De /Tijdgenoten’, nog meer de entourage van
Bolswards expositie, vinden veel waardering
Nog enige interessante grepen uit de enquête
M
van
min
Chr. Muziekvereniging „Oranje
Boisward werd marskampioen
Friesland
il
llll
Ivf
r
hap
Fan de Martinytoer
dêrby, yn
TJ. de J.
Geweldige belangstelling
voor le Friese Autocross
Hammerskjöld
F!
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad
Zilveren filmpjes
Tentoonstelling
„Micro-Nautrica”
in Sneek
DINSDAG 16 AUGUSTUS I960
56e JAARGANG
No. 64
r
MET VAKANTIE
aan pas -
verlenen
99
PIET
k”
om,
het oplopen
fabriken yn Uden, Gemert, Vechel
O. Postma op Oldjddoos-
In sulveren hammer
kin in izeren doar iepen brekke
Verichijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Boisward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat IS
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
n to
hwer’t neat oan untbriek.
's Werelds hoogste brandweerman
Moet steeds waakzaam blijven
Want onder zijn jongens kan
Het nooit haast zonder kijven.
Ook, gescheiden door een muur
Doe ’t nu hier, dan daar, blijk,
Jongens spelen graag met vuur
En dat is gevaarlijk.
Licht ontvlambaar materiaal
Zit er veel verborgen;
Heus, wij weten 't allemaal
Zoiets baart elk zorgen.
Eén klein vonkje - doet het vaak,
Komt de wind van buiten
Het groeit aan tot een fel geblaak,
Nergens meer te stuiten.
Twee keer reeds zou zulk een ramp
De beschaving breken.
Bloed - vuur - honger en rookdamp
Beangstigend teken.
Het dient daarom een nieuwe haard
In de kiem te smoren;
Met een derde brand is de aard
Reddeloos verloren.
Ook vandaag - de dreiging schuilt
Kongo en Katanga -
Wie weet waar het meer nog smeult
Het is van groot belang, ja,
Trap de wilde vonken uit;
Weg, die ze aanporden.
Anders kan men zon,der kruit
Straks geen baas meer worden.
Hammerskjoeld - de brandweerman
Is er druk mee bezig,
Waar hij assisteren kan,
Dadelijk aanwezig.
Hulde deze wakkere Zweed,
Allen - blanken, bruinen,
Sta mee in ’t gelid gereed,
Help zijn plannen steunen.
t
Bolswards Nieuwsblad
hat de goede kar dien yn
’.en en wolstan,
fleurige hüshal-
1 en düd-
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
wijl de tweede
f 300,en
oordeling
greate
lopathyske ynrjochting mei in bifol-
:atroan fan in stikmannich kij,
:e skoallen en alles, hwat dêr-
I
Het is een boeiende bezigheid te snuffelen in de stapels equêteformulieren, die
dagelijks binnen komen en waarin een oordeel wordt uitgesproken over hetgeen
Boisward in de jaarlijkse tentoonstelling ditmaal biedt. Gaven we een vorige maal
van de bezoekers en de voorkeur die men had
we in de gelegenheid ook iets door te geven
lijk kunnen we
A»
I
Wommels werd met 68 punten
van deze wed-
plaatselijk mu
lle korpsen on
danks het feit, dat het uitkwam met
gedeelte der leden op een
en met
uitstekende muzikale uitvoering een
Hwat hat (jabe Skroar
us hjoed p
to sizzen
in boerke mei in pypke oan, yn
smoarge wurkersklean, sutrich, gruzich,
mar alia, hja hiene der seis gjin euvel
moed yn en libben dêr, ta us forwunde-
ring, hjit fleurich op los.
Hoe ’t it allegearre komme soe en hwat
er foar takomst wêze soe foar de talrike
bern, dêr waerd doe jit net om tocht.
Hja fregen net folie fan it libben en
en har bidriuwke levere it ien en oar op,
dêr’t hja greatendiels fan ieten en dron
ken. Masinen wiene der net, arbeidslean
joech men net ut en de bosk levere by
nou en dan genóch hout om hjir en
dêr in hok to biprutsen of yn in hoekje
fan ’s skuorre in plak to meitsjen foar
hwat bargeguod of in pear bistjes.
