I GROENE KRUIS BURGWERD C.A. 50 JAAR Makkum: 300 jaar na stichting „tichelwerk” nog vol activiteiten Gerestaureerd orgel te Schraard over gedragen en ingewijd Naturellen Fan de Martinytoer STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Tj. de J. Zomerzegels 1960 Hwat hat (j Cll)6 Sl^rOCLT’ üs hjoed p p to sizzen Zilveren filmpjes le week april 1935, Waag wordt museum 1n jubileumjaar van DINSDAG 29 MAART I960 56eJAARGANG No. 25 HONGAARSE VRAAGT MEVROUW CHROESTSJOW OM HULP In goed wurd fynt altyd in goed plak. Een Hongaarse, die met haar de straaljagers de is duurde, Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward Administratie- en Redactie-adrest Marktstraat 13 Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2333 (K5157) Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie jong tot oud en van uiteenlopende aard, zorg, rheuma, kankerbestrijding, bejaar- der en recht. Het was vrijdagavond voor de Herv. Ge meente te Schraard een wel zeer belang rijke samenkomst. Bolswards Nieuwsblad verkoping de schuld gewerkt. Het oudste lid sinds de oprichting nog in leven is waarschijnlijk, de heer W. Abma, hij kon echter niet aanwezig zijn. De wijkzuster, zuster Hibma, deelde mee, dat door haar in 1959 totaal 1990 bezoe ken waren afgelegd. Deze varieerden van dat in 1959 35 stuks hulpmiddelen wa ren uitgeleend. Zowel uit het verslag van de penning meester der afdeling, als uit dat van die der Wijk bleek, dat de rekeningen dit jaar beide sluitend waren gekregen, dank zij de extra heffing over 1959 en de verkoping van een ligtent. Hiermede was de schuld van het vorige jaar ook weg- as Grins mei 130.000 minsken en in bulte yndustry is jit to lyts. In stêd as Tilburch dan mei 170.000 ynwenners en jit mear yndustry? Mar dy kin it ek net. Hwant by de Brabantse yndustry-dagen forklearre de boargemaster, dat der de léste tsien jier gjin arbeidsplakken by- komd wiene, ja jit sterker, aat de beide léste jierren it tal wurknimmers yn de yndustry tobek roun wie. Hoe great moat in plak dan wol wurde om sa mansk to wêzen? Sjoch dat moast men nou ris sizze. Dan koe men tominsten de mjitte der ris lans lizze. Ik bidoel by de alf kearnen yn Fryslan bygelyks. Sille dy earst elk 200.000 ynwenners ha moatte om op eigen fuotten stean to kinnen? Dat wurdt in feest foar it heitelan. Tink ris ta. Dan komme der mear as 2 millioen minsken yn Fryslan Hwa leaut soks Mar as dat net sa is, hwerom moatte dan inkejde plakken mei jild fan de oerheit bifoarrjuchte wurde. En hwerom moatte oare plakken dan foarbyparten wurde. net allinnich fan premy’s mar ek fan wenten en oare klimaetsforbetteringen En as dat wier is, hwat skeelt sokke man nen as Philips dan? Dy gean mar troch mei har bidriuwen to sprieden oer it hiele lan en oer eltse provinsje. Ik soe der in hiel rychje fan neame kinne. Binne dizze yndustriëlen net goed by de tiid? En hwat sjogge wy dan buten Nederlan barren. Wit men dan net, dat nei de oar- loch yn Amearike krekt de greate stêd- den, der’t drs. Van Oss mei gong op ta wol, har fabriken fuortgean sjogge nei de lytsere plakken? Mear as 90% fan alle nije fabriken nei de oarloch, binne yn Amearika delset yn plakken mei min der as 50.000 ynwenners. De biswieren fan al dy fabriken op ien heap blykten sa great, dat hja hurd de oare kant üt- gien binne en krekt wer de doarpen en lytse stêdden opsykje. Hwant in great plak hat mear mooglikheden, mar ek ta- nimmende biswieren op allerhanne ge- biet. Dat forjit drs. Van Oss al of net mei sin. It liket my ta, dat it hege tiid wurdt ris nei to gean, hwerom dizze man en syn kollega’s nou sa op opienheaping steld binne. Is it faeks