DE SCHOONHEID VAN OUDE TEGELS:
KUNST IN HET KLEIN
OP VERKENNING NAAR ZUID-AFRIKA
Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen 1
Fan de Martinytoer
J. E.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
lytse man
Bolsward herbergt interessante expositie
Tj. de J.
Zilveren filmpjes
I. Sé, sé, dou wide sé
56e JAARGANG
No. 11
DINSDAG 9 FEBRUARI I960
Hwat hat
PYT
tijdens die 14 dagen
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
n efter it fest je,
net forlern
Bolswariis Nieuwshlat
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
kenbisyk.
Ie lege lannen
iech in freonskipsblyk
i er knap tolanne
de Marshall-pot
man fan de ierde
it gouden merk
eebiede.
STANDBEELD VAN HM. DE KONINGIN IN WILLEMSTAD
WORDT GEREINIGD
>oadskip mar neame?
’t wer oer lanningsrjocht
C.L.M.-fleaners
el, dit kin net,
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K 5157)
scheepsarts aan boord. Zijn advies is:
eten énfrisse lucht!
Toch is dit een recept, dat niet voor ie
dereen geldt. Sommigen gaan vroeg naar
bed, en rusten ’s middags na het eten.
Het ligt er ook veel aan, hoe men reist.
Reist men le klas, dan verblijft men
doorgaans steeds midden op het schip.
Vandaar zie je de achtersteven, wanneer
het flink waait zoals in het Kanaal,
de golf van Biscaje zonder ophouden
5 a 6 meter op en neer gaan.
Daar wordt je zeeziek van. Achterin zit
ten de mensen van de toeristenklasse.
Wanneer het minder hard waait, wiegt
de boot zacht heen en weer van bak
boord naar stuurboord en weer terug.
De reis van Amsterdam naar Kaapstad
duurt 14 a 16 dagen, afhankelijk van de
snelheid, die de boot kan halen.
Gemiddeld leggen we zo’n 750 a 800 km
per dag af.
Maar in de stuurhut tellen ze geen kilo
meters, doch zeemijlen.
Die zijn groter dan de gewone Engelse
mijlen, n.l. 1852 meter tegen 1609 meter.
op ynsjoch en
Wy liezen noch ris wer yn it treflike
'iperaesjes Erf en
it bysünder it diel
svn skógings yn
lykje foar party
fju, dat de jierrenlange fule striid tusken
en de koöperaes-
jes ófdien hat, dat wy nou rêstich sizze
rative forienings en ynstellings de boere-
bilangen feilich stelt, dat it alle jierren i
vaardige hand (en met gebruik van een
„sporis”) menselijke figuren zijn aange
bracht (mannen, ruiters, vrouwen, schut
ters, enz). Geliefd was ook het uitbeel
den van schepen (2e helft 17e eeuw)
evenals dat van het landschap. Van iets
jonger datum (18e eeuws) zijn de bij
belse voorstellingen al of niet met tekst-
aanduiding, nog jonger (19e eeuws) de
z.g. „springmantsjes” (tegels met dieren
in cirkels) echter veel minder zorgvuldig
getekend dan die uit de 18e eeuw.
Gevraagd
del.
Vergissen wij ons niet, dan heeft h<
platteland het crisisdieptepunt vrijwel b
reikt. De zwaksten zijn reeds gesneuvel
Zij, die zich hebben kunnen handhavei
zullen het in de toekomst ook wel bli,
ven doen.
Grensincident in Abbessynië. Enkele Itr
lianen gedood. Zal dit vonkje een gro'
ontploffing brengen, nu geheel Euro)
één militair kruitvat lijkt?
Waarschijnlijk zullen witte spatbord'
voor fietsen verplicht worden gesteld.