Dat selde Braban seach ik nou wer. It
wie in doarp mei suver agraryske bifol-
king, allinnich in suvelfabryk fan goed
10 miljoen kilo molke wie de iennichste
foarm fan yndustry.
It lyts grounbisit wie bleaun, fierwei de
measte bidriuwen hiene net mear as 10
ha. inkelden wiene hwat greater, frij-
hwat wiene lytser. Fan de aide suterige
spultsjes wie neat mear oer.
Ik telde yn en om it doarp mear as 80
moaije nije huzen en pleatsen. Dêr stie
in moderne, nije tsjerke, sa great as de
Roomske tsjerke fan Boalsert, in hyper
moderne famkesskoalle mei tsien lear-
krêften, in jongesskoalle mei 8, in V.G.
L.O. skoalle mei 3, in hushaldskoalle mei
5 en in in tünbouskoalle mei 3, fêste
leararen.
Jit nij yn ’e ferve stie der in prachtich
forienigingsgebou, dêr’t de Doele
foer koe en
In pracht seal, mei foayer, in lytse seal
foar bistjürsgearkomsten, in filmkabine,
in aparte dounsvlier, alles tip-top.
It doarp seis wie net great, ik skat it op
in bifolking fan sa’n 1200 ynwenners,
mar hwat dêrby hearde oan pleatskes en
pleatsen wie it mear as 3000.
Ik ha dêr al in deimannich mei omroun,
nou ’t ik wer yn it heitelan werom bin.
Dat wie nou it earme Braban, mei min
ne sangroun, mei efterlike boerkes, de
ütsprutsen rimboe.
It lan, dêr’t eltse ekonoom fan sei, dat
men winlik de hiele boel opbranne moast
om der in stikmannich greate bidriuwen
mei deskundige minsken, foar yn it plak
to setten.
En sjoch nou, hwat it libben us sjen lit.
De lytse bidriuwen binne bleaun, de
streek is mei hannen omkeard, de lju
binne wol mei de tiid meigien, mar haw-
we har eigen patroan bihalden. It is in
een overzicht over de herkomst
bepaalde kunstenaars, thans zijn
de meer in ’t algemeen uitgesproken oordelen die soms zeer leerzaam zijn.
ramen, een klacht, die nog al veel voor
komt, ook betreffende het kunstlicht.
Het w'erk van Paul Citroen en Jan van
Heel, die beide met tal van doeken zijn
vertegenwoordigd (ditzelfde geldt trou
wens ook voor dat van Bob Bruys) over
heersen volgens een Bolswardse inzender
dusdanig, dat het andere werk hierdoor
wat in de verdrukking komt.
Artzenius „Strand van Domburg” nog
al hoog over de schouw geplaatst vindt
iemand uit Groningen zeer terecht min
der gelukkig opgehangen. Ook plaatsing
van de schilderijen boven de ballustrade
in de vierschaar is volgens de ingevulde
enquêteformulieren niet fraai.
Er zijn er die de opstelling en aanpas
sing aan het gebouw te zeerste bewon
deren. Anderen vinden deze maar zo-zo.
Waarom de opstelling niet op te dragen
aan een bevoegde, erkende museumcon
servator? vraagt iemand, die vermoede
lijk niet weet, dat de expositie juist door
zeer deskundigen, n.l. de Ned. Kunst
stichting werd samengesteld, een organi
satie die al een ruim 300 tentoonstellin
gen heeft verzorgd.
Soms wordt dit wat samenstelling be
treft de klacht geuit dat de tentoonstel
ling te veel stilleven bevat.
Veel klachten komen er over de opstel
ling van de schilderijen in de boven
gang, waar het moeilijk is voldoende af
stand te nemen (en de belichting te
wensen overlaat).
ter zou doen, dan deze. Een inzender j
van 51 jaar„ wiens voorkeur uitgaat naar'
de traditionele schilderkunst van Arntre.
nius en Verweij, vindt prompt, dat de
verschillende moderne kunstschilders niet
passen in dit milieu, een mening die in
tal van bewoordingen wordt herhaald,
maar zoals we reeas zagen ook wel be
strijding ontmoet.
