DE FINS-RUSSISCHE BETREKKINGEN
BEGROTINGSBEHANDELING IN
TWEEDE KAMER
I 1
Zw 1
I»
V
to sizzen
Buitenlands Overzicht
Gouden filmpjes
Paus Joannes XXIII wil oecumenisch concilie
bijeenroepen
De conferentie over de stopzetting der
kernproeven duurt voort
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’» Nieuwsblad
iiiiiil
If:;.
VRIJDAG 30 JANUARI 1959
55e JAARGANG
No. 8
s
dreigend toe.
concilie echter jaren.
K AMEKO VE RZICHT
F-6U4X..-V
Morgen viert H.K.H. Prinses Beatrix haar 21 e verjaardag.
de Sov-
Foto M. C. Meyboom.
handelsbetrekkingen voelen wat
DRIELING GEBOREN
der
de stads-
’t Zet te Dedgutn
-
Krite Boalsert. De gearkomste is in wike
ütsteld om it iis.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335
,(K 5157)
rikanen en Engelsen
punt concessies
In ieder geval willen de ministers voor
komen, dat er gesproken wordt over een
beleid op lange termijn. Het kabinet-Beel
staat op het standpunt, dat het zo’n be
leid niet voert. Het is zijn voornaamste
taak om er voor te zorgen, dat het nieu
we kabinet, dat na de verkiezingen ge
formeerd zal moeten worden, een orde
lijke boel aantreft, zodat eventueel ook
de kabinetsformatie zo vlot mogelijk kan
verlopen.
Er is dus geen sprake van dat erjme-t
de ministers over een toekomstig beleid
kan worden gesproken. Zij zullen aan
een dergelljk debat niet meedoen. Even
min kan worden gedebatteerd over het
beleid dat de ministers hebben gevoerd
in het afgetreden kabinet-Drees.
Nu er een nieuw kabinet is, dragen de
bewindslieden formeel geen verantwoor
delijkheid meer voor hun daden in het
oude kabinet. Er is dus niet veel stof
tot praten. Het enige, dat overblijft, is
een discussie over het beleid dat de mi
nisters van het kabinet-Beel tot nu toe
hebben gevoerd. En aangezien het ka?
binet-Beel weinig spectaculaire daden
verricht, is zo’n debat ook al weinig in
teressant.
Het zal zich tot enkele harde feiten moe-
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededeli. gen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
L I
‘j om levensmiddelen ten be
hoeve van de werklieden aan
werkinrichting te Bolsward.
Voor de Lemster haven zit nog steeds
een onafzienbare massa ijs.
presi-
Finse
ook gevormd werd,
op
betrekkingen tussen
Finland een levensbelang
of-
en
de wijze waarop men te-
De Tweede Kamer heeft besloten om de komende weken de reste
rende begrotingshoofdstukken nog af te handelen. Op behandeling
liggen nog te wachten: zaken overzee, Nieuw Guinea, defensie,
verkeer en waterstaat en sociale zaken. Begrotingshoofdstukken,
waarover, gezien de naderende verkiezingen, nog fel gediscussieerd
zou kunnen worden. Of dat zal gebeuren, is overigens nog de vraag.
Het huidige kabinet-Beel is weliswaar een normaal, volwaardig
kabinet, maar het heeft een zeer specifieke opdracht, n.l. de afdoe
ning van zaken, die in ’s lands belang niet kunnen wachten. Dat
is een opdracht die volledig past bij een demissionair kabinet.
Daarom heeft minister-president Beel destijds verklaard, dat zijn
kabinet niet van plan is veel voor de Kamers te verschijnen.
welk kabinet er
steeds de nadruk
ten beperken. Voorzitter Kortenhorst zal,
gezien deze gang van zaken, dan ook
dinsdag a.s. voorstellen om de spreek
tijd te rantsoeneren. Dit voorstel is re
delijk, temeer daar de Tweede Kamer
weinig tijd heeft om te vergaderen.
Avondvergaderingen zullen niet meer
worden gehouden, daar de meeste Ka
merleden het verkiezingspad op moeten.
Zij zullen in vele gevallen dus reeds laat
in de middag het Kamergebouw dienen
te verlaten.
