Zilveren Priester-jubileum
Pastoor Bertels o.f.m.
i' 'V3B
1
Gedenkzang
r
Mijlpaal te Workum
Gedenkzang
Een „hoogtepunt”
bereikt
zd
Donderdag marktdag
Fan de Martinytoer
Tj.deJ.
over
de gelukkige herstelling
us hjoed p p
to sizzen 1
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Zilveren filmpjes
le week mei 1935
een hoekwoning aan de Pieter
Tanjéstraat te Bolsward. Huur f 4,
per week.
de heuglijke verlossing van ons Vaderland en
onzer onafhankelijkheid
wj
56e JAARGANG
No. 35
DINSDAG 3 MEI I960
BRUIDSTAART
a.
b.
c.
d.
IN SPIJSOLIEPROCES VIJF HANDELAREN TER DOOD VEROORDEELD
Te huur
stiet, wurde al-
ARABYSKE FOLKSWIISHEIT
troch
tsjer, dy't fanwege
Red.
Op deze pagina publiceren wij enkele
coupletten van een „Gedenkzang, over de
heuglijke verlossing van ons Vaderland”.
U begrijpt, dat wij dit rijmstuk plaatsen
ter gelegenheid van de derde lustrum
viering van onze bevrijding.
Het merkwaardige is, dat dit rijmstuk
niet werd gemaakt ter gelegenheid van
de bevrijding, die wij gedenken, maar ter
gelegenheid van de val van Napoleon en
het einde van de Franse tijd.
Het rijmstuk, gedrukt op een groot hand
gekleurd vei papier, werd destijds, dus
bijna anderhalve eeuw geleden, uitgege
ven te Amsterdam bij „J. Wendel, boek
drukker op de Angeliersgracht, bij de
tweede Dwarsstraat”.
Het werd ons voor deze gelegenheid
vriéndelijk ter inzage gegeven door de
heer Hoekstra van Hartwerd.
Herdenk, hoe dat ons Vaderland
Van de allervroegste tijden
Beschermd werd door Oranje’s hand.
Die moedig voor ons strijden.
Ziet op de eerste Willem neer,
Wiens heldenmoed zo menig keer
Ons land hielp voor bezwijken,
Die dwinglands juk deed wijken.
Ons lief en dierbaar vaderland
Moest lange jaren zuchten,
En bij ’t verlies van bloei en stand,
Zijn ondergang haast duchten.
Men had nauw meer in eigendom
Het vreemde, wrede beulendom
Deed na haar willekeur
Ons goed en bloed afscheuren.
Ons eigen bloed, ons echte pand,
Moest eensklaps ons ontvlieden,
Op ’e wenken van de dwingeland,
Die alles wou gebieden.
Die God stak naar de Hemeltroon,
Zich zelve noemde een aardse goon,
O, jammervolle dagen.
Wat deed ge ons smarte dragen!
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
Geluk, mijn dierbaar Vaderland,
Gij zijt weer als te voren,
Geen willekeur noch dwingeland
Zal uwe welvaart storen,
En waar hij nog zijn adders broeid’,
Daar werd hij eindelijk uitgeroeid,
God zal zijn macht verdelgen,
Die ’t alles wou verzwelgen.
God, Die uw brave en dierbre Stam,
In Neerlands tuin deed groeien,
Die, wat ’t geweld ook ondernam,
Haar te allen tijd deed bloeien,
Die haar beschermde door zijn hand,
Haar gaf een steun van ’t Vaderland,
God zelf is aan onze zijde,
Hij wil ons duurzaam lijden.
Zijn vreemden hier, in ’t land gebracht,
Moest men eerbiedig eren;
Of straks deed hunne helse macht
Ons zelf tot armoe keren.
Wij zaten als ’t oud Israël,
Dat onder Pharao’s wreed geknei
Haar eigendom moest derven
Of als een balling zwerven.
