Wijs beleid Hammar skj öld van I Nieuw-Guinea over en I Zorgen Italiaanse arbeiders Toeristisch rondje in de naaste omgeving I Loemoemba onberekenbaar en extreem Verrassingen WorkumHindeloopen en Makkum Qabe Skroar üs hjoed p p to sizzen Gouden filmpjes Olympiade r! Muziekconcours Wommels R 85 o CL STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND i - VRIJDAG 19 AUGUSTUS I960 56e JAARGANG No. 65 WERELDRUIMTE-CONGRES IN STOCKHOLM Hwat hat dubbele weerslag groen vervaagt bij met trouwens al zichtbaar. Onder leidin: beide dagen is zo nu Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 15 TeleL 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335 (K5157) de is de verder landwaarts, het landschap ter Hwannear winsken hynders wiene, hoegden bidlers net to rinnen. Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Advertentieprijs: 13 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertcnties bij contract reductie Ze zijn reeds druk aan 't bomen, Heeft Nederland in Rome Een redelijke kans? Welke sportster is ’t mans Onze naam hoog te houden. Als eens Willy den Ouden? En Fanny-Blankers-Koen Elk zal zijn best wel doen. Voorspelling - niet te wagen, Wij hopen, dat ze slagen. Soms heeft men drieste dromen: Allicht groeit daar in Rome De volksverbroedering. Dat is een nuttig ding. De hoop is niet te doven Maar wie wil het geloven? Het stralend Olympisch vuur, Brandt meest een korte duur. PIET. zui- ge- tr o z O 5 Bolswarils Nieu wslilai Waarin opgenomen: De Bolswardschc Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad Sportieve gouden dromen Richten zich straks op Rome, Want eens in de vier jaar Wordt publiek openbaar Wie van de dames - heren Kan een record presteren Dat alle andere slaat. Het is eervol - inderdaad Wereld kampioen te wezen, Niets wordt hoger geprezen. Vast, de bezoekers stromen Bij duizenden naar Rome, Van elke kleur en taal. De geestdrift is massaal. Vlaggen van veertig landen Die ’t stadion omranden De bonte kleurenglans, De groene lauwerkrans, Het zijn lokkende symbolen Adoratie-idolen. bakten” trekt enorme belangstelling. Bijna wordt Hindeloopen geëvenaard Dan dreigt voor de zoveelste maal de lucht. Voor de wind gaat het nu naar Bolsward. Wat is er op één middag al veel schoons te zien als men zo’n ommetje rijdt. En waarom zou men van verre zoeken, wat dichtbij is te vinden? grootste trekpleister. Het enorm. Heel wel mogelijk 10.000ste bezoeker nog wordt Aan de opstelling alle zorg Er is een aantrekkelijke gids ven en de volijverige conservator, heer Lefèbre weet op boeiende wijze van de oud Hindelooper kunst te vertel len. Maar er is meer in Hylpen. Men valt er als het ware van de ene verrassing in de andere. Zag U al eens de volière met prachtige exmplaren Het is stadsbe- zit en men kan lid worden van de vo- gelklub Papoea-bataljon De vraag is thans in hoeverre dit bezoek de belangstelling voor de vorming van een Papoea-bataljon, dat uit 800 man- scha, In c is de oude Sint Geertruidakerk, die men ook beslist eens moet zien en dan de Waag. De culturele raad zorgt hier voor de ene attractie na de andere. Met veel belangstelling hebben we de sen, resp. van Bouke van der Sloot en Jan Stroosma gezien. De oudere en de jongere generatie zijn er uit te proe ven. Van der Sloot is vooral sterk en stoer in zijn landschappen. Er hangt ook een tekening van oud- Workum, die door het stadsbestuur be slist moet worden aangekocht. Stroosma heeft een minder zware toets, maar zijn werk heeft sfeer. Prachtig, dat men zoiets weet te organiseren. Van Workum naar Hindeloopen is maar in .hoannestap”. Het silhouet van het stadje onderging een drastische