■s
HUURVERHOGING IN RACETEMPO
TWEE REIZEN BEHEERSEN
MOMENTEEL DE WERELDPOLITIEK
LOONBEDRIJF ANEMA TE ARUM HET
GROOTSTE IN FRIESLAND
Qabe Sk
us hjoed p p
to sizzen
roar
Buitenlands Overzicht
S. J.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Kommen en Gean
Gouden filmpjes
-
I
56e JAARGANG
No. 16
VRIJDAG 26 FEBRUARI I960
JUREREN BIJ KUNSTRIJDEN WEINIG BENIJDENSWAARDIGE TAAK
Hwat hat
de
persconferentie
De Tweede Kamer zal de regeringsvoorstellen tot huurverhoging
uiterlijk op dinsdag 8 maart in openbare behandeling nemen. Zo
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
er
de
het agra-
een
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
en vrij-
i disponibel voor onder-
dano- en orgelspel. J. H.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Loften dy drage
De Ijochtsjende dage:
Us maeitiid komt nei,
Is op kommende wei.
Fier boppe de toer
Komme lüden wer oer
Ut de fierte wei
Nou hast eltse dei.
De 1
de BOVAL Bond
bedrijven. De afdeling Friesland vormt
over minister Korthals, die betoogde, dat
1 van Friesland ook door een
van de dijken kon worden ge-
Sjoch altyd nei de sinne
en it skaed fait efter jo.
Tweede Kamer omstreeks 15 maart zal
bespreken, is het voorstel tot goedkeu
ring van de Benelux-Economische Unie.
Vorig jaar heeft de Tweede Kamer ge
weigerd dit verdrag goed te keuren zo
lang de invoerbeperkingen, welke onze
landbouwproducten aan de Belgische
grens ondervinden, niet zijn opgeheven.
Benelux-overleg.
Deze weigering was voor het kabinet-De
Quay aanleiding om contact met de Bel
gische regering te zoeken. Het overleg
moest echter telkens worden uitgesteld.
Eindelijk kwam men het afgelopen
weekend bijeen. De verwachtingen waren
niet hoog gespannen. Een Belgisch blad
Defensiekosten.
Intussen brachten persberichten uit de
Verenigde Staten het gerucht over, vol
gens welke onderstaatssecretaris Dillon
verklaard zou hebben, dat Nederland zijn
defensie-uitgaven met 9,2% had beslo
ten te verhogen. Desgevraagd deelde mi
nister Visser de communist Bakker mee,
dat het kabinet-De Quay terzake nog
geen beslissing heeft genomen, doch dat
de heer Dillon wellicht uiting had gege
ven aan een hoop
Het kabinet-De Quay wil kennelijk zui- schien, maar op m:idelgrote en kleine
Maar Nederland heeft beloofd voorzich
tig te zijn, opdat het de markt van
nabuur niet ondermijnd.
Noch inkele wiken
Dan docht it wer bliken
Geane hja yn in kloft
Der heech yn ’e loft.
By hiel hwat gekift
Gean’ guozzen op drift
Nei hegere oarden
Dêr yn it noarden.
Hja fleane dan yn in V
Oer lan en oer sé
Op Spitsbergen ta
Dêr't hja briedplakken ha.
nig zijn met de schatkist. In de Staten-
Generaal vindt dit streven niet aldoor
waardering. Zo toonden verschillende
Eerste Kamerleden zich, bij de behande
ling van de begroting van landbouw
dinsdag j.l. weinig tevreden over het be
drag van 27,5 miljoen, dat minister Ma
rijnen had uitgetrokken voor een vergoe
ding van de schade, welke de landbouw
gewassen vorige zomer door de droogte
ondergingen. De KVP-er Mertens drong
aan op verdubbeling.
in de gevestigde of nog te vestigen indu
strieën, hetzij in het Westen des lands
hetzij binnen de provinciale grenzen, dan
in de landbouw.
Bij verschillende jongeren van
rische platteland schijnt er een zekere
aversie te bestaan om de voetstappen van
vader of grootvader te volgen en land
arbeider te worden en een woning in de
oude vertrouwde dorpssamenleving te be
trekken. Men geeft veelal de voorkeur
aan een flat in de nieuwbouw van een
industrieplaats waar men van alle gemak
ken is voorzien. De achterstelling van
het agrarisch platteland wreekt zich en
heeft ontvolking tot gevolg.
