Motie
wantrouwen tegen de
Bolletongersdei nadert
van
Franse regering verworpen
HET PROGRAMMA VAN
DE „BOLLETONGERSDEI”
Moboetoe verbolgen op Ver. Naties
Qabe Skroar
us hjoed p p
to sizzen
Bolletongersdei 1960
Gouden filmpjes
VRIJDAG 28 OKTOBER I960
56e JAARGANG
No. 85
Hwat hat
mode-show,
CS
En ek in pan £ol süpenbrij.
Har kammeraetske komt d<
aan de markt
vinden
die van
Advertentieprijs: 13 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Handelsadvertenties bij contract reductie
het water-
te Delft
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2305 of 2335
(K5157)
een
La-
Abonnementsprijs f 1.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De Franse Nationale Vergadering heeft een motie van wantrouwen tegen de
regering verworpen. Er stemden 207 voor de motie, wat onvoldoende is, want
een motie van wantrouwen moet de absolute meerderheid (in dit geval 277 stem
men) verkrijgen om de regering tot aftreden te dwingen.
De inzet van de motie was het voorstel van de regering Frankrijk een zelfstandige
atoombewapening te geven. De tegenstanders hiervan zijn in de meerderheid;
zij vrezen o.a. dat Frankrijk onder De Gaulle een te nationalistische politiek zal
gaan voeren, die het land van Amerika en Engeland zal vervreemden. Velen
zien hierin bovendien een nutteloos wapen, dat het Amerikaanse atoomwapen
dupliceert, terwijl voor het beschikbare geld een veel beter afgewogen defensie,
apparaat verkregen zou kunnen worden.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
De Jong’s Nieuwsblad
voor een vrede in Algerije even sterk
de kop indrukt als hij weigert de poli
tiek van de ultra’s, gericht op een Frans
Algerije, te aanvaarden. Dat heeft ten
gevolge, dat er ter rechter zijde en voor
al in het leger ontevredenheid ontstaat
over de gang van zaken. Er zijn legio
geruchten over een militaire staats
greep in omloop. Aan de andere kant
vervreemdt De Gaulle politiek het cen
trum van zich.
De socialisten gaan nu doelbewust in Je
oppositie, en de openbare mening, die nu
nog in De Gaulle de enige mogelijkheid
ziet en de enige hoop op een einde van
de oorlog in Algerije, omdat hij als mi
litair het leger in bedwang pal weten
te houden, kan op den duur, vooral als
de vrede maar uitblijft, zich ten ongun
ste van De Gaulle keren.
de leider van de rechter vleugel, die op
<Se jongste partijconferentie inzake de
atoombewapening een nederlaag heeft
geleden. Wilson wijst er in het bijzonder
op, dat de fractie niet in tegenstelling
met de richtlijnen van de conferentie
mag komen, omdat zo de tweedracht in
de beweging het karakter van een kloof
zou kunnen krijgen. Wanneer Gaitskell
wint en deze richtlijnen in de wind zou
slaan, dan is het niet uitgesloten, dat
een gedeelte van de linker vleugel een
afzonderlijke partij zal gaan vormen.
De kansen van Labour bij volgende ver
kiezingen de conservatieven af te los
sen, worden hierdoor wel beperkt.
In de Ver. Naties heeft het vrij wilde
optreden van Chroestsjow verbazing ge
wekt. Het blijkt echter een nieuwe stijl
van Russisch diplomatiek optreden te
worden, want ambassadeur Smirnow
heeft zich te Bonn, bij een lezing van
minister Eshard zo weten op te win
den, dat hij boos uit de zaal is wegge
lopen. Erhard had betoogd, dat het com—
munisme (hij noemde Rusland niet bij
name) vele volkeren onder de duim j
houdt en dat men dat niet mag vergeten
als men van imperialisme spreekt. Dat 5
was Smirnow te veel. Maar aan de an- f
dere kant is de verontwaardiging --an
Moskou betrekkelijk beperkt gebleven. J
In Engeland heeft Harold Wilson,
vooraanstaand parlementslid van
bours linker vleugel, zich kandidaat ge
steld voor de leiding van de parlemen
taire partij, enigszins te vergelijken met
onze parlementsfractie.
