Bedrijfsvergelijking
de praktijk
m
f I
Ook middenstanders kunnen van elkaar leren
Dader inbraak
Rehoboth-school
Bromfiets ontvreemd
verdronken
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
Kraamverpleegster
te Workum
Meting
Menniste bouwers
Vanmorgen startte de
Elfsteden
wandeltocht
üs hjoed p p
to sizzen
ingerekend
I
IS
56e JAARGANG
No. 41
DINSDAG 24 MEI I960
De Jong's Nieuwsblad
WARME ONTVANGST IN WASHINGTON
ander meten, is iets wat de mens
vergelijken met die van anderen, kan
lichtkleurige bromfiets wegge.
5
4de week mei 1935
ik
Ie
5
:n
IT DISKRIMINAESJE-KONGRES
Tj. de J.
In man, dy’t ienris skipbrek litte,
is bang foar elke sé.
Advertentieprijs: 13 cent per min
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Waarom bedrijfsvergelijking
Een juiste diagnose van hetgeen in het
eigen bedrijf gebeurt is de eerste stap
naar verbetering. Bedrijfsvergelijking nu
vormt een belangrijk middel bij deze
diagnose. Het vaststellen van onvolko
menheden, het opsporen van oorzaken,
die een ongunstige invloed op het bedrijf
hebben, het verkrijgen van meer inzicht
in de gang van zaken in het eigen be
drijf wordt mogelijk gemaakt door be
drijfsvergelijking.
Hoe moet bedrijfsvergelijking worden
aangepakt
Er zijn verschillende mogelijkheden, zo
als:
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
rassendiskriminaesje is, hwat meibringt,
dat de kleurlingen oars bihanle wurde
as de blanken. De hiele wrald is der tsjin,
hwant men heart elk lyk en rjucht to
dwaen. As immen of in groep minsken
net rjucht dien wurdt, dan binne hja
diskrimineard. Hja meije net, hwat in
oar mei, hja krije net hwat in oar kri-
get. Yn de hiele lange histoarje -fan de
wrald is der altyd in striid west tusken
Under de moadewurden nimt op it he
den it wurd: diskriminaesje in apart
plak yn. Nei de letter bitsjut it: net
rjucht of üngelikens rjucht. It wurdt
brükt om oan to jaen, dat in diel fan
de minsken eftersteld wurdt, har rjucht
jimme akkoart geane mei de diskrimi-
I naesje fan it westen to’n foardiele fan it
noarden, moatte jimme ek akkoart gean
13 mei-18 mei. Jubileumweek bij H. Y.
Kramer, Bolsward. 10 korting op
goud- en zilverwerken.
Bevestiging en intrede Ds. J. Schmidt te
Oosterlittens.
In het pand voorheen bewoond door de
fa. Mooij opent de heer Y. Hengst een
schoenwinkel. Tot nu toe woonde deze
firma tegenover hotel Gaarman.
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Aanbesteed de verbouw van het winkel
huis van de heer J. Schilstra, architect
de heer Kroon te Bolsward. Gegund aan
de laagste inschrijver H. Jorritsma voor
f 849,—
d.
In de Jongemastraat te Bolsward tegen
over de Bewaarschool, pende de heer
Couperus een winkel in mode-artikelen.
Na een koele topconferentie in Parijs is president Eisenhower, die ook nog
een dag in Portugal had doorgebracht, in Washington teruggekeerd. Mevr.
Eisenhower omhelsde haar echtgenoot op de luchtmachtbasis Andrews.
Duizenden mensen juichten hun president toe ten einde te tonen, dat het
Amerikaanse volk achter hem staat.
gaan, hoe zijn kostencijfer en zijn om
zet liggen ten opzichte van die van an
deren.
Om aan deze bedrijfsvergelijking mee te
doen kunnen middenstanders zich mel
den bij ’t Instituut voor de Middenstand
Neuhuisweg 94 te ’s-Gravenhage.