Dit alles wil niet zeggen, dat de komen
de debatten in de Tweede Kamer alle
maal even vervelend zullen zijn. De mi
nisters kennen hun opdracht: zij laten
zich niet tot zuiver politieke debatten
verleiden. Maar de Kamerleden onder
ling hebben daarmede niets te maken.
Zij zouden naar hartelust kunnen de
batteren. Als de Kamer vergadert, is
daarvoor de gelegenheid. En de begro
tingen die we hebben opgesomd leveren
voldoende stof op om het politieke vuur
tje flink aan te wakkeren. Of dit zal
gebeuren is voor ons nog een vraag.
Hoewel hef bloed kruipt waar het soms
niet gaan kan, lijkt het ons niet verstan
dig om al te veel verkiezingspropagan
da in de Tweede Kamer te voeren. In
Hierboven: Een recente foto van onze kroonprinses.
In Italië is de regering-Fanfani af
getreden, ze steunde op een coalitie
van Christendemocraten en de soci-
aal-democraten van Saragat.
Bolswards Nieuwsblad
Bij landbouwer van
bracht een koe drie kalveren ter wereld.
in
laten; ze heeft zich zelfs dezer dagen be
reid verklaard W. Duitse militaire de
póts op Deens grondgebied toe te laten
mits bemand met Deens personeel.
Rest is goed, arbeid better,
rest nei arbeid it béste.
4e week januari 1909-
Oproep sollicitanten voor de betrekking
van stadstuinman te Bolsward. Jaarwedde
f 250,—.
I. /ij
Op 28 jan. overleed de heer N. L. J.
Bruinsma, die een reeks van jaren ter
stede het notarisambt met nauwkeurig
heid en toewijding verrichtte. Hij werd
72 jaar.
Hardrijderij
Finland verband zou houden met een
spoedig te verwachten verhoogde span
ning in de internationale betrekkingen
vanwege de Berlijnse kwestie is, ofschoon
men i
de Russen toe is, moeilijk aan te nemen
nu vice-premier Mikojan na
naar
er geen spi
matum of
Sovjetunie wenst slechts onderhandelin-
De Russische premier Chroesjtsjew is vorige week even haastig van
Moskou naar Leningrad gereisd als president Kekkonen van Finland
naar het voormalige Petrogad, ex-St. Petersburg, toog. Het boterde
sedert de laatste Finse verkiezingen niet tussen het kleine Finland
en zijn kolossale nabuur. Toen de Finse communisten uit de regering
raakten, heeft Rusland zijn handel met de Finnen grotendeels stop
gezet en het gevolg daarvan was een sterke toeneming van de werk
loosheid in Finland.
r
Hwat Hat Cjabe Sb roar
us hjoed
geland staan er echter op dat de controle
zo goed als geheel zal worden gelegd in
handen van personeel niet behorend tot
de eigen nationaliteit. Dit standpunt is
ongetwijfeld het enige juiste en als Ame
rikanen en Engelsen nu ook nog op dit
punt concessies aan de Russen zouden
doen blijft er niets van een behoorlijke
regeling over.
De militaire leiders van het Westen moe
ten toch al weinig gesticht zijn over de
concessies aan de Russen dat de eventu
ele stopzetting niet gebonden zal worden
aan een beperking der gewone bewape
ning. Door welke gedachten de Ameri
kaanse en Engelse politici zich bij deze
concessies hebben laten leiden is niet na
te gaan. Geloven ze dat de Russen de
conferentie tenslotte toch op het controle
systeem zullen laten stranden en dat de
schuld daarvan dus dan niet op het Wes
ten zal kunnen worden geschoven? Of
verwachten ze dat een eventuele overeen
komst Moskou in moeilijkheden met
rood China zal brengen, dat ook kern
wapenen wil maken? Maar zij zelve zul
len bij een dergelijke overeenkomst moei
lijkheden met Frankrijk krijgen, dat zich
de kans atoomwapenen te maken niet zal
laten ontnemen door een eventuele Ame-
rikaans-Engels-Russische overeenkomst.
Ansichten van de aardbeving te Messina.
Prijs 5 cent. Fa. wed. H. M. Ridder.
Het Friese huldeblijk bij de a.s. blijde
gebeurtenis in het koninklijk gezin zal
Bestaan uit een eikenhouten kast voor
kinderkleren. De opbrengst van de col
lecte daartoe te Bolsward was f 56,90.