In de jaren na de oorlog opgekomen
gaat dit proces in meer of minder ver
sneld tempo thans nog steeds door en
zal dit blijven doen wanneer de leefbaar
heid van het platteland niet meer wordt
bevorderd. In allereerste instantie vindt
dit zijn terugslag in de agrarische sector
en dan met name bij de werknemersklas
se. Hieruit vloeit dus voort, dat de vaste
personeelskern op de landbouwbedrijven
iri de toekomst nog steeds kleiner gaat
worden en dus meerdere werkzaamheden
nog meer machinaal gedaan moeten wor
den.
Is het verantwoord zelf almaar te inves
teren en de benodigde trekkers en diverse
werktuigen zelf aan te schaffen? Op
grote bedrijven is dit verantwoord, mis-
DE „STOP VAN TERNAAIEN”
Enkele kilometers ten zuiden van Maas
tricht, even voorbij de Sint Pietersberg
wordt, op Belgisch grondgebied, de be
ruchte „Stop van Ter naaien” uit de
waterhuishoudkundige flessehals getrok
ken. De dubbele sluis met de twee nauwe
vaargeulen kan als het werk gereed
is dan door de scheepvaart „omzeild”
worden door een kanaal dat de Maas
met het kanaal Luik-Maastricht verbindt.
Op de foto: Een overzicht van het werk
in noordelijke richting.
collega Tsjoe-en-Lai uitgenodigd in
m te houden over de
grensgeschillen. Maar deze uitnodiging
was - -
De Chinese agressie te;
over de grenzen van India heeft in het
vrije deel van Azië een zeer slechte in
druk gemaakt en deze indruk zal Chroest-
sjow niet zo gauw kunnen wegwissen.
President Soekarno van Indonesië gaf
tegenover Chroestsjow zelfs van zijn
ontstemming blijk dat er geen Afrikaans
of Aziatisch land voor de komende top
conferentie is uitgenodigd. De vooruit
bedrijven is het ten enenmale onmogelijk
het dan te investeren kapitaal rendabel
te maken. Voor deze bedrijven is dan de
aangewezen figuur de loonwerker die
zijn diensten in de meest uitgebreide
vorm aan de boer kan aanbieden. Deze
i.an wèl het door hem geïnvesteerde ka
pitaal in de diverse machines en werk
tuigen rendabel maken, mits hij zich het
vertrouwen weet eigen te maken van zijn
opdrachtgevers.
De loonwerker zal de boer zijn diensten,
zijn hulp moeten aanbieden met zijn
machinepark. De loonwerker zal dus bij
de inrichting van zijn bedrijf op de boe
ren moeten kunnen rekenen en van de
andere kant zullen de boeren op het
loonbedrijf moeten kunnen rekenen. Er
een goed samenspel moeten zijn
en de boeren. Over
weer zal men moeten weten, waar
men aan toe is.
Het loonbedrijf moet dus ingesteld op zijn
klantenkring, de boeren. Daarom kan de
lid der Eerste Kamer, de heer Geuze of
het waar is, dat van de f 27,5 miljoen,
voor droogteschade bestemd, f 15 mil
joen afkomstig zullen zijn uit voor res
titutie in de veehouderij-sector bestemde
monopolieheffingen op import-voergra.
nen.
Wat betreft de bestemming van een even
tueel overschot, voortvloeiende uit de
egalisatie-heffingen, nadat deze heffin
gen verminderd zijn met de volledige
restituties voor veredelingsprodukten bij
export en met een voldoende reservering
om ook in de toekomst volledige resti
tutie veilig te stellen, is de minister van
mening, dat dit een op zich zelf staand
vraagstuk is, dat als zodanig los staat van
de financiële tegemoetkoming in de
droogteschade.
Op deze joto worden de jiguren, die Sjoukje Dijkstra op het ijs heeft gezet,
door enige leden van de jury eens grondig bekeken. De jury bij het kunstrijden
is altijd hel onderwerp van kritiek bij sommige rijdsters en toeschouwers.
Schelde-Rijn.
Tot het verkrijgen van deze overeenstem,
ming droeg stellig bij, dat Nederland
zich bereid verklaarde, tot heropening
van het overleg over de Belgische wens
naar een Schelde-Rijnverbinding. Het ka
binet-De Quay meende deze bereidheid
te kunnen tonen, omdat de Belgische mi
nisters deze wens geheel los maakten van
de Deltawerken. Deskundigen zullen nu
binnen het jaar hierover een advies uit
brengen. Uiteraard werd in de Tweede
Kamer, die dinsdag jl. de behandeling
van de begroting van Verkeer en Water
staat voortzette, geïnformeerd naar dit
resultaat. Staatssecretaris Stijkel liet mer
ken, dat de kwestie van de Rijnvaartpre-
mies nog niet was opgelost.