wijzi ging door het gereedkomen van de in dustriehal op de helling. Verder is in Hindeloopen alles bij het oude. Het Hyl- pers, Fries en Nederlands, wordt er ge hoord, maar ook het Duitsch, het En gels, Frans en Zweeds. Er komen ont zaggelijk veel bezoekers dit jaar. Hin deloopen is voorgoed door de toerist ontdekt, vooral door de Duitsers. Ze vinden het er „schön”. De luchten en wolken vinden ze „wunderbar”. Zelfs al regent het, het deert hen niet. Heel wat Hindeloopers hebben Duitse gasten. Een groepje kinderen, dat in een nauw straatje speelt bestaat ook al uit Duitsers. De Hidde Nijland stichting is wel bezoek dat gehaald, besteed, uitgege- de Men kan niet anders dan bewondering hebben voor de wijze, waarop secretaris-ge- neraal Hammarskjöld van de Ver. Naties met wijs beleid en het volle morele ge zag van zijn persoonlijkheid de zaken in de Kongo weliswaar nog niet tot een goed einde heeft weten te brengen, maar toch voortdurend stapje voor stapje in de goede richting weet te dringen. Zo is hij er in geslaagd de troepen van de Ver. Naties de afgescheiden provincie Katanga binnen te krijgen, ondanks mededelingen van Tsjombé, de president van Katanga, dat verzet geboden zou worden. Het is een hoffelijke, stille ontvangst geworden van de 300 Zweden, die Hammarskjöld vorige week vrijdag meebracht in Elisabethstad, maar zij zijn er toch maar, al zegt Tsjombé ze te beschouwen als Hammarskjölds lijfwacht. Overigens is Ham marskjöld alweer vertrokken na een onderhoud met Tsjombé. De Belgische troe pen hebben zich uit de stad teruggetrokken. Door de luchtlaag om rugkeer van een projectiel een groot pro bleem. Er ontstaan dan enorme tempera turen, welke de houder moet kunnen weerstaan. In de tweede plaats is Amerika er in ge slaagd een ballonsateliet op 1500 km. hoogte te plaatsen, die al gebruikt is als middel om radiosignalen terug te kaatsen Er is opnieuw met succes een Atlas-raket gelanceerd en tenslotte is een X-15 ra- ketvliegtuig er in geslaagd bijna 3400 km per uur te vliegen en een hoogte van ongeveer 38 km te bereiken. geen enkele mi- in de overladen dagen niet in tijdnood geraken, ’s Av. om 5 uur zal de marswedstrij worden gehouden, die ongeveer tot 8 uur zal du ren. Ook deze marswedstrijd wordt rond de terp gehouden. Het is wel jammer, maar noodzakelijk, dat de terp als parkeerruimte zal wor den gebruikt. Toch bieden de keurig marcherende korpsen nog altijd een aanblik, die meer dan de moeite waard is, daar het terrein geheel overzichtelijk is en men de korp sen van begin tot eind kan volgen. Dit heeft Wommels op veel dorpen voor. De organiserende muziekvereniging moet de komende dagen veel werk verzetten. Ook de juryleden, die aan de lopende band hun beoordelingen moeten geven kunnen we niets anders dan sterkte toe wensen. In Stockholm is maandag het elfde wereld ruimte-congres geopend, meer dan 700 afgevaardigden uit 33 landen zijn hier bijeengekomen op het congres, dat het grootste is, dat ooit gehouden is. Op de foto zien we de Amerikaanse ra- ketdeskundige Dr. W ernher von Braun (r.) die vriendelijk lachend de hand drukt van zijn Russische collega, Prof. Leonid Sedov, die president van het congres is Alle voorbereidingen worden thans ge troffen om het te houden muziekcon cours van de Bond van Chr. Harmonie ën Fanfarekorpsen op 24 en 25 augustus aanstaande op voortreffelijke wijze te doen verlopen. furistenstudie Ook binnenslands zijn er trouwens za ken aan de orde, welke straks de aan dacht van het Binnenhof zullen opeisen. (vervolg pag. 2 Laos In het koninkrijk Laos, dat vroeger deel uitmaakte van Frans-Indo-China Noord- en Zuid-Vietnam en