Westen oorspronkelijk gaf om tot een
vergelijk met Moskou te komen. Zoals
bekend heeft er reeds overleg plaats tus
sen de Westelijke Grote Drie over de
mogelijkheden tot een gesprek met Rus
land te komen, doch een gemeenschap
pelijk standpunt schijnt nog niet te zijn
bereikt, men wil kennelijk ook eens af-
wachten wat Chroesjtsjew op het boven
genoemde Russische congres zal zeggen.
Naar het schijnt zijn de W. Duitsers nog
niet gerust, dat een der grote Westelijke
geallieerden geen concessies aan de Rus
sen zal willen doen in de Duitse kwestie.
Ook wordt bericht dat de Amerikanen
bereid zijn het been stijver tegenover de
Russen te houden dan de Engelsen. Dat
schijnt ook al gebleken te zijn bij een
eerste militair-technisch overleg van of
ficieren van Amerika, Engeland
Frankrijk over
gen de O. Duitsers zal optreden als deze
eens met militaire middelen zouden wil
len trachten de Westelijke geallieerden
te beletten met transporten enz. W. Ber
lijn te bereiken.
De Amerikaanse officieren meenden dat
dit met alle middelen, ook met tanks, zou
dienen te gebeuren, de Engelsen voelden
alleen maar voor een luchtbrug, hoewel
die veel moeilijker te handhaven zou zijn
dan vroeger, zij meenden echter dat als
men de Oost Duitse troepen tegemoet
trad met tanks het gevaar voor een grote
oorlog veel groter zou zijn: de Ameri
kanen geloofden daaraan niet, het zou
wel bij een lokaal conflictje blijven, de
Russen zouden om Berlijn en de erken
ning van het Oost Duitse bewind geen
derde en alles vernietigende oorlog wa
gen meenden zij.
moeten berokkenen aan de betrekkingen
tussen hun land en buurlanden, in het
bijzonder niet als een buurland niets doet
wat dergelijke aanvallen rechtvaardigt”.
Chroesjtsjew vroeg Kekkonen hem zijn
openhartige woorden niet kwalijk te ne
men. Mochten de negatieve manifestaties,
waarop ik gewezen heb, echter niet stop
gezet worden, dan kan dit grote schade
berokkenen aan onze betrekkingen, zo
voegde de Russische premier hieraan
Het is echter best mogelijk dat men
de redenen voor het optreden der
Bussen tegen Finland te diep zoekt
en dat de besprekingen vooral op
Chroesjtsjews persoonlijk initiatief
geschiedden omdat de Russische pre
mier deze week voor het 21sle con
gres van de Russische communisti
sche partij, dat dinsdag is begon
nen, moest verschijnen en hij er
prijs op zou stellen daar met resul
taten ook op het gebied der buiten
landse politiek te kunnen verschij
nen.
gelegd dat goede
de Sovjetunie en
j voor zijn land
waren, en dat past een realist als deze
politicus is. Hij is kennelijk naar Rusland
gegaan om te trachten de druk welke de
Russen op zijn land via hun handelspoli
tiek leggen weg te nemen en het was dus
ook geen wonder dat met Chroesjtsjew
en de minister van buitenlandse zaken,
Gromiko, ook de Russische minister van
buitenlandse handel meekwam.
Chroesjtsjew heeft aan de lunch ter ere
van Kekkonen in ’t openbaar een en an
der over de Fins-Russische betrekkingen
gezegd. Mensen, die Rusland beschuldi
gen van agressieve bedoelingen jegens
Finland zijn, aldus de Russische premier,
lasteraars en vijanden van de twee lan
den”. Het binnenlandse bewind in Fin
land noemde hij een aangelegenheid van
het Finse volk. In sommige kringen in
Finland, zo vervolgde Chroesjtsjew, wil
men graag meer aan ons verkopen en
minder van ons kopen. Maar dit zal
moeilijk gaan. De hoeveelheid goederen,
die wij van Finland kopen, hangt af van
hetgeen de Finnen van ons kopen.
Chroesjtsjew merkte op, dat de economi
sche samenwerking tussen Rusland en
Finland een einde zal maken aan de
werkloosheid in laatstgenoemd land. En
over werkloosheid kan ik meepraten,
want ik ben zelf arbeider geweest, aldus
Chroesjtsjew.