Ook centrale boekhoudbureaus, die in
Nederland voor enige branches bestaan,
maken bedrijfsvergelijking mogelijk door
vergelijkende overzichten voor de bij hen
aangesloten middenstanders te verzor
gen.
Iedere middenstander doet in een of an
dere vorm aan bedrijfsvergelijking.
Als hij langs de etalage van z(jn con
currenten loopt, om artikelen en prijzen
te bekijken, is dit een vorm van bedrijfs
vergelijking.
Wanneer het echter systematischer en
geregelder gebeurt, wanneer men niet
alleen afkijkt van de concurrenten, maar
met hen als collega’s ervaringen en ge
gevens, die voor de bedrijfsvoering van
belang zijn, uitwisselt, doet men aan be-
<1 ryf verge lij king in de juiste zin van het
woord.
De elfsteden wandeltocht draagt dit jaar
een bijzonder karakter in verband met
het derde lustrum. Het bestuur heeft dan
ook gemeend een herinneringskruis te
moeten laten ontwerpen en hierin is men
wel bijzonder geslaagd.
Alle dames en heren die de tocht vol
brengen krijgen dit prachtige kruis met
daarbij een cijfer voor het volbrachte
aantal tochten vanaf 1 tot en met 15.
Van de deelnemers zijn er zes die voor
de 15e keer meelopen. Dit zijn mevr. v.
d. Does, Nijmegen, de heer Hooiring,
Leeuwarden, ir. Van Dijk, Oosterbeek, de
heer Stapel, Hensbroek, de heer Ruringa,
Groningen. Ook de 78-jarige Omke Theu-
nis uit Blijqa loopt waarschijnlijk weer
mee.
Verschillende zuivelfabrieken, groente
veilingen en neringdoenden hebben weer
spontaan hun medewerking toegezegd.
De meeste tippelaars komen uit Z.-Hol
land; procentsgewijze is het aantal deel
nemers uit Friesland slechts gering. Dit
jaar hebben zich weer buitenlanders,
w.o. een Zwitser, laten inschrijven. Ook
deze Zwitser zegt evenals mej. N. W.
van Bezeij uit Rotterdam, die de tocht
voor de 11e keer hoopt mee te lopen
van alle wandeltochten prefereer ik de
Friese elfsteden-wandeltocht.
Vanmorgen 6 uur had de start plaats bij
hotel Van Dellen aan de Lange Markt
straat
De route is als volgt:
le dag: Leeuwarden, Sneek, IJIst, Sloten.
2e dag: Sloten, Staveren, Hindeloopen,
Workum,
3de dag: Workum, Bolsward, Harlingen,
Franeker.
4e dag: Franeker, Dokkum.
5e dag: Dokkum, Leeuwarden.
Donderdagmorgen passeren de tippe
laars dus Bolsward.
Zaterdagmiddag, plm. 12.30 arriveert de
stoet weer in Leeuwarden, waar de tip
pelaars in de Prinsentuin feestelijk door
het gemeentebestuur zullen worden ont
vangen, waarna men met muziek naar
de finish aan de Lange Marktstraat mar
cheert, waar de stoet wordt ontbonden.
Rest ons nog te vermelden, dat voldoen
de personeel van het Rode Kruis de tocht
meemaakt en dat de Psycvhiatrische In
richting te Franeker waarvan ook
weer een groep meeloopt zorgt voor
medici en ambulance-auto.
kunnen vormen. Het elkaar wijzen op
onvolkomenheden zal ieder van de club
leden tot voordeel strekken.
Twee immers weten meer dan één.
Bolswanls Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
Op d hoek Parkstraat-Gysbert Japicx.
straat opent de heer Ré Veltman een
groentenwinkel.
stTmd, hetgeen de vergelijkbaarheid van
d; cijfers sterk ten goede komt.
In Nederland zijn pas enkele van deze
cl-tbs opgericht. Hun activiteit beperkt
zi’h vooralsnog tot bedrijfsbezoek en de
vergelijking van omzetcijfers. Voor de
nTadenstandsondernemers in Nederland
is er op het gebied van de bedrijfsver-
gfdijking nog veel te doen en nog veel
j tel winnen.