Cambodja), heeft een opstand succes gehad. Vorige week dinsdag voerde kapitein Kong Le in Vientiane een staatsgreep uit, die meer resultaat had dan de strijd Papoea-bataljon, dat uit 800 appen zal bestaan, heeft beinvloed. den Haag is tussen 2 departementen van Binnenlandse zaken en Defensie lang van mening verschild over de vraag op welke begroting het bedrag van f 4 miljoen, dat hiermee jaarlijks ge moeid zal zijn, moest worden geplaatst. Tenslotte zijn de liberale ministers To- xopeus en Visser tot de conclusie geko men, dat het leeuwendeel door het mi nisterie van Binnenlandse zaken zal wor den gedragen. Men wil daarmee als het ware onder strepen, dat het bataljon niet als een ver militair apparaat moet worden zien. De bedoeling is, de Papoea’s in diensttijd ook een grondige arbeidsscho- ling te doen ondergaan, opdat zij in de toekomst een leidende plaats in de maat- Macmillan-Adenauer Van belang voor de ontwikkeling in Europa kan het gesprek zijn dat de En gelse premier Macmillan met zijn Duitse collega Adenauer in Bonn heeft gevoerd. Want uit de vriendelijke woorden over en weer, kan men opmaken, dat Aden auer niet helemaal ingenomen is met de economische en daaruit voortvloeiende politieke splitsing van Europa in Zes en Zeven, een splitsing, waarbij Frankrijk zich wel meent te moeten bevinden. Adenauer wil kennelijk de deur open houden voor samenwerking met Enge land, al is het alleen maar om de weste lijke politiek, bijvoorbeeld ten opzichte van Berlijn zoveel mogelijk als eenheid te laten gelden. In ieder geval is het verheugend, dat van de anderhalf jaar geleden zo open lijke vijandschap tussen Adenauer en Macmillan, gevoed door Adenauers wan trouwen, weinig meer over lijkt te zijn. Sateliet Moet men dit als een tegenslag voor de westelijke wereld erkennen, hart onder de westelijke riem is het succes van de I Ver. Staten in het heelal. Voor het eerst I in de geschiedenis is Amerika er in ge slaagd een naar de aarde teruggekeerde houder van een aardsateliet te bergen. 1 1 de aarde is de te- j In 'n rapport aan de Veiligheidsraad liet Hammarskjöld uitkomen, dat de troepen van de Ver. Naties niet ten behoeve van de centrale regering van Leopoldstad kunnen worden gebruikt. Zij moeten slechts orde en recht handhaven. Dit is vermoedelijk niet wat Loemoem ba, de minister-president van de centrale Kongolese regering in Leopoldstad zich gedroomd had van de komst van de VN troepen in Katanga. Hij had deze willen zien als het instru ment van de opstandige provincie zijn gezag op te leggen. Maar al gaan de Ver. Naties uit van de eenheid van de Kongo, hun troepen zijn er niet voor de verwezenlijking van deze eenheidslechts voor het handhaven van orde en recht. De politiek is een binnenlandse zaak. zitten we bij de familie Zoethout al aan de thee, getrokken op een handbeschil derd origineel Hylper stoofje. Bij de firma Roosje bestellen we een oud Hin delooper tafel. Er is weinig voorraad, zo vlug gaan de Hylper meubels van de hand. Onlangs werd er bij Vledder nog een geheel landhuis ingericht met Hin delooper meubels. Er ging een vracht auto vol heen. En het is alles handwerk en geen massaproductie. Soms vraagt het publiek echter het onmogelijke, zo als bijvoorbeeld die Amsterdamse me vrouw, die een moderne kinderwagen (op rubberbanden natuurlijk) in Hinde looper kleuren bestelde. Pottebakker Visser heeft ook al het huis vol Duitsers, zodat wij ditmaal zijn werkplaats maar overslaan. Wel wip pen we even binnen bij kunstschilder P. v. d. Brug. Zijn atelier staat vol werkstukken en er zijn prachtige doe ken bij, b.v. het geschilderde portret van een dochter van de Sneeker