■B FRIESLAND IS NOC STEEDS ZUINIG OP ZIJN MONUMENTEN roar ItES met 4-0 door leider Nicator geklopt CAB gaf War ga de 3-2 zege cadeau Fan de Martmytoer Ti. de J. STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Verhoging van jaarlijkse restauratiebijdrage door prövincie geen overbodige luxe De heer L. Kiezebrink overleden Zilveren filmpjes I 1 DINSDAG 8 DECEMBER 1959 55e JAARGANG No. 94 :as de spits lange reeks „GEVAARLIJKE VOORGROND” c. complex benzinetanks De moade forslyt mear klean as de minsken. 1— 2 5—0 5—3 2— 1 0—5 Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335 (K5157) HVVAT SILLE DE FRYSKE STEATEN MOARN DWAEN? 'I 1 Bolswanls Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad van de jaarlijkse f 50.000,- tot f75.000,- slein bis jen 1 eigen struktuer en Verdere uitslagen zijn: R.E.S. 2—C.A.B. 2 Blauwhuis 2C.A.B. 3 Lemmer 3R.E.S. 3 Lemmer IAR.E.S. IA W.Z.S. 3B—C.A.B. 2B In Delemont, Zwitserland, is voor •geplaatst 1 een voor ons blad heeft Aangezien het R.E.S.terrein zaterdag werd afgekeurd, behoefde Bolswardia niet binnen de lijnen te komen. In de 3de klasse K.N.V.B. kwam er geen enkele verrassing uit de bus, alle uitsla gen waren hier vrij normaal. R.E.S. trok naar Leeuwarden en moest ondervinden, dat de Nicator-onensen vast van plan zijn dit jaar het kampioen schap te veroveren. Blauw-wit speelde heus niet slecht, maar de tegenstanders waren nu eenmaal beter en wonnen dan ook, alhoewel misschien iets geflatteerd, met 4-0. Friesland bleef de leiders goed volgen, dank zij een bescheiden overwinning in Sneek, waar de hoofdstedelingen hard hebben moeten vechten om een 2-1 zege uit het vuur te slepen. De Snekers zak ten hierdoor naar de vóórlaatste plaats. D.O.G. dat de laatste weken met een ernstige inzinking te kampen had, schijnt deze weer geheel te boven te zijn, de Wolvegaasters wonnen tenminste met 4-0 van Stanfries, door welk resultaat zij de laatste plaats weer konden vaarwel zeggen en deze konden overdragen aan Stanfries. De 3de uit de gevaarlijke zone verging het al niet veel beter. M.K.V. moest in Oosterwolde met 2-0 het loodje leggen, waardoor het voor de Leeuwarders ge ducht oppassen blijft. Na enige goede verrichtingen stelde Steenwijk weer enigszins teleur, op eigen terrein werd met 2-0 van G.A.V.C. ver loren. één kant weggebrui- van de over- In de komende zitting van de provinciale staten van Friesland zal weer de aandacht vallen op de restauratie van monumenten in Fries land. De staten zullen niet alleen een min of meer principiële be slissing moeten nemen ten aanzien van restauratie van oude poort gebouwen, waarvan Friesland er nog zal de algehele verhoging provinciek: Hjoed en moarn sille de Fryske Steaten har miening sizze oer it halden en dwaen fan Deputearre Steaten, sawol oer hwat west is as oer hwat jit komme moat. De saneamde Algemiene skógings oan it bi- gjin fan de sittings, jowe der gelegenheit ta. Forsinne wy us net, dan sil dit debat mear as oars mei greate spanning folge wurde, binammen oer it wichtichste punt fan it bileid: de kearnenkwestie. Hwant hoe langer hoe maer sjogge de lju wol yn, dat it hjir in uterst bilangrike kwestje jildt. Sa bilangryk as wy sünt tsientallen jierren net yn de Steaten hawn hawwe. En it sil bliken dwaen, hoe’t de fortsjint- wurdigers fan it hiele Fryske folk tinke oer in biwald, dat de grounslaggen fan it bistean fan de biwenners op in hiele nije wize regelje wol. It iiket my tige bigryplik, dat de debat ten wolris op hege weagen gean sille en faeks is it dêrom goed tofoaren in pear wichtige dingen fêst to