HET WORKUMER RECREATIEPLAN
7
"O
Qabe Skroar
us hjoed p p
to sizzen
Is het bevolkingsonderzoek even noodzakelijk
als in de jaren direct na de 2e wereldoorlog?
JJi
Sfl
till
II
Fan de Martinytoer
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
F
werden
T uindorp-Oostzaan
Zilveren filmpjes
De vijand, hoewel teruggedrongen, ligt nog
altijd op de loer
-
r J
56eJAARGANG
DINSDAG 19 JANUARI I960
No. 5
EBB
Hwat hat
hand
PIET.
85
Koppichheit is it meast düdlike biwiis
fan dommens.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K 5157)
de praktyske ütfierin
wolle it graech oan i
naar zijn mening, zo’n recreatiecentrum
zou kunnen worden gesticht en waar zo
merhuisjes kunnen worden gebouwd.
Volgens deze tekeningen kan zo’n recre
atiecentrum worden aangelegd op de zui
delijke punt van de waard, ongeveer in
de omgeving van het bestaande zwem
bad. Het voorziet in de aanleg van kam
peer- en parkeerruimten, speelweiden,
kanovijvers, het bouwen van een pavil
joen, een badhuis en een 24-tal zomer
huisjes.
Een kostenbegroting voor de uitvoering
van dit plan is nog niet gemaakt omdat
het eerst nog verschillende instanties
moet passeren. Het spreekt vanzelf dat
hiermede zeer belangrijke uitgaven ge
moeid zijn, alleen al het ophogen van dit
De redders zijn weer kloek paraat
Geen vrieskou kan hen keren
Kijk hoe er een te rillen staat
In wjt, doorweekte kleren.
Zij zwalken in hun open boot
Om de laatsten op te halen
De eensgezindheid wordt weer groot
Die spreekt in alle talen.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
en kleine
Bolsward
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
27 ha grote terrein tot ongeveer 2 m. bo
ven N.A.P. zal volgens een zeer globale
rekening ongeveer f 500.000,kosten.
Daar de uitvoering van dit plan waar
schijnlijk nog wel enige tijd op zich zal
laten wachten immers zullen eerst de
vereiste goedkeuringen moeten zijn ver
kregen hebben B. en W. gemeend
door een voorlopige oplossing in de al
lereerste behoefte aan kampeerterrein
te moeten voorzien.
Volgens dit plan, zal de strook langs het
zool vanaf de afbuiging van de Slinke-
wei tot het zwembad, als kampeerterrein
worden ingericht. Hiervoor is nodig een
gebouwtje met was- en toiletgelegenheid
te bouwen en enige beplanting aan te
brengen. De kosten van een en ander,
waaronder aanleg van elektrisch licht en
waterleiding is begrepen, worden be
groot op f 18.000,Waarschijnlijk zul
len op deze strook ook enkele zomer
huisjes worden gebouwd.
De zomerhuisjes in ’t merengebied zijn
gedacht bij de Zandmeer. Naar bekende
opvattingen bij de Provinciale Planolo
gische Dienst moet er rekening mee ge
houden worden, dat dit plan de goedkeu
ring van hogere instanties niet zal kun
nen verwerven. Ook het daar nog staan
de uitneembare zomerhuisje (eigen aan
de heer Dijkstra) zal dientengevolge
moeten worden opgeruimd.
Foto Max Koot
Vandaag viert H.K.H. Prinses Margriet haar 17e verjaardag.
Zoals in de Nieuwjaarsrede van de bur
gemeester van Workum werd medege
deeld, is aan Ir. P. Bügel, architect en
stedebouwkundige te Groningen, de voor
bereiding opgedragen van de wettelijk
verplichte herziening van het uitbrei
dingsplan.
B. en W. hebben, mede op verzoek van
plaatselijke instellingen, die zich bezig
houden met het bevorderen van vreem
delingenverkeer, de heer Bügel gevraagd
zijn gedachten in de eerste plaats te
willen laten gaan over een recreatie
centrum en het bouwen van zomerhuis
jes in de omgeving van de zandige grond
en het Zandmeer. Hieraan gevolg geven
de, heeft de heer Bügel tekeningen toe
gezonden, waarop is aangegeven waar,
kennen bij dit onderzoek
naamde „inactieven”.
Dit zijn nl. personen, die op
dere manier in 1
Andere afwijkingen.
