STORM VAN ONTWAARDIGING OVER
DE APARTHEIDSPOLITIEK
HUURVERHOGING MET HAKKEN OVER
POLITIEKE SLOOT
CHROETSJOW VANDAAG TERUG
roar
Buitenlands Overzicht
to sizzen
Voetbal
Gouden filmpjes
le week april 1910.
Afsluitdijk afgesloten
56e JAARGANG
No. 26
VRIJDAG 1 APRIL I960
OP WEG NAAR CAMP DAVID.
Hwat hat
a
deze
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat IJ
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
•rsonele belas-
i f 8 miljoen
1
5
5
4
7
8
9
30
19
19
16
15
14
12
10
9
61—12
32— 29
37—35
30—33
39—33
33— 37
29—46
29—41
24—48
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
3
1
1
H. J. S. C.
V. V. I.
Bolswardia
Oeverzw.
D. O. G.
Woudsend
Y. V. C.
Workum 2
Balk
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’5 Nieuwsblad
0
3
3
8
3
2
2
2 10
3 11
HOCKEY
St. Martinns greep het kampioen-*
schap. L.H.C. 4 in Leeuwarden
met 5-1 geklopt
St. Martinus heeft zondag j.l. in Leeu-
warden ook de laatste hindernis op weg
naar het kampioenschap vlot genomen.
Van het begin tot het einde is er in een
hoog tempo gespeeld. St. Martinus was
al gauw meester van het middenveld, van
waaruit met snelle aanvallen het LHC-
doel werd bestookt. De Leeuwarders de
den tegenover Quick Stick zeker hun
sportieve plicht en de achterhoede stel
de alles in het werk om doelpunten te
voorkomen. Na een kwartier echter werd
de eerste bres in de verdediging gescho
ten door Herman Geling. Toen drukte
St. Martinus met groot enthousiasme
door. Met een prachtig onverwacht schot
maakte Jaap van Beek het tweede doel
punt na een duel op de rechtervleugel.
LHC gaf zich echter nog niet gewonnen
en trachtte het spel te verplaatsen, maar
onze achterhoede, waarin Karel Lindner
en Sjef Peeraer weer uitblonken, gaf
geen krimp.
Vlak voor de rust wist Willem Schreu
der, na een snelle rush, de keeper, die de
verkeerde hoek indook, voor de derde
maal te passeren.
Na de rust ging St. Martinus vrolijk
Waarschuwing.
Over het algemeen mocht de minister
van sociale zaken, mr. Van Rooy, zich
over zijn eerste ontmoeting met de sena
toren niet beklagen. Werd hij tot dusver
vaak aangeduid als de zwakke plek in
het kabinet-De Quay, de Christelijk-his-
torische senator Van Bruggen en zijn
Antirevolutionaire collega Schipper ble.
ken geneigd hem de kans te geven zich
in te werken. Voorzover er in de afgelo
pen weken politieke spanning heerste,
ontlaadde die zich boven het hoofd van
de Antirevolutionaire minister van finan
ciën, prof. Zijlstra, toen hij de Tweede
hiieuw-Guinea.
De defensie kwam opnieuw ter sprake,
toen even later de begroting voor Nieuw-
Guinea aan de orde kwam. Er bestond
zekere onrust over de bedreiging van dit
rijksdeel door Indonesië. Door de rege
ringspartijen werd verlangd, dat de a.s.
defensienota hieromtrent geruststellende
I mededelingen zou bevatten. Voorts werd
i verlangend uitgezien naar verinniging
I van de samenwerking met Australië. De
i noodzaak van democratisering van het
bestuur werd vrijwel algemeen onder
kend. De maatregelen, welke de regering
Starfighter.
Terwijl de leden der Eerste Kamer dins
dag j.l. klaagden over het ijltempo van
de huurverhoging, bespraken hun colle
ga’s aan de overzijde nog een ander wets
voorstel, dat vóór 1 april het staatsblad
moest bereiken. Het ging om de goed
keuring van de aankoop van 50 Starfigh-
ters ten bedrage van f 310 miljoen. Ver
geefs probeerden communisten en paci-
fistische-socialisten de behandeling te
doen uitstellen totdat de regering beslist
zal hebben over het defensieplafond in
de komende jaren. De Kamermeerder
heid stelde echter, met inbegrip van de
socialistische oppositie, vast, dat de be
handeling haar tot niets verplichte met
betrekking tot de defensie-uitgaven in de
toekomst. Zij keurde het wetsontwerp
goed. „Deze aankoop”, zo zei de socialist
Vermeer veelbetekenend, „is voor onze
defensie even noodzakelijk als de bevei
liging van onze zeedijken in het Noor
den des lands”. Over het algemeen kan
men begrijpen, dat de regering aan het
Amerikaanse vliegtuigtype Starfighter de
voorkeur heeft gegeven boven de Franse
Mirage. Vooral ook omdat hierdoor onze
vliegtuigindustrie aan een overvloed van
werk zal worden geholpen. Oud-staatse-
cretaris Moorman vreesde zelfs, dat zij
deze hoeveelheid orders amper zou kun
nen verwerken. „Dat moet”, zo zei de
liberale militaire expert Couzy echter
krachtig.
