over
Speculatieve beschouwingen
de mislukte Topconferentie
Ring Workum Herv. Kerk
hield geslaagde Kerkdag
I
K
Wie oren heeft hore!”
Is Chroestsjow eigen meester in het
bepalen van zijn politiek en tactiek?
Ook kerkdag
te Makkum
Familievakantie in zomerhuisjes
de laatste jaren sterk toegenomen
Motto:
Gouden filmpjes
k-
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
v
V.f
VRIJDAG 27 MEI I960
56e JAARGANG
No. 42
4
zijn buitenkerke-
zei hij, dat
voor
HOOG BEZOEK
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
soneelsverenigin.
saties, waartoe
reld” behoort, verhuren vakantiehuisjes,
huisjes in bungalowkampen enz.
dikwijls
die ty-
als je daar
even raar
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
3olswards Nieuwsblad
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Welke conclusies moet men nu
weer trekken uit de terughouden
de woorden van Chroestsjow, na
dat men uit zijn Parijse woorden
op het ergste voorbereid was?
Men zou er uit kunnen opmaken, dat
Chroestsjow tot meer eigen meester in
het bepalen van zijn politiek en van zijn
tactiek is, dan de meeste waarnemers
de laatste tijd meenden. Hun visie was,
dat Chroestsjow onder druk van leger
en tegenstanders van de ontspannings-
politiek gekomen was tot het torpederen
van de conferentie. Dit zou dan een straf
fere koers moeten inluiden, maar juist
de terughoudendheid van de Russische
premier in Berlijn doet vermoeden, dat
hij het nog in zijn macht heeft een voor
zichtige politiek te voeren.
een vreemde
Thijs Booy,
een offi-
Bolsward.
Eerst zal diens positie in het binnenland
weer zonneklaar moeten zijn en dan zal
men zijn dreigementen minder ernstig
opvatten dan tot nu toe. Voorlopig wordt
de aandacht weer afgeleid naar het spio-
nagevliegtuig.
Rusland heeft de kwestie van het spio
neren per vliegtuig en daarmee de schen
ding van grondgebied voorgelegd aan de
Veiligheidsraad van de Ver. Naties, die
hierover maandag een debat is begonnen.
Men gelooft evenwel niet, dat de Raad
de vluchten, die gestaakt zijn, zal af
keuren als een „bedreiging van de we
reldvrede”, zoals dat heet.
De hele affaire van de topconferentie
heeft de geesten in alle delen van de
wereld zodanig bezig gehouden, dat er
verder weinig nieuws te mei'’ - valt.
de
om
natuurlijk vooral
affaire, dat er tenslotte toch wel iets
uit de bus zal moeten komen, wil hij
zich in het Oosten niet wat belachelijk
maken. Dit kan een gevarenelement be
tekenen.
De ontevredenheid in Turkije, waar de
oppositiepartij zich probeert te verzet
ten tegen de al te dictatoriale manieren
van de regeringspartij, duurt nu in rus
tige demonstraties voort.
Het zijn voornamelijk de jonge intellec
tuelen in de steden, de studenten, die
van zich lieten horen, maar nu is er, een
bedenkelijk teken voor de regering, de
ontevredenheid van de kadetten bijgeko
men, die ook zwijgend gedemonstreerd
hebben.
Per slot van rekening moet de regering
op het leger kunnen vertrouwen en het
Turkse leger, dat een zeer goede naam
heeft, had zich tot nu toe geheel buiten
de politiek kunnen houden.
De Classicale Vergadering van Frane-
ker besloot in het najaar van 1959 tot
het houden van een ietwat grootscheepse
kerkdag voor de hele classis in de stad
Franeker. Bij nader inzien bleken de
plannen voor zo’n dag niet goed uitvoer,
baar.
Eerlijk gezegd: de predikanten van de
Ring Makkum waren daar niet erg rou
wig om! Zij hadden namelijk gepleit
voor een kerkdag, klein en eenvoudig
van opzet, die alle ruimte zou geven aan
ontmoeting en gesprek tussen mensen
uit verschilende en soms uiteen lopende
gemeenten van de kerk.
Zij kregen nu hun zin op Hemelvaarts
dag 1960 te Makkum.
Bij de voorbereidende besprekingen wa
ren de volgende gemeenten geïnteres
seerd: Exmorra, Ferwoude, Gaast, Korn-
werd, Makkum, Piaam, Pingjum, Sku-
zum, Schraard, Witmarsum, Wons en
Zuridh.