St. Jozefgebouw een officiële receptie
plaats, waarbij o.m. het college van B.
en W. met de gemeente-secretaris, heren
Voogden van Weeshuis en Anthony Gast,
huis, alsmede vele afgevaardigden van
alle organisaties, onder leiding van de
Kath. Garde aanwezig waren.
Ook hier verleende het kerkkoor muzi
kale medewerking en zongen bij het be
treden der zaal door de jubilris en fa
milieleden het „Haec Diës”.
De heer D. G. van der Werf, die als gar-
de-voorzitter de leiding had, bracht de
dank der parochie over voor de gelegen
heid hier geboden om blijk te geven van
de gevoelens van dankbaarheid.
Burgemeester Geukers opende de rij der
sprekers namens het gemeentebestuur.
Alhoewel pastoor nog slechts 1% jaar in
Bolsward is, kan spreker getuigen van
prettige contacten met de overheid. Een
goede verstandhouding met de leiders
der kerkgenootschappen is ook voor een
burgerlijke overheid van groot belang.
Namens het kerkbestuur sprak de heer
S. E. Lanter gelukwensen en waardering
vooral in de zorg voor het zieleheil der
parochianen.
Vervolgens de heer J. R. van den Oever
voor het parochiaal armbestuur en mevr.
HilgersJacobs als presidente van het
Kath. Vrouwengilde. Namens deze ver
eniging bood zij een praktisch geschenk
voor de pastoorskamer aan. De stands-
organisaties K. A. B., A. B. T. B, en Mid
denstand hadden een woordvoerder in de
heer I. A. Wolke.
Nog eens besteeg Mr. Geukers ’t spreek,
gestoelte, maar nu als parochiaan, om
namens heel de parochie het gezamen
lijk geschenk aan te bieden, wat bestond
in een bedrag van plm. f 5000,be
stemd voor een radio-zendinstallatie voor
de missionarisen op Nieuw-Guinea, w.o.
4 Bolswarder paters zijn, tot hulp bij hun
vaak zeer moeilijke pionierswerk voor
onderlinge contacten en dat met hun bis-
schop Mgr. Staverman.
Als dan nog de heer P. J. Lunter namena
de Nieuwe Spaarbank en de heer F. B.
van der Meer voor het kerkkoor het
woorden had gevoerd, op de hem eigen
kleurrijke en humoristische wijze, sprak
nog Ds. Kreb namens de collega’s predi
kanten en de heer H. Hettinga namens
de buitenparochianen.
Ten slotte was het pastoor Bertels zelf,
die in een oprecht dankwoord allen dank
bracht, aan alle sprekers en vooral aan
de parochie voor de vorstelijke wijze,
waarop een eens geuite wens in vervul
ling is gegaan. Spreker besloot met de
Franciscaanse wens: Vrede en alle goed
aan ieder.
Een grote schare parochianen maakte
van de gelegenheid gebruik pastoor Ber
tels geluk te wensen.
Met een plechtig Lof werd 's middags
de feestviering voor deze dag besloten.
Ze zal nog met een parochiale feestavond
op maandag worden afgesloten.
aanwijzen wordt dit geacht 3 uur te zijn
B. en W. van Bolsward.
In goede freon
is in twadde gewisse
Donderdag a.s. zal de kraampjesmarkt
geen doorgang kunnen vinden, wat in
houdt, dat de gewone veemarkt wèl door
gaat. Slechts enkele zaken (n.l. de tex
tielzaken) zullen donderdagmorgen ge
opend zijn.
Over het algemeen zijn de zaken, ook de
slagers, groentenzaken, boekhandels en
winkeliers de gehele dag gesloten.
Des middags geldt dit op deze nationale
feestdagen dus ook voor de textielzaken.
Des wooensdags zullen de winkeliers enz.
in verband hiermede de gehele dag hun
zaken geopend hebben.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Vivat! Hoezee! Oranje leeft!