Bepaalde Finse journalisten en bladen
maken van aanvallen op de Sovjet Unie
hun specialiteit, zo vervolgde de Russi
sche premier. Zij worden blijkbaar goed
betaald door reactionairen en krijgen mo-
f
lan
de
Sedert dien is het ook altijd sukkelen ge
weest met de vorming van elkaar snel
opvolgende kabinetten in Finland en pas
drie weken geleden kwam er weer een
nieuw kabinet dat alleen samengesteld is
uit leden van de boerenpartij met uitzon
dering van de minister van buitenlandse
zaken, Törngren.
President Kekkonen heeft, waarschijnlijk
omdat er een sterke anti-Russische stro
ming in zijn land is ook, niet te ver
wonderen' na wat het kleine land van
Moskou te verduren heeft gehad er,
Fanfani had al enige maanden moeilijk
heden met de rechtervleugel van de chr.
democraten. En nu de linkervleugel van
de Saragat-socialisten neiging toonde tot
samenwerking met de linkse socialisten
van Nenni, die gebroken hebben met de
communisten, zijn er zulke spanningen
in het kabinet ontstaan dat het is afge
treden. Een nieuwe coalitie-regering van
chr. democraten met meer rechtse par
tijen, zou volgens diverse commentaren
waarschijnlijker zijn dan van links ge
richte chr. democraten met socialisten van
Saragat en Nenni.
Tenslotte zij nog vermeld het belangrijke
besluit van paus Joannes XXIII om een
oecumenisch concilie bijeen te roepen.
Het schijnt de bedoeling om ook de niet-
katholieke kerken uit te nodigen waarne
mers naar dit concilie te zenden en haar
op te wekken tot eenheid. Volgens des
kundigen vergt de voorbereiding van een
rnnrilic» prhtpr ia ren.
Die opmerking van de Russische
premier over de Sovjetpers was
goed. Ze mag immers alleen maar
het regeringsstandpunt verkondigen
en als het Kremlin het nodig oor
deelt, zullen de Russische kranten
morgen Finland uitmaken voor alles
wat lelijk is. Overigens was Chroesj
tsjews bedoeling heel duidelijk jul
lie doen in de buitenlandse politiek
wat wij willen, muilkorf je pers en
dan herstellen wij onze handel met
jullie land”.
Na afloop van de besprekingen, waarvan
het resultaat kennelijk met grote span
ning door het Finse volk werd tegemoet
gezien, kon Kekkonen mededelen dat de
crisis in de Fins-Russische betrekkingen
voorbij was. Rusland had geen enkele
eis gesteld, welke de Finse neutraliteit of
’s lands betrekkingen met het Westen
in gevaar zouden brengen. Er zouden
spoedig handelsbesprekingen worden ge
opend en Rusland zou weer een ambas
sadeur te Helsinki benoemen. De
dent deed echter een beroep op de
pers matiging te betrachten en verant
woordelijkheidsbesef te tonen. Kennelijk
zijn er geen bepaalde afspraken te Le
ningrad gemaakt, maar heeft Kekkonen,
die in Moskou wel vertrouwen geniet,
toezegging gedaan zijn persoonlijke in
vloed te zullen uitoefenen opdat Finland
geen onbetrouwbare buur van de Sov
jetunie zal worden.
Hij zal er ook stellig tegen waken dat er
in de Finse regering personen zitting
krijgen, die uitgesproken anti-Russisch
zijn. Men heeft zich hier en daar afge
vraagd, waarom de Russen vooral in de
laatste tijd zoveel aandacht schenken aan
hun betrekkingen met Finland. Men zou
o.a. kunnen denken aan vrees van Mos
kou dat Finland meer in de Westelijke
sfeer zal worden getrokken, nu het met
de andere drie (of vier als men Ijsland
meerekent) Scandinavische landen over
een gemeenschappelijke Scandinavische
markt overlegt en in ieder geval de on
derlinge economische betrekkingen tus
sen die landen, ook in verband met de
Euromarkt, worden aangehaald.