om dêrmei sjen to litten, hoe’t it departemint spektaku- lair fan wegen komt. Moat it hüs mar fierder ütwenne wurde om ien keamer to pronk to setten, de departementale pronk - keamer fan de plan-ekonomen? En moat oan dat waen-idé doarp en lytse stêd mar opoffere wurde? Ad majorem gloriae drs. Van Oss en syn kollegae Zuid-Afrika blijft tot ons spreken Dit eens zo sympathieke land Toont thans het onheilspellend teken Haatrossig aan de wereldwand Berichten die ons diep ontstellen Betogers vallen in ’t gevecht Dit is het lot der naturellen Voor hen geen vrijheid, plaats Zuid-Afrika, beeld van verwardheid Op politiek gebied verpest De propaganda der apartheid Maakt van de staat een wespennest Men ziet er de beschaving hellen Met haar de nationale eer Dit is het lot der naturellen De loop van ’t politie-geweer. Zuid-Afrika, rassenproblemen Zijn tot exsessen thans ontspoord Door een harde houding aan te nemen Die leidt tot handgemeen en moord De zwarten mogen niet meetellen Men heet die schepsels inferieur Dit is het lot der naturellen Getrapt, achter een dichte deur Zuid-Afrika, de koene boeren Zijn eens bewonderd en geëerd Men zag hen vrijheidsoorlog voeren Al moest de zegepraal ontbeerd, De wereld zou het vonnis vellen Over het perfide Albion Dit is het recht der naturellen Een vredig plaatsje onder de zon. PIET. man uit Boedapest vluchtte en nu in Parijs woont is erin geslaagd het cordon rond mevrouw Chroestsjow te doorbreken om haar een brief te overhandigen. In deze brief vraagt het echtpaar de echt genote van de Russische premier om hulp teneinde het zesjarig dochtertje van de Hongaren, dat in Boedapest verblijft naar Parijs te kunnen laten komen. De serie Zomerzegels I960, met toeslag, waarvan de extra-opbrengst ten goede komt aan Nederlandse instellingen voor volksgezondheid, maatschappelijk werk en culturele zorg, is gewijd aan Neder landse bloemen. De keuze van dit onderwerp is mede be- invloed door de Tuinbouwtentoonstelling „Florida” te Rotterdam. Uitgifte van een zegel (of zegels), uitsluitend gewijd aan deze tentoonstelling, stuitte op be zwaren omdat het aantal bijzondere uit giften beperkt moet blijven; wel is op de 4 cents zegel uit de serie, welke als voorstelling de afbeelding van een tulp draagt, het opschrift „Floriade I960” vermeld. De zegels zijn uitgevoerd naar ontwerpen van de heer Piet Wetselaar in drie kleu ren koperdiepdruk. Er zal worden overgegaan tot distributie van pekelharing aan steuntrekkenden en armlastigen. Deze distributie zal geschie den via de gemeenten. Het ligt in de be doeling de haring beschikbaar te stellen tegen de prijs van 10 cent per 8 stuks. De Duitse luchtvloot overtreft die van Engeland reeds met één derde. Thans eist Duitsland kolonieën. Als aan deze eis is voldaan overweegt het de terug keer naar Genève. De zwemschool zal een nieuwe spring plank aanschaffen en van een zuurstof apparaat worden voorzien. Na een zware strijd, die 6 uur hebben de troepen van Tsjiang Kai Tsjek de communistische troepen verslagen. Incidenten aan de grens van Abessynië. Het bezuinigingsplan van de regering be oogt een bezuiniging op de staatsdienst van f 70 miljoen gulden, waarvan f 20 miljoen gevonden moet worden op on derwijs. De Zweedse rhunitiefabrieken werken voor 70% voor uitvoer naar Duitsland. Moderne staande klokken. H. Y. Kra mer. Horlogerie, Marktstraat, Bolsward. Donderdagavond kwam de vereniging „Het Groene Kruis” Burgwerd, Hart- werd en Hichtum onder leiding van de voorzitter T. N. de Boer in jaarvergade ring bijeen, mede ter herdenking van het 50-jarig bestaan der afdeling. De op komst was boven verwachting. Gezien de