De radiofotografie, het „Schermbeelden’’
is een onderzoek van gezonde mensen,
die een vrij groot aantal onbekende af
wijkingen blijken te hebben.
In 1957 werden door het Bevolkingson-
cies bij 25.583 personen afwijkingen
min of meer
of vermelden waard waren, gevonden.
Hierbij werden niet gerekend aangebo
ren skelet- of vaatafwijkingen óf hou-
dingsafwijkingen en
Dat wil dus zeggen één op acht gezonde
mensen had één of andere afwijking in
de borstorganen.
Men noemt vaak Neerlands hokjesgeest
En smaalt op vele „zuilen”
Iedereen graait voor zich het meest
Graaft voor een ander kuilen
’t Is waar, daarom sterkt ons dit beeld
In kou een warmend teken:
Volks eensgezindheid wordt geheeld
Wanneer de dijken breken.
Bolsward krijgt weer
bevolkingsonderzoek
In verband met het komende be
volkingsonderzoek op t.b.c., dat te
Bolsward gedurende het tijdvak
van 22-29 februari a.s. zal plaats
vinden publiceren we een tweetal
artikelen over deze gevreesde
volksziekte en de bestrijding daar
van. Hier volgt het eerste artikel.
Het tweede, dat meer praktische
aanwijzingen geeft hopen we te
plaatsen op 16 februari a.s. Red.
Posma, Sneek.
Benoemd tot wetenschappelijk assistent
bij het Fries Museum te Leeuwarden dr.
A. Wassenbergh, geboren te Makkum.
Aanbesteed verbouwing voormalig Kan
tongerecht Bolsward tot Amsterdamse
Bank. Laagste inschrijver W. Franzen
voor f 12.630,
Felle koude en sneeuw in Griekenland.
Kogelvrij vest uitgevonden, Nog meer
oorlogstoebereidselen, Grote mijninstor
ting in België, Dalende ontvangsten van
de Spoorwegen, Wil Japan weer oorlog
voeren
j was
Dit cijfer was
Bedrijfsonderzoek.
Gezien al deze belangrijke punten, die
bij het onderzoek naar voren komen en
de noodzakelijkheid, dat een ieder onder
zocht dient te worden, niet alleen uit
verantwoordelijkheid tegenover zich zelf,
maar zeer zeker ook tegenover de ge
meenschap waarin hij leeft, is het zo
jammer, dat een aantal mensen niet aan
dit onderzoek deelneemt, omdat zij op
een of andere manier op het bedrijf waar
zij werkzaam zijn, worden doorlicht.
Het bevolkingsonderzoek moet primair
gezien worden, de doorlichtingen op het
bedrijf als een tussentijdse controle-maat-
regel. Het wil ook voorkomen, dat een
heel gezin zich verschuilt achter de door
lichting, die het hoofd van dit gezin op
het bedrijf moet ondergaan. Tijdens het
bevolkingsonderzoek komen dan van
deze mensen oproepkaarten terug met de
opmerking „wordt op het bedrijf door
gelicht”; bij een ingestelde controle blijkt
dat niet juist te zijn. Deze lieden spelen
niet alleen met hun eigen gezondheid,
maar ook met die van anderen.
Bovendien komt er een hiaat in het foto
archief en kan de huisartsen over deze
mensen geen inlichtingen verstrekt wor
den.
dit hiele stik Fryslan, liket op neat. En
is der wol ien stik fan Fryslan, hwer’t
sa lang en sa oanhaldend de bifolking
efterüt rint as krekt hjirre? Al mear as
sawntich jier leit dit gebiet foar anker en
sjocht hja har biwenners migrearjen en
emigrearjen nei binnen- en bütenlan.
It lid fan Deputearre Steaten, de heat
Hoogland, hat der yn de léste Steatesit-
ting jitteris op wiisd en tajown, dat it
foar dy gemeenten, mei har tige biskie-
den ynkomsten, net maklik wie om de
wegen yn har gemeenten oan to pakken,
mar hy sei derby, dat hja net folstean
koene mei dat as iennichst argumint nei
foaren to bringen.
Hy woe der op üt, dat hja meimekoar
dochs initiativen nimme moasten, dan
wie der altyd in kans om de wurken op
de iene of oare manear yn de sfear fan
de praktyske utfiering to bringen. Wy
wolle it graech oan de kompetinsje fan
dy gemeentebistjuten oerlitte oft hja op
dizze ütnoeging yngean wolle, mar fêst
stiet wol, dat üs histoaryske Himdiken
en oare aide séwarrings, yn üs tiid skjin
üttsjinne hawwe foar it moderne for
kear. Yn sa’n situaesje is it dochs wol in
hiele swiere opjefte om it ekonomysk
libben mear gong to jaen.
