'5 1 VAN DE FRIESE KAATSVELDEN a Zal het wederzijds bezoek der Staatshoofden de atmosfeer verbeteren? Rust op Friese meren wordt aangetast door razend snelle raceboten be Skroar •i ■B to sizzen minder stilte Fan de Martinytoer üs hjoed p p Ook op het water is in het tijdperk van de motor steeds Zilveren filmpjes 61 STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Zg- JSS 55e JAARGANG No. 60 DINSDAG 11 AUGUSTUS 1959 van it plan foar 11 de tijdsomstan- cam- é’j van wille en nij Bolswanls Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie i en omdat het leven verwachtingen omtrent toe- gebiolo- brieven. .‘geren, ‘d zijn Wy hoopje, dat de tige wichtige ynlie- fan pref. Groenman ek de oan- igen hat op it departemint en bistjürskolleezjes. Hy fortsjin- Tj. de J. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A J. OSINGA N.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335 (K5157) 6. J. Galerna, H. Seerden, F. de Vries. 7. R. Hoekstra, A. Rinia, J. Tolsma. 8. G. Okklnga, E. Zijlstra, T. Post. 9. J. Sijtsma, H. Schuil, J. Halbesma. 10. S. Bouwma, Joh. Jansen, H. Bultje. Faber c.s. brachten het niet verder dan de helft; een mooi© partij speelden 3 en 4 met liefst 18 bovenslagen, het werd ten slotte 5 eersten gelijk, het laatste eerst was geheel voor Benni© van Dijk, met vier bovenslagen maakte hij de partij uit. Stavinga c.s. bleven alle drie' onder hun normale vorm, terwjjl partuur 6 goed op dreef was, verder dan 3 eersten bracht dit kanspartuur het niet. Partuur 7 was ook te sterk voor 8, Okkinga zagen we wel eens beter opslaan en ook E. Zijlstra speelde niet sterk, op 3-5 4-6 miste Ok kinga het perk. Ook partuur 10, waarin het nodige vuur ontbrak, was niet opge wassen tegen Sijtma c.s. en verdween met één eerst van de lijst. Op de tweede lijst kwamen 1-4, 6-7 en 9. Het wilde met partuur 1 niet vlotten, waardoor ze een 0-5 achterstand oplie pen, wel volgde toen een opleving, wat hen een spel opleverde, maar op 5-2 6-2 maakte Kingma aan alle illusies een eind door de kaats te passeren. Een eigenaardig verloop had de partij tussen 6 en 7, een partij, waarin het pu bliek waar voor zijn geld kreeg, 5-5 6-2. In het laatste eerst noteerden we 4 bo venslagen. In totaal 18. Partuur 7 was over alle linies sterker, liep vlot 3 eer sten uit door passeren van de kaats door Seerden werd het 1-3; Tolsma bracht het verschil weer op 3 eersten door de kaats te nemen. F. de Vries nam nu de le om slag van Galerna over, die door de stevi ge wind de opslag niet in de macht had. Toch kwamen Hoekstra c.s. op 5 eersten toen Foppe op 1-5 6-6 het perk miste. Toen keerden de kansen, Seerden en d.e Vries begonnen geweldig van zich af te slaan en haalden in een ommezien op tot 3-5. Kwamen weer op 6-2, maar toen Rinia twee prachtige bovenslagen plaat ste, was het weer 6 gelijk; de derde po ging van de Makkumer om op deze En nou hoech jo mar to tinken oan de skoallen, de tsjerken, de winkellju, de faklju, it korps, de toanielforiening, de ófdielings fan organisaesjes, de iisklub, de fuotbalklub en neam mar op, om yn to sjen, dat er op alle terreinen fan it iepenbiere libben folie minder mooglik- heden oerbliuwe. Greate dielen fan Fryslan binne der om dit oan de hear Bouma düdlik to meit- sjen. As it hiele ekonomyske, sosiale en kulturele libben oars net ünderfynt as hyltyd minder en lytser wurde, dan giet alle moed, alle initiatyf der skjin üt. Alle eigendommen buten it lan rinne yn wearde tobek, nije huzen kin