Leef, leef in aller harte,
Zijn roem op aller tongen zweeft,
Gans onbekend aan smarte.
Dat Saal’mons wijsheid, Davids moed,
Herleven in ’t Oranjebloed,
Zo zal ook Holland leven,
Aan de oude roem hergeven.
Na voltooiing van genoemde bouwwer
ken zal de school de beschikking krijgen
over een prachtig aaneengesloten com
plex met eigen gymnastieklokaal, waar
door het niet meer nodig zal zijn om in
de stad andere lokaliteiten bij te huren.
Uit het dezer dagen verschenen jaarver
slag van de school releveren we, dat het
aantal leerlingen eind 1959 419 bedroeg
en bij Kon. Besluit van 23 dec. 1959
goedkeuring werd verleend aan een uit
breiding van de school met een opleiding
voor tuinbouwlerares (akte N XXI), zo
dat daarmede de basis is gelegd voor de
eerste Christelijke opleiding in Neder
land voor deze akte.
Het diploma 2-jarige Primaire Opleiding
kon worden uitgereikt aan 46 leerlingen
en het diploma Assistente in de Huishou
ding aan 29 leerlingen. Van de Naaicur
sus kregen 5 cursisten het diploma voor
beginners en 9 dat voor gevorderden.
Aan 13 leerlingen kon het diploma van
Leerling Verkoopster worden gegeven.
Het diploma Vormingsklas werd behaald
door 20 leerlingen. Alle 15 leerlingen van
de Opleidingsklas I konden worden toe
gelaten tot de praktijk. Voor het eerste
deel akte N XIX slaagden 21 van de 23
kandidaten; voor het tweede deel akte
N XIX slaagden 27 van de 29 kandida
ten en hiervan verwierven 25 het peda
gogisch getuigschrift. Alle afgestudeer
den vonden plaatsing bij het Landbouw-
huishoudonderwijs.
Jor ritsma
f 593.940,—;
de hoofdbouw van het Internaatsge-
bouw aan de firma M. Buwalda te
Schettens voor f 95.525,
de glas- en verfwerken voor beide ob
jecten aan de firma W. K. Wits en
Zn. te Leeuwarden, voor f 44.090,
de gas- en santaire en waterleiding-
installaties van beide objecten aan de
fa. P. van der Hoop te Makkum voor
f 13.747,—.
Letterlijk en figuurlijk was het vrijdag
middag j.l. een hoogtepunt voor de Chr.
Landbouwhuishoudschool, toen bij de
nieuwbouw het hoogste punt was bereikt
en de vlag in top kwam.
Hiermede was een belangrijke mijlpaal
bereikt van de grote uitbreiding, waar
van de totstandkoming een vlot verloop
heeft.
Pas een jaar geleden, n.l. bij brief van
27 april 1959 van het ministerie van O.,
K. en W. werd machtiging gegeven tot
aanbesteding van een belangrijke uitbrei
ding van het schoolgebouw en de bouw
van een Internaat, volgens plannen van
het architectenbureau G. van der Zee te
Bolsward. De aanbesteding van een en
ander vond plaats op 7 juli, met als re
sultaat, dat de uitvoering van deze wer
den gegund aan de laagste inschrijvers,
te weten;
Zondag heeft pastoor Bertels onder gro
te belangstelling en medeleven van heel
de parochie het feit herdacht, dat hij
vóór 25 jaar in de kloosterkerk te Weert
de H. Priesterwijding ontving.
’s Morgens verzamelde heel de parochie
zich rond de jubilaris tot het opdragen
van een plechtige H. Mis van dank.
Assitentie verleenden hierbij pater
Augustinus Bertels o.f.m. uit Gouda als
presbyter assistens, en de paters Laurant
en Snijders, resp. als diaken en sub-dia-
ken. Het parochieële zangkoor onder lei
ding van de heer A. Yntema luisterde
deze plechtigheid op met de missa
„Eucharistica” van H. Andriesen terwijl
pater Bertels de feestpredikatie hield.