Het ziet er overigens niet naar uit, dat
hij het zal kunnen winnen van Gaitskell,
In Oostenrijk heeft kanselier Raab het
ontslag van zijn regering aangeboden,
maar president Scharf heeft het gewei
gerd en nu zoeken de r.k.- en socialis
tische coalitiegenoten naar middelen om
de tegenstellingen, welke gerezen zijn
naar aanleiding van het opstellen van
de begroting, te overbruggen. Beide par
tijen, die, op enkele neo-nazistische ze
tels na, het parlement geheel beheersen,
zijn het in principe eens over een ver
betering van de pensioenregeling.
De socialisten willen deze verbetering
geheel ten laste van de schatkist laten
komen, waarmee een goede 800 miljoen
schillingen gemoeid zouden zijn. De r.k.
volkspartij wenst dit tekort, dat door
nieuwe belastingen gedekt zou moeten
worden, niet te aanvaarden en stelt voor
de bedragen voor het fonds, dat gevoed
wordt door bijdragen van arbeiders en
werkgevers, enigszins te verhogen. Dit
is de kern van het probleem waarom ’t
in Oostenrijk op het ogenblik gaat.
Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en
De tegenstanders kwamen van de ban
ken van de communisten, socialisten,
radicalen en rechtse onafhankelijken.
De R.K.M.R.P., die evenmin voelt voor
de atoombewapening en tegen De Gaul-
le’s politiek bezwaren koestert, is niet
zo ver gegaan zich bij deze oppositie
aan te sluiten.
Zoals het debat zich in de Kamer ont
wikkeld heeft, was eigenlijk niet meer
zozeer het atoomwapen als wel het be
wind van De Gaulle inzet geworden. En
wel door de woorden van de ministers
en de gaullistische Kamerleden, die voor
de motie stemmen een verraad aan De
Gaulle noemden.
Er is ook druk geschermd met het drei
gement van Kamerontbinding voor het
geval de motie van wantrouwen zou
worden aangenomen.
Men is nog verder gegaan. In de wan
delgangen schermde men met het drei
gement, dat De Gaulle zich wel eens,
gewond door de ondankbaarheid van de
parlementsleden, zou kunnen gaan te
rugtrekken van het politieke toneel.
Aangezien het van ieder weldenkende
Fransman de grote angst is, wat er zal
gebeuren, als De Gaulle er eens niet
meer zal zijn, maakte dit wel enige in
druk, hoewel het gerucht vermoedelijk
wel met scheppen zout genomen moest
worden.
Vooral omdat De Gaulle de dagen tevo
ren op een reis door Zuid-Frankrijk en
kele malen de gelegenheid heeft gehad
niet alleen te dreigen met kamerontbin
ding, maar met een beroep op het volk.
Met andere woorden een referendum,
waarbij het volk zich zou kunnen keren
tegen al de politici, militairen, vakbonds
leden en journalisten, die invloed willen
Uitoefenen op de Franse politiek. De
Gaulle wil dat voorbehouden aan zich
zelf en zijn handwerkslieden in de re
gering. Uit deze opmerkingen spreekt
overigens een minachting voor de par
lementaire democratie, die :n een Wes
telijk land onaangenaam aandoet.
De Gaulle heeft zich de laatste tijd ver
vreemd van de goedwillende linker zij
de en het centrum, bestaand 5 uit socia
listen en radicalen, doordat hij uitingen
I
I
I
een gebruik-
Het pad van de voormalige Belgische
Kongo gaat niet over rozen. In de
tweede helft van dit jaar hebben wij
daar al vaak over geschreven. Toen ko
lonel Moboetoe de macht aan zich trok
en Loemoemba en de communistische
invloed uitschakelde, leek er even een
verandering ten goede te komen. Maar
de jongste berichten uit dit roerige land
wijzen er op, dat de invloed van Mo
boetoe, die met geen enkel officieel ge
zag is bekleed, aan het tanen is en dat
men er rekening mee moet houden, dat
Loemoemba weer ten tonele verschijnen
zal.
Moboetoe is ten zeerste verbolgen op de
Ver. Naties, die hem op geen enkele wij
ze kunnen erkennen. Hij heeft begin deze
week de betrekkingen met de Ver. Na
ties verbroken en was van plan zelf
naar New York te gaan om zijn zaak in
de Algemene Vergadering te bepleiten.
Maar deze reis heeft hij afgezegd, mis
schien omdat de spanningen in het land
en de strijd om de macht zijn afwezig
heid niet dulden. De Ver. Naties, die een
absolute onzijdigheid in alle binnen
landse conflicten aan de dag hebben ge
legd, ervaren, dat zij hiermee iedereen
tegen zich innemen.
Op donderdag 3 november a.s. is het weer „Bolletongersdei’’ in
Bolsward.