M-.ddenstanders, die belangstelling heb
ben voor de oprichting van clubs, zoals
hierboven besproken, kunnen zich wen
den tot hun vakorganisatie of tot de
Rijksmiddenstandsconsulent in him pro
vincie, die alle gewenste inlichtingen en
adviezen kan verstrekken.
Voor Friesland is dit: W. Riemersma,
Willemskade 29, Leeuwarden.
lju, dy’t diskriminieare woene en de
oaren, dy’t hjir tsjin opkamen op groun
fan it rjucht.
Nederland is yn de skiednis wolris neamd
it klassike lan fan it rjucht. Men hellet
dan faken Hugo de Groot oan en Eras
mus as de greate paladinen fan it mie-
ne rjucht. Lykwols der is ek yn üs lan
lang en bitter fochten wurden om it
rjucht yn de mienskip feilich to stellen.
En soks giet jit troch. Dochs mei men
sizze, dat de minsken yn üs lan stribje
nei gelyk rjucht foar allegearre en dat
ek de oerheit harres docht om dat rjucht
to hanthavenjgn. Der is mar ien greate
ütsündering op dat gelikens rjucht. Al-
gemien achtet men it winsklik om by de
tapassing fan dat gelikense rjucht oan
de swakkeren bysünder to tinken. In sike
in stakkert, in wees en sokke düdlike
swakkeren, jowt men graech mear as
har wetlik part, omt hja harsels minder
rédde kinne as in normael minske. Der
binne hiel hwat wetten makke dy’t krekt
foar dizze groepen ekstra stipe jowe omt
hja it mear nedich hawwe. De hiele rige
fan sosiale wetten is makke om dizze
maetskiplik swakker by to stean en óf-
sjoen fan inkelde hurdkoppen, binne wy
allegearre greatsk op dizze sosiale wet
ten.
Yn de moderne tiid is men jit fierder
gien. De hiele distribüsje wie in foar-
byld fan dit prinsyp. Ommers, soe men
yn tiden fan krapte de needsaeklike lib-
net krije kin. Elk wit, dat yn Afrikabensbihoeften frij litte, dan soe de ge-
woane man in bidroefd bytsje krije. De
prizen soene skriklik heech wurde en al-
linnich de lju mei jild koene har sêd
ite. Om dy reden twong de oerheit de
produsinten ta fêste prizen en ynlever-
jen fan bipaelde waren. Troch it bonne-
stelsel krige elk sines en hoe greater I stifting de hear Berger dit sein„As
hüshalding, hoe mear bonnen. Dêrneist
wiene der dan ekstra-bonnen foar siken
en jonge memmen.
Zaterdagavond is naast hotel „De Wijn
berg” een 1’ r'
nomen.
Zij die hieromtrent misschien enige in
lichtingen kunnen verschaffen, worden
verzocht zich met de politie te Bolsward
in verbinding te stellen.
2. Mondelinge methode.
Vooral in Zwitserland er Amerika heeft
de mondelinge bedrijfsvergelijking bur
gerrecht verkregen. Geleidelijk vindt
deze methode ook in andere landen en
in Nederland toepassing.
De mondelinge methode moet als het
ware groeien. Hierbij kunnen twee sta
dia worden onderscheiden.
Te Barneveld brengen jonge haantjes
(ongeveer 4 weken oud) momenteel 2 ct.
per stuk op. Vorig jaar was de prijs nog
een stuiver. Ze worden geëxporteerd
naar Frankrijk, waar ze als „leeuwerik-
ken” op de tafel prijken. Van deze twee
cent gaat het marktgeld nog af, zodat
ze weinig of niets meer opbrengen, dan
het ei, waaruit zij geboren worden, in
verse staat heeft gekost.
1. Schrifteltfke methode.
Vele middenstanders is het bekend en
voor degenen bij wie dit niet het geval
is, is het zeker nuttig t^ weten, dat door
het Economisch Instituut voor de Mid
denstand schriftelijke bedrijfsvergelijking
wordt toegepast, ’t Instituut verzorgt en
publiceert al jaren bedrijfskosten-statis-
tieken; tevens publiceert het maande
lijks omzetstatistieken. Aan de hand van
deze gegevens kan de middenstander na.
