INTEGRATIE IN BENELUX WORDT MET
KRACHT VOORTGEZET
MUZIEKSCHOOL TE BOLSWARD
VAKCENTRALES EN KAMER OVER
SOCIAAL BELEID
Qabe Sk
roar
Buitenlands Overzicht
Vrees in Amerika voor devaluatie van dollar
Haile Selassie in Moskou
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
us hjoed p p
to sizzen
Gouden filmpjes
S3
VRIJDAG 17 JULI 1959
55e JAARGANG
No. 53
FOTONIEUWS UIT LA COURTINE
Hwat hat
de uitvoe-
zou
„WITTE HUUSKE” BIJNA VOLTOOID.
Kamer sust.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
KAMEROVERZICHT
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’» Nieuwsblad
bedoeld als een basiscursus, waarbij nog
geen instrument wordt gebruikt. Indien
een goed examen wordt afgelegd, volgt
daarna de cursus voor de praktijk.
Voor verschillende organisaties bestaan
er examens. Gelukkig zijn de landelijke
organisaties het onderling eens gewor
den over uniforme examens, waar een A,
B, C of D-diploma kan worden behaald.
Cursusduur resp. 6, 6, 9 en 12 maanden.
Een muzikant met een B-diploma is voor
een korps zeer bruikbaar. Door subsidie
uit ’t Anjerfonds, zijn de kosten voor de
cursisten vrij laag.
De theoretische lessen worden in klassi
kaal verband gegeven, het cursusgeld
bedraagt slechts f 0.75 per les (1% uur).
De praktische lessen worden gegeven in
kleine groepjes van pl.m. 6 leerlingen.
I Ook deze lessen worden gegeven voor
f 0.75 per les, waarna dan het korps nog
een klein bedrag moet bijbetalen.
Na de pauze geeft de voorzitter de ge
legenheid aan de afgevaardigden van de
korpsen hun mening over een en ander
naar voren te brengen.
De afgevaardigde van het muziekkorps
in Blauwhuis is dankbaar voor dit initia
tief en is er zeer enthousiast over.
De korpsen kunnen zeer goed merken,
welke muzikanten een cursus hebben ge
volgd.
Helaas vormen de financiën wel eens ’n
bezwaar voor verschillende jonge muzi
kanten.
Ook de afgevaardigden van de plaatse
lijke korpsen staan volkomen achter dit
initiatief. In het bijzonder vormt voor
deze korpsen de opleiding voor het C en
D-diploma een moeilijkheid.
Daar is een ervaren musicus voor nodig.
Tijdens het bezoek van koning Boudewijn aan Nederland hebben er,
naar men meldt, ook politieke besprekingen plaats gehad tussen de
betrokken ministers van beide landen. Daarvan wordt gezegd dat de
integratie in* de Benelux met kracht zal worden voortgezet evenals
de politiek tót verdere integratie in Europa, waarmee wel in de eerste
plaats bedoeld zal zijn die in de Europese economische gemeenschap
van de landen van het zg. Klein Europa. Men moet het vraagstuk
der integratie vooral nuchter bekijken.
It houlik hat syn ütfallen, hwerby de
man syn frijheit en de frou har lob for-
lieze kin.
Overigens is deze onenigheid in de
Navo dubbel jammer op het mo
ment dat er weer met de Russen
wordt gepraat en voor de kleine
Navoleden op het Europese vaste
land dubbel ongenaam omdat zij
achter het Franse streven naar een
Navo-directorium het Franse ver
langen naar het spelen van een over
heersende rol op dat vasteland con
stateren.
te schrijven over de nu hervatte Geneefse
ministerconferentie, waar al direct moei
lijkheden ontstonden over het toelaten
van West- en Oostduitse vertegenwoor
digers in de geheime bijeenkomsten. Er
heerst niet veel optimisme over de afloop
der conferentie. Hoogstens verwacht men
dat de Berlijnse kwestie voor II/2 jaar in
de ijskast gaat, maar het Westen meent,
dat men daarna weer over de status van
W. Berlijn kan praten, en het Oosten dat
het dan afgelopen moet zij met de aan
wezigheid van Westelijke troepen in dat
Stadsgedeelte.