nimmen oan tinke, hwant der stean genóch oer- stallige aide, dy’t foar in habbekrats to krijen binne. De hiele jongerein giet fuort en jo halde neat oer as aide mins- ken en sokken, dy’t om de ien of oare reden net fuortkinne. Moat in Frysk sosiolooch dit yn 1959 klomp. Efkes letter seit hy: „In ons volle klomp. Efkes letter seit hy: „In ons folie land is ruimte een schaarsartikel, we moeten er zuinig mee zijn.” Nou, ik wol de hear Bouma de kaert fan Fryslan net under de noas halde, hwant dy kin hy likegoed as ik, mar as hy romte ha wol, dan hat er it mar foar it sizzen. De reizger, Fries of net-Fries, dy’t Zwolle foarby is, freget himsels gaueris óf, hwert winlik hjir de diken en wegen foar binne, hwant minsken sjocht men binei net. Romte is der yn de trije Noardlike pro- vinsjes yn elts gefal mear as genóch. JAN SIJTSMA KONING OP JUBILEUMPARTIJ TE MENALDUM Ter gelegenheid van het 60-jarig jubi leum had V.v.V. te Menaldum extra prijzen, nl. boven de gewone geldprijzen voor de le, 2e en 3e prijs resp. 9, 6 en 3 gouden Willems. Op de laatste algemene vergadering van de K.N.K.B. was nogmaals vastgesteld, dat de eerste prijs niet hoger mocht zijn dan f 45daarentegen wel luxe voor werpen ter waarde van elk bedrag, daar het gouden tientje geen gangbare munt meer is, glipt Menaldum waarschijnlijk nog net door de mazen van het net. Bij loting waren de volgende parturen geformeerd 1. P. Schuil, Sj. Tjeerdema, J. Pander. 2. J. Faber, Dr. Smedinga, F. Haanstra. 3. P. Koopmans. E. Heeg, D. v. d. Zee. 4. K. Jansen, B. v. Dijk, R. Kuiper. 5. Joh. Stavinga, A. Veldkamp, A. Hiem- stra. neemt, zijn maatregelen noodzakelijk. In het westen van het land zijn al diverse politieverordeningen uitgebreid met be palingen, die het gebruik: van raceboten moeten regelen. In Amsterdam is het ge bruik van raceboten zelfs geheel verbo den. Dit heeft tot gevolg, dat verschillen de racebootbezitters gedwongen zijn el ders een goed heenkomen te zoeken, zulks met hun snelle vaartuigen en voor hen biedt Friesland goede uitwijkmoge lijkheden. Immers, ook in Loosdrecht is het gebruik van raceboten op zaterdag en zondag al verboden. De mogelijkheden van deze vaartuigen, vooral voor wat betreft snelheid en wendbaarheid, maken de raceboot tot een uniek medium om het publiek „bezig te houden” en te amuseren. Een race boot vraagt eigenlijk om toeschouwers. l_.igstellenden kunnen er andere ogenblikken lelijk gehinderd. De waterver- door teerde staten op de bezitters van racebo ten, worden gezien. Er zal een compro mis tot stand moeten komen, voor er ongelukken ontstaan door toedoen van onverantwoordelijke lieden, die op de Friese wateren komen showen en stunten alsof zij alleen op de wereld zijn. Het vraagstuk van de raceboten is op de meren buiten Friesland reeds langer een actuele zaak dan hier. Eigenlijk pas sinds hoogstens twee jaar doen zich ook in dit gewest problemen voor. Er hebben zich verschillende feiten voor gedaan, waartegen door de politie moest worden opgetreden en vooral, nu het aantal race-bootbezitters in Friesland toe- De Wurk hat de ynüedings fan de léste jiergeajkomste to Ljouwert as in extra-nümer üt to jaen. Hja wiene dat ek mear as wurdich. Fierwei it measte is ek posityf foar it plattelan en de lytsere mienskippen en foar de needsaeklike krityk meije wy li kegoed tankber wêze. Dat nimt net wei, dat er yn ien fan de opnommen lêzingen in passage foar- komt, dy’t net sunder mear passeare kin. Hwant hoe serieus of net-serieus