Nou’t de regearing dêrby de hiele greid-
hoeke ophongen hat oan de kearn Snits
en de sub-kearn Lemmer, mei men wol
freegje, hwat harren bisielt. It earste yn-
dustrialisaesjeskema gyng üt fan de tins,
dat men de efteroankommende hoeken,
mei in bulte wurkleazens, ekstra helpe
moast. Dat hie de algemiene sympathy,
mar it nije plan, hwer’t de ekonomen sa-
folle biswieren tsjin hawwe, om’t it gjin
fleis en gjin fisk is, moat üt soasiale mo-
tiven wol beare as skuorde klokken. Yn
pleats fan dizze swiersilende plattelansge-
meenten, mei har natuerlike steunpunten
yn de lytse stêdden, to helpen, krije hja
in traep nei.
De hear Wever fan Frentsjer, in kollega
yn de nederklits, hat foar syn partij jitte
ris felle krityk ütoefene op dit ünrjucht-
feardige en ünbigryplike dwaen. Winlik
is der nimmen, dy’t ünpartidich oardielje
kin, dy’t it systeem wol rjuchtfeardich
achtet. It makket my eltse kear lilk as de
hege hearen sok ünrjucht mei it frjemde
wurd diskriminaesje goed prate wolle. Is
diskriminaesje hwat oars as ünrjucht? Is
de rassen diskriminaesje hwat oars as it
ünrjucht foar de minsken mei in oare
een of an-
hun leven een tubcu-u- Harns is leedlik,
leus proces hebben meegemaakt en welk
proces tot stilstand is gekomen, zonder
dat ze klinisch ziek geweest zijn.
Er is echter aangetoond, dat in de loop
van 5 tot 6 jaar 3 tot 5% van deze inac
tieven weer ziek wordt.
Van degenen, die wél klinisch ziek
weest zijn en in een Sanatorium
verpleegd, recidiveren 30%.
Deze personen zijn door het Bevolkings
onderzoek onder controle van het Con
sultatiebureau gebracht, waardoor de
ongunstige ontwikkeling bijtijds herkend
en behandeld kon worden.
Stralingen.
Een punt, dat de gemoederen over de
gehele wereld hevig bezig heeft gehou
den, is de hoeveelheid stralen, die de
mens zonder gevaar kan worden toege
diend.
Bij aanwending van goede apparatuur,
goede bescherming en controle, levert de
aanwending van röntgenstralen geen en
kel gevaar, maar is ze integendeel een ze
gen voor de gehele mensheid, omdat deze
stralen het mogelijk maken diep verbor
gen afwijkingen aan het licht te bren
gen, zoals op geen enkele andere wijze
mogelijk zou zijn.
Het staat nu vast, dat men vanaf de dag
De sneeuw jaagt over 't polderland
Winter, het vriest tien graden
De burgers moeten hand aan
Door ’t ijzig water waden
De klok klept dringend, het gevaar
Is niet meer te ontkomen.
De vloed stijgt hoger, hoger waar
Het dijkgat wild blijft stromen.
Als de eerste morgenschemer gloort
Verlaten ze hun huizen
Evacuatie gaat stil voort
Eén, twee, bijna tienduizend
Zij worden onderdak gebracht
De strijd moet weer gestreden
Als in die februari-nacht
Nu zeven jaar geleden.
Archief.
Door het vastleggen op een foto van
alle mogelijke afwijkingen aan de orga
nen van de borstkas, is waardevol docu
mentatie- en vergelijkingsmateriaal ver
kregen, dat van het grootste nut blijkt
te zijn voor de medici én patiënten. Dit
materiaal is ondergebracht op de 7 Dis-
tricts-Consultatiebureau's in de drie
Noordelijke provincies.
Wil men dus „bij” blijven, dan is het
noodzaak dit documentatie materiaal re
gelmatig aan te vullen.
En dat is pas weer mogelijk indien een
ieder aan de oproep gehoor geeft.
Bejaarden.
Het is een verheugend verschijnsel, dat
in de laatste jaren de bejaarden een gro
tere belangstelling voor dit onderzoek
krijgen. Velen van deze personen menen,
omdat ze nooit ziek zijn geweest, ook
geen tuberculose te hebben.