Uiteraard poogde de woordvoerder der
PvdA, Roemers zelf vice-voorzitter
van het NW in de Tweede Kamer
uit deze situatie alles te halen wat er
politiek-gesproken in zat. Niet, dat hij
ernstig geloofde in een kabinetscrisis,
maar er was hem natuurlijk veel aan ge
legen om voor de werknemers een wel-
vaartsverruiming tot stand te brengen.
Via een motie trachtte hij de „regerings
partijen” te verlokken tot het uitdrukke
lijk toekennen van voorrang aan een
loonsverbetering boven een verhoging
der huren.
De woordvoerder der Katholieke Volks
partij, de voormalige KAB-bestuurder
Andriessen, was er echter kennelijk alles
aan gelegen een breuk, niet alleen in
eigen gelederen, maar ook met het
nieuwe kabinet, voorshands te vermijden.
Van het adres der vakcentrales maakte
hij nauwelijks melding. Desalniettemin
poogde hij in alle vriendelijkheid het
kabinet-De Quay ervan te overtuigen,
Ambtelijke pensioenen.
Bij het begin van het dagenlange kamer
debat was de PvdA er meteen al op uit
geweest ook op een ander punt de con
fessionele regeringspartijen tegen het
kabinet-de Quay uit te spelen. Er moest
toen een beslissing worden genomen over
Deze gevaren zijn wel niet acuut, want
de kleine vrijhandelszone is er nog niet
en er worden nog pogingen gedaan om
te bemiddelen tussen de „zes en de ze
ven" zoals dat heet, maar ze zijn wei
sluimerend aanwezig en een waarschu
wing voor de kleine landen die samen
werken met grote dat ze zelf het slacht
offer van die samenwerking kunnen wor
den als de groten feitelijk terugvallen op
de vooroorlogse belangenpolitiek, die on
herroepelijk er toe leidt dat meer de
nadruk valt op wat landen of groeperin
gen verdeelt, dan op dat wat hen ver
enigt. Het is niet zo vreemd dat een man
als Guy Mollet, de Franse socialistische
leider, die de Gaulle veelal steunt maar
ook een overtuigd voorstander van de
Europese integratie is, pas op een con
gres van zijn partij heeft verklaard dat
hij de regering-de Gaulle steunt in haar
houding ten opzichte van Berlijn en de
Duitse kwestie, maar het niet eens is met
Het „Witte Huuske", het zonnehuisje voor de twee spastische kinderen van
het gezin Rothuis te Opheusden, dat langs de spoorlijn Nijmegen-Geldermalsen
wordt gebouwd, nadert nu snel zijn voltooiing. Het zal half augustus worden
overgedragen door de Nijmeegse spoormannen, die de fondsen voor de bouw
bijeen brachten.
Twee beelden uit La Courtine in Frankrijk, waar het Nederlandse leger op het
ogenblik oefeningen houdt.
Boven: een tankbemanning maakt krijgsgevangenen.
Onder: Nederlandse infanteristen in opmars door het Franse land.
Het verloop van die onderhandelin-
gen kan ons thans minder schelen
dan het feit, dat Nederland, als
deze kleine vrijhandelszone zou
doorgaan onvoordeliger positie wat
zijn lartdhouwprodkten betreft op
de Engelse markt zal innemen dan
Denemarken, zijn grote concurrent
op die markt en dat dit feit dan
kennelijk veroorzaakt zou zijn door
de Franse onwil de Europese Eco
nomische Gemeenschap, dus Klein
Europa, te doen opnemen in de
oorspronkelijk door Engeland ge
dachte grote vrijhandelszone.
