Chroesjtsiew
l_n of banken
econo-
even-
t aan de
koude oorlog, ook zal gebruiken als wa
pen in die oorlog en speciaal tegen de
Ver. Staten.
De Amerikanen hebben allerminst be
hoefte aan een prijzenslag op de wereld
markt noch op het gebied van industriële
noch op dat van landbouwprodukten en
een ontreddering van die markt.
Het Kremlin heeft waarschijnlijk gedacht
aan de mogelijkheid dat het Amerikaanse
zakenleven en ook de boeren druk op de
Amerikaanse regering zullen oefenen om
tot een politieke overeenkomst te komen.
En zij zouden zich daarbij op het argu
ment kunnen beroepen dat een econo
mische oorlog met de Sowjetunie het
Amerikaanse levenspeil sterk zou kunnen
aantasten.
Een levenspeil dat volgens president
Eisenhower in zijn jaarlijkse boodschap
aan het Congres thans hoger is dan ooit
en dat behouden dient te olijven,
In dit verband kondigde president Eisen-
inflatie aan en waarschuwde hij tegen een te kunnen spelen.
grote Westelijke bondgenoten te Wa
shington.
Verder heeft Mikojan vooral ’t gezel
schap gezocht zo het niet andersom
was van hoge en puissant rijke figu
ren uit de Amerikaanse zakenwereld; hij
heeft een ontmoeting met de Amerikaan
se vakverenigingen etc. gemeden en voor
de hardhandige attenties van de Hon
gaarse vluchtelingen die een oude reke
ning met hem wilden vereffenen heeft
de Amerikaanse veiligheidsdienst Miko
jan bewaard.
Het is niet zo’n wonder dat Mikojan
contact met de Amerikaanse zakenwereld
onderhield.
Hij is specialist op handelsgebied en is
er volgens zijn zeggen op uit geweest de
omvang van de handel tussen beide grote
landen uit te breiden.
Daarvoor voelen zakenlieden natuurlijk
altijd. Maar er komt nog iets bij. De
Russische techniek en
enorme vorderingen
heeft het niet onder stoelen
gestoken dat hij de groeiende
mische macht van het sovjetblok
tueel, als er geen einde komt
pen in die oorlog en speciaal tegen de
L.-A' - «W