Maar juist door hun lang leven hebben
deze mensen meer kansen om besmet te
worden dan de jongeren.
Bovendien is hun weerstand bij het
ouder worden aanmerkelijk verminderd.
De tuberculose zal zich als een chroni
sche afwijking bij deze bejaarden mani
festeren. Bij nader onderzoek blijkt dan,
dat zij positief sputum hebben.
Verhoudingsgewijze treft men bij deze
ouderen meer afwijkingen aan, dan bij
de jongeren.
Vooral de relatie grootouders-kleinkinde-
ren moet hierbij niet uit het oog worden
verloren.
3e week januari 1935.
Vergadering Bolswardse reddingsbrigad
De brigade heeft nu in 16 plaatsen in de
stad reddingsmiddelen in eigendom (in
bruikleen bij de gemeente). Aangeschaft
zal worden een afgedankte auto waarme
de in de zomer oefeningen zullen wor
den gehouden om pseudo drenkelingen
daaruit te bevrijden.
Bij Hospes Hiemstra te Kornwerd een
geslaagd optreden van de goochelaar
Brandsma van Makkum.
Lijnolie verkrijgbaar in grote
hoeveelheden. Olieindustrie
(naast de Gasfabriek).
Hollandia’s Roomboter,
pond.
Fondspakken vet. 25 cent. Fa. Jobs. B.
men fan de lju, dy’t üs dat oan-
dogge, in biwiis leverje kin fan deug-
dekkens fan dat systeem. Elts sjocht, dat
hjir minsken, saken, fabriken en plakken
mei üngelikense mjitte bihanle wurde,
elk sjocht dat it de sterksten binne, dy’t
ekstra steun krije en dochs binne it mar
inkelden yn dy bifoarrjuchte plakken,
dy’t de moed hawwe om tsjin dit ün
rjucht to protestearen. Mei eare moat
neamd wurde de foarsitter fan de keamer
fan keaphannel en fabriken yn Grins,
dy’t iepentlik opkaem foar Appingedam,
mei eare wol ik ek neame Deputearre
Steaten fan Oerisel, dy’t opkamen foar
Stienwyk.
Mei foldwaning haw ik ek heard, dat de
hear Folkertsma fan de Fryske Keamer
him yn it publyk utere hat oer de ünne-
dige kearnoanwizing. Syn wurd sil faeks
fierder trochkringe as it lüd fan it Fryske
plattelan en dêrom bin ik der bliid mei.
Hwant it is wier, dat alle arguminten
fan ekonomyske en soasiale aerd pleitsje
foar in algemiene regeling, dy’t de ün-
dernimmers frij lit om har bidriuw dér
to fêstigjen of troch to setten, dêr’t hja
de béste kansen sjogge. En dat de alge
miene forbettering fan wegen, havens en
kanalen it hiele gebiet helpe, wylst de
bysündere help oan de ynfra-struktuer
dan jown wurde koe oan al dy doarpen
en stêdden, hwer’t de aktiviteit op dit
gebiet it greatst wêze soe. Dat wie in
earlik en forstannich bileid, dat elts plak
de bileanning jaen soe nei har dieden.
Hwat hjir nou fortoand wurdt, is it
baesspyljen fan it domme potlead, in
systeem fan fier oertrutsen planomaly, it
skeanlüken fan forhaldingen en situaes-
jes, it yngean tsjin it histoarysk patroan
fan lan en folk, it deltriuwen fan libbe-
ne plakken, it üntmoedigjen fan baes-
keardels, dy’t yn dizze hoeke mei har
eigen jild fikse saken en bidriuwen op
houd hawwe.
En ik moat de earste namme fan in des
kundige noch hearre, dy’t dit plan foar
syn rekken nimt. Lykwols de macht fan
de Steat is yn üs tiid great, greater as it
tal lju, dy’t in stevige rêchbonke hawwe
om it maetskiplik ünrjucht óf to wizen.
Hwa de striid winne sil op den dür, stiet
foar my fêst, mar hwerom moat it faeks
jierren duorje foar’t sa fier is en hwerom
moat der earst safolle ünnedich en ün-
rjuchtfeardich leed en skea oan de min
sken oandien wurde, foar’t it sa fier
komt Tj. de J.
van geboorte, tot z’n 30e jaar, iedere
dag een röntgenonderzoek zou kunnen
ondergaan om de toegestane dosis stra
ling te ontvangen.