In vrijwel al deze dorpen zijn kerkdag-
kringen gehouden of werd de stof van
het kerkdagboekje „Wie oren heeft, ho
re!” in andere vorm aan de orde ge
steld.
Op de Hemelvaartsdag kwam uit elk van
deze gemeenten een groepje mensen naar
Makkum om daar in breder verband nog
eens bezig te zijn met het gestelde on
derwerp.
Zelfs waren er onder de deelnemers, be
halve uit bovengenoemde 10 gemeenten,
ook belangstellenden uit Nijland, Lollum
en Franeker.
De kerkdag te Makkum werd om 9 uur
aangevangen met een kerkdienst in de
Grote Kerk; deze dienst stond onder lei
ding van Ds. Stegenga, die de te stellen
problemen reeds in de prediking aan de
orde stelde.
Na de dienst verzamelden de kerkdag-
deelnemers zich in „Ons Gebouw”, waar
ze op koffie c.a. werden onthaald.
Hier werd het welkomstwoord gesproken
door Ringpraetor Ds. van Ooijen, waar
op meteen de eerste ronde der gesprek
ken werd ingeluid.
Een voor velen verrassend moment was
de opvoering van een schetsje door de
gezamenlijke ringpredikanten. Hierin
werd de kernvraag van Genesis 18 aan
de orde gesteld (het pleidooi van Abra
ham voor Sodom en Gomorra) en wel
in moderne stijl. De opvoering van dit
schetsje spoorde de aanwezigen aan het
aloude bijbelwoord o. het heden van toe
passing te brengen.
Ook in Makkum waj het bezoek aan de
kerkdag bevredigend en bleef deze on
danks het prachtige weer, dat deze dag
velen naar bos en strand lokte, niet be
neden de verwachting.
Op beide kerkdagen hopen we in een iet
wat uitvoeriger verslag terug te komen.
Het antwoord op deze vraag zou een
niet onbelangrijke aanwijzing kunnen
inhouden voor het verdere verloop van
de strijd tussen Oost en West. Algemeen
nam men aan, dat Chroestsjow het Wes
ten in Berlijn onder druk zou gaan zet
ten, wel niet met de ondertekening van
een afzonderlijk vredesverdrag, dat vol
gens hem aan de Westelijke rechten in
Berlijn een einde zou maken, maar met
een verdere voorbereiding van een vre
desverdrag, zoals het bijeenroepen van
een vredesconferentie, waaraan dan ver
moedelijk alleen communistische staten
zouden deelnemen.
Maar ook dat is niet gebeurd. Chroes
tsjow is donderdag geestdriftig in Oost-
Berlijn ingehaald en vrijdag heeft hij op
een massa-vergadering het woord ge
voerd. Het Oost-Berlijnse publiek, al
thans de aanwezige communisten, is te
leurgesteld naar huis gegaan, want het
heeft niets nieuws gehoord na de pers
conferentie, welke Chroestsjow in Parijs
had gehouden.
Men kreeg weer de versie van het neer
schieten van de Amerikaanse piloot bo
ven Swerdlowsk, maar hij verklaarde
met nadruk, dat er vóór de volgende
topconferentie niets tegen West-Berlijn
zal worden ondernomen en dat er geen
afzonderlijk vredesverdrag met Oost-
Duitsland zal worden besloten.
Deze volgende topconferentie zal volgens
Chroestsjow over zes tot acht maanden
moeten worden gehouden, als Eisenho
wer dus niet meer aan de macht is.
een van onze eilanden
aan de;
Een foto van een geslaagd zomerhuisje op
HM. koningin Elisabeth II van En
geland, gefotografeerd op een grote
tuinbouwtentoonstelling in Londen
De vorstin draagt hier een beigekleu-
rige „Duster” mantel met een opmer
kelijk hoedje van oranje voile met een
zwarte band
Voor de tweede maal organiseerde de
ring Workum van de Ned. Herv. Kerk
een Kerkdag. Hiervoor was aan het ter
rein Doltewal een grote tent geplaatst.
Nu onder het thema: Wie oren heeft,
hore.
De kerk meent in onze tijd de taak te
hebben de mensen de gelegenheid te
bieden, samen na te denken en te spre-
vandaag
f
le week juni 1910
Benoemd tot Armmeester in Wonsera-
deel de heer R. J. Reitsma te Pingjum.
Verschillende landbouwers leveren hun
aardappelen af voor 40 a 50 ct. per korf,
maar kunnen ze voor deze prijs moeilijk
kwijt.