Het bestuur van de muziekschool heeft
het plan opgevat om te komen tot het
instellen van een opleidingscursus voor
korpsmuzikanten voor de leden van de
muziekkorpsen in Bolsward en de naaste
omgeving.
Het bestuur heeft hierover contact op
genomen met de Fryske Kultuerried.
Een dezer dagen heeft er met de be
sturen van de muziekkorpsen uit Bols
ward en omgeving in het Convent een
bespreking plaats gehad om na te gaan
of er voor een dergelijke cursus belang
stelling bestaat en of er overeenstem
ming kon worden bereikt om deze plan
nen te verwezenlijken.
De samenkomst stond onder leiding van
de heer D. Timmer, de voprzitter van het i
bestuur van de muziekschool.
De directeur der school en de heer H.
Waanders, verbonden aan de Fryske
Kultuerried, woonden eveneens de ver
gadering bij.
Na een inleidend woord geeft de voor
zitter het woord aan de heer Waanders.
Spreker zegt, dat uit een in 1956 door
de Fryske Kultuerried aan de Provincie
uitgebracht rapport over de koren en
korpsen in Friesland wel bleek, dat het
met de opleiding van de korpsen in het
bijzonder wel slecht gesteld was.
Er bestond een groot gebrek aan oplei
dingsmogelijkheden. Meestal gebeurde
dit door de directeur van het korps of
één van de oudste muzikanten. Gejukkig
Is hierin wat verandering gekomen. De
provincie heeft voor de opleiding een
subsidie beschikbaar gesteld. Er werd
een commissie ingesteld, welke een leer
plan voor theorie en praktijk samen
stelde.
De cursus theorie duurt 10 weken en is
dat het toch werkelijk verstandig deed
om de verhoging van huren en melkprijs
tot 1 april a.s. uit te stellen, opdat te
voren de „vrijere loonpolitiek” een eer
lijke kans zou hebben gekregen. Deed
het ministerie dat niet en dat was
eigenlijk het enige dreigende woord, dat
hi) sprak dan zou de regering in het
najaar wel eens niet kunnen rekenen op
de stem der Kath. Volkspartij voor haar
wetsontwerp tot verhoging der huren.
De anti-revolutionaire afgevaardigde
Hazenbosch uitte zich scherper. En dat
was uiteraard niet zonder politieke pi
kanterie, voor wie zich herinnerde, dat
hij in de eerste, mislukte fase van de
formatie-poging van prof. De Quay dè
kandidaat voor het ministerschap van So
ciale zaken was geweest. Niettemin was
zijn conclusie eensluidend aan die der
KVP: „Kom ons ten aanzien van de in
voering der huurverhoging per 1 april
a.s. tegemoet en wij zullen de regering
gaarne steun geven bij het voeren van
een vrijere loonpolitiek".
Het was toen al duidelijk, dat het kabi-
net-De Quay de vuurdoop slechts zou
doorstaan als het op dit punt een con
cessie aan de kamermeerderheid
doen.
4e week juli 1909-
Benoemd tot lid der Ged. Staten van
Friesland de heer B. W. Okma van Ype-
colsga (chr. hist.).
De prolongatiekoers te Amsterdam daal
de tot 1 procent. Sedert 1894 is zo’n lage
koers niet waargenomen.
Aan de heer Sj. Kuindersma, aannemer
te Joure, is bij onderhandse aanbeste
ding opgedragen het bouwen van een
bergplaats met wasinrichting op het em
placement van het tramstation te Bols
ward voor f 1398,
Bij herstemming gekozen tot lid van de
gemeenteraad te Bolsward H. J. Boer-
sma, C. W. Eisma, P. D. v. d. Klei en
W. van Randen.
Enige veehouders te Tzum zijn na het
besluit van de uitbetaling van de melk
naar vetgehalte van plan een contrólever-
eniging op te richten. Ook hoort men
mompelen over de oprichting van een
boerenleenbank.