de sprekker it bidoeld hat, syn wurden kin- ne ta nije misfettingen oanlieding jaen. De hear Mr. L. H. Bouma, sosiolooch, seit ü.o. it neikommende: „Waarom zal men de mensen kunstmatig vasthouden, als er geen werk is en zij zelf niet willen blijven? Het schijnt bij de beleids-instanties een axioma te zijn, dat de ontvolking gekeerd moet worden. Waarom moet dat? Het is mij niet dui delijk, waarom een gemeente niet even goed met b.v. 2000 in plaats van 3000 inwoners zou kunnen draaien.” Nou hawar, dat soe de hear Mr. Bouma dochs wol düdlik wêze moatte, tinkt my sa. As in gemeente linkendewei fan 3000 ynwenners sakket nei 2000, dan hoech jo mar nei to gean, hwat dêrfan de ge- folgen binne. It bisteande apparaet is vnsteld op dy 3000 minsken. Het zal de eerste maal zijn dat een Amerikaanse President een bezoek brengt aan Moskou (Franklin D. Roosevelt ging in 1945 voor de conferentie van de Grote Drie naar Yalta, maar noch hij noch een der andere Presidenten heeft ooit tijdens zijn ambtsperiode een bezoek aan de Sowjet hoofdstad gebracht). Het zal ook de eerste keer zijn dat een Sowjet autoriteit in de positie van een Chroesjtsjow naar de Verenigde Staten komt. Het is evenwel niet het eerste bezoek dat Eisenhower aan Moskou brengt, want hij was er in augustus 1945 als Opper bevelhebber van de zegevierende gealli eerde strijdkrachten in Europa. Hij had een ontmoeting met Joseph Stalin en werd door autoriteiten en bevolking zeer hartelijk ontvangen. Doordat hij in zijn functie van Opper bevelhebber tijdens de oorlog vaak in nauw contact is gekomen met officieren en manschappen van de Sowjet legers en ten dele ongetwijfeld ook door het bezoek dat hij destijds aan de Sowjet Unie heeft gebracht, heeft Eisenhower de Sowjet Unie altijd de eer gegeven die haar toekomt. Chroesjtsjow, die in een veel meer geïsoleerde positie verkeert, is daarentegen altijd geneigd geweest de Verenigde Staten in een kwaad daglicht te stellen, ofschoon hij meer dan eens te kennen heeft gegeven dat hij Eisen hower persoonlijk mag en waardeert. (In zijn rede in Dnjepropetrowsk heeft de Sowjet premier op 29 juli Eisenhower geprezen omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog „op rechtschapen wijze alle voorwaarden van overeenkomsten met ons is nagekomen”). Na al die jaren kan de houding van President Eisenhower jegens de Russen misschien wel het best worden samenge vat met de woorden, die hij tijdens een persconferentie in juni 1945 na de over gave van Duitsland, sprak. Op een vraag of een of andere ervaring hem er toe zou leiden te menen, dat wij (de Verenigde Staten en haar Europese bondgenoten) niet volledig met de Russen kunnen sa menwerken, antwoordde hij „Voor zover ik zie, geen enkele. Ik heb ondervonden dat de Rus persoonlijk een van de vriendelijkste mensen ter wereld is. Hij praat en lacht graag met ons. Hij houdt van lachen. Goed beschouwd staat het aan al de volkeren ter wereld de vrede te handhaven en het is geenszins de taak van een of andere politieke leider er naar te streven de bestemming van een land een bepaalde koers te geven. In dien alle volken vriendschappelijk ge zind zijn, zullen wij in vrede leven”. Twee maanden later verklaarde Eisen hower in Moskou dat de Verenigde Sta ten en de Sowjet Unie „elkaar moeten i Het gaat enerzijds niet aan om de race boten te verbannen naar de grote en af gelegen meren, maar het is ook niet toe laatbaar dat de watersporters eikaars ge noegen vergallen. Het jongste