Better is it net bigrepen,
dan forkeard bigrepen to wurden.
Opmerkelijk was intussen wel, dat ook
in de gelederen der regeringspartijen
werd erkend, dat de vrijere loonpolitiek
haar schaduwzijden heeft. Tussen de be
drijven door behandelden de senatoren
namelijk ook de begroting van sociale
zaken. Daarbij was vorige week reeds ge
bleken, dat zowel de voorzitter van de
Katholieke Arbeidersbeweging, Middel
huis, als de liberale Rotterdamse hoogle
raar Witteveen van oordeel was dat het
begrip „arbeidsproductiviteit”, minder
dan de regering tot dusver heeft ge
meend, geschikt is om als basis voor een
vrijere loonpolitiek te dienen. Prof. Wit
teveen betoogde zelfs, dat toepassing van
dit criterium onder bepaalde omstandig
heden inflatie teweeg kan brengen, het
geen de KAB-voorzitter echter deed op
merken, dat de professor wel wat eenzij
dig naar de loonfactor keek en dat deze
best wat meer aandacht kon besteden aan
de prijsopdrijvende invloed van kartels
e.d.
inzake de geruchtmakende censuuraffaire
heeft genomen, ontmoetten goedkeuring.
Ook op het belang van de ontwikkeling
der papoea’s werd gewezen. Maar er be
stond meningsverschil over de vraag of
daarbij aan de missie op dit ogenblik
niet een zekere voorrang werd gegeven
boven de zending.
Zuid-Afrika.
Bij alle meningsverschil, welke omtrent
deze twistappel in de Nederlandse poli
tiek heerst, van een rassendiscriminatie
zoals in Zuid-Afrika bestaat, bleken de
KVP en PvdA eensgezind afkerig. De
socialistische fractieleider Burger wierp
de vraag op of ook de Nederlandse rege
ring niet van haar afschuw diende te
laten blijken. Maar minister-president De
Quay zag daartoe geen aanleiding, mede
gelet op het afwijzend standpunt inzake
de rassendiscriminatie, dat Nederland in
de Verenigde Naties al eerder tot uiting
heeft gebracht. Mr. Burger vond de ver
wijzing naar het komend debat in de
Veiligheidsraad echter te mager. Hij ver
zocht derhalve de regering hierover mon
delinge vragen te mogen stellen. Dat zal
de komende week gebeuren.
Dat deze landen fel protesteerden is be
grijpelijk, uit politieke overwegingen al.
Maar vooral in de Westelijke wereld is
er ook een storm van verontwaardiging
opgegaan tegen de apartheidspolitiek van
de Zuidafrikaanse regering, die tot deze
schietpartij heeft geleid. In vele delen
van de wereld zijn betogingen gehouden
en ook in andere landen dan Engeland
is men bezig boycotacties van Zuidafri
kaanse goederen voor te bereiden.
Al deze felle reacties in het buitenland,
maar vermoedelijk nog m.eer het romme
len over de negerbevolking, die met
plaatselijke stakingen van haar ongenoe
gen blijk gaf, lijken de regering toch
aan het schrikken gebracht te hebben.