stellen. Op it foarste plak kin men folslein oer- tsjüge wêze, dat de leden fan it kollege fan Deputearre Steaten mei folie oerjefti Het begint onderaan zo zoetjes aan bij zonder spannend te worden, niet minder dan 4 clubs staan daar met een gelijk aantal punten op betere tijden te wach ten, het zijn Stanfries, W.Z.S., M.K.V. en Steenwijk. Eén van deze vier zal dit jaar wel de dupe worden, maar wie dit zal zijn zal voorlopig nog wel een groot vraagteken blijven. De Kooi, liet zich de kleine kans, die zij nog heeft, met ontglippen, de Jousters klopten in de polder Emmeloord met 2-0 en bleven daardoor 3e op de ranglijst. In de 4de klasse kwam Black Boys op fluweel te zitten, doordat de concurren ten een nederlaag kregen te slikken en zij zelf, al was het meer geluk dan wijs heid, met 1-0 van de Sweach wonnen. Gorredijk stelde wei het meest teleur, op eigen veld werd met niet minder dan 7-2 verloren van Bergum, waardoor de thuisclub van de 2de naar de 5de plaats duikelde. C.A.B. verging het al niet veel beter, rood-wit meende aan een 2-0 voor sprong genoeg te hebben, doch daarmee deed zij zich zelf de das om. Van het lauwe spel in het laatste half uur wis ten de Wargaasters dankbaar te profite ren. Prompt werd Frankena in de laat ste 20 miuten 3 maal gepasseerd en daar rood-wit de mooiste kansen liet liggen, ging de zege door eigen schuld uiteinde lijk nog naar de gasten, waarmee alle illusies in rook opgingen. Freno bleek thuis sterker dan Olde- boorn en won verdiend met 2-0. Zeer plotseling is te Sneek op 72-jarige leeftijd overleden de heer L. Kiezebrink, redacteur-uitgever van ’t Sneker Nieuws blad en medewerker aan verschillende streekbladen, waaronder het onze. De Buitenlandse overzichten in ons blad, die altijd getuigden van een grote objec tiviteit enerzijds en een wijde blik an derzijds waren van zijn hand. De heer Kiezebrink die een der eerste leerlingen was van de Rijks Middelbare Zuivelschool te Bolsward bracht na zijn studie enige jaren door in Amerika en Mexico. Na zijn terugkeer in ons land zag hij af van zijn aanvankelijk voorne men in de zuivel te gaan en ging hij zich wijden aan de journalistiek, eerst in Den Haag, later te Sneek. Ook ons blad zal hem als medewerker ten zeerste missen. Zijn met grote kennis van zaken geschreven buitenlandse over zichten, gerekend tot de beste, die als zodanig in ons land verschenen, hadden een uitgebreide lezerskring. Het zal ons niet gemakkelijk vallen een opvolger van de heer Kiezebrink te vinden. Wij houden het vele werk, dat hij in lange reeks van jaren veer eer bied h verricht in dankbare herinnering. ..jeen complex benzinetanks een kunstwerk van Georges Schneider. Maar bij de gedachte dat de Mysterie van hel vuur’’ wordt uitgebeeld, moeten we even huiveren. Tijnje bleef met 1-0 de baas over D.T.D. en kon zich daardoor achter Bergum op de 3de plaats nestelen. In de derby R.E.S. 2C.A.B. 2 wist C.A.B. revanche te nemen, de rood witte reserves speelden een goede en enthousiaste partij, waarop de R.E.S.ers geen voldoende antwoord konden geven. Het resultaat was dan ook een verdien de 2-1 zege voor de C.A.B.ers, die hier mede een lelijke streep door de kam pioenskansen van de R.E.S.ers haalden. Hwat hat Qabe Sk us hjoed p p to sizzen greating fan it Ministery fan Maetskip- lik wurk (Minister Klompé) wurdt düd- lik sein, dat hja harren oanslute sille by dit kearnenbileid, m.o.w. dat ek de help fan dy kant praktysk allinnich foar de kearnen bistimd wurdt. Wy wolle wol sizze, dat dit üs ünbigryp- lik taliket, nei it bisiik fan dizze Minis ter