Hoogtepunt van
de strijd om
4e week februari 1910.
Ondergetekende heeft dinsdags
dags enige uren
wijs in viool- pi
de Rook, stedelijk muziekdirecteur.
Het aantal leden van de vereniging Het
Groene Kruis te Bolsward bedraagt thans
833. Er was een batig saldo van
f 188,705.
Ondergetekenden houden zich evenals
vorige jaren beleefd aanbevolen tot het
maken van dames- en kindercostumes.
Gezusters Nauta, Grote Kampen.
Volksvoordracht in het Wilhelminage-
bouw over „Kunstmatige koude en hare
toepassing’’. Entree 5 cent.
Twee reizen beheersen op het ogenblik de wereldpolitiek; die van
de Amerikaanse president Eisenhower en die van premier Chroestsjow
van de Sowjet Unie. Eisenhower bezoekt thans vier landen van Zuid-
Amerika, terwijl Chroestsjow zich in Zuidoost-Azië bevindt. Was
hington acht blijkbaar een goede verhouding tot de Zuidamerikaanse
broeders van zeer groot belang, en dat niet ten onrechte. Van de
drie werelddelen, welke indertijd van Europa uit zijn gekoloniseerd,
hebben Azië en Afrika slechts weinig de invloed van de beschaving
van de blanken ondergaan; in Afrika vormt alleen het Zuiden een
uitzondering.
In Noord-Amerika is de oorspronkelijke
bevolking geheel teruggedrongen en in
Latijns-Amerika is de blanke beschaving
overheersend geworden. Dit gebied is
vooral hierdoor thans trouw aan de Wes
telijke wereld. Dit wil echter niet zeg
gen, dat er geen gevoelens van haat en
rancune bestaan, in het bijzonder tegen
de machtige Verenigde Staten, die zich
vroeger vaak in Latijnsamerikaanse zaken
hebben gemengd. De Sowjet Unie maakt
daar nu handig gebruik van. De Russi
sche vice-premier, Mikojan, is onlangs op
Cuba geweest en heeft aan de regering
van de gebaarde premier, Fidel Castro,
die zijn heil zoekt in een tegen de Ver
enigde Staten gerichte politiek, een le
ning aangeboden, benevens de toezeg
ging van de aankoop van een grote hoe
veelheid Cubaanse suiker in de komende
vijf jaren.
Velen in Latijns-Amerika, die critisch
tegenover Castro staan, koesteren zoals
gezegd toch zekere rancunegevoelens te
gen de V.S. en deze gevoelens worden
thans door agenten van Castro en van
de Sowjet Unie aangewakkerd.
Om deze tendenties te bestrijden maakt
Eisenhower zijn reis. Het moment daar
voor valt niet ongunstig, daar er in één
der landen die hij zal bezoeken, namelijk
Argentinië, thans ongetwijfeld een anti-
Russische stemming heerst, doordat duik
boten, die naar men vrij zeker aanneemt,
van Russische nationaliteit zijn geweest,
zich onwettig in de Argentijnse kustwa
teren hebben vertoond. Hoe belangrijk
Washington Eisenhowers reis acht, blijkt
wel uit het feit, dat Roy Rubottom, de
onderminister voor Latijnsamerikaanse
zaken vorige week een telegram heeft
gezonden aan goeverneur Brown van Ca-
lifornië, om te waarschuwen, dat de
executie van de misdadiger Caryl Chess
man, mogelijk anti-Amerikaanse demon
straties zou opwekken, speciaal in Uru
guay, welk land geen doodstraf kent en
dat destijds protesteerde, tegen de ter
dood veroordeling van de Duitse oorlogs-
Een tweede belangrijk werkstuk, dat de had immers ruchtbaarheid gegeven aan
nota, waarin de Nederlandse rege
ring op tamelijk krachtige toon haar be
zwaren in Brussel kenbaar had gemaakt.
Gevreesd werd, dat deze publicatie be
oogde het de Belgische regering moeilijk
te maken een tegemoetkomende houding
aan te nemen. Het overleg tussen de Ne- diik-inr»- deelden
derlandse minister Marijnen en r::_ -
gische collega De Vleeschouwer nam
echter een g
loofde, zijn grens voortaan niet meer
automatisch voor T
te sluiten, als deze beneden bepaalde mi
nimum j
den. Als er ernstige ontwrichting van
Belgische markt zou j
beide regeringen wel overleg plegen.