Minister Goebbels, leider van de Duit
propaganda heeft aan alle Duitse jov
nalisten een instructie gezonden. L
Duitse pers moet uitmunten door helde
heid van taal en waarheid in beschri
ving.
de eindeloze oceaan zo
is, zó vlak, dat je als
on-
op te gaan rijden!
rust, omdat dit beeld
nare gedachten van je
ver. Je bent alleen,
Vermoedelijk als protest tegen de invoering van de algemene maatregel van
Rijksbestuur, waarbij het bestuurscollege van het eilandengebied Cura^au naar
huis is gezonden, hebben onbekend gebleven personen het standbeeld van
HM. de Koningin Juliana op het Julianaplein te Willemstad met rode verf
besmeurd
Foto: Zorgvuldig wordt het beeld weer gereinigd
Vooral de schouw werd vroeger veelal
met tegels versierd. Vaak hadden de ta
bleaus een symbolische betekenis. Bij de
ingang bevond zich soms het symbool
van de waakzaamheid, de hond. Bij de
zg. lijkdeur, waar de overledene het huis
ging verlaten, was soms de Hemelvaart
van Christus aangebracht. Boven de deur
die op de stal uitkwam, prijkte het mooi
ste paard van de boer. Op de wand bij
de hand werd de poes aangebracht, alsof
het dier hier warmte zocht.
Vanzelfsprekend werden vele Neder
landse tegels geëxporteerd. Zo vindt men
bv. in Djakarta huizen met Nederlandse
tegels! In verschillende Duitse kastelen
zijn Nederlandse tegels als wandversie
ringen toegepast.
De opzet.
De tentoonstelling is samengesteld door
de Dienst voor ’s Rijks verspreide kunst
voorwerpen en bevat een 13-tal borden
met totaal een 80 nummers, waarbij vele
prachtige tableaus en een 5-tal vitrines
met eveneens 80 nummers, waarbij o.a.
een serie van 9 tegels, die het proces
tonen van ongebakken tegel tot eindpro
duct (inzending van N.V. Tichelaars
Kleiwarenfabriek te Makkum).
een kordate vrouw, die de leiding van
een zondagsdienst op zich wilde nemen,
mevr, de Villiers.
Deze naam doet vermoeden, dat het een
afstammelinge is van de groep Hugeno
ten, die na van Frankrijk te zijn uitge
weken, vanuit Nederland zich in de toen
nog jonge Kaapkolonie vestigden (eind
17e eeuw).
Haar man was nog in Nederland, waar
hij op 17 oktober aan de Vrije Univer-
siteit, als dominee, zou promoveren tot
doctor in de theologie.
Daarna zou hij zijn gezin, dat thans aan
boord was, volgen naar Paarl, zijn stand
plaats in de Unie, niet ver van Kaap
stad.
Het was een keurige preek, en zij waar
deerde het bijzonder, dat aan de mij ver
leende opdracht om ook de Rooms Ka
tholieken aan boord welkom te heten,
zulk een goed gevolg was gegeven.
Intussen waren wij de evenaar gepasseerd
en dat heeft gevolgen: dan duikt Neptu-
reyael en flot
t fan lytse steatsjes.
inge earst en stekke dan.
foar moaipraters, dy’t jim
de rêch bilasterje.
jgt
kkers naar Spanje,
de Zuidelijke Nederlan-
1 T> 1 1
steeds groot geweest.
In Spanje ging men er in de 16e eeuw
toe over reliëf-tegels, overtrokken met
loodglazuur, te vervaardigen en wel door
middel van matrijzen. Er werden zelfs
tegels gemaakt, veelal langwerpig van
vorm, die dienden om het plafond te
versieren. Ook ontstond in Spanje het
denkbeeld figurale voorstellingen te ver
vaardigen niet op één, maar op méér
tegels.
De techniek.
De techniek van het tegelbakken wordt
in een serie foto’s getoond, o.a. genomen
in Tichelaars aardewerkfabriek te Mak
kum. Ook wordt een foto van een tegel
tableau uit 1737 (zich bevindend in het
Rijksmuseum te Amsterdam) getoond
met een oven te Bolsward, waar de
straatnaam Gleibakkerij in dit opzicht
nog steeds aan de vroegere glorie herin
nert. Hierop is het gehele proces van het
batiken te zien.
OPKOMMEN, BLOEMEN EN
FORGEAN
Net allinnich de minske wit fan de wet
fan it libben, dy’t him leart, dat it aloan
in opkommen is, in bloeijen en in óf-
stjerren. Dizze wet jildt ek foar minsk-
like ündernimmingen, organisaesjes,
doarpen en stêdden, ja fan alles hwat der
under de sinne bart.