financiën moest de herden king op een bescheiden wijze plaats vin den. Tevens bestond de wijkverpleging voor de ressorten Burgwerd, Lollum en Tjerkwerd nu 30 jaar en jubileerde te vens de materieelbeheerder, P. Feenstra, die in 1959 als zodanig 30 jaar voor vereniging werkzaam was geweest. Uit het verslag van de secretaris bleek, pogingen daartoe kwamen de ressorten Burgwerd, Lollum en Tjerkwerd in 1930 overeen om samen een wijk te vormen en hiervoor een wijkzuster te be noemen. Het bestuur van de jubilerende vereni ging bestaat thans uit de heren T. N. de Boer, IJ. van der Werf, J. de Vries, K. de Haan en de dames mevrouw de Vries- Kingma en mevrouw Bouma-Bootsma. Om verschillende redenen meende men dat het wenselijk was een tweetal dames aan het bestuur toe te voegen, zodat dit in 1945 heeft plaats gehad. Als spreker van deze avond was uitge nodigd de heer Th .de Groot, bestuurs lid van de Provinciale afdeling van het Groene Kruis te Leeuwarden. Het hoofd doel van het Groene Kruis, aldus spreker was de Volksgezondheid op alle gebied voor jong en oud. Niet alleen om te hel pen, doch ook om het voorkomen van verschillende ziekten. Ook voorlichting omtrent voeding enz. Tenslotte feliciteer - o.a. het gewone ziekenbezoek, kleuter- denzorg, enz., enz. De aftredende secretaris, IJ. van Werf, werd bij acclamatie herkozen. Uit het door de secretaris gehouden over zicht van de afgelopen 50 jaar bleek dat op 29 april 1910 in Witmarsum op een aldaar gehouden vergadering werd beslo ten tot opheffing van de bestaande ge meentelijke afdeling van het Groene Kruis. Dit had tot gevolg, dat er toen 4 ressorten werden gevormd, waaronder ook Burgwerd c.a. Op 29 juli 1910 werd de eerste ledenvergadering gehouden. Het toen gekozen bestuur bestond uit de heren ds. Geerling, voorzitter, D. van der Werf, secretaris, R. Bangma, pen ningmeester, E. ten Hoeve, magazijn meester en Tj. de Jong, algemeen ad junct. Op deze vergadering werden de statuten en het reglement vastgesteld, waarop men d.d. 3 september 1910 de Koninklijke goedkeuring verkreeg. Het hoofddoel der vereniging destijds was om hulpmiddelen voor zieken be schikbaar te stellen. Al spoedig bleek, dat de verpleging van zieken hierbij niet was gebaat. Na enkele vergeefse gedane ne rounom krap. Nimt men nou 25 per soneelsleden per ündernimming, dan moat dat iene plak mar soargje kinne foar safolle nije wurknimmers, dan moat der in foech stêdsdiel oan wenten bykom- me, mei alle forsjennings sa as riolearing, gas en elektrysk, tillefoan, etc. Mar der is it net mei klear. Safolle nije hüshal- dings bringe ek har bern mei, dus in greate oanwaechs fan skoalbern op sa’n plak, der’t in beukerskoalle, in Legere Skoalle fêst foar boud wurde moat. Der is gjinien plak, der’t dizze 125 fak- en wurklju oer binne, dus fan alle kanten moatte de lju derhinne brocht wurde, hwat de nedige kosthuzen en pensions freget. Dizze minsken komme fan lytsere plakken en fan it plattelan, der’t hja in hüs hiene, mar hwat nou frijkomt en hwerfoar yn de measte gefallen net da- liks wer in hierder is. In diel sil wol inkelde jierren pendel je moatte. As lykwols dizze fiif ündernimmings yn fiif forskillende plakken komme, dan forrint dat hiel hwat better. Ien sa’n nije fabryk kin op it foarste plak folie better ynpast wurde yn it patroan fan doarp of stêd. Mei de arbeidskrêften kin yn sa’n plak profiteard wurde fan in tal lju, dy’t der gjin wurk hat. Mei de wenning- situaesje is it krekt sa. Sa’n gemeentebi- stjür kin har reserve earst hjirfoar brüke en folie soepeler op geskikte plakken in blokje wenten bouwe. De lju wurde yn de bisteande skoallen, tsjerken