Iemand uit Roodhuis, ook kennelijk on-
der de indruk meer van de entourage dan
van de tentoonstelling zelf zegt gebou
wen met veel houtsnijwerk het mooist
te vinden. Over de tentoonstelling zelf
wordt niet gerept. Wat de entourage be
treft ook nog cfit: Meermalen wordt een
compliment gemaakt wat betreft de bloe
men, die het gebouw sieren. Eenmaal I
(Vervolg op pag. 2)
dêr allegearre in suterige boel wie, mei
lytse spultsjes earme boerkes, net botte
skjin, hwat goedhinne folk, mar oars wol
op it skik, gol en gastfrij en dêrby, yn
al har earmoede, fleurich as bijen.
De sinreden sieten fol gatten, dêr’t de
aldkarren en weintsjes trochsukkelen, de
hiele hüshalding holp mei op it lan, de
boerinne fuorre de bargen en binnen en
reage dêrby yn de bern om. Yn e hüs
koe gjin hynder hwat bidjerre, in stien-
nen flier, dêr’t de klompen oan bliuwe
koene, in greate alderwetske kachel, mei
iten dêrop en waskguod der omhinne,
in hiele swerm miggen rounom op en
HWA HAT NOU DE GOEDE
KAR DIEN?
It wie al mear as tritich jier lyn, dat ik
it lan werseach. De sangroun fan East-
Braban, tusken den Bosch en de Peel.
It siet my noch yn ’e holle dat it doe
"Entourage
Vooral de bezoekers van buiten de pro
vincie, die kennelijk het stadhuis voor
het eerst bezichtigen hebben oog voor de
entourage, soms zelfs meer dan voor de
tentoonstelling zelf.
Zo antwoordt iemand uit Culemborg,
■wat hij het mooiste vond prompt: Prach
tige kasten in de diverse zalen en een
zeer gezellige zolder!
Iemand merkt (wellicht terecht) op dat
de moderne verlichting eigenlijk niet past
in het antieke interieur.
Een ander zegt ronduit, dat hij meer van
het Raadhuis dan van de expositie heeft
genoten, hoewel deze wel kleur aan het
gebouw geeft. Een 52 jarige uit Oud-
Loosdrecht vindt het geheel van de ten
toonstelling te droefgeestig van kleur en
meestal onbegrijpelijk van voorstelling.
De mooiste tentoongestelde voorwerpen
vindt hij dan ook in de oudheidkamers.
Vaker dan eenmaal komt de mening
naar voren, dat een historische tentoon
stelling het in dit historische gebouw be
geven een goed beeld van het
leven op grote schepen.
Op deze schepen kunt u ook zwemmen.
d-kt u op de tentoonstelling
geslaagde foto’s van.
Eveneens hebben vele amateurbouwers
hun modellen naar de Sneker tentoon
stelling gestuurd. Verschillende 19e
eeuwse tjalken en zelfs een kofschip met
eervolle vermeldingen zijn op die manier
te bezichtigen.
Een antieke boordlantaarn en een ver
kleind model van vuurtoren trekken ook
goed de aandacht. De dagnijverheids
school voor kust- en binnenvaart te Delf
zijl toont, op hoeveel manieren een touw
geknoopt kan worden.
En hoe ziet een scheepswerf er uit? Een
maquette laat het u zien.
Zelfs de gemeentelijke plantsoenendienst
uit Sneek is in actie geweest, om het ge
heel een goed dekor te geven.
folie binnen en bargen wie der ek nou
noch, dêrneist hjouwer oan greate bul
ten byinoar om letter de terskmasine
maklik wurk to jaen en hja wiene al
drok dwaende de stoppels to skilen mei
trekkersploegen.
De aide rommel wie fuort, goed, nij ark,
moderne hinnehokken, moderne barge-
hokken en kreaze nije wen ten koe men
rounom sjen. Tusken de lanbougewassen
seach men tige folie fruchtbeammen.
Hwat foar üs eartiids in mearke wie,
dat de appel- en parrebeammen sa mar
oan ’e dyk stiene, sünder prikkeltried,
wie dêr realiteit.