gara ge houder Rinnert de Jager. Sterk is v. d. Brug ook in het vastleggen van oud Hindelooper stadsgezichten en in het uitbeelden van tafereeltjes in Hin delooper kleederdracht. Er zijn bijzon der mooie bij. Ook is er nog het strandbad en kan men varen op Usselmeer. Onze ontdekkingsreis voert ons echter weer naar Workum, waar we de Waard oprijden om een kijkje te nemen bij het Workumer badpaviljoen. Het is geen zwemweer en er zijn dan ook slechts enkele rasechte liefhebbers, die zich in het kille nat vermaken. Het weggetje langs de zeedijk te rijden is een evenement op zichzelf. Dat men een keer moet afstappen om een land hek te ontsluiten, mag niet hinderen. Ferwoude in de verte, Gaast aan de dijk, Piaam weer op enige afstand en Dit is vermoedelijk een van de re denen waarom Loemoemba zich zo fel over Hammarskjöld uitlaat, die hij een Belgische marionet noemde, iets waarmee men het in Brussel wel helemaal niet eens zal zijn. Loemoemba heeft al naam gemaakt door dolle en snel tegengesproken uitlatingen. Daarmee heeft hij alleen bewerkt dat zijn woorden niet hele maal meer ernstig meer behoeven te worden opgevat. van de communistisch geörienteerde Pa- thet Lao-beweging enige tijd geleden. Nog geen week later trad de in Loeang Prabang zetelende regering van de weste lijk gerichte prins Somsanith af om het veld te ruimen voor prins Soevanna Phoema, die men sympathieën voor Pa- thet Lao niet ontzeggen kan. Skuzum nog wat bepalen toch ewl plaatse. De kleur van het Jongepiers eendenkooi al weer tot iets dat aan herfsttinten doet denken. Van zelfsprekend draaien we op naar links om ook eens poolshoogte te nemen bij de Holle Poarte. Het spitsuur is voor bij als wij arriveren, maar er heerst nog voldoende gezelligheid. Zelfs burge meester Oosterhoff schrijdt met zijn gevolg door het zand. In de ruime hal van de Vigilante staat een prachtige maquette opgesteld. De directeur van gemeentewerken, de heer Zijlstra, glundert trots: het is een werkstuk van zijn mensen. De serre geeft een pracht uitzicht. In de verte drijft een witte streep op het blauwgroene water. Schuim van de bran ding kan het niet zijn; het is windstil en eb en vloed zijn woorden, die in het Makkumer woordenboek niet meer voor komen. De verrekijker leert evenwel, dat het een rij witte zwanen betreft. De eerste bungolows zijn reeds bezet en het gras schiet al ferm door de opge spoten zandwoestijn heen. Nu nog vrij kaal, kan dit project uitgroeien tot een lommerrijk en knus geheel. De tentoonstelling „Wat Friese gleiers België In België is een dubbele weerslag van de gebeurtenissen in de Kongo voelbaar. In de eerste plaats verwacht men welis waar geen val van de regering, zoals eind vorige week even dreigde, maar wel een wijziging van de regering met name het vertrek van De Schrijver en Scheyven, beiden verantwoordelijk voor de Kongo lese politiek. De andere weerslag is de teleurstelling met de bondgenoten van de N.A.V.O., die in België niet door dik en dun heb ben gesteund, maar Loemoemba vriende lijk hebben ontvangen, zoals de Verenig de Staten, en die in de Veiligheidsraad weinig hulp boden. België zal zijn militaire positie in de N.A.V.O. moeten herzien, aldus premier Eyskens, en zonder de herziening van de militaire positie heeft België niet de mid delen tot financieel herstel. Er zal dus op de defensie bezuinigd moeten Wor den. Aangezien België in de N.A.V.O. toch voor alles veiligheid zoekt, is het de vraag of men hier met een gezonde reactie te doen heeft. Karei Doorman Liet vliegtuigdekschip „Karei Doorman” heeft onlangs zijn bezoek aan dit om streden gebiedsdeel beëindigd. Het vlag vertoon heeft