Soms liket de tiid stil to stean en it lib-
benspatroan yn biwende streken to lizzen,
dan wer brekt it nije mei gewelf de swet-
ten iepen en streamt oer it forbjustere
lan. Hoe mear middels de minske ta syn
foldwaen kriget, hoe greater de mooglik-
heden en de foroaringen. Alles wurdt
dêrtroch biweegliker en it ferget de lie-
dende lju hieltyd mear op ynsjoch
uterste soarch om by to bliuwen.
T -
boek oer de Lanboukoöperaesjes Erf
Wereld, diskear
hwer’t Drs. Tjepkema
gearfette hat. It mei sa iykje
f’
it partikuliere initiatyf
kinne, dat in kranse fan sterke koöpe-
De tegel in ons land.
De tegelkunst in ons land gaat terug tot
voor het begin van de 16e eeuw. Reeds
in 1508 vertoefde in Antwerpen (in
Zuid Nederland dus) een Italiaanse pot
tenbakker, die er met zijn 5 zoons een
bedrijf dreef. Hier werd de Italiaanse
majolica techniek toegepast. Ons land
onderging echter ook rechtstreeks Spaan
se invloed. Zo werd in Zierikzee een
Spaanse tegelwand teruggevonden date
rend van vóór de 80-jarige oorlog.
Tengevolge van de godsdiensttwisten ves.
tigden zich ook tegelbakkers in Noord
Nederland, bv. te Middelburg, Haarlem
en Amsterdam. In het begin van de 17e
eeuw vinden we ook reeds plateelfabrie-
ken te Rotterdam, Utrecht, Gouda,
Hoorn, Enkhuizen en Leeuwarden. Van
iets later datum dateert het Makkumer
aardewerkfabriek, dat dit jaar zijn 300-
jarig bestaan hoopt te vieren.
In het begin van de 17e eeuw treedt als
versieringsmotief dikwijls de oranjeappel
op. Herhaaldelijk wordt ook de tulp uit
gebeeld. Een aparte groep wordt ge
vormd door de tegels met zeemonsters
(inclusief die met meermannen en meer
minnen). Een ander geliefd motief is dat
van de vogel. Een grote vermaardheid
hebben de tegels gekregen, waarop met
Vanmiddag wordt ten stadhuize een interessante tentoonstelling ge
opend. Onder de titel „Kunst in het klein” is er een zeer gevarieerde
verzameling oude tegels bijeengebracht, die zeker een bezoek meer
dan waard is. In dit artikel willen we iets uit de geschiedenis vertellen.
De aankondiging van de tegel is al oud.
In onze aankondiging van de expositie
vermeldden we in het vorig nummer van
ons blad reeds, dat in Egypte reeds vóór
3200 jaar voor Chr. glazuur werd ge
bruikt. In de oude piramiden komen ka
mers voor, waarvan de wanden bedekt
zijn met tegels. Trouwens ook de bijbel
spreekt reeds van de tichelstenen, die er
door de Israëlieten gemaakt moesten
worden.
Ook in het oude Mesopotanië wist men
reeds van het glazuur. Het is niet bekend
of men het toepassen van deze techniek
hier van de Egyptenaren heeft overgeno
men dan wel zelfstandig ontdekt.
Bekend is wel dat de toepassing veelvul
dig was. In de Assyrische paleizen te
Nimrod en Nineveh waren de gangen en
statievertrekken veelal met geglazuurde
tegels gedecoreerd.
Deze tegels bestaan niet uit klei, maar uit
een mengsel van verschillende soorten
kalk met fijngemalen kwarts en vuur
steen. Het stro, dat er doorheen verwerkt
is, zorgt voor de nodige samenhang.
De Islamitische landen.
De Islamitische ceramiek bestaat uit een
korrelig en zanderig zacht aardewerk,
dat met een dun, doorzichtig kiezelzuur
houdend en sterk glanzend glazuur is
bedekt. Kenmerkend is in de latere tijd
de metaalglans, waarmee de tegel werd
overtrokken. Perzië is bekend om zijn in
elkaar passende zespuntige en stervor
mige tegels, waarvan o.a. wandbekledin
gen werden vervaardigd. O.a. is zo’n
stertegel op de expositie tentoongesteld.
Turkije.
Turkije vormt in de geschiedenis van de
tegel een hoofdstuk apart. Enerzijds is
er de verbinding met de tegelkunst van
Perzië. Sultan Selim I zette o.a. in Perzië
gevangen genomen pottenbakkers in een
door hem gesticht tegelcentrum aan het
werk. Maar het materiaal was hier an
ders, nl. een fijnkorrelige vuilwitte klei.