De inbraak in de Rehobothschool te
Bolsward werd gepleegd in de nacht van
9-10 april. Er werd slechts een gering
bedrag aan geld ontvreemd (het z.g.
zendingspotje).
Door ’n vaag signalement, dat ’n boere-
knecht de politie verstrekte (deze had
iemand zien wegrijden op een onver
lichte bromfiets) kwam men de dader,
die een bromfiets in Den Helder had
ontvreemd, op het spoor.
Deze scheen een voorliefde te hebben
voor inbraken in scholen. De thans aan
gehouden P., die aan het signalement
beantwoordde, was wegens soortgelijke
delicten een paar jaar geleden in een
psych, inrichting verpleegd. Hij had on
langs nog een examen gedaan, waarbij
hij was afgewezen. Sedertdien was hij
spoorloos, totdat hij in Alkmaar werd
gesignaleerd en aangehouden. Overge
bracht naar Bolsward, waar opsporing
was verzocht, ontkende hij eerst hard
nekkig, totdat hij niet alleen de inbraak
in de Rehobothschool, maar ook de bo
vengenoemde inbraken, die men reeds
met elkaar in verband had gebracht, be
kende. Hij wordt morgen voor de offi
cier van justitie geleid.
Zondag j.l. was de Menniste Bouwers-
club van Bolsward gastvrouw voor een
90-tal leden van Doopsgezinde jeugd
clubs uit omliggende gemeenten.
Nadat eerst de jeugddienst in de Doops
gezinde kerk was bijgewoond, waar Ds.
Laurense voorging, werd de rest van de
ochtend doorgebracht met spelen en
wedstrijden op het sportveld op het
Oordje.
’s Middags werd ’n gemengd program
ma uitgevoerd, waaraan alle clubs een
bijdrage leverden.
Volgens een uit de jeugd gevormde jury
leverde Witmarsum de beste prestaties,
zodat de prijs, een tegel, het jeugdlo
kaal van die club kan sieren.
Tegen 5 uur zwermden de groepen fiet
sers weer uit, naar Joure, Gaasterland,
naar west qn noord.
b. Uitwisseling van cijfers.
Wanneer de vertrouwelijke sfeer tussen
de collega’s in een club dit toelaat, kan
men ook verder gaan en de vergelijking
van bedrijfscijfers, d. w. z. cijfers over
het omzetverloop, de omzetsnelheid, on
kosten enz. in de besprekingen betrek
ken, met het doel, de oorzaken van de
afwijkingen van eigen cijfers met die
van de collega’s op te sporen, waardoor
meer inzicht in het eigen bedrijf W’ordt
verkregen.
Men kan eventueel volstaan met z.g. in
dexcijfers, zodat het niet nodig is de
boeken open te leggen. Indexcijfers ver-
krijgt men door bijv, de omzet of een
kostenpost in een bepaald jaar basis
jaar genoemd op 100 te stellen en de
zelfde post in de volgende jaren uit te
drukken in een percentage van de om
vang van het basisjaar. Zij vergemakke
lijken in vele gevallen de vergelijking.
Van geval tot geval zal moeten worden
bekeken, welke cijfers men het best kan
gaan vergelijken. Eventueel kunnen de
I clubleden het bijhouden van hun boek-
houding gezamenlijk aan één admini
stratiekantoor opdragen. Dit richt de
boekhoudingen van de deelnemende mid.
denstanders dan op zodanige wijze in,
dat een zo groot mogelijke vergelijkbaar
heid van hun cijfers wordt verkregen.