beroep, dat het college van Gedeputeerde Staten van Friesland op de beoefenaars van racen, waterskiën en der gelijke hebben gedaan, zulks in afwach ting van aanvullende bepalingen in het provinciale reglement van politie, ge tuigt dan ook van wijsheid en bedacht zaamheid. Het college herinnert eraan, dat reeds enkele malen proces verbaal moest worden opgemaakt tegen overtre- Vrijdag is officieel bekend gemaakt, dat Koningin Elizabeth begin volgend jaar haar derde kind verwacht. Een recente foto van het Britse Koninklijke paar. 3e week augustus 1934. De filmster Marie Dressier heeft 300.000 dollar nagelaten aan haar zuster, 35.000 dat haar 25 jaar 15.000 dollar en haar Diezelfde belangstellenden kunnen evenwel op door worden plaatsing van raceboten is niet germ, het gebruik van deze vaartuigen onbedreven lieden houdt stellig risico’s in, ook al ligt de raceboot zeer snel weer stil. Bij Grouw is kort geleden al een botsing voorgekomen, die gelukkig zon der persoonlijke ongelukken afliep, maar waakzaamheid voor veiligheid en rust is ongetwijfeld geboden. Er zijn raceboot- eigenaars, van wie niemand hinder heeft, er zijn ook onverantwoordelijke lieden, die zich niets aantrekken van vaarsnel- heden of van andere watersporters en die derhalve de zaak voor iedereen, ook voor zichzelf, bederven. Een compromis tussen de strijdige be langen op het water lijkt niet eenvoudig. Het wederzijds bezoek van de Amerikaanse President aan de Sowjet Unie en van de Sowjet Premier-Partijleider aan de Verenigde Staten zou wel eens in belangrijke mate tot een „ontdooiing” van de koude oorlog kunnen bijdragen. Deze uitwisseling van bezoeken zal Presi dent Eisenhower in de gelegenheid stellen zijn streven naar de vrede in Moskou zelf voort te zetten en ze zal premier Chroesjtsjow ver oorloven enkele ernstige misvattingen over de Verenigde Staten, die Vice-President Nixon tijdens zijn gesprekken met hem constateerde, recht te zetten. aande bepalingen in dit it dus een vorig verzoek rs van snel varende sport- dere klachten niet heeft onvoldoende uitwerking etgeen een strenger rege- ijk maakt. Voorlopig zal nd worden gehouden aan vaarsnelheid van zes tot lometer op alle kanalen, ;ren en plassen. Volgens nent moet bij het passeren rtuigen een zodanige snel heid worden aangehouden, dat geen hin der of schade wordt veroorzaakt. Racen en waterskiën dient op de kanalen en in de geulen door meren en plasssen te wor den nagelaten. Daarnaast wordt in het belang van de gehele watersport een be roep gedaan op de sportiviteit van de waterski- en racesport om zich beperkin gen op te leggen. Gedeputeerden verzoe. ken met klem deze sporten niet te be oefenen rond Eernewoude, Grouw en Terhorne en evenmin op de grote meren wanneer daar wedstrijden worden ge houden, of bij opeenhopingen van an dere schepen. Dit is dan het begin een noodzakelijk compromis om van rust en recreatieve belangen. schappen van Hitler. In het eerste kwartaal 1934 kocht Duits land voor 1.566.00 aan vliegtuigmate- riaal in de Verenigde Staten. leren begrijpen als ze vrienden willen zijn”. Toen Stalin korte tijd later de koude oorlog inzette ondervond Eisenhower bij zijn onderhandelingen met Russische autoriteiten enkele minder prettige erva ringen. Begin 1946 zeide hij: „Wanneer wij ondervinden dat hoffelijkheid met lompheid en vriendelijkheid met laatdun kendheid wordt beantwoord dan is het met ons geduld spoedig gedaan”, maar niettemin bleef hij er naar streven ten