Nu deze oude traditie al weer tien jaar opnieuw onder grote be
langstelling en met veel enthousiasme werd gevierd, mag ik mij
ervan ontslagen achten uitvoerig in te gaan op de betekenis van
deze dag voor Bolsward en haar naaste omgeving.
Een vaststaand feit is dat deze dag is uitgegroeid tot een hoogtij
dag voor de boerenstand uit onze omgeving.
Men kan zich de novembermaand eenvoudig niet meer voorstellen
zonder de „Bolletongersdei” in Bolsward.
De marktcommissie is reeds geruime tijd bezig geweest om u op
deze dag een verzorgd programma te bieden.
Ik geloof dat zij hierin zeker is geslaagd, het programma vermeldt
„voor elck wat wils”.
Paardensport, vetvee-show, standwerkersconcours,
toneeluitvoering, marswedstrijd en oliebollen
Gaarne roep ik al onze oude gasten op deze dag een hartelijk wel
kom toe in onze stad en degenen die nog nimmer gelegenheid kon
den vinden deze dag mee te vieren, nodig ik vriendelijk doch met
nadruk uit ook eens een kijkje te komen nemen.
De Bolswarder middenstand zal u op deze dag allerlei attracties en
goed verzorgde etalages bieden en ik hoop, dat velen de vlaggen
uitsteken en u feestelijk zullen ontvangen.
Ik hoop, dat u in grote getale naar Bolsward komt en dat deze
boeren-ontmoetingsdag in alle opzichten zal slagen.
De Burgemeester van Bolsward,
Mr. J. A. GEUKERS.
Hwat de sprekkers oan djipte üntbrekt,
jowe se yn ’e lengte
De faem
moat nije skuon hjoed hawwe
De frou sei: ,,Gean fan ’e moarn mar mei
De griene earte binne al gear, hear,
En ek in pan £ol süpenbrij.”
Har kammeraetske komt der aenst ek
Hja hawwe ’t beide skoan de tiid
en mei dit moaije waer in utsje
dat makket jonge herten bliid.
Het is ook weer niet enkel folklore. De
echte folklore in deze dag moet men zelfs
met een lantaarn zoeken. Het is niet en
kel traditie, want de dag is teveel ge
cultiveerd, om een evenbeeld van de Boh
letongersdei uit de vorige eeuw te kun
nen worden genoemd.
Het is niet enkel romantiek, al werd er
dan zelfs een roman over geschreven en
de moderne zakelijkheid alleen zou het
niet doen. Het is een complex waar dit
alles in is verweven. Zo ergens dan geldt
t Op it smelle betonpaedtsje, dat fan He-
lema’s pleats nei de dyk rint, fytse efter-
5 inoar:
De pleats is leech, it hiem forlitten
En alle doarren binne fêst
De hintsjes skarlje om har iten
Of lizze in aeike yn it nést
De kat spint yn de finsterbanken
It hynder dreamt by de hiemsdaem
It kealtsje leit yn ’t hóf to sliepen
Omdat hjir frede en rêst nou kaem
A. Veninga-Schuurmans Skettens
dellen zult u ook zelf met gemak
zier kunnen breien en dragen.
Tot besluit van deze show zal een kleu-
ren-geluidsfilm worden vertoond, waar
aan diverse bekende Nederlandse artis-
ten hun medewerking hebben verleend.
De entreeprijs is zeer laag gesteld, n.l.
f 0,75 per persoon. In de pauze zal aan
alle bezoeksters een kopje thee worden
aangeboden.
Deze Nevada-show zal om 8 uur ’s av.
worden herhaald.
Marswedstrijd muziekkorpsen.
De W.A.C. zal ook dit jaar weer een
marswedstrijd organiseren gevolgd door
een taptoe van muziekkorpsen uit de
naaste omgeving van Bolsward.
Het is u allen nog wel bekend, dat deze
mars wedstrijd de vorige jaren uitstekend
is geslaagd.
De mars wedstrijd met taptoe wordt ge
houden op de Marktstraat-Jongemastraat-
Appelmarkt, welke straten feestelijk wor
den verlicht.
Er worden weer belangrijke prijzen be
zie vervolg pag. 2
HET STATIEBEZOEK UIT
THAILAND
Tijdens het bezoek aan
loopkundig laboratorium
strooide koningin Sirikit snippers in
het proefbassin om zo de stroming
van het water te kunnen volgen
De frou.