De regering tracht door maatregelen en
sussende toespraken de onrust te doen
bedaren. Zo heeft de regering de politie
opdracht gegeven geen Afrikanen meer
te arresteren, die hun persoonsbewijs niet
bij zich hebben. Zoals men zich zal her
inneren, is de schietpartij van vorige
week maandag ontstaan bij een betoging
van Afrikanen tegen dit persoonsbewijs,
dat geheel in dienst van de apartheid
stond. De regering heeft weliswaar laten
weten, dat het maar een tijdelijke maat
regel is, maar dat neemt niet weg, dat
de regering het toch beter oordeelde
even terug te krabbelen, hetgeen weer
wijst op de kracht, die achter de betogin
gen van de negers zit. Loethoeli, de ge
matigde leider van het Afrikaanse Na
tionale Congres, heeft echter de gelegen
heid gezien om het ijzer te smeden nu
het heet was: hij heeft de Afrikanen in
het gehele land aangeraden het persoons
bewijs te verbranden. Hier en daar is dat
gebeurd. Loethoeli had de Afrikanen
aangespoord maandag j.l. als een rouw
dag voor de slachtoffers van Vereeni-
ging te houden. Veel Afrikanen hebben
gehoor gegeven aan deze oproep en zijn
niet op hun werk verschenen. Ongere
geldheden waren hiervan wederom het
gevolg. De terughoudendheid van de
politie heeft ditmaal het aantal slachtof
fers beperkt gehouden. Veelal kwam het
tot gevechten tussen stakende en werk
willige Afrikanen.
Dat de regering het hoofd in de schoot
zal leggen, blijkt wel uit de indiening
van een wetsvoorstel, dat de regering
machtigen zal, het Afrikaanse Nationale
Congres en het veel radicalere Pan-Afri-
kaanse congres te verbieden.
De staatslieden beginnen een grote acti
viteit te ontplooien. Chroestsjow is in
Frankrijk aan het reizen, Adenauer is na
langstelling vragen, omdat zij de eerste
zijn van een reeks, die haar hoogtepunt
in de parlementsverkiezingen van het
volgend jaar zal vinden. De socialisten
hebben flinke winst geboekt, zij stegen
van 32,1 pet. vier jaren geleden tot
38,4 pet. De Chr.-sociale Unie zakte van
34,9 op 33,2 pet. De Nationalistische
Beierse Partij viel van 7 op 2 pet. De
rechts radicale groepen kregen geen voet
aan de grond, hetgeen zeer verheugend
is. De teleurstelling in Bonn over de
gang van zaken is moeilijk te verbergen,
vooral met het oog op de parlementsver
kiezingen, die misschien voor het eerst
de kans op een socialistische regering
zullen openen.
Verkiezingen in Argentinië hebben ver
lies voor de radicalen van president
Frondizi opgeleverd, al hebben zij de
meerderheid in de Kamer niet verloren.
Dit verlies is voor een groot gedeelte te
verklaren uit het feit, dat de regering
onder invloed van Alsogaray, de minis
ter van economische zaken, de tering
naar de nering zet, hetgeen vooral in de
schijnwelvaart gevoeld wordt.
In Italië heeft de Chr.-democraat Tam-
broni een regering gevormd: het is een
homogeen Cnr.-democratisch kabinet ge
worden, doordat een coalitie, die ook
maar enigszins op een meerderheid kon
bogen, niet te vormen was. Vervroegde
verkiezingen zouden niet verbazen.
Nog eerder dan men had verwacht, vliegt
Chroestsjow vandaag terug naar de Sov
jet. In verband met zijn wens laag over
de Afsluitdijk te vliegen zal deze heden
middag tussen 4 en 6 uur voor alle ver
keer worden afgesloten. Chroestsjow die
ditmaal in een klein vliegtuig reist heeft
n.l. de mogelijkheid geopperd de Afsluit
dijk te gebruiken als startbaan.
Zijn vliegtuig zal trachten juist aan
kant van het monument te dalen. Te
voet zullen de autoriteiten zich dan naar
Kornwerderzand begeven, waar de for
tificaties in ogenschouw zullen worden
genomen. Daar burgemeester Oosterhoff
afwezig is, zal het gezelschap aan de
grens van de gemeente worden toegespro-
ken door de heer D. Deinum, die met
behulp van een tolk een Russisch gedicht
heeft gemaakt, dat hij zal declameren.
Het kabinet-De Quay is er in geslaagd zijn eerste grote werkstuk
de 20% huurverhoging vóór april in het staatsblad te brengen.
Doch het gebeurde op het nippertje, zéér tot ongenoegen van de
Eerste Kamer, die zich beklaagde, dat zij in zulk een tijdnood was
gebracht. Maar de rechts-liberale meerderheid der senatoren vond
daarin toch geen aanleiding om het regeringsvoorstel af te wijzen.
De welvaartsverruiming der werknemers behalve door socialisten
en communisten over het algemeen voldoende bevonden om tot
huurverhoging over te gaan.
Kamer duidelijk maakte, dat de regering
een verwerping van haar voorstellen tot
verhoging van de personele- en grondbe
lasting niet voor haar verantwoordelijk
heid kon nemen. En dat uitstel der par
lementaire behandeling in dit standpunt
zo goed als zeker geen wijziging zou
brengen.