In Zwitserland heeft de middenstand
door uitwisseling van ervaringen goede
resultaten bereikt. Men is daar op dit
gebied veel verder dan in ons land. In
clubs wordt uitvoerig van gedachten ge
wisseld over inkoop, voorraad, verkoop,
reclame, enz. aan de hand van de nodige
cijfers. De administratie van de deelne
mers is op bedrijfsvergelijking afge-
In een tweede middenstandsartikel willen we gaarne iets vertellen over Bedryfs-
vergelijking. Wat is bedrijfsvergelijking?
Zich aan een ander spiegelen of zich met een
van nature gaarne doet. Weet men hierbij de juiste houding te kiezen, dan kan
dit vergelijken in veel gevallen zelfs een goede methode vormen om te Ieren
en verder te komen.
In het zakenleven is het precies zo.
Z(jn eigen bedrjjf toetsen aan daf van collega’s, gegevens van het eigen bedrijf
er in belangrijke mate toe bijdragen de
winstkansen van de eigen onderneming te vergroten.
a. Bedrijfsbezoek.
Een klein aantal ondernemers (b.v. 5
10) uit dezelfde branche, met zaken die
wat grootte, omzet en assortiment be
treft, met elkaar te vergelijken zijn, vor.
men ’n groep, die eens in de maand of
om de twee maanden bijeen komt ten
einde bedrijfservaringen uit te wisselen.
Voor ’t vormen van zo’n club is natuur
lijk allereerst een sfeer van vertrouwen
nodig. Bij voorkeur moeten de zaken van
de deelnemers daarom niet in eikaars
onmiddellijke nabijheid liggen, zodat alle
concurrentievrees kan worden uitgeban
nen.
De bijeenkomsten vinden bij toerbeurt
bij één van de clubleden plaats. Daar
bespreeekt en bekritiseert men eikaars
bedrijf, eikaars etalages, de winkelruim
te, werkplaats, produkten, enz. Ieder
brengt zijn eigen mening en ervaring
naar voren.
In een gezamenlijk gesprek wordt een
oplossing gezocht voor de aldus naar vo
ren gekomen problemen. De onderlinge
kritiek en uitwisseling van ervaringen
voorkomt of geneest „bedrijfsblindheid”,
d. i. een toestand die ontstaat wanneer
men zich te zeer met het eigen bedrijf
bezig houdt, zodat men daarin en daar
over niet meer objectief kan oordelen.
De collega’s zien vaak scherper de onvol.
komenheden, omdat zij voldoende afstand
nemen van het bedrijf van hun collega
om er zich, een objectief oordeel over te
Nei de oarloch hat de oerheit krekt sa
lang oan it bonnestelsel fêst hélden, oant
de krapte wer oer wie en geleidelik is
de saek wer yn it goede spoar brocht.
Doe’t dêrnei de lanbou yn de lytse loege
kaem, hat de oerheit, op groun fan it-
selde bigjinsel maetrigels nomd om diz
ze ekonomysk-swakke bidriuwstüke op
in bipaeld peil te hélden. En it folk is
der yn greate mearderheit ek foar.
Nou sitte wy sünt mannich jier mei it
probleem fan de efteroankommende ge-
bieten, hwer’t de bisteansmiddels üt har
eigen net foldwaende binne om de lju
wurk en brea to jaen. It noarden binam-
men komt efteroan en kin net konkur-
rearje mei de kansen, dy’t yn oare lans-
dielen bean wurde. Dat is in nationael
probleem, hwant it giet oer it trêdde
diel fan üs lan en oer mear as in mil
joen minsken.
De oerheit wol nou, en dat is rjucht,
dizze zwakkere gebieten ekstra helpe.
Alhiel yn oarder; dat prinsyp is yn oer-
ienstimming mei it rjuchtsbigryp fan üs
folk. Dizze ekstra-help is gjin diskrimi
naesje foar it westen, moar soasiale help
oan swakkere gebieten, yn dit gefal oan
it noarden. Mar as men nou fierder
sjocht op hokfoar wize dizze help jown
wurd, dan komt men torjuchte op in dü-
bele diskriminaesje. Hwant de help fan
de oerheit sil allinnich jown wurde oan
de sterksten fan it noarden, wol oan
Grins mar net oan Bedum, wol oan Ljou.
wert mar net oan Frentsjer, wol oan
Snits mar net oan Boalsert, wol oan
Hearrenfean mar net oan de Jouwer en
sa fuort. Dat is de ünrjuchtfeardige
rintmaster ta de teannen üt.