De fa. S. E. Lunter te Bolsward heeft
zich gecombineerd met de fa. Gebr. Ber-
voets. Het gehele benedenhuis wordt in
gericht tot winkel. De ingang komt aan
de Pol-straat.
Maar men kan wel stellen, dat er
nog heel wat dingen zullen moe
ten getoeuren, voordat men de
Westelijke staatslieden bereid
krijgt tot overleg op het hoogste
niveau met Chroestsjow.
De topconferentie is dus een mislukking geworden. Z(j is niet eens byeen ge
weest, zoals Chroestsjow zegt, die de eerste zitting van de vorige week maan
dag, waarop hij zijn eisen stelde, niet als topconferentie, maar als voor-confe-
rentie wil beschouwen. De staatslieden zijn weer op hun posten teruggekeerd,
Eisenhower na een beleefdheidsbezoekje aan Portugal, Chroestsjow na een bezoek
aan Oost-Berlijn, dat het westen met enige zorg vervulde. Want wat zou hij
daar gaan doen?
Nederlands-australische'besprekingover NIEUW-GUINÊA
IN DEN HAAG
De Australische min. voor de niet-aulonome gebieden, Z. E. Paul Hasluck, is
dinsdagochtend in Den Haag met vertegenwoordigers van de Nederlandse
regering besprekingen begonnen over Nieuw-Guinese bestuurs-kwesties van
gemeenschappelijk belang. V.l.n.r. op deze foto: Staatssecretaris M. Bot,
minister Mr. E. H. Toxopeus, de Australische ambassadeur, minister Hasluck
en minister Mr. f. M. A. H. Luns, die zijn gasten op bijzonderheden van de
conferentiezaal wijst.
Leeuwarden wordt een autodienst rijk n.l
een dienst op Sneek, Bolsward en Gro
ningen. Aanvankelijk is slechts vracht
vervoer het doel, mogelijk gaat men la
ter over op personenvervoer.
Heeren stroohoeden en prachtige zeer
lichte zomerpetten. Aanbevelend, P. A.
Gerritsma.
Hwat hat Qabe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
bieden, samen na te denken
ken over de dingen, die ons
aangaan.
Een Kerkdag is er niet voor om een
paar predikanten gelegenheid te geven
een stunt uit te halen. Maar een Kerk
dag heeft tot doel de gemeenteleden
meer besef te geven, dat zij bij elkaar
behoren. Gemeenschapsvorming dus. Het
kan niet anders, dan dat het geloof in
één Heer gemeenschapvormend is.
It kwea hat wjokken en it goede
giet net hurder as in skyldpodde
Hij hoopt vermoedelijk, dat het dreige
ment met Berlijn, dat er al van novem
ber 1958 af is en de weigering met Eisen,
hower te onderhandelen, voldoende druk
op de Westelijke mogendheden zullen
vormen om tenslotte tot concessies te
komen. Vooral ook omdat hij hopen kan,
dat een nieuwe president meer oor zal
lenen aan die kringen in de Ver. Staten,
die tot concessies bereid zijn om de sa
menwerking met Rusland te bevorderen.
Het is echter de vraag, of de nieuwe
president, of hij nu Nixon, Kennedy of
Stevenson zal heten, onmiddellijk bereid
zal zijn het overleg met Chroestsjow te
hervatten.
Het lijkt niet onwaarschijnlijk, dat in
diverse kringen in het Westen de me
ning zal postvatten, dat het uitblijven
van het afzonderlijke vredesverdrag met
Oost-Duitsland eigenlijk het bewijs is,
dat Chroestsjow in internationale zaken
weinig anders blijft en dat het voor het
Westen voldoende is om het been strak
te houden.
Chroestsjow, aldus deze redenering, zal
voor Berlijn tegenover een vastberaden
Westen niet het risico willen lopen van
een oorlog, welke tot totale vernietiging
kan uitgroeien. Er zit iets aantrekke
lijks in deze theorie, maar aan de an
dere kant onderschat men de mogelijk
heden, die het Oosten heeft om de po
sitie van Berlijn te ondermijnen zonder
dat er schoten vallen, terwijl men ook
uit het oog verliest, dat Chroestsjow zich
nu zo vastgebeten heeft in de Berlijnse
buiten; in Duitsland zijn er
geen denkens en bedden, maar
pisch-Duitse „dekbedden” en
niet op voorbereid bent, sta je
te kijken.