Het te beschilderen oppervlak werd met
een sliblaag bedekt. Na het aanbrengen
van de tekening werd deze laag weer met
een dikke doorzichtige, glasachtige gla
zuur bedekt.
Veertien dagen op zo’n oceaanreus, dat
is een hele tijd. Eerst is alles nieuw. Je
maakt kennis met je hutgenoten. Toen
ik de boot opkwam en me voorstelde
aan iemand, die uit de hut kwam, waar
mij een plaats was aangewezen, stond
ik stomverbaasd over het antwoord, dat
ik kreego, dan forstean jo ek wol
Frysk, hwant ik kom fan Wommels en
nést myn alden wennet ek in Andela.”
Het bleek waarachtig nog een neef van
me te zijn.
Deze jonge Fries had een bezoek ge
bracht aan zijn ouders, na 3 jaar hard
werken in Zuid-Rhodesia, waar hij in de
boter en kaas werkte. Hij ging nu weer
terug, had zijn auto mee aan noord.
Maar wat voor ons we zaten met 6
man in een hut, nog 2 Amsterdammers,
een emigrant en een duits sprekende
Zwitser veel belangrijker was: hij had
ook een bandrecorder bij zich, met o.a.
de hele plaat van Tetman „de tiid haldt
gjin skoft” er op en andere Friese lied
jes, benevens tal van mooie duitse Schla
gers.
Wij hebben ons tijdens die 14 dagen
geen enkele avond verveeld.
De passagiers van zo’n boot zou men
kunnen verdelen in 3 groepen: voor
eerst de mensen, die op zakenreis zijn,
of in regeringsopdracht. Die kunnen het
breed laten hangen en reizen dan ook
veelal le klas; een 2e groep wordt ge
vormd door emigranten, die meestal de
toeristenklas nemen; een 3e groep zit
daar tussenin: vakantiegangers, maar
toch meest mensen, oudere mensen, die
een bezoek brengen aan hun kinderen of
kleinkinderen, die het in de Unie der
halve goed gegaan is.
Deze laatste groep is veelal over beide
klassen verdeeld.
Ik schreef hier boven dit artikel„Sé, sé,
dou wide sé.” En werkelijk, aan de fas
cinerende invloed van die eindeloze zee,
ontkomt op den duur geen enkele passa
gier. Is men eenmaal de golf van Bis
caje voorbij, dan wordt de zee rustiger.
Rustiger ook in die zin, dat men na de
straat van Gibraltar, soms dagen achter
een geen enkel schip meer ziet.
Natuurlijk heeft elke dag zijn bezigheden
van opstaan en naar bed gaan van ontbijt,
lunch en diner, van ’n kop koffie 's-mor-
gens en thee in de namiddag (na de ver.
plichte siesta van 2-4 uur!), van zijn
spelen aan dek: tennis en ringgooien en
schijfspel. En als het warm wordt neemt
men ’s-morgens of ’s-middags een duik
in het zwembad, maar
Soms zit men te lezen in een boek er
is een kleine, goed voorziene bibliotheek
aan boord en als men dan opkijkt en
in gedachten tuurt over dat eindeloze
water, dan komt er naast een gevoel van
verwondering een heerlijke rust over je.
Van verwondering, omdat het water,
hier midden op c
raadselachtig vlak
Fries ineens je schaatsen zou willen
derbinden om er
En een gevoel van
alle zorgen en
wegjaagt, eindeloos
samen met dit schip, maar een stipje op
het eindeloze water, overkoepeld door
het blauw van de hemel, waarachter een
christenmens de Maker van dit alles
weet.
Op de zondagen aan boord, wordt er zo
mogelijk een kerkdienst gehouden.