oan Fryslan en nei alles hwat hja hjir- re heard en sjoen hat. Wy wegerje dat to leauwen. Soe it al wier blike to wêzen, dan binne wy it folslein iens mei de Ljouwerter krante, hweryn de haedre- dakteur, Jan Tjittes Piebenga, ek steaten- lid, yn it nümer fan sneon skriuwt: „Koudum, Balk, Woudsend, Bolsward, Franeker, Berlikum, St. Anna Parochie, Ferwerd, redt u allen zelf maar! Het Nederlandse gezin bestaat voortaan uit in verre hoogheid gezeten ouders (regering) die er enkele voorgetrokken kinderen (kernen) en vele achteruitgezette kinde ren (niet-kernen) op na te houden Maar als dit de consekwentie is van het huidige industrialisatiebeleid, wordt het tijd, dat er open kaart gespeeld wordt. Laat men ronduit zeggen, wat men wil, dan kunnen de slagorden zich opstellen en kan de strijd beginnen. Wij kunnen ons niet voorstellen, dat niet reeds vol gende week in de Friese Staten een AL GEMEEN en ZEER ERNSTIG protest tegen deze ERGERLIJKE en ONVER DRAGELIJKE discriminatie zou worden uitgesproken. ZO NIET, DAN VERLIEZEN DE FRIESE STATEN HET RECHT „DE STEM DES VOLKS” TE HETEN. Dit earlike en moedige wurd sil yn hiel Fryslan wearklank fine, foaral nou’t it komt fan de side fan in rrfan, dy’t seis yn in saneamde kearn wennet. Piebenga hat it goed en suver oanfield. It giet hjir om it rjucht, om it rjucht fan it folk. Wy kinne in bulte forneare, sleauwens en ünforskilligens foar Fryslan oer, wy hawwe der mear as üs part fan krige. Mar it libbensrjucht fan it greatste diel fan har ynwenners miskenne en knoeije, dat kin en mei men fan har steateleden net forwachtsje. Dit giet fier oer de reade streek. Der is fan de side fan de regearing wer nij materiael oandroegen om sjen to lif ten, dat de lju, dy’t miene, dat dy hiele kearnoanwizing net folie om ’e hakken n hat, de eagen iepen dwaen moatte. fan Deputearre Steaten mei folie oerjefte 1 Yn de Memory fan Antwurd op de bi- Het Martenahuis te Franeker is een van de vele Friese monumenten, die gerestaureerd moeten worden. Dat is geen overbodige luxe. Er moet in Friesland nog een reeks monumenten worden gerestaureerd, hetgeen niet slechts blijkt uit enkele voorstellen die de pro vinciale staten zullen behandelen. Uit een gesprek met de bekende restau rateur, de architect A. Baart jr. te Leeu warden wordt wel zeer duidelijk, dat Friesland ook voor het behoud van zijn monumenten waakzaam dient te zijn. Toen op de rijksbegroting in het hoofd stuk Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen was voorgesteld de post monumen tensubsidies voor het gehele land te ver hogen van 2 tot 7,5 miljoen gulden, hetgeen betekende, dat de restauratie- mogelijkheden verruimt zouden kunnen worden, is de heer Baart spoorslags naar Den Haag gereisd met een tas vol plan nen en foto’s, teneinde de Friese belan gen te bepleiten. In de afgelopen tien jaar heeft de pro vincie voor bijna f 700.000,aan res- taurati eb ij dragen toegezegd, maar daar mee is het allemaal nog niet bekeken. Er wordt nu voor de restauraties een ton extra uitgetrokken en bovendien is er het voorstel tot verhoging bijdragen van in totaal. Uit dit alles blijkt wel, dat de Friese staten ook in de komende jaren nog regelmatig restauratie-aangelegenheden voorgelegd zullen krijgen. Nog in deze zitting wordt het voorstel behandeld om bij te dragen in de restauratie van de zeventiende-eeuwse poort van de vroegere stins Jongema-State te Rauwerd. .1d 1.BL Bginnen nog vijf die poorten, namelijk te Herbayum, uur komt aandaveren 42.500 eenheden bedraagt. Een vernietigingskracht, waartegen een automobilist in zijn 