Onder leiding van de heer R. Schoon
arriveerde te Tjerkwerd een gezelschap
Oostenrijkse heren, dat een aantal eerste
soort stamboekkoeien aankocht. De prij
zen varieerden van f 275 tot f 350. Van
de heer M. Huitema werden gekocht een
kalfrier met twee melkkoeien voor bijna
f 1000,—.
de wijze van parlementaire behandeling
van het onlangs ingediende wetsontwerp
tot aanpassing van de ambtelijke pen
sioenen aan de Weduwen, en wezenvoor-
ziening, welke per 1 oktober a.s. in wer
king moet treden. De kamercommissie
van voorbereiding achtte het zo vlak
voor de zomervakantie nauwelijks
mogelijk, dit technisch ingewikkelde
aanpassingswet je nog voor die datum
door beide Kamers der Staten-Generaal
heen te halen.
De liberale minister van Binnenlandse
Zaken, Mr. Toxopeus, gaf toen in over
weging om dan desnoods beide wetten
later, zij het met terugwerkende kracht,
in te voeren. De PvdA trachtte de Kamer
toen ervan te overtuigen, dat de Wedu
wen- en wezenvoorziening in elk geval
op 1 okt. a.s. zou moeten ingaan en dat
de „korting” op de ambtelijke weduwen
pensioenen dan maar later moest worden
geheven. Zij wilde minister Toxopeus-
kennelijk prikkelen door hem te herin
neren aan het verzet, dat zijn partij, de
VVD, vroeger als oppositie tegen deze
„korting” op de pensioenen heeft ge
voerd. Was hij hier nu plotseling voor?
De confessionele partijen redden hem
goedgezind uit dit parket. Met ruime
meerderheid werd de desbetreffende so
cialistische motie-Burger verworpen.
Tijdens het afgelopen week-einde werd het kabinet-De Quay opge
schrikt door een gemeenschappelijk adres van de drie grote vakcen
trales het Nederlands Verbond van Vakverenigingen, de Katho
lieke Arbeidersbeweging en Christelijk Nationaal Vakverbond
aan de Tweede Kamer. Daarin werd namelijk op een radicale ombui
ging van het regeringsbeleid aangedrongen. Eensgezind bleken deze
machtige vakcentrales van oordeel, dat de regering de positie van de
organen van het sociaal-economisch overleg had miskend.
van dit adres geruchten verschenen over
extra-beraad van de ministerraad en in
diverse confessionele partijen. Sinds de
kabinetsformatie rommelde het al in de
w. 1 nu was
het misnoegen blijkbaar "zo hoog geste
gen, dat KAB en CNV er zelfs niet voor
waren teruggedeinsd om een bezwaar
schrift tot de Tweede Kamer te richten
tezamen met het NW, waarvan een
ieder wist, dat het dicht stond bij de
parlementaire oppositie van de PvdA.
Werd de positie van de confessionele
„regeringspartijen” hierdoor niet be
moeilijkt? Sinds de bevrijding was een
dergelijk gemeenschappelijk adres eigen
lijk onbekend geweest. Het is waar, dat
in het CNV de instemming met deze ver
klaring niet algemeen was. Voorzitter
van Baren van de Christelijke Bedrijfs
groepen Centrale (23.000) leden sprak
er openlijk zijn teleurstelling over uit.
Stuurde de vakbeweging soms aan op
een voortijdige val van het kabinet-De
Quay?
Door in afwijking van het advies van
Sociaal-Economische Raad aan een verho
ging van de huren en de melkprijs per 1
januari I960 voorrang te geven boven
een verbetering van de lonen, waarop de confessionele vakbeweging, doch
werknemers volgens de vakbeweging
na een tweejarige periode van beste
dingsbeperking recht kunnen doen gel
den, 'zou de regering in onvoldoende
mate met hun verlangens rekening heb
ben gehouden. De vakcentrales aarzelden
niet hierover openlijk „groot ongenoe
gen” uit te spreken en met kracht op een
verschuiving van de huurverhoging naar
een later tijdstip aan te dringen.