aanzien van de Sowjet aangelegenheden een objectieve en op feiten berustende houding aan te nemen. Eisenhower heeft eens, met grote nadruk op zijn geloof in de vooruitgang en de vreedzame ontwikkeling, gezegd, dat „zelfs Rusland ondanks zijn almachtige maatregelen, maar ook omdat een gebied zelf volledige vrijheid heeft om met klem van redenen aan te tonen, dat er meer moet gebeuren zich aan komstmogelijkheden weleens niet stoort. Het zou bepaald niet juist zijn geerd te zijn door ministeriële De bewindsman zal dit ook niet begeren. Zulke brieven kunnen niet bedoeld zijn als rechtvaardigheidsgrond voor gemeen, tebesturen om hun activiteiten ter ver hoging van welvaart en welzijn nu maar te staken.” En dan seit hy fierder oer it plan foar skealforgreating, dat it de yndruk mak- ket „oerdreaun” to wezen. „Alle voor zichtigheid wordt daarbij uit het oog verloren”, seit Pref. Groenman. „Het moet niet uitgesloten worden ge acht, dat als het geloof in de schaal vergroting weer tot reëler proporties wordt teruggebracht en zich niet kan ontwikkelen, onafhankelijk van de aan wezige structuur, er ook meer begrip zal ontstaan voor de wenselijkheid van meer ontwikkel ingskernen. En dan bipleitet hy ü.o. dat de oanwi- zing fan Snits ütwreide wurde moat ta de krite: Snits-Boalsert en allyksa Harns ta Harns-Frentsjer. Plakken fan liker- nóch 1000 ynwenners kinne wol deeg- lik de outillaezje opbringe, dy’t de bi- wenners f. I Lt - ha. It is foar bipael it libben yn üs tiid get. En dan slüt de prefesser mei dizze wich tige wurden: „De aanwijzing van ontwikkelingspun ten lijkt uit de tijd. De konsekwentie van schaalvergroting is ook hier kern fusie.” Hy wol dêrmei sizze, dat de goede op lossing is, de hiele krite to bisjen en to meitsjen, dat alle minsken yn sa’n krite foldwaende mooglikheden krije of halde, dat er toch lytsere doarpen mienskiplik mear dien wurde moat en dat ek de greatere plakken net stribje moatte nei in slutende forsjenning op alle gebiet, mar ek meimekoar dy ynstellings ta stan bringe moatte, hwerfoar elts plak op himsels to lyts is. ding dacht krigen hat op de oare net it oan alle kanten. WIE DIT MIENENS? Stifting Fryslan foar Maetskiplik der in goed wurk oandien om Of wie dizze ütlitting fan de hear Mr. Bouma allinnich bidoeld om ris skerp de eagen to iepenjen en moatte wy diz ze alinea sjen as in studentikoze ütda- ging. Hawar, dan hat hy hjir de earste reaksje. Pref. Dr. Sj. Groenman hat sines der ek fan sein en mei greate ynstimming helje ik hjir oan, hwat hy sein hat oer de plannen fan de Minister yn it stik fan de kearnoanwizing. Hy seit ü.o. dit: „Er moet, dunkt mij, gewaarschuwd worden tegen de vermeende, magische waarde van ministeriële brieven, die van de ene dag op de andere over de groei kracht en de welvaart van een streek zouden beslissen. En dat niet alleen omdat die brieven nogal wat uitwijkmogelijkheden laten en ons ook ruimte laten voor incidentele houlik is lokkich alle dagen op ’en ch sletten wurdt. Meermalen hoorden wij, dat artsen aan overspannen lieden als het beste medicijn een rustige vakantie op de Friese meren voorschreven. Sinds enige tijd is de vraag actueel hoelang een „rustige” va kantie oftewel; een vakantie temidden van een wereld van rust, in het Friese waterland nog mogelijk zal zijn. Het vaar is helemaal niet denkbeeldig, meneer X, door zijn Amsterdamse huis arts naar de Friese wateren verwezen opdat zijn overspannen geest ontspannen zal, wanneer hij aan het