80 km per uur rij- of scooterrijders en automobilisten, dat het met de trein prettig kat- en muis spelen is op zo’n onbewaakte overweg. Ze vergeten, dat de trein allerminst een plezierige „spelpartner” is. Dat het „arbeidsvermogen” van een 750 j van de jaarlijkse restauratiebijdrage uit de aan de orde komen. in aanmerking zijn gekomen, als de ei genaars ervan wettelijk in staat zouden zijn geweest de poort te verkopen of be reid zouden zijn in de herstelkosten bij te dragen. Friesland heeft echter meer te restau reren, dan alleen deze poorten. Architect Baart had plannen uit de gehele provin cie in zijn tas, toen hij naar de residen tie reisde, achttien stuks in totaal. „De Schierstins” in Veenwouden wordt oudheidkamer, de toren van Kollumer- zwaag is een bouwval, die van Murmer- woude moet opgeknapt worden. De kerk van Waaxens takelt snel af en van de kerk te Witmarsum is het dak zo lek als een zeef”, zegt architect Baart, die ook nog plannen onder handen heeft voor de toren van Grouw, de kerk van Sybrandhuis en die van Schraard, de to ren van Pingjum en de kerk van Dantu- mawoude. Het Martenahuis in Franeker, waar eens Hessel van Martena Bokke Ennes de handen afkapte uit pure wraak, zal ook worden gerestaureerd en dat is dan nog niet eens alles. De toren van Tzum, waarvan de spits vervaarlijk heen en weer zwaait, wanneer het stormt, is een van de grootste zorgen kinderen van de heer Baart en met hem van de kerkvoogdij, die de verantwoor ding voor de huidige situatie eigenlijk niet meer aandurft. Dit alles deed de heer Baart naar Den Haag reizen. Dit alles maakt het verheu gend, dat gedeputeerden van Friesland van oordeel zijn, dat een aantal restau raties nu vrij snel tot uitvoering zal kun nen komen. Een gewest als Friesland, dat uit een rijke historie nog ettelijke monumenten over heeft, dient daar zuinig op te zijn, om te voorkomen, dat het cultuurbezit, waaraan met name in de vorige eeuw onherstelbare schade werd toegebracht, wordt veilig gesteld. C. A. B.—Warga 2-3. C.A.B. trapt af en neemt direct het initiatief, waardoor de gasten alle zeilen moeten bijzetten om het hoofd in deze eerste 5 minuten boven water te houden. Tot driemaal toe moeten zij een corner prijsgeven, doch aangezien geen van al len goed voor doel wordt gebracht, kan de bal steeds gemakkelijk weggewerkt worden. Wanneer er 10 minuten gespeeld is, beginnen de bezoekers beter van zich af te bijten en reeds 2 minuten later moet Frankena snel uit zijn doel komen om de midvoor een goede schietkans te ontnemen. Dit gaat hem weliswaar goed af, maar buiten het strafschopgebied gekomen, vergeet hij dat ook een kee per de bal dan niet met de hand mag spelen en dit kost rood-wit een straf schop, welke echter keihard meters over de bovenlat wordt geschoten. Meteen volgt een snelle uitval, midvoor Abbink start precies op tijd en langs de uitlopende doelman knalt hij na 17 mi nuten spelen de bal hard in de touwen. C.A.B. wordt hierna even teruggedron gen, maar middenlinie en achterhoede grijpen steeds goed in en daar Haanstra altijd daar is waar gevaar dreigt, zien de bezoekers geen kans om zich ook maar één vrije kans te scheppen. Aan de andere kant is het anders ge steld, hier doen zich wel degelijk kan sen voor, maar buiten de midvoor is er niemand die op kritieke momenten goed weet door te drukken met als gevolg, dat de resoluut ingrijpende backs het verder wel kunnen klaren tot aan de 37e minuut want als Anema op dat moment een cor ner neemt, is het weer Abbink, die zich er tussen gooit en de bal in het doel werkt, 2-0. De