De mensen willen ook weten, hoe Ze het
huisje kunnen bereiken, hoe ver het sta
tion of de bushalte is, hoe lang het lopen
is naar protestantse of katholieke kerk,
wat je in de omgeving kunt vinden aan
mogelijkheden voor excursies, zwemmen,
wandelen enz.
Vooral de vrouwen hebben er voorts
recht op te weten wat ongeveer de kosten
van levensmiddelen ter plaatse zijn. Hoe
wel de huurprijzen van deze huisjes over
het algemeen redelijk zijn, moet men
namelijk wel voor ogen houden, dat de
kosten van levensmiddelen erbij komen
kosten, die men overigens ook heeft
als men thuis blijft en die moet men
natuurlijk in de berekening opnemen, als
men de kosten van vakantie in zomer
huisje of bungalow vergelijkt met die
in pension en hotel. Daarbij zal echter
wel blijken, dat deze vorm van vakantie
toch goedkoper is.
Geen wonder, dat er voor de zomer
huisjes zulk een sterk toenemende be
langstelling bestaat.
ling leidde deze avond en Ds. W. E.
Verdonk was de spreker. Het geheel
werd omlijst met „de koperblazers” van
Hindeloopen en het mannenkoor van
Workum.
De kerkdag in Workum is in alle opzich.
ten geslaagd. Des morgens was, ondanks
het fraaie weer, dat tot uitgaan lokte, de
opkomst bevredigend, des middags was
de belangstelling zelfs boven verwach
ting.
De reisorganisaties en -bureaux hebben
allemaal dezelfde ervaring; de groep
mensen tussen 30 en 45 jaar is bij de
reizen slecht vertegenwoordigd.
Dat zijn in het algemeen immers
mensen met jonge kinderen, die het
velerlei redenen, maar i
met het oog op de kosten, bezwaarlijk
vinden hun kinderen mee te nemen op
reizen naar het buitenland en die ook
niet zelf op reis willen gaan en in die
tijd anderen met de zorg voor hun sprui
ten belasten.
Daardoor heeft zich in de laatste jaren
de familievakantie in zomerhuisjes sterk
ontwikkeld.
De heer T. Tjebbes, directeur van de
stichting „De Vrije Wereld” te Amster
dam, een organisatie op het gebied van
het toerisme voor Arbeidersontwikkeling
enz. werd opgericht en die zich vooral
richt op vakantieverzorging voor de men
sen uit die kringen, vertelde ons treffen
de bijzonderheden over deze familie
vakanties.
Het ligt voor de hand, zo zei hij, dat
de gezinnen met jonge kinderen even
graag met vakantie willen als anderen
en dat vele van die gezinnen zich ook
wel vakantie kunnen permitteren, maar
voor deze gezinnen zijn bpitenlandse
reizen, met volledige verzorging, zoals
wij en andere organisaties en bureaux
organiseren, natuurlijk te bezwaarlijk.
Die groep heeft behoefte aan zomer
huisjes, vooral in het binnenland en
voorts in het nabije buitenland.
Deze ontwikkeling van de familie
vakanties neemt een snelle vlucht: per-
igen en andere organi-
dus ook „De Vrije We-
/aka nfiphn icips 1
Fijn Edammer kaasje 80 ct. F. K. Mo-
bach, Bolsward.
De Comm. der Koningin zal
cieel bezoek brengen aan
Het Gasbedrijf te Bolsward had een ba
tig saldo (bruto winst) van f 9103,35.
doordat de mogelijkheid bestaat, zulke
huisjes te huren en tevens gebruik te
maken van goedkope vakantiereizen per
trein, zoals de Berglandexpress, of door
gezamenlijk gebruik van personenauto’s.
Het blijkt, op zichzelf reeds voor heel
velen aantrekkelijk te zijn, dat het gezin
tijdens de vakantie bijeen blijft. Dat is
stellig de voornaamste oorzaak van het
succes en moeder de vrouw neemt bij
een dergelijke vorm van vakantiebeste-
ding dan graag op de koop toe, dat ze
zelf moet koken, afwassen enz.
Overigens helpen vader en de grote kin
deren daar in die omstandigheden wel
een handje bij.
Bij de familievakantie in zomerhuisjes
is een uitgebreide, nauwkeurige docu
mentatie vooraf vereist en de gezinnen
moeten dan ook hoge eisen stellen aan
de bemiddelende organisaties.