en for- ienings opnomd hwant der wiene wol lege plakken. Omt der mar sprake is fan in nije ynwenner hjir en in nije dêr, is de assimilaesje helte makliker en natuer- liker. De mienskip nimt harren folie bet ter op, as dat der hiele strjitten nije min sken bykomme soene. Dat jildt foar de buorren, de tsjerke, de skoalle de fak- forienings, ja foar it hiele patroan fan sa’n plak. Dêrmei sille nije minsken har folie gauwer thus fiele, folie better bi- woartelje. Hja forsteure it bisteande pa- troan net, mar hja jowe nije stimulansen oan hwat der is. Drs. van Oss seit, dat de yndustry byme- koar moat, om wer nije oan to luken. En neffens him slagget dat allinnich mar yn plakken mei foldwaende ynwenners. Ik soe freegje wolle, hoe great moat sa’n plak dan wêze om gcnóch eigen oantrek- kingskrêft to hawwen? Grins hat mear as 130.000 ynwenners, mar dat is noch net genoch, hwant Grins is „kearn” makke. Dat moat dus earst jit fierder I brocht wurde, bigryp ik. Dus in stêd sa werkfabriek, maar werd de tegel niet ontrouw. Op dezelfde wijze als in vroeger eeuwen worden er nog tegels gebakken, tegels met fraaie motieven en tegels, die al antiek zijn, compleet met haarscheu- ren als ze uit de oven komen. Enkele jaren geleden heeft een antieksjacheraar buiten Friesland daar schromelijk mis bruik van gemaakt, door ze als echt an tiek te verkopen, maar daar kon men in Makkum niets aan doen. Zo bleef in Makkum de traditie bewaard in het oude bedrijf van de Tichelaars, waar eigenlijk maar weinig veranderde, terwijl er getuige de activiteiten op de scheepswerf inmiddels een nieuw tijdperk is inge luid, zulks met dezelfde voortvarendheid als waarvan de Makkumers vroeger be zield waren en die maakt, dat deze oude plaats aan het Ijsselmeer niet is ingeslui merd, maar springlevend is. werkuren in het bedrijf te vinden, maar soms ’s morgens vroeg en dikwijls ’s avonds laat en hij zit met altijd over zijn tekenbord gebogen. Soms goochelt hij met schoteltjes flauw gekleurd poe der. Hij experimenteert met motief en kleur. Hij probeert het blauw, het be faamde Makkumer blauw nog wat dieper van kleur te krijgen, het rood wat heller. Hij controleert het kleimengsel waaruit de borden, schalen, vazen en alles wat Makkumers is, wordt gevormd, en daar na gebakken. „Pas na het bakken wordt het glazuur aangebracht en op het gla zuur de motieven, net als men het vroe ger in Delft deed,” zegt de heer Steen- sma. En daarmee hebben we dan de oude traditie van het Delfts aardewerk in Makkum teruggevonden, want Makkums bleef Makkums, maar wat is het Delfts geworden De fabricage van aardewerk is geen zaak van vormen en bakken alleen. Het is ook een voortdurende strijd tegen degenera tie, tegen doordringen van kitschachtige kleuren of vormen. In Makkum weet men er alles van. „Het is een koud kunstje om massaproductie te leveren, maar waar blijven we dan,” zegt men in Makkum, waar het bedrijf zelf zijn schil ders opleidt om de eenvoudige reden, dat er anders na verloop van jaren geen decorschilders meer zijn. Het Makkumei Tichelwerk werd aarde- Alsof het tijdperk van nog veraf is, zitten in alle rust, net als eeuwen geleden de decorschilders in de Makkumer aardewerkfabriek gebogen over schalen, vazen en potten om kleuren en motieven tot een symphonic in aarde werk te componeren Voor Friesland is I960 het jaar van de tegel. In een reeks plaatsen trekt een reizende tegelexpositie vele bezoekers en worden herinneringen gewekt aan de tegel- en plateelbakkers, die in de zeven tiende en achttiende eeuw in Harlingen, Bolsward en Makkum voor een respecta bele Friese tegel productie zorgden. In Makkum wordt dit