Prof. Romme waarschuwde het kabinet-
De Quay toen in niet mis te verstane
bewoordingr
moeilijkhedi
ook de weg
klaring”, welke door het laatste kabinet-
Drees nog al eens betreden, zou opgaan.
Op de partijraad der KVP herhaalde hij
die waarschuwing. Toch weken de rege
ringspartijen voor het dreigement van
minister Zijlstra. Hun misnoegen bleek
echter uit de steun, welke zij verleenden
aan een tweetal amendementen van zijn
socialistische voorganger, thans Kamer
lid, Hofstra, waardoor o.m. de verwachte
meeropbrengst van de per
ting met niet minder aan
werd teruggebracht.
zijn bezoek aan Amerika in Japan aange
komen, De Gaulle gaat volgende week
naar Engeland en Macmillan is zaterdag
onverwachts naar Washington vertrokken
om met Eisenhower te spreken over het
jongste Russische voorstel om te komen
tot een overeenkomst, waarbij de kern
proeven verboden worden. Dat Macmil
lan, overigens op verzoek van Eisenho
wer, naar Amerika is gekomen, wijst er
wel op, dat de standpunten zo ver uiteen
liggen, dat mondeling overleg het beste
was.
De Amerikaanse achterdocht in de Rus
sische voorstellen, die kleine atoomexplo
sies onder de grond buiten het verbod
zouden laten maar uitsluitend door een
vrijwillige onthouding, wordt niet zo
sterk door Engeland gedeeld. Maar voor
dat maandag de besprekingen tussen
beide staatslieden begonnen, was er al
een zekere kentering in het Amerikaanse
standpunt waar te nemen. Het gaat er
in feite nu voor Amerika om, in welke
vorm de vrijwillige onthouding, die niet
te controleren is. kan worden gegoten.
Amerika wil het niet in verdragsvorm
hebben, dat zou een slecht voorbeeld
zijn, maar als eenzijdige belofte van de
deelnemende landen, als gentleman’s
agreement zou het vermoedelijk wel te
aanvaarden zijn.
Op de ontwapeningsconferentie, heeft
het Westen een uitgebreid plan voor
controle ingediend, dat bij de Russen
voorlopig niet in goede aarde is geval
len. Rusland wil in de eerste plaats over
ontwapening praten, daarna over con
trole, terwijl de controle voor het Westen
het kader is, waar de ontwapening in
passen moet.
De reis van Chroestsjow in Frankrijk
heeft nog niet veel opwindends opgele
verd. De Russische premier, die zich
graag te buiten gaat aan dolle uitvallen,
houdt zich zeer rustig. Het kan de na
werking van de griep zijn. Tot nu toe
heeft hij bij zijn toespraken maar één
thema naar voren gebracht: het voor
Frankrijk gevaarlijke opleven van het
Duitse militarisme. Rusland behoeft hier
niet bang voor te zijn, maar Frankrijk
wel, daarop hamert hij steeds weer om
de Fransen de hechte band met Bonn
tegen te maken. Als remedie biedt hij
”n Russisch-Frans bondgenoodschap aan.
Moeilijkheden zijn er niet geweest, be
halve in Dijon, waar het Vaticaan de
burgemeester, de 84-jarige kanunnik Kir,
verboden had Chroestsjow te ontvangen.
Voor alle zekerheid heeft men Kir op de
dag van het bezoek aan Dijon maar naar
buiten gestuurd. De ontvangst van
Chroestsjow is vrij hartelijk, maar het is
niet zuiver vast te stellen, hoeveel com
munisten van heinde en verre met auto
bussen aangevoerd worden om als claque
te fungeren.
In Beieren zijn gemeenteraadsverkiezin
gen gehouden ,die vooral daarom de be-
;en, dat er onvermijdelijke
ten zouden ontstaan als het
van de „onaanvaardbaarver-
Oudega W 1. Dit treffen is voor Oudega
W. zeer belangrijk, daar alleen een zege
hen nog het kampioenschap kan bren
gen. Er zit voor de bezoekers wel een
kans in.
Aangezien zondag vanwege de Interland
wedstrijd Nederland-Bulgarije de compe.
titie in de K.N.V.B. stil staat, komen al
leen de F.V.B.ers in het veld en aange
zien ook in deze afdelingen de compe
titie op haar laatste benen loopt, is er
zondag weinig meer te beleven.