gasten beginnen nu fel van zich af te bijten, wel krijgen ze tegen de vrij hechte achterhoede van de thuisclub wei nig bewegingsvrijheid, maar ze blijven fel op de bal zitten en als in de 41ste minuut de rechtsbuiten de bal uitstekend voor het doel weet te brengen, mag Frankena van geluk spreken dat het onverwachte schot van de linksbuiten over de lat vliegt. Drie minuten voor rust zien we half- speler Van der Zee onverwacht opruk ken naar het vijandelijk doel, hij om speelt zelfs de laatste achterspelers en reeds denken we aan een 3-0 voorsprong maar inplaats van in 't doel belandt de bal in het weiland. De gasten openen de 2de helft met een vrije schop die niets oplevert, gevolgd door een serie C.A.B.aanvallen, waaruit 2 kansen op een presenteerblaadje wor den aangenomen, die niet geaccepteerd worden. Weer komt C.A.B. terug, nu missen zowel beide backs als keeper, doch hoe bestaat het: het lege doel. blijft leeg. Het lijkt wel, dat de rood-witten zich met de 2-0 voorsprong volkomen veilig Friesland heeft om te begi van die poorten, namelijk Sexbierum, Beers, Waaxens en Marssum. De poort van het Poptaslot te Marssum is de enige in de rij, waaraan niets be hoeft te gebeuren. De achttiende-eeuwse poort van de vroe gere Uniastins in Beers is wel de slecht ste. De restauratie daarvan gaat rond f 38.000,kosten. Deze poort zou ongetwijfeld het eerst foar it bilang fan Fryslan, sa’t sy it sjog ge, yn it spier west hawwe en jit altyd dermei trochgean. Gjinien fan de Stea- tenleden twivelt oan har aktiviteit en har integriteit. Dat jildt likegoed foar de hear Kommissaris fan de Keninginne as foar elts fan de seis leden fan it Kollege. Hja binne dei oan dei foar Fryslan hurd dwaende en hja dogge dat mei safoile tawijing, dat it neat is as plicht om hjir- foar respekt, tank en weardearring to hawwen. Oer dizze saek giet it debat dus grif net. Yn it twadde plak is it ek gjin kwestje fan striid tsjin of foar de iene of oare politike partij. Sa’t elkenien wol wit, is dizze opset al makke troch it foarige mi nistery. It wurdt nou ütfierd troch it hjoeddeiske kabinet. Alle partijen hawwe doe of nou har goedkarring jown oan de bigreatings fan ekonomyske saken en dêrmei ek de forantwurdllkheit oanfeard. Dat de earste minister in A.R.-man wie en de nije in C.H. is foar dizze saek fan gjin inkeld bilang. It blykt boppedat üt it feit, dat alhoewol de K.V.P. yn it foarige en it tsjintwurdige kabinet in greate forantwurdlikheit draecht foar it bileid, wy as K.V.P. fraksje yn de Stea ten, der hiel oars oer tinke. It is my bikend, dat dizze situaesje him likegoed foardocht yn de oare fraksjes, hwer’t de mieningen oant nou ta fordield binne. De partijpolityk is hjir alhiel buten. Yn it trêdde plak stiet fêst, dat it debat gean sil oer de bilangen fan Fryslan en oer de fraech oft dit plan foar Fryslan goed of net-goed is. Wy kinne net fol slein bisjen hoe’t dizze dingen yn oare provinsjes lizze. Elts gebiet h at syn --histoarje en it lit him tinke, dat in nationael plan yn it iene gebiet folie mear biswieren opsmyt as yn in oare kontrij. Ieder jaar weer gebeuren er eigen aardig genoeg speciaal in het najaar ongelukken, ernstige ongelukken op overwegen. Nu zijn er doortastende geesten, die daarvoor al direct hun „remedie” klaar- stellen: „ruim op die overwegen, die dingen zijn uit de tijd.” Dat laatste is moeilijk te ontkennen als men de hoeveelheid productiviteit in aan merking neemt die wij allemaal zitten te verzitten of staan te verstaan voor de hele, halve of helemaal geen slagbomen. Maar wat dat opruimen 