Na afloop van de H. Dienst had in het
Deputearre Steaten hawwe yn de steaten-
gearkomste sein, dat hja net tastean
soene, dat bar provinsje bihannele wurde
so as it strie yn in boereskuorre, hwer’t
men mei ompakke kin en hinne en wer-
Bolswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
de hoofdbouw van de uitbreiding
van het schoolgebouw aan de firma
J. Jorritsma te Bolsward, voor
En dêrmei is de ütrinner Frjentsjer wer
tobektreaun yn it greate peleton fan de
„habenichtsen”.
De Ministery’s kenne allinnich de kear-
nen, de oare plakken bisteane foar har
net.
Voor het eerst in de geschiedenis is door
een coöperatieve zuivelfabriek in Fries
land, nl. de grootste dergelijke zuivelfa
briek in de provincie „De Goede Ver
wachting” te Workum, die dit jaar 60
jaar bestond, in één jaar tijds de melk-
aanvoer van 30 miljoen kg gepasseerd.
De 7e mei was de „fatale” datum, waar
op het boekjaar werd gesloten en men
zo vurig hoopte deze mijlpaal te berei
ken.
Zondag 1 mei was het echter reeds zover.
Gister werd daarom de vlag gehesen.
Ter ere van het bereiken van deze mijl
paal maakte de muziekvereniging „Stu-
deo” van Heidenschap gisteravond een
muzikale rondgang.
triuwe nei ien of twa of trije plakken.
Mar hja hawwe it kearnensysteem net
öfwiisd. Dit liket my ta in needlottige
ynkonsekwinsje to wêzen. Hwant haldt
men it kearnensysteem, dan bilannet men
dér grif.
De 25-jarige sergeantjkok Neil Smith, -gelegerd in Aidershot, heeft een
enorme taart bereid voor prinses Margareth en Anthony Armstrong Jones.
De kok heeft de ingrediënten uit eigen middelen betaald. De 120 pond wegen
de taart bevat onder meer 96 eieren. Vandaag zal de taart op Clarence House
worden bezorgd
Dizzer dagen is fan Minister Toxopeus,
de Minister fan Binnenlanske Saken it
boadskip komt, dat dit riedsbislüt troch
him „geschorst” is.
Mei oare wurden, it bislüt fan de Frjen-
tsjerter Ried om üt eigen büse to dwaen,
hwat it Ryk forsommet, wurdt nou
datselde Ryk ünmooglik makke.
Frjentsjer mei himsels net fordigenje,
har wurde de hannen boun. It tsjinna-
tuerlike en ünrjuchtfeardige kearnensy
steem MOAT slagje, al sil de Onderste
stien ek boppe. Sinneklear blykt, dat diz-
ze üngelokkige saek, dy’t hoe langer hoe
mear forset opropt, nou in prestige-
kwestje wurdt foar it hiele Ministery.
As men de liberale Minister Toxopeus sa
fier krije kin, dat hy syn namme set un
der dizze hyperdirigistyske affaire, dan
sprekt dat boekdielen.
Hoe soe de greate Thorbecke tinke oer
in neisiet, dy’t de rjuchten fan de frije
boargers en de autonomy fan de gemeen
ten op dizze wize oan bannen leit?
UITBREIDING CHR. LANDBOUW
HUISHOUDSCHOOL VORDERT IN
SNEL TEMPO
Duitsland gaat duikboten bouwen.
Met ingang van 15 mei a.s. wordt de
wettelijke tijd met 1 uur vervroegd,
Wanneer de uurwerken ’s morgens 2 uur
greate reklamebuorden to
ëstigt u in de vrije kern
De heer R. Cuperus te Witmarsum vier
de zijn 25-jarig jubileum als bendebaas.