Nou hat yn Ljouwert, op it drokbisochte
kongres fan de Dr. Wiardi-Bechman-
mei de distkriminaesje fan de kearnen
en de net-kearnen. Oars binne jimme
net konsekwint.”
Nou, dit is grof! Dus, omt de swakkere
dielen fan it lén ekstra help krije, moatte
jimme ek goed fine, dat yn it noarden
de STERKSTEN mear krije as de swak
keren!
Frjemder riddenearing haw ik nea
heard. Né, menear Berger, dit is net it-
selde, mar it is rjuchtoarsom. Op groun
fan it rjuchtsprinsyp is it goed de swak
keren mear to jaen, mar it is dübel
ünrjucht om de sterkeren mear to jaen
en de swakkeren alhiel foarby to parten.
Jou kromme riddenaesje skreaut oan de
protters. En it wie in partijgenoat fan
jou, dy’t sei: Dit is it meast brutale ka
pitalisme, hwat ea fortoand is. En dy
man hie gelyk!
It docht alle dagen mear bliken, dat elk,
dy’t wit hwat hjir geande is, ta de kon-
klüzje komt: dit is net rjucht, dit is
ünrjuchtfeardich. It is my in riedsel,
hoe’t üs folk soks nimme kin, hoe’t de
Keamer hjir oerhinne rlnne koe en tinke
it sil wol goed wêze,
De saek fan de stêd: Frentsjer, dy’t üt
eigen büse bitelje woe, hwat oaren üt
de mienskiplike kas krije, mar dat net
iens mei, is as in teken oan de muorre.
As soks yn üs lan rjucht neamd wurdt,
binne wy fier hinne.
Dit systeem is in ün^uchtfeardich sy-
steenr, haw ik yn Ljouwert sein en dêr-
om doocht it net. In folk sil gjin krüme
wegen gean, dan moat it forsilje. Har
ynwenners hawwe rjucht op in oerheit,
dy’t harren gelyk bihanlet, mei ütsün
dering fan de swakkeren.
Mar in biwald, dat de lytseren deltrapet
en hat rjucht üntkeart, hat syn eigen
fünnis al skre.iun.
Zaterdagavond omstreeks 10 uur is de
34-jarige kraamverpleegster, mej. S.
Romkema, wonende te Workum, door
verdrinking jammerlijk om het leven ge
komen.
Zij was uit hoofde van haar beroep, nu
werkzaam bij de veehouder R. de Witte,
even buiten Workum wonende.
Nadat zij ’s avonds een bezoek bij haar
moeder had gebracht, is zij op de terug
weg naar de familie De Witte met haar
fiets, bij het gaan om de hek, niet ver
van de boerderij te water geraakt en ver
dronken.
Eerst toen de heer De Witte telefonisch
informeerde en bleek, dat mej. Romke
ma reeds geruime tijd het ouderlijk huis
had verlaten, werd men ongerust en ging
men zoeken. Men vond haar toen met
de fiets in een ondiepe sloot.
Het medeleven met dit smartelijk verlies
voor de familie Romkema is groot.
Hwat bat Qabe Skroar
Dank zij een vaag signalement is het de
politie gelukt de hand te leggen op de
23 jarige leerling-stuurman, grote vaart,
H. Th. P. uit Den Helder, die ter over
staan van de Rijkspolitie te Bolsward een
reeks van 7 inbraken heeft bekend, n.l.
te Bolsward, Sneek, Heerenveen (2x),
Den Helder, Schagen en Broek op Lan-
Foto Boersma, Pingjum
Zondag hield de kaatsvereniging „Jan Reitsma” te Pingjum een afdelings-
wedstrijd van Junioren. Een foto van het prijswinnend partuur uit Harlingen
G. Soolsma, B. van Dijk en R. Hoekstra