Helaas was er op onze boot geen predi
kant of rk geestelijke. Gelukkig was er
xisysjes en al sa mear, mar 1930, Drachtster Kompenij yn 1933, Ai
de saken wol hwat maklik de Biltsyl yn 1934, Hylaerd, Himrik en
Ried yn 1935, Weargea yn 1936, Jirn-
sum yn 1938, Winsum yn 1939, Buren
yn 1942, Dokkumer Nijsyl yn 1947,
Deinum yn 1951, Surch yn 1955, Jelsum
yn 1956, Langwar ek yn dat jier en yn
1957 Bartlehiem.
As fansels komt de frage by jin op,
hwa’t mear folgje sille. Hwant it is düd-
lik, dat it hjir net by ophalde sil. De
Maetskippij fabriken hawwe in tal óf-
stjitten en skrome net om har hiele appa-
raet op de nije tiid yn to stellen. Hjir by
Hollandia heart men ek al grütsjen oer
yngripende foroaringen, alhoewol okker-
jiers al in kostbere modernisaesje troch-
fierd is. En sa bliuwt de frage aktueel
en urgint: hoe stiet it mei party fabriken,
dy’t ticht bymekoar lizze en elk foar oar
net ta in hichte komme kinne, hwerby
de hege ynfestearingskosten foar in mo
dern apparaet forantwurde binne. Sokke
binne hjir yn Fryslan mei de finger oan
to wizen. It kin der ek net mei ta, dat
men yn elk formidden neat oars sjen wol
as de eigen fabryk. Is dit foar de takom-
stige üntwikkeling in goede wei of rint
men de kans om sadwaende allegearre yn
de lytse loege to reitsjen. Ik wit skoan,
dat ik hjir in tear punt oansnij, mar kin
men dér foar wei? Hwat is better foar
twa doarpen: meimekoar in sterke ratio
nele fabryk of beide in tjirmer op fuot-
ten to balden?
It libben stiet nea stil en allinnich, as
men yn de takomst sjende, bitrouwen
hawwe kin yn de situaesje, is men op de
goede wei. In trijekaert as Koudum,
Himmelom en Warns twingt om nei to
gean, hwat men meimekoar birikke koe
en hwat men foar takomst hat as men
alle trije de kop der foar haldt. En Sokke
foarbylden stean net allinnich.
It is to winskjen, dat de boeren, dy’t
each hawwe foar de aloan redder geande
üntwikkeling op dit stik, net de eagen
slute sille foar de needsaek de eigen yn
stellings to forstevigjen. En dat kin mei-
bringe, dat hja op tiid mei har kollega’s
oerlizze om yn greater forban to bihal-
den, hwat hja oars faeks forlieze moatte.
imme folie lok
neist bigripe,
:ijer as de rok
itsje jimme yn 'e knipe?
is niks fan oan,
cusje slute
rekket bidoarn
aar gau fan rüten.
tinkt Uncle Sam
pad him opblieze
Ik hoopje ’m hjir noait wer to sjen
Lytse mansj es moatte ’t forlieze
Ik tocht oars, dat er ’t hast wol wist
Unde Sam is egoïst
2e week februari 1935.
Eerste slotklooster in Friesland: de Eerw.
Zusters Carmelitessen vestigen zich in
Friesland.
Verhuur van de zg. Bokke-acht aan
Bootsma voor f 25 per pondemaat.
Verschillende crisiscomité’s gebruiken het
geld voor de ondersteuning van kinderen
voor de aankoop van levertraan. Dit
schijnt verschillende soorten t.b.c. te kun
nen genezen.
De N.T.M. zal een autobusdienst openen
op de lijn Sneek, Bolsward, Makkum,
Zurich.
Minister-President Dr. Colijn heeft de
waardevermindering van de gulden me.
alle beslistheid van de hand gewezen.
een Beendermolen, groot mo
Europa.
De Mohammedanen, die Spanje ver
overen brengen hier de mode van het ge
bruik van tegels. Het paleis van de ook
in ons land bekend geworden hertog van
Alva (van wie zich een vermoedelijk
vervalste handtekening in de Bols-
wardse historische verzameling bevindt)
was b.v. met dergelijke tegels versierd.
In Italië werd de tegel vooral als vloer
bedekking gebruikt. Het eiland Majorca
vormde een belangrijke tussenschakel in
de tegelhandel tussen Spanje en Italië.
Door verbastering van het woord Major
ca ontstond de benaming Majolica, die
aan met tinglazuur bedekt aardewerkt
wordt gegeven.
In de 16e eeuw emigreren verschillende
Italiaanse pottenbak!
Frankrijk en o.a.
den. In Frankrijk is de Italiaanse invloed
Wellicht zal menig lezer van dit blad
ooit wel eens een oceaanreus de haven
van Rotterdam of Amsterdam hebben
zien verlaten.