25 Jaar getrouwd: Y. Kooistra en S.
Kooistra-Statema, Bolsward; Klaas J.
Bijlsma en Inneke Bijlsma-Bruinsma,
Wommels; B. G. Burghgraef en S. A.
Burghgraef-Buma, Hieslum; R. Spijksma
en B. Spijksma-Bakker, Winsum; R. v.
d. Berg en J. v. d. Berg-Rinia, Schettens;
Bauke J. Buwalda en Jetske J. de Vries,
Hiemert; D. D. v. d. Berg en S. P. Sie-
monsma, Exmorra; A. K. Tiemersma en
Tj. Tiemersma-Bruinsma, Cubaard A.
Bleeker en A. Bleeker-v. d. Weide,
Roodhuis; A. Bootsma en A. Bootsma-
Folkerts, Ferwoude; 40-jaar:z Marten
Tiemstra en Foekje Tiemstra-de Boer,
Pingjum; Ruurd Cuperus en Aaltje Cu-
perus-Louwsma; I. D. Terpstra en F.
Terpstra-Werkhoven50-jaar: IJ. Kooi
stra en F. Kooistra-Zijlstra, Bolsward.
25-Jarig regeringsjubileum van Koning
George van Engeland.
De heer Galama, de nieuwe exploitant
van de Doele, organiseert donderdag
avond ter gelegenheid van de overname
van het bedrijf een vrolijke avond met
muziek, dans, cabaret en diverse attrac
ties.
Hwat bat Cjabe Skroar
kearnenkwea,
er mar
kearnen en dat is
slaen.
Dat wisten de aide Arabieren al en de
moderne histoarje bifêstiget dit hyltyd
wer. Upton Sinclair jowt yn syn 1T„
dy’t wol hakje wolle yi
--mar d
Den Haech folie better en de Ministers
Zijlstra en de Pous dekten har architect.
Frjentsjer liet it dér lykwols net by sitte
en de Ried fan de stêd naem it kordate
bislut de premy’s, dy’t Harns en Ljou-
wert fan de Minister krigen, üt de eigen
büse fan de gemeentekas to biteljen.
Hja koene dat dwaen, hwant as ien fan
de lytse groep gemeenten mei in slu-
tende bigreating, stie dizze wei foar har
iepen. Dat wie in bilangryk offer foar
dizze stêd en op him seis in ünbigryplik
ding, dat de iene stêd üt de ryksskatkist
kriget, hwat de oare seis dwaen moat.
Mar de Frjentsjerters seagen it bilang
fan har stêd goed yn en stapten dêr oer-
hinne. Deputearre steaten fan Fryslan
makken tsjin dit bislüt gjin biswier, sa-
dat oan de fjouwer poarten fan de stêd
Frjentsjer op
lézen stie; Vi
Franeker.
In het spijsolie-proces te Rabat zijn vijf handelaren ter dood veroordeeld.
Duizenden mensen zijn verlamd door het gebruik van ondeugdelijke olie. De
handelaren hadden oude motorolie van Amerikaanse luchtmachtbasis vermengd
met consumptie-olie. Foto: De vijf ter dood veroordeelden v.l.n.r. Belkacem Ben
Mohamed Belkacem, Moulay Aheb Ben Ahmed, Moulay Driss Ben Abed, Hadj
Lahoussine en Ahmed Ben Hadj Abdallar Filali
Dan is dêr foar de Südwesthoeke en de
Noardkant gjin inkelde kans mear. As
der mar ien hikke iepen stiet, wurde al
le skiep dêrtroch lieden, jage of treaun.
Dêr binne op it heden folie minsken,
yn de tüken fan it
dy’t net sjogge, dat
ien wei is om de ünheilen to
oan de woartel te
wer. Upton Sinclair jowt yn syn léste
boek: Wie wind zaaitin markant
byld fan al dy goedmienende en goed-
wollende minsken, dy’t hy „bevredigers”
neamt en tsjin har sin en bidoeling yn,
de oarsaek wurde, dat it kwea syn gong
giet en seis folie hurder as oars it ge-
fal wêze soe.