Underskate boeren hiene ierdbeijen,
framboazen en reade beijen derby, ek
wiene der frijhwat beantsjes en earte. In
diel fan de greatere bern gyng nei de
fabriken yn Uden, Gemert, Vechel en
Eindhoven, it oare diel holp mei op de
bidriuwen.
Nije winkels en modernisearing wie der
aloan oan de oarder fan de dei, de san-
reden waerden forhurde ta beton- of as-
faltdiken, koartom de wolfeart fan Ne-
derlan wie der op it echte plattelan sa
klear as in klüntsje.
uit de bus kwamen. Onder de korpsen,
die een tweede prijs behaalden behoorde
ondermeer ons plaatselijk muziekkorps
de „Schutterij”, aie weliswaar heel goed
heeft gemarcheerd, doch niet meer dan
52 punten kreeg toegewezen.
Er waren in het geheel 3 korpsen, die
met een le prijs naar huis gingen. Deze
korpsen waren tevens winnaars. De 3e
prijs was voor „Hallelujah’’ Makkum
met 65 punten.
Het uitstekend marcherend „Euphonia”
van Wommels werd met 68 punten eer
vol tweede.
De grote overwinnaar
strijd was evenwel ons
ziekkorps „Oranje”, dat alle korpsen
slechts een g
waarlijk grootse wijze overtroefde
een 1 1
magistraal tempo het kampioenschap
voor zich opeiste.
Het kampioenskorps waarvoor de jury
Het Engelse prinsesje, nu al weer zes maanden oud, gefotografeerd in de
armen van een kinderjuffrouw op weg naar Balmoral waar het Britse konink
lijke gezin de zomervakantie zal doorbrengen
bloeijend doarp mei in grótfolle tsjerke,
Apart yn de bosken wie dan in greate
psychopathyske ynrjochting mei in bifol
king fan mear as 1000 man.
It aide pi
mei flink,
by heart.
Krekt oan de ranne fan it doarp, tusken
de beammen, wie in Hollanske oannim-
mer dwaende mei it bouwen fan fiif en
tweintich nije, stiennen bungalows en
hja wiene nou al forkoft. Dêrfoar oer
wie ien fan de fiif shampionkwekerijen,
dêr’t men champions kweekte foar de
hotels fan de greate stêdden. Neat to
sjen fan üntfolking, lege skoallen en sa
mear lyk as hjirre, krekt oarsom tanim-
mende bifolking, groeijende kansen,
mear mooglikheden. It forspuide, lytse
bidriuw op de earme groun, sünder yn
dustry, spile dat klear en by üs rint it
allegearre de forkearde kant üt?
Tsientallen bidriuwen hiene fjouwer of
fiifhündert hinnen, tachtich ta hündert
bargen, acht of tsien kij en jit hwat bou-
lan en tün en de gesinsynkomsten wiene
trochstrings 10 oant 12000 goune.
Dêrby wie dan it geniet fan dizze aerdi-
ge kontrei, foar dizze minsken har heite
lan, har doarp, har tsjerke, har forieni
gingsgebou, har skutterij. De romte en
de bislettenens fan it boerelan, dat wol
oanpast wie oan de nije tiid, mar net
fortutearze of forlitten. En ik frege my
jitteris óf: wa hat de goed- J
it libben? Hjir is libbei
hjir binne minsken en f'
dings, hjir binne mooglikheden
like foarütgong.
Ik haw altyd hwat huverich west foar
de iensidichheid fan bipaelde ekonomen,
nou’t ik dit sjoen ha, freegje ik my óf:
Soe men it libben seis net hwat mear baes
litte?
3e week augustus 1933
De raad van de gemeente besluit op
voorstel van b. en w. de Katterug bij de
Martinikerk te verwijderen en de straat
om de kerk te verberden. Dit moet
f 6000,kosten.
De heren Bijvoets, Mulder en Eisma mo
tiveren hun voorstemmen. De heer Lun-
ter is tegen.
„O, heerlijk brokje oud stadssitoon,
Jou dierbre Katterug
Jou stukje pittoresk gedoe,
Bij de driekronenbrug
Jou pleisterplaats voor bar en spuit,
Jou bergplaats van oud roest,
Jou verveloos en kaal stuk muur
Jou leven wordt verwoest!”