Het laatste contact van lichte papieren
serpentines wordt snel verbroken en een
ogenblik later vragen zij, die op de wal
achterblijven zich af, wat zien en beleven
zij, die met het schip mee varen?
Mary Pos beschreef in een boeiend boek
„Op vleugels naar Zuid-Afrika” haar
reisverhaal per K.L.M. vlak voor het uit
breken van de 2e wereldoorlog.
Ondergetekende wil gaarne enkele in
drukken neerschrijven van een recente
reis per boot naar en van dit ons steeds
stamverwante land.
Als de boot de haven van IJmuiden ge
passeerd is, komen we in open zee.
De reus begint te schommelen en de on-
wenningsten onder ons krijgen reeds
last van zee-ziekte.
Of eigenlijk is het geen zeeziekte. Men
wordt wat licht en draaierig in zijn hoofd
en dat ontneemt je de eetlust.
Wat doet men in zo'n geval? Er is een
Tegeltableaus.
Op deze expositie zijn in verband met
het gevaar van breken opzettelijk slechts
enkele kleine tegeltableaus opgenomen.
De op tegeltableaus afgebeelde voorstel
lingen zijn voor een belangrijk deel ont
leend aan tekeningen, prenten en schil
derijen. Ze vormen vaak een bewijs van
grote technische vaardigheid alsmede van
het hoge artistieke peil.
Ook in Friesland, bv. te Makkum, zijn
tal van tableaus vervaardigd, zoals o.a.
de tegelwand in de geboortekamer van
de beeldhouwer Tjipke Visser uit Wor-
kum (thans in het Fries Museum) te
zien geeft.
tsjüget fan mear leden, mear omset, ster-1 1924, Lollum yn 1926, Lutjepost yn
ker finansiële posysjes en al sa mear, ----- -1
dan nimt men
en ienfaldich.
Grif, der is in bulte om der wiis en
greatsk oer to wezen, mar lykwols sil
men tige wach wêze moatte, hwant de
situaesje kin alle jierren hurd foroarje.
Sa forfeit it jierforslach fan de Koöpera-
tive Eksportslachterij to Akkrom, dat yn
de léste twa jier de eksport fan bacon-
bargen de helte lytser wurden is. Allin
nich dit jier roun it tal, nei Ingelan üt-
fierde baconbargen, mei 42% tobek. En
dat wie net om’t der gjin fraech nei wie,
mar om’t it bargemesten hjir yn it Noar-
den hurd efterüt giet. Hiel hwat boeren
tale net mear nei bargen, ek al wiene de
prizen perfoarst net min. Alle oandacht
sit op it heden by de melkkij en seis yn
de Walden, fan aids de hoeke foar big
gen en bargen, rint it tal hurd efterüt.
Akkrom hat nou foar in diel kompen-
saesje foun yn de hannel en eksport fan
fok. en gebrüksfé, mar it seit himsels,
dat it hiel hwat fan sa’n bistjür en direk-
sje freget om sokke hurd opkommende
foroaringen yn goede banen to lieden.
Nou giet it lokkich rounom net sa hurd,
mar foar dyjingen, dy’t mei de bilang-
rykste sektor fan it boerelibben, de suvel
hwat fan neiby meilibbet, is it wol düd-
lik, dat hjir under de oerflakte fan stabi
liteit hiel hwat libben skül giet. De op-
skuor, dy’t de Lijempf-affaire brocht,
wie dêrfan in klear biwiis, de konsin-
traesje fan Kondins en Frico, yn bilang-
rike punten, wer in oar, de drokte om
Weargea hinne mei it ütstel oan fjouwer
fabriken om har molke nei Weargea to
leverjen in trêdde, it oernimmen fan de
Hollandia-oandielen troch Nestlé in
fjirde en grif sille wy op dit terrein yn
de kommende jierren wol mear bilibje.
Sjogge wy yn de koöperative suvel nei de
fabriken, dy’t de libbensstriid opjaen
moasten, dan is it ek al in respektabel
listke.
Sünt 1914 doe’t it tal op syn heechst
wie, nl. 92 binne de folgjenae fabriken
weiwurden: Boyl, Hoorn, Midsland yn
1916 doe Kimswert yn 1920, Ballum yn
Wolle jo ’t
Dér luk’
Lit üs d'