Het is begrijpelijk, dat na de publicatie
haar politiek inzake de Europese integra
tie en de Navo.
Zoals bekend, wij hebben daarop in een
onzer vorige overzichten gewezen, is er
tussen Amerika en Frankrijk in de Navo
ook een geschil, dat tot een kwestie van
machtsverhouding en tegenzin der hui
dige Franse regering jegens wezenlijke
integratie is, terug te brengen.
De Franse regering heeft geweigerd
atoomladingen voor de op haar gebied
gestationneerde jachtbommenwerpers van
de Navo, en dat zijn Amerikaanse vlieg
tuigen, in Frankrijk te doen opslaan, als
er niet aan zekere Franse eisen wordt vol
daan.
De Franse regering moet zeggingschap
krijgen over het gebruik van deze vlieg
tuigen, haar moeten de geheimen om
trent deze atoomwapenen bekend worden
gemaakt; zij moet ook gekend worden
bij het bepalen van de Westelijke poli
tiek ten opzichte van vraagstukken welke
zich buiten het Noord Atlantisch gebied
voordoen, en tenslotte wil Parijs dat de
Navo een soort hoofdleiding zal krijgen,
een directorium, waarvan naast de Ver.
Staten en Engeland ook Frankrijk deel
uitmaakt, terwijl zij bovendien wenst dat
erkend wordt dat Frankrijk in Algerije
een Atlantische strijd ten bate van het
Westen voert, ook omdat daar eigenlijk
de bases dienen te zijn vanwaar uit de
luchtoorlog in een eventuele botsing met
Rusland zou moeten worden gevoerd.
Men kan respect hebben voor het Franse
politiek en economisch herstel onder de
Gaulle het laatste overigens evenals
elders in Europa en de Ver. Staten voor
een groot deel te danken aan de vrees in
Amerika voor devaluatie van de dollar
waardoor het publiek in goederen vlucht
en niet minder aan de reusachtige bewa-
peningsopdrachten men kan ook iets
voelen voor de inzichten van de Franse
staf over de strategie tegen Rusland te
voeren; men kan tenslotte erkennen dat
sommige eisen der Fransen niet onrede
lijk zijn, en toch de Franse houding ver
werpelijk achten.
De Amerikaanse bijdrage tot de Weste
lijke verdediging is zo enorm, en de ver
antwoordelijkheid van Washington zo
groot dat dit zich wel moet uitdrukken
in ’n Amerikaans overwicht in de Navo,
al mogen de bondgenoten dan aanspraak
maken op redelijk overleg en raadple
ging. Machtsillusies van een land, dat
vroeger een grote rol in Europa heeft ge
speeld, maar daartoe nu niet meer de
middelen heeft, kunnen aan deze reali
teit niets veranderen. De Fransen deden
beter dat te beseffen dan te mokken,
waarvan het gevolg is geweest dat gene
raal Norstad, de Amerikaanse Atlanti
sche opperbevelhebber, de 225 Ameri
kaanse vliegtuigen op Franse bodem
heeft teruggeroepen om ze te stationeren
in Engeland en W. Duitsland, waar „in
deze kritieke periode” ook kernladingen
aanwezig zijn.
Moge dan veel wat de Fransen op eco
nomisch en politiek gebied ondernemen
een bespotting zijn van het woord inte
gratie, dat streven dient de Benelux-
landen aan te moedigen tot een zo snel
mogelijke verwezenlijken van de eigen
éénwording, opdat hun stem in het Euro-
pese concert krachtiger zal klinken.
Men weet dat nu de Amerikanen niet
bereid waren Frankrijk de geheimen van
de Amerikaanse atoombom te onthullen
de Franse regering zelf een atoombom
heeft ontwikkeld, waarmee deze zomer
proeven in de Sahara zullen worden ge
nomen. Ghana (Goudkust) de negerre-
publiek in Afrika, die lid is van het Ge
menebest, heeft tegen deze proeven ge
protesteerd en toen de „vrije” Algerijnse
regering te Kairo erkend.