It sprekt, hja giet nei Boalsert,
’t Is Bolletongersdei en dêrom
i Wol hja ris yn ’e stêd omrinne
Dér is hjoed hiel wol hwat to sjen.
Hja kin mei dizze en jinge prate
Treft fêst wol kunde op 'e Appelmerk
Mei in boadskiplistke yn it taske
En ’n beurs fol jild, dan stean je sterk.
nieuwe modellen uit de Nevada-collectie.
Behalve talrijke damesmodellen, zullen
ook een aantal kindermodellen worden
getoond, terwijl ook de heren niet zul
len worden vergeteen.
Een bezoek aan deze show is zeker de
moeite waard, want alle getoonde mo
dellen zult u ook zelf met gemak en ple-
bladjournalisten, de technici van radio en
wellicht van TV., de standwerkers en de
kraampj esmensen, boeren, burgers en
buitenlui. Zelfs zonder „bollen” kan een
Bolletongersdei wel slagen. Daar is het
de Bolletongersdei voor, die geen mens
wil verzuimen. In verband daarmee vin
den we het prettig het rijk gevarieerde
programma te kunnen toelichten. Het
ziet er uit als volgt:
Het mag een wonder heten, dat de herinnering aan een gloriedag van weleer
blykfiaar by de ouderen zó sterk voortleefde, dat het mogelijk was in enkele
jaren een traditie te scheppen, die men niet gaarne zag ten onder gaan, maar
die men eensgezind ten koste van veel wil handhaven.
Dat wonder heet „Bolletongersdei”, een woord met een bijna magisch geladen
klank, een woord dat herinneringen oproept aan lang vervlogen tijden, maar
ook aan het naby verleden. Bolletongersdei is iets aparts. Het is iets specifieks
Bolswards. Nergens elders in Friesland noch daarbuiten kent men deze dag.
Bolletongersdei is een mengeling van folklore, traditie, romantiek en moderne
zakelijkheid.
De soan
hy fytst, yn overall noch,
in eintsje efter d’oaren oan.
Hy wol in lyts ófspraekje meitsje
Sadwaende giet er dizze moarn
Ek efkes nei de koumerk wol hy
Licht, dat hy dér syn maten sjocht.
Dan meiinoar joun nei de Doele
Dêr bringt de Krite nut en nocht
le week november 1D10
Advertentie: Spotkoopje Phonograaf,
van deftige familie, wegens vertrek naar
het buitenland.
Benoemd tot kantonrechter-plaatsvervan-
ger de heer H. Eisen# te Bolsward.
Advertenties: Te koop uit de hand een
mooie aap;
Een costuumnaaister vraagt
te buste te koop.
Uit een raadsverslag: Spreker voorzag,
dat het stadspark zou worden een broei
nest van ongerechtigheid, een bron van
onzedelijkheid en losbandigheid, waarom
een flink ijzeren hek zal moeten geplaatst
worden.
Te Baijum is een kleiterp, nog geen 2
ha groot, verkocht voor f 40.000,
Hoefgetrappel
Bolletongersdei is agrarische dag bij uit
stek. Het programma vangt dan ook als
met een klare klaroenstoot aan met het
altijd weer boeiende tafereel van de
ruitersport. Om 9 uur zullen n.l. van
verschillende kanten de ruiters van de
streek Zuid-West Friesland de stad bin
nentrekken en daarmede op feestelijke
wijze deze dag openen. Het hoefgetrap
pel van de glazende paarden is altijd n
feestklank. Het geeft sfeer. De ruiters
zullen na de galorieuze intocht met hun
paarden enkele aantrekkelijke dressuur-
proeven uitvoeren. In ons blad van dins
dag a.s. hopen wij mee te kunnen delen
op welk terrein dit zal zijn.
In principe is het reeds uitgezocht, maar
Pluvius is we zien het dagelijks!
een wisselvallig heer.
De prestatie van deze ruiters zijn in de
ze omgeving voldoende bekend om te
weten, dat hier iets goeds verwacht kan
worden.
De ruiters (en amazones) doen hun ui
terste best het Friese platteland op waar
dige wijze te vertegenwoordigen. Schenk
hen uw gewaardeerde belangstelling.
Om 9-30 tot 10,00 uur volgt een Carril-
lonconcert door de stadsbeiaardier de
heer Flucie van Bergen van Sneek. Hij
zal toepasselijke liedjes ten gehore bren-
Etalagewedstrijd.
Ook voor de etalagewedstrijd van de stil,
le kramen zijn veel inschrijvingen bin
nengekomen.