zwemmen is, wordt overvaren door een raceboot, die met een snelheid van zestig kilometer per uur over het water giert, of, dat straks meneer Y., die helemaal niet over spannen was, wel in alle staten terug keert van vakantie, omdat hij geen plekje zonder lawaai en geen water heeft kun nen vinden, waar de raceboten hem het leven niet zuur maakten. Er zijn mensen in Friesland, die menen, dat de racebootbezitters tot de slechtsten onder Frieslands ingezetenen behoren, omdat zij anderen het genot van de wa tersport bederven. Er zijn er gelukkig ook, die inzien, men ook op dit punt de goeden niet met de kwaden moet la ten lijden en dat het zaak is om de tegen strijdige belangen, die nu in het Friese waterland niet zelden strijdig zijn, naar beide kanten te bevredigen. In dit verband moet ook het jongste be roep van het Friese college van gedepu- aan een negermeisje, had gediend en 15.0 auto aan haar chauffeur. In „De Gemeentestem” brengt een bur gemeester met een salaris van f 4000, ter kennis van zijn collega’s, dat hij van standplaats wenst te veranderen en wenst te ruilen met een collega liefst in het zuiden van het land. Uitvoering in het Julianapark. Zangver. „Helje-op” van Wommels, directeur J. Faber. Zwaarbewortelde aardbeiplanten. Per 100 f 1,per 1000 aanmerkelijk lager. D. Kamstra, Makkum. Staan ter dekking 2 premieberen. Kost geld 10 cent per dag. D. Huitema, De Klieuw onder Hydaard. Verschillende badplaatsen tellen duizen den gasten minder dan het vorige jaar. Ook al een gevolg van digheden. In Duitsland wordt een geweldige pagne gevoerd om het Duitse volk te overtuigen van de voortreffelijke eigen- kinne wol deeg- foar har deistich libben nedich gjin biswier, dat men dêrwei :1de dingen nei in greater sint- rom moat as men der mar fine kin, hwat sa troch den dei fre- t van de President inzake het Sowjet beleid kan men het hower” van de hand Gunther. Hij zegt daarin onder seerd op geheimhouding is al te zeer be- dat het steunen op geheimhouding een “Ike sa menleving of groep die de macht uit oefent en uitwisseling van gedachten te verhinde- 1 voor de ontvangst van mededelingen bevreesd voor de s u vrije uitwisseling van berichten wel mo- geheimhouding en vrees een gevolg politie voor de gemiddelde Rus een grote vooruitgang in vergelijking met het Rus land van 1850 betekent. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat Pre sident Eisenhower het met de communis tische levenswijze of met de expansionis tische oogmerken van de Sowjet Unie eens is. Verre van dat: herhaaldelijk heeft hij verklaard dat hij zich verzet tegen Moskou s politiek van communis tische overrompeling door bedrog en ge weld. Over het standpunt een en ander lezen in het boek „Eisen- van de auteur John meer; „Dat het regime van Moskou is geba kend, hij (Eisenhower) is van mening duidelijk teken van zwakte is. EU die het nodig oordeelt de vrije „J van g ren, bewijst hiermee dat ze bevreesd is ien samenleving waar de gelijk is. Onwetendheid is een gevolg van geheimhouding en vrees een gevolg van onwetendheid”. Indien de wederzijdse bezoeken van Eisenhower en Chroesjtsjow er toe zullen bijdragen iets van de nu nog in Moskou heersende onwetendheid met betrekking tot de Amerikaanse politiek, vooruitgang en kracht weg te nemen dan kan zonder meer van een groot succes worden ge sproken. Hwat hat Cv voorkomen ders van b verband, en aan de eiger Allinne dat

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1959 | | pagina 1