Op een persconferentie van loonbedrij
ven, gehouden te Leeuwarden sprak de
secretaris van de Boval, de heer J. W.
Pier uit Bedum over „De betekenis van
de loonbedrijven in de landbouw”.
In verband met de steeds verder gaande
mechanisatie in de landbouw zal het
loonbedrijf, dit is het dienstverlenend
bedrijf in welke vorm dan ook, of het
nu is op het gebied van het dorsen, van
het slootgraven van het spuiten, van het
zaaien, van het ploegen, etc. in de akker
bouw of het grasmaaien, het hooi persen
met de pickup, het mestverspreiden, het
inkuilen, etc. in de veehouderij sector,
in de toekomst nog een grotere vlucht
nemen. Een van de meest ingrijpende
oorzaken hiervan is, dat de vaste kern
op de landbouwbedrijven steeds kleineri. zal dus een gucu »n
wordt. tussen het loonbedrijf
Jonge geschoolde landarbeiders wordenen weer zal men m
schaars langzamerhand. Bovendien vraagt
de ontwikkeling van de mechanisatie in
de landbouw van deze landarbeider naast i
kennis van de landbouw ook een tech- I stelling verdedigd worden, dat de be-
nische bekwaamheid. Het beeld is mo- drijfsvoering van de boer op efficiënte
menteel dat de jongeren van het agra- wijze gewaarborgd is bij een goed ge-
risch platteland liever werknemer worden outilleerd loonbedrijf.
Een voorbeeld van het best geoutil
leerde en grootste loonbedrijf in
Friesland vinden we bij de heer P.
Anema te Arum. Zo’n bedrijf kan
de boer in alle seizoen en met alle
werk van dienst zijn.
loonbedrijven zijn georganiseerd in
ZO'.’AL 2c..J van Agrarische Loon-
Droogtehulp wordt gefinancierd uit
de algemene middelen.
Het bedrag van f 27,5 miljoen, dat de
regering maximaal beschikbaar stelt voor
financiële hulp aan ernstig door de
droogte getroffen gebieden zal worden
gefinancierd uit de algemene middelen.
Het ligt in zijn voornemen op zeer korte
termijn een suppletoire verhoging van
hoofdstuk XI der Rijksbegroting ter
grootte van dit bedrag aan de Staten-Ge-
neraal voor te leggen, aldus deelt minis
ter mr. V. G. M. Marijnen mee in ant
woord op de schriftelijke vraag van het
Lauwerszee.
dit debat bleef echter
de indijking van de Lau
werszee. Weliswaar hadden de regerings
partijen reeds vorige week besloten, om
U „1™
heeft voorzitter Kortenhorst doen weten. Aangezien deze voorstellen Korthals
bestemd zijn op 1 april a.s. in werking te treden en zij vóórdien ook maanden
nog de goedkeuring der Eerste Kamer zullen moeten verwerven, pr,ltpr oe
betekent dit, dat er tijdnood zal ontstaan en dat het Binnenhof
volle toeren zal moeten werken.
Coen- en Ef-tunnel.
i Aan de andere kant stelde de KVP zich
weer dichter aan de kant van de PvdA
op, toen het ging over de vraag of Am
sterdam de gelegenheid moet hebben,
desnoods op eigen initiatief, de IJtunnel-
bouw voort te zetten. Minister Korthals
gaf weliswaar te verstaan, dat hij daar
tegen geen bezwaar had, maar hij voegde
hieraan toe, dat de hoofdstad dan zelf
wel de financiële gevolgen zou moeten
overwegen. Dit wekte in brede kring de
indruk, dat zijn voorkeur aanvankelijk
uitging naar de Coentunnel, welke voor
de Zaanstreek van zoveel belang is. De
liberale woordvoerder Cornelissen liet
merken, dat deze tunnel bij hem favoriet
was. En ook de antirevolutionair Aantjes
leek geneigd, de Coentunnel nationaal
van groter belang te achten dan de IJ-
tunnel. Minister Korthals beloofde, dat
de regering op korte termijn over de
voorrang zal beslissen. Het moment van
de bouw zal echter pas van de zomer
worden vastgesteld, als de regering een
overzicht heeft van haar financiële moge
lijkheden en wensen; het zgn. prioritei
tenschema, waarop behalve de defensie-
uitgaven zowel de Lauwerszee alsook de
gedachte aan belastingverlaging voor
komt.