Van de 3 wedstrijden die vastgesteld
zijn tippen we:
R.E.S. 3Renado 2
CA.B. 3—Langweer 2
R.E.S. 2B—W.Z.S. 2B
16
16
16
16
16
16
16
16
16
A.s. zaterdag wordt op het R.E.S.terrein
nog gespeeld de wedstrijd Bolswardia 2-
De zaterdagmiddagcompetitie werd vori
ge week afgesloten met de nog 2 res
terende wedstrijden Woudsend-H.J.S.C.
en Workum 2-Balk.
De kampioenen hadden het in Woudsend
heus niet gemakkelijk, 5 minuten voor
tijd was de stand nog steeds 1-1, doch
toen beging één der achterspelers van
de thuisclub een overtreding in het be
ruchte gebied, waardoor de bezoekers via
een penalty de volle buit nog binnen
konden halen.
Balk finishte zowaar met een 4-2 zege
in Workum, doch van betekenis was dit
niet meer, daar de degradatie een week
tevoren reeds een feit was geworden voor
de Gaasterlanders.
De definitieve eindstand van de 1ste klas
Friese Bond der zaterdagmiddagcompe
titie ziet er nu als volgt uit:
15
8
8
4
6
6
5
4
3
De gebeurtenissen in Zuid-Afrika, waar vorige week maandag onge
veer zeventig negers het leven verloren hebben in een botsing met
de politie in Vereeniging, vijftig kilometer ten Zuiden van Johannes
burg, hebben een felle reactie in de gehele wereld verwekt. De verte
genwoordigers van 29 Afrikaanse en Aziatische landen in de Ver.
Naties hebben onmiddellijk bijeen roeping van de veiligheidsraad
gevraagd, die dinsdag ook bijeen is gekomen. Hierover volgende
week meer.
De Engelse premier Sir Harold Macmillan en de Amerikaanse president
Dwight D. Eisenhower lopen hier over het grasveld van het Witte Huis in
Washington naar de helikopter, welke hen naar Camp David zou vervoeren.
De heren zouden hier gaan confereren over het Russische voorstel tot het
stopzetten van atoombomproeven.
Openbare uitvoering der Rederijkerska
mer „Eendracht zij onze leus” op zondag
a.s. in concenrtzaal De Doele. Opvoering
van „Mottige Janus”. Entree 25 cent. Per
gehuwd paar 40 cent.
Benoemd tot rechter bij de rechtbank te
Winschoten Mr. H. Kuipers, griffier bij
het Kantongerecht alhier.
Mevrouw Y. Plantinga-Keizer, Stoom-
bootkade, vraagt een net meisje. Liefst
niet beneden 12 jaar.
Van dag tot dag nadert de komeet
Halley de aarde meer en meer. Zou de
komeet de aarde raken, dan zullen
zeeën de grootste vastelanden overspoe
len. De zonneschijf zal haar licht en
glans verliezen. Het nederploffen van
brandende delen in de oceanen zal zoveel
waterdamp ontwikkelen, dat alle leven
daardoor zal worden uitgedoofd. Velen
wachten de komende dagen met span
ning af.
Meer dan 9000 prachtige stammen in de
sparren, en dennenwouden op de Nije-
mirdumerheide zijn geveld en naar Duits
land gevoerd om daar dienst te doen als
mijnstutten. Naar deskundigen beweren
is de ontblote bosbodem zeer geschikt
voor weidegrond.
ACHTTIEN DODEN BIJ BRAND
IN GLASGOW
Bij een grote brand in het havengebied
van Glasgow zijn naar alle waarschijn
lijkheid achttien brandweerlieden om het
leven gekomen doordat zij zijn bedolven
onder instortende muren. Deze telefoto
toont de brandweer in actie in een
baaierd van rook en vlammen.
Tussen Kornwerderzand en de kop zal
het vliegtuig weer opstijgen om dan in
de richting van Kopenhagen te verdwij
nen. De aankomst van de Russische pre
mier voor dit bezoek is gesteld op 4.30
uur. Na 4 uur komt niemand meer over
de Dijk. Voor degenen die voor 4 uur
Kornwerderzand hebben bereikt is een
tribune gebouwd. Gedacht wordt aan een
demonstratie van kikvorsmannen. Een
Makkumer schone zal Chroestsjow een
speciaal voor deze gelegenheid vervaar
digd wandbord overhandigen.
Uit de aard der zaak bestaat er voor dit
korte intermezzo van Chroestsjows reis
grote belangstelling. O.a. zal de Neder
landse en de Amerikaanse televisie opna
men maken. De uitzending vindt nog he
denavond in het journaal plaats.
mm