Ze willen, terecht, een plattegrond heb
ben van het te huren huisje, weten hoe
het ingedeeld en ingericht is, wat ze er
zullen vinden en wat ze eventueel zelf
mee moeten brengen. Om een paar
kleinigheden te noemen: in Franse
huisjes ontbreekt veelal een theepot, om
dat de Fransen weing thee drinken, maar
Nederlanders kunnen daar veelal niet
Ook particuliere ondernemers exploite-
ren dergelijke zomerhuisjes, zoals bv. fa.
H. Lammertsma te Bolsward, die in
Diever een vakantiecentrum heeft inge
richt en ook bezig is op de Makkumer-
waard een dergelijk centrum in te rich
ten.
De grootste interesse bestaat voor der
gelijke huisjes en bungalows in ons eigen
'land, maar ook de streken om ons land
heen trekken de belangstelling: het
Sauerland, de Eiffel, Luxemburg.
Bovendien echter ontwikkelt zich deze
vorm van vakantietoerisme voor Neder
landers in Zwitserland, Oostenrijk en
Noord-Italië, hetgeen veroorzaakt wordt
Oud en jong, arm en rijk, ambtsdragers
en gemeenteleden, zij allen behoren bij
elkaar. Dat komt op een Kerkdag ook
tot uiting. Maar dit is nog niet het enige
wat er over te zeggen valt.
Een ander doel is, om de gemeenteleden
meer en meer mondig te maken. Her
vormden mogen nooit het denken over
de bijbel, kerk en cultuur maar overla
ten aan de predikanten.
Een hervormd iemand moet zelf ant
woord kunnen geven op vragen van zijn
schoolgaande kinderen, vragen die niet
mals zijn.
En ook op vragen van zijn buitenkerke
lijke buurman, vragen die meest erg las
tig zijn. Het gaat niet aan om deze vra
gen af te doen met „Vraag dat maar
aan de dominee”, want dat doen zij bij
na nooit. De gelovigen moeten over de
fundamentele vragen van geloof en be
lijden meedenken en er een eigen oor
deel over hebben.
Zo’n oordeel moet
gesprekken met anderen. Vandaar ook
de g<
Kerkdag zelf.
Daar ging men uit van de bijbel. En op
de Kerkdag werd ook weer een grote
plaats ingeruimd voor het gesprek in dis
cussiegroepen en forumgesprek.
De voorzitter van de Kerkdag was de
heer A. Demmer, veehouder te Molkwe-
rum. In zijn gemeente is hij ouderling.
De voornaamste spreker was Ds. J. K.
Wolfensberger, voorzitter van de cen
trale kerkeraad van Amsterdam, over:
„Zeg me nu eens duidelijk wat ik doen
moet”. Hij diende van 1929 tot 1933 de
gemeente van Kubaard en 1933 tot 1939
die van Sneek.
Het middagprogramma werd afgesloten
met een verhaal van de voordrachtkunste
naar Johan Lauxstermann, Albrecht Goes
werd in 1908 in Duitsland geboren. Van
19301952 was hij predikant. In de
oorlog was hij zielzorger in het leger bij
gewonden en gevangenen. Na 1952
heeft hij zich geheel gewijd aan de litera
tuur.
Het verhaal; „Het was
nacht” in de vertaling van
is grotendeels een verhaal over hem zelf.
Hij schreef het toen hij als veldprediker
in het Duitse leger in Rusland was.
Goes stelt in dit verhaal, dat alle mensen
beladen zijn met een onmetelijke schuld,
waaraan niemand zich kan onttrekken.
Ja, zelfs alleen al door het feit, dat hij
leeft is de mens schuldig aan het kwaad
dat er op de wereld is.
Hij is een kunstenaar van formaat.
De Kerkdag wilde ook gezinsdag zijn.
Daarom moest de jeugd er ook bij.
Mej. Visser, kleuter-onderwijzeres uit
Workum stond met haar medewerksters
klaar om de 4 en 5 jarigen op het ter
rein van de ouders over te nemen. Zo-'
lang de ouders de Kerkdag meemaakten
werd er voor de kleuters gezorgd.
De heer J. Klijnstra, onderwijzer te Wor
kum nam met zijn medewerkers de gro
teren van 6 tot 12 jaar van de ouders
over. Zij hol pen met elkaar mee, dat én
de ouders én de kinderen een goede dag
zouden hebben.
De grote jeugdavond was bedoeld voor
de oudere jeugd. Een toneelgroep uit
Koudum voerde op: „De Twa Susters”
van Y. C. Schuitmaker. Ds. J. Tamme-
gevormd worden in
ide
jesprekskringen voorafgaand
f’S