Er is dus in dit opzicht geen enkel ge
vaar te duchten van het bevolkingsonder
zoek.
Dat we, ondanks dat, toch alles in het
werk wordt gesteld om de bescherming
van de patiënt en onderzoeker zo groot
mogelijk te maken, is vanzelfsprekend.
cent per
Algemeen.
Naar aanleiding van de verschillende in-
fectie’s die zich begin 1959 in Neder
land hebben voorgedaan, deelde de In
specteur in Algemene Dienst van het
Staatstoezicht op de Volksgezondheid,
speciaal belast met de tuberculose-bestrij-
ding Dr. C. R. N. F. van Joost San de
Pers mede: „dat men deze plotselinge
explosies moet zien als een waarschu-
wingssein, een rode lamp!”
Want al loopt de tuberculose terug, het
betekent geenszins dat men er al is en
dat men met de tuberculose-bestrijding
geen moment passief mag worden. De
medische wetenschap niet en het publiek
beslist niet.
Tuberculose-bestrijding in Nederland is
een zaak van vrijwilligheid. Alleen on
derwijzend personeel en alle anderen, die
op een school werkzaam zijn, zijn wet
telijk verplicht zich om de 2 jaar te laten
onderzoeken.
Voor ieder jaar is het een zaak van eigen
verkiezing of men wil meewerken aan
onderzoek en controle.
Uit de recente ontdekkingen van tuber-
culose-gevallen blijkt eens te meer, hoe
nuttig en noodzakelijk het is, dat men
een actief bestrijdingsorgaan in stand
houdt, maar ook, hoe nodig het is, dat
de gehele bevolking actief meewerkt en
deelneemt aan het Bevolkingsonderzoek
en dat men zijn kinderen laat deelnemen
aan de schoolcontróle.
HWA SIL DE PRIIS WINNE?
De bifolkingssifers foar Fryslan hawwe de
léste wiken sjen litten, dat de greidhoeke,
yn de agraryske tiid it hert fan Fryslan,
yn üs tiid it ekonomysk swakste diel fan
Fryslan ütmakket. Op de bifolkingskaert-
sjes wie dat de wite hoeke, hwerby alle
oare dielen, it minst de bouhoeke, by óf-
stieken. De tiid, dat de Walden de ear-
me, forlitten hoeke wie, is foarby. Hwat
dér de léste tritich jier bard is, stekt
gunstich óf by üs hoeke en troch it oan-
wizen fan dat hiele gebiet as üntwikke-
lingsgebiet, binne hja jitteris in hiel stik
de goede wei opgien. Fan herten bliid
binne wy oer dizze forbettering, dy’t him
ek tige düdlik sjen lit oan de fuortsette
elektrifikaesje, de oanslutings oan de
wetterlieding en in hiel rige fan üntslu-
tingswegen. De plannen om de greatfor-
biningswei foar autoforkear fan Grins
nei Amsterdam oer Easterwalde to lie
den, sil op en nij in greate stipe wêze
foar it ekonomyske libben fan dy hiele
hoeke, as der om tocht wurdt, dat de
sydwegên hjir ek in bilangrike rol spylje.
Hwat dêrfoaroer yn de greidhoeke bard
is, moat elts, dy’t hjir in bytsje oardiel
oer hat, wol djip toloarstelle.
Nei it plan foar rykswei 43 fan de óf-
slütdyk nei Grins, in plan dat al foar de
oarloch bigoun is, is der in blinders
bytsje oan de greidhoekswegen dien. Al-
linnirh de forbining oer Wytmarsum nei
mar de oare wegen yn 1 kleur oer? En it singeliere is, dat nim
Er zijn in ons land nog duizenden besmettingsbronnen, waarvan
slechts een gedeelte als zodanig bekend is. En telkens weer worden
nieuwe besmettingsbronnen ontdekt, die reeds korter of langer tijd
een gevaar voor hun omgeving hebben opgeleverd. Grotere of klei
nere explosies van tuberculose, tengevolge van het contact met deze
infectie-bronnen zijn in de laatste jaren meermalen geweest. Het is
dus taak, dat de activiteit van de opsporingsorganen niet vermindert,
doch integendeel toeneemt”, aldus Dr. van der Lee in het orgaan
„Tegen de Tuberculose”, aangehaald op de onlangs te Bolsward
gehouden voorlichtingsavond.