jaar in de oude Waag een tegelmuseum geopend en voor het overige staat Makkum wel in het bijzon der in de belangstelling. Want, drie eeuwen geleden hebben de bewoners van dit dorp een fabriek gebouwd voor de productie van tegels en aardewerk. Het was in dezelfde tijd, dat Makkum uit groeide van een „gering” dorp met om streeks vijftig huizen, tot een welvarende plaats met meer dan honderd kalkovens, een bloeiende haven, een belangrijke botermarkt, een plaats waar 2400 mensen werk vonden. En nu, drie eeuwen later, nu alle plaat sen langs het Ijsselmeer belangrijk zijn achteruitgegaan, nu wordt er gesproken over het feit, dat Makkum een badplaats wordt met een strandbad aan het Ijssel meer, met bungalows en kampeerterrei nen, nu glijden er in Makkum zeeschepen van de werf en nu is Makkum het enige dorp langs de Friese IJsselmeerkust, waar het inwonertal stijgt inplaats van daalt. Het mag zo zijn, dat er van de honderd kalkovens niet een meer over is, dat de haven is verstild, en dat de boter markt is verdwenen. Het mag zo zijn, dat de Waag nu museum wordt, maar aan nieuwe activiteiten ontleent Makkum nieuwe bloei. Die waag wordt nu een soort monument voor het Tichelwerk, dat Makkum drie eeuwen geleden kreeg, en waarvan de eigenaars zich door de eeuwen heen hebben gehandhaafd en de naam van Makkum over de wereld brach ten, met dezelfde onverzettelijkheid, als waarmee Makkum nu een nieuwe periode van bloei tegemoet schijnt te zullen gaan. Het was eigenlijk geen gewone jongen, die drie eeuwen geleden in Makkum een tichelwerk stichtte. Freerk Jans kwam van Jorwerd of van Jelsum, waar hij zijn vader op de boerderij had kunnen opvol gen, als hij maar voldoende lust had gevoeld. Freerk Jans had er weinig zin in om boer te worden en wellicht hebben ook de kalkovens van Makkum hem ge ïnspireerd tot het stichten van het tichel werk. Freerk Jans was eenzelfde soort figuur met daadkracht als enkele huidige inwoners van Makkum. Hij legde zich vooral toe op de productie van tegels. Niet ver van zijn bedrijf moet Frieslands enige glasfabriek hebben gestaan en Freerk Jans ging stil zijn gang. In 1675 noemde hij zich Freerck Jans Tichelaar. En vandaag de dag zijn het nog Tiche laars, die hier leven en werken. Maar het zijn niet de Tichelaars alleen, die in Makkum de traditie van het Mak kumer aardewerk hebben gevestigd en gehandhaafd, die dit aardewerk wereld vermaardheid hebben bezorgd. Het zijn ook de schilders, die dag in, dag uit de fraaie decors aanbrengen op potten en schalen en het is ook de 72-jarige ont werper J. R. Steensma, die al meer dan veertig jaar decors maakt aan zijn tafel op een van de stoffige zolders van het bedrijf. Hij is niet alleen tijdens de wel zeer belang- Op deze avond had nl. de overdracht en inwijding plaats van ’t geheel ge restaureerde orgel in de Ned. Herv. kerk. De leiding berustte bij ds. Feenstra van Wons-Schraard. Het orgel werd bespeeld door de orga nist de heer W. van der Schaaf van Lon- gerhou. Na een inleidend orgelspel werd deze avond geopend met het zingen van Psalm 150, waarna ds. Feenstra voor ging in gebed. Ds. Feenstra sprak hierna het welkoms- woord. Spreker toonde zich verheugd, dat de restauratie nu een feit was ge worden en hoopte dat het orgel nu voort aan ook goed onderhouden zal worden, zodat het niet weer in zo'n desolate toe stand komt te verkeren. Verder hoopte hij, dat ons mooie orgel nog lange jaren de gemeentezang zal mogen begeleiden, tot eer van God. De orgelbouwer Kraat vertelde hierna het een en ander over het restaureren van oude kerkorgels. Dit is heel anders dan het bouwen van nieuwe. Men komt steeds voor