Evenals het vorige jaar zal de jury wor
den gevormd door de vertegenwoordig
sters van de jonge boerinnenorganisatics
t.w. de dames: Chr. Lycklema a Nijeholt
en A. Kroondijk van Hichtum! H. Ly
cklema a Nijholt te Wolsum, M. Reit-
sma te Allingawier, A. Kramer, Kubaard
en T. Miedema te Burgwerd.
Ook hier wordt gestreden om een wissel-
beker en diverse fraaie prijzen. Wie zal
het winnen ditmaal? Zullen de Gebr.
Bosma weer de favorieten zijn?
De prijsuitreiking vindt plaats om 13
uur in ,,Hof van Holland”. Het zal er
wel weer vrolijk toe gaan. „Zorg dat je
er bij komt”
„Nevada Breimodellenshow ’60’61”.
Deze show wordt van 24.30 uur ge
houden in „Ons Gebouw”, Broereplein.
De dames zullen deze middag kunnen
genieten van een kleurrijke show van de
letongersdei en daarmee uit. Wat hin
dert het, dat de geleerden twisten over
de herkomst van het woord, de dag wil
len we meemaken. Bolletongersdei is Bol
letongersdei. Daarom komen ze de dag-
Kleinvee-markt
Ook op de kleinvee-markt (konijnen en
pluimvee) wordt bijzondere belangstel
ling verwacht. Wij hopen, dat de han
delaren ook nu weer zullen laten zien
met welk een prima materiaal zij Bols
ward de eer aan doen.
Standwerkers-concours en etalagewed
strijd voor stille kramers. Voor deze wed
strijd, die om tien uur begint, bestaat
elk jaar veel belangstelling. Ook dit jaar
hebben een groot aantal bekende stand
werkers ingeschreven. Een spannende
strijd en een interessante spraakwaterval
kan dus worden verwacht
Als juryleden voor het standwerkerscon
cours zijn gevraagd de journalisten van
de provinciale bladen en de plaatselijke
pers.
Zij als „mannen van het woord” (al is
dit dan niet het gesproken, maar het ge
schreven woord) moeten zeker deskun
dig worden geacht. Maar publiek oor
deelt u zelf rustig mee.
Toets naderhand uw mening aan
anderen.
het hier, dat het „geheel meer is, dan de
som der delen”. Bolletongersdei is Bol-
gen. Ons carrillon is een rijk bezit en
een speciaal concert verhoogt zeker de
stemming.
„Vetvee-show en vetvee-markt”. Vorig
jaar was de aanvoer op deze traditionele
geworden show en markt buitengewoon
goed. De reeds binnengekomen inschrij
vingen doen verwachten dat de aanvoer
en de kwaliteit van het vee dit jaar wel
haast nog beter zal zijn, al kan aanhou
dende regen een ernstige handicap zijn.
Vooral van de zijde der slagers wordt een
grote aanvoer verwacht. Ook van buiten
de provincie zijn verschillende inschrij
vingen binnengekomen.
Wij zinspeelden reeds op het gerucht al
zouden twee vetweiders van buiten het
Heitelan een weddenschap zijn aange
gaan. Wij zijn benieuwd!
Er zal weer worden gestreden om wissel-
bekers lauwertakken, medailles enz.
Voor collecties van tenminste drie koei
en van één eigenaar zijn extra prijzen
beschikbaar. Laat het ook nu weer een
eerlijke en sportieve strijd worden. Er
wordt gekeurd in 7 rubrieken, al naar
gelang van de leeftijd. Zowel in zwart
bont als in roodbont worden speciale
prijzen uitgereikt.
Er is een zeer deskundige jury benoemd,
bestaande uit de heren: S. Piersma en P.
Koopmans te Sneek; P. Eringa, Hichtum,
S. van der Ploeg, Menaldum, S- Sixma,
Roordahuizum, S. Uilkema, Grouw en
Th. Jonkmans, Ytens.
Het vee wordt om 9 uur
verwacht. De prijzenuitreiking zal plaats
vinden om half één in café „De Beurs”.
De boer.
It sprekt hy giet nei Boalsert
Dêr giet hy tongersdei’s dochs op ta?
Hy heapet hjoed noch op hwat potjild,
Moat helters foar de keallen ha,
Molkrekkentsjes bitelje en noch
ris om hwat bitekrüden sjen.
Mei Jan noch oer syn bolle prate,
Licht dat er dy wol keapje kin
f