'betreft, dat kan alleen door wat de vakmensen noemen het maken van „vrije kruisingen” en daar zijn de Nederlandsche Spoorwegen direct de dubbeltjes echter helaas min der vlot voor te vinden. Maar er wordt wèl aan gewerkt, alle on vindbare dubbeltjes ten spijt: in 1920 waren er 270, in 1956 472 en in 1958 al 488 van die vrije kruisingen. Nog niet genoeg, zult u zeggen. Ak koord. Daarom zullen u en wij als weg gebruikers (voorlopig) moeten blijven leren met de overwegen overweg te kun nen. De Spoorwegen zitten niet stil. Er ver schijnen gelukkig steeds meer beveiligin gen met halve overwegbomen (waarbij de wachttijd per treinovergang tot 30 a 40 seconden wordt gereduceerd) in 1958 werden 18 openbare en 27 particuliere overwegen opgeheven, steeds meer on bewaakte overwegen worden met de be kende doordringende knipperlichten voorzien en bij de selectie, opleiding en taakvervulling van resp. door de over- wegwachters worden steeds strengere maatstaven aangelegd. Op 31 december 1958 waren al 91 vroeger onbewaakte overwegen uitgerust met halve overwegbomen, waarvan 70 met automatische bediening. Maar de liefde kan niet van komen. Nog maar al te veel kers miskennen de gevaren weg. Nog altijd geloven veel fietsers, motor ton zware sneltrein, die met 120 km per dende auto van 1,5 ton maar weinig nl. 38 eenheden heeft in te brengen... Over ontmoetingsgevaar gesproken Altijd en overal kan men weggebruikers aantreffen ook onder de wandelaars die het rode licht negeren omdat het „nog net kan”. Of automobilisten, die alweer op hun gaspedaal drukken, voordat bij het omhooggaan van de hal ve overwegboom ook het rode knipper licht gedoofd is. Hier loert de dood letterlijk om de hoek van de trein, die juist paseerde. Als er één plaats is in het verkeer, waar men zijn correctheid en zelfbeheersing kan en moet tonen, dan is het wel de overweg. In het afgelopen jaar werden 44 ge sloten en 167 dalende overwegbomen min of meer ernstig aan-gereden. Een bewijs, dat nog velen hun zelfbeheersing bij de overweg verliezen in plaats van die te tonen door tijdig snelheidvermin- dering, ordelijk opstellen, terugschakelen of klein licht, niet te vroeg oprijden, afstand bewaren, enz. enz. Extra oplettendheid is ook geboden bij het nog altijd te grote aantal onbewaakte overwegen in ogenschijnlijk stille spoor lijntjes waar men alles behalve een trein verwacht. Want al knipoogt daar mis schien (nog) geen licht om de komst van een trein tijdig aan te duiden, de dood knipoogt er wél. 2e week december 1934. De Evangelisatievereniging te Oosterlit- tens heeft kandidaat gesteld voor 5 le den van het kiescollege de heren A. Koopmans, S. Seffinga, L. Jorritsma, D. v. d. Woude en Jac. Breimer. Vergunning gevraagd voor een autobus dienst Sneek, Bolsward, Harkezijl, Mak- kum, Cornjum, Afsluitdijk, Zaandam. 3 ritten per dag, ’s zondags 2 ritten. Aan vrager Autobusbedrijf Van der Zee en Groenhof te Sneek. B. en W. van Bolsward stellen voor: a. op de lonen der werklieden een kor ting toe te passen van 4% en de va kantietoeslagen af te schaffen; b. de salarissen van het politiepersoneel te korten met 4%, de kledingtoelage met f 25, de jaarwedden van de ambtenaren tij delijk te korten met 5%. Abbessinië heeft tegen provocaties van Italië de hulp van de volkenbond inge roepen. J.'.pan gaat rustig door met zijn expansie politiek, zulk stot ergernis van China en Rusland. principi in oude j maar enkele heeft, doch tevens de jaarlijkse restauratiebijdrage uit de BB Bi BB B MR

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1959 | | pagina 1