In Egypte 50.000 ex. van de Koran ver
nietigd. De uitgave, gedrukt op de Egyp
tische staatsdrukkerij bevatte een paar
drukfouten.
Boerderij van O. Postma op Old|?kloos
te r afgebrand. Oorzaak vermoedelijk
hooibroei.
Muggenplaag op de Afsluitdijk
De feestweek te Heeg is vrijdagavond
j.l. besloten met een marswedstrijd. De
winnaar, de chr. muziekvereniging
„Oranje” te Boisward, mag zich offi
cieel kampioen van Friesland noemen.
Voor deze wedstrijd waren de beste
korpsen uitgenodigd o.a. Koudum (Nij
Liboen), Makkum (Hallelujah), Wom
mels (Euphonia), Sneek (Harmonie),
Ijlst, Scharnegoutum en de twee Bols-
warder korpsen de „Schutterij” en het
„Oranje”.
De eerste prijs bestond uit f 500,ter
en derde prijs resp.
f 200,bedroeg. De be
oordeling van de prestaties berustte bij
een wel zeer deskundige jury, bestaande
uit de heren Steijn en Boedijn. De deel
nemende korpsen werden op vier punten
beoordeeld, te weten het tempo, het
klankgehalte, de muzikale uitvoering en
de lengte van de pas.
Er is zeer streng geoordeeld door de ju
ry, dit bewijst o.a. de vele 2e prijzen, die
voor
van
Algemeen
De expositie is samengesteld uit werk
van prominente figuren. Daarom acht
een enkele een enquête als deze over
bodig.
Vaak vindt men de keuze moeilijk. „Mis
schien heeft men bij terugkomst meer
een andere indruk, aldus een 74 jarige
uit Sneek en misschien heeft hij nog ge
lijk ook. Een tekenaar uit Drente vindt
dat de religieuze kunst te veel ontbreekt.
Ook doet hij de suggestie de opstelling
naar het onderwerp te richten en niet
zoals dit hier het geval is naar de schilder
of naar de techniek.
Iemand uit Katwijk aan Zee vraagt of
het niet gewenst zou zijn en het geboor
tejaar van de schilder én het jaar waarin
het schilderij werd gemaakt te vermelden
Enkele malen wordt gesproken van ge
mis aan gewone tekeningen en een te
weinig aan aquarellen.
Iemand uit Den Haag vindt de meeste
schilderijen te somber. „Er kunnen toch
wel wat fleuriger schilderijen bphangen?’
vraagt hij. Zijn oordeel wordt gedeeld
door iemand uit Vlaardingen, die ook al
klaagt over de zware toon en het som
bere dat verschillende doeken kenmerkt.
Een 19 jarige leerlinge van de kunstnij
verheidsschool in Den Haag zegt daar
entegen „Mijn compliment over deze
goed verzorgde tentoonstelling!”
Ook een 16 jarige plaatsgenoot schrijft:
„De tentoonstelling doet me iets. Dank
U!”
Niet altijd is men echter even enthou
siast. Zo schrijft de heer R. de Graaf,
dir. van de Winschoter Courant: „Deze
tijdgenoten maakten in algemene zin
een povere indruk in het zeldzaam
fraaie en goed geconserveerde stadhuis”,
maar dan toch ook „Doorgaan met ten
toonstellingen!”
„Zeer beslist doorgaan”, schrijft ook de
Haarlemmer, „De oude kunst zal hier
natuurlijk goed staan, maar deze tentoon
stelling bewijst dat de moderne evenzeer
goed past-”
Iemand uit België vindt de grote zaal
(bedoeld zal zijn de raadszaal) zó fan
tastisch mooi, dat hij deze graag zonder
schilderijen zou zien, dus in zijn „na
tuurlijke staat.”
Een 78 jarige Wafelbakker uit Haarlem
schrijft waarderend: „Het geheel een
weelde voor het oog, zoals geheel Bois
ward!” Trouwens meermalen wordt ech
ter critiek geleverd op de prijs van de
verschillende stukken die men veelal ab-
nominabel hoog vindt.