aldaar een vrij gemoede lijk karakter gedragen. Vrijwel geheel de bevolking van Hollan- dia heeft een bezoek gebracht aan dit imposante vaartuig. Uit persverslagen kon men zelfs opmaken, dat het aan boord soms even druk was als in de Am sterdamse Kalverstraat. Al ziet men daar uiteraard niet zoveel Papoea’s. schappij van Nieuw-Guinea kunnen in nemen. Tegen de achtergrond van de tragische gebeurtenissen in Afrika wordt de noodzaak van deze scholing van de Papoea bevolking immers een klemmen de zaak, opdat zij te zijner tijd over eigen lot kan beschikken. Politieke partij De eerste symptomen daarvan worden trouwens al zichtbaar. Onder leiding van Herman Wajoi, die in Leiden heeft ge studeerd, is op 10 augustus j.l. de „Par tei Nationaal’ opgericht. Voor deze bijeenkomst van de eerste po litieke partij op Nieuw-Guinea toonden ca 400 Papoea’s belangstelling. De aanwezigen gaven blijk van afkeer van rassendiscriminatie en van agressieve Indonesiërs. De vraag is ech ter of zij Nieuw-Guinea ook zelf al spoedig tegenover een dergelijke agres sie zouden kunnen beschermen. De Nederlandse regering beantwoordt die vraag ontkennend. Daarom heeft zij al enkele maanden geleden besloten ’n infanterie-detachement uit Nederland te sturen, met het oog op onverhoopte in filtraties. Eind september een maand later dan in de bedoeling lag zal een detachement van 800 man met de „Gro te Beer” uitvaren. Niemand is dan ook erg geschrokken, toen Loemoemba zaterdag j.l. het ver trek van alle blanke VN-troepen uit de Kongo eiste, vooral omdat dit minder ver ging dan een week te voren, toen hij in verband met aangeboden militaire hulp van diverse Afrikaanse landen, zo als Ghana, de diensten van de Ver. Na ties verder wilde afwijzen. Loemoemba verkeert echter in de positie, dat hij voortdurend de aandacht op zich moet vestigen door extreem te zijn en zich als het ware onmisbaar of marte- kaar te maken Zijn aanhang is vooral groot in de Oost- provincie en niet in andere provincies van dit onmetelijke gebied. Er ontbreekt een nationale figuur en Loemoemba poogt met zijn felle beschuldigingen en bokkesprongen er een te worden. Wat hij zegt is vooral gericht tot het pu bliek in Kongo. Zijn voornaamste troef is de afkeer van vreemde heerschappij en daarmee hoopt hij zijn politieke tegenstanders de baas te blijven. Want politieke tegenstanders heeft hij, vooral in de hoofdstad, waar een van de voornaamste partijen, de Aba. ko, heel weinig van hem moet weten, maar tot nu toe min of meer heeft ont zien, omdat de leider van de Abako, pre sident Kasavoeboe, de partij van Loe moemba koos. Maar vorige week woensdag is het in Leopoldstad tot relletjes gekomen. Loe moemba heeft de burgerlijke vrijheden verder beperkt en daardoor kon een con gres van de Abako niet doorgaan. Een nieuwe afscheidingsbeweging heeft zich voorgedaan in de aan Katanga gren zende provincie, die Mijnstaat wordt ge noemd. 3 e week augustus 1910 Bij de door het gemeentebestuur gehou den aanbesteding van turf is de levering van 1000 dubbele heet, lange turf ge gund aan Gerrit Veltman voor 32 cent de dubbele heet, en van 150 dubb. ha. baggelaar turf aan Douwe Zwaga voor SO1/, cent de dubb. heet. De prijs van de kooks is verlaagd tot 400 cent per hl., bij grotere hoeveel heden tot 32 ct. per hl. Excelsior van Parrega zal op Koningin nedag te Bolsward een nationale pot pourri geven. Yn it Ijocht komd „Op ’e Aldetom”, Fryske sang foar baryton of alt. Priis f 0.25. Fa. B. Cuperus, Boalsert Fotografie L. v. d. Feer, Grote Markt, Bolsward. 