verrassingen te staan. Ook bij de restauratie van dit plm. 50 jaar oude orgel is dat zo geweest. Spr. is blij, dat het hem gelukt is nog 2 registers door andere te vervangen, waardoor de klank nog aanmerkelijk verbeterd. Tenslotte droeg hij namens de Fa. Pels en Zn. te Alkmaar het orgel symbolisch over aan de pres, kerkvoogd, aoor het overhandigen van de sleutel der orgelkast. De heer Burghgraef aanvaardde dank baar het orgel, en dankte de heer Kaat en zijn medewerkers voor het bereikte re sultaat. Verder dankte hij de heer Oosterhof van Leeuwarden, voor zijn toezicht en de fa milie te Velde voor het gebruik van hun huisorgel, ten einde de gemeentezang tij dens de restauratie te kunnen begeleiden. Hij hoopte dat men nog lang van het grote orgel zou kunnen profiteren, door het bekwame spel van organist van der Schaaf. Daarna droeg hij het orgel op zijn beurt over aan de kerkeraad, hetgeen door haar voorzitter ds. Feenstra, dank baar werd aanvaard. Na deze overdracht volgde er orgelspel, eerst een preludium van J. S. Bach en vervolgens een koraal: „O Haupt voll Blut und Wunder”. Toen zongen allen samen Gezang 42, waarna weer orgelspel volgde: „Jesu, joy of mens desering’’ en „Air ”en „Ga votte”. Gezang 225 werd weer samen gezongen, waarna nomaals orgelspel volgde en wel: Feestvoorspel Ps 47 (Jan Zwart) en fan tasie over Gezang 146 (J. G. Groothan- gel). Het slotlied dat werd gezongen was Gezang 146. De leider as. Feenstra bracht dank aan de organist, waarna orgelspel volgde en de aanwezigen huiswaarts keerden. Jammer dat er niet meer belangstelling bestond voor zoiets moois, dat hier de gemeente en het hele dorp geschonken werd. Er had eigenlijk geen stoel onbezet mo gen zijn. de hij de afdeling met zijn 50-jarig jubi leum en besloot zijn rede met het devies: „Met elkaar en voor elkaar”. Daarna vertoonde hij nog een viertal films, waarvan één ging over het werk van het Groene Kruis. Naast een woord van dank, werd de heer De Groot een doos sigaren aange boden. kingskrêft fan sa’n plak wurdt foar nije idernimmingen. De man, dy't op it t fan Ekonomyske Saken de plannen ütbriedt, drs. Van Oss, hat him driuwt mei in ma niakale iensidigi dielingen fan it Departemint, der’t de redaksje torjucht oandacht oan joech, komt hy ek wer mei de stelling op ’e lappen, dat de yndustry bymekoar moat. Docht men dat net, sa seit hy hytyd wer, dan jowt it neat. As op fiif plakken in fabryk bykomt, dan jowt dat folie minder dan byhwannear men dy fiif fa briken op itselde plak festiget. Dat seit drs. Van Oss en party lju miene, dat it dan ek wol wier wêze sil. Mar is dat sa? Wurdt de bifolking better tsjinne troch syn systeem dan by in greatere sprieding? Hwat bart der yn in plak, hwannear der in nije ündernimming bykomt? Op it foarste plak moat der in geskikt bouter- rein foar wêze, twad arbeiders en oar personeel, faklju en sa mear. Dizze lju sille ek wenten hawwe moatte en dy bin- GJIN INKELD BIWIIS! Hwat üs it measte tsj instiet yn de hiele propaganda foar it systeem fan de regea- ring mei de regionale yndustrialisaesje is it domwei herheljen fan net-biwezen üt- gongspunten, sünder ek mar ien kear yn to gean op de fan alle kanten kommende biswieren en krityk. It earste punt, dat as in axioma steld wurdt, mar dat lang net is, is de stelling dat hoe mear men de yndustry bymekoar sjocht to krijen, hoe sterker de oantrek- ün< departemint dit yn de holle set en niakale iensidigens dizze hypothese roun om troch. Yn it léste nümer fan de Mei- nge jaren de gemeentezang zal begeleiden, tot eer van God. ander V Miif; Hl

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1960 | | pagina 1