Maar in de vergadering van
rende raad van de Franse Gemeenschap,
waarin de Frans-Afrikaanse landen ver
enigd zijn, welke gehouden werd op
Madagascar onder leiding van de Gaulle
is besloteri dat om redenen van prestige
en defensie over een eigen atoombom
moet worden beschikt. Deze beslissing
zal stellig ongenoegen wekken bij andere
Afrikaanse volken.
De verhoudingen in Afrika zijn echter
te ingewikkeld om over de gevolgen van
een en ander nu al een oordeel te vellen
evenals over de vraag of het op de duur
Parijs gelukken zal de Gemeenschap bij
elkaar en onder haar hoede te houden,
ook al omdat de Russen in menige Afri
kaanse staat door ogenschijnlijk onbaat
zuchtige economische hulp vaste voet
trachten te krijgen. Zij hebben ook het
onafhankelijke Abessinië onder keizer
Haile Selassie, die te Moskou op bezoek
is geweest, deze hulp aangeboden en de
keizer heeft ze geaccepteerd ook, zijn
land geniet trouwens allang ook Weste
lijke hulp.
We hebben de ons ter beschikking staan
de ruimte ditmaal kunnen vullen zonder
De politieke en economische ineenvloei-
ing van verschillende landen is niet op
korte termijn te verwezenlijken; vooral
op economisch terrein wotden van alle
landen opofferingen gevraagd welke
door bepaalde groeperingen in elk dier
landen direct aan de lijve worden ge
voeld, welke daardoor tot verzet tegen
de integratiepolitiek geneigd zijn. We
behoeven er maar aan te herinneren hoe
veel moeite het kost om onbelemmerde
invoer van onze tuinbouwprodukten in
België te verkrijgen om dit aan te voe
len; omgekeerd verzetten zich ook be
paalde Ned. producenten tegen de onge
remde toegang van Belgische artikelen
van hun branche in ons land.
De integratie is dus een weg van moei
zaam gaan, waarbij voor alles wederzijds
begrip voor eikaars moeilijkheden nodig
is. Maar de betrokken landen dienen
toch principieel te blijven koersen naar
het uiteindelijk doel: de integratie. An
ders wordt het echter wanneer een der
partijen het ideaal der integratie slechts
met de mond belijdt en dit ideaal binnen
een bepaalde gemeenschap gebruikt om
zich zelf een bevoorrechte positie daarin
te verschaffen. x
We vrezen dat dit het geval is met
Frankrijk; we hebben daarop in vorige
overzichten al meer dan eens gewezen.
Het gedrag der Franse regering in de ge
meenschap van Klein Europa, waartoe
ook West Duitsland, Italië en de Bene
lux behoren, wekt het vermoeden dat zij
er op uit is deze gemeenschap alleen te
gebruiken ten bate van de versterking
van Frankrijks eigen positie in Europa.
Het is wel in de eerste plaats aan Parijs
te wijten, dat er niets kwam van de vrij
handelszone in Europa, welke Engeland
wilde vormen om de vrije uitwisseling
van goederen tussen Klein Europa en de
andere vrije Europese landen mogelijk te
maken.
Toen dat wegens deze Franse houding
mislukte trachtten de Engelsen een zg.
kleine vrijhandelszone te vormen met De
nemarken, Noorwegen, Zweden, Zwit
serland, Oostenrijk en Portugal.
Belangrijke stappen in de richting van
dit doel zijn gedaan tijdens Engels-Deens
overleg, waarbij de Denen een onmisken
baar succes hebben gehad. De Engelsen
hebben als Denemarken tot de zóne toe
trad beloofd de invoerrechten voor Deen
se landbouwprodukten als bacon, te ver
lagen of af te schaffen, Denemarken
voelt nu veel voor toetreding, maar moet
ook nog verder met alle andere bovenge
noemde landen praten.
A
■'J