Er zijn ook Westelijke commentatoren,
die menen dat de Russen onder alle om
standigheden zeker willen zijn dat Fin
land geen vijandige houding tegen hen
zal aannemen. Zij kunnen zich echter niet
direct met de Finse buitenlandse aange
legenheden inlaten en dus zorgen dat
daar de communisten die op him hand
zijn, de macht in handen krijgen, omdat
dit Zweden, dat weer buurland van Fin
land is, tegen hen in het harnas zou ja
gen. Zweden, dat nu neutraal is, zou
zich dan bij de Navo kunnen aansluiten.
Voor hun doen blijven de Russen daarom
wat voorzichtig, zij waarschuwen Finland
slechts en lieten het door stopzetting der
handelsbetrekkingen voelen wat er van
Finland zou worden als het blijven van
het handelsverkeer met Rusland was ver
stoken.
Dat Moskou thans bezig is Finland vrees
in te boezemen schrijft men toe aan de
algemene buitenlandse politieke toestand.
De Russen zouden met de mogelijkheid
rekening houden dat de Berlijnse kwestie
straks tot een zodanige spanning zal lei
den dat er oorlogsgevaar dreigt en zou
den dan zeker willen zijn dat in Finland
niets tegen hen ondernomen zou worden.
In hetzelfde licht zal men dan wel moe
ten zien het optreden van Mikojan in
Denemarken, op zijn terugreis van Ame
rika naar Moskou. Hij verklaarde daar
dat Denemarken er goed aan zou doen
het voorbeeld van Zweden te volgen, dus
neutraal te blijven, uit de Navo te treden
en een niet-aanvalsverdrag met de Sovjet
unie en andere communistische landen te
sluiten. Het lijkt er thans echter niet op
dat de Deense regering de Navo zal los-
Ozwz'gmr blijken zowel de Ver.
Staten als Engeland nogal soepel
in hun politiek jegens de Russen.
Te Genève vergaderen nog altijd
deskundigen van deze drie landen
over stopzetting van de kernproeven.
Washington en Londen hebben altijd op
het standpunt gestaan dat deze stopzet
ting voorlopig voor een jaar zou geschie
den en wanneer in dat jaar bevredigende
vooruitgang zou worden gemaakt op het
gebied van controle en de besprekingen
over de beperking der gewone bewape
ning de overeenkomst van jaar tot jaar
zou kunnen worden verlengd.
De Russen stelden echter onvoorwaarde
lijke en permanente stopzetting voor.
Amerika en Engeland hebben thans ech
ter een zeer belangrijke concessie gedaan,
door te verklaren dat zij bereid waren
een permanente stopzetting te aanvaar
den zonder binding aan een beperking
van de gewone bewapening; maar wel
blijven zij vasthouden aan de eis dat een
behoorlijk contróle-stelsel moet worden
ingevoerd.
De Russen willen nu ook wel controle,
maar de controleposten moeten in elk
land bezet worden door personeel uit dat
land, aangevuld met slechts enkele bui
tenlandse deskundigen. Amerika en En-
Het is immers bekend dat Chroesjtsjew
ook tegen een oppositie in zijn partij
moet oproeien. Dat de Russische druk op
Zondagmorgen is in het gezin van de heer L. van de Akker, wonende aan de Commissaris van Heemstrastraat te Nij-
kerk, een drieling geboren. De kinderen, twee meisjes en een jongen, die rsep. vijf pond, vier pond en drie ons en
vier pond en twee ons wegen, kwamen in een kwartier tijd ter wereld. De Kinderen zijn tijdelijk opgenomen in het
ziekenhuis de Lichtenberg te Amersfoort. Helaas is inmiddels een der kinderen overleden.
;elijk subsidie van derde landen, die be-
ig hebben bij een verslechtering van
betrekkingen tussen de Sovjet Unie en
Finland. „Kijk nu eens naar onze pers.
Daar is niets in te vinden wat schadelijk
kan zijn voor de betrekkingen tussen on
ze landen. Wij zijn voor goede betrek
kingen tussen onze landen. Wij zijn van
mening dat journalisten, als zij tenminste
hun land willen dienen, geen schade
nooit precies weet waaraan men met
i
zijn reis
de Ver. Staten heeft verklaard dat
>rake is van een Russisch ulti-
tijdgrens inzake Berlijn, de
gen, waarbij het van geen belang is of
die weken of desnoods maanden langer
dan het half jaar dat Chroesjtsjew het
met Moskou te komen. Zoals
f