Een Haarlemse meester in de rechten
tenslotte schrijft niet geheel ontbloot van
chauvinisme: „Er is teveel aan waarde
loze prullen uit het Stedelijk Museum
te Amsterdam bijeenvergaard.
Naast opmerkingen van algemene aard
als bovenstaande, maakt men ook op
merkingen over de opstelling, de en
tourage, de abstracte kunst, terwijl sug
gesties niet ontbreken.
Opstelling
De opstelling vond men soms ietwat
mislukt door de valse lichtinval van de
Te Blauwhuis-Westhem werd de eerste
Friese autocross gehouden, of waarschijn-
beter zeggen eerste auto
cross in Friesland, want alles wat met
deze cross te maken had werd via de
Afsluitdijk geïmporteerd. Niet alleen
de nodige auto’s of wat dit eens waren
geweest) ook de rijders, deftig coureurs
genaamd, de commentator, organisatoren
ja wat niet al.
Dat deze cross een geweldige publieke
belangstelling trok komt waarschijnlijk
van het ongewone.
Een mens wil wel eens wat anders. Op
de weg mag niet veel. Men mag elkaar
niet aanrijden, niet in de soep rijden,
niet eens de pas afsnijden. Met een auto
cross mag alles, behalve dan stilstaan.
Hoewel deze stuntrijderij erg gevaarlijk
lijkt hebben de deelnemers toch wel zo
veel voorzorgmaatregelen getroffen, dat
het oplopen van persoonlijke ongeluk
ken nog wel meeviel.
De cross was georganiseerd door wat met
een wijdse naam wordt genoemd „Ne
derlandse Auto Cross Organisatie Win
kel”. Dit „winkel” heeft met de ver
koop niets te maken, maar is de woon
plaats van de eigenlijke promotor van
dit evenement de heer P. Oud, die er
een hobby (en vermoedelijk een winst
gevende hobby) van maakt honderden,
jja duizenden dik te laten betalen voor
het roekeloze gedoe van jongelui (veelal
zoons of knechten van autoslopers) die
er een behagen in hebben oude wagens
aan flarden te rijden. Hoewel er van de
wedstrijd tekst en uitleg werd gegeven,
was deze voor het publiek, dat zich voor,
al vermaakte als er eens een auto in de
sloot belandde, een wiel of spatbord ver
loor enz. niet erg overzichtelijk.
Het was maar rondjes rijden, daar op
het land van de heer Witteveen te Blauw
huis, die degene was die deze dwaze ver
toning hier in onze provincie introdu
ceerde hamen met de heer B. Minne-
ma, nl. toen ze een dergelijke cross in
Alkmaar hadden gezien.
Toch ging het wel degelijk om prijzen.
Tenslotte werd de heer J. Heesbeen uit
Hoorn eerste, de heer Schilder van ’t
Zand tweede.
Ongeveer drieduizend bezoekers volgden
met interesse het schouwspel en waren
enthousiast. En dat was juist de bedoe
ling wat er op een kermis met de kleine
autootjes maar kinderspel is, was hier
„’echt”
uitzonderlijke waardering had, kreeg 72
de prpzen
'de taptoe, die door
het winnende korps „Oranje” werd ver-
punten toegewezen. Na de uitslag van
1 hebben de honderden aanwe
zigen geluisterd naar
zorgd.
Te Sneek in het gebouw voor Chr. Be
langen aan de Westersingel is een inte
ressante tentoonstelling van scheepsmo
dellen geopend.
De zeven grootste Nederlandse scheep
vaartmaatschappijen verlenen hieraan
hun medewerking.
Het model van de „Oranje-Nassau”,
slechts 75 maal kleiner dan het echte
schip, valt al dadelijk op door zijn prach
tige bouw. Het is jammer, dat op de ex
positie juist dit model iets in een hoekje
staat weggedrukt.
Verdere grote schepen zijn de „Prinses
Irene” (110 maal verkleind), de „Wil
lem Ruys”, de „Albadi”, de Rotterdam”,
de „Oranje", de „Jagersfontein”, de „Ja-
cob van Heemskerk”.
Schitterende foto’s van machinekamer,
kombuis, promenadedek, tot zelfs kinder
kamer toe
alledaagse
Ook daar ziet
zeer