te voldoen aan het verzoek van minister
en de beslissing nog enkele
i aan te houden; de PvdA nam
echter geen genoegen met het feit, dat
haar motie Burger van
°P I afgevoerd. Haar Friese
zichten voor deze conferentie zijn
overigens niet beter op geworden nu
Russen ten overstaan van twee West-
Duitse socialistische leiders hog eens
hun standpunt inzake Berlijn hebben her-1
haald; zij willen dat Berlijn een vrije
stad wordt, die door de Westelijke troe
pen zal worden ontruimd. West-Duits-
land heeft zijn zaak er trouwens niet
beter op gemaakt, doordat het bij het
Spanje van Franco geïnformeerd heeft
óver de mogelijkheid van militaire facili
teiten.
Iets optimistischer kan men zijn waar
het de kwestie Algerije betreft, nu pre
mier Ferhat Abbas, van de vrije Alge
rijnse regering, een gematigde verklaring
heeft afgelegd en later van rebellenzijde
te kennen is gegeven, dat het Franse le
ger, na een eventuele wapenstilstand, Al
gerije niet geheel zal behoeven te verla
ten. Tot dusver werd dit laatste namelijk
geëist. De standpunten van De Gaulle
en de rebellen verschillen evenwel thans
nog zeer. In ieder geval is het een troost,
dat de Franse ultra’s in Algerije zich
moeilijk van de klap, welke zij ontvan
gen hebben zullen kunnen herstellen.
De conferentie over Kenia te Londen is
tot een goed einde gekomen en die over
de Belgische Kongo te Brussel kan men
zelfs een volledig succes noemen. Te
Londen heeft men besloten het voor
naamste geschilpunt, de eventuele ge
dwongen verkoop van land door de blan
ken in Kenia, nader te bestuderen en te
Brussel hebben de Belgen weten te be
reiken, dat de Kongolezen hun wan
trouwen lieten varen, af zagen van ex
treme eisen, zoals de onmiddellijke vor
ming van een Kongolese regering en
zich bovenal richtten op de grote proble
men, waarvoor zij als regeerders van een
vrije Kongo, gesteld zullen worden.
Door de Brusselse conferentie is de een
heid onder de Kongolese leiders zeer
versterkt. Eén van hen echter Kasafoe-
boe, die zijn heil zocht in één obstruc-
tiepolitiek, heeft zich in een vrij onmo
gelijke positie gemanoeuvreerd. Zijn aan
hang in zijn eigen provincie, Leopold-
stad, is nog zeer groot. Maar Kasafoeboe
maakt thans minder kans op het betwiste
leiderschap van de onafhankelijke Kon
go-
de agenda was
woordvoerder
Posthumus diende alsnog een voorstel in
om de begroting met drie miljoen te
verhogen opdat de indijking nog dit jaar
kan worden begonnen. De regeringspar
tijen hielden echter vast aan hun een
maal ingenomen standpunt, dat de rege
ring enig uitstel kon worden vergund.
Daarbij stelde de ARP, CHU en VVD
echter voorop, dat zij de wens naar in-
aljKlng aeeiaen.
zijn Bel- jn zoverre stonden zij gereserveerd tegen-
nam over
gunstige wending. België^be- de veiïigheid
verhoging u.j^.
Nederlandse producten garandeerd. Wat dit betreft genoot de
re„er- het meeSf steun van de KVP.
liet merken, dat de veiligheid voor
S °e haar voorop stond. Dus niet persé de in
gaan dreigen, zullen Wijking.
misdadigers. Om werkelijk sympathie van
de Zuid-Amerikanen te winnen zal Was
hington echter met grotere credieten, dan
tot dusver over de brug moeten komen.
Of de reis van Chroestsjow een volledig
succes is, is de vraag. De bedoeling er
van is vooral, om aan communistisch
China te laten zien, dat ook de Sowjet
Unie belangstelling heeft voor Zuidoost
Azië en dat China dit gebied niet als een
particulier jachtterrein mag beschouwen.
De betrokken landen weten echter heel
goed, dat China nu eenmaal nauw ver
bonden is met Rusland en zij hebben dan
ook niet nagelaten aan Chroestsjow hun
neutralistische gezindheid te demonstre
ren.
Premier Nehroe van India heeft zijn Chi
nese
India besprekingei
gedaan vóór Chroestsjows bezoek,
egen Thibet en
idia heeft in hel
j*- S
1 t