It libben ferget üs, sa is troch my yn de
Steaten sein, op bipaelde mominten op
in ja of in né. Men moat kar dwaen.
Alle tuskenstanpunten binne selsbidróch,
hja dekke de tij an, hja kamoufleare it
kwea en bringe de massa ta passiviteit.
Dêrom ha wy de forantwurding foar dit
hiele funeste systeem öfwiisd.
Frjentsjer lit sjen, dat de soepele tapas-
sing in illüzje is, in Pilatus-halding, dy’t
de ünheilen net keart, mar bidekt mei
in skyn fan wettigens.
Tsjin har sin, wurde al dizze goedwol-
lende minsken meiwurkers fan it systeem
hwat hja net wolle.
Dêr is mar ien wei om reëel wurk to
dwaen. It kearnensysteem radikael óf-
wize om ’t it ünrjuchtfeardich en funest
is foar in harmonyske üntjowing fan it
libben yn Fryslan. Dan slacht men oan
de woartel fan it kwea.
Yn tsjinstelling mei oaten faeks forwün-
dert my dit net. Ik leau net yn in soepele
tapassing, hwer’t Deputearre Steaten har
kaerten op set hawwe, hwer’t it Keamer-
lid Andriessen syn hoop op stelt en jit
folie oaren. De minsken, dy’t dat tinke,
hawwe de saek net trochtocht, liket my
ta. In soepele tapassing fan dit systeem is
in contradictie in terminis, dit kin allin
nich trochfierd wurde, as men konse-
kwint alles ünderdrukt, hwat dêr fan óf-
wykt. Docht men dat net, dan faget it
werklike libben it hiele kearnensysteem
fan de kaert.
Dêr mei gjin frijheit wêze om dat sjen
to litten, dêrom folsleine twang. Earst
fan Ekonomyske Saken, doe fan Sosjaele
Saken, doe fan Maetskiplik Wurk en
nou fan Binnenlanske Saken. Gjin fisk-
je mei troch it tichtset üntsnappe, de
hiele feart moat óf damt wurde. En
hwerom
Om straks yn de Keamers komme to kin
nen mei sifers, dy’t ütwize, dat it systeem
slagge is, dat de bidriuwen yn de kear
nen harren ütwreide hawwe, dat dêr
nije bykomd en dat de mannen, dy’t soks
ütbrieden hawwe, dochs ekonomen en
planologen wiene, hwer’t men it petsje
foar lichte moat.
Hwat in foarütsjende visy, hwat in des-
kundigens en in brede blik!
De Arabieren hawwe in sizwize, dy’t
likernoch sa yn üs tael hearre soe:Tüze-
nen hakje yn de tüken fan it kwea tsjin
ien, dv’t oan ’e woartel slacht!”
Oan dat sprekwurd moat men wol tinke
as men fan del ta dei de logyske konse-
kwinsjes sjocht fan in üngelokkich en
forkeard ütgongspunt, dat stêdden en
doarpen bidriicht yn har natuerlik bi-
stean.
Nou is de boat wer oan yn ’e stêd Frjen
tsjer, dy’t fanwege is dirigistyke systeem
fan de regearing, forbyparten waerd fan
alle fasiliteiten, dy’t oan syn buorlju
(Harns en Ljouwert) wol jown wurde.
De stêd Frjentsjer kaem dêrtroch yn in
ünearlike konkurrinsjeposysje en die alle
war om dit ünrjuchtfeardich fonnis oars
to krijen.
Hja hiene de stype fan Depctearre Stea
ten, dy’t yn dizzen efter har stiene. Mar
it joech neat. Drs. van Oss wist it yn
--‘«v-'' TT""
y