Het is dus ook thans nog dringend nood
zakelijk, dat regelmatig de bevolking
wordt geschermbeeld om verborgen be
smettingsbronnen op te sporen.
In herinnering moge gebracht worden
de verschillende tuberculose-explosies in
Neede, Ter Apelkanaal en omgeving, in
Millingen, Alkmaar en Haarlem, waar
ruim 175 personen slachtoffer zijn ge
worden van verschillende besmettings
bronnen.
Op verraderlijke wijze heeft hier de tu
berkelbacil toegeslagen.
Ziekte- en sterftecijfers.
Ten aanzien van 1957 heeft de daling
van het ziektecijfer zich weliswaar voort
gezet, nl. in 1958 werden 7131 gevallen
van actieve tuberculose bij de Consulta-
tiebureau’s geregistreerd. (In 1957 wa
ren dit er 7490). Het is echter nog een
aanzienlijk aantal dat niet onderschat
mag worden.
Ter vergelijking tussen 1958 en voor
gaande jaren volgen hier nog enige cij
fers betreffende de daling van het ziek
tecijfer.
Per 10.000 inwoners bedroeg het aantal
- -1 J-l J r. ->
Vijf jaar later in
1957 nog 6.84 en
In de laatste jaren is er dus een vertra
ging in de daling van het ziektecijfer
waar te nemen.
Sinds het begin van deze eeuw is het
tuberculose-sterftecijfer zeer sterk ge
daald, vooral na de tweede wereldoorlog,
onder invloed van meer gunstige hygiëni
sche en sociale omstandigheden èn van
de verbeterde opsporing, diagnostiek en
behandeling.
Ook hier ter oriëntatie enkele cijfers van
deze daling vanaf 1900 tot 1958.
Per 100.000 inwoners bedroeg het sterf
tecijfer in 1900 gemiddeld 200, van 1925
tot en met 1929 was dit 90. In 1941
was dit reeds gedaald tot 59, terwijl in
het eerste naoorlogsejaar 1945 er een
stijging was tot 86 per 100.000 inwo
ners. Dit cijfer was in 1952 gedaald tot
12, in 1955 tot 6,7, in 1957 tot 4,73 en
in 1958 tot 4.
Men dient zich wel te realiseren, dat de
tuberculose toch nog steeds één van de
tien voornaamste doodsoorzaken in Euro
pa is en al behoort Nederland mét de
Skandinavische landen tot die gebieden,
waar de tuberculose het verst is terugge
drongen, toch zal men waakzaam moeten
blijven om deze plaats niet te verliezen,
want het Nederlandse volk leeft niet ge
ïsoleerd.
Miljoenen buitenlanders bezoeken jaar
lijks ons land. (In 1957 plm. 15 mil
joen).
In grote getalen komen Nederlanders op
tochten buiten onze grenzen in contact
met mensen in landen, waar de tubercu
lose nog een zeer ernstige bedreiging
voor de volksgezondheid vormt.
Men kan rustig aannemen dat er regel
matig „import” van de ziekte plaats
vindt.
Over de gehele wereld sterven jaarlijks
nog ca. 5.000.000 personen, d.w.z. elke
6 a 7 seconden één aan tuberculose. In
Nederland is zeer veel bereikt, dank zij
een krachtig opsporingssysteem, waarbij
het Bevolkingsonderzoek een zeer be
langrijke rol heeft gespeeld en nog
steeds speelt. Men zal er voor moeten
waken, dat al dat werk dat hiervoor is
gepresteerd, niet te niet wordt gedaan
door op de lauweren te gaan rusten.
Met voldoening kan geconstateerd wor
den, dat ook de bevolking in de drie
Noordelijke provincies steeds weer be
grijpt, waarom het opgeroepen wordt
om geschermbeeld te worden. Regelma
tige controle is en blijft gewenst.
„Inactieven”.
Van zeer groot gewicht is het onder
kennen bij dit onderzoek van de zoge-
derzoek in de drie Noordelijke provin-
'1 r- r- r "1
i van
ernstige aard, die het weten
waren, gi
gerekend
itwijkinge
dergelijke.
Ter vergelijking tussen 1958 en voor-
fers betreffende d<
tecijfer.
ziektegevallen in 1948 gemiddeld 19.3.
>.t. 1953 was dit 11.83 in
in 1958 nog 6.37.
f