7 Salongroepen f 5,14 vi- siteportretten f 2, Advertentie: Gesloten magazijn, geopend van 9 uur tot 9 uur. Om de weg niet te eentonig te maken, gaan we naar Workum, in de richting Sneek. Dat lijkt vreemder dan het is. Het rondje wordt er alleen maar ronder van; dat is de bedoeling. Reeds voor Nijland, bij de (voormalige) Zijl, gaan'intieme expositie van tekeningen en et- we naar rechts. De jonge zwanen zijn al groot. Het verkeer op de Rijksweg is ook al gegroeid. Het is oppassen bij de over steekplaats. Vreemd, wij rijden in de schaduw van een vrij onheilspellende wolk en op het landelijk dorp van var kensstallen en kippenhokken, dat boer Lycklama a Nijeholt op Zaard heeft ge bouwd, schijnt het gouden zonlicht. In Wolsum is het kinderfeest, in Blauw huis regent het, dit wil zeggen aan de andere kant van de boerderij van Bonte Yntema. Zo is het nu eenmaal in de wereld; ieder krijgt zijn deel. De een zon, de ander schaduw, een derde re gen. Blauwhuis treurt er overigens niet om, heel het dorp is versierd. De ver siering dateert nog van het Gouden Priesterfeest, maar zal bestendigd blij ven tot het volksfeest van straks. Dit is economisch en feestelijk beide. Langs de hoge Hemdijl- gaat het in de richting Tjerkwerd, maar zover komen we niet. Linksaf rijden we via Arkum naar Dedgum en dan weer rechts naar Parrega. We hadden vanuit Bolsward ook regelrecht naar dit lang gerekte dorp kunnen gaan, maar de „andere kant om” is beslist leuker. In Workum is het een drukte van be lang. De Wijnberg zit vol Staphorster ouden van dagen. Even later zwermen de zwarte petjes en de zilveren oorbeu- gels uit, maar als de baas van de toer tocht verzamelen blaast, duikt de kleur rijke kleederdracht weer in de gereed staande auto’s, waarvan de Merk vol stond. Concierge Folkerts is met vakantie. Schilders zijn druk bezig zijn huis te verven. Het stadhuis van Workum mag dan niet van het allure zijn van dat van de Gysbert Japiksstad, het is een be zichtiging wel waard, al zou het alleen maar, zijn wegens het cachot op zolder. B-- Workum heeft -lies centraal. Vlak bij De Hylper is gastvrij. Kwart vóór drie Op het Binnenhof wordt, gedurende het zomerreces van de beide Kamers der Sta- ten-Generaal, ijverig gebouwd. De Eerste Kamer krijgt enkele benedenvertrekken terug, welke als archiefruimten door het ministerie van Verkeer en Waterstaat wer den gebezigd. En de Tweede Kamer wordt uitgebreid met een geheel nieuwe vleu gel aan de zijde van de Hofsingel. Bij de grondarbeid werd daar onlangs ’n twee tal vazen gevonden. Zij dateerden vermoedelijk uit de achttiende eeuw. Anders zou misschien nog de politieke strijdvraag zijn ontstaan of hierbij zich nu ook de be faamde „gebarsten vaas” bevond, waarmee indertijd prof. Romme het brede-basis- kabinet-Drees vergeleek, toen de Indonesische crisis op haar hoogtepunt stond. Overigens ligt deze periode nu ook al weer tien jaren achter ons. Voorzover het Binnenhof zich het hoofd breekt over de Archipel, betreft dat tegenwoordig voornamelijk: Nieuw-Guinea. De plaatselijke muziekvereniging „Eu- phonia’’ „hat de skouders der under set” en men is zover gereed, dat het terrein reeds de mensen kan ontvangen. Het ter rein „it keatslan”, dat evenals vorig jaar door de kaatsvereniging welwillend is af gestaan, is in prima staat. Om 76 deelnemende korpsen te ver werken behoort er een vlotte af- en aan voer mogelijk te zijn en hierover zal men niet te klagen hebben. Het programma van 1 ingericht, dat de drumbandwedstrijd (13 deelnemende korpsen) om 2 uur ’s mid dags rond de terp een aanvang zal ne men, terwijl het muziekconcours gewoon doorgang zal vinden. Men kan hier immers nuut missen, wil men R-

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1960 | | pagina 1